Analiza Rynku Nieruchomości Miasta Bielsk Podlaski

Transkrypt

1 Analiza Rynku Nieruchomości Miasta Bielsk Podlaski

2 1. Charakterystyka Miasta Bielsk Podlaski jest to miasto i gmina leżąca w województwie podlaskim jest również siedzibą powiatu bielskiego oraz gminy wiejskiej Bielsk Podlaski. W latach miasto należało do województwa białostockiego. Bielsk Podlaski jest jednym z najstarszych miast Podlasia, był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego. Położony jest na Równinie Bielskiej, nad rzeką Białą, ok.50 km na południe od Białegostoku. Jest dużym ośrodkiem przemysłu budowlanego, mieści: zakłady metalowe, włókiennicze, produkcji napojów gazowanych, przetwórstwa rybnego. Posiada centrum edukacji na poziomie szkoły wyższej, jedyne w Polsce Policealne Studium Ikonograficzne; od lat miejsce festiwali białoruskiej pieśni autorskiej "Jesień Bardów", Piosenki Religijnej "Śpiewajmy Panu", Kultury Ukraińskiej "Podlaska Jesień". W Bielsku Podlaskim działają kluby sportowe, spośród których drużyna koszykówki gra w II lidze, a drużyna piłki nożnej właśnie awansowała do III ligi. Kilka lat temu została oddana do użytku nowoczesna pływalnia miejska, na której rozgrywanych jest wiele zawodów sportowych na szczeblu regionalnym. W Bielsku Podlaskim, w dzielnicy Studziwody, mieści się Muzeum Małej Ojczyzny. Oprócz wystaw organizowane są tu seminaria i koncerty, na które przyjeżdżają goście z Rosji, Białorusi, Łotwy, Mołdawii, a także z Wielkiej Brytanii. Miasto posiada bardzo dobre położenie komunikacyjne. Krzyżują się tu drogi krajowe i wojewódzkie: nr 19 z Białegostoku do Lublina i Rzeszowa; nr 66 z Zambrowa na Połowce; nr 689 z Bielska Podlaskiego do Hajnówki i Białowieży. Przez miasto przebiega linia kolejowa Białystok Czeremcha Brześć.

3 2. Zaludnienie Ludność w mieście Bielsk Podlaski w czerwcu 2012 roku wynosiła osób, z czego kobiet było i jest to 51,9%, a mężczyzn i jest to 48.1% z ogółu ludności. Mieszkańcy Bielska Podlaskiego stanowią 2,2% ludności województwa podlaskiego i 45,7% ludności powiatu bielskiego. Zaludnienie w mieście utrzymuje się od kilku lat na porównywalnym poziomie. Oczywiście można zaobserwować pewne zmiany, ale przebiegają one w sposób łagodny. W wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym można zaobserwować niewielki spadek, natomiast wzrost liczby osób obserwujemy w grupie poprodukcyjnej, czyli w mieście przybywa emerytów i rencistów. Te niewielkie zmiany mogą też świadczyć o migracji ludzi młodszego pokolenia za pracą, co w obecnej sytuacji kraju jest najbardziej prawdopodobne. Miasto Liczba osób w 2009r. Liczba osób w 2010r. Liczba osób w 2011r. Liczba osób w 2012r. Bielsk Podlaski w wieku przedprodukcyjnym - 14 lat i mniej w wieku produkcyjnym: lat kobiety, lata mężczyźni w wieku poprodukcyjnym Źródło: Główny Urząd Statystyczny 3. Zatrudnienie W całym powiecie bielskim potencjał gospodarczy stanowią podmioty sektora prywatnego (64,83 %), i sektora publicznego (35,17 %). Zatrudnienie w poszczególnych gałęziach przemysłu w 2011 rok plasowało się następująco: - Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 1,76% - Przemysł i budownictwo 45,4% - Handel 17,88 % - Działalność finansowa i ubezpieczeniowa, obsługa rynku nieruchomości 3,06% - Pozostałe usługi 31,85%

