Programowanie Systemów Wbudowanych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Programowanie Systemów Wbudowanych"

Transkrypt

1 Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 30, 2016

2 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i inne narzdzia do tworzenia kodu dla urzadzeń Bootloader inicjalizuje platform sprzętowa oraz ładuje jadro systemu Kernel serce systemu, zarzadza zasobami i komunikuje się ze sprzętem Root filesystem GUT Intel 2015/16 2/35 biblioteki i programy uruchamiane w systemie

3 Uruchamianie systemu Linux GUT Intel 2015/16 3/35

4 Co to jest bootloader? Program rozruchowy inicjalizuje system ładuje jadro OS do pamięci Uruchamianie systemu polega na przejściu kilku faz, w których coraz więcej zasobów jest dostępnych dla programu rozruchowego. GUT Intel 2015/16 4/35

5 Co to jest bootloader? Ostateczny rezultat pracy bootloader-a to: jadro systemu operacyjnego załadowane do pamięci RAM uruchomione środowisko wykonawcze dla jadra (linia poleceń jadra systemu) jadro systemu dostaje wskaźnik do informacji o platformie sprzętowej Dodatkowo bootloader dostarcza trybu serwisowego do: aktualizacji konfiguracji procesu boot-owania, ładowania nowych obrazów programów rozruchowych do pamięci diagnostyki Kiedy j adro OS rozpoczyna wykonywanie swojego programu, bootloader nie jest dłużej potrzebny. GUT Intel 2015/16 5/35

6 Sekwenca rozruchowa - old days Bootloader w pamięci nieulotnej w wektorze resetu pamięć NOR flash mapowana bezpośrednio na przestrzeń adresowa GUT Intel 2015/16 6/35

7 Sekwenca rozruchowa - współcześnie Faza 1 kod ROM Faza 2 Secondary program loader (SPL) Faza 3 Tertiary program loader (TPL) Koniec Jadro OS w pamięci GUT Intel 2015/16 7/35

8 Sekwenca rozruchowa. Faza 1: kod ROM kod ROM - uruchamiany po właczeniu zasilania; zapisany w SoC (system on a chip) podczas produkcji kod ROM potrafi zaadresować mał a przestrzeń SRAM dostępnej w SoC (4kB - kilkaset kb) GUT Intel 2015/16 8/35

9 Sekwenca rozruchowa. Faza 1: kod ROM Kod ROM ładuje niewielki program rozruchowy do SRAM. Odczytuje go z: pierwszych stron pamięci NAND flash, pamięci flash dołaczonej przez SPI (Serial Peripheral Interface), pierwszych sektorów urzadzenia MMC (karty SD), strumienia bajtów z interfejsu Ethernet, USB lub UART; GUT Intel 2015/16 9/35

10 Secondary program loader (SPL). SPL uruchamia m.in. kontroler pamięci by móc załadować kolejna część programu rozruchowego (TPL) do pamięci DRAM SPL czyta program z urzadzeń jak kod ROM (z odpowiednim przesunięciem adresu) lub z pliku, np. u-boot.bin. SPL zwykle nie pozwala na żadn a interakcję z użytkownikiem, ale drukuje w konsoli informację o wersji i postępie

11 Sekwenca rozruchowa. Faza 3: TPL Pełny program rozruchowy (np. U-Boot lub Barebox). Prosta linia poleceń użytkownika - polecenia typu załaduj nowy obraz jadra do pamięci Efektem działania TPL jest jadro OS w pamięci W systemach wbudowanych programy rozruchowe sa usuwane z pamięci po uruchomieniu jadra OS GUT Intel 2015/16 11/35

12 Rozruch z programem układowym UEFI (UEFI firmware) UEFI - Universal Extensible Firmware Interface (UEFI) standard ( Faza 1 Procesor ładuje UEFI boot manager firmware z pamięci flash. Możliwa interakcja z użytkownikiem przez interfejs tekstowy lub graficzny Faza 2 Boot manager ładuje boot firmware z EFI System Partition (ESP) lub dysku twardego/ssd (lub z serwera sieciowego przez PXE). Format partycji to FAT32. Faza 3 Bootloader ładuje jadro OS do pamięci GUT Intel 2015/16 12/35

13 Rozruch z UEFI TPL powinien znajdować się w pliku: < e f i _ s y s t e m _ p a r t i t i o n >/ boot / boot <machine_type_short_name >. e f i Na przykład dla maszyny x86_64: / e f i / boot / bootx64. e f i GUT Intel 2015/16 13/35

14 Rozruch z UEFI Programy TPL: GRUB 2 GNU Grand Unified Bootloader, wersja 2, Najczęściej stosowany z OS Linux na platformach PC gummiboot Zintegorwany z systemd (menadżer systemu i usług) Licencja LGPL v2.1 GUT Intel 2015/16 14/35

15 Od programu rozruchowego do jadra OS Informacje przekazywane przez program rozruchowy do jadra OS: Podstawowe informacje o wykrytym sprzęcie (rozmiar fizycznej RAM, szybkość zegara CPU) Architektury PowerPC i ARM - unikatowy numer rodzaju SoC [Opcjonalnie] lokalizacja i rozmiar binarnego drzewa urzadzeń (device tree binary, dtb) [Opcjonalnie] lokalizacja i rozmiar minimalnego systemu plików (initial RAM disk) GUT Intel 2015/16 15/35

16 Drzewo urzadzeń Drzewo urzadzeń (device tree) - definiuje sprzęt systemu komputerowego plik z rozszerzeniem.dts zwykle przekazywane do jadra OS przez program rozruchowy, może też być przyklejone do jadra na stałe Format - OpenBoot (Sun Microsystems) sformalizowany jako specyfikacja Open Firmware, IEEE standard IEEE (maszyny PowerPC, potem ARM i inne). GUT Intel 2015/16 16/35

17 Drzewo urzadzeń Drzewo urzadzeń reprezentuje system jako hierarchiczny zbiór komponentów Pliki źródłowe drzew urzadzeń jadro Linuxa: arch /$ARCH/ boot / dts źródła U-boot: arch /$ARCH/ dts GUT Intel 2015/16 17/35

18 Drzewo urzadzeń rozpoczyna się od węzła (node) root-a, reprezentowanego przez / kolejne węzły reprezentuja podzespoły sprzętowe każdy węzeł ma nazwę i właściwości w formacie name = "value" GUT Intel 2015/16 18/35

