1. Wprowadzenie Rozporządzenia w zakresie sprawozdawczości budżetowej oraz operacji finansowych jednostek sektora finansów publicznych 1

Transkrypt

1 1.1. Rozporządzenia w zakresie sprawozdawczości budżetowej oraz operacji finansowych jednostek sektora finansów publicznych 1 y Sprawozdawczość budżetowa Przedmiotem sprawozdawczości budżetowej jest dostarczanie danych liczbowych o wykonaniu planowanych dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów wynikających z prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych. Przy wypełnianiu sprawozdań stosuje się różne zasady, w zależności od tego, jakich składników majątkowych dotyczą, które mają następnie wpływ na ich ostateczny kształt. Różne zestawienia liczbowe wspierają zarządzanie finansami publicznymi. Sprawozdawczość budżetowa stanowi istotny element systemu kontroli przebiegu procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych. Sprawozdania powinny służyć optymalizacji zarządzania środkami publicznymi. Obowiązek sporządzania sprawozdań przez jednostki sektora finansów publicznych, w tym przez jednostki samorządu terytorialnego (dalej: JST) oraz państwowe jednostki budżetowe (dalej: PJB), wynika z art. 41 ust. 2 ustawy z r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 885 ze zm. dalej: FinansePublU). Na tej podstawie Ministerstwo Finansów (dalej: MF) wydało przepisy wykonawcze do ustawy, tj. rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U. z 2014 r., poz. 119.) oraz rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz.U. z 2010 r. Nr 43, poz. 247 ze zm.). 1 Autorami rozdziału 1.1. są Aleksandra Bieniaszewska i Barbara Wołczak 1

2 y Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych Dane niezbędne m.in. do obliczenia państwowego długu publicznego są gromadzone i przetwarzane przez regionalne izby obrachunkowe na podstawie aktu wykonawczego do FinansePublU wydanego na podstawie art. 41 ust. 5. Zobowiązano te jednostki do przekazywania sprawozdań zbiorczych do Prezesa GUS, a sprawozdań łącznych do MF. Prezes GUS na podstawie otrzymanych sprawozdań sporządza i przekazuje do MF sprawozdania zbiorcze według rodzaju danych jednostek, w terminie 56 dni od końca pierwszego, drugiego lub trzeciego kwartału roku budżetowego, natomiast sprawozdania za czwarty kwartał w terminie 84 dni od dnia zakończenia roku budżetowego, z tym że dane objęte sprawozdaniem Rb-Z część F lista jednostek sporządzających sprawozdania są sporządzane i przekazywane w terminie 105. dnia od dnia zakończenia roku budżetowego. Z kolei dotyczące operacji finansowych Skarbu Państwa w terminie 40 dni od końca pierwszego, drugiego lub trzeciego kwartału roku budżetowego. Sprawozdania za czwarty kwartał w terminie 55 dni od dnia zakończenia roku budżetowego, z tym że dane objęte sprawozdaniem Rb-Z część F lista jednostek sporządzających sprawozdania są sporządzane i przekazywane w terminie 76 dni od dnia zakończenia roku budżetowego Ogólne zasady sporządzania sprawozdań 2 Wszystkie sprawozdania sporządza się w sposób czytelny i trwały, natomiast podpisy na formularzu papierowym składa się odręcznie na każdym formularzu, w przeznaczonym do tego miejscu. Ponadto umieszcza się pieczątki imienne osób podpisujących sprawozdania. Sprawozdania sporządza się w liczbie egzemplarzy równej liczbie jednostek, do których mają być złożone, powiększonej o jeden egzemplarz, który ma być pozostawiony w aktach jednostki. Oryginał sprawozdania przekazywany jest jednostce uprawnionej do jego otrzymywania. Powyższe dotyczy sporządzania sprawozdań w formie papierowej. y Sprawozdawczość budżetowa Rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej określa wzory, terminy oraz zasady sporządzania sprawozdań budżetowych. Sporządzane są one za okres miesiąca, kwartału, półrocza i roku. JST oraz ich jednostki organizacyjne sporządzają następujące sprawozdania: Miesięczne/roczne: Rb-27S sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, Rb-28S sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego; 2 Autorami rozdziału 1.2. są Aleksandra Bieniaszewska i Barbara Wołczak 2

