Prawa człowieka. są fundamentem demokracji, społeczeństwa obywatelskiego, wolności, sprawiedliwości oraz pokoju.
|
|
- Eugeniusz Czech
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Prawa człowieka są fundamentem demokracji, społeczeństwa obywatelskiego, wolności, sprawiedliwości oraz pokoju. Podstawy praw człowieka odnaleźć można w większości systemów religijnych i filozoficznych.
2 . Bez praw człowieka oraz świadomości tych praw, ludzie nie mogą żyć w poszanowaniu godności. Źródłem praw człowieka jest godność osobowa człowieka 2
3 Godność osobowa człowieka Godność: poczucie, świadomość własnej wartości, szacunek dla samego siebie; honor, duma: Godność człowieka, pisarza, żołnierza itp... 3 Pojęcie godności osobowej wywodzi się z judeochrześcijańskiej wizji człowieka stworzonego na obraz i podobieństwo Boga. Dziś większość wielkich związków religijnych czyni bardzo wiele dla ochrony praw człowieka /Dalajlama XIV, anglikański biskup Desmonda Tutu, baptystyczny pastor Martin Luther King, papież Jan XXIII (encyklika Pacem In Terris ) i Jan Paweł II (encyklika Redemptor Hominis )/
4 MENU: ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych [Powszechna Deklaracja Praw Człowieka] Rada Europy [Europejska Konwencja Praw Człowieka] Unia Europejska [Karta Praw Podstawowych] 4 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej konstytucja praw człowieka Przewodnik internetowy
5 Co to są prawa człowieka? Prawa człowieka to podstawowe standardy przysługujące każdemu człowiekowi z tytułu człowieczeństwa, z samego faktu bycia człowiekiem.. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich ludzi bez względu na rasę, płeć, wyznanie, pochodzenie etniczne, przekonania polityczne lub inne, pochodzenie społeczne, pochodzenie narodowe, orientację seksualną. 5
6 Prawa człowieka to: Prawa indywidualne ich podmiotem nie są grupy ludzi, ale pojedynczy człowiek. Gdy mówimy o prawach człowieka to myślimy o prawach poszczególnych osób, jednostek należących do tych grup. 6 Prawa niezbywalne żadna władza nie może ich odebrać, tak jak żadna osoba nie może zrzec się swoich praw czy zrezygnować z nich, np.: wolność od niewolnictwa oznacza, że sam nie mogę oddać się w niewolę, takie działanie nie powoduje żadnych skutków, jest po prostu bez znaczenia. Ludzie posiadają prawa człowieka, nawet jeśli nie uznaje tego prawo ich kraju czy wówczas, kiedy są one naruszane.
7 Prawa człowieka to: 7 Prawa przyrodzone istnieją niezależne od woli władzy czy przepisów prawa, państwo ich nie nadaje, a jedynie tworzy system ich ochrony; przysługują one każdej osobie z racji urodzenia, faktu bycia człowiekiem. Prawa powszechne są takie same dla każdego człowieka na całym świecie. Dziś, wiele rządów, szczególnie w krajach o ustrojach autorytarnych czy totalitarnych, podważa powszechność praw człowieka. Niezależnie jednak od wyznawanych wartości, religii czy kultury, każdy ma prawo do życia, bezpieczeństwa, czy wolności osobistej. Prawa naturalne człowiek posiada je z racji godności osobowej, człowieczeństwa, a nie z powodu czyjejś decyzji czy nadania.
8 Prawa człowieka to: Prawa człowieka to prawa, które obowiązują i występują tylko i wyłącznie w relacjach jednostki z władzą, dlatego mówi się o pionowym (wertykalnym) charakterze tych praw. Władzą może być państwo i jego organy, szkoła, czy uczelnia. Szczególną relacją jest relacja rodzic dziecko. W tym wypadku istnieje władza rodzicielska. 8
9 Czy można ograniczyć prawa człowieka? 9 Prawa człowieka (prawa pozytywne) mogą być ograniczane, oznaczające ale obowiązek tylko w bardzo podjęcia ściśle określonych przez wadzę sytuacjach, działania definiowanych na rzecz jednostki zwykle (np. w prawo dokumentach sprawiedliwego międzynarodowych sądu zobowiązuje lub państwo konstytucjach do tworzenia systemu poszczególnych sądów, kształcenia państw (np. sędziów ze względu czy na zapewnieniu ochronę przez dostępu do państwo sądu dla określonych wszystkich wartości, osób). albo ze względu na zagrożenia Jednostka takie jak wojna ma prawo czy bezpieczeństwo żądać przysługujących publiczne). jej praw, a Istnieją państwo jednak musi prawa, zagwarantować które są prawami ich realizację absolutnymi (nie można ich ograniczyć w żadnym przypadku). Jest to wolność od tortur i wolność od niewolnictwa. Ograniczenia są dopuszczalne, ale ich zakres i forma są bardzo dokładnie badane przez powołane do tego międzynarodowe i krajowe trybunały i sądy.
10 Prawa człowieka dzieli się na trzy generacje: 10 I generacja obejmuje prawa osobiste, obywatelskie, i polityczne, zostały one sformułowane w czasach oświecenia. II generacja to prawa ekonomiczne, społeczne i kulturalne, które pojawiły się pod koniec XIX wieku, w związku z coraz bardziej powszechnymi naruszeniami praw robotników. III generacja to prawa solidarnościowe takie jak prawo do rozwoju, prawo do czystego środowiska i prawo do pokoju;.. wciąż istnieje spór czy są to prawa człowieka, ponieważ mają charakter raczej zbiorowy, a nie indywidualny. Ich powstanie wiąże się z działalnością Organizacji Narodów Zjednoczonych
11 Prawa człowieka można podzielić na prawa: Osobiste jak wolność od tortur, prawo do życia, prawo do uznania podmiotowości prawnej. Obywatelskie np. prawo do posiadania obywatelstwa, wolność myśli, sumienia i wyznania. Polityczne jak prawo do zrzeszania się, prawo do wolności opinii, prawo do uczestnictwa w rządzeniu krajem. Społeczne - np. prawo do urlopu, prawo do ochrony zdrowia. Ekonomiczne jak prawo do pracy. Kulturalne np. prawo do korzystania z dóbr kultury. 11
12 Samo uznanie praw i wolności człowieka nie będzie miało większego znaczenia, jeśli nie będą istnieć procedury gwarantujące jednostce skutecznie dochodzić swoich praw oraz bronić się przed ich naruszaniem. W związku z tym prawa człowieka można podzielić na.. 12
13 13 W świętych księgach wielkich religii nie występuje sformułowanie prawa człowieka:, ale wiele ich fragmentów mówi właśnie o prawach jednostki BUDDYZM Nie rań innych w sposób, którym można by zranić ciebie. Udanavarga 5, 18 CHRZEŚCIJAŃSTWO Wszystko więc co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy czyńcie! Nowy Testament, Ewangelia według św. Mateusza 7, 12 HINDUIZM Nie czyń innym tego, co uczynione tobie zadałoby ci ból. Mahabharata KONFUCJANIZM Nie czyń innym tego, co nie chcesz by inni czynili tobie. Szu-King, XV, 23 ISLAM Żaden z was nie jest wiernym, jeśli nie życzy bratu swemu tego, czego on sobie. Sunna JUDAIZM Nie czyń swoim braciom tego, co jest ci nienawistne. Talmus, Shabbat, 31a ZARATUSTRAINIZM Jedynie ta natura jest dobra, która powstrzymuje się od czynienia innym tego, co nie jest dobre dla niej samej. Dadistan-i-dinik 94, 5
14 W średniowieczu prawa człowieka władza gwarantowała wyższym warstwom społecznym (szlachcie, duchowieństwu). Powstawały pierwsze dokumenty dotyczące niektórych praw człowieka, np.: Magna Charta Libertatum (1215, Anglia), przywilej jedlneńsko-krakowski Neminem captivabimus ( , Polska). 14 Twórcami współczesnej doktryny praw człowieka stali się myśliciele Oświecenia, tacy jak James Locke, Jean Jaques Rousseau, Immanuel Kant czy Monteskiusz. Stworzyli oni teorię praw naturalnych, a także umowy społecznej, która jest źródłem władzy państwowej. Monteskiusz wprowadził podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Uznano też prawo jednostki do oporu wobec władzy. Praktycznym wykorzystaniem idei oświeceniowych myślicieli stały się takie dokumenty jak: Deklaracja Niepodległości (1776, Stany Zjednoczone) i Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela (1789, Francja).
