Ocena samopoczucia i funkcjonowania w mieszanym zaburzeniu lękowym i depresyjnym
|
|
- Mateusz Mikołaj Sokołowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ocena samopoczucia i funkcjonowania w mieszanym zaburzeniu lękowym i depresyjnym Artykuł opisuje wyniki badania samopoczucia i funkcjonowania pacjentów z różnymi zaburzeniami depresyjno-lękowymi oraz osobami bez zaburzeń psychicznych. Arykuł ukazał się w: Wiadomosci Psychiatryczne, nr 3, 2001 Urban & Partner Wrocław Distress and functioning in mixed anxiety and depressive disorder Krzysztof Małyszczak (1), Sławomir Sidorowicz (1), Tomasz Łaczmański (2) (1) Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej we Wrocławiu (2) Praktyka Lekarza Rodzinnego, Rogów Sobócki Wstęp W trakcie badań nad depresją i zaburzeniami lękowymi zauważono, że u pacjentów z rozpoznaniem zaburzenia lękowego często równocześnie występują objawy depresyjne, które nie spełniają formalnych kryteriów depresji, a u pacjentów z rozpoznaniem depresji - objawy lękowe, które nie spełniają kryteriów żadnego z zaburzeń lękowych. Taką sytuację kliniczną wyraża koncepcja,,podprogowa", która zakłada, że objawy lęku i depresji utrzymują się przez co najmniej kilka tygodni. Stres może powodować dekompensację polegającą na takim zwiększeniu nasilenia i liczby objawów, które pozwala rozpoznać zaburzenie czy to lękowe czy depresję [20-22, 14]. Pojęcie,,podprogowy" odwołuje się do tzw. progu rozpoznania zaburzeń, określanego przez operacyjne kryteria ich rozpoznawania. Jeżeli liczba, nasilenie oraz czas trwania objawów charakterystycznych dla danego zaburzenia pozwalają postawić rozpoznanie, tzn. że został przekroczony próg rozpoznania zaburzenia. Jeżeli natomiast ich liczba, nasilenie oraz czas trwania są zbyt małe dla postawienia rozpoznania, mamy do czynienia z,,przypadkiem podprogowym" - osoba badana wykazuje uchwytne objawy psychopatologiczne, ale nie spełniają one formalnych Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/10
2 kryteriów zaburzenia. Wykazanie, czy mieszane objawy lęku i depresji w nasileniu podprogowym występują ze znaczącą częstością oraz czy powodują istotne pogorszenie samopoczucia i funkcjonowania było istotne zarówno z punktu widzenia klasyfikacji, jak i psychopatologii. Wiadomo, że w ciężkich przypadkach depresji często występuje lęk, a w ciężkich zaburzeniach lękowych - objawy depresyjne. Potwierdzenie podprogowego współwystępowania objawów wskazuje na potrzebę utworzenia dla takich przypadków nowej kategorii diagnostycznej, podważającej rozdzielenie zaburzeń lękowych i depresji. Wyniki badań wskazują, że pacjenci z mieszanymi podprogowymi objawami lęku i depresji czują się i funkcjonują podobnie jak osoby z zaburzeniami (np. lękowymi), a gorzej od osób bez zaburzeń. Może to oznaczać pewną lukę w systemie klasyfikacji DSM-IV, zmuszającą do rozpoznawania takich przypadków jako zaburzenie lękowe nieokreślone [31]. Klasyfikacja ICD-10 zawiera odrębną kategorię diagnostyczną: zaburzenie depresyjne i lękowe mieszane (z.d.l.m.), które można rozpoznawać w takich przypadkach. Zaleca się stosowanie tej kategorii w odniesieniu do pacjentów, u których obecne są łagodne objawy lękowe i depresyjne oraz towarzyszące objawy wegetatywne (drżenie, kołatanie serca, suchość w ustach, zaburzenia żołądkowe itp.). Natężenie objawów nie może być na tyle duże, aby uzasadniać rozpoznanie depresji lub zaburzenia lękowego. Początek zaburzenia nie może mieć ścisłego związku ze stresem, czy też ważnymi zmianami w życiu. Do rozpoznania zaburzenia mieszanego wymagane jest występowanie objawów powodujących znaczące cierpienie oraz pogorszenie funkcjonowania. Klasyfikacja ICD-10 nie podaje ścisłych objawowych kryteriów diagnostycznych dla zaburzenia mieszanego. Wspomniano, że brak takich kryteriów wynika z dużej liczby możliwych kombinacji objawów lęku i depresji [24, 25]. Sugeruje się zatem, że w pewnych przypadkach objawy mieszane powodują cierpienie i obniżenie funkcjonowania, a w innych tego nie powodują. Aby wyjaśnić tę wątpliwość przeprowadzono badnie mające na celu określenie zależności pomiędzy występowaniem objawów mieszanych a cierpieniem (złym samopoczuciem) i funkcjonowaniem. Materiał Badanie przeprowadzono w trzech placówkach leczenia ambulatoryjnego, w tym dwóch poradniach psychiatrycznych (w Strzelinie i w Świętej Katarzynie) oraz w Rejonowym Ośrodku Zdrowia w Rogowie Sobóckim. W wymienionych poradniach psychiatrycznych włączano do badania wszystkie pełnoletnie osoby, które zgłosiły się z powodu objawów lęku i depresji oraz nie były leczone w ciągu ostatnich 6 miesięcy. W Rejonowym Ośrodku Zdrowia wybierano wszystkich pacjentów, którzy zgłosili się do lekarza w dniu badania, wyłączając trzy pierwsze osoby w kolejce. Wszystkim wyjaśniano cel i przebieg badania, po czym pytano o zgodę na udział w badaniu. W przypadku braku zgody odstępowano od badania i poddawano pacjenta standardowej procedurze medycznej, zgodnej z celem zgłoszenia się do lekarza. Ze wszystkimi osobami, które zgodziły się na udział w badaniu przeprowadzono dokładny wywiad dotyczący przeszłości chorobowej oraz stosowaniem środków psychoaktywnych. Wywiad na temat picia alkoholu przeprowadzany był w sposób strukturalizowany. Z dalszego badania wyłączono następujące osoby: 1) z objawami psychotycznymi lub chorujące w przeszłości na zaburzenia psychotyczne, 2) w manii lub hipomanii, 3) z wyraźnie zaburzonymi funkcjami poznawczymi, 4) nadużywające środków psychoaktywnych w ciągu ostatnich 6 miesięcy, 5) z objawami lękowymi i depresyjnymi, które były następstwem chorób fizycznych lub zaburzeń psychicznych, innych niż zaburzenia lękowe czy depresja Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/10