3 1.2. Ogólne zasady sporządzania sprawozdań Kwartalne: Rb-NDS sprawozdanie o nadwyżce/deficycie JST, Rb-27ZZ sprawozdanie z wykonania planu dochodów związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych JST ustawami, Rb-50 sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych JST ustawami, Rb-30S sprawozdanie z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych, Rb-34S sprawozdanie z wykonania planu wydatków na rachunku, o których mowa w art. 223 ust. 1 FinansePublU, Rb-28NWS sprawozdanie z wykonania planu wydatków samorządowej jednostki budżetowej/jednostki samorządu terytorialnego, które nie wygasły z upływem roku budżetowego; Roczne: Rb-ST sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych jednostki samorządu terytorialnego, Rb-PDP sprawozdanie z wykonania dochodów podatkowych gminy/miasta na prawach powiatu. Ponadto JST składają sprawozdania: Rb-Z-PPP sprawozdanie o stanie zobowiązań wynikających z umów partnerstwa publiczno-prywatnego, przekazywane w terminie miesiąca po zakończeniu kwartału na elektroniczną skrzynkę podawczą Ministerstwa Finansów oraz do GUS; sprawozdanie Rb-Z-PPP sporządza się w arkuszu kalkulacyjnym, który znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Finansów w zakładce działalność Finanse Publiczne budżet państwa sprawozdawczość budżetowa; Rb-WSa sprawozdanie o wydatkach strukturalnych poniesionych przez jednostki samorządu terytorialnego, które wykazują wydatki zbiorcze, skonsolidowane obejmujące również wydatki przedstawione w sprawozdaniach jednostkowych przez: a) kierowników jednostek organizacyjnych podległych i nadzorowanych przez JST (kierownicy samorządowych: jednostek budżetowych, zakładów budżetowych, instytucji kultury, podmiotów leczniczych albo samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jak również kierownicy innych samorządowych osób prawnych, utworzonych na podstawie odrębnych ustaw) jednostkowe; b) przewodniczących zarządów JST na podstawie sprawozdań jednostkowych sporządzonych przez kierowników jednostek wymienionych w lit. a i własnego sprawozdania jednostkowego skonsolidowane zbiorcze; 3

4 do Departamentu Polityki Regionalnej i Rolnictwa w MF w formie pisemnej oraz w formie elektronicznej na adres rbws@mofnet.gov.pl do 30 kwietnia po upływie roku sprawozdawczego. Rb-WSb sprawozdanie o wydatkach strukturalnych w podziale wojewódzkim (regionalnym) poniesionych przez pozostałe jednostki sektora finansów publicznych, z wyłączeniem placówek, których sprawozdanie sporządzają: a) kierownicy: państwowych jednostek budżetowych, państwowych jednostek organizacyjnych, państwowych instytucji kultury, państwowych instytucji filmowych, jak również samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, uczelni publicznych i innych osób prawnych, utworzonych na podstawie odrębnych ustaw, dysponenci państwowych funduszy celowych jednostkowe, b) dysponenci środków budżetu państwa drugiego stopnia oraz dysponenci części budżetowych na podstawie sprawozdań jednostkowych oraz łącznych obejmujących wydatki wszystkich jednostek organizacyjnych oraz jednostek powołanych i przez nie nadzorowanych i własnego sprawozdania jednostkowego skonsolidowane łączne. Sprawozdanie Rb-WSb powinno być sporządzone na obowiązującym formularzu zamieszczonym na stronie internetowej Ministerstwa Finansów ( w zakładce: Działalność Finanse Publiczne Budżet Państwa Klasyfikacja wydatków strukturalnych. W zakresie budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich sporządza się następujące rodzaje sprawozdań z uwzględnieniem okresu sprawozdawczego, za który są składane: Miesięczne/roczne: Rb-23 sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych państwowych jednostek budżetowych, z wyłączeniem rachunków izb celnych, Rb-23A sprawozdanie o stanie środków na rachunku bankowym izb celnych do gromadzenia dochodów budżetowych z podatku akcyzowego podatku od gier oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin, Rb-23B sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bankowych izb celnych, z wyłączeniem rachunku do gromadzenia dochodów budżetowych z podatku akcyzowego, podatku od gier oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin, Rb-24 sprawozdanie o stanie środków na rachunkach bieżących urzędów skarbowych do gromadzenia dochodów budżetowych, Rb-27 sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych, Rb-27UE prawozdanie z wykonania planu dochodów budżetu środków europejskich, Rb-28 sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu państwa, 4

5 1.2. Ogólne zasady sporządzania sprawozdań Rb-28 Programy sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu państwa w zakresie programów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu UE oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA, z wyłączeniem wydatków na realizację Wspólnej Polityki Rolnej, Rb-28 Programy WPR sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu państwa w zakresie programów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu UE na realizację Wspólnej Polityki Rolnej, Rb-28UE sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu środków europejskich, z wyłączeniem wydatków na realizację Wspólnej Polityki Rolnej, Rb-28UE WPR sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu środków europejskich w zakresie wydatków na realizację Wspólnej Polityki Rolnej, Rb-28NW sprawozdanie z wykonania planu wydatków, które nie wygasły z upływem roku budżetowego, Rb-28NW Programy sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetu państwa, które nie wygasły z upływem roku budżetowego w zakresie programów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu UE oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA, Rb-FUS sprawozdanie z wykonania wybranych elementów planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Rb-FER sprawozdanie z wykonania wybranych elementów planu finansowego Funduszu Emerytalno-Rentowego; Kwartalne: Rb-23PL sprawozdanie z rozliczenia środków pieniężnych placówki, Rb-27PL sprawozdanie z wykonania planu dochodów budżetowych placówki, Rb-28PL sprawozdanie z wykonania planu wydatków budżetowych placówki, Rb-33 sprawozdanie z wykonania planu finansowego państwowego funduszu celowego, Rb-34PL sprawozdanie z wykonania dochodów i wydatków na rachunku, o którym mowa w art. 163 FinansePublU, Rb-35 sprawozdanie z wykonania planu dochodów i wydatków agencji wykonawczej, Rb-40 sprawozdanie z wykonania, określonego w ustawie budżetowej na dany rok budżetowy, planu finansowego państwowego funduszu celowego/agencji wykonawczej/instytucji gospodarki budżetowej, Rb-50 sprawozdanie o dotacjach/wydatkach związanych z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami, Rb-70 sprawozdanie o zatrudnieniu i wynagrodzeniach. 5