19 Właściwość reg Węzły pamięci i CPU maja właściwość reg, która określa zakres wykorzystywanych adresów w rejestrach Dwie wartości całkowite (32-bitowe komórki ): adres poczatku i długość Jeśli adres lub rozmiar nie może być zapisany na 32 bitach (np. gdy adresowanie jest 64-bitowe), potrzebne sa cztery liczby całkowite ( komórki ) dla właściwości reg: Inforamcja o liczbie komórek zapisana jest jako #address-cells i #size_cells w węźle nadrzędnym GUT Intel 2015/16 19/35

20 Właściwość reg Węzły CPU: Dla procesorów 4-rdzeniowych moga być adresowane jako 0, 1, 2 i 3. Liczba komórek dla reg (węzeł CPU): #address-cells = <1> #size-cells = <0> Węzeł-dziecko cpu@0: reg = <0>. GUT Intel 2015/16 20/35

21 Phandles i interrupts Phandle - połaczenie w drzewie urzadzeń między komponentem a: kontrolerem przerwań, zegarem, regulatorem napięcia. węzeł interrupt-controller: #interrupt-cells - ile 4-bajtowych liczb reprezentuje linię przerwania? węzeł serial node, interrupt-parent - kontroler przerwań, do którego węzeł jest podłaczony (phandle). GUT Intel 2015/16 21/35

22 Drzewo urzadzeń - pliki nagłówkowe Rozszerzenie plików nagłówkowych:.dtsi. Dołaczanie zgodnie ze standardem Open Firmware: / i n c l u d e / " vexpress v2m. d t s i " Dołaczanie zapożyczone z języka C: # i n c l u d e " am33xx. d t s i " GUT Intel 2015/16 22/35

23 Kompilacja drzewa urzadzeń dtc - kompilator drzewa urzadzeń Wynik: plik binarny.dtb (device tree binary lub device tree blob) Przykładowa kompilcja prostego drzewa (bez plików nagłówkowych): $ dtc simpledts 1. dts o simpledts 1. dtb DTC: dts >dts on f i l e " simpledts 1. dts " Kompilacja drzewa z plikami nagłówkowymi - kbuild GUT Intel 2015/16 23/35

24 Programy rozruchowe Nazwa Das U-Boot Barebox GRUB 2 RedBoot CFE YAMON Architektura ARM, Blackfin, MIPS, PowerPC, SH ARM, Blackfin, MIPS, PowerPC X86, X86_64 ARM, MIPS, PowerPC, SH Broadcom MIPS MIPS GUT Intel 2015/16 24/35

25 Przykład: Das U-Boot Das U-Boot Poczatkowo - program open source dla wbudowanych systemów PowerPC Następnie - w systemach ARM, MIPS, SH i x86. Utrzymywany przez Denx Software Engineering. GUT Intel 2015/16 25/35

26 Budowa U-Boot Kod źródłowy: $ g i t clone g i t : / / g i t. denx. de / u boot. g i t $ cd u boot $ g i t checkout v katalog configs/ - ponad 1,000 plików konfiguracyjnych dla różnych platform sprzętowych Przykład: $ make CROSS_COMPILE=arm cortex_a8 l i n u x gnueabihf am335x_boneblack_defconfig GUT Intel 2015/16 26/35

27 Budowa U-Boot Wynik kompilacji: u-boot: U-Boot w formacie ELF dla debuggera u-boot.map: tablica symboli u-boot.bin: U-Boot w surowym formacie binarnym dla urzadzenia u-boot.img: u-boot.bin z nagłówkiem (dla załadowania do działajacego U-Boot) u-boot.srec: U-Boot w formacie Motoroli - do załadowania przez interfejs szeregowy MLO: Secondary Program Loader (SPL). GUT Intel 2015/16 27/35

28 Instalacja U-Boot Przez JTAG - ładowanie bezpośrednio do pamięci RAM Jeśli SoC ma rozruchowy ROM, może czytać program rozruchowy z różnych źródeł zewnętrznych (karta SD, interfejs szeregowy, USB) GUT Intel 2015/16 28/35

29 Instalacja U-Boot - karta SD Formatowanie pierwszej partycji karty jako FAT32 i oznaczenie jej jako bootowalnej: $ sudo mkfs. v f a t F 16 n boot / dev / mmcblk0p1 karta w slocie SD - widoczna jako /dev/mmcblk0 karta w czytniku kart - widoczna jako /dev/sdb, /dev/sdc, itd. Montowanie partycji i kopiowanie SPL: $ sudo mount / dev / mmcblk0p1 / media / sdcard $ cp MLO u boot. img / media / sdcard / boot Odmontowanie partycji. GUT Intel 2015/16 29/35

30 Format pliku obrazu dla programu rozruchowego Jak przygotować plik obrazu jadra OS dla U-Boot? U-Boot nie ma systemu plików. Używa 64-bitowych nagłówków Przygotowanie pliku dla U-Boot - program mkimage Przykład - przygotowanie pliku jadra dla procesora ARM $ mkimage A arm O l i n u x T ker nel C gzip a 0x e 0x n Linux d zimage uimage GUT Intel 2015/16 30/35

31 Ładowanie obrazu z pliku Ładowanie obrazu z pliku - zwykle z karty SD (sterownik mmc) lub sieci Typowa sekwencja ładowania obrazu: mmc - inicjalizuje ponownie sterownik mmc fatload - odczyt pliku w formacie FAT fatload <interface> [<dev[:part]> [<addr> [<filename> [bytes [pos]]]]] GUT Intel 2015/16 31/35

32 Ładowanie obrazu z sieci TFTP - Trivial File Transfer Protocol (TFTP) Wymagane: uruchomienie demona TFTP, tftpd konfiguracja firewall-i między komputerem a urzadzeniem (transmisja UDP, port 69) Kopiowanie plików: do katalogu /var/lib/tftpboot Dalsza konfiguracja (PC i urzadzenia maja przydzielone IP): GUT Intel 2015/16 32/35

33 Zapis obrazu do pamięci flash Zapis obrazu jadra do pamięci flash: Odczyt obrazu jadra z pamięci flash (do pamięci RAM): GUT Intel 2015/16 33/35

34 Uruchomienie jadra Linuxa adres jadra - konieczny, adresy ramdisk i dtb - opcjonalne kiedy nie ma ramdisk: U Boot# bootm GUT Intel 2015/16 34/35

35 Rozruch automatyczny Automatyzacja procesu rozruchu - poprzez zmienne środowiskowe bootcmd - zmienna zawierajaca skrypt, który jest uruchamiany po N sekundach od właczenia zasilania (można przerwać odliczanie i prześć w tryb interakcji z użytkownikiem) zapis w bootcmd polecenia ładowania obrazu j adra z pamięci flash i uruchomienia go: GUT Intel 2015/16 35/35

