Wady wymowy u osób z rozszczepem wargi i podniebienia*
|
|
- Tadeusz Romanowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czas. Stomatol., 2010, 63, 12, Polish Dental Society Wady wymowy u osób z rozszczepem wargi i podniebienia* Articulation disorders in people with cleft lip and cleft palate Agnieszka Banaszkiewicz Z Katedry Logopedii Uniwersytetu Gdańskiego Kierownik: prof. dr hab. E. Łuczyński Summary Introduction: People with cleft lip and/or cleft palate frequently experience specific speech problems, mostly nasality and articulation disorders. Aim of the study: To discuss articulation disorders in people with cleft lip and/or cleft palate on the basis of literature and own observation. Material and methods: The speech of 102 people with lip and/or cleft palate was examined. Results: All the subjects with cleft lip and/or cleft palate had problems with correct articulation. Conclusion: Children with cleft lip and/or cleft palate should be prescribed speech therapy from the day of birth. Speech therapy can last for a long time, even over a dozen years. Streszczenie Wprowadzenie: osoby z rozszczepem wargi i podniebienia często mają specyficzne problemy z mową, najczęściej pod postacią nosowania i dyslalii. Cel pracy: na podstawie piśmiennictwa i własnych obserwacji scharakteryzowano wady wymowy u osób z rozszczepem wargi i podniebienia. Materiał i metody: zbadano mowę 102 osób z rozszczepem wargi i podniebienia. Wyniki: wszystkie osoby z wadą rozszczepową wargi i podniebienia miały problemy z opanowaniem prawidłowej wymowy. Podsumowanie: dzieci z wadą rozszczepową wargi i podniebienia powinny korzystać z terapii logopedycznej od urodzenia. Terapia logopedyczna może trwać przez długi czas, nawet kilkanaście lat. KEYWORDS: cleft lip and palate, speech disorders, nasality, speech therapy HASŁA INDEKSOWE: rozszczep wargi i podniebienia, zaburzenia mowy, nosowanie, terapia logopedyczna Wstęp Mowa osób z rozszczepem podniebienia określana jest terminem palatolalia, mowa podniebienna lub mowa rozszczepowa (dyslalia palatina). Najważniejszym objawem palatolalii jest nosowanie oraz towarzyszące mu inne wady artykulacji polegające na zniekształcaniu kilku, kilkunastu a nawet wszystkich głosek (dyslalia). Zaburzenia wymowy występujące u osób z rozszczepem podniebienia są spowodowane brakiem zwarcia podniebienno-gardłowego, np. na skutek zbyt krótkiego podniebienia miękkiego, obecności szpary rozszczepowej lub otworu resztkowego, zaniku mięśni oraz zniekształceń szczękowo-zgryzowych. * Praca wygłoszona na XXXI Sympozjum Ortopedii Szczękowej PTS, które odbyło się maja 2010 r. w Gdańsku. 756
2 2010, 63, 12 Wady wymowy Rozszczep podniebienia jest często powodem zaburzeń ssania i połykania, oddychania, żucia, rozwoju układu kostnego i mięśniowego części twarzowej czaszki, zaburzeń słuchu (nawet w 50%), a także zaburzeń rozwoju emocjonalnego i społecznego. Każda z tych dysfunkcji utrudnia dziecku opanowanie prawidłowej artykulacji. Rozszczepowi podniebienia mogą towarzyszyć inne wady rozwojowe czy choroby: np. sekwencja Robina, upośledzenie umysłowe, wady serca, układu pokarmowego, niedorozwój nosa, które mogą negatywnie wpływać na przebieg rozwoju mowy. Inne cechy palatolalii to obniżenie zrozumienia mowy (aż do mowy określanej jako niezrozumiała) i zaburzenia mimiki, spowodowane ruchami kompensacyjnymi mięśni twarzy. Nosowanie Nosowanie (rynolalia, rynofonia, rynizm) o mniejszym