6 y Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych Rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości jednostek sektora finansów publicznych z zakresu operacji finansowych określa wzory, terminy oraz zasady sporządzania sprawozdań z zakresu zobowiązań i należności, w szczególności państwowego długu publicznego, m.in. przez jednostki budżetu centralnego oraz JST. Sprawozdania sporządzane są według stanu na koniec każdego kwartału lub roku budżetowego (w przypadku sprawozdań rocznych). Przewidziano jeden wspólny wzór formularzy dla poszczególnych sprawozdań, niezależnie od formy organizacyjno-prawnej jednostek sektora finansów publicznych. Każda jednostka sektora finansów publicznych wypełnia tylko i wyłącznie te formularze i to w takim zakresie, w jakim może posiadać określone tytuły dłużne, należności lub aktywa finansowe. Jednostki budżetu centralnego oraz JST i im podległe jednostki organizacyjne sporządzają następujące sprawozdania: Kwartalne: Rb-Z kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji, Rb-N kwartalne sprawozdanie o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych. Ponadto JST bezpośrednio realizujące zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami wypełniają oraz przekazują do podmiotu przekazującego dotację i zlecającego zadanie: Rb-ZN kwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań oraz należności Skarbu Państwa z tytułu wykonywania przez jednostki samorządu terytorialnego zadań zleconych. Roczne: Rb-UZ roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych, Rb-UN roczne sprawozdanie uzupełniające o stanie należności z tytułu papierów wartościowych według wartości księgowej. Sprawozdania Rb-Z, Rb-UZ, Rb-N, Rb-UN oraz Rb-ZN są sprawozdaniami wykorzystywanymi do celów statystycznych. Podstawą sporządzenia sprawozdań są: ewidencja księgowa jednostki, sprawozdania lub inne wiarygodne dokumenty poświadczające istnienie danego zobowiązania lub należności. W przypadku należności z tytułu posiadanych przez jednostkę papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa, wykazywanych w sprawozdaniu Rb-N, należy zapewnić w urządzeniu księgowym możliwość ustalenia wartości nominalnej. Dane doty- 6

7 1.3. Przekazywanie sprawozdań w formie elektronicznej czące tych aktywów finansowych w ewidencji księgowej figurują wg wyceny księgowej, ewentualnie rynkowej, natomiast w sprawozdaniu Rb-N należy podać wartość nominalną posiadanych dłużnych papierów wartościowych. Pamiętajmy że sprawozdania statystyczne muszą mieć swoje źródło w ewidencji rachunkowej jednostki, w innym przypadku kierownik jednostki i główny księgowy, jeśli ma powierzenie obowiązków, mogą ponieść skutki odpowiedzialności karnej, o której mowa w ustawie o statystyce publicznej z r. (Dz.U. Nr 88, poz. 439 ze zm.). Wynika to z art. 30 tej ustawy, nakładającego na podmioty stosowanie w prowadzonej ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości standardów klasyfikacyjnych określonych w ustawie Przekazywanie sprawozdań w formie elektronicznej 3 ysprawozdawczość budżetowa Zarządy JST przekazują do właściwych RIO w formie dokumentu elektronicznego sprawozdania Rb-27S, Rb-27ZZ, Rb-PDP, Rb-28S, Rb-28NWS, Rb-NDS, Rb-30S, Rb-34S, Rb-50, Rb-ST. Regionalne izby obrachunkowe przekazują dane z ww. sprawozdań, z wyłączeniem sprawozdań Rb-27ZZ i Rb-50, do Ministerstwa Finansów w formie dokumentu elektronicznego. Kierownicy jednostek przekazują do zarządu JST sprawozdania w formie określonej przez zarząd JST (może to być wyłącznie forma elektroniczna lub papierowa, lub też papierowa i elektroniczna). Sprawozdania podpisują główny księgowy (Skarbnik) i kierownik jednostki (przewodniczący zarządu JST). Sprawozdania w formie dokumentu elektronicznego opatruje się bezpiecznym podpisem elektronicznym, w rozumieniu ustawy z r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. z 2013 r., poz. 262), weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Sprawozdania Rb-27ZZ i Rb-50 sporządzane przez zarządy JST dla dysponentów przekazujących dotacje, przekazuje się odbiorcom sprawozdań na elektroniczną skrzynkę podawczą, o której mowa w ustawie z r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2013 r., poz. 235). Sprawozdania przekazywane na elektroniczną skrzynkę podawczą mogą być opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap, o którym mowa w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. 3 Autorami rozdziału 1.3. są Aleksandra Bieniaszewska i Barbara Wołczak 7

