innowacyjni 4(14)/2011
|
|
- Bartosz Sikora
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Biuletyn Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka innowacyjni 4(14)/2011 ISSN Egzemplarz bezpłatny Wyboista droga do sukcesu str W realizacji projektu WROVASC bierze udział około 200 naukowców z kilku ośrodków w kraju 18 Dofinansowanie z PO IG pozwoli na stworzenie w Polsce nowoczesnej bazy badawczo-rozwojowej chorób nowotworowych 24 Nie każdy wynalazek medyczny może uzyskać ochronę patentową UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO
2 w numerze 4 Aktualizacja Programu PO IG jest realizowany najsprawniej spośród wszystkich krajowych programów operacyjnych biorąc pod uwagę poziom wykorzystania alokacji na lata Czas pomocy rozmowa z Markiem Grajkiem, zastępcą dyrektora Centrum Projektów Informatycznych MSWiA 8 Wyboista droga do sukcesu poszukiwanie przewagi konkurencyjnej w połączeniu z ideą, by Polacy mogli korzystać z usług okulistycznych na europejskim poziomie, zaowocowało nowymi metodami leczenia 10 WATson znad Wisły powstająca baza wiedzy medycznej to ogromna szansa nie tylko dla pacjentów, ale i samych lekarzy 12 ENVIROTEX ochroni celem prac badawczych jest opracowanie technologii nowej generacji materiałów chroniących człowieka przed szkodliwymi czynnikami środowiska 13 Medyczny zasiew branża medyczna posiada wiele innowacyjnych rozwiązań, które aby mogły zostać skomercjalizowane, potrzebują wsparcia finansowego 14 poznać tajniki chorób projekt Wrovasc obejmuje prace naukowo-badawcze nad zagadnieniami dotyczącymi chorób sercowo-naczyniowych 16 Usłyszeć na nowo Światowe Centrum Leczenia Częściowej Głuchoty w Kajetanach ma być miejscem realizacji innowacyjnych programów badawczych, klinicznych i dydaktycznych 18 Nauka kontra nowotwory wykorzystywanie innowacyjnych metod diagnostyki, leczenia oraz prewencji chorób nowotworowych to zadania nowych centrów badawczo-rozwojowych 20 Pieniędzy jak na lekarstwo choć przemysł farmaceutyczny należy do bardziej dynamicznych sektorów polskiej gospodarki, to krajowe firmy ciągle nie posiadają wystarczającego potencjału do badań nad lekami innowacyjnymi 22 Przechytrzyć cukrzycę celem projektu jest opracowanie prostej metody wczesnej identyfikacji osób z genetycznymi skłonnościami do insulinooporności 23 Słodkie wyzwania zespół badawczy z Uniwersytetu Jagiellońskiego pracuje nad wykorzystaniem kompleksów wanadu w leczeniu cukrzycy 24 Medyczne patenty współczesna medycyna w coraz większym stopniu opiera się na zdobyczach techniki, dlatego wzrasta zainteresowanie patentami 26 Innobserwacje wiadomości ze świata innowacji 27 Krzyżówka Na okładce: Laserowa korekcja astygmatyzmu w Centrum Okulistycznym NZOZ BOPOL Innowacyjni Biuletyn poświęcony PO IG wydawany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności Wydział Informacji i Promocji ul. Wspólna 2/4, Warszawa tel Koordynacja: Marta Paciorek, Joanna Zawadzka Koncepcja: Smartlink Sp. z o.o. ul. Mickiewicza 3/10, Poznań biuro@smartlink.pl, Redakcja: Jerzy Gontarz, Iwona Gutowska Projekt graficzny i skład: Alina Merha Korekta: Tomasz Nowak Publikacja współfinansowana jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego zdjęcie na okładce: NZOZ BOPOL. str. 2 (od góry): WAT, IFJ PAN, UJ UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO
3 3 wprowadzenie BIULETYN PROGRAMU OPERACYJNEGO INNOWACYJNA GOSPODARKA innowacyjni 4(14)/2011 4(14)/2011 ISSN EGZEMPLARZ BEZPŁATNY fundusze i medycyna Wyboista droga do sukcesu str W realizacji projektu WROVASC bierze udział około 200 naukowców z kilku ośrodków w kraju 18 Dofinansowanie z PO IG pozwoli na stworzenie w Polsce nowoczesnej bazy badawczo-rozwojowej chorób nowotworowych 24 Nie każdy wynalazek medyczny może uzyskać ochronę patentową UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Postęp w naukach medycznych dokonuje się dwutorowo. Z jednej strony, zawdzięczamy go zespołom lekarzy rozwijającym w poszczególnych dziedzinach niemalże do perfekcji metody walki z chorobami, z drugiej, wynalazkom opracowywanym w zaciszu laboratoriów. Swój udział w rozwoju medycyny ma również Program Innowacyjna Gospodarka (PO IG), z którego dofinansowanie otrzymały dziesiątki projektów badawczo- -rozwojowych w tej dziedzinie. W ostatnich latach, w krajach dynamicznie rozwijających się, zaobserwowano gwałtowny wzrost zachorowań i umieralności na choroby nowotworowe, układu krążenia czy cukrzycę. Nie dziwi zatem potrzeba prowadzenia badań nad nowymi metodami profilaktyki oraz leczenia tych schorzeń. Dzięki projektom realizowanym w ramach PO IG przez Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie oraz firmę Read-Gene SA w Grzepnicy powstają nowoczesne centra badawczo-rozwojowe, które zajmą się tworzeniem oraz doskonaleniem innowacyjnych metod diagnostyki, leczenia czy prewencji chorób nowotworowych (vide artykuł na str ). Dotacja ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości blisko 49 mln zł pozwoliła zaangażować do projektu WROVASC około 200 naukowców z kilku ośrodków w Polsce. Powołany zespół pracuje nad 23 zadaniami związanymi z diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką chorób sercowo-naczyniowych (o tym więcej na str ). Z kolei Uniwersytet Medyczny w Białymstoku otrzymał dofinansowanie z PO IG na przedsięwzięcie badawcze, mające na celu opracowanie i opatentowanie prostego testu diagnostycznego do identyfikacji osób z genetycznymi skłonnościami do insulinooporności. Równolegle, badacze z Uniwersytetu Jagiellońskiego, również wparci dotacją z Programu, pracują nad wykorzystaniem w leczeniu cukrzycy mikroelementu, jakim jest wanad (więcej na str. 22 i 23). W tym wydaniu Innowacyjnych prezentujemy także projekt Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu (IFPS) w Kajetanach, który wykonuje najwięcej na świecie operacji poprawiających słuch. Uchylamy drzwi laboratoriów Instytutu Włókiennictwa w Łodzi, prowadzącego prace badawcze nad nowej generacji materiałami barierowymi, chroniącymi człowieka przed szkodliwymi czynnikami środowiska oraz przyglądamy się naukowcom z Wojskowej Akademii Technicznej, którzy pracują nad polską wersją doktora WATsona czyli komputerowej aplikacji i bazie wiedzy medycznej ułatwiającej diagnostykę pacjentów. Projekty realizowane w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka pomagają również w komercjalizacji innowacyjnych technologii medycznych np. Fundusz Medfund na wsparcie takich nowych przedsięwzięć dysponuje kapitałem w wysokości 18 mln zł. Tematyka komercjalizacji badań związana jest z coraz częstszą potrzebą objęcia osiągnięć w medycynie ochroną patentową. Z PO IG można otrzymać dotację również na ten cel. Zapraszam do lektury! Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
4 4 podsumowanie Pod względem procentowego wykorzystania alokacji na lata (wg podpisanych umów), Program Innowacyjna Gospodarka jest realizowany najsprawniej pośród wszystkich krajowych programów operacyjnych. Wartość 7273 zawartych do 22 lipca 2011 r. umów o dofinansowanie w PO IG wyniosła 27,5 mld zł, co stanowi 70,7% budżetu Programu. aktualizacja Stopień wykorzystania alokacji ze względu na wartość podpisanych umów programukwota pozostałych środków 11,36 mld zł (29,26%) Liczba projektów zatwierdzonych do dofinansowania przez Instytucję Zarządzającą sięgnęła już 8155 (czyli wkrótce możliwe będzie podpisanie kolejnych 882 umów o dofinansowanie). Łączna kwota wsparcia dla tych przedsięwzięć wynosi 31,7 mld zł, co stanowi 81,6% alokacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Poziom 7 tysięcy przekroczony. Siedmiotysięczną umowę o dofinansowanie w PO IG zawarto z końcem czerwca. Beneficjentem jest firma Meprozet Stare Kurowo Sp. z o.o., działająca w województwie lubuskim. Spółka pozyskała fundusze z działania 1.4 Wsparcie projektów celowych na projekt Pierwsza w Polsce siłownia wiatrowa z turbiną o pionowej osi obrotu, oparta o polskie rozwiązania konstrukcyjne. Wartość realizowanego przedsięwzięcia wynosi 5,4 mln zł, a wysokość dofinansowania 2,3 mln zł (z czego około 2 mln zł pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego). Wartość umów o do nansowanie 27,47 mld zł (70,74%) Źródło: MRR. Dane na dzień 22 lipca 2011 r. Alokacja w złotych przy kursie 1 euro = 3,9987 zł (z 29 czerwca 2011 r.) Wartość zakończonych już ponad 2 tys. projektów, realizowanych w ramach PO IG, to ok. 1,3 mld zł. Ogółem płatności na rzecz beneficjentów wyniosły blisko 7,5 mld zł, a w formie zaliczek przekazano powyżej 5 mld zł (stan na 22 lipca). Do Komisji Europejskiej przesłano poświadczenia wydatków na kwotę 7,9 mld zł, co stanowi 20,3% budżetu Programu. Wartości te są podawane według średniego kursu Europejskiego Banku Centralnego z 29 czerwca 2011 r., przy którym 1 euro = 3,9987 zł. Zatem kwota alokacji MARIUSZ MAMET/MAC MAP Ukierunkowanie dodatkowych środków z KRW, DT i realokacje w PO IG (kwoty z EFRR w euro) Oś priorytetowa 1. badania i rozwój nowoczesnych technologii Alokacja UE Ogółem KRW + DT Realokacja zwiększenie Realokacja zmniejszenie Łącznie KRW, DT i realokacje Budżet po zmianach Infrastruktura sfery B+R Kapitał dla innowacji Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia Dyfuzja innowacji polska gospodarka na rynku międzynarodowym 7. Społeczeństwo informacyjne budowa elektronicznej administracji 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększanie innowacyjności gospodarki Pomoc techniczna OGÓŁEM PO IG
5 5 podsumowanie środków z EFRR na Program (8,25 mld euro) stanowi obecnie blisko 33 mld zł. Procentowo najwięcej płatności zrealizowano w ramach działania 3.2 Wspieranie funduszy kapitału podwyższonego ryzyka (71,4%) i 6.3 Promocja turystycznych walorów Polski (47,6%). Wynika to m.in. stąd, że umowy w tych działaniach podpisano na projekty indywidualne z pojedynczymi beneficjentami, odpowiednio z Krajowym Funduszem Kapitałowym oraz Polską Organizacją Turystyczną. Najwięcej projektów w Programie Innowacyjna Gospodarka realizowanych jest w województwach mazowieckim, małopolskim i dolnośląskim. Przedsiębiorcy stanowią największą grupę beneficjentów PO IG zarówno pod względem liczby realizowanych projektów, jak również według wartości przyznanego dofinansowania. Aktualizacja programów. Rozporządzenie ogólne Rady (WE) 1083/2006 uprawnia do przeprowadzenia przeglądu (aktualizacji) programów operacyjnych. Instytucje nimi zarządzające (na poziomie krajowym i regionalnym) skorzystały z tego uprawnienia po tym, jak zostały rozdzielone środki z Krajowej Rezerwy Wykonania oraz z puli tzw. Dostosowania Technicznego, o czym informowaliśmy w nr 2/2011 Innowacyjnych. Ponadto, dokonano przeglądu śródokresowego i wprowadzono do programów zmiany, które usprawnią wykorzystywanie funduszy w ramach poszczególnych osi priorytetowych i działań oraz zoptymalizują wykorzystanie środków wspólnotowych dla skuteczniejszej realizacji celów Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (NSRO). Termin przesłania propozycji zmian w programach operacyjnych do Komisji Europejskiej upłynął z końcem czerwca. To pierwsze nasze doświadczenie z przeprowadzaniem przeglądu śródokresowego, tym ważniejsze, że cała Europa obserwuje, jak skutecznie Polska funkcjonuje w ramach polityki spójności mówił wiceminister rozwoju regionalnego Waldemar Sługocki podczas IX posiedzenia Komitetu Koordynacyjnego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia, które odbyło się 20 czerwca 2011 r. w siedzibie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (MRR). Proponowane zmiany w programach: Możliwość zwiększenia zakładanego poziomu wydatków na realizację założeń Strategii