natężeniu powoduje nieprzyjemne brzmienie i nieznaczne wady artykulacji. W cięższych postaciach są wymawianie tylko samogłoski nosowe i unosowione oraz spółgłoski nosowe, zaś pozostałe głoski są niewymawiane. Taka mowa jest nieprzyjemna w brzmieniu i mało zrozumiała lub niezrozumiała. Dołączają się do tego grymasy twarzy (zaburzenia mimiki), którymi pacjent stara się zmniejszyć przepływ powietrza przez nos, np. marszczy brwi, unosi skrzydełka nosa lub górną wargę. W zakresie nosowania (rhinolalia) rozróżnia się nosowanie otwarte (rhinolalia aperta) lub zamknięte (rhinolalia clausa), zdarza się też współwystępowanie obu tych rodzajów nosowania (rhinolalia mixta). Nosowanie otwarte Jeśli ciągłość podniebienia twardego lub miękkiego zostanie przerwana dochodzi wówczas do przedostawania się powietrza podczas wymawiania głosek ustnych (samogłosek a, o, u, e, i; spółgłosek p, b, ł, f, w, t, d, n, s, z, c, dz, j, ś, ź, ć, dź, l, r, sz, ż, cz, dż, k, g, h) przez jamę nosową. Samogłoski ustne wymawiane są jak nosowe. Największemu zniekształceniu ulega u, zaś najmniejszemu a. Z kolei wszystkie spółgłoski mogą ulegać unosowieniu. Nosowanie zamknięte Nosowanie zamknięte występuje, gdy strumień powietrza nie przedostaje się przez jamę nosową, co pociąga za sobą niemożność uzyskania rezonansu nosowego w przypadku głosek, które zwyczajowo wymawiane są nosowo (samogłoski ą, ę; spółgłoski m, n, ń). Nosowanie zamknięte przednie (rhinolalia clausa anterior) występuje przy niedrożności jamy nosowej (skrzywienie przegrody nosa, polipy nosa, obrzęk lub przerost błony śluzowej). Nosowanie zamknięte tylne (rhinolalia clausa posterior) występuje przy zmniejszeniu drożności części nosowej gardła (przerost migdałka gardłowego, zrost podniebienia miękkiego z tylną ścianą gardła). W przypadku nosowania zamkniętego głoski nosowe są wymawiane jak głoski ustne: głoska m jest zastępowana przez b, głoska n przez d, głoska ń przez dź, głoska ą przez o, zaś głoska ę przez e (np.: mama baba, nowy dowy, nie dzie, mąka boka). Nosowanie mieszane Nosowanie mieszane cechuje brak lub osłabienie rezonansu nosowego (nosowości) głosek nosowych z jednoczesnym unosowieniem (nazalizacją) głosek ustnych. Nieprawidłowości te są spowodowane równoczesnym występowaniem przyczyn, wywołujących nosowanie zamknięte oraz tych, które wywołują nosowanie otwarte. Ze względu na pochodzenie wyróżnia się: nosowanie strukturalne (anatomiczne) 757
3 A. Banaszkiewicz Czas. Stomatol., spowodowane nieprawidłową budową narządów mownych, nosowanie czynnościowe (nawykowe), które może być nawykowym niewykonywaniem pewnych ruchów artykulacyjnych pomimo przywrócenia prawidłowej budowy narządów mownych lub brakiem kontroli słuchowej u osób źle słyszących. Warto zwrócić na to zjawisko uwagę w aspekcie osób, u których pomimo udanej korekcji chirurgicznej objawy nosowania utrzymują się. Dyslalia zniekształcenia głosek W palatolalii wymowa wszystkich spółgłosek może być zniekształcona ze względu na miejsce, sposób artykulacji i udział wiązadeł głosowych. Miejsce artykulacji często zostaje przesunięte do tyłu, w kierunku tylnej ściany gardła i krtani, w szczególności dotyczy to głosek dentalizowanych (s, z, sz, ż, ś, ź, c, dz, cz, dż, ć, dź). Głoski tylnojęzykowe k, g mogą być zastępowane zwarciem językowo gardłowym lub głoską h. Głoski wargowo-zębowe f, v realizowane bywają dwuwargowo. Głoski t, d zastępowane są czasem nosową głoską n lub tylnojęzykowymi