8 Zgodnie z 11 rozporządzenia Ministra Finansów z r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej dysponenci środków budżetu państwa są zobowiązani do przekazywania danych ze sprawozdań Rb-23, Rb-23A, Rb-23B, Rb-24, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-33, Rb-50 i łączne Rb-34PL w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa. Sprawozdania Rb-28 Programy, Rb-28 Programy WPR, Rb-28NW Programy, Rb-28UE, Rb-28UE WPR, Rb-35, Rb-70, Rb-Z-PPP, Rb-FUS, Rb-FER i sprawozdania Rb-27 urzędów skarbowych, jako organów podatkowych, w zakresie wykonania dochodów gmin i udziałów JST w dochodach budżetu państwa przekazuje się odbiorcom sprawozdań na elektroniczną skrzynkę podawczą, o której mowa w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Sprawozdanie przekazywane na elektroniczną skrzynkę podawczą może być opatrzone podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap, o którym mowa w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Sprawozdania Rb-23PL, Rb-27PL, Rb-27UE, Rb-28PL, Rb-34PL, Rb-WSa, Rb-WSb sporządza się w formie pisemnej. Dane ze sprawozdań Rb-27PL i Rb-28PL właściwy dysponent części budżetowej wprowadza do Informatycznego Sytemu Obsługi Budżetu Państwa. W przypadku sprawozdania przekazywanego w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa dopuszcza się stosowanie podpisu elektronicznego z zastosowaniem certyfikatów wydanych przez NBP, z wykorzystaniem urządzeń wskazanych przez Bank w ramach świadczenia usługi obsługi rachunków bankowych. y Sprawozdawczość w zakresie operacji finansowych Sprawozdania z zakresu operacji finansowych Rb-Z, Rb-UZ, Rb-N i Rb-UN oraz Rb-ZN są sporządzane w formie dokumentu oraz w formie elektronicznej. Dane ze sprawozdań przekazywanych w formie elektronicznej do jednostek nadrzędnych powinny być zgodne z danymi wykazywanymi w tych sprawozdaniach w formie dokumentu. Formularze sprawozdań w formie elektronicznej są dostępne na stronach internetowych Ministerstwa Finansów pod adresem w zakładce Finanse Publiczne Dług Publiczny Sprawozdawczość. Zarządy JST korzystają z systemu informatycznego BESTI@. JST mogą przekazywać sprawozdania wyłącznie w formie elektronicznej, tylko wtedy gdy autentyczność ich pochodzenia i integralność ich treści będą zagwarantowane bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu ustawy o podpisie elektronicznym, weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Dysponenci główni środków budżetu państwa przekazują sprawozdania zbiorcze do GUS w terminach: 30 dni po zakończeniu okresu sprawozdawczego (I, II i III kw. Rb-Z i Rb-N), 14 lutego (IV kw. Rb-Z i Rb-N oraz roczne Rb-UZ i Rb-UN). 8

9 1.4. Sporządzanie sprawozdań w systemie TREZOR RIO przekazują sprawozdania zbiorcze do Głównego Urzędu Statystycznego oraz do wiadomości Ministerstwa Finansów w terminach: 30 dni po zakończeniu okresu sprawozdawczego (I, II i III kw. Rb-Z i Rb-N budżety JST), 42 dni po zakończeniu okresu sprawozdawczego (I, II i III kw. Rb-Z i Rb-N jednostki z osobowością prawną), 6 marca (IV kw. Rb-Z i Rb-N oraz roczne Rb-UZ i Rb-UN budżety JST), 70 dni po zakończeniu okresu sprawozdawczego (IV kw. Rb-Z i Rb-N oraz roczne Rb-UZ i Rb-UN jednostki z osobowością prawną) Sporządzanie sprawozdań w systemie TREZOR 4 Zgodnie z 11 rozporządzenia Ministra Finansów z r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej, dysponenci środków budżetu państwa przekazują sprawozdania Rb- 23, Rb-23A, Rb-23B, Rb-24, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-33, Rb-50 i łączne Rb-34PL w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa TREZOR. Natomiast sprawozdania Rb-27ZZ i Rb-50 sporządzane przez zarządy JST dla dysponentów przekazujących dotacje, sprawozdania Rb-28 Programy, Rb-28 Programy WPR, Rb-28NW Programy, Rb-28UE, Rb-28UE WPR, Rb-35, Rb-40, Rb-70, Rb-Z-PPP, Rb-FUS, Rb-FER i sprawozdania Rb-27 urzędów skarbowych, jako organów podatkowych, w zakresie wykonania dochodów gmin i udziałów JST w dochodach budżetu państwa, przekazuje się odbiorcom sprawozdań na elektroniczną skrzynkę podawczą, o której mowa w ustawie z r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. z 2013 r., poz. 235). Sprawozdania Rb-23, Rb-23A, Rb-23B, Rb-24, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-33, Rb-50 i łączne Rb-34PL należy przekazać w systemie TREZOR zgodnie z instrukcjami ogłoszonymi na stronie internetowej MF w zakładce: Ministerstwo Finansów Działalność Finanse publiczne Budżet państwa TREZOR Materiały szkoleniowe i dokumentacja. y Wprowadzanie danych do sprawozdań jednostkowych W celu wprowadzenia danych do dowolnego sprawozdania, należy w systemie TREZOR przygotować szablon sprawozdania. Do tego celu służy funkcja Generuj nagłówki na stronie Lista sprawozdań (moduł Sprawozdawczość, link Lista sprawozdań, zakładka Jednostkowe ). W oknie do generowania nagłówków sprawozdań, otwieranym po naciśnięciu przycisku Generuj nagłówki, należy wybrać sprawozdanie i potwierdzić chęć wygenerowania nagłówka dla sprawozdania poprzez naciśnięcie przycisku Generuj nagłówki. Sprawozdanie zostanie wyświetlone na liście sprawozdań dysponenta w wybranym okresie sprawozdawczym. 4 Autorem rozdziału 1.4 jest Andrzej Binias 9