Lizbońskiej w ramach NSRO do poziomu ok. 65% (wstępne szacunki) Odniesienia do zgodności programów operacyjnych ze Strategią Europa 2020 oraz Strategią Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego Zmiany wynikające z proponowanej koncentracji działań w oparciu o podejście sekwencyjne, uzasadnione m.in. przeprowadzonymi ewaluacjami Optymalizacja zakresów interwencji w niektórych obszarach pomiędzy programami operacyjnymi (np. społeczeństwo informacyjne) oraz katalogów beneficjentów Przegląd wskaźników programów operacyjnych i priorytetów pod kątem zasadności, adekwatności oraz wartości docelowych poszczególnych wskaźników. Najważniejsze zmiany w PO IG Priorytet 1 Wprowadzenie zasad pomocy publicznej w odniesieniu do poddziałania w celu umożliwienia ubiegania się o wsparcie konsorcjom naukowo-przemysłowym Usunięcie zapisów dotyczących ścisłego powiązania działań Priorytet 4 Usunięcie BGK z listy beneficjentów, zmiana w opisie instrumentu polegająca na dostosowaniu do nowelizowanej ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej Priorytet 5 rozszerzenie katalogu beneficjentów o dużych przedsiębiorców w zakresie uzyskiwania praw własności przemysłowej poza granicami Polski oraz w zakresie egzekwowania posiadanych praw Priorytet 6 rozszerzenie zakresu interwencji w odniesieniu do poddziałania o możliwość kwalifikowania kosztów kompleksowego uzbrojenia terenów inwestycyjnych Priorytet 8 rozszerzenie katalogu beneficjentów w odniesieniu do działania 8.1 o przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą nie dłużej niż 2 lata W odniesieniu do działania 8.3 rozszerzenie grupy odbiorców ostatecznych oraz rozszerzenie zakresu interwencji o możliwość dofinansowania działań mających na celu zwiększenie poziomu kompetencji i świadomości dotyczącej społeczeństwa informacyjnego i ICT (szkolenia, warsztaty, akcje informacyjne, wymiana dobrych praktyk itp.) W odniesieniu do działania 8.4 doprecyzowanie rozumienia obszarów nieopłacalnych ekonomicznie Pozostałe zmiany Odniesienie do zgodności PO IG ze Strategią Europa 2020 Weryfikacja opisu zadań Instytucji Certyfikującej zmiany w zakresie wskaźników monitorowania.»zmiany w programach usprawnią wykorzystywanie funduszy w ramach poszczególnych osi priorytetowych i działań MRR zgadza się z propozycjami Komisji, by już teraz adaptować programy do potrzeb Strategii Europa Zmiany podyktowane są potrzebą konsolidacji i optymalizacji niektórych obszarów wsparcia, koniecznością przesunięć funduszy i uwzględnienia dodatkowych środków z Krajowej Rezerwy Wykonania i Dostosowania Technicznego dodał wiceminister Sługocki. Wszystkie działania prowadzone w ramach przeglądu zostały zsynchronizowane, dzięki czemu możliwe będzie dokonanie modyfikacji programów (zmiany merytoryczne, finansowe, techniczne o charakterze horyzontalnym oraz korekty wskaźników) w ramach jednej procedury renegocjacji z KE. Takie podejście pozwala na jednorazowe przekazanie dokumentów i uzyskanie jednej decyzji zatwierdzającej dla każdego programu. Zmiany w PO IG. Propozycje zmian w PO IG zostały zaakceptowane przez Radę Ministrów RP i przesłane w czerwcu do Komisji Europejskiej. KE ma czas na ustosunkowanie się do nich do końca roku Opr. JG na podstawie relacji z posiedzenia Komitetu Koordynacyjnego NSRO oraz informacji udostępnionych przez MRR
6 6 rozmowa Czas udzielenia pomocy poszkodowanym decyduje o jej skuteczności, dlatego cały system nastawiony jest na to, by skrócić go do minimum mówi Marek Grajek, zastępca dyrektora Centrum Projektów Informatycznych (CPI) MSWiA. czas pomocy FOT. JG/SMARTLINK» Realizują Państwo dwa przedsięwzięcia, które dotyczą telefonu alarmowego 112. Jedno to Ogólnopolska sieć teleinformatyczna na potrzeby obsługi numeru alarmowego 112 (OST 112), drugie System Informatyczny Powiadamiania Ratunkowego (SIPR) m.in. z komponentem w postaci projektu Budowa i wyposażenie Centrów Powiadamiania Ratunkowego. W jaki sposób wpłyną one na funkcjonowanie tego systemu? Rdzeniem systemu powiadamiania ratunkowego będą ośrodki regionalne powiadamiania ratunkowego: Centra Powiadamiania Ratunkowego (CPR, dofinansowane w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka) i Wojewódzkie Centra Powiadamiania Ratunkowego (WCPR, finansowane ze środków Programu Infrastruktura i Środowisko). To istotna modyfikacja. Dzisiaj zgłoszenia telefoniczne na numery alarmowe przyjmowane są przez odpowiednie jednostki w każdym powiecie. To rozwiązanie ma jednak wady wymieniając ze sobą informacje muszą one polegać na zwykłym połączeniu telefonicznym, a możliwości wzajemnego zastępowania się oraz efektywnego zarządzania zasobami są ograniczone. Możemy sobie wyobrazić sytuację, w której osoba dzwoniąca czeka na zwolnienie się operatora, czyli odebranie telefonu, podczas gdy w tym samym czasie ośrodek w sąsiednim powiecie czy nawet województwie ma wszystkie linie wolne. Kolejna kwestia: europejskie standardy funkcjonowania telefonu 112 wymagają, żeby obywatel kraju Unii Europejskiej (UE) mógł się dodzwonić pod ten numer w każdym kraju Wspólnoty, posługując się jednym z oficjalnych języków. Przy obecnej organizacji, sprostanie temu wymogowi oznaczałoby zatrudnienie w każdym powiatowym centrum operatorów mówiących 20 językami. Po stworzeniu sieci, w której skład wejdą połączone ze sobą większe ośrodki, wystarczy jeden operator ze znajomością potrzebnego języka, bez względu na geograficzne rozlokowanie. Aby jednak umożliwić korzystanie z systemu informatycznego, potrzebna jest ogólnokrajowa, niezawodna infrastruktura telekomunikacyjna, zapewniająca sprawną wymianę informacji pomiędzy służbami ratowniczymi i ośrodkami powiadamiania. W realizowanym przez CPI MSWiA przedsięwzięciu rolę taką pełni wdrażana, nowoczesna sieć, oparta o technologię IP/MPLS o roboczej nazwie OST 112.» Jak zaawansowana jest jej realizacja? Sieć OST 112, obejmująca ośrodki powiadamiania ratunkowego rangi wojewódzkiej, już funkcjonuje i umożliwia uruchomienie WCPR oraz ich wzajemne współdziałanie w całym kraju. Przykładowo, w przypadkach awarii czy znacznego obciążenia WCPR w Warszawie, zgłoszenie alarmowe może zostać przyjęte przez operatora w Radomiu i po zebraniu wymaganych informacji przekazane do właściwych podmiotowo i terytorialnie służb (pogotowie ratunkowe, policja, straż pożarna). Obecnie trwają prace nad tym, aby do końca 2011 r. sieć OST 112 została uruchomiona nawet na poziomie powiatowym. Tutaj napotykamy jednak na pewne problemy wdrożeniowe, ponieważ w niektórych lokalizacjach nie zostały
7 7 rozmowa zakończone prace adaptacyjne obiektów, przystosowujące je do nowych funkcji.» Kiedy system będzie działał w docelowej formie? Na to pytanie nie potrafię odpowiedzieć, gdyż nie mamy wpływu na wszystkie elementy składające się na całościowe rozwiązanie. A w szczególności na to, kiedy zostaną oddane do użytku pozostałe centra powiadamiania na poziomie wojewódzkim oraz kiedy zostaną zatrudnieni pracownicy (operatorzy) do odbioru telefonów alarmowych. Są to zadania prowadzone na poziomie województw. System jest co prawda tak zaprojektowany, aby brak jednego ośrodka był kompensowany przez inne, ale nie można dopuszczać takiego rozwiązania w dłuższym okresie czasu, choćby ze względu na zagrożenie nadmierną liczbą zgłoszeń. Zwłaszcza że narzucamy wysokie standardy jakościowe. Cały system ma zapewnić odebranie numeru 112 w ciągu 10 sekund w 99% przypadków. Jeżeli chcielibyśmy uruchomić ogólnopolski system, mimo brakujących 5 czy 7 ośrodków, to czas oczekiwania na odbiór telefonu byłby znacznie dłuższy od założonego. Gdy dzwoni telefon Operator w CPR/WCPR, odbierający telefon, ustala okoliczności zdarzenia, wypełnia formularz i kieruje odpowiednią dyspozycję do służby ratunkowej. Wprowadzone informacje dostarczane są automatycznie do stanowisk wspomagania dowodzenia (SWD) we wszystkich służbach (może to być np. komputer oficera dyżurnego policji), a stamtąd do urządzeń mobilnych w karetce, wozie straży pożarnej czy policji. Zyskujemy kilka bezcennych minut, które mogą okazać się krytyczne dla osób poszkodowanych mówi Marek Grajek.» Co zmieni się z perspektywy osoby korzystającej z tego systemu po jego wprowadzeniu? Pierwszym zakładanym efektem jest skrócenie czasu potrzebnego na odebranie telefonu 112. Innym, niezwykle ważnym aspektem jest wybieranie tylko jednego numeru alarmowego, bez konieczności podejmowania decyzji, jaką pomoc albo w jakiej kolejności wezwać. To operatorzy CPR/WCPR uruchomią niezbędne służby w zależności od rozpoznania sytuacji w momencie zgłoszenia.» Jak długi jest teraz ten czas? Zależy to od organizacji pracy w danym powiecie może to być kilka sekund, a w niektórych przypadkach... nieskończoność, gdyż jak donosi prasa czasami w ogóle nie można się dodzwonić na numer 112. Tymczasem w naszym rozwiązaniu właśnie czas jest zasadniczym elementem i chodzi tu nie tylko o czas odebrania telefonu, ale też efektywnej reakcji służb, czyli o to, jak szybko właściwa ekipa ratunkowa dotrze na miejsce zdarzenia. W odniesieniu do sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu używa się określenia złota godzina, która zaczyna się w momencie wypadku, a kończy, gdy»operator w CPR/WCPR zobaczy na swoim ekranie nie tylko, gdzie zdarzył się wypadek, ale też jakimi zasobami dysponuje Projekty PO IG lekarz udziela pomocy. W tym przypadku można śmiało powiedzieć: oby złota godzina trwała jak najkrócej. Dlatego cały system zoptymalizowany jest pod kątem ergonomicznym liczyliśmy wręcz pojedyncze kliknięcia myszką, potrzebne do wykonania określonej operacji. Operator nie musi nikomu przekazywać informacji o tym, gdzie zdarzył się wypadek, bowiem osoba dzwoniąca lokalizowana jest automatycznie. Ten element przedsięwzięcia został zrealizowany przez Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE) w innym projekcie (dla telefonu 112 pomocniczym), dofinansowanym w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka.» Co zmieni się oprócz skrócenia czasu? Obecny system funkcjonuje w oparciu o powiatowe centra ratunkowe. Dyspozytor ratownictwa medycznego w skali powiatu dysponuje np. dwiema karetkami. Gdy jedna z nich jest wykorzystywana, to efektywnie może zareagować tylko na jedno dodatkowe zdarzenie. W przypadku kolejnego jest już bezradny. Stworzenie sieci obejmującej cały kraj zwiększy elastyczność reagowania. Operator w CPR/WCPR zobaczy na swoim ekranie nie tylko, gdzie zdarzył się wypadek, ale też jakimi zasobami dysponuje. Oprócz tego zyskujemy jeszcze coś, co może się wydawać biurokratyzacją, ale nią nie jest: system udostępnia precyzyjne raporty o tym, co się działo. To pozwoli zarządzać jakością działania analizować, gdzie są wąskie gardła i co należy zmieniać, żeby poprawiać jego parametry. Rozmawiał Krzysztof Orłowski Ogólnopolska sieć teleinformatyczna na potrzeby obsługi numeru alarmowego 112 (OST 112) to projekt polegający na uruchomieniu platformy komunikacyjnej, służącej do obsługi numeru alarmowego 112 oraz komunikacji pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za ratownictwo i bezpieczeństwo publiczne. Jego wartość wynosi 165 mln zł, z czego ponad 140 mln zł pochodzi z EFRR w ramach PO IG. Infrastruktura, która powstanie w ramach OST 112, stanowi bazę do realizacji drugiego prowadzonego przez CPI MSWiA przedsięwzięcia Systemu Informatycznego Powiadamiania Ratunkowego (SIPR), którego celem jest integracja i usprawnienie działania służb powołanych do niesienia pomocy. Całkowita wartość inwestycji wynosi 465,3 mln zł, w tym 350 mln zł pochodzi ze środków Programu Innowacyjna Gospodarka (projekt Budowa i wyposażenie Centrów Powiadamiania Ratunkowego ).