3 Przy ustalaniu zależności objawów decydowała czasowa zbieżność objawów psychopatologicznych i chorób fizycznych. Jeżeli nie można było jednoznacznie rozstrzygnąć, czy objawy lękowo-depresyjne są wtórne do innych schorzeń, wykluczano pacjenta z dalszego badania. Następnie pacjenci byli badani za pomocą trzech kwestionariuszy diagnostycznych. Badania przeprowadzało 3 lekarzy, w tym dwóch psychiatrów i jeden lekarz rodzinny, który został przeszkolony w zakresie rozpoznawania zaburzeń psychicznych. W ośrodkach psychiatrycznych badanie prowadzili wyłącznie psychiatrzy, w ośrodku pierwszego kontaktu badanie prowadzili psychiatra i lekarz rodzinny. Przed rozpoczęciem badania przeprowadzono trening rzetelności dotyczący stosowanych narzędzi psychometrycznych oraz wywiadu chorobowego. Do badania wstępnie zakwalifikowano 127 pacjentów, w tym 50 w poradniach psychiatrycznych i 77 w Rejonowym Ośrodku Zdrowia. Następnie 23 osoby (11 kobiet i 12 mężczyzn w wieku średnio 43,2 lat) wykluczono z powodu nadużywania środków psychoaktywnych (12), chorób fizycznych wpływających na stan psychiczny (5), zaburzeń psychicznych innych niż zaburzenia lękowe czy zaburzenia nastroju (5) lub niewyrażenia zgody na udział w badaniu (1). Pozostałe 104 osoby (65 kobiet, 39 mężczyzn w wieku średnio 41,4 lat) przebadano za pomocą kwestionariuszy psychometrycznych, a uzyskane wyniki poddano analizie. Podstawowe dane demograficzne osób badanych przedstawiono w tabeli 1. Metody Samopoczucie psychiczne oceniano za pomocą Ogólnego Kwestionariusza Zdrowia (General Health Questionnaire - GHQ), objawy psychopatologiczne i rozpoznania za pomocą inwentarza objawów opartego na definicjach kwestionariusza schematu oceny klinicznej w neuropsychiatrii (Schedule for Assessment in Neuropsychiatry - SCAN), a poziom funkcjonowania za pomocą skali ogólnej oceny funkcjonowania (Global Assessment of Functioning - GAF). Ogólny Kwestionariusz Zdrowia - GHQ jest instrumentem przesiewowym, utworzonym dla wstępnej selekcji osób z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi w różnych populacjach [10]. Kwestionariusz zawiera (w zależności od wersji) od 12 do 60 twierdzeń (nazywanych dalej pytaniami), które pacjent samodzielnie odnosi do swojej sytuacji i stanu psychicznego, po czym ocenia je w czterostopniowej skali. Istnieje kilka wersji tego kwestionariusza, zawierających: 60, 30, 28, 20 i 12 pytań; w badaniu zastosowano wersję z 30 pytaniami (GHQ-30). Wiele wysiłku poświęcono określeniu trafności GHQ. Goldberg [10] uznał sumę punktów uzyskaną za pomocą kwestionariusza jako ilościowe oszacowanie nasilenia niepsychotycznego zaburzenia funkcji psychicznych. Powołał się przy tym na teoretyczną koncepcję osi biegnącej od zdrowia psychicznego do ciężkich zaburzeń psychicznych. Ponadto dowodził, że wartości GHQ mogą być estymatorem prawdopodobieństwa występowania zaburzenia psychicznego. Im większa liczba punktów w GHQ tym wyższe prawdopodobieństwo, że u badanej osoby występuje zaburzenie psychiczne. Początkowo trafność zewnętrzną kwestionariusza GHQ-30 określano najczęściej metodą badania jego własności dyskryminacyjnych w porównaniu z rozmaitymi kwestionariuszami diagnostycznymi. W grupie dorosłych osób zgłaszających się do lekarzy ogólnych w Filadelfii (Stany Zjednoczone) Goldberg [10] uzyskał wartość odcięcia wynoszącą 3/4 punkty dla czułości 85% i swoistości 79,5%. W badaniu analogicznej grupy osób w okolicy Tesalonik (Grecja) Garyfallos [9] uzyskał wartość odcięcia 5/6 punktów. Badanie Kitamury [13] przeprowadzone w grupie kobiet w ciąży dało wartość odcięcia wynoszącą 7/8. Fontanesi [8] w grupie pacjentów zgłaszających się regularnie do lekarza ogólnego w północnych Włoszech uzyskał wartość 4/5 punktów. Późniejsze badania przydatności kwestionariusza koncentrowały się głównie na jego wewnętrznej Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/10
4 trafności i spójności. Korzystając z metody analizy czynnikowej wyodrębniano najczęściej następujące czynniki: lęk, depresja, objawy somatyczne oraz zaburzone funkcjonowanie społeczne (trudności z wykonywaniem codziennych czynności oraz nieradzenie sobie z codziennymi kłopotami) [5, 6, 18, 19]. Warto podkreślić, że kwestionariusz GHQ jest skalą samooceny, więc zarówno ocena nasilenia lęku i depresji, jak i ocena funkcjonowania społecznego są subiektywne. Sposób przeżywania oraz osobnicza wrażliwość w znacznym stopniu wpływają na sumę punktów GHQ. Pacjenci z większym poczuciem choroby oraz zaburzonego funkcjonowania uzyskują więcej punktów. GHQ mierzy poczucie zaburzenia psychicznego i jego następstw, czyli wielkość, dla której Dohrenwend [7] proponuje określenie,,niespecyficzne cierpienie psychiczne" (czyli ogólnie złe samopoczucie - ang. nonspecific psychological distress). W niniejszym badaniu kwestionariusz GHQ jest stosowany do pomiaru nasilenia cierpienia psychicznego, natomiast nie wykorzystuje się jego własności dyskryminacyjnych. Nie było zatem potrzeby określenia punktu odcięcia oraz czułości i swoistości. Kwestionariusz diagnostyczny (SCAN). W celu rozpoznania i oceny zaburzeń psychicznych zastosowano inwentarz zawierający definicje objawów wersji 2.0 kwestionariusza SCAN, będącego zbiorem instrumentów psychometrycznych przeznaczonych do oceny, pomiaru oraz klasyfikacji psychopatologii i zachowania związanych z zaburzeniami psychicznymi u dorosłych [16, 17]. Nasilenie objawów oceniane było w skali czterostopniowej, o wartościach od 0 do 3 w następujący sposób: 0 - nieobecny lub bez znaczenia klinicznego, albo mający przyczynę organiczną; 1 - obecny, istotny klinicznie; 2 - obecny, o dużym nasileniu, zaburzający funkcjonowanie lub powodujący znaczne cierpienie; 3 - obecny o nasileniu ekstremalnym. Kwestionariusz pozwala na rozpoznanie zgodnie z kryteriami klasyfikacji ICD-10 oraz DSM-IV następujących zaburzeń: depresja, dystymia, zaburzenie lękowe uogólnione, zaburzenie lękowe z napadami lęku, fobie społeczne, agorafobia, fobie specyficzne oraz zaburzenia adaptacyjne. Jeżeli objawy były następstwami stresującego zdarzenia życiowego rozpoznawano zaburzenia adaptacyjne. W celu zdefiniowania grupy pacjentów, u których lęk lub depresja występowały w nasileniu podprogowym, wprowadzono oddzielne kryteria operacyjne. Przyjęto, że do rozpoznania zaburzenia podprogowego wymagany jest taki sam rodzaj i taka sama liczba objawów jak dla zaburzeń lękowych i depresji, jednak nasilenie objawów może być mniejsze - co najmniej 1. Złagodzono także kryteria czasowe przyjmując utrzymywanie się objawów przez 1 tydzień dla depresji, 6 miesięcy dla dystymii oraz 1 miesiąc dla zaburzenia lękowego uogólnionego. Zaburzenie depresyjno-lękowe mieszane rozpoznawano wówczas, gdy występowały jednocześnie podprogowe objawy zaburzeń lękowych i depresji. Skala Ogólnej Oceny Funkcjonowania - GAF. W celu oceny poziomu funkcjonowania zastosowano GAF, będącą częścią podręcznika DSM-IV. Skala GAF jest prostym, jednowymiarowym narzędziem stosowanym do oszacowania ogólnego funkcjonowania, a więc osi piątej DSM-IV. Jest częściowo strukturalizowana, odnosząca poziom funkcjonowania do kontinuum zdrowie-choroba umysłowa. Badający, po uzyskaniu informacji od osoby badanej oraz z innych źródeł (rodzina, znajomi itp.), porównuje funkcjonowanie badanej osoby pod względem psychicznym, społecznym i zawodowym, zestawiając je z przykładowymi opisami funkcjonowania zdefiniowanymi w 10 przedziałach, z których każdy można dzielić na dalszych 10 części według oszacowania badającego. Skala mierzy jednocześnie funkcjonowanie w trzech aspektach: psychopatologicznym (obecność i nasilenie objawów), społecznym (relacje z otoczeniem społecznym) oraz zawodowym (zdolność do pracy i samodzielnego zaspokajania potrzeb życiowych). Nie uwzględnia się Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/10