10 Należy pamiętać, że możliwość wygenerowania nagłówka sprawozdania jest zapewniona przez administratora wyznaczonego przez dysponenta nadrzędnego, dzięki właściwej konfiguracji w zakresie funkcji Podpinanie dysponentów do sprawozdań. W przypadku braku możliwości wygenerowania nagłówka dla sprawozdania, możliwą przyczyną może być niepodpięcie dysponenta do danego sprawozdania przez osobę wyznaczoną do pełnienia roli administratora. W celu rozpoczęcia wprowadzania danych do sprawozdania należy kliknąć w link prowadzący do szczegółów wybranego sprawozdania, oznaczony literą S. Możliwe są dwa sposoby wprowadzania danych do sprawozdania: wypełnianie każdej pozycji sprawozdania oddzielnie poprzez kliknięcie w symbol, służący do edycji istniejącej pozycji sprawozdania bądź wprowadzenia nowej, lub poprzez import danych z pliku w formacie XML. W przypadku sprawozdań zawierających więcej niż kilkanaście pozycji (np. sprawozdań Rb-27, Rb-28) zalecany jest import danych do sprawozdania z pliku. Plik w formacie XML tworzy się za pomocą specjalnie przygotowanego pliku aplikacji Excel, który jest dostępny na stronie internetowej MF, zakładka poświęcona systemowi TREZOR. Ponadto niektóre systemy finansowo-księgowe oferują możliwość wygenerowania sprawozdań budżetowych w formacie XML, który następnie można zaimportować do systemu TREZOR. Szczegółowy opis sposobu importu sprawozdań do systemu znajduje się w instrukcji użytkownika. Użytkownik może edytować dane w sprawozdaniu zarówno w poziomie (pozycje sprawozdania), jak i w pionie (dane w poszczególnych kolumnach). W wypełnionym sprawozdaniu należy sprawdzić, czy dane w nim zawarte spełniają reguły poprawności zdefiniowane dla sprawozdania (przycisk Sprawdź reguły ). W przypadku gdy reguły nie zostały spełnione, wyświetlony zostanie komunikat Sprawozdanie zawiera błędy. Błędy wykryte w sprawozdaniu można przeglądać po naciśnięciu przycisku Pokaż błędy. Błędy możemy podzielić na takie, które uniemożliwiają przekazanie sprawozdania, oraz błędy, które pozwalają na przekazanie sprawozdania, ale których wystąpienie należy wyjaśnić w specjalnym polu Wyjaśnienie. y Przekazanie i weryfikacja sprawozdania Wypełnione poprawnie sprawozdanie należy skompletować (przycisk Kompletuj ). Sprawozdanie o statusie Kompletne oznacza, że jest ono gotowe do zatwierdzenia i przekazania jednostce nadrzędnej. Naciśnięcie przycisku Sprawdź powoduje, że sprawozdanie otrzymuje status Sprawdzone przez Gł. Księgowego. Ostatni status Przekazany, nadawany sprawozdaniu poprzez naciśnięcie przycisku Przekaż, oznacza zatwierdzony i przekazany przez kierownika jednostki. W przypadku sprawozdań przekazywanych w Informatycznym Systemie Obsługi Budżetu Państwa TREZOR, Główny Księgowy oraz Kierownik Jednostki zobowiązany jest do podpisania sprawozdania podpisem elektronicz- 10

