Wymagania edukacyjne z języka polskiego. Klasa I gimnazjum. wg programu Opisać świat. I półrocze

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne z języka polskiego Klasa I gimnazjum wg programu Opisać świat I półrocze Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: ogólnie charakteryzuje epokę antyczną, podaje charakterystyczne cechy sztuki antycznej, we wskazanych przez nauczyciela źródłach odszukuje informacje na temat gimnazjum w Grecji i Rzymie, wskazuje zdanie, które wielokrotnie pojawia się w tekście, uzupełnia notatkę wyrazami i wyrażeniami w odpowiedniej formie, zapisuje określenia charakteryzujące bohaterów, odczytuje dosłowny sens przypowieści, ustala, kto jest odbiorcą a kto nadawcą danej sytuacji komunikacyjnej, układa wypowiedzi odpowiednio do wskazanych sytuacji, łączy w pary imiona postaci z mitologii, uzupełnia drzewo genealogiczne bogów greckich, odszukuje w słowniku znaczenia podanych frazeologizmów związanych z mitologią, wyjaśnia różne znaczenia słowa mit, korzystając ze słownika języka polskiego, redaguje plan wydarzeń, podaje przestrogę zawartą w micie, wymienia utwory Homera, określa nastrój wiersza, podaje nadawcę i adresata tekstu, układa pytania skierowane do bohatera utworu, omawia sposób przedstawienia postaci, odróżnia formy nieosobowe czasownika od form osobowych, przy pomocy nauczyciela określa formy gramatyczne czasownika, redaguje zdania z czasownikami w trybie rozkazującym, tworzy formy nieosobowe czasownika zakończone na - no, -to, uzupełnia zdania czasownikami w odpowiedniej formie,

2 odczytuje tekst na poziomie dosłownym, wymienia uczucia, których doświadcza bohater. rozpoznaje emocje pozytywne i negatywne, wskazuje cechy łączące oraz dzielące bohaterów, odnajduje w tekście osobowe i nieosobowe formy czasownika, przedstawia swoje zdanie na określony temat, układa wydarzenia w kolejności chronologicznej, podaje czasowniki, od których powstały imiesłowy, tworzy od czasowników imiesłowy przymiotnikowe, przy pomocy nauczyciela przekształca tekst tak, aby uniknąć powtórzeń, odnajduje w tekście rzeczowniki pochodzące od czasowników, redaguje krótkie opowiadanie, starając się wykorzystać podane słownictwo, wypisuje z tekstu imiesłowy przysłówkowe współczesne, tworzy imiesłowy przysłówkowe od czasowników występujących w podanych związkach frazeologicznych, odgaduje intencję wypowiedzi, czyta tekst na poziomie dosłownym, z pomocą nauczyciela formułuje ideę tekstu, wymienia najważniejsze osiągnięcia starożytności, odpowiada, czy dany utwór należy do liryki pośredniej czy bezpośredniej, układa plan wydarzeń przedstawionych w legendzie, dopisuje synonimy do podanych wyrazów, korzystając ze słownika wyrazów bliskoznacznych, tworzy notatkę w formie tabeli na temat środków stylistycznych, wypisuje z tekstu najważniejsze informacje, odmienia rzeczowniki przez przypadki, odróżnia rzeczowniki żywotne od nieżywotnych, osobowe od nieosobowych, własne od pospolitych, wypisuje rzeczowniki we wskazanych formach, pisze poprawnie rzeczowniki z przeczeniem nie, odpowiada, co znajduje się na pierwszym i drugim planie oraz w tle każdego z dzieł, wypisuje cechy wyglądu zewnętrznego i charakteru rycerzy, odszukuje w tekście przykłady epitetu i porównania, wyjaśnia tytuł przeczytanego wiersza, wybiera spośród podanych wyrazów słownictwo odnoszące się do średniowiecza, wskazuje narratora powieści, określa nastrój opowiadania, wypisuje z utworu przymiotniki w odpowiednich formach. sporządza notatkę w punktach na podstawie przeczytanego tekstu, wypowiada się na temat poglądów bohatera, wymienia typy liczebników, wypisuje z tekstu liczebniki, zapisuje słownie podane cyfry, wyszukuje komentarze narratora dotyczące emocji, odszukuje w słowniku poprawnej polszczyzny potrzebne informacje, określa rodzaj narracji w tekście,