5 upośledzenia funkcjonowania spowodowanego ograniczeniami fizycznymi i środowiskowymi. Ostatecznie funkcjonowanie określa się za pomocą liczby z przedziału od 1 do 100, przy czym 1 oznacza brak możliwości samodzielnej egzystencji, natomiast 100 oznacza doskonałe funkcjonowanie pod względem psychicznym, społecznym i zawodowym. Uwzględnienie obecności objawów psychopatologicznych w ogólnej ocenie funkcjonowania może wzbudzać zastrzeżenia ze względu na to, że są to różne zmienne teoretyczne i nie ma jednoznacznej zależności pomiędzy tymi wielkościami. Klasyfikacja DSM-IV proponuje wykorzystanie skali GAF jako głównego narzędzia, jednak przedstawia także 3 nowe, bardziej specyficzne skale jednowymiarowe: Social and Occupational Functioning Assessment Scale (SOFAS), służącą do oceny funkcjonowania społecznego i zawodowego (bez uwzględniania psychopatologii), Global Assessment of Relational Functionning (GARF), służącą do oceny funkcjonowania interpersonalnego i Defensive Functionning Scale (DFS), służącą do oceny stylów funkcjonowania opartych na mechanizmach obronnych osobowości. Skala SOFAS jest bardzo zbliżona pod względem treści do skali GAF. Różnica polega na usunięciu odniesień do psychopatologii, co zwiększa jej spójność teoretyczną. Ocena skal GAF i SOFAS przeprowadzona przez Wciórkę i wsp. [27] wykazała wystarczającą rzetelność ocen oraz zadowalającą trafność skal GAF i SOFAS do oceny społeczno-interpersonalnych obszarów funkcjonowania. Skale GAF i SOFAS zostały ocenione jako bardzo podobne pod względem zastosowań i wskaźników psychometrycznych. W obecnym badaniu skalę GAF zastosowano w celu pomiaru funkcjonowania społecznego i zawodowego. W przypadkach wątpliwych dawano pierwszeństwo opisowi funkcjonowania, przed odniesieniami do psychopatologii, co zbliża sens stosowania tej skali do wymiaru skali SOFAS. Wyniki W celu przeprowadzenia analizy funkcjonowania i samopoczucia (cierpienia psychicznego) osoby badane podzielono na 5 rozłącznych grup w zależności od rozpoznania i nasilenia objawów: 1) badani bez istotnych klinicznie objawów psychopatologicznych, 2) pacjenci z podprogowymi objawami wyłącznie lękowymi lub wyłącznie depresyjnymi, 3) pacjenci z mieszanymi objawami lękowymi i depresyjnymi, 4) pacjenci z rozpoznaniami zaburzeń lękowych, 5) pacjenci z rozpoznaniami zaburzeń nastroju. Zgodnie z hierarchiczną zasadą rozpoznawania zaburzeń lękowych, według ICD-10, nie rozpoznaje się zaburzenia lękowego, jeżeli spełnione są kryteria zaburzenia nastroju. Zasadę tę rozciągnięto także na stanowiące wyjątek zaburzenie lękowe uogólnione [25]. W grupie 5 mieszczą się więc wszystkie osoby, u których rozpoznano zaburzenia nastroju; u niektórych z nich mogą współwystępować zaburzenie lękowe lub podprogowe objawy lękowe. U osób z zaburzeniami lękowymi z grupy 4 nie stwierdzono współwystępujących zaburzeń nastroju, jednak mogą w nich występować podprogowe objawy depresyjne. Osoby z rozpoznaniem zaburzeń adaptacyjnych i podprogowymi objawami wywołanymi niedawnym stresem (razem 7 osób) wyłączono z dalszej analizy. Wynika to z niejasnej pozycji nozologicznej i klasyfikacyjnej zaburzeń adaptacyjnych. Podkreśla się, że decydujące znaczenie w ich powstawaniu mają możliwe do określenia obciążające zdarzenia życiowe o charakterze psychospołecznym. Objawy w postaci zaburzenia emocji, nastroju lub zachowania muszą pojawić się w czasie jednego miesiąca po wystąpieniu czynnika stresującego. W większości przypadków zaburzeń nastroju i zaburzeń lękowych trudno określić czynniki środowiskowe, które mogą je wywołać, chociaż podkreśla się ich znaczenie patogenetyczne [12]. Ponadto przebieg zaburzeń nastroju i lękowych jest długotrwały i uporczywy, zaś zaburzenia adaptacyjne ustępują stosunkowo szybko. W trakcie kwalifikacji osób badanych do poszczególnych grup, pominięto fobie specyficzne, Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/10
6 ponieważ w większości przypadków tych fobii możliwe jest skuteczne unikanie sytuacji lękowych, bez konsekwencji w postaci utrudnienia funkcjonowania lub cierpienia psychicznego. Podstawowe statystyki opisowe zmiennych demograficznych dla poszczególnych grup przedstawione są w tabeli 2. Międzygrupowe różnice zmiennych oceniono testem H Kruskala-Wallisa. Różnice wieku, lat nauki oraz liczby dzieci nie są istotne statystycznie (wiek: H (4, N = 97) = 3,0, p = 0,55; lata nauki: H (4, N = 95) = 6,1, p = 0,19; liczba dzieci: H (4, N = 97) = 6,3, p = 0,18). Różnice rozkładu płci w grupach z objawami także nie są statystycznie istotne (Chi2 = 1,12, p = 77). Różnica rozkładu płci między grupą bez objawów a pozostałymi objawami jest istotna statystycznie (Chi2 = 7,25, p = 0,01, - tab. 1 i 2). W tabeli 3 oraz na ryc. 1 i 2 przedstawiono podstawowe statystyki wartości samopoczucia (cierpienia psychicznego), ocenianego skalą GHQ oraz wartości poziomu funkcjonowania, ocenianego skalą GAF w grupach z różnymi rozpoznaniami. W tabelach 4 i 5 przedstawiono wartości prawdopodobieństwa błędu pierwszego rodzaju, wyliczone na podstawie statystyki U Manna-Whitney'a dla hipotezy H0 zakładającej jednakowe rozkłady wartości GHQ i GAF w grupach. Przy założeniu poziomu istotności 5%, jedynie różnica rozkładu GHQ i GAF między grupami z zaburzeniami mieszanymi i zaburzeniami lękowymi nie jest znacząca. W pozostałych przypadkach różnice rozkładów, a co za tym idzie różnice median i średnich, są znaczące i nakazują odrzucenie hipotezy H0. Współczynnik korelacji Pearsona wartości GHQ i GAF tych zmiennych wynosi -0,74 i jest istotny statystycznie. Oznacza to, że zmienne są zależne i dzielą 55% wspólnej wariancji. Nie stwierdzono istotnych różnic wartości GAF (H (5, N = 97) = 5,4, p = 0,37) oraz GHQ (H (5, N = 97) = 4,7, p = 0,46) pomiędzy grupami o różnej liczbie dzieci. Stwierdzono natomiast słabą, aczkolwiek istotną, zależność pomiędzy wykształceniem a GHQ oraz wykształceniem a GAF (korelacje Pearsona odpowiednio r = -0,24 i r = 0,23). Omówienie wyników i wnioski Badanie przeprowadzono w grupie pacjentów nie leczonych psychiatrycznie, zgłaszających się do poradni psychiatrycznych i poradni ogólnych. Pominięto osoby, u których objawy lękowe i depresyjne były następstwem chorób fizycznych, innych zaburzeń psychicznych lub ostrego stresu. Ostatecznie analizą objęto 97 