1. Przeprowadzenie konserwacji estetycznej ornatu fioletowego z XVII w. według następującego programu:

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia 1. Przeprowadzenie konserwacji estetycznej ornatu fioletowego z XVII w. według następującego programu: STAN ZACHOWANIA Ornat w bardzo złym stanie, bardzo zabrudzony i zakurzony. Tkanina w wielu miejscach spłowiała. Tkaniny zarówno w bokach, jak i w kolumnach ornatu bardzo mocno poprzecierane i popękane. W tkaninie boków w wielu miejscach cienka osnowa popękała, powodując rozsnucie wątków i ich splątanie. W prawej części przodu ornatu duży ubytek, w kolumnie kilka mniejszych. W tkaninie kolumn wątki broszujące mocno poprzecierane, popękane i splątane, w wielu miejscach wykruszyły się całkowicie. Strzępce i galony metalowe w złym stanie, nici metalowe sczerniałe, pokryte warstwą korozji. Podszewka bardzo brudna i poprzecierana. Ornat był wielokrotnie naprawiany i niestarannie cerowany. W kilku miejscach duże ubytki zabezpieczone przez podszycie łat z gładkich tkanin. Strzępce w kilku miejscach wymienione na wąskie galony. Galony w połączeniu przodu i ramion, oraz wzdłuż kolumny przodu wtórne. Tkanina podszewki uzupełniana fragmentami płótna. PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH 1. Wykonanie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej stanu zachowania przed rozpoczęciem działań konserwatorskich. 2. Dezynfekcja obiektu w komorze fumigacyjnej mieszaniną gazów zwanej Rotanoxem. 3. Oczyszczenie tkaniny przy użyciu miękkich pędzli z naturalnego włosia. 4. Identyfikacja włókien metodą mikroskopową oraz nici metalowych metodą analizy jakościowej. 5. Dokładna dokumentacja rysunkowa, fotograficzna i opisowa techniki wykonania obiektu, oraz dokumentacja działań konserwatorskich na wszystkich etapach prac. 6. Demontaż ornatu, ostrożne odłączenie strzępców i galonów oraz jedwabnych tkanin od usztywnienia i podszewki. 7. Mechaniczne oczyszczenie rewersu tkanin przy użyciu miękkich pędzli. 8. Ostrożne i staranne usunięcie cer i łat z tkanin. 9. Wykonanie prób na chemiczne oczyszczenie nici metalowych w strzępach i galonach, przy użyciu alkoholu etylowego, alkoholu izopropylowego oraz wodnego roztworu tiomocznika z kwasem cytrynowym. 10. W wypadku pozytywnych efektów wykonanych prób, oczyszczenie nici metalowych w strzępcach i galonach odpowiednio dobranym środkiem chemicznym. 11. Wykonanie prób na trwałość wybarwień włókien w różnych kolorach przed przystąpieniem do oczyszczania na mokro. 12. Oczyszczenie wszystkich elementów ornatu na stole niskociśnieniowym w wodnym roztworze detergentu Pretepon G. Dokładne wypłukanie tkanin w wodzie demineralizowanej. 13. Ułożenie mokrych tkanin i poddanie ich stabilizacja na blacie szklanym.