3 Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: spośród wybranych cech wybiera te, które są charakterystyczne dla języka Biblii, redaguje opowiadanie z punktu widzenia danej postaci, uzupełnia frazeologizmy i przysłowia pochodzące z Biblii, wyszukuje w tekście środki stylistyczne, za pomocą których została opisana miłość, przy pomocy nauczyciela wyjaśnia przenośne znaczenie danego cytatu, zabiera głos w dyskusji na temat tego, czym jest miłość w dzisiejszych czasach, podaje przyczyny nieskutecznej komunikacji, wymienia uczestników komunikacji językowej, projektuje znak graficzny, dzieli poszczególne wypowiedzi według intencji, określa nadawcę i odbiorcę tekstu oraz intencje nadawcy, rozpoznaje intencje podanych wypowiedzi, charakteryzuje bohatera utworu, sporządza notatkę na temat atrybutów przypisywanych bogom, określa, czy osobę mówiącą w wierszu można utożsamić z autorem, tworzy związki frazeologiczne z podanymi czasownikami, redaguje tekst z użyciem wybranych frazeologizmów, podaje przykłady czasowników kłopotliwych, redaguje opis sytuacji, przekształca zdania, zmieniając formę strony biernej na stronę czynną, pisze poprawnie przeczenie nie oraz cząstkę by z czasownikiem, łączy zdania wyrażeniami zapewniającymi spójność wypowiedzi, łączy związki frazeologiczne z odpowiednimi wyjaśnieniami, wyraża opinię na określony temat, przekształca zdania, zamieniając czasowniki na imiesłowy, zastępuje w zdaniach imiesłowy osobowymi formami czasownika, opowiada o związku greckich igrzysk olimpijskich ze współczesnymi, rozpoznaje parabolę, charakteryzuje epokę średniowiecza, opisuje budowle romańskie i gotyckie, redaguje notatkę na temat sposobu widzenia świata przez ludzi średniowiecza, tłumaczy, jakie znaczenie miało w średniowieczu pochodzenie rycerza, redaguje streszczenie mitu, odmienia rzeczowniki o osobliwej odmianie przez przypadki, poprawnie zapisuje przymiotniki złożone i uzupełnia nimi związki frazeologiczne, rozwija zdania, ubarwiając opis przymiotnikami, wskazuje środki stylistyczne w wypowiedziach bohatera, zapisuje w formie notatki dane na swój temat, wskazuje teksty należące do odmiany mówionej i pisanej, przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną,

4 opisuje obraz, stosując przymiotniki i przyimki, wymienia średniowieczne wzorce osobowe, przedstawia ideał średniowiecznego rycerza, redaguje opowiadanie, stosując podane wyrazy w odpowiednich formach. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: odszukuje w różnych źródłach informacje na temat gimnazjum w Grecji i Rzymie, wyjaśnia termin: werset, wyjaśnia terminy: przypowieść, alegoria, symbol, udowadnia, że przeczytany tekst jest parabolą, omawia przenośne znaczenie danego cytatu, tłumaczy terminy: hymn, udowadnia, że pieśń św. Pawła jest hymnem, wyjaśnia terminy: komunikacja językowa, komunikat, nadawca, odbiorca, kontakt, kod, kontekst, intencja, wyjaśnia terminy: mit, mitologia, wyjaśnia termin: atrybut, krótko omawia postać Homera, wyjaśnia terminy: epos, porównanie homeryckie, epika, liryka, dramat, udowadnia, że