11 1.4. Sporządzanie sprawozdań w systemie TREZOR nym, z zastosowaniem certyfikatów wydanych przez Narodowy Bank Polski z wykorzystaniem urządzeń wskazanych przez Bank w ramach świadczenia usługi obsługi rachunków bankowych. Sprawozdanie przekazane dysponentowi nadrzędnemu (drugiego stopnia lub dysponentowi głównemu) podlega zatwierdzeniu przez dysponenta nadrzędnego. Dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania możliwe jest włączenie danych sprawozdawczych dysponenta podległego do agregatu dysponenta nadrzędnego. Sprawozdania dysponentów podległych znajdują się zarówno w zakładce Jednostkowe (sprawozdania dysponentów nieposiadających jednostek podległych), jak i Agregaty (sprawozdania dysponentów posiadających jednostki podległe). Należy pamiętać, że sprawozdanie dysponenta nadrzędnego znajduje się zawsze w zakładce Agregaty, na formatce Lista sprawozdań dysponenta. y Wprowadzanie danych do sprawozdań łącznych Po zatwierdzeniu sprawozdań dysponentów podległych, tworzenie sprawozdania łącznego (agregatu) polega na agregacji sprawozdań zatwierdzonych. W celu agregacji sprawozdań dysponentów podległych należy nacisnąć przycisk Agreguj na formularzu sprawozdania dysponenta nadrzędnego. Proces postępowania w celu zatwierdzenia sprawozdania dysponenta nadrzędnego (sprawdzenie reguł, podpisanie przez głównego księgowego i zatwierdzenie przez kierownika jednostki) jest taki sam jak w przypadku sprawozdań jednostkowych. y Przeglądanie sprawozdań W systemie TREZOR istnieje możliwość wyświetlania sprawozdań wg następujących parametrów: Aktualne, Okres sprawozdawczy, Status oraz Dysponent (podległy). Ponadto system TREZOR umożliwia przeglądanie sprawozdań odrzuconych przez dysponenta nadrzędnego lub Ministerstwo Finansów (parametr Stan sprawozdania zmienia się wówczas na Nieaktualne ). y Szczególne zasady sporządzania sprawozdań Spośród powyższych sprawozdań szczególną uwagę należy zwrócić na wprowadzanie danych do sprawozdania Rb-28. Zakres danych wprowadzanych do tego sprawozdania w systemie TREZOR zawiera informację dotyczącą grupy ekonomicznej paragrafu wydatkowego. Sprawozdanie Rb-28 jest sprawozdaniem z wykonania wydatków określonych w załączniku 2 do ustawy budżetowej i w celu ich rozliczenia niezbędne jest wskazanie przez dysponenta grupy ekonomicznej poszczególnych pozycji wydatkowych. Ponadto w przypadku tego sprawozdania, podobnie jak w sprawozdaniu Rb-27, do kolumny Plan po zmianach zostaje automatycznie zaczytany plan finansowy jednostki z modułu Obsługa dysponentów. Należy więc zwrócić szczególną uwagę na aktualizację planu jednostki w systemie. Domyślnie edycja danych w tej kolumnie sprawozdania 11

12 została zablokowana, dlatego w celu ich poprawy należy zwrócić się do dysponenta nadrzędnego z prośbą o odblokowanie danych w zakresie planu jednostki w sprawozdaniu. W systemie TREZOR w przypadku sprawozdań Rb-27 i Rb-28 nie wykazuje się liczb kontrolnych Jednostki obowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań 5 y Zmiany w sprawozdawczości budżetowej Minister Finansów w r. podpisał nowe rozporządzenie w sprawie sprawozdawczości budżetowej, które ukazało się w dzienniku ustaw pod pozycją 119. Rozporządzenie to weszło w życie r. Zmiany wprowadzone w sprawozdawczości budżetowej wynikają z potrzeby monitorowania sektora finansów publicznych, poprawy jakości sprawozdawczości i planowania w zakresie sektora finansów publicznych oraz dostosowania do wymogów unijnych, wiążących się z obowiązkiem opracowywania i przekazywania prognoz sektora instytucji rządowych i samorządowych. Generalnie przepisy nowego rozporządzenia mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzanych za okresy sprawozdawcze w roku 2014 z wyjątkiem: sprawozdań za IV kwartał 2013 r., do których zastosowanie mają nowe, krótsze terminy ich sporządzania. Jednostki samorządu terytorialnego przekazują sprawozdania do RIO do r., sprawozdania Ministra Finansów za 2013 r., w zakresie udziałów JST we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych, otrzymywanych z centralnego rachunku bieżącego budżetu państwa, które nie będzie już sporządzane, a informacje w tym zakresie będą zamieszczone do 15 lutego roku następnego po roku budżetowym, na stronie internetowej Ministerstwa Finansów w zakładce działalność Finanse publiczne Budżet państwa Informacje budżetowe. Do sprawozdań za IV kwartał 2013 r., za rok 2013 oraz za grudzień tegoż roku zastosowanie mają dotychczasowe zasady zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Sprawozdanie Rb-27 urzędów skarbowych, jako organów podatkowych, w zakresie wykonania dochodów gmin i udziałów JST w dochodach budżetu państwa przekazuje się odbiorcom sprawozdań na elektroniczną skrzynkę podawczą. Najważniejsze zmiany wynikające z nowych przepisów: skrócono terminy przekazywania sprawozdań za IV kwartał i rocznych przez JST do RIO do 20 lutego roku następnego oraz z RIO do Ministerstwa Finansów do 1 marca, 5 Autorami rozdziału 1.5. są Aleksandra Bieniaszewska i Barbara Wołczak 12