Programowanie Systemów Wbudowanych

Programowanie Systemów Wbudowanych Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 2, 2017 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i

Bardziej szczegółowo

Programowanie Systemów Wbudowanych

Programowanie Systemów Wbudowanych Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 3, 2019 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i

Bardziej szczegółowo

Uruchomienie Raspberry Pi

Uruchomienie Raspberry Pi Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

K. Konopko; Toolchain. Jądro Linuksa. dr inż. Krzysztof Konopko

K. Konopko; Toolchain. Jądro Linuksa. dr inż. Krzysztof Konopko Jądro Linuksa dr inż. Krzysztof Konopko e-mail: k.konopko@pb.edu.pl 1 Jądro Linuksa Program wykładu: Właściwości jądra Linuksa. Pliki źródłowe jądra. Konfiguracja jądra. Kompilacja i kompilacja skrośna

Bardziej szczegółowo

Komputery przemysłowe i systemy wbudowane

Komputery przemysłowe i systemy wbudowane Komputery przemysłowe i systemy wbudowane Systemy operacyjne w systemach wbudowanych 2 KSEM WETI PG October 7, 2015 System operacyjny System operacyjny (OS) - opcjonalny w systemach wbudowanych. zbiór

Bardziej szczegółowo

IdyllaOS. Prosty, alternatywny system operacyjny. www.idyllaos.org. Autor: Grzegorz Gliński. Kontakt: milyges@gmail.com

IdyllaOS. Prosty, alternatywny system operacyjny. www.idyllaos.org. Autor: Grzegorz Gliński. Kontakt: milyges@gmail.com IdyllaOS www.idyllaos.org Prosty, alternatywny system operacyjny Autor: Grzegorz Gliński Kontakt: milyges@gmail.com Co to jest IdyllaOS? IdyllaOS jest to mały, prosty, uniksopodobny, wielozadaniowy oraz

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja i kompilacja jądra Linux. Based on Free Electrons

Konfiguracja i kompilacja jądra Linux. Based on Free Electrons Konfiguracja i kompilacja jądra Linux Based on Free Electrons Obsługiwane platformy Rodzaje obsługiwanych architektury katalog arch/ Minimum: 32 bit, opcjonalnie MMU, gcc Architektura 32 bit: arm, avr32,

Bardziej szczegółowo

Embedded GNU/Linux. Krzysztof Mazur

Embedded GNU/Linux. Krzysztof Mazur Embedded GNU/Linux Krzysztof Mazur 26 czerwca 2014 0.1 autoconf $./configure --build=build-type \ --host=host-type \ --target=target-type Forma kanoniczna: machine-os-release arm-linux-elf arm-softfloat-none-eabi

Bardziej szczegółowo

Programowanie Systemów Wbudowanych

Programowanie Systemów Wbudowanych Programowanie Systemów Wbudowanych Debugowanie z GDB Iwona Kochańska Gdansk University of Technology GNU debugger Identyfikacja i naprawianie błędów to część procesu wytwarzania oprogramowania Techniki

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 10

Spis treści. Wstęp... 10 Spis treści Wstęp... 10 1. Yocto... 25 1.1. Podstawowe komponenty... 26 1.2. Metadane... 26 1.3. Przygotowanie systemu... 28 1.4. Rozpoczęcie pracy z Yocto... 29 1.4.1. Konfiguracja GIT... 29 1.4.2. fsl-community-bsp-platform...

Bardziej szczegółowo

Tomasz Greszata - Koszalin

Tomasz Greszata - Koszalin T: Przebieg instalacji systemu Linux. Do zainstalowania systemu operacyjnego Linux niezbędny jest w PC dysk twardy. Aby możliwe było prawidłowe zainstalowanie systemu, Linux musi obsługiwać kontroler dysku

Bardziej szczegółowo

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej

Technologia informacyjna. Urządzenia techniki komputerowej Technologia informacyjna Urządzenia techniki komputerowej System komputerowy = hardware (sprzęt) + software (oprogramowanie) Sprzęt komputerowy (ang. hardware) zasoby o specyficznej strukturze i organizacji

Bardziej szczegółowo

EMBEDDED LINUX ON ARM9 CORE EMBEDDED LINUX NA PROCESORACH Z RODZINY ARM9

EMBEDDED LINUX ON ARM9 CORE EMBEDDED LINUX NA PROCESORACH Z RODZINY ARM9 Marcin Stanowski V rok Koło Techniki Cyfrowej dr inż. Wojciech Mysiński opiekun naukowy EMBEDDED LINUX ON ARM9 CORE EMBEDDED LINUX NA PROCESORACH Z RODZINY ARM9 Keywords: embedded, operating system, linux,

Bardziej szczegółowo

1.Wstęp. 2.Generowanie systemu w EDK

1.Wstęp. 2.Generowanie systemu w EDK 1.Wstęp Celem niniejszego ćwiczenia jest zapoznanie z możliwościami debuggowania kodu na platformie MicroBlaze oraz zapoznanie ze środowiskiem wspomagającym prace programisty Xilinx Platform SDK (Eclipse).

Bardziej szczegółowo

BF20 JTAG dla ARM ów z interfejsem USB Instrukcja obsługi

BF20 JTAG dla ARM ów z interfejsem USB Instrukcja obsługi BF20 JTAG dla ARM ów z interfejsem USB Instrukcja obsługi Copyright (c) 2007 2008 Boff Spis treści 1. Opis urządzenia...3 2. Instalacja oprogramowania w Windows...4 3. Instalacja oprogramowania w UBUNTU

Bardziej szczegółowo

2009-03-21. Paweł Skrobanek. C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl

2009-03-21. Paweł Skrobanek. C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl Wrocław 2007-09 SYSTEMY OPERACYJNE WPROWADZENIE Paweł Skrobanek C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl 1 PLAN: 1. Komputer (przypomnienie) 2. System operacyjny

Bardziej szczegółowo

Zaliczenie Termin zaliczenia: Sala IE 415 Termin poprawkowy: > (informacja na stronie:

Zaliczenie Termin zaliczenia: Sala IE 415 Termin poprawkowy: > (informacja na stronie: Zaliczenie Termin zaliczenia: 14.06.2007 Sala IE 415 Termin poprawkowy: >18.06.2007 (informacja na stronie: http://neo.dmcs.p.lodz.pl/tm/index.html) 1 Współpraca procesora z urządzeniami peryferyjnymi