Odyseja" jest eposem, wymienia utwory literackie lub filmy, w których posiadają motyw- wędrówki, tłumaczy terminy: liryka pośrednia i bezpośrednia, redaguje instrukcję, w której wykorzystuje czasowniki w trybie rozkazującym, sporządza notatkę z zastosowaniem nieosobowych form czasownika, określa formy gramatyczne czasownika, opisuje uczucia, których doświadcza bohater i ustala ich przyczynę, interpretuje cytaty, redaguje spójną, kilkuzdaniową wypowiedź z wykorzystaniem podanych związków frazeologicznych, wyjaśnia różnicę między stroną czynną a bierną oraz czasownikami przechodnimi i nieprzechodnimi. redaguje opis, używając czasowników w stronie czynnej i biernej, redaguje notatkę prasową, używając form zakończonych na- no, - to, wyjaśnia zasady pisowni przeczenia nie oraz cząstki by z różnymi formami czasownika, samodzielnie poszukuje w różnych źródłach informacji o symbolice liczb, wyjaśnia terminy: akapit, spójność wypowiedzi, tworzy wypowiedź na określony temat na podstawie podanego planu, podaje, z kim utożsamia się narrator, uzasadnia główną myśl tekstu, uzasadnia swoją opinię na określony temat, podając odpowiednie argumenty, odnajduje w tekście wyrażenia potoczne i określa ich funkcję,

5 wyjaśnia terminy: imiesłów przymiotnikowy czynny, imiesłów przymiotnikowy bierny, przekształca tekst tak, aby uniknąć powtórzeń, określa źródło wrażeń podmiotu lirycznego, wyjaśnia terminy: imiesłów przysłówkowy współczesny, imiesłów przysłówkowy uprzedni, redaguje zdania z użyciem imiesłowów, posługując się oficjalną odmianą języka. ocenia przeczytany tekst, podaje różnice między architekturą romańską i gotycką, wyjaśnia terminy: asceza, asceta, charakteryzuje średniowiecznego ascetę, wyjaśnia terminy: notatka, mapa myśli, streszczenie, uzasadnia, czy współcześnie istnieją wzorce osobowe, uzupełnia mapę myśli wszystkimi niezbędnymi informacjami, redaguje streszczenie mitu, stosując wskaźniki zespolenia oraz dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną, wyjaśnia różnice między rzeczownikami pospolitymi a własnymi, żywotnymi a nieżywotnymi, osobowymi a nieosobowymi, przekształca wypowiedzenia, zamieniając rzeczowniki na inne części mowy, wskazuje różnice między analizowanymi dziełami malarskimi, formułuje tezę do danego tematu i uzasadnia ją odpowiednimi argumentami, ocenia sposób ukazania rzeczywistości przez autora utworu, określa cechy narratora, omawia sposoby stopniowania przymiotników i przysłówków, redaguje opis postaci, stosując bogate słownictwo, w tym przymiotniki w stopniu najwyższym, uzasadnia, dlaczego memento mori to najważniejsze hasło średniowiecza, omawia typy liczebników, wymienia zasady odmiany liczebników wielowyrazowych, wyjaśnia, w jakich przypadkach zapisuje się liczby cyframi, a w jakich - używa się liczebników, wymienia różnice między mówioną i pisaną odmianą języka, podaje cechy nieoficjalnej i oficjalnej odmiany języka, przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną, dbając o poprawność językową, ocenia dokonania średniowiecza, omawia, na czym polegają błędy fleksyjne, analizuje budowę hasła w słowniku poprawnej polszczyzny. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: określa, j akie znaczenie ma antyk dla kultury europejskiej, odczytuje symboliczny sens przypowieści, redaguje opowiadanie z punktu widzenia danej postaci, przestrzegając norm