4 Pracujący Dane podane w tysiącach na podstawie 2011 roku W 2011 roku zanotowano w mieście 7235 osób pracujących, z czego mężczyźni stanowili 54,3%, a kobiety 45,7% wszystkich pracujących. Ogółem Kobiety Mężczyźni Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo Przemysł i Budownictwo Handel Działalność finansowa, ubezpieczeniowa oraz inne usługi Źródło: Główny Urząd Statystyczny Powiat Bielski Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w zł / 2011 rok Ogółem 3 501,66 Sektor publiczny 3428,33 Sektor prywatny 3541,43 Źródło: Główny Urząd Statystyczny

5 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto na tle podanych jednostek terytorialnych Przeciętne miesięczne wynagrodzenia w powiecie bielskim wygląda korzystnie, zarówno na tle kraju jak i całego województwa i wykazuje tendencje wzrostowe. Poniżej przedstawiono wynagrodzenia brutto w złotych, udział procentowy obliczono w relacji średniej krajowej, gdzie Polska=100. Jednostka terytorialna 2010 w % 2011 w% 2012 w% Polska Powiat m st. Warszawa Powiat m. Katowice PODLASKIE Powiat bielski Źródło: Główny Urząd Statystyczny 4. Bezrobocie Zarys powiatu bielskiego na podstawie 2011 roku o bezrobotnych zarejestrowanych W całym powiecie zarejestrowanych bezrobotnych było ogółem osób, z czego stanowią kobiety (51,3 %) i mężczyzn (48,7 %). Liczba osób, które nie rozpoczęły jeszcze pracy wynosi 478, natomiast osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy było osób posiadało prawo do zasiłku. Stopa bezrobocia wynosiła 9 %, a już w e wrześniu 2013 roku wynosiła 9,2 %. Osób zarejestrowanych na nowo to liczba rzędu tys., a wyrejestrowanych tys. Rok 2013 Co do roku 2013 wiemy, iż we wrześniu zarejestrowanych bezrobotnych w Bielsku Podlaskim było osób, co więcej odnosząc się do poprzedniego miesiąca zanotowano spadek o 22 osoby.

6 Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy wg PUP stan w końcu września 2013r Źródło: Główny Urząd Statystyczny Bezrobotni w szczególnej sytuacji na rynku pracy wg PUP stan w końcu września 2013r. c.d. Źródło: Główny Urząd Miasta Ilość wolnych miejsc pracy we wrześniu 2013 roku wynosiła 88 stanowisk.

7 Liczba bezrobotnych Bielska Podlaskiego na tle innych gmin w lipcu 2013r Nazwa gminy Liczba bezrobotnych ogółem Liczba kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych m. Bielsk Podlaski m. Brańsk Bielsk Podlaski Brańsk Boćki Orla Rudka Wyszki Źródło: Główny Urząd Statystyczny 5. Mapa miasta

8 Centrum Miasta 6. Budżet Źródło: Główny Urząd Statystyczny

9 W roku 2011 gmina Bielsk Podlaski uzyskała dochody w wysokości 63,4 mln złotych, natomiast wydatki wynosiły łącznie 62,7 mln złotych. Można zauważyć że dochody nie są równomierne z wydatkami (0,7 mln zysku).wydatki bieżące w mieście Bielsk Podlaski w roku 2011 wyniosły 50,9 mln złotych tak więc pochłonęły dużą część dochodów uzyskanych w tym roku. W 2011 roku wydatki gminy na jednego mieszkańca wyniosły 2353 zł natomiast dochody 2380 zł co wskazuje wzrost wydatków nad dochodami o 27 zł. Dochody ogółem jakie uzyskuje gmina od 2009 do 2011 roku praktycznie nie zmieniają się, natomiast dochody uzyskiwane z innych źródeł nie zawsze miały taka samą wysokość. Przykładem zmiany na plus są dochody uzyskane z transportu i łączności. Znajdziemy również dochody na minus, przykładem jest gospodarka mieszkaniowa,która od 2009 roku przynosi coraz mniejsze dochody. Źródło: Główny Urząd Statystyczny Źródło: Główny Urząd Statystyczny