pacjentów, których podzielono na podstawie rozpoznania na 5 rozłącznych grup: bez objawów, z podprogowymi objawami wyłącznie lękowymi lub wyłącznie depresyjnymi, z mieszanymi objawami lękowymi i depresyjnymi, z zaburzeniami lękowymi, z zaburzeniami nastroju. Przeprowadzone testy statystyczne nie wykazały istotnych różnic międzygrupowych pod względem wieku, wykształcenia oraz liczby dzieci. Nie wykazano różnic w liczbie kobiet i mężczyzn w grupach pacjentów z objawami, wśród pacjentów bez objawów było więcej mężczyzn. Różnica wynikała z faktu, że do poradni psychiatrycznych zgłosiło się więcej kobiet niż mężczyzn, natomiast do poradni ogólnej podobna liczba kobiet i mężczyzn. Pacjenci zgłaszający się do poradni psychiatrycznej z reguły zostali zaliczeni do grup z objawami, zwiększając liczbę kobiet w tych grupach. Wyniki potwierdziły doniesienia z piśmiennictwa [2, 4, 15, 22, 23, 26, 28, 31] o istnieniu grupy pacjentów z mieszanymi objawami lęku i depresji, które powodują istotne obniżenie samopoczucia (cierpienie psychiczne) i funkcjonowania, jednak nie pozwalają postawić żadnego z głównych rozpoznań zdefiniowanych w klasyfikacjach. Grupa ta okazała się dosyć liczna (26 osób - 27%), przewyższając liczebnością grupy z zaburzeniami lękowymi (22 osoby - 23%) oraz zaburzeniami nastroju (12 osób - 12%). Grupa pacjentów z mieszanymi objawami lękowymi i depresyjnymi charakteryzowała się istotnie większym nasileniem cierpienia psychicznego niż grupa bez objawów oraz grupa z objawami Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 6/10
7 podprogowymi. Było ono podobne do tego, które stwierdzono w grupie z zaburzeniami lękowymi, a mniejsze niż w grupie z zaburzeniami nastroju. Różnice między grupami są statystycznie istotne, z wyjątkiem różnicy pomiędzy grupą z objawami mieszanymi a grupą z zaburzeniami lękowymi. Podobne średnie wartości GHQ (odpowiednio 18,8 i 15,9) oraz brak podstaw do odrzucenia hipotezy o jednakowych rozkładach wartości GHQ pozwalają na stwierdzenie, że nasilenie cierpienia psychicznego u pacjentów z mieszanymi objawami lękowo-depresyjnymi jest podobne jak u pacjentów z zaburzeniami lękowymi. Grupa pacjentów z mieszanymi objawami lękowymi i depresyjnymi charakteryzowała się istotnie niższym poziomem funkcjonowania niż grupa bez objawów oraz grupa z objawami podprogowymi. Było ono podobne jak w grupie z zaburzeniami lękowymi, a wyższe w grupie z zaburzeniami nastroju. Różnice między grupami są statystycznie istotne, z wyjątkiem różnicy pomiędzy grupą z objawami mieszanymi a grupą z zaburzeniami lękowymi. Podobne średnie wartości GAF (odpowiednio 67,2 i 65,8) oraz brak podstaw do odrzucenia hipotezy o jednakowych rozkładach wartości GAF pozwalają na stwierdzenie, że poziom funkcjonowania pacjentów z mieszanymi objawami lękowymi i depresyjnymi jest podobny jak pacjentów z zaburzeniami lękowymi. Skoro grupa z objawami mieszanymi została wybrana wyłącznie na podstawie objawów klinicznych (przy klasyfikacji do grup nie uwzględniano cierpienia psychicznego i funkcjonowania), to można stwierdzić, że wartości cierpienia psychicznego i poziomu funkcjonowania są związane z obecnością objawów klinicznych lęku i depresji. Zastosowane kryteria objawowe zaburzenia mieszanego powodowały wyodrębnienie grupy z objawami mieszanymi, która pod względem poziomu cierpienia psychicznego i funkcjonowania jest bardzo podobna do grupy z zaburzeniami lękowymi. Uzyskane wyniki dotyczące grupy pacjentów z objawami lęku i depresji, powodującymi istotne obniżenie funkcjonowania i cierpienie psychiczne, są zgodne z doniesieniami piśmiennictwa [3, 11, 15, 31]. Ponadto wykazano, że zaburzenia depresyjne i lękowe mieszane można rozpoznawać na podstawie samych objawów psychopatologicznych, nie ma konieczności uwzględniania poziomu funkcjonowania oraz cierpienia psychicznego (które są takie same jak w innych zaburzeniach lękowych). Piśmiennictwo 1. American Psychiatric Association: Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4th ed., Washington, DC: American Psychiatric Association Press, Angst J., Merikangas K.: The depressive spectrum: diagnostic classification and course. Journal of Affective Disorders 1997, 45, Blazer D., Swartz M., Woodbury M., Manton K.G., Hughes D., George L.K.: Depressive symptoms and depressive diagnoses in a community population. Use of a new procedure for analysis of psychiatric classification. Archives of General Psychiatry 1988, 45, Boulenger J.P., Lavall`e Y.J.: Mixed anxiety and depression: diagnostic issues. Journal of Clinical Psychiatry 1993, 54, 1 (suppl.) Chan D.W., Chad T.S.: Reliability, validity and the structure of the General Health Questionnaire in a Chinese context. Psychological Medicine 1983, 13, Cheng T.A., Wu J.T., Chong M.Y., Wiliams P.: Internal consistency and factor structure of the Chinese Health Questionnaire. Acta Psychiatrica Scandinavica 1990, 82, Dohrenwend B.P., Shrout P.E., Egri G., Mendelsohn F.S.: Nonspecific psychological distress and other dimensions of psychopathology. Archives of General Psychiatry 1980, 37, Fontanesi F., Gobetti C., Zimmermann-Tansella C., Tansella M.: Validation of the Italian version of the GHQ in a general practice setting. Psychological Medicine 1985, 15, Garyfallos G., Karastergiou A., Adamopoulou A., Moutzoukis C., Alagiozidou E., Mala D., Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 7/10
8 Garyfallos A.: Greek version of the General Health Questionnaire: accuracy of translation and validity. Acta Psychiatrica Scandinavica. 1991, 84, Goldberg D.P.: The detection of psychiatric illness by questionnaire. Maudsley Monographs, London, Katon W., Roy-Byrne P.P.: Mixed anxiety and depression. Journal of Abnormal Psychology 1991, 100, (3), Kendler K.S., Neale M.C., Kessler R.C., Heath A.C., Eaves L.J.: Major depression and generalized anxiety disorder: same genes, (partly) different environments. Archives of General Psychiatry 1992a, 49, Kitamura T., Sugawara M., Aoki M., Shima S.: Validity of the Japanese version of the GHQ among antenatal clinic attendants. Psychological Medicine 1989, 19, Preskorn S.H., Fast G.A.: Beyond signs and symptoms: the case against a mixed anxiety and depression category. Journal of Clinical Psychiatry 1993, 54, 1, Roy-Byrne P., Katon W., Broadhead W.E., Lepine J.P., Richards J., Brantley P.J., Russo J., Zinbarg R., Barlow D.: Subsyndromal (ŇmixedÓ) anxiety-depression in primary care. Journal of General Internal Medicine 1994, 9, Schedules for Clinical Assessment in Neuropsychiatry, Version 2.0, Manual, World Health Organisation, Division of Mental Health, Geneva. 