13 1.5. Jednostki obowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań zwiększono częstotliwość przekazywania sprawozdań do Ministerstwa Finansów o dwa okresy sprawozdawcze, tj. styczeń i listopad, zmieniono wyłącznie na formę elektroniczną sposób przekazywania sprawozdań Rb-27S, Rb-28S, Rb-28NWS, Rb-30S, Rb-34S, Rb-NDS, Rb-PDP i Rb-ST z JST do RIO, które opatrzone mają być bezpiecznym podpisem elektronicznym, zarząd JST określi formę przekazywania sprawozdań dla kierowników swoich jednostek organizacyjnych (jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, wprowadzono nowe sprawozdanie Rb-28NWS z wykonania planu wydatków JST, które nie wygasły z upływem roku budżetowego, które będzie sporządzane tylko za I i II kwartał, zwiększono częstotliwość sporządzania sprawozdania Rb-30S z wykonania planów finansowych samorządowych zakładów budżetowych i Rb-34S z wykonania dochodów i wydatków na rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 FinansePublU, zrezygnowano z formy papierowej sprawozdania Rb-PDP, uregulowano w sposób systemowy obieg przekazywania korekt sprawozdań, doprecyzowano instrukcję do sporządzania poszczególnych sprawozdań budżetowych. Najważniejsze zmiany dotyczące poszczególnych sprawozdań: w sprawozdaniu Rb-27S dokonano licznych zmian doprecyzowujących instrukcję do sporządzania tego sprawozdania, między innymi: poprzez ujmowanie w dochodach wykonanych wpływów do kasy i zapłaconych kartą płatniczą, jak również momentu wykazywania skutków finansowych obniżenia górnych stawek podatkowych, udzielonych ulg i zwolnień oraz decyzji wydanych przez organ podatkowy w wyniku złożenia przez podatników korekty deklaracji podatkowej, które należy wykazać za okresy sprawozdawcze w roku złożenia tych korekt deklaracji, w sprawozdaniu Rb-27ZZ doprecyzowano sposób powiązań wykazywania danych pomiędzy tym sprawozdaniem a sprawozdaniem Rb-27S, w sprawozdaniu Rb-PDP dodano część uzasadniającą dokonanie korekty sprawozdania, w sprawozdaniu Rb-28S z wykonania planu wydatków doprecyzowano definicję zaangażowania oraz sposoby wykazywania danych w kolumnie Wydatki zrealizowane w ramach funduszu sołeckiego, w sprawozdaniu Rb-NDS o nadwyżce/deficycie jednostki samorządu terytorialnego dodano pozycje dotyczące wolnych środków zdefiniowanych w FinansePublU oraz część dotyczącą danych uzupełniających w zakresie finansowania deficytu i danych do wyliczeń relacji, o których mowa w art. 242 i 243 FinansePublU, w sprawozdaniu Rb-30S dostosowano wykazywanie odpisów amortyzacyjnych do wymogów wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych 13

14 zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2010 r. Nr 128, poz. 861 ze zm.; dalej: SzczegZasRachR) oraz sposób wykazywania danych w części C sprawozdania, w tym wyodrębniono wiersze dotyczące należności i zobowiązań wymagalnych, w sprawozdaniu Rb-34S określono sposób sporządzania sprawozdań jednostkowych w szczegółowości: dział, rozdział, paragraf, oraz sposób wykazywania danych w części C sprawozdania, w sprawozdaniu Rb-ST wprowadzono zmiany w zakresie stanu środków na rachunkach wydatków niewygasających, dostosowując wykazywanie danych, do przepisów SzczegZasRachR oraz wykreślono wiersz dotyczący informacji ośrodkach na rachunkach bankowych JST w zakresie funduszy pomocowych. Zmiany w przepisach dotyczących sprawozdań z operacji finansowych: w sprawozdaniu Rb-Z zmianie uległy części: C uzupełniające dane o niektórych zobowiązaniach JST, D dane o krótkoterminowych zobowiązaniach wynikających z umów nienazwanych związanych z finansowaniem usług, dostaw, robót budowlanych; wprowadzona została nowa cześć F lista jednostek sporządzających sprawozdanie; wypełnia się ją tylko za IV kwartał danego roku w zakresie regonu jednostek; w sprawozdaniu Rb-UZ zmianie uległa część B dotycząca struktury walutowej zobowiązań, poprzez dodanie kolumn: Pozostałe waluty wg średniego kursu NBP i Pozostałe waluty wg średniej arytmetycznej ; rozszerzenie części B o nowe wiersze: przyjęte depozyty, wymagalne zobowiązania; JST będą przekazywać sprawozdania tylko w formie elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym (BeSTi@); jednostki organizacyjne podległe JST mogą przekazywać sprawozdania jednostkowe wyłącznie w formie elektronicznej tylko wtedy, gdy zostaną opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym z wykorzystaniem aplikacji wskazanej przez Ministerstwo Finansów lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap; jednostki mogą przekazywać sprawozdania wyłącznie w formie elektronicznej tylko wtedy, gdy zostaną opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym epuap i przekazane odbiorcom sprawozdań na elektroniczną skrzynkę podawczą, bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany jest przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu, zgodnie z ustawą o podpisie elektronicznym; jednostki nie sporządzają sprawozdania Rb-UN Rb-UZ w przypadku nieposiadania zobowiązań i należności podlegających wykazaniu w tych sprawozdaniach; korekty sprawozdań dotyczą również części F sprawozdania Rb-Z dotyczącej regonów wpisanie złego regonu powoduje konieczność sporządzenia korekty do 6 miesięcy od sporządzenia sprawozdania; 14