10 Wybrane dane z uchwały z dnia rok w sprawie uchwalenia budżetu na 2013 rok 1. Dochody budżetu w wysokości zł, z tego : - bieżące w wysokości zł, - majątkowe w wysokości zł, 2. Wydatki budżetu w wysokości zł, z tego : - bieżące w wysokości zł, - majątkowe w wysokości zł, 3. W budżecie tworzy się rezerwy: 1) ogólną w wysokości zł, 2) celową w wysokości zł, z przeznaczeniem na: a) zarządzanie kryzysowe w kwocie zł, b) dokształcanie nauczycieli w kwocie zł, 4. Limity wydatków na zadania inwestycyjne realizowane w roku 2013, Deficyt budżetu w wysokości zł, który zostanie pokryty przychodami pochodzącymi z: 1) zaciąganych kredytów w kwocie zł 2) zaciąganych pożyczek w kwocie zł 6. Łączną kwotę przychodów budżetu w wysokości zł, oraz łączną kwotę rozchodów budżetu w wysokości zł, Wybrane dane z uchwały na dzień 28 października 2013 w sprawie zmian w budżecie - Dochody budżetu zł, z tego: dochody bieżące zł, w tym: zadania własne zł zadania zlecone zł dochody majątkowe zł, w tym: zadania własne zł

11 - Wydatki budżetu zł, z tego: wydatki bieżące zł, w tym: zadania własne zł zadania zlecone zł zadania realizowane w drodze umów lub porozumień zł. wydatki majątkowe zł, w tym: zadania własne zł zadania realizowane w drodze umów lub porozumień zł - Deficyt budżetu wynosi zł, który zostanie pokryty przychodami pochodzącymi z zaciąganych kredytów i pożyczek. Przychody i rozchody w 2013 roku w zł Źródło:

12 Plan dochodów i wydatków rachunków dochodów oświatowych jednostek budżetowych na 2013 rok Źródło: Zestawienie planowanych kwot dotacji udzielonych z budżetu Gminy Źródło:

13 7. Mieszkalnictwo na tle podanych jednostek terytorialnych Źródło: Główny Urząd Statystyczny Źródło: Główny Urząd Statystyczny 8. Przedsiębiorczość W rejestrze REGON na terenie gminy Bielska Podlaskiego podmiotów gospodarki narodowej w sektorze prywatnym jest aż 96 %, a sektorze publicznym 4 %.

14 Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze Regon na dzień 31 grudnia 2011 roku Ogółem Sektor publiczny 91 Sektor prywatny Spółki handlowe 106 Spółki cywilne 97 Spółki dzielne 15 Fundacje, stowarzyszenia 45 Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą Źródło: Główny Urząd Statystyczny Do największych podmiotów, działających w sektorze prywatnym w Bielsku należą między innymi: - BUDIMEX DANWOOD Sp. z o.o. - UNIBEP S.A. - POLBUD S.A. - Przedsiębiorstwo Instalacyjno Budowlane Bielbud Sp. z o.o. - Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe Maksbud Sp. z o.o. - KREX Sp. z o.o. - MPEC S.A. - Energo Sp.j. - Seumpol Sp. z o.o. - Hoop Polska Sp. z o.o. - Mlekovita sp. z o.o. - Zakłady Mięsne NETTER - M Zakład Masarski D i I. Pachwicewicz s.j. - Arhelan Sp. j. - Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. - SPE Sp. z o.o. - De Facto s.c. - Veolia Transport Sp. z o.o. - Bochen S.C. - Grawbud Sp. z o.o. - PGE Dystrybucja S.A. Oddział Białystok, Zakład Sieci Bielsk Podlaski - P.B.H.U. STALBUD - Unibus Sp. z o.o. - Przedsiębiorstwo Robót Drogowych i Mostowych Sp. z o.o. - PGE Zakład Energetyczny Białystok S.A. Rejon Bielsk Podlaski.