15 Preambuła Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela (1789, Francja) 15 Przedstawiciele Ludu Francuskiego, występujący jako Zgromadzenie Narodowe, uważając, iż jedyną przyczyną nieszczęść publicznych i nadużyć rządów jest nieznajomość, zapomnienie i lekceważenie praw człowieka, postanowili ogłosić w formie uroczystej deklaracji naturalne, niepozbywalne i święte prawa człowieka; aby ta deklaracja stojąc zawsze przed oczami wszystkich członków społeczeństwa przypominała im nieustannie ich prawa i obowiązki, aby akty władzy ustawodawczej i wykonawczej przez ciągłe ich porównywanie z celem każdej instytucji państwowej były w większym poszanowaniu, aby skargi obywateli, oparte odtąd na prostych i niewątpliwych zasadach miały za cel utrzymanie Konstytucji i szczęścia ogólnego. Wobec powyższego Zgromadzenie Narodowe uznaje i ogłasza w przytomności i pod auspicjami istoty Najwyższego następujące prawa człowieka i obywatela. MENU
16 Po II wojnie Światowej powstało wiele organizacji międzynarodowych, które za cel swoich działań przyjęły promowanie i zapewnienie poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności przysługujących każdej jednostce. Zaczęły funkcjonować międzynarodowe standardy praw człowieka wyznaczając zasady postępowania państw całego świata. 16 ONZ [Powszechna Deklaracja Praw Człowieka] Rada Europy [Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności]
17 ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych Organizacja Narodów Zjednoczonych powstała na mocy postanowień Konferencji w San Francisko, zakończonej 26 czerwca 1945 r. Jest to organizacja międzynarodowa o ogólnoświatowym zasięgu, skupiająca dzisiaj 190 państw. Swoje działania opiera na postanowieniach Karty Narodów Zjednoczonych. W ramach tej organizacji została przyjęta Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (PDPCz) uchwalona 10 grudnia 1948 r. 17 wszystkie prawa człowieka są powszechne, niepodzielne i współzależne Światowa Konferencja Praw Człowieka, 1993, Wiedeń.
18 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka PDPCz jest najszerzej w świecie akceptowanym dokumentem dotyczącym praw człowieka PDPCz przyczyniła się do określenia praw człowieka jako sprawy o znaczeniu międzynarodowym, a nie tylko wewnętrznej sprawy państw. Chociaż PDPCz nie jest dokumentem prawnie wiążącym, lecz jedynie zbiorem zasad, to jest uznawana jako prawo zwyczajowe lub interpretacja Karty NZ. Wiele Państw włącza prawa zawarte w Deklaracji do swoich konstytucji i ustaw. 18
19 19 Powszechna Deklaracja Praw Człowieka PDPCz liczy 30 artykułów, w których zapisano: Prawa osobiste jak prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa Zakaz niewolnictwa (art.4) Zakaz tortur (art.5) Równość wobec prawa (art.7) Prawa obywatelskie jak prawo do ubiegania się o azyl (art.14) Prawo do posiadania obywatelstwa (art.15) Prawo do zawarcia małżeństwa (art.16) Wolność myśli, sumienia i wyznania (art.18) Prawa polityczne jak wolność opinii (art.19) Prawo do uczestniczenia w rządzeniu swym krajem (art.21) Prawa ekonomiczne i społeczne np. prawo do urlopu i wypoczynku (art.24)
20 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka Uchwalenie Deklaracji było początkiem wprowadzenia praw człowieka do prawa międzynarodowego. ONZ włącza zasady i prawa zawarte w PDPCz do wielu traktatów i konwencji, którym towarzyszą mechanizmy gwarancji zawartych w nich praw i wolności. 1/Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych /1976, 148 państw/ - nie można zawiesić prawa do życia, zakazu tortur, zakazu niewolnictwa, zakazu pozbawiania wolności za niemożność wywiązania się z umów, zasady prawo nie działa wstecz, prawa podmiotowości prawnej jednostki, wolności myśli, sumienia i wyznania - II protokół paktu znosi karę śmierci - Tworzy Komitet Praw Człowieka 20
21 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 2/ Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych /1976, 147 państw/ Prawo do godziwego zarobku i równej pracy za równą płacę, prawo do edukacji, która ma zmierzać do pełnego rozwoju osobowości i poczucia godności ludzkiej i umacniać poszanowanie praw człowieka i postanowionych wolności (...) rozwijać zrozumienie, tolerancję i przyjaźń między wszystkimi grupami rasowymi, etnicznymi lub religijnymi 21
22 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 3/ Międzynarodowa Konwencja w sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej /1969, 161 państw/ Dyskryminacja rasowa oznacza wszelkie zróżnicowanie, wykluczenie, ograniczenie bądź uprzywilejowanie oparte na rasie, kolorze skóry urodzeniu lub pochodzeniu narodowym albo etnicznym, które ma na celu bądź powoduje przekreślenie bądź uszczuplenie uznania, wykonywania lub korzystania na zasadzie równości z praw człowieka i podstawowych wolności w politycznej, gospodarczej, społecznej, kulturalnej bądź jakiejkolwiek innej dziedzinie życia publicznego. (art..1) 22