Bardziej szczegółowo

PAMIĘĆ OPERACYJNA...107

PAMIĘĆ OPERACYJNA...107 SPIS TREŚCI: Od Autora...9 PODSTAWY...11 Charakterystyka systemu...13 Standardy...15 PIERWSZE KROKI...31 Uruchomienie...33 Instalacja na twardym dysku...34 Czynności poinstalacyjne...49 Program instalacyjny...49

Bardziej szczegółowo

Arduino dla początkujących. Kolejny krok Autor: Simon Monk. Spis treści

Arduino dla początkujących. Kolejny krok Autor: Simon Monk. Spis treści Arduino dla początkujących. Kolejny krok Autor: Simon Monk Spis treści O autorze Podziękowania Wstęp o Pobieranie przykładów o Czego będę potrzebował? o Korzystanie z tej książki Rozdział 1. Programowanie

Bardziej szczegółowo

Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC. MultiCon Emulator

Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC. MultiCon Emulator Wspomagamy procesy automatyzacji od 1986 r. Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC MultiCon Emulator Wersja: od v.1.0.0 Do współpracy z rejestratorami serii MultiCon Przed rozpoczęciem użytkowania oprogramowania

Bardziej szczegółowo

o Instalacja środowiska programistycznego (18) o Blink (18) o Zasilanie (21) o Złącza zasilania (22) o Wejścia analogowe (22) o Złącza cyfrowe (22)

o Instalacja środowiska programistycznego (18) o Blink (18) o Zasilanie (21) o Złącza zasilania (22) o Wejścia analogowe (22) o Złącza cyfrowe (22) O autorze (9) Podziękowania (10) Wstęp (11) Pobieranie przykładów (12) Czego będę potrzebował? (12) Korzystanie z tej książki (12) Rozdział 1. Programowanie Arduino (15) Czym jest Arduino (15) Instalacja

Bardziej szczegółowo

Programowanie Systemów Wbudowanych

Programowanie Systemów Wbudowanych Programowanie Systemów Wbudowanych Jadro systemu Linux Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 20, 2017 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i inne narzdzia do

Bardziej szczegółowo

Dział Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący

Dział Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący Przedmiotowy system oceniania Zawód: Technik Informatyk Nr programu: 312[ 01] /T,SP/MENiS/ 2004.06.14 Przedmiot: Systemy Operacyjne i Sieci Komputerowe Klasa: pierwsza Dział Dopuszczający Dostateczny Dobry

Bardziej szczegółowo

1) Czym jest architektura systemu Windows 7 i jak się ją tworzy? 2) Jakie są poszczególne etapy uruchomienia systemu Windows 7?

1) Czym jest architektura systemu Windows 7 i jak się ją tworzy? 2) Jakie są poszczególne etapy uruchomienia systemu Windows 7? Temat. Architektura systemu Windows 7. 1) Czym jest architektura systemu Windows 7 i jak się ją tworzy? 2) Jakie są poszczególne etapy uruchomienia systemu Windows 7? 3) Do czego służy narzędzie BCD. Edit?

Bardziej szczegółowo

Zespól Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 17 im. Jana Nowaka - Jeziorańskiego Al. Politechniki 37 Windows Serwer 2003 Instalacja

Zespól Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 17 im. Jana Nowaka - Jeziorańskiego Al. Politechniki 37 Windows Serwer 2003 Instalacja 7 Windows Serwer 2003 Instalacja Łódź, styczeń 2012r. SPIS TREŚCI Strona Wstęp... 3 INSTALOWANIE SYSTEMU WINDOWS SERWER 2003 Przygotowanie instalacji serwera..4 1.1. Minimalne wymagania sprzętowe......4

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zagadnienia

Podstawowe zagadnienia SWB - Systemy operacyjne w systemach wbudowanych - wykład 14 asz 1 Podstawowe zagadnienia System operacyjny System czasu rzeczywistego Systemy wbudowane a system operacyjny Przykłady systemów operacyjnych

Bardziej szczegółowo

Kernel Kompilacja jądra

Kernel Kompilacja jądra Kernel Kompilacja jądra systemu Co to jest jądro systemu operacyjnego Jądro systemu operacyjnego jest rozpowszechniane na licencji GNU General Public License (GPL) określonej przez konsorcjum Free Software

Bardziej szczegółowo

System komputerowy. System komputerowy

System komputerowy. System komputerowy System komputerowy System komputerowy System komputerowy układ współdziałających ze sobą (według pewnych zasad) dwóch składowych: sprzętu komputerowego (hardware) oraz oprogramowania (software) po to,

Bardziej szczegółowo

STM32Butterfly2. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107

STM32Butterfly2. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107 Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107 STM32Butterfly2 Zestaw STM32Butterfly2 jest platformą sprzętową pozwalającą poznać i przetestować możliwości mikrokontrolerów z rodziny STM32 Connectivity

Bardziej szczegółowo

Uruchomienie Raspberry Pi

Uruchomienie Raspberry Pi Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

OPTIMA PC v2.2.1. Program konfiguracyjny dla cyfrowych paneli domofonowy serii OPTIMA 255 2011 ELFON. Instrukcja obsługi. Rev 1

OPTIMA PC v2.2.1. Program konfiguracyjny dla cyfrowych paneli domofonowy serii OPTIMA 255 2011 ELFON. Instrukcja obsługi. Rev 1 OPTIMA PC v2.2.1 Program konfiguracyjny dla cyfrowych paneli domofonowy serii OPTIMA 255 Instrukcja obsługi Rev 1 2011 ELFON Wprowadzenie OPTIMA PC jest programem, który w wygodny sposób umożliwia konfigurację

Bardziej szczegółowo

Narzędzie konfiguracji rozruchu

Narzędzie konfiguracji rozruchu Narzędzie konfiguracji rozruchu 1. By skorzystać z narzędzia konfiguracji rozruchu na początek konieczne jest utworzenie płyty ratunkowej bądź wykorzystanie narzędzia IT Edition i uruchomienie maszyny

Bardziej szczegółowo

TECHNIKA MIKROPROCESOROWA II

TECHNIKA MIKROPROCESOROWA II Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział IEiT Katedra Elektroniki TECHNIKA MIKROPROCESOROWA II PRE LAB Instalacja środowiska Keil i konfigurowanie zestawu FRDM-KL46Z Sebastian

Bardziej szczegółowo

Komputery Przemysłowe i Systemy Wbudowane

Komputery Przemysłowe i Systemy Wbudowane 1/67 Komputery Przemysłowe i Systemy Wbudowane OS Linux w wystemach wbudowanych Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG October 5, 2016 Systemy wbudowane - OS 2/67 Systemy wbudowane