2 14. Staranne ułożenie i napięcie metalowych strzępów i galonów na płycie piankowej typu KAPA Plast w celu usunięcia deformacji. Konieczne jest napięcie galonów na kilka tygodni, aby trwale usunąć deformacje. 15. Przygotowanie materiałów do konserwacji: ufarbowanie tkaniny jedwabnej z serycyną (tzw. jedwab techniczny) na kolor zbliżony do tkaniny ornatu oraz nici jedwabnych z serycyną (greży) i nici z jedwabiu skręcanego na odpowiednio dobrane kolory przy użyciu barwników metalokompleksowych do włókien białkowych. 16. Wzmocnienie tkanin ornatu ufarbowanym podłożem jedwabnym. Przymocowanie tkaniny do nowego podłoża metodą igłową, ufarbowana greżą, przy zastosowaniu tzw. siatki konserwatorskiej o gęstości odpowiednio dobranej do zniszczeń ornatu. Niezwykle ważne jest staranne ułożenie wątków, które powoli na odtworzenie ornamentów tkanin. 17. Punktowe przymocowanie odspojonych wątków broszujących greżą w odpowiednio dobranym kolorze. 18. Ocena stanu zachowania i estetyki podszewki po oczyszczeniu na mokro. Podjęcie decyzji o zachowaniu lub usunięciu wtórnych płócien w podszewce. Podszewkę należy zachować oryginalną natomiast konieczna jest ocena stanu i kolorystyki późniejszych jej uzupełnień. Jeżeli zapadnie decyzja o wymianie wtórnych płócien dobór tkaniny maksymalnie zbliżonej do podszewki oryginalnej. 19. Montaż zgodnie z oryginalną techniką wykonania, szwami ręcznymi przy użyciu nici jedwabnych o mocnym skręcie. 20. Przygotowanie tkaniny do bezpiecznego transportu, przechowywania i ekspozycji w zakresie uzgodnionym z właścicielem zabytku. 21. Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej, fotograficznej i opisowej, po zakończeniu prac konserwatorskich. Koszt pełnej konserwacji opracowany na podstawie Zasad wynagradzania Artystów Plastyków Konserwatorów Restauratorów Dóbr Kultury (Tabela 12. D-6, grupa -tkaniny jedwabne z nicią metalową ) oraz wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za IV kwartał 2013 r. w wysokości 3.823,32 (w zaokrągleniu zł.). Z widełek w tabeli przyjęto stawkę 3 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za 1 dm 2, dla 10%-owego zniszczenia, czyli115zł /dm 2 Powierzchnia ornatu wynosi ok. 128 dm 2 Zamawiający przeznacza na realizację zadania kwotę nie wyższą niż ,6 zł brutto. 2. Przeprowadzenie konserwacji estetycznej ornatu czerwonego wraz ze stułą z XVII według następującego programu: STAN ZACHOWANIA Ornat zabrudzony, tkanina posiada ubytki w postaci pęknięć i rozdarć zwłaszcza w partii ramion. Częściowe wykruszenie pętelek okrywy runowej aksamitu. Miejscami widoczne zaplamienia z wosku. Galony koronkowe zabrudzone i rozluźnione, odspojone od tkaniny. W partii ramion widoczne dawne reparacje. Haftowana kolumna zabrudzona, posiada ubytki metalowych nitek.

3 PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH 1. Przeprowadzenie badań mikrobiologicznych. 2. W przypadku stwierdzenia obecności mikroorganizmów w komorze fumigacyjnej mieszaniną gazów zwanej Rotanoxem. 3. Wykonanie szczegółowej dokumentacji opisowej i fotograficznej stanu zachowania przed rozpoczęciem działań konserwatorskich oraz działań konserwatorskich na wszystkich etapach prac 4. Dokładna dokumentacja rysunkowa, fotograficzna i opisowa techniki wykonania wraz ze stratygrafią obiektu, obejmująca rysunek ornamentów, rysunek splotu tkaniny, oraz opis sposobu montażu obiektu 5. Identyfikacja włókien metodą mikroskopową oraz nici metalowych metodą analizy jakościowej. 6. Oczyszczenie tkaniny przy użyciu miękkich pędzli z naturalnego włosia. 7. Demontaż ornatu, ostrożne odłączenie koronek oraz tkaniny jedwabnej i haftów od usztywnienia i podszewki. 8. Mechaniczne oczyszczenie rewersu tkanin przy użyciu miękkich pędzli. 9. Ostrożne i staranne usunięcie cer i łat z tkanin. 10. Ostrożne, mechaniczne usunięcie zaplamień z wosku poprzez rozkruszenie tępą igłą. 11. Usunięcie pozostałości wosku chemicznie. 12. Wykonanie prób na chemiczne oczyszczenie nici metalowych w haftach i koronkach. 13. W wypadku pozytywnych efektów wykonanych prób, oczyszczenie nici metalowych w hafcie i koronkach odpowiednio dobranym środkiem chemicznym. 14. Wykonanie prób na trwałość wybarwień przed przystąpieniem do oczyszczania na mokro. 15. Oczyszczenie wszystkich elementów ornatu na stole niskociśnieniowym w wodnym roztworze detergentu Pretepon G. Dokładne wypłukanie tkanin w wodzie demineralizowanej. 