23 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 4/Konwencja w sprawie Eliminacji Wszelkim Form Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) /1981, 171 państw/ Dyskryminacja kobiet oznacza zróżnicowanie, wykluczenie lub ograniczenie albo uniemożliwienie kobietom, niezależnie od ich stanu cywilnego, przyznania, realizacji lub korzystania na równi z mężczyznami z praw człowieka i podstawowych wolności w życiu politycznym, gospodarczym, społecznym, kulturalnym, obywatelskim lub jakimkolwiek innym. Od 2000 roku obowiązuje protokół dodatkowy do Konwencji dający możliwość złożenia skargi indywidualnej 23
24 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 5/Konwencja w sprawie Zakazu Stosowania Tortur oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego Lub Poniżającego Traktowania albo Karania (CAT, KPT) /1987, 127 państw/ Tortury oznaczają każde działanie, którym jakiejkolwiek osobie zadaje się ostry ból lub cierpienie, fizyczne lub psychiczne, w celu uzyskania od niej lub osoby trzeciej informacji lub zeznania, w celu ukarania jej za czyn popełniony przez nią lub przez osobę trzecią albo, o której dokonanie jest podejrzana, a także w celu wynikającym z wszelkiej formy dyskryminacji, gdy taki ból lub cierpienie powodowane są przez funkcjonariusza państwowego, lub inną osobę wystepującą w charakterze urzędowym lub z ich polecenia albo za wyraźną lub milczącą zgodą Komitet Przeciw Torturom przyjmuje skargi państw i skargi indywidualne
25 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 6/Konwencja O Prawach Dziecka (KPD) /1990, 191 państw/ Polska była rzecznikiem uchwalenia tej konwencji. - Dziecko według KPD oznacza każdą istotę ludzką w wieku poniżej 18 lat, chyba że zgodnie z prawem donoszącym się do dziecka uzyska ono wcześniej pełnoletność - Konwencja zawiera katalog praw przynależnych dziecku, a także zobowiązania do ochrony dziecka m.in.. Przed wszelkimi formami przemocy, zaniedbaniem czy wykorzystywaniem seksualnym, narkomanią, handlem dziećmi - W realizacji Konwencji aktywnie uczestniczy Fundusz Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (UNICEF) 25
26 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka 7/Konwencja dotycząca Statusu Uchodźców /1951, 138 państw/ Uchodźca to osoba, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa albo, która nie ma żadnego obywatelstwa i znajdując się w wyniku podobnych zdarzeń poza państwem swego dawnego stałego miejsca zamieszkania nie może lub nie chce z powodu tych obaw powrócić do tego państwa 26 -Wprowadza zasadę non- refoulement zakaz wydalania lub zwracania uchodźcy do kraju, gdzie jego życiu lub wolności zagrażałoby niebezpieczeństwo -Uchodźcami, a także osobami, które uciekają w wyniku walk i klęsk żywiołowych, w obrębie jakiegoś kraju zajmuje się Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR).
27 Dokumenty ONZ dotyczące praw człowieka Bezkarność jest głównym czynnikiem prowadzącym do stałego naruszania praw człowieka. W krajach wychodzących z okresu konfliktów zbrojnych i rozpoczynających odbudowę i pojednanie, istnieje ogromna potrzeba zachowania sprawiedliwości.. 8/Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK), /2002, 90 państw/ Trybunał Karny jest stałym, niezależnym sądem orzekającym w sprawie najcięższych zbrodni: - wojennych, - ludobójstwa, - przeciwko ludzkości. 27 W przeciwieństwie do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, którego jurysdykcja ograniczona jest do państw, Międzynarodowy Trybunał Karny może sądzić indywidualnych sprawców tych przestępstw (np. głowy państw, dowódców wojskowych).
28 ONZ Komisja Praw Człowieka W ramach ONZ powołano Komisję Praw Człowieka złożoną z przedstawicieli 53 państw. zadanie: wypracowywanie dokumentów, powoływanie specjalnych sprawozdawców i ekspertów, a także rozpatrywanie przypadków łamania praw człowieka przy użyciu specjalnych procedur: procedury 1503, poufnej dotyczącej masowych i rażących naruszeń praw człowieka oraz procedury 1235, publicznej, w której ujawnia się zgromadzone materiały. 28 Komisja zbiera się corocznie na sesji w Genewie. MENU
29 Po zakończeniu II wojny światowej na kontynencie europejskim zaczęto tworzyć system ochrony praw człowieka. Najbardziej znaną organizacją zajmującą się prawami człowieka stała się Rada Europy międzyrządowa organizacja powstała 5 maja 1949 r. w Londynie Obecnie siedziba w Strasburgu, 45 członków. & [Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności] 29
30 Europejska Konwencja Praw Człowieka 30 Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wartości 8 września 1953 r. zwana Europejską Konwencją Praw Człowieka (EKPCz) [Konwencję uzupełnia 13 protokołów dodatkowych] Prawa zawarte w Konwencji rozciągają się na wszystkie osoby przebywające na terytorium państwa strony (nie tylko obywateli, ale także cudzoziemców i bezpaństwowców) Konwencja utworzyła Europejski Trybunał Praw Człowieka, który rozpatruje skargi państwowe i indywidualne na naruszenie praw i wolności zawartych w Konwencji.