8 8 dobra praktyka wyboista droga do sukcesu Poszukiwanie przewagi konkurencyjnej w połączeniu z ideą, by Polacy mogli korzystać z usług okulistycznych na europejskim poziomie zaowocowało nowymi metodami leczenia astygmatyzmu, starczowzroczności i stożka rogówki. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej BOPOL (NZOZ BOPOL) świadczy specjalistyczne usługi okulistyczne od 2001 r. Z powodzeniem, albowiem do pierwszej poradni w Warszawie dołączyły kolejne, w Białymstoku i Bydgoszczy. Gdy w 2001 r. placówka wprowadziła do swojej oferty leczenie zaćmy metodą fakoemulsyfikacji, była jedną z pierwszych stosujących ją firm medycznych w kraju. Po dziesięciu latach zabieg nadal pozostaje sztandarową usługą centrum zapewnia choremu pełen komfort i umożliwia szybki powrót do normalnego życia. Dzięki stosowanej technice małego cięcia oraz znieczuleniu miejscowemu eliminuje się szwy pooperacyjne, a pacjent jest obsługiwany w trybie jednodniowym. Obecnie z metody korzysta spora część spośród 3,5 tys. osób poddających się rocznie zabiegom operacyjnym w placówkach NZOZ BOPOL. Dwie drogi. Po kilku latach działalności Piotr Tokarski, współzałożyciel spółki jawnej BOPOL, stanął przed dylematem, w jakim kierunku powinna rozwijać się firma. Postanowił poszerzyć zakres świadczeń o leczenie kolejnych schorzeń wzroku. W ten sposób chciał również zbudować przewagę na coraz bardziej konkurencyjnym rynku usług okulistycznych. Wybrano innowacyjne w Polsce metody leczenia astygmatyzmu, stożka rogówki i starczowzroczności. Dlaczego akurat tych schorzeń? Jesteśmy starzejącym się społeczeństwem, w którym lawinowo przybywa ludzi z dolegliwościami oczu związanymi z wiekiem, czyli nie tylko z zaćmą, ale także ze starczowzrocznością. Istotne znaczenie ma też wzrost zamożności społeczeństwa i zmiana naszego stylu życia. Pragniemy jak najdłużej być aktywni i chcemy, a coraz częściej także możemy, za to zapłacić wylicza Anna
9 9 dobra praktyka FOT. NZOZ BOPOL (2x) Gniedziejko, menedżer NZOZ BOPOL. I wyjaśnia: u każdego człowieka po 40 roku życia może pojawić się problem z widzeniem podczas czytania małego druku, a to oznacza początki starczowzroczności, czyli tzw. prezbyopii. W Polsce może to potencjalnie dotyczyć nawet 13,5 mln osób! Z kolei astygmatyzm jest trzecią co do częstości występowania, po krótko- i nadwzroczności, wadą wzroku, na którą cierpi około 6,5 mln Polaków. I jedno, i drugie schorzenie koryguje się w naszym kraju zazwyczaj przy użyciu tradycyjnych metod, czyli za pomocą szkieł okularowych, rzadziej specjalnych soczewek kontaktowych. Obie tylko doraźnie poprawiają komfort widzenia. I co gorsze, są dalece niedoskonałe. Tymczasem na świecie dostępne są metody znacznie bardziej zaawansowane technologicznie i dużo skuteczniejsze. Ambitne cele. Tak zrodziła się idea projektu Badania i wdrożenie innowacyjnych metod leczenia starczowzroczności, astygmatyzmu, stożka rogówki, którego celem jest przeanalizowanie nowoczesnych form leczenia starczowzroczności oraz zaproponowanie technologicznie zaawansowanych metod jej stałej korekcji, takich jak: modelowanie rogówki oka laserem czy wymiana naturalnych soczewek na nowe. W przypadku astygmatyzmu projekt ma przynieść unowocześnienie metod jego wykrywania i diagnozowania (istotnych szczególnie u dzieci i młodzieży, aby możliwa była odpowiednia korekcja, co zapobiega trwałemu niedowidzeniu) oraz wprowadzenie w życie nowoczesnych sposobów leczenia, zwłaszcza wysokich wad tego schorzenia, które sprawiają pacjentom najwięcej problemów. Celem projektu w części dotyczącej stożka rogówki jest natomiast wdrożenie w Polsce najnowszej metody korekcji tej dysfunkcji: wszczepienia do oka pacjenta specjalnych pierścieni, tzw. śródrogówkowych. Realizacja takiego przedsięwzięcia wymagała prowadzenia prac o charakterze badawczo-rozwojowym. Tymczasem BOPOL Sp.j. nigdy wcześniej nie prowadził działalności w tym zakresie. Konieczne zatem było zatrudnienie wysoko wykwalifikowanego personelu i wyposażenie nowego działu w odpowiedni sprzęt. Nie moglibyśmy zrealizować tak ambitnego i kosztownego planu bez wsparcia z zewnątrz. A już na pewno nie od razu i nie na taką skalę przyznaje Ryszard Trzeciak, koordynator projektu. Złudzeń co do możliwości finansowych spółki nie miał także pomysłodawca projektu, Piotr Tokarski, dlatego postanowił skorzystać z dotacji w ramach działania Wsparcie projektów celowych PO IG. Łączna wartość inwestycji to 9,5 mln zł, przy czym udział środków unijnych wyniósł blisko 6 mln zł. Do trzech razy sztuka. Zanim jednak projekt otrzymał dofinansowanie, nie obyło się bez potknięć. Maciej Salamon, dziś odpowiedzialny za finansowe rozliczenie projektu, a wcześniej za jego przygotowanie od strony technicznej, tłumaczy obrazowo: W pierwszym konkursie, w listopadzie 2008 r., odrzucono nasz wniosek z przyczyn formalnych. Podobnie było za drugim razem, w marcu 2009 r. Udało się dopiero za trzecim podejściem, dwa miesiące później.»pacjenci uzyskali możliwość leczenia swoich schorzeń najlepszymi dostępnymi metodami, a spółka nowoczesny i innowacyjny sprzęt medyczny Trudności pojawiały się także potem, już w fazie realizacji przedsięwzięcia. O ile bowiem trwający pół roku pierwszy etap badawczy obejmujący projektowanie każdej procedury medycznej udało się skończyć w terminie, o tyle przy drugim etapie (dotyczącym badawczego wykonania procedur oraz kontroli wyników) pojawiły się opóźnienia. Ryszard Trzeciak tłumaczy, że z organizacyjnego punktu widzenia był to najtrudniejszy etap. Obejmował przeprowadzenie zabiegów okulistycznych u wszystkich 205 pacjentów, wyselekcjonowanych spośród około tysiąca, którzy zgłosili się do uczestnictwa w projekcie. Okazało się, że szef miał rację, gdy jeszcze podczas prac nad wnioskiem o dofinansowanie przestrzegał nas przed nadmiernym optymizmem sugerując, że możemy nie przeprowadzić dwustu takich zabiegów w zaledwie sześć miesięcy wspomina Ryszard Trzeciak. Problemy wynikały m.in. z tego, że 5 pacjentów ze stożkiem rogówki miało być poddanych zabiegowi wszczepienia implantu śródrogówkowego (INTACS). Na etapie projektu zakładano, że każdorazowo wykona je lekarz z zagranicy innowacyjną metodą, niestosowaną dotychczas w Polsce. Potem jednak zdecydowano się sięgnąć po rozwiązanie bardziej ekonomiczne i zamiast płacić specjaliście spoza kraju, wysłano naszego okulistę na przeszkolenie do Hiszpanii. Na szczęście, jeśli zmiany planu miały medyczne uzasadnienie, urzędnicy je akceptowali. Zatwierdzili również wniosek o przedłużenie czasu trwania tego etapu wyjaśnia Maciej Salamon. Do zakończenia projektu zostało niecałe pół roku. Bo choć pierwotnie miał się zamknąć wraz z końcem czerwca tego roku, to opóźnienia z drugiej fazy badawczej spowodowały przesunięcie terminu realizacji. Pozostał jeszcze trzeci etap badawczy, najtrudniejszy z medycznego punktu widzenia opracowanie procedur sześciu nowych usług medycznych. I ukoronowanie projektu, czyli etap inwestycyjny zakup 13 wyspecjalizowanych urządzeń: 10 do diagnostyki i 3 do przeprowadzania zabiegów operacyjnych. Ale już dziś wiadomo, że marzenie Piotra Tokarskiego, które zainspirowało BOPOL Sp.j. do opracowania projektu, udało się spełnić: pacjenci uzyskali możliwość leczenia swoich schorzeń najlepszymi dostępnymi metodami, a spółka nowoczesny i innowacyjny sprzęt medyczny. Dorota Kornacka
10 10 dobra praktyka Wirtualny asystent. Aplikacja, na podstawie podanych objawów i wyników badań (np. tomografii komputerowej), określi prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych chorób. Bezduszne algorytmy nie zastąpią warsztatu, kunsztu, doświadczenia czy intuicji lekarzy, ale wspomogą ich diagnostycznie, wskazując na szersze spektrum potencjalnych schowatson znad wisły prof. Andrzej Walczak fot. wat W Wojskowej Akademii Technicznej (WAT) powstaje baza wiedzy medycznej, która ułatwi diagnostykę pacjentów i pomoże dobrać odpowiednie leczenie. Analogiczne narzędzia na świecie są bardzo drogie, a z krajowego systemu polscy naukowcy skorzystają nieodpłatnie. Kilka miesięcy temu media zelektryzowała informacja, że w USA powstaje doktor Watson, superkomputer, który pomoże lekarzom trafnie diagnozować pacjentów. Watson mówi ludzkim głosem, a jeśli wyniki badań nie dają jednoznacznego obrazu choroby, zadaje dodatkowe pytania. Tego typu systemy sztucznej inteligencji, wspierające proces podejmowania decyzji, to przyszłość medycyny. Mało kto jednak wie, że nad podobnym modelem pracują również polscy naukowcy z Wojskowej Akademii Technicznej. Chcieliśmy stworzyć lekarzom możliwość budowania własnych zasobów wiedzy. Takie bazy są oferowane przez wiele czołowych ośrodków świata, ale dostęp do nich przekracza możliwości finansowe rodzimych naukowców tłumaczy prof. Andrzej Walczak, prodziekan Wydziału Cybernetyki i kierownik projektu Budowa nowoczesnej aplikacji ICT do wsparcia badań naukowych w dziedzinie innowacyjnych metod diagnostyki i leczenia chorób cywilizacyjnych. Projekt o wartości 3,5 mln zł otrzymał blisko 3 mln zł dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej w ramach poddziałania Projekty w zakresie rozwoju zaawansowanych aplikacji i usług teleinformatycznych PO IG.
11 11 dobra praktyka rzeń, nie zawsze oczywistych mówi prof. Andrzej Walczak. Jak to będzie wyglądać w praktyce? Lekarz, który wprowadzi do systemu wywiad i wyniki badań pacjenta, otrzyma listę kilku (5-7) najbardziej prawdopodobnych chorób. I to on zdecyduje, jakie kolejne kroki podjąć, także wtedy, gdy kilka schorzeń będzie miało podobne objawy. Takie sytuacje stanowić będą sygnał, że warto pogłębić wywiad bądź zlecić dodatkowe badania tłumaczy profesor. Stosowanie aplikacji do celów naukowych będzie nieodpłatne. Po zakończeniu prac system zostanie umieszczony w sieci. Wystarczy wówczas tylko pobranie aplikacji i jej zainstalowanie. Zależy nam na tym, aby korzystanie z niej nie wymagało dodatkowych inwestycji, tak by jej zastosowania (bez zaawansowanego przetwarzania obrazów) były dostępne na zwykłych komputerach zapowiada mgr inż. Andrzej Gaj z Zakładu Inżynierii Oprogramowania WAT, członek zespołu. Pięć kroków do sukcesu»aplikacja, na podstawie podanych objawów i wyników badań określi prawdopodobieństwo wystąpienia poszczególnych chorób Projekt Budowa nowoczesnej aplikacji ICT do wsparcia badań naukowych w dziedzinie innowacyjnych metod diagnostyki i leczenia chorób cywilizacyjnych realizowany jest od sierpnia 2008 r. do marca 2012 r. Składa się z pięciu etapów: budowy architektury systemu i jego funkcjonalności opracowania metod identyfikacji jednostki chorobowej dokumentowania procesów postępowania medycznego z chorym opracowania metod pozyskiwania danych diagnostycznych (w tym analizy obrazów) identyfikowania jednostek chorobowych. Aplikację tworzy siedem podstawowych, powiązanych z sobą modułów: obsługi leczenia umożliwia efektywne zebranie informacji o pacjencie i jego schorzeniach baza wiedzy encyklopedycznej o chorobach tworzona na podstawie dokumentów tekstowych, np. podręczników medycyny baza wiedzy o pacjentach obejmująca dane aktualne i historyczne, m.in. wywiady, wyniki obserwacji, badań, zalecenia dotyczące diagnostyki i leczenia, wyniki rozpoznania wstępnego oraz kolejne hipotezy diagnostyczne wspomagania diagnozy zbiór algorytmów wnioskujących e-learning odpersonalizowane historie chorób, połączone z wiedzą encyklopedyczną wspomagania grafiki np. RTG/scyntygraf/bronchoskop analityczno-raportowy analiza finansowa prowadzonych w medycznej jednostce naukowej procesów leczenia, symulacja kosztów alternatywnych procesów leczenia itp. Ulga dla nerwów i budżetu. Inteligentna baza wiedzy to ogromna szansa nie tylko dla pacjentów, ale i samych lekarzy. Inspiruje do nowych badań, pozwala na wyciąganie zupełnie nowych wniosków, tworzenie przekrojowych statystyk, uwzględniających specyficzne uwarunkowania, np. obecność metali ciężkich w glebie na danym terenie. Nie do przecenienia jest też jego prozaiczna rola: wirtualny asystent pomoże zredukować ogromny stres, związany z permanentnym podejmowaniem decyzji na wagę życia i śmierci zauważa prof. Walczak. To także konkretne oszczędności. Jeden z modułów aplikacji pozwala na aktywne poszukiwanie procesów leczenia przynoszących zamierzony efekt terapeutyczny przy optymalizacji kosztu diagnozowania, czasu badania i uciążliwości dla pacjenta. Obecnie aplikacja jest rozwijana i testowana w ramach współpracy Wydziału Cybernetyki WAT, Wojskowego Instytutu Medycznego (WIM) oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. W projekcie uczestniczy ponad 20 naukowców (w rekordowym momencie było ich 36). Baza zawiera już komplet informacji na temat przeszło 100 chorób dermatologicznych oraz pulmonologicznych (z alergiami i onkologią włącznie). Aktualnie trwają prace nad poszerzeniem jej o choroby naczyń. Z zespołem stale współpracuje grupa lekarzy z