k, g. Poprawna realizacja głoski r zdarza się bardzo rzadko. Najczęściej jest ona omijana bądź zastępowana przez zwarcie krtaniowe lub zwarcie nasady języka i tylnej ściany gardła. Sposób artykulacji głosek zwartych często ulega zmianie (do ich wypowiadania konieczne jest uzyskanie odpowiedniego ciśnienia w jamie ustnej, czyli szczelne jej zamknięcie). Niektóre głoski zwarto-wybuchowe (p, b, t, d, k, g) mogą być w ogóle niewymawiane, a głoski zwarto-szczelinowe (ć, dź, c, dz, cz, dż) są z reguły wymieniane na szczelinowe. Ze względu na udział więzadeł głosowych dzielimy głoski na dźwięczne i bezdźwięczne. W palatolalii często występuje problem z uzyskaniem pełnej bezdźwięczności głosek ch, k, ś, ć, sz, cz, s, c, t, f, p. Cel pracy Celem pracy było scharakteryzowanie na podstawie własnych badań i dostępnego piśmiennictwa wad wymowy osób z rozszczepem wargi i podniebienia. Materiał i metody W roku akademickim 2009/2010 w Zakładzie Ortodoncji Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego wykonano orientacyjne badanie mowy u 102 osób z rozszczepem wargi i podniebienia w wieku od 1 roku i 3 miesięcy do 30 lat objętych leczeniem ortodontycznym w ramach Programu ortodontycznej opieki nad dziećmi z wrodzonymi wadami części twarzowej czaszki. Badanie mowy wykonywano zgodnie z obowiązującymi logopedów standardami, uwzględniając wiek badanego i jego kondycję psychofizyczną. Osoby niechętnie biorące udział w badaniu nie zostały włączone do grupy badań. Część badań zarejestrowano kamerą video. Wyniki Wśród badanych osób żadna nie mówiła w pełni poprawnie. Prawie poprawnie (z niewielkim nosowaniem bądź nieznacznymi deformacjami r jedno lub dwuuderzeniowym przedniojęzykowo-dziąsłowym lub przedniojęzykowo-zębowym, sporadycznie występującymi przyzębowymi, świszczącymi lub międzyzębowymi realizacjami mówiło (16,7%) 17 osób. U pozostałych 85 (83,3%) osób stwierdzono wadę wymowy, która wpływała na obniżenie zrozumienia mowy. 758
4 2010, 63, 12 Wady wymowy Omówienie wyników i dyskusja Na podstawie wykonanych badań mowy osób z rozszczepem podniebienia zauważa się przypadki samoistnego opanowania poprawnej mowy lub mowy w znacznym stopniu zbliżonej do poprawnej (z współwystępującym niewielkim nosowaniem). Uważa się, że im szybciej wykona się u dziecka zabiegi korygujące zaburzone warunki anatomiczne, tym większa jest szansa na opanowanie poprawnej wymowy. Stopień nosowania maleje wraz z upływem lat od zabiegu. Niestety takie przypadki określane są jako stosunkowo rzadkie [2] lub o małym nasileniu [1]. W badaniach własnych spośród zbadanych 102 osób, tylko 12 (11,8%) bez korzystania z terapii logopedycznej osiągnęło stan wymowy prawie poprawnej. Skutki wad wymowy Konsekwencje wad wymowy zależą od jej nasilenia oraz reakcji otoczenia. Nie u wszystkich osób są jednakowe. Często w wyniku wad wymowy pojawiają się problemy w nauce, np. kłopoty w nauce czytania i pisania (dzieci popełniają w piśmie podobne błędy, jak w mowie spontanicznej, nie potrafią poprawnie zapisać głosek, które niewłaściwie wymawiają). Dzieci miewają trudności z osiąganiem sukcesów w szkole, szczególnie w pracach pisemnych, czy odpowiedziach ustnych bardziej złożonych pod względem językowym, także ze względów emocjonalnych. Pojawiają się zaburzenia osobowości: nieśmiałość, poczucie niższej wartości, osamotnienia, stany lękowe, a nawet logofobia (lęk przed wypowiadaniem się), nerwowość, unikanie kontaktów z gośćmi, rówieśnikami. Wada