31 Europejski Trybunał Praw Człowieka - skargi Wymogi skargi indywidualnej Skarga osoby, organizacji pozarządowej lub grupy jednostek dotycząca praw zawartych w Konwencji lub jej protokołach Wyczerpanie wszystkich środków odwoławczych przewidzianych przez prawo krajowe Skarga wniesiona w ciągu 6 miesięcy od wydania ostatecznej decyzji Skarga nie jest anonimowa Sprawa nie jest identyczna ze sprawą rozpatrzoną już przez Trybunał lub sprawą, która została poddana innej 31 Trybunał lub sprawą, która została poddana innej międzynarodowej procedurze
32 Europejski Trybunał Praw Człowieka schemat skargi EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA Liczy tylu sędziów, ile jest państw stron Konwencji, art.20 Skarga indywidualna Rejestracja skargi przez Kancelarię Trybunału Polubowne załatwienie sprawy Zrzeczenie się przez Izbę Właściwości na rzecz Wielkiej Izby Komitet /3 sędziów/ Badanie dopuszczalności skargi Sędzia - sprawozdawca Orzeczenie Izby /7 sędziów/ większością głosów Odwołanie od wyroku Izby Orzeczenie Wielkiej Izby /17 sędziów/ 32 Komitet Ministrów Rady Europy Czuwa nad wykonaniem wyroku
33 Rada Europy inne dokumenty dotyczące praw człowieka 33 Europejska Karta Socjalna przyjęta 1962 r. Zawiera szereg praw ekonomicznych i społecznych Europejska Konwencja o zapobieganiu torturom oraz nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu (CPT) z 1987 r. Umożliwia członkom Komitetu Zapobiegania Torturom nieograniczony dostęp do miejsc odosobnienia Konwencja o ochronie praw człowieka i godności osoby ludzkiej wobec zastosowaniu biologii i medycyny: o prawach człowieka i biomedycynie z 1997
34 Od 1975 roku ważna rolę w ochronie praw człowieka w Europie odgrywa Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE), przekształcona w 1995 r. w Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE). Jest to organizacja obejmująca swoim zasięgiem wszystkie państwa Europy i byłego ZSRR, a także Kanadę i USA. 34
35 35 Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie 1964r. propozycja polskiego min. Rapackiego w sprawie Konferencji Bezpieczeństwa w Europie Konferencja w Helsinkach państw (mimo zimnej wojny konferencja miała mieć charakter nieblokowy) Mechanizm paneuropejski, obejmujący wszystkie kraje Europy, b. ZSRR, Kanadę i USA 55 państw Biuro Instytucji Demokratycznych I Praw Człowieka (ODHIR) w Warsz. Misje OBWE Zasada konsensusu (aby podjąć decyzję, nie może być sprzeciwu) Zobowiązanie polityczne, nie prawne Akt Końcowy KBWE 1 sierpnia 1975 r. KONFERENCJA BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY W EUROPIE (KBWE) 1 stycznia 1995 r. ORGANIZACJA BEZPIECZEŃSTWA I WSPÓŁPRACY W EUROPIE (KBWE) Instytucjonalizacja Wysoki Komisarz Ds.. Mniejszści Narodowych Trzy koszyki : 1 Sprawy polityczne 2 Sprawy gospodarcze 3 Sprawy humanitarne KONFERENCJE PRZEGLĄDOWE Belgrad Madryt (sprawa stanu wojennego w Polsce) Wiedeń LUDZKI WYMIAR KBWE/OBWE Mechanizmy dyplomatyczne wiedeński moskiewski budapesztański (złamanie Zasady consensusu Powstawanie Komitetów Helsińskich w państwach KBWE ZASADY KBWE: VII zasada: poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności, łącznie z wolnością myśli, sumienia, religii i przkonań; VIII zasada: samostanowienie wszystkich narodów Konferencje Ludzkiego Wymiaru: Kopenhaga 1990 Moskwa 1991 MENU
36 W ramach Unii Europejskiej od końca lat 90-tych zaczął się tworzyć system ochrony praw człowieka. Jego powstanie wiąże się z pogłębianiem integracji państw członkowskich, trwającymi pracami nad Konstytucją Unii Europejskiej, a także z proklamowaną w grudniu 2000 r. w Nicei Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej, która ma charakter deklaracji. Unia Europejska [Karta Praw Podstawowych] zawiera katalog praw i wolności, podzielony na 6 części: Godność, Wolność, Równość, Solidarność, Prawa Obywateli, Wymiar Sprawiedliwości 36
37 Unia Europejska - Karta Praw Podstawowych [Karta Praw Podstawowych] Zawiera zakaz dyskryminacji także ze względu na orientację seksualną, wiek, niepełnosprawność i cechy genetyczne Mówi o prawach związanych z rozwojem medycyny i biologii, np. Zakaz reproduktywnego klonowania istot ludzkich Nie posiada zapisu o niezbywalności praw człowieka 37 MENU
38 Obok systemu międzynarodowego, w poszczególnych państwach funkcjonują krajowe standardy ochrony praw człowieka. Polska: w konstytucji z 1997 r. uchwalonej przez Zgromadzenie Narodowe i przyjętej w ogólnokrajowym referendum, prawa człowieka zajmują jedno z najważniejszych miejsc. Polska [Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej] /1997 r. przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych 38
39 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej [Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej] 39 Polska konstytucja nazywana jest często konstytucją praw człowieka zawiera szeroki katalog praw i wolności obejmujący 57 artykułów Każda osoba, która uważa, że jej wolności lub prawa zostały naruszone może wnieść skargę konstytucyjną Każdy może zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich Konstytucja wprowadza zasadę wynagrodzenia szkody powstałej przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej Art. 31 ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko i wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw
40 Rzecznik Praw Obywatelskich 40 Jak rozwiązuje sprawy Sprawy podejmuje na wniosek dotyczący naruszenia wolności i praw człowieka i obywatela. Jakie są skutki działania: - wyjaśnienia dla wnioskodawcy, - kierowanie wniosków do organów i instytucji, w których stwierdzono naruszenie praw i wolności, - żądanie wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, karnych, - administracyjnych, wniesienie kasacji, - kierowanie wniosków do Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego. W jakiej formie składamy skargę Wniosek jest wolny od opłat, nie wymaga szczególnej formy, musi być określony przedmiot sprawy, wnioskodawca oraz osoba, której sprawa dotyczy.
41 Trybunał Konstytucyjny (skarga konstytucyjna) 41 Jak rozwiązuje sprawy Orzeka w sprawach - zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją, - zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, - zgodności przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, - zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych, - skargi konstytucyjnej (każdy czyje prawa i wolności konstytucyjne zostały naruszone może wnieść skargę). Jakie są skutki działania -Orzeczenia trybunału są ostateczne i mają moc powszechnie obowiązującą.
42 Trybunał Konstytucyjny (skarga konstytucyjna) W jakiej formie składamy skargę Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków odwoławczych w ciągu trzech miesięcy od doręczenia prawomocnego wyroku. Wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób zdaniem skarżącego, zostały naruszone. Skargę sporządzają adwokat lub radca prawny, od skargi pobierana jest opłata. 42 MENU
43 Przewodnik internetowy Amnesty International
44 Przewodnik internetowy 44 ONZ
45 Przewodnik internetowy 45 Rada Europy
46 Przewodnik internetowy 46 Helsińska Fundacja Praw Człowieka
47 Przewodnik internetowy UNICEF
48 Przewodnik internetowy 48 Polska Akcja Humanitarna
49 KONIEC
Zakres rozszerzony - moduł 36 Prawa człowieka. Janusz Korzeniowski
Zakres rozszerzony - moduł 36 Prawa człowieka Opracowanie: Janusz Korzeniowski nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli 1 Spis slajdów Idea
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony godność wolność równość i sprawiedliwość Pojęcie praw człowieka Prawa człowieka - to zespół praw i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi bez względu na rasę,
Bardziej szczegółowoPRAWA CZŁOWIEKA Dokumenty międzynarodowe
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Prawa i wolności: prawo do życia, zniesienie kary śmierci, wolność od tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania, wolność
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony. mgr Paweł Niemczyk Katedra Prawa Konstytucyjnego
Prawa człowieka i systemy ich ochrony mgr Paweł Niemczyk Katedra Prawa Konstytucyjnego Zasady zaliczenia ćwiczeń Wszystkie informacje dotyczące zaliczenia przedmiotu Prawa Człowieka i systemy ich ochrony
Bardziej szczegółowo1. Prawa, które człowiek nabywa w momencie urodzenia, sa A. nienaruszalne. C. powszechna. C. przyrodzone. D. niezbywalne.