6 kompozycyjnych i językowych oraz stosując bogate słownictwo, wyjaśnia znaczenie frazeologizmów pochodzących z Biblii", aktywnie uczestniczy w dyskusji na temat tego, czym jest miłość w dzisiejszych czasach, omawia znaczenie komunikatów niewerbalnych w komunikacji językowej, wymienia zasady językowego savoir - vivre'u związane z komunikacją językową, układa wypowiedzi odpowiednio do wskazanych sytuacji komunikacyjnych, redaguje zdania z różnymi znaczeniami słowa mit, redaguje tekst z użyciem frazeologizmów, odmienia czasowniki kłopotliwe, redaguje dynamiczny opis sytuacji, przestrzegając norm kompozycyjnych i językowych, prezentuje wartości, które najbardziej ceni w życiu, tworzy opowiadanie dotyczące skutków podejmowania ryzyka, wyjaśnia intencje narratora utworu, opowiada historię zatytułowaną wybranym frazeologizmem, przestrzegając norm gramatycznych i stylistycznych, redaguje tekst z użyciem wszystkich podanych imiesłowów, samodzielnie przekształca zdania, zamieniając czasowniki na imiesłowy, redaguje wyczerpujący opis plakatu teatralnego, dbając o spójność tekstu oraz przestrzegając norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych, stosując bogate słownictwo oraz dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną, wyjaśnia alegoryczne znaczenie przeczytanego utworu, wyjaśnia wpływ kompozycji na odbiór dzieła, ocenia, które dzieło wywiera większe wrażenie i uzasadnia swoją opinię, wymienia osobliwości w odmianie rzeczowników, stosuje w wypowiedziach poprawne formy rzeczowników o osobliwej odmianie, omawia funkcje zastosowanych środków stylistycznych, porównuje wydarzenie opisane w tekście z problemami dzisiejszego świata, tworzy dwie wypowiedzi: jedną w oficjalnej, a drugą- w nieoficjalnej odmianie języka, bierze aktywny udział w dyskusji na podany temat, używając przekonujących argumentów, redaguje dialog z wypowiedzeniami o określonej funkcji i intencji, dbając o poprawność językową, opisuje obraz z użyciem przymiotników i przyimków, dbając o poprawność językową, pisze charakterystykę lub opowiadanie na podany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą, a ponadto przejawia umiejętności pozaprogramowe w zakresie podanych zagadnień: samodzielnie analizuje i interpretuje słuchany tekst pod względem celu wypowiedzi,

7 środków perswazji oraz zabiegów artystycznych, ocenia wysłuchany tekst pod względem merytorycznym i poprawnościowym; stosuje kryteria oceny odpowiednio dobrane do celu wypowiedzi i intencji nadawcy, porównuje i klasyfikuje informacje wyszukane w różnych źródłach, recenzuje przeczytane utwory literackie, rzeczowo i logicznie uzasadnia swoje zdanie, wykazuje się oryginalnością oraz artyzmem interpretacji głosowej wygłaszanego z pamięci tekstu prozatorskiego lub poetyckiego, krytycznie i rzeczowo ocenia wypowiedzi własne i innych osób, przejawia szczególną dbałość o kulturę słowa, sprawnie redaguje teksty, zachowując cechy gatunkowe oraz stylistyczne różnych typów wypowiedzi i dbając o poprawność zapisu, bezbłędność językową oraz stylistyczną redaguj e teksty krytyczne na temat utworów literackich i innych tekstów kultury, podejmuje próby własnej twórczości literackiej (opowiadania twórcze, wiersze, komiksy, albumy), samodzielnie poszerza wiedzę językową badając różne źródła informacji, bierze udział w konkursach na szczeblu rejonowym i wojewódzkim i zajmuje wysokie miejsca