wymowy bywa czynnikiem prowokującym złośliwość kolegów w klasie, na przerwie i poza szkołą. Dziecko może pozostawać w społecznej izolacji odsuwane od udziału w imprezach szkolnych: recytacjach, inscenizacjach oraz zabawach z rówieśnikami. U dzieci z tzw. twarzą rozszczepową, czyli o specyficznych cechach wyglądu środkowej części twarzy, wynikających z wady rozszczepowej, często dochodzi do zaburzeń emocjonalno-społecznych, wynikających z niskiej oceny własnego wyglądu [2]. Profilaktyka mowy Dziecko z rozszczepem podniebienia należy zaliczyć do grupy ryzyka opóźnienia w rozwoju mowy oraz grupy ryzyka zaburzeń emocjonalno-społecznych. Powikłania takie mogą, choć nie muszą wystąpić. Właśnie z tego powodu tak istotne jest podjęcie wczesnych działań profilaktycznych. Dziecko z wadą rozszczepową powinno znajdować się pod opieką medyczną i logopedyczną od urodzenia bądź od momentu stwierdzenia tej wady, także przed urodzeniem. W skład zespołu specjalistycznego zajmującego się dzieckiem wchodzą najczęściej ortodonta, chirurg, foniatra, laryngolog, logopeda i psycholog. Optymalna sytuacja byłaby, gdyby istniała możliwość przepływu informacji pomiędzy specjalistami, a rodzice mieli możliwość dostępu do jak największej liczby specjalistów w czasie jednej wizyty. Logopeda może podczas rozwoju mowy dziecka pewnymi działaniami wspierać przyswajanie nowych głosek i pomagać przyswajać je w sposób poprawny. Ćwiczenia takie z najmłodszymi dziećmi wykonywane są w formie zabawy i nie są w żaden sposób dla nich uciążliwe. Logopeda powinien pracować z pacjentem rozszczepowym i jego rodzicami od momentu urodzenia dziecka, aby poprzez stymulowanie, wzmacnianie cech i zachowań pożądanych a wyciszanie lub eliminowanie 759
5 A. Banaszkiewicz Czas. Stomatol., cech i zachowań niepożądanych, jak najszybciej uzyskać poprawną mowę. Przykładowo logopeda może wskazać rodzicom właściwy sposób reagowania na dźwięki wydawane przez dziecko zgodne z systemem fonologicznym języka ojczystego i niereagowania na dźwięki z nim niezgodne. Należy pamiętać, że nauczenie na nowo prawidłowych głosek, które dziecko przyswoiło w sposób nieprawidłowy jest zawsze czasochłonne, nieraz bardzo trudne dla dziecka i nie zawsze możliwe. Celem terapii logopedycznej jest w pierwszej kolejności umożliwienie dziecku komunikacji językowej, następnie usprawnianie artykulacji, aż do poprawnej realizacji wszystkich głosek (o ile jest to możliwe ze względu na warunki anatomiczne). Do zadań logopedy należy: w okresie prenatalnym przygotowanie rodziców na urodzenie dziecka z wadą rozszczepową, informowanie i wsparcie emocjonalne (wraz z lekarzem i psychologiem), w pierwszym roku życia dziecka masaż logopedyczny, nauka karmienia, instruktaż rodziców dotyczący stymulacji rozwoju mowy dziecka, udzielanie wsparcia psychologicznego, wykorzystywanie metod pedagogicznych w zakresie rozwoju mowy i myślenia, w wieku poniemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym wspomaganie i korygowanie rozwoju językowych umiejętności komunikacyjnych, w tym rozbudowywanie słownictwa; usprawnianie narządów mownych, w tym podniebienia miękkiego, warg i języka, uczenie prawidłowego toru oddechowego i dorosłego sposobu połykania, wywoływanie i korygowanie realizacji głosek dostosowane do warunków anatomicznych, czuwanie nad prawidłowym rozwojem psychomotorycznym i przygotowanie do nauki czytania i pisania (wraz z pedagogami), czuwanie nad rozwojem emocjonalnym, w