Bardziej szczegółowo

Procesy pojęcia podstawowe. 1.1 Jak kod źródłowy przekształca się w proces

Procesy pojęcia podstawowe. 1.1 Jak kod źródłowy przekształca się w proces Procesy pojęcia podstawowe 1 1.1 Jak kod źródłowy przekształca się w proces W języku wysokiego poziomu tworzy się tak zwany kod źródłowy który po zapisaniu będzie plikiem z programem źródłowym. Plik źródłowy

Bardziej szczegółowo

Q E M U. http://www.qemu.com/

Q E M U. http://www.qemu.com/ http://www.qemu.com/ Emulator procesora Autor: Fabrice Bellard Obsługiwane platformy: Windows, Solaris, Linux, FreeBSD, Mac OS X Aktualna wersja: 0.9.0 Większość programu oparta na licencji LGPL, a sama

Bardziej szczegółowo

URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA

URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA Wykład czwarty URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA PLAN WYKŁADU Budowa ogólna komputerów PC Urządzenia zewnętrzne w PC Podział urządzeń zewnętrznych Obsługa przerwań Bezpośredni dostęp do pamięci Literatura 1/24

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO DYSTRYBUCJE NIE OBSŁUGUJĄ MOJEGO URZĄDZENIA? Marcin Juszkiewicz Software Engineer

DLACZEGO DYSTRYBUCJE NIE OBSŁUGUJĄ MOJEGO URZĄDZENIA? Marcin Juszkiewicz Software Engineer DLACZEGO DYSTRYBUCJE NIE OBSŁUGUJĄ MOJEGO URZĄDZENIA? Marcin Juszkiewicz Software Engineer 2016.03.12 CO TO JEST MOJE URZĄDZENIE? Ograniczmy się do architektury ARM Co użytkownik/developer może mieć: Developer

Bardziej szczegółowo

Projektowanie z użyciem procesora programowego Nios II

Projektowanie z użyciem procesora programowego Nios II Projektowanie z użyciem procesora programowego Nios II WSTĘP Celem ćwiczenia jest nauczenie projektowania układów cyfrowych z użyciem wbudowanych procesorów programowych typu Nios II dla układów FPGA firmy

Bardziej szczegółowo

MAGISTRALE ZEWNĘTRZNE, gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na

MAGISTRALE ZEWNĘTRZNE, gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na , gniazda kart rozszerzeń, w istotnym stopniu wpływają na wydajność systemu komputerowego, m.in. ze względu na fakt, że układy zewnętrzne montowane na tych kartach (zwłaszcza kontrolery dysków twardych,

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Nr 7 Instalacja oraz konfiguracja wskazanego systemu operacyjnego

Ćwiczenie Nr 7 Instalacja oraz konfiguracja wskazanego systemu operacyjnego Ćwiczenie Nr 7 Instalacja oraz konfiguracja wskazanego systemu operacyjnego Cel ćwiczenia: Celem zajęć jest zdobycie doświadczenia i umiejętności instalacji systemu operacyjnego z rodziny Unix bez wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Obudowa zewnętrznego dysku USB 2.0, 2.5" (6.35cm)

Obudowa zewnętrznego dysku USB 2.0, 2.5 (6.35cm) Obudowa zewnętrznego dysku USB 2.0, 2.5" (6.35cm) Podręcznik użytkownika DA-71001 DA-71002 Przedmowa Gratulujemy zakupu naszego produktu! Przedstawimy nową koncepcję zapisu łączącą bezpieczeństwo z wygodą.

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka mikrokontrolerów. Przygotowali: Łukasz Glapiński, Mateusz Kocur, Adam Kokot,

Charakterystyka mikrokontrolerów. Przygotowali: Łukasz Glapiński, Mateusz Kocur, Adam Kokot, Charakterystyka mikrokontrolerów Przygotowali: Łukasz Glapiński, 171021 Mateusz Kocur, 171044 Adam Kokot, 171075 Plan prezentacji Co to jest mikrokontroler? Historia Budowa mikrokontrolera Wykorzystywane

Bardziej szczegółowo

BF30 OCDLINK/USBASP ARM-JTAG/AVR-ISP Programmer-debugger Instrukcja obsługi

BF30 OCDLINK/USBASP ARM-JTAG/AVR-ISP Programmer-debugger Instrukcja obsługi BF30 OCDLINK/USBASP ARM-JTAG/AVR-ISP Programmer-debugger Instrukcja obsługi BoFF 2007 2009 Spis treści 1. Opis urządzenia...3 2. Instalacja oprogramowania w Windows...5 2.1 Instalacja oprogramowania dla

Bardziej szczegółowo

Konfigurowanie modułu BK9050 firmy Beckhoff wprowadzenie

Konfigurowanie modułu BK9050 firmy Beckhoff wprowadzenie Konfigurowanie modułu BK9050 firmy Beckhoff wprowadzenie Stanowisko laboratoryjne z modułem BK9050 Moduł BK9050 jest urządzeniem typu Bus Coupler, umożliwiającym instalację rozproszonych grup terminali

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33

1. Wprowadzenie Programowanie mikrokontrolerów Sprzęt i oprogramowanie... 33 Spis treści 3 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wstęp...12 1.2. Mikrokontrolery rodziny ARM...13 1.3. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...15 1.3.1. Najważniejsze cechy architektury Cortex-M3... 15 1.3.2. Rejestry

Bardziej szczegółowo

Budowa systemów komputerowych

Budowa systemów komputerowych Budowa systemów komputerowych Krzysztof Patan Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych Uniwersytet Zielonogórski k.patan@issi.uz.zgora.pl Współczesny system komputerowy System komputerowy składa

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI: KARTY GRAFICZNE... 15

SPIS TREŚCI: KARTY GRAFICZNE... 15 SPIS TREŚCI: Od Autora... 13 KARTY GRAFICZNE... 15 PRZEGLĄDANIE GRAFIKI... 17 Nowe formaty danych... 17 Program CyberView... 18 Konfiguracja za pomocą parametrów ikony... 21 Ustawianie parametrów ekranu

Bardziej szczegółowo

System czasu rzeczywistego

System czasu rzeczywistego System czasu rzeczywistego Definicje System czasu rzeczywistego (real-time system) jest to system komputerowy, w którym obliczenia prowadzone równolegle z przebiegiem zewnętrznego procesu mają na celu

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne i sieci komputerowe. 1 SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE. Etapy uruchamiania systemu