16. Ułożenie mokrych tkanin i poddanie ich stabilizacji na blacie szklanym. 17. Ułożenie i napięcie wilgotnych haftów na płycie piankowej typu KAPA Plast w celu usunięcia deformacji i uniknięcia skurczu w czasie procesu wysychania. 18. Staranne ułożenie i napięcie metalowych koronek na płycie piankowej typu KAPA Plast w celu usunięcia deformacji i odtworzenia oryginalnego kształtu koronek. Konieczne jest napięcie koronek na kilka tygodni, aby trwale usunąć deformacje. 19. Przygotowanie materiałów do konserwacji: ufarbowanie mocnej i stabilnej tkaniny jedwabnej z serycyną (tzw. jedwab techniczny) na kolor zbliżony do tkaniny ornatu oraz nici jedwabnych z serycyną (greży) i nici z jedwabiu skręcanego na odpowiednio dobrane kolory przy użyciu barwników metalokompleksowych do włókien białkowych; dobór jedwabnej tkaniny do wzmocnienia pasków tkaniny obszywających brzegi ornatu i ufarbowanie jej na kolor maksymalnie zbliżony do oryginały barwnikami metalokompleksowymi. 20. Wzmocnienie tkanin ornatu ufarbowanym podłożem jedwabnym. Przymocowanie tkaniny do nowego podłoża przy zastosowaniu metody igłowej, ufarbowaną greżą. Ze względu na gęsty ornament przymocowanie może być wykonane na granicy ornamentów bez konieczności stosowania tzw. siatki konserwatorskiej, co poprawi estetykę konserwacji, a siatka może być stosowana wyłącznie w miejscach pęknięć i zniszczeń tkaniny. 21. Punktowe przymocowanie odspojonych nici haftu nićmi jedwabnymi w odpowiednio dobranym kolorze.

4 22. Wzmocnienie paska z tkaniny jedwabnej poprzez podklejenie nową tkaniną, metodą klejową na styk, przy użyciu cienkiego filmu z mieszaniny klejów akrylowych AcrylKleber 360 HV i 498 HV firmy Lascaux. 23. Ocena stanu zachowania i estetyki podszewki po oczyszczeniu na mokro. Podjęcie decyzji o zachowaniu lub usunięciu wtórnych płócien w podszewce. Podszewkę należy zachować oryginalną natomiast konieczna jest ocena stanu i kolorystyki późniejszych jej uzupełnień. Jeżeli zapadnie decyzja o wymianie wtórnych płócien dobór tkaniny maksymalnie zbliżonej do podszewki oryginalnej i wykonanie uzupełnień. Jeżeli to będzie konieczne doszycie pasa płótna do podszewki w dolnej części ornatu, gdyż obecnie podszewka powoduje deformacje dolnej części przodu ornatu. 24. Montaż zgodnie z oryginalną techniką wykonania, szwami ręcznymi przy użyciu nici jedwabnych o mocnym skręcie. Przy montażu należy zwrócić szczególnie uwagę na odpowiednie przyszycie podszewki, aby nie powodowała deformacji tkanin ornatu. 25. Przygotowanie tkaniny do bezpiecznego transportu, przechowywania i ekspozycji w zakresie uzgodnionym z właścicielem zabytku. 26. Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej, fotograficznej i opisowej, po zakończeniu prac konserwatorskich. Koszt pełnej konserwacji opracowany na podstawie Zasad wynagradzania Artystów Plastyków Konserwatorów Restauratorów Dóbr Kultury (Tabela 12. E-5, grupa -tkaniny haftowane metalem ) oraz wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za IV kwartał 2013 r. w wysokości 3.823,32 (w zaokrągleniu zł.). Z widełek w tabeli przyjęto stawkę 3 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za 1 dm 2, dla 10%-owego zniszczenia, czyli 115zł /dm 2 Powierzchnia ornatu wynosi ok. 150 dm 2 Zamawiający przeznacza na realizację zadania kwotę nie wyższą niż 21217,5 brutto. 3. Przeprowadzenie konserwacji prewencyjnej kolekcji tkanin (167 obiektów) wraz z ekspertyzą konserwatorską według następującego programu: STAN ZACHOWANIA KOLEKCJI Tekstylia liturgiczne ze zbioru Bazyliki Bożego Grobu w Miechowie stanowią niezwykle cenną kolekcję tkanin XVII i XVIII wiecznych. Można wśród miechowskich zabytków znaleźć znakomite przykłady tkanin włoskich, francuskich, tureckich i perskich, jak również bardzo piękne wyroby polskiego hafciarstwa. Kolekcja obejmuje ponad 60 ornatów, 11 kap oraz drobne paramenty liturgiczne tj. infuły, welony na kielich mszalny, palki kielichowe, stuły i manipularze. Stan zabytkowych tkanin jest bardzo różny. Wiele zniszczeń powstało na skutek wieloletniego użytkowania tekstyliów w obrzędach liturgicznych, wiele jest skutkiem naturalnych procesów starzenia. Lecz niestety, do procesów degradacji tkanin w dużej mierze przyczyniło się wieloletnie przechowywanie tkanin w nieodpowiednich warunkach. Tkaniny nie były zabezpieczone przed kurzem, światłem słonecznym oraz działaniami mechanicznymi poprzez ocieranie się o wystające elementy innych tkanin i sprzętów.