WIM, pod wodzą prof. Kariny Jahnz-Różyk, która zainspirowała nas do prac nad rozszerzeniem zastosowań systemu dodaje Andrzej Gaj. W oczekiwaniu na debiut. Największym wyzwaniem było znalezienie wspólnego języka pomiędzy lekarzami a informatykami. Szpitale są naszpikowane najnowocześniejszą techniką, ale systemów wspomagania decyzji praktycznie nie ma. By wyszukiwanie miało sens, wiedza musi być maksymalnie ustrukturyzowana, a kluczowe hasła bardzo precyzyjne. Dla bezdusznego komputera nos zaczerwieniony to zupełnie inny objaw niż nos czerwony. Blisko rok zajęły nam prace przygotowawcze, głównie intensywne rozmowy z lekarzami, jakiego rodzaju wsparcia oczekują. To sukces tym większy, że nie jest łatwo utrzymać spójny skład tak dużej grupy nieformalnie zaangażowanych osób. Wywiady były prowadzone jeszcze przed przyznaniem projektowi dofinansowania tłumaczy Andrzej Gaj. Oficjalna premiera aplikacji nastąpi w pierwszym kwartale 2012 r., a pierwsze demonstracje i szkolenia przeprowadzone zostaną już jesienią tego roku. Weźmie w nich udział kilkadziesiąt osób. Bardzo wiele obiecujemy sobie po opiniach uczestników, zwłaszcza tych krytycznych mówi prof. Walczak. Chętnych do wzięcia udziału w testach na pewno nie zabraknie, gdyż prace już odbiły się głośnych echem w środowisku naukowym. Dotknęliśmy kilku modnych tematów od zastosowania sieci semantycznych w diagnostyce medycznej, przez budowanie automatycznego interfejsu w oparciu o te sieci, po bardzo zaawansowane metody analizy obrazów. Okazuje się, że nasz system jest w stanie wydobyć z obrazu, np. tomografii komputerowej, dużo więcej niż ludzkie oko. Pozwala też porównywać obrazy np. nowotworów w czasie wyjaśnia prof. Walczak. Zwykły pacjent skorzysta na razie z aplikacji pośrednio poprzez ogólne podniesienie poziomu wiedzy obecnych i przyszłych lekarzy oraz zoptymalizowanie schematów diagnostyki chorób. Ale to tylko ułamek potencjalnych zastosowań. Mamy możliwości rozwinięcia aplikacji tak, by służyła np. jako usługa oferowana komercyjnie przychodniom deklaruje profesor. Zejście sztucznej inteligencji pod strzechy byłoby w powszechnej diagnostyce przewrotem niemal kopernikańskim. Trzymamy kciuki za polskiego doktora Watsona! Małgorzata Remisiewicz
12 12 dobra praktyka Jadwiga Sójka-Ledakowicz Rozmowa z dr inż. Jadwigą Sójką-Ledakowicz z Instytutu Włókiennictwa w Łodzi, kierownikiem projektu Barierowe materiały nowej generacji chroniące człowieka przed szkodliwym działaniem środowiska. FOT. INSTYTUT WŁÓKIENNICTWA envirotex ochroni» Prowadzi Pani duży, 6-letni projekt kluczowy o wartości 15,5 mln zł, z czego uzyskane z budżetu Unii Europejskiej dofinansowanie w ramach poddziałania Projekty rozwojowe PO IG wynosi ponad 13 mln zł. W jaki sposób powstało przedsięwzięcie, realizowane przez konsorcjum skupiające aż 7 instytucji naukowo-badawczych? Działalność Międzynarodowej Sieci Naukowej Tekstylia i Zdrowie TEXMEDECO NET, której w latach byłam koordynatorem, stworzyła okazję do współpracy z wieloma instytucjami badawczymi i uczelniami. W gronie członków Sieci były m.in. te jednostki naukowo-badawcze, które później zaprosiłam do udziału przy tworzeniu koncepcji projektu. Pozytywne doświadczenia zaowocowały chęcią dalszego współdziałania i utworzeniem konsorcjum naukowego. Bardzo szeroki zakres zadań rozpisanych na 49 miesięcy realizują obecnie: Instytut Włókiennictwa w Łodzi, dwa instytuty Politechniki Wrocławskiej, Politechnika Poznańska, łódzki Instytut Medycyny Pracy, Instytut Technologii Bezpieczeństwa Moratex w Łodzi oraz Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy (CIOP PIB).»Badania realizowane są w pięciu obszernych blokach tematycznych, które obejmują łącznie 55 zadań» Jaki jest cel projektu? Celem prac badawczych projektu ENVIROTEX (tak brzmi skrócona nazwa przedsięwzięcia) jest przede wszystkim opracowanie technologii nowej generacji materiałów barierowych na bazie nośników włókienniczych, chroniących człowieka przed szkodliwymi czynnikami środowiska: polami elektromagnetycznymi, elektrycznością statyczną, a także przed promieniowaniem ultrafioletowym, widzialnym, podczerwonym i mikrofalowym. Równie ważne jest dla nas wprowadzenie na rynek krajowy i europejski nowej generacji materiałów włókienniczych, które rozszerzą gamę polskich produktów o wyroby ochronne odpowiadające swoją jakością i innowacyjnością poziomowi światowemu. Będą one stosowane np. w odzieży ochronnej dla pracowników narażonych na promieniowanie UV (T-shirty, nakrycia głowy, osłony dłoni itp.) czy w parawanach i tapetach chroniących przed polem elektromagnetycznym, służących do wyizolowania wybranych pomieszczeń. Badania realizowane są w pięciu obszernych blokach tematycznych, które obejmują łącznie 55 zadań.» Jaka część pieniędzy przeznaczona została na zakup sprzętu, a jaka na prace badawcze? Wydatki na zakup aparatury stanowią prawie 13,4% budżetu, czyli około 2 mln zł, natomiast 10,5 mln zł jest przeznaczone na realizację prac badawczych, w tym na zakup materiałów i surowców niezbędnych do wytworzenia prototypów materiałów barierowych, na pokrycie kosztów realizacji usług badawczych i ochrony patentowej, sfinansowanie promocji rezultatów projektu oraz na wynagrodzenia osób realizujących zadania badawcze.» Ile osób zaangażowanych jest w przedsięwzięcie? W realizacji biorą udział pracownicy naukowi oraz pracownicy pomocniczy. Nie należy również zapominać o personelu zarządzającym, administracyjnym i finansowym. Ze strony lidera projektu na obecnym etapie zaangażowane są 64 osoby, a ze strony partnerów 59.» Jak radzą sobie Państwo z koordynacją prac w obrębie konsorcjum? Ważną rolę odgrywają spotkania robocze oraz coroczne seminaria skupiające wszystkich partnerów. Kierownik projektu, zarządzający całością, w codziennej pracy wspomagany jest przez biuro lidera. Wyłonieni zostali także koordynatorzy ze strony partnerów, z którymi kontaktujemy się na co dzień. Komitet sterujący sprawuje monitoring oraz pełni funkcje doradcze. Przekazywaniu informacji i prezentacji naszych osiągnięć służy także strona internetowa projektu ( Komu posłużą wyniki badań? Końcowym rezultatem prac badawczych projektu ENVIROTEX, z punktu widzenia rozwoju polskiego przemysłu włókienniczego, będzie oferta technologiczna nowej generacji materiałów barierowych, przygotowanych do komercjalizacji np. w szeroko rozumianym budownictwie czy służbach specjalnych.» Jak ocenia Pani możliwości stwarzane przez PO IG? Każda szansa pozyskania dofinansowania jest bardzo cenna, zwłaszcza gdy środki mogą być przeznaczone na rozwój badań interdyscyplinarnych, możliwość zakupu najnowocześniejszej aparatury specjalistycznej oraz ochronę własności intelektualnej. Rozmawiała Julia Hoffmann
13 13 działanie 3.1 W medycynie jest wiele innowacyjnych rozwiązań, które aby mogły zostać skomercjalizowane potrzebują wsparcia finansowego. Komercyjne fundusze i banki nie są skłonne do wspierania tego typu projektów mówi Wiesław Bury, Prezes Zarządu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego (MARR) w Krakowie. medyczny zasiew FOT. MARR» Od początku 2010 r. MARR prowadzi fundusz kapitału zalążkowego, przeznaczony dla firm z branży medycznej. Jak zaawansowany jest ten projekt? Program inwestorski MARR, oparty na bazie funduszy seed capital, to w istocie dwa projekty realizowane w ramach działania 3.1 Inicjowanie działalności innowacyjnej PO IG: Kapitał na innowacje, współfinansujący innowacje w branżach telekomunikacyjnej, IT, energii odnawialnej i ochronie środowiska oraz Fundusz Kapitałowy Technologie Medyczne Medfund, przeznaczony dla sektora medycznego. Łącznie dysponujemy kapitałem w wysokości 27 mln zł, z czego na innowacje w medycynie przeznaczone jest aż 18 mln zł (w tym 15,6 mln zł pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego). Dotychczas zaangażowaliśmy środki w dwie spółki: Mijusic Sp. z o.o., działającą w branży IT, oferującą aplikację do kształcenia słuchu, oraz Wesea Sp. z o.o., zajmującą się innowacyjnymi rozwiązaniami w dziedzinie instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych. Natomiast z branży medycznej analizujemy obecnie ponad 30 projektów. Wiele z nich dotyczy innowacji w dziedzinie biotechnologii są to m.in. pomysły związane z odczynnikami do diagnozowania zakażeń lub nowymi rodzajami implantów. Weryfikujemy także innowacje z zakresu medycyny kosmetycznej, promocji zdrowia czy edukacji zdrowotnej. Jednak największa liczba zgłaszanych do MARR wniosków dotyczy rehabilitacji i szeroko rozumianej informatyzacji ochrony zdrowia. Wiele z prezentowanych rozwiązań może zrewolucjonizować rynek medyczny w Polsce. Niestety więcej szczegółów zdradzić nie mogę. Powiem tylko, że kilka z nich ma duże szanse na komercjalizację jeszcze w tym roku.» Dlaczego zdecydowaliście się na skierowanie oferty do firm z branży medycznej? Mamy pełną świadomość, czym są inwestycje w innowacyjne rozwiązania medyczne. To nowe technologie, nowa aparatura, a w efekcie lepsza i skuteczniejsza terapia dla pacjentów. Nasze badania pokazały, że w tej dziedzinie istnieje wiele rozwiązań, które aby mogły zostać skomercjalizowane potrzebują wsparcia finansowego. Niestety, w związku z dużym ryzykiem oraz długim okresem zwrotu zainwestowanego kapitału komercyjne fundusze i banki nie są skłonne do wspierania takich projektów. I właśnie tę lukę stara się wypełniać nasz Fundusz.» Jakie cele sobie stawiacie? Cel mamy jeden zwiększyć liczbę innowacyjnych firm, m.in. na rynku medycznym. Dzięki wsparciu MARR w perspektywie czterech lat powstaną przedsiębiorstwa, których technologie, rozwiązania lub produkty będą unikalne i niepowtarzalne zarówno w skali krajowej, jak i europejskiej. Przekładając to na konkrety, zakładamy, że w ramach Funduszu powstaną 23 nowe spółki oparte na innowacyjnych rozwiązaniach, z których 15 będzie przypadało na Medfund. Ale nie mówimy jeszcze ostatniego słowa. Jeżeli zapotrzebowanie na tego typu wsparcie przewyższy nasze możliwości finansowe, będziemy starali się o dodatkowe środki. Dziś możemy zainwestować do 200 tys. euro, a udziały lub akcje, które obejmiemy, nie mogą przekroczyć 50% kapitału spółki. Czas trwania inwestycji to maksymalnie 10 lat. Przy czym planujemy, aby średni okres naszego zaangażowania wynosił około 5 lat.» W jaki sposób szukacie projektów? Środowisko polskich wynalazców jest bardzo hermetyczne. Dlatego uznaliśmy, że najlepszym sposobem dotarcia z informacją o możliwościach, jakie daje im Fundusz MARR (zarówno Kapitał na Innowacje, jak i Medfund), będą bezpośrednie spotkania i rozmowy. Bierzemy udział w targach branżowych, konferencjach i szkoleniach. Tam często pojawiają się ciekawe pomysły, zarówno pod względem technologii, jak i know-how.» Na jakie bariery napotykacie? Działalność funduszy typu seed capital jest stosunkowo nowa na polskim rynku. Jedną z największych barier jest brak świadomości potencjalnych pomysłodawców, że mogą się do nas zwrócić. Kolejny problem to błędne wyobrażenie o zasadach działania Funduszu. Często jest on mylony z dotacjami unijnymi. Wielu osobom trudno jest zrozumieć ideę biznesowej współpracy tego, że powinna ona być korzystna dla obu stron. Rozmawiał Krzysztof Orłowski Wiesław Bury» Fundusz Kapitałowy Technologie Medyczne Medfund, przeznaczony dla branży medycznej, dysponuje budżetem w wysokości 18 mln zł