Systemy operacyjne i sieci komputerowe. 1 SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE. Etapy uruchamiania systemu Systemy operacyjne i sieci komputerowe. 1 SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE Etapy uruchamiania systemu 010 2 Systemy operacyjne i sieci komputerowe. Część 010. I. Etapy uruchamiania systemu Windows

Bardziej szczegółowo

Ogłoszenie o zamówieniu w trybie przetargu 1

Ogłoszenie o zamówieniu w trybie przetargu 1 Łódź, dnia 14 listopada 2013 roku, Ogłoszenie o zamówieniu w trybie przetargu 1 dotyczące projektu realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 IV Oś

Bardziej szczegółowo

EM8247 Elfin Module Board

EM8247 Elfin Module Board EM8247 Elfin Module Board INSTRUKCJA OBSŁUGI WERSJA 1.0 Spis treści 1 Wstęp 3 1.1 Moduł EM8247...................................... 3 1.2 Oprogramowanie..................................... 5 2 Sterowanie

Bardziej szczegółowo

Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC. MultiCon Emulator

Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC. MultiCon Emulator Wspomagamy procesy automatyzacji od 1986 r. Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC MultiCon Emulator Wersja: od v.1.0.0 Do współpracy z rejestratorami serii MultiCon Przed rozpoczęciem użytkowania oprogramowania

Bardziej szczegółowo

VamLoader wersja 2.00. Opis programu

VamLoader wersja 2.00. Opis programu VamLoader wersja 2.00 Opis programu Vamond Kraków 2009 Wstęp VamLoader jest programem służącym do ładowania do Vamstera programów w formacie IntelHex i plików programów Vamstera powstałych w Vamgrafie.

Bardziej szczegółowo

PR P E R Z E E Z N E T N A T C A JA C JA KO K RP R O P RA R C A Y C JN Y A JN ACTINA DATA MANAGER

PR P E R Z E E Z N E T N A T C A JA C JA KO K RP R O P RA R C A Y C JN Y A JN ACTINA DATA MANAGER PREZENTACJA KORPORACYJNA ACTINA DATA MANAGER Oprogramowanie Actina Data Manager (ADM) Podstawowe zagadnienia: 1. Zastosowanie 2. Grupa docelowych uŝytkowników 3. Bezpieczeństwo 4. Środowisko pracy 5. MoŜliwości

Bardziej szczegółowo

Automatyczna instalacja oraz zmiana konfiguracji w ramach całego klastra.

Automatyczna instalacja oraz zmiana konfiguracji w ramach całego klastra. Automatyczna instalacja oraz zmiana konfiguracji w ramach całego klastra. WP 12 Marek Zawadzki Częstochowa Gdańsk, Poznań, Zielona Góra Plan prezentacji: zarządzanie oprogramowaniem

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Informatyka Stosowana, I rok. Krzysztof Wilk. Katedra Informatyki Stosowanej i Modelowania

Systemy operacyjne. Informatyka Stosowana, I rok. Krzysztof Wilk. Katedra Informatyki Stosowanej i Modelowania Systemy operacyjne Informatyka Stosowana, I rok Krzysztof Wilk Katedra Informatyki Stosowanej i Modelowania wilk@metal.agh.edu.pl Konsultacje: poniedziałek, 11.30-13; B-4, pok. 207 Systemy operacyjne Wykłady:

Bardziej szczegółowo

Vinculum scalony host USB

Vinculum scalony host USB Vinculum scalony host USB Układy USB firmy FTDI zdobyły w ciągu ostatnich kilku lat dużą popularność głównie dzięki łatwości ich stosowania i dostępności sterowników. Firma ta może pochwalić się kolejnym

Bardziej szczegółowo

Typy plików. Oznaczenie f -

Typy plików. Oznaczenie f - Typy plików Oznaczenie f - d b c l p s Typ Zwykły plik Katalog Urządzenie blokowe Urządzenie znakowe Dowiązanie symboliczne Potok (pipe) do komunikacji międzyprocesowej Gniazdo (socket) do komunikacji

Bardziej szczegółowo

router wielu sieci pakietów

router wielu sieci pakietów Dzisiejsze sieci komputerowe wywierają ogromny wpływ na naszą codzienność, zmieniając to, jak żyjemy, pracujemy i spędzamy wolny czas. Sieci mają wiele rozmaitych zastosowań, wśród których można wymienić

Bardziej szczegółowo

Viper Linux Lite, oprogramowanie Linux

Viper Linux Lite, oprogramowanie Linux Viper Linux Lite, oprogramowanie Linux Opis ćwiczenia: Celem dwiczenia jest zapoznanie się z komputerem Viper PC 104 z zainstalowanym Linuxem. Podstawą będzie zapoznanie się z samym urządzeniem komputera

Bardziej szczegółowo

Podstawy Techniki Komputerowej. Temat: BIOS

Podstawy Techniki Komputerowej. Temat: BIOS Podstawy Techniki Komputerowej Temat: BIOS BIOS ( Basic Input/Output System podstawowy system wejścia-wyjścia) zapisany w pamięci stałej zestaw podstawowych procedur pośredniczących pomiędzy systemem operacyjnym

Bardziej szczegółowo

Programowanie procesora Microblaze w środowisku SDK

Programowanie procesora Microblaze w środowisku SDK Programowanie procesora Microblaze w środowisku SDK 9 kwietnia 2010 Zespół Rekonfigurowalnych Systemów Obliczeniowych AGH Kraków http://www.fpga.agh.edu.pl/ 1.Wstęp Celem niniejszego ćwiczenia jest: zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Elementy składoweµc - przypomnienie

Elementy składoweµc - przypomnienie SWB - Programowanie mikrokontrolerów - wykład 8 asz 1 Elementy składoweµc - przypomnienie Elementy składoweµc: procesor z ALU pamięć komputera (zawierająca dane i program) urządzenia wejścia/wyjścia SWB

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Montaż i eksploatacja komputerów osobistych oraz urządzeń peryferyjnych Oznaczenie

Bardziej szczegółowo

Podstawy technologii informacyjnej. Beata Kuźmińska

Podstawy technologii informacyjnej. Beata Kuźmińska Podstawy technologii informacyjnej Beata Kuźmińska Podstawowe definicje Informatyka - nazwa powstała w 1968 roku, stosowana w Europie. Informatyka zajmuje się całokształtem przechowywania, przesyłania,

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE. na przykładzie. MS Windows XP