szczególności w zakresie komunikacji językowej (wraz z psychologiem), informowanie rodziców o trudnościach dziecka występujących w zakresie komunikacji i sposobach wspierania go, współpraca z nauczycielami [3]. Podsumowanie Z własnych obserwacji wynika, że nie powinno się pozbawiać dzieci z rozszczepem możliwości kontynuowania terapii logopedycznej wraz z ukończeniem wieku wczesnoszkolnego bądź z momentem ukończenia szkoły podstawowej. Mowa osoby z rozszczepem podniebienia i/lub wargi bardzo często rozwija się z opóźnieniem w stosunku do norm rozwojowych. Wady zgryzu często współtowarzyszące wadzie rozszczepowej są leczone jeszcze w wieku młodzieńczym, a nawet we wczesnym okresie dorosłego życia. Ponieważ jedną z przyczyn wad wymowy może być wada zgryzu, nieraz znaczna poprawa artykulacji może nastąpić dopiero po poprawieniu warunków zgryzowych pacjenta. Niektóre zabiegi chirurgiczne, np. faryngofiksacja, plastyka wargi, plastyka nosa, przegrody nosowej, zamknięcie przetoki, wykonywane są nieraz u nastolatków bądź później. Mogą one zmienić warunki anatomiczne w taki sposób, że dzięki współpracy z logopedą i ćwiczeniom, jest możliwe uzyskanie poprawy artykulacji. Podziękowanie Autorka artykułu składa podziękowanie dr n. med. Annie Wojtaszek-Słomińskiej p.o. Kierownika Zakładu Ortodoncji Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego za umożliwienie wykonania powyższych badań. 760
6 2010, 63, 12 Wady wymowy Piśmiennictwo 1. Komorowska A, Dobrowolska-Pietroń B: Samoistna poprawa mowy po chirurgicznym zamknięciu rozszczepu podniebienia. Czas Stomat 1987, 40: Pluta-Wojciechowska D: Zaburzenia mowy u dzieci rozszczepem podniebienia. Badania teoria praktyka. Wyd Ergo-sum, Bytom Pluta-Wojciechowska D: Standard postępowania logopedycznego w przypadku osób z rozszczepem wargi i podniebienia. Logopedia 2008, 37: Adress: Gdańsk, ul. Wita Stwosza 58 Tel.: Fax: logab@ug.edu.pl Paper received 19 October 2010 Accepted 11 January 2011 K O M U N I K A T Autorów, Czytelników i Sympatyków Czasopisma Stomatologicznego uprzejmie informujemy, że decyzją Prezydium Zarządu Głównego PTS, od stycznia 2011 r., prace w Journal of Stomatology będą publikowane w języku angielskim i polskim. Chcemy powtórnie ubiegać się o indeksację w PubMed, którą mieliśmy do 1992 r. oraz uzyskać dla naszego periodyku punkty Impact Factor. Redakcja przygotowując artykuł do druku stosuje ujednolicone zasady obowiązujące dla czasopism biomedycznych, opracowane przez Międzynarodowy Komitet Redaktorów Czasopisma Medycznych ( Stąd uprzejmie prosimy Autorów, aby prace do druku były ściśle przygotowywane według nowego regulaminu, opublikowanego w jedenastym zeszycie Czasopisma Stomatologicznego 2010 r. oraz dostępnego na stronie internetowej naszego periodyku ( Redaktor Naczelny Prof. zw. dr hab. med. Hubert Wanyura 761
CHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY
CHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY Czynniki wywołujące zaburzenia mowy są różne. Dzieli się je na endogenne (wewnątrzpochodne) i egzogenne (zewnątrzpochodne). Bez względu na wiek pojawienia się, wszystkie zaburzenia
Bardziej szczegółowoZABURZENIA MOWY U DZIECI Z ROZSZCZEPEM PODNIEBIENIA, WYBRANE ZAGADNIENIA Z TERAPII MOWY
ZABURZENIA MOWY U DZIECI Z ROZSZCZEPEM PODNIEBIENIA, WYBRANE ZAGADNIENIA Z TERAPII MOWY Wśród wrodzonych wad rozwojowych rozszczep podniebienia jest schorzeniem złożonym, o wieloukładowym charakterze (J.