ID Testu: 53M1LI5 Imię i nazwisko ucznia Klasa Data 1. Prawa, które człowiek nabywa w momencie urodzenia, sa A. nienaruszalne. B. powszechne. C. przyrodzone. D. niezbywalne. 2. Do praw pierwszej generacji
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Uniwersalizm w ochronie praw człowieka Prawa człowieka i systemy ich ochrony SNP(Z) II rok, semestr zimowy 2016/2017 Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) Wszyscy
Bardziej szczegółowo17. PRAWA CZŁOWIEKA. 1. Pochodzenie praw człowieka
17. PRAWA CZŁOWIEKA 17. Prawa człowieka. Źródła i dokumenty. System ochrony praw człowieka. 1) wyjaśnia pojęcie prawa człowieka, 2) zna pochodzenie praw człowieka, 3) potrafi wymienić przykłady praw człowieka,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRAWA WOLNOŚCI OBYWATELA.
Wykład 3 21.03.09 CHARAKTERYSTYKA PRAWA WOLNOŚCI OBYWATELA. I PODZIAŁ PRAW I WOLNOŚCI ( OSOBISTE) 1. Podstawowe wolności człowieka i obywatela: prawo do życia od naturalnego poczęcia do naturalnej śmierci;
Bardziej szczegółowoTytuł. Trybunał Konstytucyjny jako gwarant ochrony praw człowieka w Polsce. Karol Pikaus
Tytuł Trybunał Konstytucyjny jako gwarant ochrony praw człowieka w Polsce Karol Pikaus III OGÓLNOPOLSKI OKRĄGŁY STÓŁ SPOŁECZEŃSTWO, WŁADZA, MEDIA: MOWA NIENAWIŚCI A INKLUZJA SPOŁECZNA, GORZÓW WIELKOPOLSKI,
Bardziej szczegółowoDEKLARACJA PRAW OSÓB NALEŻĄCYCH DO MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH LUB ETNICZNYCH, RELIGIJNYCH I JĘZYKOWYCH
DEKLARACJA PRAW OSÓB NALEŻĄCYCH DO MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH LUB ETNICZNYCH, RELIGIJNYCH I JĘZYKOWYCH rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 47/135 przyjęta i proklamowana w dniu 10 grudnia 1992 roku Zgromadzenie
Bardziej szczegółowoPRAWA CZŁOWIEKA W BIOMEDYCYNIE. ks. Artur Aleksiejuk
PRAWA CZŁOWIEKA W BIOMEDYCYNIE ks. Artur Aleksiejuk Pojęcie praw człowieka Przez prawa człowieka rozumie się te prawa, które są bezpośrednio związane z naturą człowieka jako istoty rozumnej i wolnej (osoby)
Bardziej szczegółowoRozkład materiału nauczania Wiedza o Społeczeństwie
Paweł Włoczewski Rozkład materiału nauczania Wiedza o Społeczeństwie Zakres podstawowy w klasie I PROGRAM NOWA ERA Mariusz Menz W centrum uwagi Podręcznik: Arkadiusz Janicki, W centrum uwagi. Podręcznik
Bardziej szczegółowoANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE
ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE OBYWATELSTWO UNII EUROPEJSKIEJ Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest obywatelem europejskim. Obywatelstwo Unii Europejskiej uzupełnia
Bardziej szczegółowoZakres rozszerzony - moduł 38 Światowy i europejski system ochrony praw człowieka. Janusz Korzeniowski
Zakres rozszerzony - moduł 38 Światowy i europejski system ochrony praw człowieka Opracowanie: Janusz Korzeniowski nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia
Bardziej szczegółowoPRAWA DZIECKA. dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności prywatności;
PRAWA DZIECKA "Nie ma dzieci - są ludzie..." - Janusz Korczak Każdy człowiek ma swoje prawa, normy, które go chronią i pozwalają funkcjonować w społeczeństwie, państwie. Prawa mamy również my - dzieci,
Bardziej szczegółowoTRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
Konstytucja wk 10 TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY Został ustanowiony nowelą konstytucyjną 26 marca 1982r Ustawa o TK została uchwalona 29 kwietnia 1985r TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY jest organem władzy sądowniczej, choć
Bardziej szczegółowoCzęść I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe
Część I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i sprost.) 1.1. Test 1. Rzeczpospolita Polska jest:
Bardziej szczegółowoSądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ]
Art. 173 Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ] Art. 175 1. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczpospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sady administracyjne
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Uniwersalizm i regionalizm w ochronie praw człowieka Prawa człowieka i systemy ich ochrony SNP(Z) II rok, semestr zimowy 2018/2019 Wolność zgromadzeń Prawo do skutecznego
Bardziej szczegółowoUprawnienia Rzecznika Praw Obywatelskich w świetle Konstytucji RP
Uprawnienia Rzecznika Praw Obywatelskich w świetle Konstytucji RP Anna Błaszczak Zespół Prawa Konstytucyjnego i Międzynarodowego Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoAby móc mówić o prawach człowieka, należy najpierw rozróżnić kilka aspektów słowa "prawo".
Aby móc mówić o prawach człowieka, należy najpierw rozróżnić kilka aspektów słowa "prawo". W ujęciu przedmiotowym rozumiane jest ono jako system norm prawnych, czyli ogólnych, które powstały w związku
Bardziej szczegółowoZagadnienia. Klasa III I. PRAWO
Jednostka tematyczna 1. Prawo i systemy prawne 2. Rzeczpospolita Polska jako państwo prawa Zagadnienia Klasa III I. PRAWO normy prawne i ich charakter koncepcje budowy normy prawnej źródła norm prawnych
Bardziej szczegółowoPRAWA PODSTAWOWE W UNII EUROPEJSKIEJ
PRAWA PODSTAWOWE W UNII EUROPEJSKIEJ Marta Statkiewicz Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA W EUROPIE OCHRONA
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY
WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY 1. Obywatelstwo polskie i unijne - wyjaśnia znaczenie terminów: obywatelstwo, społeczeństwo obywatelskie, - wymienia dwa podstawowe sposoby nabywania obywatelstwa (prawo
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Rozdział I. Aksjologiczne fundamenty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Uwagi wprowadzające... 26
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... XI Wykaz podstawowej literatury... XV Przedmowa... XVII Rozdział I. Aksjologiczne fundamenty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej... 1 1. Uwagi wprowadzające... 2 2. Zasada
Bardziej szczegółowoPrawna ochrona dóbr osobistych człowieka, w tym nietykalności cielesnej, a zwyczaje szkolne
Prawna ochrona dóbr osobistych człowieka, w tym nietykalności cielesnej, a zwyczaje szkolne Konstytucja RP Art. 30. Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I RUCHY SPOŁECZNE
Spis treści Wstęp... 10 Rozdział I RUCHY SPOŁECZNE 1. Definicja ruchu społecznego... 21 2. Rodzaje ruchów społecznych... 31 2.1. Wybrane klasyfikacje... 31 2.2. Stare i nowe ruchy społeczne... 35 3. Ruch
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Ogólna charakterystyka i klasyfikacja Prawa człowieka i systemy ich ochrony SNP(Z) II rok, semestr zimowy 2016/2017 Kwestie organizacyjne Prowadzący zajęcia: mgr Agata
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz stron internetowych... XVII Wykaz podstawowej literatury... XIX Przedmowa... XXI
Spis treści Wykaz skrótów... XIII Wykaz stron internetowych... XVII Wykaz podstawowej literatury... XIX Przedmowa... XXI Rozdział I. Zagadnienia wstępne... 1 1. Uwagi terminologiczne... 1 2. Elementy charakterystyczne
Bardziej szczegółowoNajczęściej mamy do czynienia z mobbingiem i dyskryminacją w miejscu pracy.