5 Stopniowo włókna jedwabiu traciły elastyczność i wytrzymałość. Tkaniny stawały się coraz bardziej kruche i podatne na uszkodzenia mechaniczne, co spowodowało liczne rozdarcia i pęknięcia tkanin. Szczególnie jest to widoczne w partiach ramion, gdzie tkaniny jedwabne, przechowywane w pozycji wiszącej obciążone są nadmiernie dekoracjami hafciarskimi, broszowaniami, galonami metalowymi i usztywnieniami. Silne nasłonecznienie w trakcie długotrwałego przechowywania znacznie przyśpieszyło naturalny proces starzenia włókien jedwabnych, oraz płowienie barwników. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa ultrafiolet (promieniowanie w zakresie fal od 100 do 380 nm) i tlen z powietrza, które powodują fotochemiczne utlenianie fibroiny. Kolejnym czynnikiem powodującym degradację włókien mogły być niestabilne warunki wilgotnościowe. Włókna jedwabiu posiadają zdolność pochłaniania pary wodnej z powietrza, co w połączeniu z reaktywnymi cząstkami kurzu, powoduje powstawanie związków przyspieszających zmiany chemiczne we włóknach. Ponadto zawilgocenia i kurz sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów które, wydzielając enzymy, powodują proteolityczny rozpad fibroiny. Na korzyść tkanin działała jedynie niska temperatura i mała wilgotność, dzięki czemu rozwój mikroorganizmów był zahamowany. PROGRAM KONSERWACJI PREWENCYJNEJ WRAZ Z EKSPERTYZĄ 1. Ekspertyza powinna zawierać: - szczegółowy opis stanu zachowania tkanin obejmujący przyczyny i skutki zniszczenia wraz z dokumentacją fotograficzną, ilustrującą rzeczywisty stan zabytku, - program prac konserwatorskich obejmujący pełną konserwację zabytku, - szacunkowy kosztorys prac konserwatorskich, - przyszycie bawełnianych tasiemek z numerami inwentarza nadanymi przez właściciela obiektów, - zalecenia dla użytkownika dotyczące przechowywania, eksponowania i transportu poszczególnych tkanin. 2. Oczyszczenie tkanin obejmuje: - wykonanie badań czystości mikrobiologicznej tkanin. W przypadku stwierdzenia obecności mikroorganizmów niszczących zabytki przeprowadzenie dezynfekcji w komorze próżniowej, tlenkiem etylenu, - ostrożne i staranne oczyszczenie tkanin. Dobór metody oczyszczania należy dostosować do stanu zachowania zabytku. Oczyszczenie powinno obejmować awers i rewers tkanin wraz z podszewkami. Do oczyszczania należy użyć miękkich pędzli z naturalnego włosia lub, w przypadku dobrze zachowanych tkanin, odkurzaczem o małej mocy, z filtrem HEPA, mikrokońcówkami z delikatnym włosiem, przez siatkę rozpiętą na ramie, - opakowanie tkanin we włókninę polietylenową typu Tyvek. 3. Zamawiający zobowiązuje Wykonawcę do przeprowadzenia konserwacji prewencyjnej wraz z ekspertyzą w pracowni konserwatorskiej Wykonawcy. Zamawiający przeznacza na realizację zadania kwotę nie wyższą niż ,9 zł brutto.

6 Informacje dodatkowe: 1. Wszystkie ewentualne zmiany w programie będą możliwe po uzgodnieniu z Zamawiającym, przed przystąpieniem do podpisania umowy. Ewentualne sugestie oferenta odnoszące się do zmian w programie konserwacji należy przedłożyć w ofercie wraz z uzasadnieniem.