14 14 dobra praktyka poznać tajniki chorób Jak wynika z ubiegłorocznych danych Eurostatu, choroby układu krążenia są przyczyną ponad 41% zgonów w Unii Europejskiej. Twórca WROVASC Zintegrowanego Centrum Medycyny Sercowo- -Naczyniowej ma nadzieję, że dzięki realizowanemu projektowi naukowo-badawczemu uda się te niekorzystne statystyki poprawić. FOT. WSS (2x) dotacji. Postanowiono ubiegać się o dofinansowanie w ramach poddziałania Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych Programu Innowacyjna Gospodarka (PO IG). 15 grudnia 2008 r. podpisano umowę o dofinansowanie projektu WROVASC Zintegrowane Centrum Medycyny Sercowo-Naczyniowej. Prof. Wojciech Witkiewicz Chirurg z sercem. Profesora Wojciecha Witkiewicza w środowisku nauki polskiej nie trzeba przedstawiać. Chirurg z ponad 40-letnią praktyką, od 27 lat kierujący Wojewódzkim Szpitalem Specjalistycznym (WSS) we Wrocławiu, w latach prezes Towarzystwa Chirurgów Polskich, a od 2011 r. prezes nowo utworzonego Polskiego Towarzystwa Chirurgii Robotowej. Od wielu lat marzył o stworzeniu w ramach Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego (WSS) ośrodka, który zajmowałby się badaniami naukowymi nad chorobami układu krążenia, a także opracowywaniem i zastosowaniem w praktyce nowatorskich technologii medycznych i biotechnologii mogących w znaczący sposób podnieść efekty leczenia, diagnostyki, profilaktyki i rehabilitacji tego typu schorzeń. Choroby układu krążenia, a zwłaszcza miażdżyca tętnic, są nie tylko główną przyczyną zgonów w Polsce, ale też jedną z najczęstszych przyczyn trwałego inwalidztwa tłumaczy profesor. Pięć lat temu marzenie udało się urzeczywistnić. W czerwcu 2006 r. WSS otrzymał status Ośrodka Badawczo-Rozwojowego, którego zdobycie umożliwiło już w październiku tego samego roku rozpoczęcie działań zmierzających do uzyskania unijnej Szansa dla polskiej nauki. Wartość projektu to 57,5 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wynosi 48,87 mln zł, resztę pokryła dotacja celowa. Pieniądze przeznaczono na uruchomienie programu badawczego na imponującą skalę. Projekt składa się z 23 zadań, do realizacji których zaangażowanych zostało około 200 naukowców z kilku ośrodków. Wśród współpracujących znalazły się wrocławskie jednostki naukowe, takie jak: Akademia Medyczna, Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Przyrodniczy, 4 Wojskowy Szpital Kliniczny, Akademia Wychowania Fizycznego, Dolnośląskie Centrum Transplantacji Komórkowych, a także poznański Uniwersytet Medyczny. Projekt WROVASC obejmuje prace naukowo- -badawcze nad zagadnieniami dotyczącymi chorób sercowo-naczyniowych, znajdujących się obecnie w centrum zainteresowania medycyny światowej. Są to m.in. badania dotyczące patogenezy i diagnostyki takich chorób, jak miażdżyca tętnic obwodowych, wieńcowych i mózgowych, tętniaki aorty brzusznej, przewlekła niewydolność krążenia, zakrzepowo- -zatorowe nadciśnienie płucne, naczyniopochodne choroby nerek czy wewnątrznaczyniowa ocena histologiczna zmian miażdżycowych. Naukowcy pracują też nad opracowaniem modelu przewlekłej niewydolności krążenia. W sytuacji, gdy rośnie średnia długość życia, to właśnie schorzenie staje się coraz większym wyzwaniem dla współczesnej medycyny wyjaśnia prof. Witkiewicz. Olbrzymie nadzieje związane są z badaniami nad wykorzystaniem komórek macierzystych do odtworzenia naczyń krwionośnych u chorych z przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych. Ta nowatorska metoda może uratować chorych na miażdżycę zarostową przed kalectwem czy amputacją nóg, a tym samym uchronić przed koniecznością porzucenia dotychczasowego trybu życia i aktywności zawodowej. Zaawansowane są również badania nad biodegradowalnymi stentami, nad którymi pracują równolegle renomowane światowe ośrodki badawcze. Stosowane powszechnie stenty (niewielkie
15 15 dobra praktyka rurki umieszczane wewnątrz naczynia krwionośnego w celu przywrócenia mu drożności) nie są bowiem doskonałe. Wykonane najczęściej ze stali lub stopu chromowo-kobaltowego traktowane są jako ciało obce i drażnią ściany naczynia krwionośnego. W efekcie, po jakimś czasie dochodzi do wytworzenia wokół nich tkanki nowotworzonej, która z kolei stopniowo zawęża światło naczynia, co doprowadzić może do całkowitego jego zamknięcia. Alternatywę stanowić mogą właśnie opracowywane przez zespół badawczy projektu WROVASC stenty biodegradowalne, które po spełnieniu swojej roli tymczasowego rusztowania, ulegać będą wchłonięciu. Nowe możliwości dla pacjentów. W ramach projektu polscy naukowcy pracują też nad nowymi formułami leków, które pozwolą obniżyć koszty profilaktyki i leczenia. Ma to niebagatelne znaczenie, gdyż wydatki związane z leczeniem chorób układu krążenia są w Unii Europejskiej wysokie. W 2006 r. wyniosły ok. 110 mld euro (czyli ponad 220 euro na jednego mieszkańca), a to jak wynika z unijnych danych stanowi około 10% łącznych wydatków na opiekę zdrowotną. Prowadzimy prace nad opracowaniem i produkcją antykoagulantów pochodzenia roślinnego, które zastąpią stosowane obecnie w profilaktyce i leczeniu zakrzepic preparaty pochodzenia zwierzęcego wylicza profesor. Naukowcy są przekonani, że preparaty roślinne będą skuteczniejsze, a ich stosowanie obarczone mniejszym ryzykiem wywołania działań ubocznych. Dotacja z PO IG pozwoliła również wyposażyć laboratoria szpitala w wysokospecjalistyczny sprzęt. Zakupiono m.in. dwuźródłowy 64-rzędowy tomograf komputerowy, pozwalający na uzyskanie bardziej dokładnych wyników i znaczne przyśpieszenie procesu diagnostycznego. Prowadzone przez nas badania przyniosą wyniki, które realnie przełożą się na poprawę warunków życia mieszkańców województwa dolnośląskiego i całej Polski dodaje. To nie koniec. Aby efekty prac zespołu badawczego rozpowszechnić na całym świecie, wyniki badań będą publikowane w zagranicznych czasopismach naukowych. Naukowcy liczą, że dokonane odkrycia znajdą zastosowanie w praktyce. Na przykład badania nad stentami doprowadzą do poprawy efektów leczenia m.in. niedokrwienia mięśnia sercowego, kończyn i mózgu. Dla części badań zostaną przygotowane zgłoszenia patentowe zapowiada profesor. Dofinansowany ze środków unijnych projekt WROVASC potrwa do końca 2013 r. Jednak szpital chciałby kontynuować prace badawcze w kolejnych latach. A to oznacza, że będzie musiał szukać nowych źródeł finansowania. Oczekuję komercjalizacji niektórych wyników naszych badań. Moim marzeniem jest, aby jak najwięcej opracowanych przez nas technologii mogło zostać zastosowanych w praktyce. Obecnie w wielu przypadkach zmuszeni jesteśmy poprzestać na badaniach na zwierzętach. Stąd też powstał pomysł utworzenia w przyszłości BIOVASC Ośrodka Badań i Zastosowania Innowacyjnych Technologii w Medycynie, w ramach którego powstałyby laboratoria naukowe, pracownie diagnostyczne czy nowocześnie wyposażone sale operacyjne podsumowuje prof. Wojciech Witkiewicz. Szpital liczy, że uda mu się przekonać kolejne komisje konkursowe, iż prężnie działający ośrodek naukowy w połączeniu z codzienną praktyką kliniczną może z sukcesem funkcjonować także w południowej Polsce. Joanna Pieńczykowska Urządzenia do ultrasonografii wewnątrznaczyniowej, zakupione w ramach projektu WROVASC»Projekt WROVASC Zintegrowane Centrum Medycyny Sercowo-Naczyniowej obejmuje prace naukowo-badawcze nad zagadnieniami dotyczącymi chorób sercowo-naczyniowych, znajdujących się obecnie w centrum zainteresowania medycyny światowej
16 16 dobra praktyka usłyszeć na nowo W Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu w podwarszawskich Kajetanach wykonuje się najwięcej na świecie operacji poprawiających słuch. Już za kilka miesięcy powstanie tu Światowe Centrum Leczenia Częściowej Głuchoty (otwarcie nastąpi w listopadzie tego roku, całkowite zakończenie prac planowane jest na styczeń 2012 r.). Najlepsi na świecie. O Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu (IFPS) w Kajetanach mówi się, że to niezwykły przykład państwowej placówki służby zdrowia. Od dawna wykonuje się tu najwięcej na świecie operacji poprawiających słuch, a wielu światowych ekspertów nazywa ośrodek najlepszą na świecie jednostką leczącą niedosłuch i całkowitą utratę słuchu. Od 2008 r. Instytut realizuje projekt Światowe Centrum Badań i Leczenia Częściowej Głuchoty. Przedsięwzięcie, którego wartość sięga blisko 120 mln zł (dofinansowanie z budżetu Unii Europejskiej stanowi 74 mln zł), realizowane jest w ramach działania 2.1 Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym Programu Innowacyjna Gospodarka. Powstające centrum ma być sercem światowej otochirurgii, audiologii, foniatrii, rehabilitacji, miejscem realizacji innowacyjnych programów badawczych, klinicznych i dydaktycznych. To okazja do zbudowania silnej pozycji Polski na mapie naukowej i medycznej świata: szansa na podejmowanie nowych projektów badawczych, na koordynowanie wielu przedsięwzięć w ramach wieloośrodkowych umów naukowych, na wykorzystanie potencjału polskich badaczy w opracowywaniu nowych technologii. To także szansa na udostępnienie nowych rozwiązań terapeutycznych dla polskich pacjentów, bo to oni w pierwszej kolejności skorzystają z tego przedsięwzięcia mówił podczas konferencji prasowej poświęconej powstaniu Centrum prof. Henryk Skarżyński, dyrektor IFPS, pomysłodawca budowy ośrodka, uważany za pioniera w leczeniu częściowej głuchoty oraz wybitny autorytet w leczeniu zaburzeń słuchu. Badania wskazują, że z różnymi uszkodzeniami słuchu boryka się na całym świecie około miliard osób. W Polsce nawet co piąte dziecko cierpi na szumy uszne lub częściową głuchotę, a kilkanaście tysięcy osób z problemami słuchu czeka w kolejce na zabieg. Nasze starzejące się społeczeństwo, przy coraz wyższej średniej życia, ma także coraz poważniejsze problemy z ubytkami słuchu, co stanowi wielkie wyzwanie dla medycyny i impuls do poszukiwania oraz wdrażania nowych sposobów leczenia.»światowe Centrum Leczenia Częściowej Głuchoty zajmie się m.in. zakończeniem badań przesiewowych słuchu, mowy i wzroku wśród całej populacji 7-latków w Polsce Nowe spojrzenie na słuch. Prof. Skarżyński jest pierwszym w świecie lekarzem, który w 2002 r. przeprowadził operację wszczepienia implantu ślimakowego pacjentowi z częściową głuchotą. Było to przedsięwzięcie nowatorskie, albowiem do tej pory specjaliści uważali, że ingerencja w ucho wewnętrzne człowieka dotkniętego częściową głuchotą grozi uszkodzeniem resztek słuchu. Wśród innowacyjnych metod diagnostyki i leczenia zaburzeń słuchu opracowanych przez zespół prof. Skarżyńskiego warto wymienić m.in. bezkontaktowy aparat słuchowy dla niemowląt oraz implant słuchowy z innowacyjną elektrodą, zapewniający poprzez większą stymulację dźwiękami lepsze rozumienie mowy i skuteczniejszą rehabilitację. W 2006 r. prof. Skarżyński, jako pierwszy na świecie, przeprowadził operację obustronnego wszczepienia implantów słuchowych do pnia mózgu. Trzy lata później przedstawiał na międzynarodowych konferencjach opracowaną przez siebie nową koncepcję leczenia częściowej głuchoty. Najlepszym potwierdzeniem silnej pozycji Polaków w tej dziedzinie jest fakt, że w międzynarodowej grupie ekspertów zajmujących się słuchem (Expert Hearing Group) za projekt leczenia częściowej głuchoty odpowiada właśnie zespół prof. Skarżyńskiego. W 2007 r. naukowiec ogłosił pomysł na stworzenie Światowego Centrum Leczenia Częściowej Głuchoty w Kajetanach. W oparciu o nasz dorobek naukowy i kliniczny chcemy wykorzystać unikalną szansę w historii polskiej nauki i medycyny podkreśla Renata Korneluk, rzeczniczka IFPS w Kajetanach. Plany. Zakończył się już pierwszy etap przedsięwzięcia, polegający na uruchomieniu Naukowego Centrum Obrazowania Biomedycznego, w którym zainstalowano nowoczesny rezonans magnetyczny. Na styczeń 2012 r. planowany jest finał budowy całego kompleksu. Znajdą się tu ultranowoczesne sale operacyjne, laboratoria, doskonale wyposażone gabinety lekarskie, wygodne sale szpitalne, a także miejsca dla rodzin pacjentów. Pomyślano również o przestrzeni dla szkoleń kadry. Dzięki tej inwestycji pacjenci uzyskają jeszcze lepszy dostęp do nowatorskich metod leczenia, a polscy lekarze i naukowcy ośrodek godny XXI wieku, w którym będą mogli doskonalić swoją wiedzę i umiejętności. Obecne interdyscyplinarne podejście do wielu nowych projektów oraz intensywna współpraca międzynarodowa wskazują, że zasięg planowanego, wielkiego przedsięwzięcia inwestycyjnego będzie
17 17 dobra praktyka miał charakter globalny. Umożliwi to nie tylko śledzenie najważniejszych odkryć naukowych, lecz także czynne uczestnictwo w nich oraz inicjowanie badań w naszym kraju zaznacza Renata Korneluk. Światowe Centrum Leczenia Częściowej Głuchoty w pierwszej kolejności zajmie się zakończeniem badań przesiewowych słuchu, mowy i wzroku wśród całej populacji 7-latków w Polsce oraz wprowadzeniem programów diagnostycznych na stałe do medycyny szkolnej. Ponadto, w planach jest skonstruowanie innowacyjnej aparatury, podjęcie wieloośrodkowej współpracy nad stworzeniem nowego systemu implantów wszczepialnych do ucha środkowego i wewnętrznego oraz prowadzenie badań nad poprawieniem skuteczności leczenia nagłej głuchoty. Naukowcy zamierzają poświęcić się również pracy nad terapią genową głuchoty, szumów usznych oraz regeneracją uszkodzonego ucha wewnętrznego. Następnie ruszyć ma pilotażowy program badania słuchu u dzieci z krajów Unii Europejskiej oraz państw spoza Wspólnoty, takich jak Białoruś czy Turcja. Informatyka w służbie lekarzy. Jakość pracy naukowców i efektywność ich działania w dużym stopniu uzależnione są od zaplecza badawczego, jakie mają do dyspozycji. Dzięki dofinansowaniu z Programu Innowacyjna Gospodarka w ramach działania 2.3 Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach zrealizował projekt Zintegrowany System Informatyczny Wspomagający Badania nad Fizjologią i Patologią Słuchu. Całkowita wartość przedsięwzięcia wyniosła ponad 8 mln zł, z których blisko 6,8 mln zł stanowiło unijne dofinansowanie. Kajetany wizualizacja ogólna oraz atrium Dzięki inwestycji ośrodek wzbogacił się o nowoczesny sprzęt informatyczny, a także licencje, na bazie których zbudowano system wspomagający przepływ danych pacjentów leczonych w Kajetanach oraz zdalną ocenę schorzeń narządu słuchu. Innowacyjność, jaka cechuje projekt, polega między innymi na zastosowaniu rozwiązań zdalnej oceny medycznej, dzięki której może być ona świadczona na obszarze całego kraju. Kluczowy jest szybki dostęp do informacji na temat pacjentów poddawanych badaniom przesiewowym w dowolnym mieście Polski. Oprócz tego, platforma wspomaga diagnostykę audiologiczną, która do tej pory mogła odbywać się jedynie za pomocą bezpośredniego kontaktu pacjenta i lekarza. Zintegrowany System Informatyczny w 85% został wdrożony w oparciu o nową infrastrukturę informatyczną zlokalizowaną w Międzynarodowym Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach (jednostce IFPS) wyjaśnia Renata Korneluk. To innowacyjna, jedyna w Polsce platforma umożliwiająca zdalną diagnostykę schorzeń słuchu. Pozwoli na prowadzenie międzynarodowych projektów badawczych zajmujących się wykrywaniem i leczeniem schorzeń słuchu. Oprócz tego, aplikacja będzie zbierała, gromadziła, udostępniała i przetwarzała wyniki prowadzonych badań. Konrad Zagórski IFPS (2x)