Bardziej szczegółowomiędzyzębowy charakteryzuje się tym, że w trakcie realizacji głosek ciszących, syczących lub szumiących dziecko wsuwa język między zęby
Wady wymowy Sygmatyzm to nieprawidłowa artykulacja głosek szumiących sz, ż, cz, dż, syczących s, z, c, dz lub ciszących ś, ź, ć, dź. Nieprawidłowość może dotyczyć jednego, dwóch lub wszystkich trzech szeregów
Bardziej szczegółowoKĄCIK LOGOPEDYCZNY. Praktyczny przewodnik logopedyczny, czyli co trzeba wiedzieć o diagnozie i terapii logopedycznej.
KĄCIK LOGOPEDYCZNY Należy do dobrego wychowania dzieci ażeby dobrze wykształcić narzędzie mowy, ażeby dzieci nauczyć każde słowo doskonale, wyraźnie i często wymawiać. I to będzie pierwsza nauka, którą
Bardziej szczegółowoCzy twoje dziecko wymaga pomocy logopedycznej?
Czy twoje dziecko wymaga pomocy logopedycznej? Przyczyną kłopotów z nauką u dzieci są bardzo często wady wymowy. Wadliwa wymowa może odzwierciedlać się w czytaniu i w pisaniu, co obniża samoocenę dziecka
Bardziej szczegółowoPROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ
PROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ W KRZAKACH Cele ogólne planu pracy: artykulacji oraz ich koordynacji); nie umiejętności poprawnej artykulacji wszystkich głosek; Cele szczegółowe:
Bardziej szczegółowoINTERWENCJA TERAPEUTYCZNA W PRZYPADKU OPÓŹNIONEGO ROZWOJU MOWY U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
INTERWENCJA TERAPEUTYCZNA W PRZYPADKU OPÓŹNIONEGO ROZWOJU MOWY U DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM OPÓŹNIONY ROZWÓJ MOWY zjawisko dotyczące wolniejszego wykształcenia się zdolności percepcyjnych lub/i ekspresyjnych
Bardziej szczegółowoInformator logopedyczny dla nauczycieli
Informator logopedyczny dla nauczycieli Należy do dobrego wychowania dzieci, ażeby dobrze wykształcić narzędzie mowy, ażeby dzieci nauczyć każde słowo doskonale, wyraźnie i często wymawiać. I to będzie
Bardziej szczegółowoProgram logopedyczny przedszkola Przyjaciół Książki dla dzieci 4,5 i 6 letnich Mówimy ładnie
Program logopedyczny przedszkola Przyjaciół Książki dla dzieci 4,5 i 6 letnich Mówimy ładnie Opracowała: mgr Agnieszka Sokółka Wstęp Umiejętność poprawnego mówienia jest w naszych czasach szczególnie ważna.