17. Schedules for Clinical Assessment in Neuropsychiatry, Version 2.0, Glossary, World Health Organisation, Division of Mental Health, Geneva. 18. Shek D.T.: Factor structure of the Chinese version of the General Health Questionnaire (GHQ-30): a confirmatory factor analysis. Journal of Clinical Psychology 1993, 49, Shek D.T., Tsang S.K.: Reliability and factor structure of the Chinese GHQ-30 for parents with preschool mentally handicaped children. Journal of Clinical Psychology 1995, 51, Stahl S.M.: Mixed anxiety and depression: clinical implications. Journal of Clinical Psychiatry 1993, 54, 1, Stahl S.M.: Mixed depression and anxiety: serotonin1a receptors as a common pharmacologic link. Journal of Clinical Psychiatry 1997, 58 (suppl. 8), Stahl S.M.: Phenomenology of anxiety disorders: clinical heterogenity and comorbidity. Advances in the Neurobiology of Anxiety Disorders. John Wiley - Sons Ltd, Baffins Lane, Stein M.B., Kirk P., Prabhu V., Grott M., Terepa M.: Mixed anxiety-depression in a primary-care clinic. Journal of Affective Disorders 1995, 17, 34, The ICD-10 Classification of mental and behavioural disorders: clinical descriptions and diagnostic guidelines. World Health Organisation, Geneva, The ICD-10 Classification of mental and behavioural disorders: diagnostic criteria for research. World Health Organisation, Geneva, Von Korff M., Shapiro S., Burke J.D.: Anxiety and depression in a primary care clinic: comparison of a diagnostic interview schedule, general health questionnaire, and practitioner assessments. Archives of General Psychiatry 1987, 44, Wciórka J., Muskat K., Matałowski P.: Ocena przydatności skal funkcjonowania społecznego z systemu DSM-IV (GAF, SOFAS, GARF). Postępy Psychiatrii i Neurologii 1997, 6, Zajecka J.M., Ross J.,S.: Management of comorbid anxiety and depression. Journal of Clinical Psychiatry 1995, 56 (suppl. 2), Zinbarg R., Barlow D.H.: Mixed anxiety and depression: a new diagnostic category? [W:] Rapee R.M., Barlow D.H. (red.): Chronic Anxiety: Generalised anxiety disorder and mixed anxiety-depression. New York, Guilford Press, Zinbarg R.E., Barlow D.H., Liebowitz M., Street L., Broadhead E., Katon W., Roy-Byrne P., Lepine J.P., Teherani M., Richards J., Brantley P.J., Kraemer H.: The DSM-IV field trial for mixed anxiety-depression. American Journal of Psychiatry 1994, 151, Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 8/10
9 Adres do korespondencji: Krzysztof Małyszczak Katedra i Klinika Psychiatrii AM ul. Kraszewskiego Wrocław Streszczenie Badano samopoczucie i funkcjonowanie pacjentów z mieszanymi, podprogowymi objawami lękowo-depresyjnymi oraz porównano je z samopoczuciem i funkcjonowaniem pacjentów z depresyjnymi zaburzeniami nastroju, zaburzeniami lękowymi, podprogowymi objawami wyłącznie lękowymi lub depresyjnymi oraz z osobami bez zaburzeń. Badanie przeprowadzono w trzech poradniach, w tym dwóch ośrodkach psychiatrycznych oraz jednym ośrodku pierwszego kontaktu. Do badania zakwalifikowano 127 pacjentów zgłaszających się z powodu objawów lęku i depresji, w tym 50 w poradniach psychiatrycznych i 77 w ogólnym ośrodku pierwszego kontaktu. Z tego 23 osoby (11 kobiet i 12 mężczyzn w wieku średnio 43,2 lat) wykluczono z powodu nadużywania środków psychoaktywnych, chorób fizycznych wpływających na stan psychiczny, zaburzeń psychicznych innych niż zaburzenia lękowe czy zaburzenia nastroju lub nie-wyrażenia zgody na udział w badaniu. Pozostałe 104 osoby (65 kobiet, 39 mężczyzn w wieku średnio 41,4 lat) przebadano za pomocą kwestionariuszy psychometrycznych: ogólnego kwestionariusza zdrowia (General Health Questionnaire, GHQ-30), skali ogólnej oceny funkcjonowania (Global Assessment of Functioning, GAF) i kwestionariusza diagnostycznego opartego na schemacie oceny klinicznej w neuropsychiatrii (Schedules for Clinical Assessment in Neuropsychiatry, SCAN 2.0). Nie stwierdzono istotnej statystycznie różnicy pomiędzy nasileniem cierpienia psychicznego oraz poziomem funkcjonowania pacjentów z mieszanym zaburzeniem lękowym i depresyjnym i pacjentów z innymi zaburzeniami lękowymi (GHQ odpowiednio 18,8 i 15,9 oraz GAF odpowiednio 67,2 i 65,8). W przypadku depresyjnych zaburzeń nastroju samopoczucie i funkcjonowanie było istotnie gorsze niż w zaburzeniu mieszanym (GHQ - 26,6 i GAF - 58,4), natomiast w grupach bez objawów (GHQ - 4,7 i GAF - 83,9) i z podprogowymi objawami wyłącznie lękowymi lub wyłącznie depresyjnymi (GHQ - 11,6 i GAF - 75,5) samopoczucie i funkcjonowanie było istotnie lepsze niż w zaburzeniu mieszanym. Słowa kluczowe: zaburzenie mieszane, samopoczucie, funkcjonowanie Summary The distress and functioning in mixed anxiety and depressive disorder (ICD-10) was compared to distress and functioning in depressive mood disorders, anxiety disorders, in groups with subtreshold symptoms and with no symptoms. The study was carried out in three medical settings: two psychiatric and one primary care. Among 127 patients attending psychiatric settings due to anxiety and depressive symptoms and primary medical settings due to any reason, 23 persons was excluded because of psychoactive substance ab use, physical diseases affecting mental state, mental disorders other than anxiety or mood disorders, and lack of consent. 104 patients (65 women and 39 men in mean age 41.1 years) were inquired with General Health Questionnaire (GHQ-30), Global Assessment of Functioning (GAF) and Diagnostic Questionnaire based on Schedules for Clinical Assessment in Neuropsychiatry, Version 2.0. There were no statistically relevant difference between mixed disorder and anxiety disorders in GHQ score (18.8 vs 15.9) and Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 9/10
10 GAF score (67.2 vs 65.8). In mood disorders GHQ score (26.6) was higher and GAF score (58.4) was lower then in mixed disorder. In group with no symptoms and in group with separated subtreshold only anxiety or only depressive symptoms GHQ score (4.7 and 11.6) was lower and GAF score (83.9 and 75.5) was higher then in mixed disorder. Key words: mixed disorder, distress, functio-ning Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 10/10
Porównanie cierpienia psychicznego i funkcjonowania w wybranych zaburzeniach lękowych i depresyjnych
Postępy Psychiatrii i Neurologii 2003; 12 (3): 287-292 Praca orygillallla Origillal paper Porównanie cierpienia psychicznego i funkcjonowania w wybranych zaburzeniach lękowych i depresyjnych Assessment
Bardziej szczegółowoSzpital Szaserów pomimo wielokrotnych pisemnych próśb pacjenta nie wysłał swojemu pacjentowi testów psychologicznych MMPI 2 i CAPS.