SYSTEMY OPERACYJNE. na przykładzie. MS Windows XP SYSTEMY OPERACYJNE na przykładzie MS Windows XP WYKAZ ZAGADNIEŃ 1. ZADANIA SYSTEMU OPERACYJNEGO 2. CECHY SYSTEMÓW OPERACYJNYCH 3. ETAPY URUCHAMIANIA SYSTEMU OPERACYJNEGO 4. WARSTWOWY MODEL SYSTEMU OPERACYJNEGO

Bardziej szczegółowo

dokument DOK 02-05-12 wersja 1.0 www.arskam.com

dokument DOK 02-05-12 wersja 1.0 www.arskam.com ARS3-RA v.1.0 mikro kod sterownika 8 Linii I/O ze zdalną transmisją kanałem radiowym lub poprzez port UART. Kod przeznaczony dla sprzętu opartego o projekt referencyjny DOK 01-05-12. Opis programowania

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM Wykład 2 Źródło problemu 2 Wstęp Architektura ARM (Advanced RISC Machine, pierwotnie Acorn RISC Machine) jest 32-bitową architekturą (modelem programowym) procesorów typu RISC. Różne wersje procesorów

Bardziej szczegółowo

GRUB (GRand Unified Bootloader) - jest bootloaderem instalowanym standardowo w Ubuntu, potrafiącym obsłużyć kilka systemów jednocześnie (Multiboot).

GRUB (GRand Unified Bootloader) - jest bootloaderem instalowanym standardowo w Ubuntu, potrafiącym obsłużyć kilka systemów jednocześnie (Multiboot). GRUB (GRand Unified Bootloader) - jest bootloaderem instalowanym standardowo w Ubuntu, potrafiącym obsłużyć kilka systemów jednocześnie (Multiboot). GRUB ładuje system operacyjny do pamięci przekazuje

Bardziej szczegółowo

61 Topologie wirtualne

61 Topologie wirtualne 61 Topologie wirtualne pozwalają opisać dystrybucję procesów w przestrzeni z uwzględnieniem struktury komunikowania się procesów aplikacji między sobą, umożliwiają łatwą odpowiedź na pytanie: kto jest

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów AVR

Programowanie mikrokontrolerów AVR Programowanie mikrokontrolerów AVR Czym jest mikrokontroler? Mikrokontroler jest małym komputerem podłączanym do układów elektronicznych. Pamięć RAM/ROM CPU wykonuje program Układy I/O Komunikacje ze światem

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZKI KONKURS INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW ETAP SZKOLNY BIAŁYSTOK, 22 LISTOPADA 2017 R.

WOJEWÓDZKI KONKURS INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW ETAP SZKOLNY BIAŁYSTOK, 22 LISTOPADA 2017 R. WOJEWÓDZKI KONKURS INFORMATYCZNY DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW ETAP SZKOLNY BIAŁYSTOK, 22 LISTOPADA 2017 R. INSTRUKCJA DLA UCZESTNIKA KONKURSU: 1. Sprawdź, czy test zawiera 8 stron. Ewentualny

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA INSTALACJI

INSTRUKCJA INSTALACJI INSTRUKCJA INSTALACJI TcpMDT ver. 7 Aplitop, 2014 C/ Sumatra, 9 E-29190 MÁLAGA (SPAIN) web: www.aplitop.com e-mail: support@aplitop.com Spis treści Instalacja MDT ver. 7... 3 Wymagania systemowe... 3 Menu

Bardziej szczegółowo

ZiMSK. Charakterystyka urządzeń sieciowych: Switch, Router, Firewall (v.2012) 1

ZiMSK. Charakterystyka urządzeń sieciowych: Switch, Router, Firewall (v.2012) 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl Charakterystyka urządzeń sieciowych:

Bardziej szczegółowo

Uruchomienie Intel Galileo

Uruchomienie Intel Galileo Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl

Bardziej szczegółowo

1.2. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...16

1.2. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...16 Od Autora... 10 1. Wprowadzenie... 11 1.1. Wstęp...12 1.1.1. Mikrokontrolery rodziny ARM... 14 1.2. Architektura rdzenia ARM Cortex-M3...16 1.2.1. Najważniejsze cechy architektury Cortex-M3... 16 1.2.2.

Bardziej szczegółowo

Technika Mikroprocesorowa

Technika Mikroprocesorowa Technika Mikroprocesorowa Dariusz Makowski Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych tel. 631 2648 dmakow@dmcs.pl http://neo.dmcs.p.lodz.pl/tm 1 System mikroprocesorowy? (1) Magistrala adresowa

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo systemów komputerowych - wykład III i IV

Bezpieczeństwo systemów komputerowych - wykład III i IV Bezpieczeństwo systemów komputerowych - wykład III i IV systemu operacyjnego Struktura logiczna nośników danych G Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Politechnika Częstochowska Rok akademicki

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI TACHOTERMINAL PRO. Firmware 2.00.191

INSTRUKCJA OBSŁUGI TACHOTERMINAL PRO. Firmware 2.00.191 INSTRUKCJA OBSŁUGI TACHOTERMINAL PRO Firmware 2.00.191 Akcesoria w opakowaniu kabel miniusb - USB (długość 1,8 m) wymienna karta pamięci 2GB (w gnieździe kart pamięci) program TTConfigurator (na karcie

Bardziej szczegółowo

Podstawy technologii tworzenia oprogramowania BSP dla systemów wbudowanych (na przykładzie systemu operacyjnego QNX oraz narzędzi Lauterbach)

Podstawy technologii tworzenia oprogramowania BSP dla systemów wbudowanych (na przykładzie systemu operacyjnego QNX oraz narzędzi Lauterbach) Podstawy technologii tworzenia oprogramowania BSP dla systemów wbudowanych (na przykładzie systemu operacyjnego QNX oraz narzędzi Lauterbach) I. QNX Momentics praca z pakietami BSP. Poniższy artykuł ma

Bardziej szczegółowo

Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych

Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych B.1. Dostęp do urządzeń komunikacyjnych Sterowniki urządzeń zewnętrznych widziane są przez procesor jako zestawy rejestrów

Bardziej szczegółowo

STM32 Butterfly. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107

STM32 Butterfly. Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107 Zestaw uruchomieniowy dla mikrokontrolerów STM32F107 STM32 Butterfly Zestaw STM32 Butterfly jest platformą sprzętową pozwalającą poznać i przetestować możliwości mikrokontrolerów z rodziny STM32 Connectivity

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery

WPROWADZENIE Mikrosterownik mikrokontrolery WPROWADZENIE Mikrosterownik (cyfrowy) jest to moduł elektroniczny zawierający wszystkie środki niezbędne do realizacji wymaganych procedur sterowania przy pomocy metod komputerowych. Platformy budowy mikrosterowników:

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Zielonogórski Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji. Sieci komputerowe Laboratorium 8

Uniwersytet Zielonogórski Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji. Sieci komputerowe Laboratorium 8 Uniwersytet Zielonogórski Wydział Elektrotechniki, Informatyki i Telekomunikacji Sieci komputerowe Laboratorium 8 Budowa routera, tryby pracy, składnia i podstawowe komendy 1 Cel ćwiczenia Ćwiczenie ma

Bardziej szczegółowo

Zbieranie podstawowych śladów działalności.