Najczęściej mamy do czynienia z mobbingiem i dyskryminacją w miejscu pracy. Mobbing jest rodzajem terroru psychicznego, stosowanym przez jedną lub kilka osób przeciwko przeważnie jednej osobie. Trwa wiele
Bardziej szczegółowoDZIAŁALNOŚĆ KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH ORGANÓW OCHRONY PRAWNEJ
DZIAŁALNOŚĆ KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH ORGANÓW OCHRONY PRAWNEJ Informator Suwałki 2019 1 DZIAŁALNOŚĆ KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH ORGANÓW OCHRONY PRAWNEJ I. WPROWADZENIE Ochrona prawna to stała i zorganizowana
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Zasady ogólne w Konstytucji RP: 1) zasada nienaruszalności i poszanowania godności człowieka, 2) zasada poszanowania i ochrony wolności człowieka, 3) zasada równości
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1.Nazwa 2.Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa
POLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE Red.: Dariusz Górecki Wykaz skrótów Wstęp Rozdział 1 Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1.Nazwa 2.Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa Rozdział
Bardziej szczegółowoLiczba. Jednostka tematyczna. Zagadnienia. Klasa III I. PRAWO 1. Lekcja organizacyjna Ustalenie kontraktu, omówienie kryteriów
Jednostka tematyczna Zagadnienia Klasa III I. PRAWO. Lekcja organizacyjna Ustalenie kontraktu, omówienie kryteriów 2//4/5. Prawo cywilne i rodzinne oceniania, wymagań programowych. Zapoznanie z procedurami
Bardziej szczegółowoKLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA II GIMNAZJUM Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej Temat lekcji 1. O czym będziemy się uczyć na lekcjach wiedzy o społeczeńst
Bardziej szczegółowoSEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak
PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak art. 45 Konstytucji RP 1.K a ż d y ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny,
Bardziej szczegółowoPrawa Człowieka i systemy ich ochrony
Prawa Człowieka i systemy ich ochrony Konwencja o prawach dziecka Zaoczne Studia Administracji 2016/2017 semestr zimowy Konwencja o prawach dziecka 1. Konwencja o prawach dziecka a) Geneza b) Wartości
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowa ochrona praw człowieka
Rozdział 12 Międzynarodowa ochrona praw człowieka 1. Prawa człowieka definicja: Nie istnieje jednolita, precyzyjna, legalna definicja praw człowieka. W dużym uproszczeniu stwierdzić można, że współcześnie
Bardziej szczegółowoW centrum uwagi. Część 2 Roczny plan pracy. Liczba. ych
W centrum uwagi. Część 2 Roczny plan pracy Jednostka tematyczna 1. Prawo i systemy prawne 2. Rzeczpospolita Polska jako państwo prawa Zagadnienia Klasa III I. PRAWO normy prawne i ich charakter koncepcje
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Środki ochrony praw i wolności w Konstytucji RP Prawa człowieka i systemy ich ochrony SNP(Z) IV rok, semestr zimowy 2015/2016 Ochrona praw i wolności jednostki ogół
Bardziej szczegółowob. są równe (podkreślenie, że ludzie są równi, więc i prawa podstawowe im przysługujące też)
Prawa człowieka Prawa człowieka - organizacje i instytucje chroniące prawa człowieka Prawa człowieka, to niedefiniowalne regulacje zawierające w sobie normy, które chronią podstawowe wartości (dobra) jednostki
Bardziej szczegółowoDz.U FRAGMENT KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.) Rozdział VIII. Art. 173.
Dz.U.97.78.483 FRAGMENT KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.) Rozdział VIII SĄDY I TRYBUNAŁY Art. 173. Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezaleŝną
Bardziej szczegółowoWYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO. 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 ze zm.
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U.
Bardziej szczegółowoKonstytucyjne środki ochrony praw. Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO
Konstytucyjne środki ochrony praw Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO Konstytucyjne prawo do sądu 1) prawo dostępu do sądu, tj. prawo uruchomienia procedury przed
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część A. Testy. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów Literatura Przedmowa XIII XVII XXI. Uwagi do testów: 1
Wykaz skrótów Literatura Przedmowa XIII XVII XXI Część A. Testy Uwagi do testów: 1 Test 1 2 Odpowiedzi do testu 1 80 Test 2 6 Odpowiedzi do testu 2 82 Test 3 9 Odpowiedzi do testu 3 85 Test 4 13 Odpowiedzi
Bardziej szczegółowoPRAWO KONSTYTUCYJNE. Ćwiczenia 5
PRAWO KONSTYTUCYJNE Ćwiczenia 5 Prezydent a) Pozycja ustrojowa b) Zasady wyboru c) Funkcje ustrojowe i kompetencje d) Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna WŁADZA WYKONAWCZA Art. 10. 1. Ustrój Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoPOLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE W ZARYSIE. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW KIERUNKÓW NIEPRAWNICZYCH W
POLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE W ZARYSIE. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW KIERUNKÓW NIEPRAWNICZYCH W RED.: DARIUSZ GÓRECKI Wykaz skrótów Przedmowa Rozdział pierwszy Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1. Nazwa
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH RED. EWA GDULEWICZ
KONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH RED. EWA GDULEWICZ PRZEDMOWA ROZDZIAŁ I. ZMIANY USTROJU POLITYCZNEGO POLSKI W LATACH 1944-1997 1. Pojęcie ustroju politycznego i jego periodyzacja 2. Okres Krajowej
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr 216/2012 KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 19 lipca 2012 r.
UCHWAŁA Nr 216/2012 KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją: 1) art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.