Szpital Szaserów pomimo wielokrotnych pisemnych próśb pacjenta nie wysłał swojemu pacjentowi testów psychologicznych MMPI 2 i CAPS. Testy (niekompletne) zostały wysłane dopiero do sądu karnego Legionowo
Bardziej szczegółowoZaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005 Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik dr hab. med. Andrzej Czernikiewicz Department
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu I nforma cje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 572 SECTIO D 2005
AALES UIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLI - POLOIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 72 SECTIO D 200 Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik dr hab. med. Andrzej Czernikiewicz Department
Bardziej szczegółowoSYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU. Instytut Psychologii/Uniwersytet Medyczny, Katedra i Klinika Psychiatrii 4. Kod przedmiotu/modułu
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Psychopatologia - aspekt medyczny 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Psychopathology - medical perspective 3. Jednostka prowadząca przedmiot
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp. Profil oraz rodzaj komórki
Bardziej szczegółowoŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE
ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoPorównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami
Piotr Magiera, Miko/aj Majkowicz, Iwona Trzebiatowska, Krystyna de Walden-Ga/uszko Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami Katedra i I Klinika Chorób Psychicznych AM w
Bardziej szczegółowoDepresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień
Depresja a uzależnienia Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień Alkoholizm w chorobach afektywnych Badania NIMH* (1990) (uzależnienie + nadużywanie) Badania II Kliniki
Bardziej szczegółowoOCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY
OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY EVALUATION OF LIFE SATISFACTION AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING OF PATIENTS BEFORE SURGERY AORTIC ANEURYSM Emilia
Bardziej szczegółowoCz. II. Metodologia prowadzonych badań. Rozdz. 1. Cele badawcze. Rozdz. 2. Metody i narzędzia badawcze. Celem badawczym niniejszego projektu jest:
Cz. II. Metodologia prowadzonych badań Rozdz. 1. Cele badawcze Celem badawczym niniejszego projektu jest: 1. Analiza zachowań zdrowotnych, składających się na styl życia Wrocławian: aktywność fizyczna,
Bardziej szczegółowoUPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU
UPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU Dystymia ICD 10 niejednoznaczność terminu, grupa zaburzeń (obejmuje nerwicę depresyjną, depresyjne zaburzenie osobowości, depresję nerwicową, depresję lękową przewlekłą) Dystymia
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoStreszczenie Wstęp: Cel pracy:
Streszczenie Wstęp: Ocena bólu, który jest zjawiskiem bardzo złożonym z klinicznego punktu widzenia, stanowi jedno z istotnych wyzwań współczesnej medycyny. Rzetelne oszacowanie bólu ma podstawowe znaczenie
Bardziej szczegółowoZapobieganie nawrotom i rozpoznawanie objawów zwiastunowych raport z programu edukacyjnego dla pacjentów chorych na schizofrenię, leczonych olanzapiną
Psychiatria R A P O R T tom 11, nr 2, 120 124 Copyright 2014 Via Medica ISSN 1732 9841 Iwona Patejuk-Mazurek Klinika Psychiatrii, Oddział Fizjoterapii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Mazowieckie
Bardziej szczegółowoSYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Informacje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
SYLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) Kod PNS modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Informacje ogólne Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Obowiązkowy Wydział Nauk o Zdrowiu Położnictwo
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Psychiatrycznego Wydział Opieki i Oświaty Zdrowotnej Śląskiej Akademii Medycznej*
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 322 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 322 SECTIO D 2005 1 Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdyni 2 Zakład Psychopatologii Społecznej i Resocjalizacji Uniwersytet
Bardziej szczegółowoZaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży
Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży: pojedynczy epizod dużej depresji nawracająca duża depresja dystymia mania lub submania stan mieszany zaburzenia afektywne
Bardziej szczegółowoP: Czy studiujący i niestudiujący preferują inne sklepy internetowe?
2 Test niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia czy pomiędzy zmiennymi istnieje związek/zależność. Stosujemy go w sytuacji, kiedy zmienna zależna mierzona jest na skali
Bardziej szczegółowoKategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10. zaburzenia nastroju (afektywne) Depresja F30-F39
Wioleta Kitowska Kategoria zaburzeń Przykład Kod ICD-10 zaburzenia psychiczne organiczne, włącznie z zespołami objawowymi Zespół czołowy F00-F09 zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem
Bardziej szczegółowoZadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
Podnoszenie kompetencji kadr medycznych uczestniczących w realizacji profilaktycznej opieki psychiatrycznej, w tym wczesnego wykrywania objawów zaburzeń psychicznych KONSPEKT ZAJĘĆ szczegółowy przebieg
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003 Uniwersytet Jagielloński Collegiu Medicum, Instytut Pielęgniarstwa Wydział Ochrony Zdrowia, Kraków
Bardziej szczegółowoSYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii Kod przedmiotu/ modułu* Wydział
Bardziej szczegółowoŹródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov
tłum. Magdalena Ślósarska Rok: 2000 Czasopismo: Alkohol i Nauka Numer: 7 Źródło: Alcohol Alert, nr: 30, Październik 1995, National Institute on Alcohol Abuse and alcoholism. http://www.niaaa.nih.gov Diagnozowanie
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE. Wydział Nauk o Zdrowiu. Mariola Kicia
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE Wydział Nauk o Zdrowiu Mariola Kicia OCENA POZIOMU LĘKU I STRESU W GRUPIE KOBIET HOSPITALIZOWANYCH Z POWODU PORONIENIA Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor:
Bardziej szczegółowoChoroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych
Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski
Bardziej szczegółowoZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE
ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F.33.0 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresyjny łagodny F33.1 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod
Bardziej szczegółowoRisperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu.
Risperidon w leczeniu epizodu manii oraz profilaktyce nawrotu. Omówienie artykułu: "Risperidon in acute and continuation treatment of mania." Yatham L. N. i wsp. RIS-CAN Study Group. International Clinical
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Psychiatria w pytaniach i odpowiedziach. 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Problemy psychiatryczne w pytaniach i odpowiedziach 2. NAZWA JEDNOSTKI
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2013/2014 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 164 A/09 Senatu WUM z dnia 30 listopada 2009 r. PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH Z PSYCHOLOGII KLINICZNEJ 1 I. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE ZAKRES WIEDZY TEORETYCZNEJ 1.
Bardziej szczegółowoZaburzenia lękowe: Zaburzenia lękowe w postaci fobii: Agorafobia Fobie specyficzne Fobia społeczna. Zaburzenie lękowe z napadami lęku (lęk paniczny)
Zaburzenia lękowe Zaburzenia lękowe: Zaburzenia lękowe w postaci fobii: Agorafobia Fobie specyficzne Fobia społeczna Zaburzenie lękowe z napadami lęku (lęk paniczny) Zaburzenia lękowe-fobie: Występuje
Bardziej szczegółowoprzytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
Bardziej szczegółowoZnaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów.
Znaczenie obecności schorzeń towarzyszących łagodnemu rozrostowi stercza w podejmowaniu decyzji terapeutycznych przez polskich urologów. Program DAL-SAFE /ALFUS_L_01798/ Ocena wyników programu epidemiologicznego.