15 Sektor publiczny: - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej - Gminna Biblioteka Publiczna w Augustowie - Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łubinie Kościelnym - Zespół Szkół w Augustowie - SPZOZ Bielsk Podlaski - Komenda Powiatowa Policji - Sąd Rejonowy - Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej - Nadleśnictwo Państwowe Inwestycje 2012 roku Miasto Bielsk Podlaski uzyskało dofinansowanie ze środków unijnych i krajowych, dzięki czemu proces realizacji wielu inwestycji został przyśpieszony. W roku 2012 zakończono projekt pod nazwą Rozbudowa infrastruktury ochrony środowiska w ulicach w Bielsku Podlaskim współfinansowany z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Celem projektu było wyposażenie miasta w dobrze działający i nowoczesny system kanalizacji sanitarnej w 12 ulicach miasta, co w przyszłości będzie miało wymierny wpływ na ograniczenie emisji zanieczyszczeń przedostających się do środowiska naturalnego oraz spełnienie wymagań dyrektyw środowiskowych nałożonych na Polskę przez Unię Europejską. Rozpoczęto realizację projektu współfinansowanego z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego pn.: Uzbrojenie terenów inwestycyjnych części obszaru objętego miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego ograniczonego ulicami: Białowieską, Pogodną i Warzywną oraz granicami miasta. Celem ogólnym tej inwestycji jest stworzenie warunków do prowadzenia działalności gospodarczej, rozwoju i dyfuzji przedsięwzięć innowacyjnych w Bielsku Podlaskim. Wykonano również nawierzchnie zaułków ulicy Batorego w ramach programu wieloletniego pn.: Narodowy Program Przebudowy Dróg Lokalnych Etap II Bezpieczeństwo Dostępność Rozwój. Zakończono przebudowę ulicy Łąkowej i Wiejskiej, a także przebudowano chodniki w ulicy Szkolnej, w części ulicy Myśliwskiej, Kościuszki, Żeromskiego i 3-go Maja. W roku 2012 zakończono projekt współfinansowany z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko pod nazwą Rozbudowa infrastruktury ochrony środowiska w ulicach w Bielsku Podlaskim. Obejmował on budowę 4,2 km kanalizacji deszczowej oraz budowę i przebudowę 6,8 km kanalizacji sanitarnej wraz z odtworzeniem nawierzchni, w 12 ulicach miasta. Całkowity koszt projektu wyniósł 11,4 mln zł w tym dofinansowanie unijne 5,6 mln zł.

16 Inwestycje 2013 roku - Przebudowa drogi gminnej w obrębie gruntów wsi Rajsk, - Przebudowa dróg gminnych w obrębie wsi Widowo, - Przebudowa drogi gminnej we wsi Skrzypki Małe, - Przebudowa drogi gminnej Grabowiec Skrzypki Duże, - Przebudowa drogi gminnej we wsi Hryniewicze Duże. 9. Dostępność do systemu kredytów na zakup i rozwój nieruchomości Najlepszym sposobem na zakup i rozwój nieruchomości w mieście Bielsk Podlaski jest zaciągnięcie kredytu hipotecznego. Jeśli chcesz uzyskać najlepszy dostosowany do Twoich potrzeb kredyt to potrzebna jest nie tylko znajomość ofert banków potrzebna jest również znajomość lokalnego rynku deweloperów i biur pośrednictwa nieruchomości oraz osób pracujących w oddziałach banku. Dzięki temu można uniknąć niepotrzebnego wysiłku składania wniosków kredytowych w bankach, które nie będą mogły finansować twojej inwestycji, albo nie będą współpracowały z danym deweloperem. Oszczędność czasu i wybór najlepszej oferty to sprawa bardzo ważna, szczególnie w tak istotnej sprawie jak kredyt hipoteczny, który jest zobowiązaniem na długi czas. Pomoc doradców nie wiąże się z żadnymi kosztami(żadne opłaty nie są pobierane, ani wliczane do kwoty kredytu). Doświadczeni doradcy kredytowi mogą uzyskać lepsze warunki niż klient starający się o kredyt po raz pierwszy w związku z tym, że banki liczą się ze stałymi partnerami i dają im większe możliwości negocjacyjne. Doradca kredytowy z miasta pomoże we wszystkich formalnościach i zadba o sprawną wypłatę kredytu. Spadek stóp procentowych, a więc i oprocentowania kredytów hipotecznych spowodował, że obecnie można uzyskać znacznie wyższą kwotę kredytu. Dotyczy to zwłaszcza osób o stosunkowo wysokich dochodach. A więc raczej nie w Podlaskiem, gdzie w I połowie tego roku przeciętne zarobki wynosiły 3112,75 zł brutto. Wsparciem dla osób marzących o własnych czterech kątach był zakończony w ub. r. rządowy program dopłat do kredytu "Rodzina na swoim". Takie osoby stanowiły jednak zaledwie 10 proc. klientów, bo większość nie spełniała warunków. Z drugiej strony na palcach jednej ręki można policzyć klientów, którzy płacą kredytem 100 proc. Wartości mieszkania. Z reguły dysponują oni jakimś wkładem własnym. W styczniu 2014 roku wszedł w życie program Mieszkanie dla młodych. Pomoc będzie polegać na dofinansowaniu wkładu własnego. Rodziny, w których pojawi się trzecie dziecko własne lub przysposobione, będą mogły dodatkowo dostać pomoc na wcześniejszą spłatę części kapitału kredytu. Ponadto osoby, które rozpoczną w przyszłym roku budowę pierwszego własnego mieszkania (lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego) będą mogły na nowych zasadach skorzystać z tzw. częściowego zwrotu VAT na materiały budowlane. Aby móc uczestniczyć w tym programie trzeba spełnić następujące warunki:

17 - nie można posiadać innego mieszkania (także w przeszłości), - wiek do 35 lat (w przypadku małżeństw decyduje wiek młodszego małżonka), - zakup na rynku pierwotnym lokalu mieszkalnego do 75 m2 lub domu jednorodzinnego do 100 m2, albo odpowiednio do 85m2 i 110 m2 - jeżeli nabywca wychowuje min. 3 dzieci, - zaciągnięty kredyt na co najmniej 50% ceny mieszkania, na co najmniej 15 lat, - cena mieszkania nie może przekroczyć wskaźnika określonego dla danej lokalizacji. Jeśli spełniamy powyższe warunki, możemy liczyć na: - dopłata do 50 m 2 (nie więcej niż powierzchnia kupowanego mieszkania), - 10% dopłaty do wkładu własnego dla osób samotnych i małżeństw bez dzieci, - 15% dopłaty do wkładu własnego dla osób i małżeństw wychowujących co najmniej jedno dziecko, - dodatkowe 5% na wcześniejszą przedterminową spłatę części kapitału kredytu dla osób, którym w ciągu 5 lat od dnia zakupu mieszkania urodzi się lub zostanie przysposobione trzecie (lub kolejne) wychowywane dziecko, - dopłata liczona w odniesieniu do wskaźnika określonego dla danej lokalizacji. 10. Ilość zarządców i pośredników w obrocie nieruchomościami i biur pośrednictwa w obrocie nieruchomościami Według Centralnego Rejestru Pośredników w Obrocie Nieruchomościami w Bielsku Podlaskim działa ok. 5 pośredników, ok. 4 zarządców posiadających licencję zawodową uprawniającą do wykonywania zawodu. Natomiast w całym województwie podlaskim jest około 47 biur zarządzania nieruchomościami i 26 biur pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Wymóg posiadania licencji do wykonywania zawodów: - pośrednika, - zarządcy, został zniesiony dnia , gdyż weszła w życie ustawa deregulacyjna, która niemalże całkowicie zlikwidowała ochronę prawną do wykonywania zawodów pośrednika i zarządcy nieruchomości. 11. Charakterystyka rynku nieruchomości Rynek pierwotny i wtórny W województwie podlaskim coraz mniej oddaje się nowych mieszkań. Według GUS-u jest to spadek w wysokości ok. 26 % w stosunku do roku Do czerwca 2013 roku oddano do użytkowania 1490 mieszkań. Najmniej wybudowano ich w powiatach: monieckim (13)i sejneńskim (15). Najwięcej natomiast w powiecie białostockim (344) oraz w mieście Białystok (425). W samym Bielsku Podlaskim w okresie od 2012 roku do 2013 roku sprzedano 12 nowych mieszkań.

18 Średnie ceny sprzedaży mieszkań i domów na rynku pierwotnym na tle wybranych miast z województwa Miasto Cena za m² mieszkania Cena za m² domu Łomża zł zł Białystok zł zł Bielsk Podlaski zł zł Grajewo zł zł Hajnówka 3 900zł zł Kleszczele zł zł Knyszczyn zł zł Źródło: Rynek developerski Pod względem powierzchni, największe mieszkania powstały w powiecie bielskim (przeciętnie 186,5 m² powierzchni użytkowej) i monieckim (168,4 m²), najmniejsze z kolei w Białymstoku (80,7m²) oraz w powiecie zambrowskim (87,2 m²). Do 2008 roku nie budowało się mieszkań poniżej 60 m² powierzchni, 3-pokojowych. Obecnie dużo jest mieszkań 3-pokojowych nawet poniżej 50 m². - Firma deweloperska Jaz-Bud oddało do użytku 40 lokali w stolicy województwa podlaskiego, w II półroczu zamierza wybudować jeszcze około 100 mieszkań. - Firma Rogowski Development w I połowie oddała 120 lokali, ale do końca roku na rynek trafiło jeszcze około 200 mieszkań.