8 Wymagania edukacyjne z języka polskiego Klasa I gimnazjum wg programu Opisać świat II półrocze z uwzględnieniem wymagań na ocenę półroczną Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: uzupełnia schemat określeniami miłości występującymi w hymnie, streszcza fabułę bajki Szczur i kot w maksymalnie dwóch zdaniach, opisuje zachowanie szczura, przedstawia, czym różnili się od siebie bohaterowie opisani w bajce Malarze, wskazuje na co uskarżali się bohaterowie bajki Syn i ojciec, wskazuje elementy składające się na charakterystykę, określa jakie cechy charakteru zostały przypisane zwierzętom, podaje najważniejsze cechy miłości romantycznej, określa, gdzie i kiedy rozgrywają się wydarzenia przedstawione w Świteziance, opisuje próbę, jakiej został poddany młodzieniec Świtezianki, referuje treść dramatu Zemsta, wskazuje fragment mówiący o satysfakcji bohaterki z wykonywanej pracy, określa, w którym zaborze dzieje się akcja noweli A b c, wyjaśnia pojęcia: mowa zależna, mowa niezależna, wyjaśnia, co sprawiło, że Zbigniew Religa został chirurgiem, określa, z czym kojarzyła się bohaterowi praca chirurga, a jaka się później okazała, przedstawia wady, jakie ma zawód lekarza z punktu widzenia rodziny, wskazuje, co niezwykłego znajdowało się w ogrodzie stworzonym przez Boga, opisuje własnymi słowami sytuację przedstawioną w Upojeniu, wskazuje które elementy obrazu Dziwny ogród nawiązują do biblijnej opowieści o raju, omawia różnice pomiędzy przyimkiem a spójnikiem, referuje treść utworu Mały Książę, opisuje sytuację, w której narrator poznał Małego Księcia, wymienia części mowy pisane łącznie z partykułą nie, wskazuje, które części mowy pisze się rozdzielnie z partykułą nie

9 Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: układa pytania skierowane do bohatera utworu, wyszukuje komentarze narratora dotyczące emocji, wypisuje z tekstu zaimki, zadaje pytania do podanych zaimków, wymienia nieodmienne części mowy, wyjaśnia, dlaczego oświecenie jest określane jako epoka rozumu wytłumaczy zasadę pisowni wielkimi literami nazwy Komisja Edukacji Narodowej wymienia cechy bajki, wyjaśnia pojęcie alter ego, charakteryzuje bohatera romantycznego, wybiera z podanych określeń te, które najlepiej oddają romantyczne wyobrażenie miłości, wypowiada się na temat emocji wyrażanych przez osobę mówiącą w wierszu Niepewność, określa rodzaj wiersza; wskazuje, które elementy opowiadanej historii w balladzie Świtezianka są fantastyczne, a które realistyczne, wymienia cechy ballady i wskazuje je w analizowanym utworze, omawia znaczenia nazwisk bohaterów, opisuje, co dzieje się z człowiekiem, kiedy ustaje miłość, określa, jakie wydarzenie świadczy o złośliwości Hefajstosa, przedstawia, jakimi przymiotami odznaczał się bohater mitu, prezentuje pogląd pozytywistów na rozwój nauki, omawia postrzeganie pracy w pozytywizmie, podaje powody, którymi kierowała się Joanna Lipska, kiedy podjęła się uczenia dzieci, omawia cechy charakteru Joanny Lipskiej, które narrator wysuwa na pierwszy plan, wymienia cechy, którymi odznaczał się Religa jako lekarz, określa, jakie zadanie wyznaczył Bóg człowiekowi, objaśnia, na jakiej podstawie można wnioskować, że pierwszy człowiek był nieśmiertelny, wyjaśnia, co interesującego dostrzegali młodopolscy twórcy w ludności mieszkającej w górach, odnajduje fragment, który tłumaczy, na czym polega symbolizm, wyjaśnia, z czyim losem skojarzyła się podmiotowi mówiącemu walka bolesna limby, uzupełnia zdania odpowiednimi przyimkami i spójnikami, objaśnia znaczenie frazeologizmu mieć zielono w głowie, wyjaśnia, dlaczego wyrywanie młodych pędów baobabów było na planecie Małego Księcia niezwykle ważne, podaje powód podróży tytułowego bohatera, wymienia mieszkańców sześciu planet, które Mały Książę odwiedził po opuszczeniu róży, wskazuje sytuacje, w których używamy wykrzykników Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: wymienia najczęstsze błędy fleksyjne,