Bardziej szczegółowoZamów książkę w księgarni internetowej
Zamów książkę w księgarni internetowej 12 LEKCJI O KONSTYTUCJI. PRAWA PODSTAWOWE I POLITYCZNE 12 lekcji o Konstytucji to projekt naukowo-edukacyjny realizowany w ramach współpracy dr hab. prof. UAP Lucyny
Bardziej szczegółowoHistoria praw dziecka
Prawa Dziecka Historia praw dziecka Pierwsze, rozpoczęte badania psychologiczne nad sytuacją dziecka, w duchu rozważań poglądów humanistycznych pojawiły się z końcem XIX wieku. Wcześniej dziecko, jako
Bardziej szczegółowoPublikacja dofinansowana przez Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego
Redakcja i korekta: Anna Kaniewska Projekt okładki: Ewa Bobrowska Copyright 2008 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa ISBN 978-83-7383-284-8 Publikacja dofinansowana przez Wydział Dziennikarstwa
Bardziej szczegółowoZasady prawa międzynarodowego. Prawo międzynarodowe publiczne ćwiczenia Semestr letni 2017/2018 mgr Joanna Poprawska
Zasady prawa międzynarodowego Prawo międzynarodowe publiczne ćwiczenia Semestr letni 2017/2018 mgr Joanna Poprawska Zasady prawa międzynarodowego normy prawne szczególnego rodzaju ze względu na swoje znaczenie,
Bardziej szczegółowoZakres materiału na egzamin z prawa konstytucyjnego
Poznań, 9 października 2018 r. Zakres materiału na egzamin z prawa konstytucyjnego I. Podstawowe pojęcia prawa konstytucyjnego 1. Pojęcia małej konstytucji, minimum konstytucyjnego, ustawy organicznej.
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg)
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg) W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie,
Bardziej szczegółowoSpis treści. 4. Nieodpłatna pomoc prawna w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym charakterystyka
Przedmowa... XIII Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Wykaz orzecznictwa... LI Wprowadzenie... 1. Założenia metodologiczne... I. Uzasadnienie wyboru tematu... II. Metody badawcze... III. Struktura...
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka prawa dziecka ucznia oraz jego obowiązki
Prawa człowieka prawa dziecka ucznia oraz jego obowiązki Podstawowe dokumenty mówiące o ochronie praw człowieka Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 r. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948 r. Wszyscy
Bardziej szczegółowoWŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości
W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoSĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sędziowie. Krajowa Rada Sądownictwa
SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Wyroki wydawane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w postępowaniu co najmniej dwuinstancyjnym.
Bardziej szczegółowoKonwencje genewskie, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. z 1956 r., nr 38, poz. 171, załącznik)
Konwencje genewskie, Genewa, 12 sierpnia 1949 r. (Dz. U. z 1956 r., nr 38, poz. 171, załącznik) Rozdział I Postanowienia ogólne Artykuł 2 Niezależnie od postanowień, które wejdą w życie już w czasie pokoju,
Bardziej szczegółowoWYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO. 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U.
Bardziej szczegółowoPrawa człowieka i systemy ich ochrony
Prawa człowieka i systemy ich ochrony Podmiot konstytucyjnych praw i wolności Płaszczyzny realizacji praw i wolności Środki ochrony praw i wolności Prawa człowieka i systemy ich ochrony SNP(Z) II rok,
Bardziej szczegółowodr Olga Hałub-Kowalczyk rok akademicki 2018/2019
dr Olga Hałub-Kowalczyk rok akademicki 2018/2019 Prawa osobiste i polityczne Prawo do ochrony życia Wolność od tortur Prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego Prawo do sądu Wolność myśli Wolność
Bardziej szczegółowoEDUKACJA OBYWATELSKA ZESZYT 5. Prawa człowieka, obywatela, dziecka, ucznia
EDUKACJA OBYWATELSKA ZESZYT 5 Prawa człowieka, obywatela, dziecka, ucznia pod red. Janusza Korzeniowskiego Redakcja Janusz Korzeniowski Korekta Agnieszka Gruszczyńska Sławomir Iwasiów Katarzyna Kryszczuk-Mańkowska
Bardziej szczegółowoPOWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA
POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA (przyjęta i proklamowana rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) w dniu 10 grudnia 1948 r.) Wstęp Zważywszy, że uznanie przyrodzonej godności oraz równych i
Bardziej szczegółowoSpis treści. Spis treści. Spis treści
Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów.................................................. 15 Od Autora...................................................... 19 ROZDZIAŁ I. Pojęcie i przedmiot
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE ZASADY USTROJU RZECZYPOSPOLITEJ
PODSTAWOWE ZASADY USTROJU RZECZYPOSPOLITEJ PODSTAWOWE ZASADY USTROJU W SYSTEMATYCE KONSTYTUCJI RP Pierwszy rozdział Konstytucji RP, zatytułowany Rzeczpospolita, określa podstawowe zasady ustroju RP. Pozostałe
Bardziej szczegółowoCo zaproponował Polski rząd?
Porównanie rekomendacji w sprawie praworządności w Polsce (4. rekomendacja) ogłoszonej przez Komisję Europejską 20 grudnia 2017 roku z propozycjami nowelizacji ustaw zaproponowanych przez rząd Polski.
Bardziej szczegółowoOchrona zasady wolności sumienia i wyznania (religii)
Ochrona zasady wolności sumienia i wyznania (religii) Ochrona zasady wolności sumienia i wyznania (religii) Ochrona konstytucyjna Ochrona cywilnoprawna Skarga do Trybunału po zakończeniu postępowania sądowego
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie Klasa:IIIZSZ Ocena Nazwa działu/ wymagania I Rzeczpospolita Polska
Bardziej szczegółowoPodstawy prawne działalności kościołów, stowarzyszeń religijnych i związków wyznaniowych na terenie zakładów karnych i aresztów śledczych Istniejące
Podstawy prawne działalności kościołów, stowarzyszeń religijnych i związków wyznaniowych na terenie zakładów karnych i aresztów śledczych Istniejące uregulowania prawne nakładają na administrację jednostek
Bardziej szczegółowoDruk nr 580 Warszawa, 12 maja 2006 r.
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ V kadencja Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Druk nr 580 Warszawa, 12 maja 2006 r. Pan Marek Jurek Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 235 ust.
Bardziej szczegółowoUmiejętności. Wymagania ogólne: 1. Obywatelstwo polskie i unijne
Wymagania szczegółowe z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klasy pierwszej LO- zakres podstawowy, przygotowane w oparciu o materiały wydawnictwa Nowa Era Temat lekcji 1. Obywatelstwo polskie i unijne
Bardziej szczegółowoPytania na egzamin magisterski dla kierunku prawo
Pytania na egzamin magisterski dla kierunku prawo 1. Pojęcie zasady naczelnej konstytucji 2. Zasada zwierzchnictwa Narodu 3. Formy realizacji zasady zwierzchnictwa Narodu 4. Zasada demokratycznego państwa
Bardziej szczegółowoPaństwa Strony zobowiązują się ponadto przyznać Podkomitetowi do spraw prewencji nieograniczony dostęp do wszystkich informacji dotyczących:
UZASADNIENIE Protokół Fakultatywny do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania został przyjęty w dniu 18 grudnia 2002 r.
Bardziej szczegółowoPrawa Dziecka. Czym są prawa dziecka?