18 18 dobra praktyka nauka kontra nowotwory Instalacja nowoczesnego cyklotronu połączonego w przyszłości ze stanowiskiem gantry pozwoli nam znaleźć się w gronie czołowych ośrodków badawczych w Europie i na świecie. Bez dotacji z unijnych funduszy o takich inwestycjach nie moglibyśmy nawet marzyć nie kryje entuzjazmu prof. Paweł Olko z Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego PAN w Krakowie. Od lewej: Stanowisko do radioterapii protonowej typu gantry zostanie zainstalowane w IFJ PAN w 2013 roku Wizualizacja: Narodowe Centrum Radioterapii Hadronowej, Centrum Cyklotronowe Bronowice Cyklotron Proteus C-235 zostanie zainstalowany w IFJ PAN w kwietniu 2012 roku Centrum w krakowskich Bronowicach dopiero powstaje. Natomiast w kwietniu 2011 r. zakończyła się budowa Centrum Badawczo-Rozwojowego Genetycznych Badań Nowotworów Złośliwych w Grzepnicy (województwo zachodniopomorskie). Przedsięwzięcie z pomocą unijnych funduszy zrealizowała szczecińska firma READ-GENE SA. Choć skala obu inwestycji dofinansowanych w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka jest różna, to jednak zadanie takie samo. Chodzi o stworzenie w Polsce nowoczesnej bazy pozwalającej na wykorzystywanie już istniejących oraz tworzenie nowych, innowacyjnych i technologicznie zaawansowanych metod diagnostyki, leczenia oraz prewencji chorób nowotworowych. Jeszcze groźniejszy. Obecnie szacuje się, że co roku liczba chorych na raka zwiększa się na świecie o 12,4 mln osób. Z powodu tej choroby, występującej pod różnym postaciami, umiera rocznie 7,6 mln ludzi. W Polsce jest to przyczyna co czwartego zgonu. Według prognoz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) do 2030 r. z nowotworem zmagać ma się 75 mln ludzi na świecie, a z powodu raka umierać będzie co roku 17 mln osób. Prognozy na najbliższe lata dotyczące chorób nowotworowych są alarmujące. Potrzebne są więc badania naukowe nad skutecznymi sposobami zatrzymywania oraz leczenia różnych postaci raka. Mamy nadzieję, że ośrodek w Grzepnicy przyczyni się do ograniczenia ryzyka zachorowalności w Polsce mówi Monika Ewert-Krzemieniecka, koordynator projektu z ramienia firmy READ-GENE SA. Najpierw cyklotron. Profesor Paweł Olko nie ma wątpliwości, że zrealizowanie przez Instytut Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie projektów Narodowe Centrum Radioterapii Hadronowej. Faza 1: Centrum Cyklotronowe Bronowice i Centrum Cyklotronowe Bronowice stanowisko Gantry (faza 2) podniesie innowacyjność i konkurencyjność polskiej nauki w zakresie fizyki, radiobiologii i radioterapii nowotworowej. Ze względów formalnych przedsięwzięcie podzielono na dwa etapy. Najpierw zamierzamy zainstalować i uruchomić nowoczesny cyklotron. Faza druga zakłada dalszy rozwój ośrodka poprzez uzupełnienie wyposażenia i uruchomienie stanowiska gantry (ramię obrotowe) pozwalającego na swobodne i precyzyjne poruszanie cyklotronu. Dzięki temu możliwe będzie dotarcie wiązką protonową do nowotworów FOT. IFJ PAN (3x)
19 19 dobra praktyka nowotworowe mają podłoże genetyczne, a wyselekcjonowanie odpowiednich genów umożliwia skuteczną prewencję. Działamy w tzw. sektorze personal medicine, co oznacza, że każdego pacjenta traktujemy indywidualnie na podstawie przeprowadzonych badań DNA. Głównymi segmentami naszej działalności są chemoprewencja, badania kliniczne oraz testy genetyczne. Są one wobec siebie komplementarne wyjaśnia Monika Ewert-Krzemieniewska, koordynator projektu. Spółka koncentruje się obecnie na działaniach z zakresu chemoprewencji, polegającej na wykorzystywaniu naturalnych substancji w celu zahamowania, odwrócenia lub opóźnienia procesu zachorowania na raka. Chcąc wprowadzić w życie jak najbardziej naturalny sposób prewencji, uruchamiamy wortal internetowy z informacjami o diecie antyrakowej Read-Gene. Z kolei na naszej, działającej od trzech lat, platformie internetowej dostępnej w języku polskim i angielskim pacjenci z różnych państw mogą zamawiać testy genetyczne oraz korzystać z konsultacji mówi koordynatorka projektu. Firma specjalizuje się też w badaniach klinicznych polegających na sprawdzaniu, czy potencjalny lek, preparat lub technologia medyczna są skuteczne i bezpieczne. Usługi w tym zakresie świadczone są głównie dla dużych klientów z branży medycznej, farmaceutycznej, chemicznej i biotechnologicznej. REad-gene sa znajdujących się w trudno dostępnych miejscach. Wiązka protonów niszczy nowotwór oszczędzając przy tym zdrowe tkanki. Stanowisko gantry udostępnione zostanie lekarzom radioterapeutom, fizykom, fizykom medycznym i radiobiologom z ośrodków medycznych w Polsce, a także z Europy Środkowo- Wschodniej, gdzie tego typu instalacje są obecnie niedostępne tłumaczy prof. Paweł Olko. Obecnie trwa budowa obiektu, w którym zainstalowany zostanie cyklotron o wadze 150 ton. Jego uruchomienie zaplanowano na grudzień 2012 r. Budynek będzie się składał z bunkra osłonnego, hal terapii oka i eksperymentalnej oraz budynku laboratoryjnego. Wartość całego przedsięwzięcia wynosi 128 mln zł, z czego 98,5 mln pochodzi z unijnych dotacji w ramach działania 2.1 Rozwój ośrodków o wysokim potencjale badawczym Programu Innowacyjna Gospodarka. Stanowisko gantry uruchomione zostanie w 2014 r. Koszt tej inwestycji jest nieco mniejszy w porównaniu z pierwszą fazą projektu i wynosi w sumie 95 mln zł, z czego 67,5 mln pochodzi ze środków Unii Europejskiej. Jednak jego waga i znaczenie są ogromne. Stanowisko gantry umożliwi nie tylko prowadzenie innowacyjnej radioterapii dla wyselekcjonowanej grupy pacjentów, ale także szkolenia fizyków medycznych, radioterapeutów oraz inżynierów akceleratorowych i biomedycznych dla przyszłych ośrodków radioterapii jonowej w Polsce zaznacza prof. Paweł Olko. Aby w pełni wykorzystać możliwości badawcze i terapeutyczne stanowiska gantry, planuje się wyposażenie go w systemy umożliwiające precyzyjne pozycjonowanie pacjenta. Zainstalowany zostanie tomograf komputerowy oraz infrastruktura informatyczna sprzęgająca stanowisko gantry z cyklotronem, stanowiskiem radioterapii nowotworów gałki ocznej i stanowiskiem eksperymentalnym. Powstanie też sala anestezjologii służąca do przygotowywania do zabiegów pacjentów pediatrycznych. Instalacja tego typu sprzętu da nam możliwość znalezienia się w ścisłej czołówce ośrodków stosujących i rozwijających tę technikę eksperymentalną i radioterapeutyczną podkreśla prof. Olko. W poszukiwaniu nowych leków. Budowę Centrum Badawczo-Rozwojowego Genetycznych Badań Nowotworów Złośliwych READ-GENE SA zrealizowano w ramach działania 4.5 Wsparcie inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki PO IG. Nasza firma wychodzi z coraz bardziej rozpowszechnionego na świecie założenia, iż choroby W centrum prowadzone będą badania naukowe i prace rozwojowe dotyczące diagnostyki i prewencji nowotworów złośliwych. Pozwolą one na rozszerzenie oferty i wprowadzenie na rynek nowych produktów, takich jak testy genetyczne, suplementy diety i formuły nowych leków zapobiegających powstawaniu najbardziej powszechnych obecnie form raka (piersi, jajnika, jelita grubego i prostaty) dodaje Ewert-Krzemieniewska. Realizacja projektu Utworzenie centrum badawczo- -rozwojowego genetycznych badań nowotworów złośliwych rozpoczęła się w grudniu 2009 r. Całkowita wartość inwestycji wyniosła ponad 7,6 mln zł. Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pokryło 60% kosztów przedsięwzięcia. Realizacja projektu pozwoli firmie m.in. na zwiększenie swej konkurencyjności dzięki prowadzeniu innowacyjnych badań nad zapobieganiem i leczeniem nowotworów. Tym, co nas wyróżnia jest dobór do badań klinicznych pacjentów o zdefiniowanym profilu genetycznym podsumowuje Monika Ewert- Krzemieniewska. Iwona Połoz Wizualizacja Centrum Badawczo-Rozwojowego Genetycznych Badań Nowotworów Złośliwych READ-GENE SA
20 20 dobra praktyka pieniędzy jak na lekarstwo Na polskiej mapie przemysłu farmaceutycznego Kutno od dawna zajmuje poważną pozycję. To właśnie tutaj działa Polfarmex SA, producent powszechnie znanych leków (np. Aflavic, Calcium, Paracetamol). Tutaj też mieści się fabryka Grupy Teva (dawniej Polfa Kutno SA), dostarczająca na rynek m.in. Aviomarin, Hepatil czy Vibovit. Także w Kutnie ma swą siedzibę Ośrodek Badań Farmaceutycznych i Klinicznych Biofana Sp. z o.o., jedna z zaledwie osiemnastu polskich firm posiadających status centrum badawczo-rozwojowego (CBR), prowadząca prace badawcze dla przemysłu farmaceutycznego. Branża farmaceutyczna jest dziś jedną z najnowocześniejszych i najbardziej rentownych dziedzin światowej gospodarki, a polska farmacja należy do europejskiej czołówki. I choć jej profil produkcyjny nie różni się od standardów europejskich, krajowe firmy nie posiadają wystarczającego potencjału do badań nad innowacyjnymi lekami. Poważnym problemem jest też coraz większa konkurencja ze strony dużych, zagranicznych koncernów farmaceutycznych, które wkroczyły na rynek w latach 90. Nie chcąc zostawać w tyle, polskie firmy muszą liczyć się z olbrzymimi nakładami inwestycyjnymi. Przemysł farmaceutyczny prowadzi walkę o zdrowie społeczeństw, ale i stacza boje o pieniądze. Aby utrzymać się i wygrywać na rynku, firmy inwestują miliardy w innowacje. Spróbujmy z funduszami. Ośrodek Badań Farmaceutycznych i Klinicznych Biofana Sp. z o.o. już od 2004 r. prowadzi działalność usługową, obejmującą prace nad składem jakościowo-ilościowym (tzw. formulacja) preparatów leczniczych, kosmetyków i suplementów diety oraz technologią ich wytwarzania w skali przemysłowej. Tutejsze laboratorium zajmuje się metodami oznaczania stężenia substancji czynnych w materiale biologicznym i realizuje tego typu zlecenia dla firm zewnętrznych. Spółka tworzy też dokumentację dla opracowywanych specyfików, w tym również testuje techniki analityczne. Zasadniczą rolę odgrywają więc specjalistyczne maszyny i urządzenia, np. mieszalniki, tabletkarki, kapsułkarki czy mieszarko-granulatory. Pomoc oferowana przez fundusze unijne to na tle budżetów koncernów farmaceutycznych i ich zaplecza badawczego raczej niewielkie pieniądze. Mimo to w 2008 r. zarząd Biofany postanowił skorzystać z oferty Programu Innowacyjna Gospodarka w ramach poddziałania Wsparcie inwestycji w sektorze usług nowoczesnych. Wniosek o dofinansowanie projektu Rozwój działalności badawczo- -rozwojowej Ośrodka Badań Farmaceutycznych i Klinicznych Biofana został złożony w sierpniu 2009 r., natomiast podpisanie umowy o dofinansowanie nastąpiło w grudniu 2009 r. Założenia do projektu były efektem pracy zespołu, natomiast osobą spinającą całość, w tym przygotowującą wymaganą dokumentację i pozostającą w bezpośrednim kontakcie z instytucją wdrażającą, był Krzysztof Dębski, kierownik działu organizacyjno- -prawnego. On także przygotował wniosek o dofinansowanie mówi Jarosław Walczak, prezes zarządu Ośrodka Badań Farmaceutycznych i Klinicznych
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności
Bardziej szczegółowoWsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny
Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 16 maja
Bardziej szczegółowoŚrodki strukturalne na lata
Środki strukturalne na lata 2007-2013 Prof. Tadeusz Więckowski Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy z Gospodarką Plan wystąpienia: Część I Charakterystyka ogólna Część II Finansowanie infrastruktury
Bardziej szczegółowoREGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
OŚ PRIORYTETOWA 1.Inteligentna gospodarka Warmii i Mazur PODDZIAŁANIE 1.2.1. Działalność B+R przedsiębiorstw Rodzaje projektów: Czynniki sukcesu: Poziom wsparcia: Terminy naboru: Alokacja środków: programie
Bardziej szczegółowoNarodowe Centrum Badań i Rozwoju
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Program Badań Stosowanych Projekty Badawcze Rozwojowe Projekty Celowe Inicjatywa Technologiczna Innotech Program Badań Stosowanych PBS Program Badań Stosowanych Narodowego
Bardziej szczegółowoWsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. 23 stycznia 2014 r.
Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 23 stycznia 2014 r. Założenia PO IR Najważniejsze założenia Programu: realizacja projektów B+R w konsorcjach biznesu i nauki,
Bardziej szczegółowoInstrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020
Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Założeniem POIR jest wsparcie realizacji całego procesu powstawania
Bardziej szczegółowoWarsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich?
Warsztaty dla początkujących czyli o co chodzi w Funduszach Europejskich? Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Irena Romańczuk Departament Programów Regionalnych Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich
Bardziej szczegółowoNOWATORSKIE ROZWIĄZANIA W LECZENIU
WROVASC Zintegrowane Centrum Medycyny Sercowo-Naczyniowej jest jednym z największych projektów badawczych w Polsce, wprowadzającym nowe technologie oraz rozwiązania we współczesnej medycynie. NOWATORSKIE
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG)
Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Działanie1.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Identyfikacja kierunków prac B+R mających na celu zdynamizowanie rozwoju
Bardziej szczegółowoNauka- Biznes- Administracja
Nauka- Biznes- Administracja Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoOśrodek Przetwarzania Informacji Instytucja Wdrażająca Poddziałanie oraz Działanie 1.3 PO IG
Ośrodek Przetwarzania Informacji Ośrodek Przetwarzania Informacji Instytucja Wdrażająca Poddziałanie 1.1.1 oraz Działanie 1.3 PO IG Izabela Erecińska zastępca dyrektora OPI ds. funduszy strukturalnych
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Daniel Szczechowski Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Opole, 13 listopada 2014 r. Potencjał innowacyjny
Bardziej szczegółowoFinansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki
Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki 476,46 mln euro (ok. 1,95 mld PLN ) z EFRR na rozwój gospodarczy regionu
Bardziej szczegółowoUzasadnienie 1. Istniejący stan rzeczy i cel wydania aktu.
Uzasadnienie 1. Istniejący stan rzeczy i cel wydania aktu. W obecnym stanie prawnym, zgodnie z ustawą z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.),
Bardziej szczegółowoProjekty realizowane przez CPI MSWiA
Projekty realizowane przez CPI MSWiA CPI MSWiA Państwowa jednostka budżetowa utworzona zarządzeniem Nr 11 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 stycznia 2008 r. (Dz. Urz. Ministra Spraw
Bardziej szczegółowoJerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu
Jerzy Majchrzak Dyrektor Departamentu Innowacji i Przemysłu AUTOEVENT 2014 2 PRZEMYSŁ MOTORYZACYJNY Jeden z największych producentów samochodów i komponentów motoryzacyjnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
Bardziej szczegółowoDofinansowane doradztwo Krajowej Sieci Innowacji dla przedsiębiorców
Dofinansowane doradztwo Krajowej Sieci Innowacji dla przedsiębiorców Jerzy Bagiński, FPE Seminarium dla MSP, Katowice 26.11.2014 2 Cele i aktualna działalność Fundacji Działa nieprzerwanie od 1992 roku
Bardziej szczegółowoZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008
ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008 KONKURS Zgłoszenie pomysłu do Konkursu należy przysłać do 17 listopada, e-mailem na adres konkurs@uni.lodz.pl Rozstrzygnięcie Konkursu do 12 grudnia
Bardziej szczegółowoOferta dla przedsiębiorców w obszarze działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w nowej perspektywie finansowej na lata
Oferta dla przedsiębiorców w obszarze działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w nowej perspektywie finansowej na lata 2007-2013 Warszawa, 17 maja 2007 r. Priorytety: Instytucja odpowiedzialna
Bardziej szczegółowoWarsztaty: Dla innowacji w ramach projektu systemowego,,sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych. Cieszyn, 7 maj 2015 r.
Warsztaty: Dla innowacji w ramach projektu systemowego,,sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych Cieszyn, 7 maj 2015 r. Plan prezentacji Obserwatorium medyczne -zakres i struktura działania. Obserwatorium
Bardziej szczegółowoWsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej
Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014
Bardziej szczegółowoNarodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne ze szczególnym uwzględnieniem Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Warszawa, 28 stycznia 2007 1 Narodowe Strategiczne
Bardziej szczegółowoKRYTERIA DOSTĘPU Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
Załącznik do Uchwały nr 66/XVI//2016 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego na lata 2014-2020 z dnia 23 września 2016 roku KRYTERIA DOSTĘPU Działanie 1.2 Działalność
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014 r. Cele PO IR Wspieranie innowacyjności
Bardziej szczegółowodla badań i rozwoju: Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG
Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG dla badań i rozwoju: Oś Priorytetowa 1. - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Oś Priorytetowa 2. Infrastruktura sfery B+R Oś Priorytetowa 3. Kapitał
Bardziej szczegółowoSystem Informatyczny Powiadamiania Ratunkowego
System Informatyczny Powiadamiania Ratunkowego stan prac w połowie okresu wdrażania Systemu Powiadamiania Ratunkowego Agnieszka Boboli Dyrektor Centrum Projektów Informatycznych Wrocław, wrzesień 2012
Bardziej szczegółowoFUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP
FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP Iwona Szendel Dyrektor Zespołu Instrumentów Inwestycyjnych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoDziałanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
KRYTERIA DOSTĘPU Załącznik do Uchwały nr./xxvii//2017 Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego. Lp. Kryterium Opis
Bardziej szczegółowoDziałanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego.
KRYTERIA DOSTĘPU Załącznik do Uchwały nr./xxvii//2017 Działanie 1.2 Działalność badawczo - rozwojowa przedsiębiorstw, typ projektu: Tworzenie lub rozwój zaplecza badawczo-rozwojowego. Lp. Kryterium Opis
Bardziej szczegółowoMożliwości wsparcia przedsiębiorców w zakresie działalności B+R oraz innowacyjnej z Programu Inteligentny Rozwój 2014-2020
Możliwości wsparcia przedsiębiorców w zakresie działalności B+R oraz innowacyjnej z Programu Inteligentny Rozwój 2014-2020 Iwona Wendel Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju 23 września
Bardziej szczegółowoWZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY
Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności
Bardziej szczegółowoRegionalne Agendy Naukowo-Badawcze
Regionalne Agendy Naukowo-Badawcze Wydział Innowacyjności i Rozwoju Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1 Warszawa, 25 stycznia
Bardziej szczegółowoFundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług
2009 Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług Tomasz Czerwoniak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoWielkopolski klaster chemiczny jednostek naukowo-badawczych oraz przedsiębiorstw jest projektem realizowanym w ramach Działania 2.
Wielkopolski klaster chemiczny jednostek naukowo-badawczych oraz przedsiębiorstw jest projektem realizowanym w ramach Działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy Zintegrowanego Programu
Bardziej szczegółowoELME PRIMUS www.elme.pl info@elme.pl tel. 602 433 228 Nowe zasady przyznawania dotacji unijnych perspektywa 2014-2020
Nowe zasady przyznawania dotacji unijnych perspektywa 2014-2020 Perspektywa na lata 2014-2020 będzie wdrażana w Polsce poprzez 6 krajowych programów operacyjnych zarządzanych przez Ministerstwo Infrastruktury
Bardziej szczegółowoWsparcie nauki polskiej w ramach XIII osi priorytetowej,,infrastruktura szkolnictwa wyższego Programu Infrastruktura Środowisko
Wsparcie nauki polskiej w ramach XIII osi priorytetowej,,infrastruktura szkolnictwa wyższego Programu Infrastruktura Środowisko 39 nowych inwestycji polskich uczelni realizowanych przy wsparciu Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoProgramowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln
Bardziej szczegółowoInteligentne specjalizacje województwa mazowieckiego proces przedsiębiorczego odkrywania i koncentracja na priorytetowych kierunkach badań
Inteligentne specjalizacje województwa mazowieckiego proces przedsiębiorczego odkrywania i koncentracja na priorytetowych kierunkach badań Małgorzata Rudnicka Kierownik Wydziału Innowacyjności i Rozwoju
Bardziej szczegółowoFundacja Małopolskie Centrum Transferu Technologii
Fundacja Małopolskie Centrum Transferu Technologii Niezależna instytucja promująca nowe rozwiązania, innowacyjne technologie, dostarczająca specjalistyczne doradztwo i pomoc dla jednostek samorządu terytorialnego,
Bardziej szczegółowoWsparcie dla projektów innowacyjnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego
Wsparcie dla projektów innowacyjnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020 Edyta Łydka Zator, 7 czerwca 2016 r. Zastępca Dyrektora Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości
Bardziej szczegółowoEwaluacja ex ante programu sektorowego INNOMED
Ewaluacja ex ante programu sektorowego INNOMED PLAN PREZENTACJI 1. Krótki opis Programu 2. Cele i zakres ewaluacji 3. Kryteria ewaluacji 4. Metodologia badania 5. Wnioski 6.Analiza SWOT 7.Rekomendacje
Bardziej szczegółowoMożliwości dofinansowania w nowej perspektywie 2014-2020 na projekty badawczo-rozwojowe oraz innowacje
Katowice, 02.09.2015r Możliwości dofinansowania w nowej perspektywie 2014-2020 na projekty badawczo-rozwojowe oraz innowacje RPO WSL Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego (RPO WSL) przewiduje
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Inteligentny Rozwój
Instrumenty wsparcia przedsiębiorców w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój I. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja
Bardziej szczegółowoWIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka
WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;
Bardziej szczegółowoSystem Informatyczny Powiadamiania Ratunkowego (SI PR) i technologicznych
System Informatyczny Powiadamiania Ratunkowego (SI PR) - nowoczesność rozwiązań technicznych i technologicznych Agenda obecny stan organizacji Systemu Powiadamiania Ratunkowego ramy prawne Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoNarodowe Centrum Badań i Rozwoju NCBR w krajowym systemie finansowania nauki
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju NCBR w krajowym systemie finansowania nauki dr inż. Małgorzata Skibska Zielińska malgorzata.skibska@ncbir.pl tel. kom.515061557 0 Plan prezentacji 1. Podstawowe informacje
Bardziej szczegółowoWsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Częstochowa, r.
Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Częstochowa, 06.10.2016 r. Lokalny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich w Częstochowie PUNKTY INFORMACYJNE FUNDUSZY EUROPEJSKICH
Bardziej szczegółowoRola Urzędu Patentowego w innowacyjnej gospodarce z punktu widzenia instytucji akademickich
1 Rola Urzędu Patentowego w innowacyjnej gospodarce z punktu widzenia instytucji akademickich Konferencja Własność przemysłowa w innowacyjnej gospodarce transfer technologii z uniwersytetów do przemysłu
Bardziej szczegółowoŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy:
ŚRODA Z FUNDUSZAMI FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Rzeszów, 02.09.2015 r. PO IR PODZIAŁ ALOKACJI PO IR STRUKTURA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW EFRR 8,6 mld euro Nr i nazwa osi priorytetowej
Bardziej szczegółowoWSPÓLNE PRZEDSIĘWZIĘCIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO ORAZ NARODOWEGO CENTRUM BADAŃ I ROZWOJU PN. ŁÓDZKIE W DOBRYM ZDROWIU
WSPÓLNE PRZEDSIĘWZIĘCIE WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO ORAZ NARODOWEGO CENTRUM BADAŃ I ROZWOJU PN. ŁÓDZKIE W DOBRYM ZDROWIU Charakterystyka sytuacji regionu najkrótsze przeciętne trwanie życia mężczyzn i jedno
Bardziej szczegółowoFinansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej
Finansowanie przedsiębiorstw ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w perspektywie finansowej 2014-2020 Regionalny Program Operacyjny Program regionalny to jeden z programów, który umożliwi
Bardziej szczegółowoKliknij, aby dodać tytuł prezentacji
Stan wdrażania informacje podstawowe Oś priorytetowa I Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka w ramach Kliknij, aby dodać tytuł prezentacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego
Bardziej szczegółowoWiComm dla innowacyjnego Pomorza
Centrum Doskonałości WiComm WiComm dla innowacyjnego Pomorza Michał Mrozowski wicomm@wicomm.pl Centrum Doskonałości WiComm Inżynieria Systemów Komunikacji Bezprzewodowej Politechnika Gdańska Ul. Narutowicza
Bardziej szczegółowoTRICOMED SA POLSKA INNOWACYJNA FIRMA
TRICOMED SA SUKCES INNOWACYJNOŚCI Toruń, UMK 24.02.2014 TRICOMED SA POLSKA INNOWACYJNA FIRMA Tricomed SA to firma, która od lat jest chlubą Łodzi. Pod obecną nazwą funkcjonuje od 1995 roku, jednak tradycją
Bardziej szczegółowoKonferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego
www.pwc.com Konferencja prasowa Projekt Opracowanie Polityk Sektorowych Województwa Łódzkiego Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu
Bardziej szczegółowoAKADEMIA KOMERCJALIZACJI
AKADEMIA KOMERCJALIZACJI GRUPA INVESTIN ZAPRASZA NA SZKOLENIE Temat: POZYSKIWANIE FINANSOWANIA INWESTYCYJNEGO I GRANTOWEGO NA ROZWÓJ INNOWACYJNYCH PROJEKTÓW Termin: 26.04.2018 r. Miejsce: Warszawa, Centrum
Bardziej szczegółowoRaport wykorzystania funduszy unijnych w ramach kluczowych konkursów Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój
Raport wykorzystania funduszy unijnych w ramach kluczowych konkursów Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój STAN NA 31.12.2017 WRAZ Z PROGNOZĄ PO 2018 1 www.pmgconsulting.eu SPIS TREŚCI WSTĘP 3 1. OBSZAR
Bardziej szczegółowoInwestycje Kapitałowe
Inwestycje Kapitałowe Twoje pomysły i nasz kapitał 27 mln na innowacje 1 Nie wystarczy być we właściwym miejscu we właściwym czasie. Musisz być z właściwą osobą we właściwym miejscu we właściwym czasie.
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE ROZWOJU MŚP
FINANSOWANIE ROZWOJU MŚP ELPARTNERS Twój zaufany partner w rozwoju biznesu Jesteśmy zespołem specjalistów, których misją jest wspierania dynamicznego rozwoju przedsiębiorstw poprzez kreowania rozwiązań,
Bardziej szczegółowoMożliwości rozwoju placówki. Fundusze kilka słów wstępu. EFRR a EFS
Możliwości rozwoju placówki z wykorzystaniem funduszy UE II KRAJOWA KONFERENCJA DYREKTORÓW SZKÓŁ KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Miętne, 18 kwietnia 2009 r. Fundusze kilka słów wstępu Dzięki funduszom strukturalnym
Bardziej szczegółowoCzym jest SIR? Cele szczegółowe SIR:
Czym jest SIR? Sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich funkcjonuje w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich (podsieć KSOW) i ma charakter otwarty. Uczestnikami Sieci mogą być wszystkie
Bardziej szczegółowoDolny Śląsk beneficjentem projektów indywidualnych Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka
Dolny Śląsk beneficjentem projektów indywidualnych Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Anita Wesołowska Zastępca Dyrektora Departamentu Zarządzania Programami Konkurencyjności i Innowacyjności,
Bardziej szczegółowoAnna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014
Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/strony/ glowna.aspx 2 I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe
Bardziej szczegółowoRozwój Polski w Unii Europejskiej - wykorzystanie szans i możliwości w perspektywie finansowej
Wszystkie zamieszczone materiały są chronione prawami autorskimi. Zabronione jest kopiowanie oraz modyfikowanie prezentacji bez zgody autora. Rozwój Polski w Unii Europejskiej - wykorzystanie szans i możliwości
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014 2020
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014 2020 Założenia i oferowane możliwości wsparcia Łukasz Małecki Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Płock, 10 marca
Bardziej szczegółowoW porównaniu z poprzednimi w obecnej edycji Phare zmienił się zakres przedmiotowy inwestycji. Firmy produkcyjne i usługowe
Pierwsze wnioski o dotacje z Phare 2002 Znane są terminy składania wniosków przez firmy z sektora MŚP o dofinansowanie działań w ramach programów Phare 2002. Już w lipcu 2004 r. małe i średnie przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoMożliwości rozwoju profilaktyki zdrowotnej z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Możliwości rozwoju profilaktyki zdrowotnej z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego Warszawa, 24.02.2015 r. Małgorzata Zadorożna Zastępca Dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich
Bardziej szczegółowoWsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020
Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 15 kwietnia 2015 r. Alokacja
Bardziej szczegółowowww.medsilesia.com www.medsilesia.com Oferta usług rozwojowych dla branży medycznej KLASTER MedSilesia
RAZEM DLA INNOWACYJNEJ MEDYCYNY Klaster MedSilesia to: potencjał technologii, wyrobów, urządzeń medycznych, wszystkie kluczowe jednostki naukowe i uczelnie ze Śląska, najważniejsze innowacyjne przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoInformatyzacja przedsiębiorstwa z dotacji unijnej
Wrocław, 02.06.2010 Materiał prasowy Informatyzacja przedsiębiorstwa z dotacji unijnej W sprawnym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa coraz większego znaczenia nabierają zintegrowane systemy informatyczne.
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji. Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ
WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ 13 maja 2011 Wydatki strukturalne akty prawne Ustawa o finansach publicznych z dn.
Bardziej szczegółowoFundusze Europejskie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacji
Fundusze Europejskie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacji Webinarium nr 4-8 grudnia 2016 Projekt Fundusze Europejskie na jedynce prasy lokalnej i regionalnej jest realizowany w ramach konkursu
Bardziej szczegółowoWspółpraca pracowników naukowych z parkami technologicznymi na przykładzie Finlandii - propozycja implementacji rozwiązań dla Polski
Współpraca pracowników naukowych z parkami technologicznymi na przykładzie Finlandii - propozycja implementacji rozwiązań dla Polski Dr inż. MBA Janusz Marszalec Centrum Edisona, Warszawa 8 kwietnia 2014
Bardziej szczegółowoGeneza Projektu Leśne Centrum Informacji Ryszard Szczygieł Pełnomocnik Dyrektora IBL ds. projektu LCI Instytut Badawczy Leśnictwa
Geneza Projektu Leśne Centrum Informacji Ryszard Szczygieł Pełnomocnik Dyrektora IBL ds. projektu LCI Instytut Badawczy Leśnictwa Sękocin Stary, 9 kwiecień 2014r. PO IG w Polsce 1 maja 2004r - Polska w
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju nauki w Polsce i na świecie. Quo vadis science? Dr n. med. Izabela Młynarczuk-Biały
Perspektywy rozwoju nauki w Polsce i na świecie Quo vadis science? Dr n. med. Izabela Młynarczuk-Biały Skąd fundusze na naukę Coraz szczuplejszy budżet w czasach kryzysu Coraz więcej odbiorców finansowanych
Bardziej szczegółowoInstrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Urząd d Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - Ostrowiec Świętokrzyski,
Bardziej szczegółowoZałożenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R
Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R Gorzów Wielkopolski, 4 marca 2013 r. Plan prezentacji Strategia Rozwoju
Bardziej szczegółowoKatarzyna Mucha Dział Obsługi Badań Naukowych i Projektów Unijnych
Katarzyna Mucha Dział Obsługi Badań Naukowych i Projektów Unijnych Na realizacje projektów do Polski w latach 2014-2020 z budżetu Unii Europejskiej trafić ma 82,5 mld euro Kwota zostanie podzielona odpowiednio:
Bardziej szczegółowoWsparcie małych i średnich przedsiębiorstw w Horyzoncie 2020
Horyzont 2020 Instrument MŚP Wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw w Horyzoncie 2020 Marta Krutel Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN www.kpk.gov.pl
Bardziej szczegółowoInnowacje i Inteligentny Rozwój. Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r.
Innowacje i Inteligentny Rozwój Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r. Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 W perspektywie 2014-2020 wsparcie
Bardziej szczegółowoDotacje unijne na innowacyjne projekty
Dotacje unijne na innowacyjne projekty Dotychczas głównym źródłem finansowania działalności B+R były środki własne przedsiębiorców. Jednak z upływem czasu potencjał innowacyjnych projektów badawczych został
Bardziej szczegółowoMAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r
Możliwości finansowania dla MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII 03 czerwca 2008 r OLGA WARZECHA CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH Dział Obsługi Funduszy Strukturalnych tel. 12 617 31 59 warzecha@agh.edu.pl
Bardziej szczegółowoInteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020
Inteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020 Wydział Innowacyjności i Rozwoju Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1 Siedlce,
Bardziej szczegółowoPriorytet X. Pomoc techniczna
Priorytet X. Pomoc techniczna Celem głównym priorytetu jest skuteczna absorpcja środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013. W ramach priorytetu wspierane
Bardziej szczegółowoWyzwania i bariery we współpracy uczelni z przedsiębiorstwami w komercjalizacji wyników badań naukowych
Wyzwania i bariery we współpracy uczelni z przedsiębiorstwami w komercjalizacji wyników badań naukowych przy wykorzystaniu instrumentów Programu Badań Stosowanych oraz programu INNOTECH Damian Kuźniewski
Bardziej szczegółowoWsparcie dla innowacji
Wsparcie dla innowacji Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2 1 Program Operacyjnego Inteligentny Rozwój CEL: Wzrost innowacyjności polskiej gospodarki Beneficjenci: przedsiębiorstwa (szczególnie MŚP),
Bardziej szczegółowoWsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008
Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,
Bardziej szczegółowoRozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim
Rozwój przedsiębiorczości w województwie śląskim w kontekście CSR Działania GARR S.A. na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w województwie śląskim Katowice, 22.11.2013 r. Główne obszary działalności DOTACJE
Bardziej szczegółowoRola Narodowego Centrum Badań i Rozwoju we wspieraniu innowacyjności
Rola Narodowego Centrum Badań i Rozwoju we wspieraniu innowacyjności Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ul. Nowogrodzka 47a, 00-695 Warszawa tel: +48 22 39 07 401 NCBR.gov.pl Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Bardziej szczegółowoFundusze UE , fundusze dla firm Programy międzynarodowe i krajowe
Fundusze UE 2014-2020, fundusze dla firm Programy międzynarodowe i krajowe Agenda spotkania 1 Czy się zajmujemy? 2 Horyzont 2020 3 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój przegląd konkursów zaplanowanych
Bardziej szczegółowoWSPARCIE DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO ROZWOJOWEJ PRZEZ FUNDUSZE UNIJNE. Józefów, 17 marca 2015
WSPARCIE DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO ROZWOJOWEJ PRZEZ FUNDUSZE UNIJNE Józefów, 17 marca 2015 Fundusze dla Polski Z budżetu polityki spójności na lata 2014-2020 Polska otrzyma 82,5 mld euro, w tym: ok. 76,9 mld
Bardziej szczegółowoINKUBATOR INNOWACYJNYCH TECHNOLOGII DLA e-medycyny
INKUBATOR INNOWACYJNYCH TECHNOLOGII DLA e-medycyny INKUBATOR INNOWACYJNYCH TECHNOLOGII DLA e-medycyny Krajowa Izba Gospodarcza 00-074 Warszawa, ul. Trębacka 4; tel.: (022) 63 09 668, 63 09 650; fax: (022)
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA W OBSZARZE NAUKI DO 2020 ROKU
ZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA W OBSZARZE NAUKI DO 2020 ROKU maj-czerwiec, 2013 ul. Hoża 20 \ ul. Wspólna 1/3 \ 00-529 Warszawa \ tel. +48 (22) 529 27 18 \ fax +48 (22) 628 09 22 ZAŁOŻENIA POLITYKI PAŃSTWA
Bardziej szczegółowoProgram budowy infrastruktury informacji przestrzennej (IIP) w Ministerstwie Zdrowia (MZ)
Program budowy infrastruktury informacji przestrzennej (IIP) w Ministerstwie Zdrowia (MZ) 1. WIADOMOŚCI WSTĘPNE 1.1 CHARAKTERYSTYKA ORGANU WIODĄCEGO 1) Stanowisko, imię i nazwisko, dane adresowe organu
Bardziej szczegółowoOferta województwa pomorskiego dla przedsiębiorców rozwijających eksport i innowacje finansowanie dla firm poprzez pożyczki i dotacje
Oferta województwa pomorskiego dla przedsiębiorców rozwijających eksport i innowacje finansowanie dla firm poprzez pożyczki i dotacje ADAM MIKOŁAJCZYK Dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu
Bardziej szczegółowoProgram Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 18 grudnia 2014 r. Negocjacje POIR z KE 8-10 lipca br. (Warszawa)
Bardziej szczegółowoDziewięć dziesiątych w obliczu mechatronizacji techniki
Dziewięć dziesiątych w obliczu mechatronizacji techniki PRELEGENT: dr inż. Krzysztof Smółka krzysztof.smolka@p.lodz.pl Instytut Mechatroniki i Systemów Informatycznych WEEIA, Politechnika Łódzka PLAN PREZENTACJI
Bardziej szczegółowoZłoty Skalpel 2011. Prof. dr hab. Wojciech Witkiewicz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu Ośrodek Badawczo Rozwojowy
Złoty Skalpel 2011 Prof. dr hab. Wojciech Witkiewicz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny we Wrocławiu Ośrodek Badawczo Rozwojowy INNOWACJA Jedynym pewnym źródłem przewagi konkurencyjnej jest zdolność organizacji
Bardziej szczegółowoTrwałość projektów 7 osi PO IG
Warszawa, 6 października 2015 r. Konferencja podsumowująca wdrażanie 7 i 8 osi priorytetowej PO IG Trwałość projektów 7 osi PO IG Paweł Oracz Departament Strategii Systemu Informacyjnego Ministerstwo Finansów
Bardziej szczegółowo