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Podstawy psychiatrii
Załącznik Nr do Uchwały Nr 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod KPP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Podstawy psychiatrii Obowiązkowy Wydział Nauk
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1, Punkt 4 Tabeli str. 3
Uwagi do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu szczegółowych kryteriów wyboru ofert wraz z wyznaczającymi je warunkami oraz przypisaną im wartością w rodzaju rehabilitacja lecznicza
Bardziej szczegółowoWytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych
Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma
Bardziej szczegółowoStatystyka i opracowanie danych Podstawy wnioskowania statystycznego. Prawo wielkich liczb. Centralne twierdzenie graniczne. Estymacja i estymatory
Statystyka i opracowanie danych Podstawy wnioskowania statystycznego. Prawo wielkich liczb. Centralne twierdzenie graniczne. Estymacja i estymatory Dr Anna ADRIAN Paw B5, pok 407 adrian@tempus.metal.agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoTestowanie hipotez statystycznych. Wnioskowanie statystyczne
Testowanie hipotez statystycznych Wnioskowanie statystyczne Hipoteza statystyczna to dowolne przypuszczenie co do rozkładu populacji generalnej (jego postaci funkcyjnej lub wartości parametrów). Hipotezy
Bardziej szczegółowopływ wybranych czynników socjodemograficznych na występowanie zaburzeń depresyjnych wśród kobiet
P R A C A O R Y G I N A L N A Robert Ślusarz 1, 2, Agnieszka Borzyszkowska 2, Justyna Szrajda 3, Wiesław Fidecki 4, Beata Haor 5 1 Zakład Pielęgniarstwa Neurologicznego i Neurochirurgicznego, Collegium
Bardziej szczegółowoPrzegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Bardziej szczegółowoI nforma cje ogólne. Nazwa modułu:zaburzenia odżywiania w praktyce dietetyka r.a cykl
Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu:zaburzenia odżywiania w praktyce dietetyka r.a. 2018-2019 cykl 2016-2019 Rodzaj modułu/przedmiotu Przedmiot
Bardziej szczegółowoKorelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego
Korelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego Współczynnik korelacji opisuje siłę i kierunek związku. Jest miarą symetryczną. Im wyższa korelacja tym lepiej potrafimy
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoSLAJDY WYBRANE I ZMODYFIKOWANE POD KĄTEM PREZENTACJI W INTERNECIE
SUM - WLK 2011 WYKŁAD PIĄTY: BIOSTATYSTYKA C.D. Prof. dr hab. med. Jan E. Zejda! UWAGA! SLAJDY WYBRANE I ZMODYFIKOWANE POD KĄTEM PREZENTACJI W INTERNECIE TREŚĆ WYKŁADU Dokumentowanie efektu (analiza danych
Bardziej szczegółowoPolskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456
Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz
Bardziej szczegółowoALGORYTMICZNA I STATYSTYCZNA ANALIZA DANYCH
1 ALGORYTMICZNA I STATYSTYCZNA ANALIZA DANYCH WFAiS UJ, Informatyka Stosowana II stopień studiów 2 Wnioskowanie statystyczne dla zmiennych numerycznych Porównywanie dwóch średnich Boot-strapping Analiza
Bardziej szczegółowoTYPOLOGIA LESCHA. ZASTOSOWANIE W PSYCHOTERAPII.
TYPOLOGIA LESCHA. ZASTOSOWANIE W PSYCHOTERAPII. Opracowanie: Mieczysław Potrzuski Lesch Alcoholism Typology(LAT) oparta na badaniu 444 pacjentów uzależnionych od alkoholu (rozpoznanych według DSM III),
Bardziej szczegółowoZaburzenia psychiczne w dzieciństwie. Iwona A. Trzebiatowska
Zaburzenia psychiczne w dzieciństwie co będzie b w życiu dorosłym Iwona A. Trzebiatowska Schizofrenia Brak możliwości rozpoznanie poniżej 6 rż Wcześniejsze zachorowania u chłopców Udział czynnika organicznego
Bardziej szczegółowoLeczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego
Leczenie w domu pacjenta - praca w Zespole Leczenia Środowiskowego Zespół Leczenia Środowiskowego Wieliczka Paweł Sacha specjalista psychiatra Idea psychiatrycznego leczenia środowiskowego, a codzienna
Bardziej szczegółowoKto uzyskuje najlepsze efekty w wyniku leczenia CCSVI? Charakterystyka pacjenta
Kto uzyskuje najlepsze efekty w wyniku leczenia CCSVI? Charakterystyka pacjenta Copyright All rights reserved 211 AMEDS Centrum 2 PACJENCI W badaniu wzięła udział grupa 47 pacjentów ze Stwardnieniem Rozsianym
Bardziej szczegółowoPsychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Europejski System Transferu Punktów Karta opisu przedmiotu Nazwa przedmiotu: Kierunek: Specjalność:- Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Pielęgniarstwo Wymiar godzin: 195godzin Wykłady: 45godzin,
Bardziej szczegółowoZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO
Załącznik nr 1 ZAKRES PRZEDMIOTOWY PROGRAMU SZKOLENIOWEGO I Program szkolenia w zakresie podstawowych umiejętności udzielania profesjonalnej pomocy psychologicznej obejmuje: 1) Trening interpersonalny
Bardziej szczegółowoI nforma cje ogólne. Nazwa modułu:profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych zaburzenia odżywiania r.a cykl
Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu:profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych zaburzenia odżywiania r.a. 2018-2019 cykl 2016-2019 Rodzaj modułu/przedmiotu
Bardziej szczegółowo10. Podstawowe wskaźniki psychometryczne
10. Podstawowe wskaźniki psychometryczne q analiza własności pozycji testowych q metody szacowania mocy dyskryminacyjnej q stronniczość pozycji testowych q własności pozycji testowych a kształt rozkładu
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: BIOSTATYSTYKA PRAKTYCZNE ASPEKTY STATYSTYKI W BADANIACH MEDYCZNYCH Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów
Bardziej szczegółowoNCBR: POIG /12
Rezultaty polskiego rocznego wieloośrodkowego randomizowanego badania klinicznego telepsychiatrycznej metody terapii pacjentów ze schizofrenią paranoidalną czy jesteśmy gotowi do leczenia? Krzysztof Krysta
Bardziej szczegółowoWYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI
Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2014 r. (poz. ) Załącznik nr 1 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH STACJONARNYCH PSYCHIATRYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Lp.
Bardziej szczegółowozaburzenia zachowania (F00 odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) Zaburzenia psychiczne i F99);
Dziennik Ustaw 51 Poz. 1386 Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ
Bardziej szczegółowoROZPOWSZECHNIENIE ZABURZEŃ AFEKTYWNYCH PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA
ROZPOWSZECHNIENIE ZABURZEŃ AFEKTYWNYCH PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA The prevalence of affective disorders review Łukasz Mokros, Tadeusz Pietras Title and authors Zakład Farmakologii Klinicznej I Katedry Chorób
Bardziej szczegółowoKrzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu.