10 wymienia środki, za pomocą których w XVIII w. starano się podnieść poziom wykształcenia społeczeństwa, tłumaczy, co to znaczy, że oświeceniowi literaci uczyli, bawiąc, wyjaśnia, czego alegorią jest lew, formułuje własnymi słowami morał bajki Lew i zwierzęta, charakteryzuje świat bajek Krasickiego na podstawie utworów Szczur i kot, Lew i zwierzęta, omawia istotę kontrastu zastosowanego w bajkach Malarze oraz Syn i ojciec, odczytuje znaczenie ostatniego zdania bajki Malarze i określa, jaką rolę odgrywa ono w utworze, tłumaczy sens morału w bajce Syn i ojciec, omawia sposób, w jaki w komiksie zapisano dźwięki, wypowiada się na temat sposobu prezentacji Lorda Vadera w podanym fragmencie komiksu, wyjaśnia, co przeciwstawiali romantycy oświeceniowej wierze w rozum, tłumaczy, dlaczego poezja romantyczna była nazywana mową uczuć, zapisuje cztery związki frazeologiczne dotyczące miłości bez używania wyrazów miłość i kochać oraz układa z nimi zdania, cytuje fragment, w którym jest zawarta nauka moralna ballady Świtezianka i wyjaśnia sens przesłania, na podstawie treści dramatu prezentuje obyczajowość szlachty polskiej, wskazuje przykłady różnych rodzajów komizmu, interpretuje tytuł komedii, wyjaśnia, jaką rolę przypisuje przypadkowi podmiot mówiący w wierszu, wyjaśnia, dlaczego Hefajstos został kowalem wskazuje wydarzenie, które zmieniło życie boga, podje powody, dla których bohater mitu wybrał samotność i poświęcił się całkowicie pracy, wskazuje elementy charakterystyczne dla ideologii pozytywizmu, które znalazły się w przytoczonych fragmentach utworu Orzeszkowej, zapisuje dialog, używając mowy zależnej, tłumaczyć dlaczego człowiek nie jest stworzony do absolutnego lenistwa, stosuje zaimki, aby uniknąć powtórzeń w zdaniach, wskazuje zaimki w tekście, nazywa je i określa ich formę, wyjaśnia, co oznacza drzewo poznania dobra i zła, opisuje w kilku zdaniach, jak wyglądał Eden i kto go zamieszkiwał, tłumaczy, za co pokolenie Młodej Polski krytykowało pozytywistów, wskazuje do jakiej tradycji odwoływali się artyści drugiej połowy XIX w., wskazuje wyrażenia przyimkowe i nazwa części mowy, które łączą się z przyimkiem, objaśnia, za co władca Olimpu ukarał Prometeusza, wytłumaczy, dlaczego Prometeusz musiał prosić Atenę, żeby ożywiła ludzi, podaje kilka określeń pasujących do Prometeusza, wskazuje sformułowania, które wiążą się z radością życia i odczytuje ich sens, streszcza naukę, jaką udziela bohaterowi lis, określa, które wydarzenie zmotywowało Małego Księcia do powrotu na jego planetę, zdefiniuje przynależność gatunkową utworu,