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY, SPOSÓB ICH ROZPOZNAWANIA ORAZ ZESTAW ĆWICZEŃ WSPOMAGAJĄCYCH TERAPIĘ LOGOPEDYCZNĄ KLASYFIKACJA ZABURZEŃ MOWY
CHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY, SPOSÓB ICH ROZPOZNAWANIA ORAZ ZESTAW ĆWICZEŃ WSPOMAGAJĄCYCH TERAPIĘ LOGOPEDYCZNĄ Czynniki wywołujące zaburzenia mowy są różne. Dzieli się je na wewnątrzpochodne (endogenne)
Bardziej szczegółowoNAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE WADY WYMOWY oraz ZABURZENIA ROZWOJU MOWY U DZIECI
NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCE WADY WYMOWY oraz ZABURZENIA ROZWOJU MOWY U DZIECI DYSLALIE Najczęściej spotykane wady wymowy u dzieci to zaburzenia artykulacji, czyli nieprawidłowe, odbiegające od normy przyjętej
Bardziej szczegółowoPraktyczny przewodnik logopedyczny, czyli co trzeba wiedzieć o diagnozie i terapii logopedycznej.
Praktyczny przewodnik logopedyczny, czyli co trzeba wiedzieć o diagnozie i terapii logopedycznej. 1. Kto to jest logopeda? Logopeda jest specjalistą, który może: Nauczyć Twoje dziecko prawidłowo wymawiać
Bardziej szczegółowoZajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA
Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA Prawidłowy rozwój mowy uwarunkowany jest właściwym rozwojem intelektualnym, fizycznym i emocjonalnym. Opanowanie właściwej techniki mówienia, wyraziste wymawianie
Bardziej szczegółowoBIULETYN LOGOPEDYCZNY MALUSZEK
BIULETYN LOGOPEDYCZNY MALUSZEK CZYLI CAŁOŚCIOWE SPOJRZENIE NA ROZWÓJ DZIECKA Nr 16, WRZESIEŃ 2019 Niepubliczne Przedszkole Janowiaczek LOGOPEDYCZNE FAKTY I MITY Z doświadczeń logopedów praktyków wynika,
Bardziej szczegółowoZabawy i ćwiczenia wspomagające rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym
Zabawy i ćwiczenia wspomagające rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym Wiek przedszkolny dziecka jest okresem swoistej mowy dziecięcej. Charakteryzuje się on substytucją, uproszczeniami i seplenieniem.
Bardziej szczegółowoPierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku
Pierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku KROK 1: Zapisanie dziecka na wizytę logopedyczną: Na pierwszą wizytę/ konsultację logopedyczną należy zapisać dziecko w sekretariacie Poradni
Bardziej szczegółowoJeszcze w drugiej połowie ub. wieku najczęściej rutynowo zamykano rozszczep podniebienia między 18-tym a 24-tym miesiącem życia dziecka.
STRESZCZENIE Rozszczep wargi i/lub podniebienia, występujący w postaciach izolowanych lub w formie skojarzonej jako rozszczep wargi, wyrostka zębodołowego i podniebienia, stanowi 65% anomalii rozwojowych
Bardziej szczegółowoNajczęściej spotykane rodzaje wad wymowy u dzieci:
Zaburzenia mowy to wszelkie odstępstwo od prawidłowej mowy, od normy przyjętej w danym języku. Zaburzenia mowy ujawniaj ą si ę w postaci : nieprawidłowej wymowy głosek wady wymowy opóźnionego rozwoju mowy
Bardziej szczegółowoWARUNKIEM SKUTECZNEJ TERAPII LOGOPEDYCZNEJ JEST PRACA Z DZIECKIEM W DOMU. BEZ NIEJ NIE BĘDZIE EFEKTÓW W POSTACI POPRAWNEJ WYMOWY.