19 Spółdzielnie Mieszkaniowe Zasobami mieszkaniowymi w Bielsku Podlaskim zarządzają 4 spółdzielnie: - Spółdzielnia Mieszkaniowa, - SM Podlasie, - SM Świt, - Młodzieżowa Spółdzielnia Mieszkaniowa Elwa, - Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. W spółdzielniach mieszkaniowych jest zbyt mało nowych mieszkań. Dlatego spółdzielnie mieszkaniowe zaczęły wyprzedawać lokale używane. W ciągu roku spółdzielnia może sprzedać trzy, cztery takie mieszkania. Na razie nie będzie również nowych mieszkań komunalnych, gdyż procedura przyznawania jest skomplikowana, a lokale pochodzą głównie z odzysku. Podstawowym warunkiem przyznania lokalu komunalnego jest zameldowanie na terenie Bielska Podlaskiego przynajmniej przez pięć lat od daty złożenia wniosku. Drugim kryterium jest dochód. Średnia miesięczna z ostatnich 12 miesięcy od daty złożenia wniosku nie może przekroczyć 100 procent najniższej emerytury w przypadku jednoosobowej rodziny. W przypadku wieloosobowej rodziny to 150 procent najniższej emerytury. Ostatnim kryterium jest powierzchnia pokoi. Osoba, która stara się o lokal komunalny nie może posiadać więcej niż 7 mkw. powierzchni użytkowej w jednoosobowej rodzinie i 14 mkw. w rodzinie wieloosobowej. Wszystkie kryteria muszą zostać spełnione równocześnie. Średnie ceny sprzedaży mieszkań i domów na rynku wtórnym na tle wybranych miast z województwa Miasto Cena za m² mieszkania Cena za m² domu Bielsk Podlaski zł zł Grajewo zł zł Hajnówka zł zł Kleszczele zł zł Knyszczyn zł zł Źródło:

20 Średnie ceny wynajmu mieszkań Nieruchomość Mieszkanie 4-pokojowe Mieszkanie 3-pokojowe Mieszkanie 2-pokojowe Mieszkanie 1-pokojowe/Kawalerka Dom Źródło: Opracowanie własne Cena najmu zł zł 850 zł zł 900 zł zł 500 zł zł 500 zł zł Czynsze Z dniem1 lipca 2012 roku ustalono stawki bazowe czynszu na 1m2 powierzchni użytkowej lokalu: - mieszkalnego 1,34 zł - socjalnego 0,53 zł Do stawki bazowej dla obliczenia czynszu stosuje się zwyżki lub zniżki zależne od położenia lokalu i budynku, wyposażenia lokalu i budynku, stanu technicznego budynku: 1) Czynniki podwyższające: (% stawki bazowej) a) centralne ogrzewanie - 30%, b) ciepła woda - 10%, c) urządzenia kąpielowe - 30%, d) w.c. w lokalu - 30%, e) pierwsze lub drugie piętro - 5%. 2) Czynniki obniżające: (% stawki bazowej) a) mieszkanie z kuchnią bez oświetlenia naturalnego - 20%, b) mieszkanie bez urządzeń wodno-kanalizacyjnych - 20%, c) mieszkanie w budynku przeznaczonym do rozbiórki - 30%,