11 prezentuje, czego dowiadujemy się o dorosłych z rozmów Małego Księcia z Bankierem, Starszym Panem (Geografem) i Latarnikiem, formułuje argumenty, którymi można zachęcić do lektury Małego Księcia kogoś z najbliższego otoczenia, uzupełnia tekst odpowiednimi partykułami i wykrzyknikami, określa, które wykrzykniki służą wyrażaniu odpowiednich emocji, tworzy tekst, stosując różne części mowy z partykułą nie analizuje budowę hasła w słowniku poprawnej polszczyzny. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: opisuje obraz z użyciem przymiotników i przyimków, dbając o poprawność językową, pisze charakterystykę lub opowiadanie na podany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną, ocenia, czy przesłanie utworu Szczur i kot jest skierowane do dorosłych, czy do dzieci, prezentuje swoje wnioski i refleksje dotyczące uniwersalności tematyki bajki Lew i zwierzęta, tworzy opis Portretu Stanisława Augusta Poniatowskiego w stroju koronacyjnym, prezentuje swoją opinię na temat komiksu, wyraża swoją opinię na temat problemu przedstawionego w utworze Niepewność, przedstawia rolę przyrody w budowaniu nastroju Świtezianki i jej związek z emocjami bohaterów, sporządza w formie pisemnej charakterystykę jednego z bohaterów Zemsty, gromadzi informację na temat Afrodyty i okoliczności, w jakich została żoną Hefajstosa, odszukuje w wybranych źródłach i prezentuje wizerunki Hefajstosa, formułuje pozytywistyczną definicję pracy, przekształca mowę zależną na niezależną i odwrotnie, opisuje, na czym polega wspomniane przez doktora Religę piękno przemiany, którą przechodzi przeszczepione pacjentowi serce, przedstawia rolę natury w życiu pierwszego człowieka, odnajduje w wybranym źródle informację na temat tego, czym jest styl biblijny, wypisuje elementy krajobrazu wymienione w tekście i określa ich wpływ na kształtowanie nastroju, odczytuje symbolikę limby, bierze udział w dyskusji inspirowanej cytatem z wiersza: Czyż warto jest walczyć, nie wierząc w zwycięstwo?, wyjaśnia, jaką kolorystyką posłużył się Mehoffer i które z tych barw mają znaczenie symboliczne, przedstawić swoją interpretację tytułu dzieła, omawia wydarzenia z przeszłości, które wpłynęły na wzajemną relację władcy Olimpu i Prometeusza, zapisuje schemat opowieści o Prometeuszu, który będzie zawierał główne wydarzenia oraz postacie,

12 tłumaczy słowa Małego Księcia o tym, że to, czego ludzie szukają, może być ukryte w jednej róży lub w odrobinie wody, interpretuje symbolikę róży, pisze list do tytułowego bohatera, w którym wyjaśnia mu, że dorośli nie zawsze są tak nieporadni, jak on ich postrzega Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą, a ponadto przejawia umiejętności pozaprogramowe w zakresie podanych zagadnień: samodzielnie analizuje i interpretuje słuchany tekst pod względem celu wypowiedzi, środków perswazji oraz zabiegów artystycznych, ocenia wysłuchany tekst pod względem merytorycznym i poprawnościowym; stosuje kryteria oceny odpowiednio dobrane do celu wypowiedzi i intencji nadawcy, porównuje i klasyfikuje informacje wyszukane w różnych źródłach, recenzuje przeczytane utwory literackie, rzeczowo i logicznie uzasadnia swoje zdanie, wykazuje się oryginalnością oraz artyzmem interpretacji głosowej wygłaszanego z pamięci tekstu prozatorskiego lub poetyckiego, krytycznie i rzeczowo ocenia wypowiedzi własne i innych osób, przejawia szczególną dbałość o kulturę słowa, sprawnie redaguje teksty, zachowując cechy gatunkowe oraz stylistyczne różnych typów wypowiedzi i dbając o poprawność zapisu, bezbłędność językową oraz stylistyczną redaguj e teksty krytyczne na temat utworów literackich i innych tekstów kultury, podejmuje próby własnej twórczości literackiej (opowiadania twórcze, wiersze, komiksy, albumy), samodzielnie poszerza wiedzę językową badając różne źródła informacji, bierze udział w konkursach na szczeblu rejonowym i wojewódzkim i zajmuje wysokie miejsca