Zbieranie podstawowych śladów działalności. Zwalczanie Laboratorium 4. Zbieranie podstawowych śladów działalności.. Ślady pozostawione na komputerze można podzielić na dwie kategorie: ulotne i nieulotne. Nieulotne to te, które pozostają na komputerze

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp Rozdział 1. Zasady pracy z komputerem Rozdział 2. Budowa komputera... 20

Spis treści. Wstęp Rozdział 1. Zasady pracy z komputerem Rozdział 2. Budowa komputera... 20 Spis treści Wstęp... 9 Rozdział 1. Zasady pracy z komputerem.... 13 1.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy... 13 1.2. Normy prawne dotyczące rozpowszechniania programów komputerowych i ochrony praw autorskich....

Bardziej szczegółowo

DOS COMMAND.COM. Rys. 2. Główne moduły programowe systemu operacyjnego DOS. Interpreter poleceń. Rys. 3. Warstwowa struktura systemu DOS

DOS COMMAND.COM. Rys. 2. Główne moduły programowe systemu operacyjnego DOS. Interpreter poleceń. Rys. 3. Warstwowa struktura systemu DOS System Operacyjny DOS DOS (ang. Disc Operating System) jest to 16-bitowy jednozadaniowy system operacyjny. Głównym zadaniem systemu jest obsługa plików w systemie FAT (ang. File Allocation Table) i wsparcie

Bardziej szczegółowo

1. INSTALACJA SERWERA

1. INSTALACJA SERWERA 1. INSTALACJA SERWERA Dostarczony serwer wizualizacji składa się z: 1.1. RASPBERRY PI w plastikowej obudowie; 1.2. Karty pamięci; 1.3. Zasilacza 5 V DC; 1,5 A; 1.4. Konwertera USB RS485; 1.5. Kabla

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 8 Magistrale systemowe Magistrala Układy składające się na komputer (procesor, pamięć, układy we/wy) muszą się ze sobą komunikować, czyli być połączone. Układy łączymy ze

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie partycjami i dyskami w środowisku Windows.

Zarządzanie partycjami i dyskami w środowisku Windows. 15.03.2015 Temat. Zarządzanie partycjami i dyskami w środowisku Windows. Zarządzanie partycjami i dyskami w środowisku Windows. Partycja obszar, który jest przydzielony na dysku twardym by przeznaczyć

Bardziej szczegółowo

>>> Techniki rozbudowy systemów wbudowanych >>> Biblioteki wspomagające rozbudowę systemów wbudowanych. Name: Mariusz Naumowicz Date: 29 maja 2019

>>> Techniki rozbudowy systemów wbudowanych >>> Biblioteki wspomagające rozbudowę systemów wbudowanych. Name: Mariusz Naumowicz Date: 29 maja 2019 >>> Techniki rozbudowy systemów wbudowanych >>> Biblioteki wspomagające rozbudowę systemów wbudowanych Name: Mariusz Naumowicz Date: 29 maja 2019 [~]$ _ [1/14] >>> Treści wykładu I 1. HAL 2. libusb 3.

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE WINDOWS 1 SO i SK/WIN 007 Tryb rzeczywisty i chroniony procesora 2 SO i SK/WIN Wszystkie 32-bitowe procesory (386 i nowsze) mogą pracować w kilku trybach. Tryby pracy

Bardziej szczegółowo

Inteligentny czujnik w strukturze sieci rozległej

Inteligentny czujnik w strukturze sieci rozległej Inteligentny czujnik w strukturze sieci rozległej Tadeusz Pietraszek Zakopane, 13 czerwca 2002 Plan prezentacji Problematyka pomiarów stężenia gazów w obiektach Koncepcja realizacji rozproszonego systemu

Bardziej szczegółowo

ICD Wprowadzenie. Wprowadzenie. Czym jest In-Circuit Debugger? 2. O poradniku 3. Gdzie szukać dodatkowych informacji? 4

ICD Wprowadzenie. Wprowadzenie. Czym jest In-Circuit Debugger? 2. O poradniku 3. Gdzie szukać dodatkowych informacji? 4 ICD 2 Czym jest In-Circuit Debugger? 2 O poradniku 3 Gdzie szukać dodatkowych informacji? 4 ICD 1 ICD 25.08.2009 Czym jest In-Circuit Debugger? Większość procesorów dostarcza systemów debugowania (ang.

Bardziej szczegółowo

Podstawowa konfiguracja routerów. Interfejsy sieciowe routerów. Sprawdzanie komunikacji w sieci. Podstawy routingu statycznego

Podstawowa konfiguracja routerów. Interfejsy sieciowe routerów. Sprawdzanie komunikacji w sieci. Podstawy routingu statycznego Podstawowa konfiguracja routerów Interfejsy sieciowe routerów Sprawdzanie komunikacji w sieci Podstawy routingu statycznego Podstawy routingu dynamicznego 2 Plan prezentacji Tryby pracy routera Polecenia

Bardziej szczegółowo

U M L. System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux)

U M L.  System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux) http://user-mode-linux.sourceforge.net/ System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux) Autor: Jeff Dike Koncepcja powstała w 1999 r. Początkowo jako patch do jądra 2.0

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawowe kroki programowania zestawu uruchomieniowego ZL9AVR z systemem operacyjnym NutOS w środowisku

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia z S7-1200. S7-1200 jako Profinet-IO Controller. FAQ Marzec 2012

Ćwiczenia z S7-1200. S7-1200 jako Profinet-IO Controller. FAQ Marzec 2012 Ćwiczenia z S7-1200 S7-1200 jako Profinet-IO Controller FAQ Marzec 2012 Spis treści 1 Opis zagadnienie poruszanego w ćwiczeniu. 3 1.1 Wykaz urządzeń..... 3 2 KONFIGURACJA S7-1200 PLC.. 4 2.1 Nowy projekt.

Bardziej szczegółowo