21 d) mieszkanie na czwartym piętrze - 5%, e) budynek położony na peryferiach miasta - 5%. Średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego wynosi poniżej 40% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i poniżej 30% tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym - na wniosek najemcy może być zastosowane obniżenie obowiązującej stawki czynszu do 20%. Stawka czynszu budynków i lokali wyrażone w złotówkach za 1 m2 w ciągu miesiąca: 1. za najem budynków i lokali na działalność produkcyjną stawka czynszu 2,41 + podatek VAT. 2. za najem budynków i lokali na działalność usługową stawka czynszu 1,20 + podatek VAT. 3. za najem budynków na działalność rolną związaną z prowadzeniem gospodarstwa rolnego stawka czynszu 0,59 + podatek VAT. Podaż i popyt na rynku nieruchomości Popyt, podaż oraz cena to kluczowe elementy kształtujące rynek nieruchomości. Ich wielkość oraz zależności zachodzące między nimi wpływają, na sytuacje jaka zachodzi na rynku mieszkań, domów i działek. To nie tylko sama kwestia sprzedaży, ale także najmu. Elementy kształtujące podaż: - ilość zakończonych i rozpoczętych inwestycji deweloperskich, - ilość ofert nieruchomości z rynku wtórnego, - liczba nieruchomości poddanych modernizacji i remontom, - zmiana przeznaczenia nieruchomości. Popyt na rynku nieruchomości kształtuje: - siła nabywcza, - wysokość zarobków, - sytuacja na rynku pracy, - potrzeby mieszkaniowe, - warunki demograficzne, - migracje, - ceny nieruchomości.

22 12. Wybrane obiekty budowlane w mieście Bielsk Podlaski Siedziba władz miejskich: Urząd Miasta Bielsk Podlaski Studium Ikonograficzne: Widok z zewnątrz Niepubliczna (bez uprawnień szkół publicznych) policealna szkoła artystyczna, jedyna szkoła tego typu w Polsce. Istnieje od 1991 i kształci w zawodzie technika plastyka ikonografa. Jej absolwenci zajmują się pisaniem ikon. Patronem szkoły jest św. Andrzej.

23 Pływalnia Miejska Wodnik Nowoczesny obiekt sportowo - rekreacyjny, powstałym w listopadzie 2003 roku. Do dyspozycji jest: basen sportowy (25 m x 12,5 m i gł. 1,2 1,8 m), z podświetlaną taflą wody basen rekreacyjny z podświetlaną taflą wody wyposażony w kurtynę wodną, tryskacze rurowe, hydromasaże ścienne i denne, przeciwprądy, zjeżdżalnia rurowa o dł. 100,07 m, jakuzzi 8- osobowe. 13. Wybrane zabytki miasta Bielsk Podlaski Ratusz miejski i plac ratuszowy - Ratusz miejski wybudowano z inicjatywy Izabeli Branickiej w 1779 roku.

24 Bazylika p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny wybudowana w 1784 roku zabytkowy rzymskokatolicki kościół parafialny istnieje od XV wieku. Usytuowany w pobliżu rynku, przy dawnym osiedlu "Poświątne". Był początkowo drewnianą budowlą o nieznanym bliżej kształcie. Kilka razy kościół płonął. Odbudowany w roku 1674 po pożarze kościół w drugiej połowie XVIII wieku postanowiono zamienić na murowany. Cerkiew p.w. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy prawosławna cerkiew konkatedralna oraz parafialna. Należy do dekanatu Bielsk Podlaski diecezji warszawsko -bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Świątynia znajduje się przy ulicy Jagiellońskiej.

25 14. Podsumowanie Bielsk Podlaski leży a wschodzie atrakcyjnego turystycznie regionu. Na przestrzeni ostatnich 3 lat poziom zaludnienia zmniejsza się, natomiast stopa bezrobocia wzrosła w tym czasie o 0,2 %. Miasto Bielsk Podlaski posiada dobrą łączność komunikacyjną. Ciągi komunikacyjne w mieście pozwalają dotrzeć nam do każdego miejsca, oraz ułatwią nam zobaczenie charakterystycznych dla danego miasta miejsc. W Bielsku Podlaskim najlepszym sposobem na kupno czy też inwestycję w nieruchomości jest zaciągnięcie kredytu hipotecznego ponieważ dużą grupę ludzi nie stać na kupno mieszkania nie biorąc wcześniej kredytu. Jednakże nie zapominajmy, że na rynku obecnie pojawia się mało nowych inwestycji dlatego bardziej popularnym rynkiem jest rynek wtórny. Ceny mieszkań na rynku nieruchomości nie są takie wysokie w porównaniu do większych miast w województwie. Miasto ma wiele pięknych zabytków i może się poszczyć różnorodna fauną i florą. Bielsk Podlaski i Powiat Bielski są jednymi z najprężniej rozwijających się jednostek samorządu w województwie podlaskim, a tym samym inwestowanie daje duże szanse powodzenia przedsięwzięcia w przyszłości. Analizę wykonała:

26 Sylwia Wołowik