15 1.5. Jednostki obowiązane do sporządzania i przekazywania sprawozdań Ważne!!! Należy uzupełnić w module administracyjnym listę jednostek i dane o niej, w tym regonie; korekta danych w sprawozdaniu Rb-Z za IV kwartał roku budżetowego, gdy nie dotyczy części F (regony) jednostki sporządzające sprawozdanie zbiorcze lub łączne przekazują korekty tych sprawozdań bez wypełniania części F. zobowiązania wymagalne spłata zrestrukturyzowanego zobowiązania wykraczającego poza rok, licząc od pierwotnego terminu płatności, może spełniać przesłanki umowy nienazwanej kwalifikowanej do kategorii kredyty i pożyczki, część B poręczenia i gwarancje w wierszu F3 wartość poręczeń i gwarancji udzielona w okresie sprawozdawczym określono okres sprawozdawczy od początku roku budżetowego do końca okresu sprawozdawczego Instrukcja do Rb-N zmianie ulegnie sposób prezentowania danych dotyczących depozytów. Na 31 grudnia nie wykazuje się środków znajdujących się na rachunku bankowym, otrzymanych od innej jednostki lub na rzecz innej jednostki, które będzie zobowiązana zwrócić w wyniku rozliczenia w następnym kwartale, z uwzględnieniem okresu przejściowego, np. dotacje. Takie środki wykazuje jednostka, której zostały one zwrócone w pierwszym kwartale następnego roku budżetowego i zaliczone przez nią do środków poprzedniego okresu sprawozdawczego, czyli IV kwartału. Wymagalne należności w sytuacji, w której zostanie zawarta ugoda pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem i należność uprzednio wymagalna zostanie zrestrukturyzowana to przestaje ona być wymagalna. W przypadku gdy termin spłaty zrestrukturyzowanej należności wykracza poza jeden rok, licząc od pierwotnego terminu spłaty, taka należność może spełniać przesłanki umowy nienazwanej, podobnej w skutkach ekonomicznych do umowy pożyczki lub kredytu i być zakwalifikowana do kategorii pożyczki. y Sprawozdawczość budżetowa Do sporządzania i przekazywania sprawozdań składanych przez jednostki samorządowe w imieniu jednostki obowiązani są: przewodniczący zarządów JST (wójt, burmistrz, prezydent, przewodniczący zarządu powiatu, województwa, związku komunalnego) Rb-ST, Rb-27S, Rb-27ZZ, Rb-PDP, Rb-28S, Rb-28NWS, Rb-50, Rb-NDS, kierownicy jednostek organizacyjnych podległych JST (np. kierownicy szkół, przedszkoli, ośrodków opieki społecznej, domów pomocy społecznej) Rb-27S, Rb-27ZZ, Rb-28S, Rb-50, kierownicy samorządowych zakładów budżetowych Rb-30S, kierownicy samorządowych jednostek budżetowych dysponujący wyodrębnionym rachunkiem, o którym mowa w art. 223 ust. 1 FinansePublU Rb-34S, 15

16 naczelnicy urzędów skarbowych, jako organy podatkowe, w zakresie podatków i opłat stanowiących dochody budżetów JST i udziałów JST w dochodach budżetu państwa Rb-27, kierownicy jednostek budżetowych realizujący wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego Rb-28NWS. Do sporządzania i przekazywania sprawozdań w zakresie budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich zobowiązani są: dysponenci środków budżetu państwa wszystkich stopni, z wyłączeniem kierowników placówek w zakresie sprawozdań: Rb-23, Rb-27, Rb-28, Rb-70, dysponenci środków budżetu państwa wszystkich stopni, z wyłączeniem kierowników placówek, realizujący wydatki na programy z udziałem środków pochodzących z budżetu UE i niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie EFTA oraz na realizację Wspólnej Polityki Rolnej Rb-28 Programy i Rb-28 Programy WPR, kierownicy placówek w zakresie sprawozdań: Rb-23PL, Rb-27PL, Rb-28PL, w tym kierownicy placówek nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych również w zakresie sprawozdania Rb-34PL, dysponenci środków budżetu państwa realizujący wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego w zakresie sprawozdań: Rb-28NW, Rb-28NW Programy, dysponenci państwowych funduszy celowych w zakresie sprawozdań: Rb-33, Rb-40, właściwy organ agencji wykonawczej w zakresie sprawozdań: Rb-35, Rb-40, dyrektorzy instytucji gospodarki budżetowej w zakresie sprawozdania Rb-40, dysponenci środków budżetu państwa przekazujący dotacje na realizację zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami w zakresie sprawozdania Rb-50, naczelnicy urzędów skarbowych i dyrektorzy izb skarbowych, jako organy podatkowe, w zakresie sprawozdań: Rb-24, Rb-27, dyrektorzy izb celnych, jako organy podatkowe, w zakresie sprawozdań: Rb-23A, Rb-23B, Rb-27, przewodniczący zarządów jednostek samorządu terytorialnego oraz kierownicy jednostek organizacyjnych bezpośrednio realizujących zadania z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami w zakresie sprawozdań: Rb-27ZZ, Rb-50, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie sprawozdań: Rb-33, Rb-40, Rb- FUS, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie sprawozdań: Rb-33, Rb-40, Rb-FER, dysponent części 87 (dot. środków europejskich) w zakresie sprawozdań: Rb-27UE, dysponenci środków budżetu państwa wszystkich stopni, wykonujący budżet środków europejskich w zakresie sprawozdań: Rb-28UE, Rb-28UE WPR. 16