Prawa Dziecka "Nie ma dzieci są ludzie [ ]." Janusz Korczak Czym są prawa dziecka? Najważniejszym, naturalnym prawem człowieka jest prawo do życia. Z niego płynie prawo do pełnego - na miarę człowieka
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wprowadzenie... V Wykaz skrótów... XIII. Część I. Koncepcja konstytucyjnego modelu regulacji wolności i praw jednostki
Spis treści Wprowadzenie... V Wykaz skrótów... XIII Część I. Koncepcja konstytucyjnego modelu regulacji wolności i praw jednostki Rozdział I. Idee przewodnie wolności i praw jednostki w procesie uchwalania
Bardziej szczegółowoKRAJOWY ZESPÓŁ DO SPRAW PREWENCJI (FOREBYGGINGSENHET)
Norweski Rzecznik Praw Obywatelskich (Sivilombudsmannen): KRAJOWY ZESPÓŁ DO SPRAW PREWENCJI (FOREBYGGINGSENHET) Zapobiega torturom i nieludzkiemu traktowaniu osób pozbawionych wolności Krajowy Zespół do
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Część C. Tablice. Wykaz skrótów. Pytanie
Wykaz skrótów XI Część A. Pytania egzaminacyjne Pytanie 1 150 1 Część B. Kazusy Kazus 1. Umowa międzynarodowa 109 Kazus 2. Immunitet, ułaskawienie 112 Kazus 3. Rozporządzenie z mocą ustawy, Trybunał Konstytucyjny
Bardziej szczegółowoOpracowanie - Marta Starzyńska na podstawie rocznego planu pracy wydawnictwa Nowa Era
Rozkład materiału z wiedzy o społeczeństwie do podręcznika W centrum uwagi podręcznik, zakres rozszerzony. Wydawnictwa Nowa Era dla klasy I LO w roku szkolnym 2016/2017 (120 godzin w roku szkolnym) Opracowanie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Problematyka ofiar przestępstw w powszechnych dokumentach o uniwersalnych prawach człowieka...25
Zagadnienia wstępne...11 Część I Problematyka ofiar przestępstw w powszechnych dokumentach o uniwersalnych prawach człowieka...25 1.1. Dokumenty Narodów Zjednoczonych...25 1.1.1. Powszechna deklaracja
Bardziej szczegółowoPROJEKT. Ustawa z dnia o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawa z dnia o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej PROJEKT Art. 1. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006
Bardziej szczegółowoCzęść I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe
Część I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i sprost.) 1.1. Test 1. Rzeczpospolita Polska jest:
Bardziej szczegółowoĆwiczenia III dr Olga Hałub-Kowalczyk rok akademicki 2018/2019
Ćwiczenia III dr Olga Hałub-Kowalczyk rok akademicki 2018/2019 przygotowywana od 1944 r. (konferencja Dumbraton Oaks) Konferencja Założycielska NZ w San Francisco Podpisana 26 czerwca 1945 r. Weszła w
Bardziej szczegółowoStan wojenny w świetle konstytucji SSN Antoni Górski, Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa
Stan wojenny w świetle konstytucji SSN Antoni Górski, Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa Stan wojenny został nareszcie oceniony i osądzony w kategoriach prawno konstytucyjnych przez kompetentny organ
Bardziej szczegółowoPlan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2016/2017 dla klasy III a
Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2016/2017 dla klasy III a Nauczyciel prowadzący: Jacek Foszczyński Liczba tygodni nauki: 30 Liczba godzin w tygodniu: 3 Liczba
Bardziej szczegółowoPROJEKT SPRAWOZDANIA
ACP-EU JOINT PARLIAMENTARY ASSEMBLY ASSEMBLÉE PARLEMENTAIRE PARITAIRE ACP-UE Komisja Spraw Politycznych 5.3.2015 PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie różnorodności kulturowej i praw człowieka w państwach AKP
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 5.3.2010 KOM(2010)78 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet Deklaracja Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klas pierwszych. Poziom podstawowy. XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie
Wymagania edukacyjne z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klas pierwszych Poziom podstawowy XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie Wymagania ogólne I. Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń znajduje
Bardziej szczegółowoKonstytucyjne prawa i wolności
Konstytucyjne prawa i wolności Zasady ogólne w Konstytucji RP: 1) zasada nienaruszalności i poszanowania godności człowieka, 2) zasada poszanowania i ochrony wolności człowieka, 3) zasada równości wobec
Bardziej szczegółowoWładza sądownicza w Polsce. Sądy i trybunały
Władza sądownicza w Polsce Sądy i trybunały Charakterystyka władzy sądowniczej Władza sądownicza stanowi jeden z filarów władzy państwowej w ramach podziału władzy, lecz od pozostałych jest niezależna.
Bardziej szczegółowoPRAWA DZIECKA PODSTAWOWE INFORMACJE
PRAWA DZIECKA PODSTAWOWE INFORMACJE Agnieszka Węegrzyńska CZYM SĄ PRAWA DZIECKA Prawa dziecka a prawa człowieka W 1948 roku ONZ proklamowało Powszechną Deklarację Praw Człowieka. W tym dokumencie zostały
Bardziej szczegółowoTematy i zagadnienia z WOS zakres rozszerzony
Tematy i zagadnienia z WOS zakres rozszerzony semestr piąty ( klasa III) Dział I. PRAWO 1. Prawo i systemy prawne normy prawne i ich charakter koncepcje budowy normy prawnej źródła norm prawnych system
Bardziej szczegółowoPRAWO DO PRYWATNOŚCI I OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH PODSTAWOWE ZASADY. Szkolenie dla sekcji sądownictwa międzynarodowego Kliniki Prawa UW 14 XI 2009 r.
PRAWO DO PRYWATNOŚCI I OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH PODSTAWOWE ZASADY Szkolenie dla sekcji sądownictwa międzynarodowego Kliniki Prawa UW 14 XI 2009 r. Część I PRAWO DO PRYWATNOŚCI WPROWADZENIE Prowadzące:
Bardziej szczegółowoPodstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej
Podstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej Podstawowe zasady ustroju w systematyce Konstytucji RP Pierwszy rozdział Konstytucji RP, zatytułowany Rzeczpospolita, określa podstawowe zasady ustroju RP. Pozostałe
Bardziej szczegółowoWolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Tom I. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP
Wolności i prawa jednostki w. Tom I. Idee i zasady przewodnie konstytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP Red.: Mariusz Jabłoński Wprowadzenie Wykaz skrótów Część I. Koncepcja konstytucyjnego
Bardziej szczegółowoRADA EUROPY KOMITET MINISTRÓW
RADA EUROPY KOMITET MINISTRÓW Zalecenie Rec(2005)5 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich w sprawie praw dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo-wychowawczych (Przyjęte przez Komitet Ministrów
Bardziej szczegółowoRozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA. Zasady ogólne. Art. 30. Art. 36.
Rozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA Zasady ogólne Art. 30. polskim należącym do mniejszości narodowych i etnicznych wolność zachowania i rozwoju własnego języka, zachowania obyczajów
Bardziej szczegółowoWOLNOŚCI I PRAWA OSOBISTE. Art. 38. Art. 39. Nikt nie może być poddany eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez dobrowolnie wyrażonej zgody.
Rozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA ZASADY OGÓLNE Art. 30. Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna,
Bardziej szczegółowo