Krzysztof Błecha Specjalistyczny gabinet lekarski rehabilitacji i chorób wewnętrznych w Żywcu. Dyslordoza szyjna a zaburzenia neurowegetatywne Dyslordoza of neck and neurovegetative disorders Słowa kluczowe:
Bardziej szczegółowoPsychiatria z uwzględnieniem problemów ludzi starszych Pielęgniarstwo
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Pielęgniarstwa Nazwa modułu (przedmiotu) Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Forma studiów Semestr studiów Tryb zaliczenia przedmiotu Formy
Bardziej szczegółowoProgram Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2013-2015
Załącznik do uchwały Nr 47/1698/13 Zarządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego z dnia 27 listopada 2013 r. Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Województwa Kujawsko- Pomorskiego na lata 2013-2015 Toruń,
Bardziej szczegółowoWarunki realizacji świadczenia gwarantowanego
Załącznik nr 6 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH REALIZOWANYCH W WARUNKACH AMBULATORYJNYCH PSYCHIATRYCZNYCH I LECZENIA ŚRODOWISKOWEGO (DOMOWEGO) ORAZ WARUNKI REALIZACJI TYCH ŚWIADCZEŃ Lp. Nazwa świadczenia
Bardziej szczegółowoRola religii i duchowości w radzeniu sobie z chorobą nowotworową. Opieka duszpasterska i wsparcie duchowe u pacjentów ze szpiczakiem
Rola religii i duchowości w radzeniu sobie z chorobą nowotworową Opieka duszpasterska i wsparcie duchowe u pacjentów ze szpiczakiem Duchowość 1. Duchowość = religijność 2. Duchowość versus religijność
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 6. Porada lekarska diagnostyczna
Załącznik nr 6 Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunki realizacji tych świadczeń L.p. Nazwa świadczenia
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 I nforma cje ogólne Kod NS-PP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Bardziej szczegółowoECONOMEDICA SM. Wybrane wyniki. Maj 2019 TYTUŁ RAPORTU
ECONOMEDICA SM Wybrane wyniki Maj 2019 TYTUŁ RAPORTU 1 Spis treści 1. CEL PROJEKTU... 3 2. CZAS REALIZACJI BADANIA... 3 3. ELEMENTY PROJEKTU... 3 4. WIELKOŚĆ I SPOSÓB DOBORU PRÓBY... 4 5. WAŻENIE I EKSTRAPOLACJA
Bardziej szczegółowoLennard J.Davies. Dlaczego więc nie warto brać tych leków? Powód pierwszy:
Lennard J.Davies Przez ostatnie kilka lat, także w książce Obssesion: a history, kwestionowałem efektywność leków z grupy SSRI. Zwracałem uwagę, że gdy leki te weszły do użycia na początku lat 90-tych
Bardziej szczegółowoZjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h
S t r o n a 1 Studiium Psychoterapiiii Uzalleżniień Harmonogram szkolleniia edycjja 2010/2011 II SEMESTR Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny
Bardziej szczegółowoTesty nieparametryczne
Testy nieparametryczne Testy nieparametryczne możemy stosować, gdy nie są spełnione założenia wymagane dla testów parametrycznych. Stosujemy je również, gdy dane można uporządkować według określonych kryteriów
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU OPIS
CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu PSYCHIATRIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk
Bardziej szczegółowoWykład 4: Wnioskowanie statystyczne. Podstawowe informacje oraz implementacja przykładowego testu w programie STATISTICA
Wykład 4: Wnioskowanie statystyczne Podstawowe informacje oraz implementacja przykładowego testu w programie STATISTICA Idea wnioskowania statystycznego Celem analizy statystycznej nie jest zwykle tylko
Bardziej szczegółowoTest niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia związku pomiędzy dwiema zmiennymi nominalnymi (lub porządkowymi)
Test niezależności chi-kwadrat stosuje się (między innymi) w celu sprawdzenia związku pomiędzy dwiema zmiennymi nominalnymi (lub porządkowymi) Czy miejsce zamieszkania różnicuje uprawianie sportu? Mieszkańcy
Bardziej szczegółowo1. TESTY PSYCHOLOGICZNE
1. TESTY PSYCHOLOGICZNE 1. pojęcie testu psychologicznego 2. zastosowanie 3. podstawowe wymogi (standaryzacja, obiektywność, rzetelność, trafność, normalizacja) 4. cecha psychologiczna w ujęciu psychologicznym
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW
PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoGRUPY NIEZALEŻNE Chi kwadrat Pearsona GRUPY ZALEŻNE (zmienne dwuwartościowe) McNemara Q Cochrana
GRUPY NIEZALEŻNE Chi kwadrat Pearsona Testy stosujemy w sytuacji, kiedy zmienna zależna mierzona jest na skali nominalnej Liczba porównywanych grup (czyli liczba kategorii zmiennej niezależnej) nie ma
Bardziej szczegółowoWydział Nauk o Zdrowiu KATOWICE
Wydział Nauk o Zdrowiu 6.12.2014 KATOWICE syndrome - zespół słabości, zespół wątłości, zespół kruchości, zespół wyczerpania rezerw. Zespół geriatryczny, charakteryzujący się zmniejszeniem rezerw i odporności
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNOŚĆ STOSOWANIA TESTÓW W BIZNESIE. dr Victor Wekselberg Dyrektor Działu Doradztwa Organizacyjnego w Instytucie Rozwoju Biznesu
EFEKTYWNOŚĆ STOSOWANIA TESTÓW W BIZNESIE dr Victor Wekselberg Dyrektor Działu Doradztwa Organizacyjnego w Instytucie Rozwoju Biznesu ZAWARTOŚĆ PREZENTACJI 1. Kilka wyników z badania ankietowego Instytutu
Bardziej szczegółowoMedycyna Pracy, 2001; 52; 5; 329 336 329
Medycyna Pracy, 2001; 52; 5; 329 336 329 Agnieszka Mościcka Zofia Makowska Dorota Merecz Wojciech Kolasa STAN ZDROWIA PSYCHICZNEGO OSÓB PRACUJ CYCH WYNIKI UZYSKANE NA PODSTAWIE BADAÑ MONACHIJSK WERSJ Z
Bardziej szczegółowodr hab. Dariusz Piwczyński, prof. nadzw. UTP
dr hab. Dariusz Piwczyński, prof. nadzw. UTP Cechy jakościowe są to cechy, których jednoznaczne i oczywiste scharakteryzowanie za pomocą liczb jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. nominalna porządek
Bardziej szczegółowoPrzywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie
Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr 14/2012 I nforma cje ogólne Kod NS-PP modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Nazwa modułu Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej lekarz Katarzyny Szaulińskiej pt: Obturacyjny bezdech senny u chorych na schizofrenię
dr hab. n. med. Maria Radziwoń - Zaleska Katedra i Klinika Psychiatryczna Warszawski Uniwersytet Medyczny 00 665 Warszawa ul. Nowowiejska 27 Recenzja rozprawy doktorskiej lekarz Katarzyny Szaulińskiej
Bardziej szczegółowo15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ
15. PODSUMOWANIE ZAJĘĆ Efekty kształcenia: wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne Przedmiotowe efekty kształcenia Pytania i zagadnienia egzaminacyjne EFEKTY KSZTAŁCENIA WIEDZA Wykazuje się gruntowną
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje og ólne. Promocja zdrowia psychicznego. jednolite magisterskie * I stopnia X II stopnia
Załącznik Nr do Uchwały Nr S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje og ólne Nazwa modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np.
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA. analiza psychologiczna
TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCE ZE STANU ZDROWIA i KONDYCJI UCZNIA analiza psychologiczna Beata Dobińska psycholog Zachodniopomorska Szkoła Biznesu CHOROBA PRZEWLEKŁA A FUNKCJONOWANIE DZIECKA 1569,7 tys. dzieci i
Bardziej szczegółowoJakość życia nie zależy wyłącznie od dobrostanu fizycznego, bo stan zdrowia ma wpływ na wiele aspektów życia.
Jakość życia w chorobie nowotworowej Krzysztof G. Jeziorski Warszawa Definicja jakości życia WHO (1993) Poczucie jednostki co do jej pozycji życiowej w ujęciu kulturowym oraz systemu wartości, w którym
Bardziej szczegółowoNasilenie objawów depresji i lęku wśród osób uzależnionych
Nasilenie objawów depresji i lęku wśród osób uzależnionych od alkoholu i hazardu The severity of symptoms of depression and anxiety among the addicted to alcohol and gambling Marta Makara-Studzińska, Aneta
Bardziej szczegółowoWyniki badań PBQ i MAAS wykonanych w lipcu-październiku 2015
Wyniki badań PBQ i MAAS wykonanych w lipcupaździerniku 2015 Autor projektu badawczego : Anna Dyduch Maroszek Projekt sfinansowany przez Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychoanalitycznej Projekt finansowany
Bardziej szczegółowoJakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska
Jakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu VII Zjazd PTNefD, Łódź 2015 1 Jakość życia
Bardziej szczegółowo