Informacje o terapii logopedycznej Z uwagi na specyfikę terapii logopedycznej ważne jest, by zadawane przez logopedę ćwiczenia były wykonywane codziennie przez 15 minut, zawsze w obecności rodzica, który
Bardziej szczegółowoPomoc logopedyczna dzieciom w wieku przedszkolnym jako profilaktyka niepowodzeń szkolnych. Autor: mgr Grażyna Wrzaszczak
Pomoc logopedyczna dzieciom w wieku przedszkolnym jako profilaktyka niepowodzeń szkolnych Autor: mgr Grażyna Wrzaszczak [...] przyszłość dziecka kształtuje się w przedszkolu. D.Elsenbroich, Co siedmiolatek
Bardziej szczegółowoJAK WSPOMAGAĆ ROZWÓJ MOWY PRZEDSZKOLAKA
JAK WSPOMAGAĆ ROZWÓJ MOWY PRZEDSZKOLAKA Kiedy należy skorzystać z porady Logopedy? Jak wspomagać rozwój dziecka? Wskazówki dla Rodziców Terapie wspomagające 1 Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:
Bardziej szczegółowoTerapia dyslalii rozszczepowej
Terapia dyslalii rozszczepowej Dyslalia rozszczepowa to rodzaj dyslalii obwodowej, której objawem są zakłócenia dźwiękowych realizacji fonemów, a które (...) mogą dotyczyć wszystkich cech fonetycznych.
Bardziej szczegółowoDRODZY RODZICE! Znajdźcie czas! Słuchajcie z uwagą opowieści Dziecka, tak jak chcielibyście, Aby ono słuchało Was!!!
DRODZY RODZICE! Znajdźcie czas! Słuchajcie z uwagą opowieści Dziecka, tak jak chcielibyście, Aby ono słuchało Was!!! Mowa jest zwierciadłem duszy człowieka i trzeba o nią dbać... Prawidłowe kształtowanie
Bardziej szczegółowoOrganizacja terapii logopedycznej
Organizacja terapii logopedycznej w Szkole Podstawowej nr 1 w Dobrym Mieście 1. Rodzice wyrażają zgodę na przeprowadzenie przesiewowych badań logopedycznych ich dzieci na terenie placówki, składając podpis
Bardziej szczegółowo1.Klasyfikacja głosek języka polskiego. 2.Układ narządów artykulacyjnych przy wymowie wybranych głosek.
ZAPRASZAM ZAPRASZAM 1.Klasyfikacja głosek języka polskiego. 2.Układ narządów artykulacyjnych przy wymowie wybranych głosek. 1. Głoski języka polskiego możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: - Samogłoski
Bardziej szczegółowoW jaki sposób rodzic może stymulować rozwój mowy dziecka?
W jaki sposób rodzic może stymulować rozwój mowy dziecka? Sprawność mówienia kształtuje się od pierwszych chwil życia dziecka i ma to miejsce w domu rodzinnym. Osoby najbliższe dziecku mają największy
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY
CHARAKTERYSTYKA WAD WYMOWY Należy do dobrego wychowania dzieci, ażeby dobrze wykształcić narzędzie mowy, ażeby dzieci nauczyć każde słowo doskonale, wyraźnie i czysto wymawiać. I to będzie pierwsza nauka,
Bardziej szczegółowoPosługiwanie się mową artykułowaną nie jest czynnością wrodzoną - umiejętność ta musi być nabywana na drodze społecznych uwarunkowań, poprzez kontakt
ETAPY ROZWOJU MOWY DZIECKA Posługiwanie się mową artykułowaną nie jest czynnością wrodzoną - umiejętność ta musi być nabywana na drodze społecznych uwarunkowań, poprzez kontakt z otoczeniem. Zanim jednak
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI LOGOEPDYCZNEJ SZKOŁA POPRAWNEJ WYMOWY
Szkoła PODSTAWOWA NR 1 W BRODNICY PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOEPDYCZNEJ SZKOŁA POPRAWNEJ WYMOWY CELE LOGOPEDYCZNE: 1. Stymulowanie rozwoju mowy i języka tak, aby wszystkie dzieci osiągnęły: sprawność strony
Bardziej szczegółowoWady wymowy - rodzaje, przyczyny, skutki, zapobieganie.
Wady wymowy - rodzaje, przyczyny, skutki, zapobieganie. Mowa jest jedną z ważniejszych form aktywności człowieka, kluczem do wiedzy i ważnym czynnikiem kształtującym osobowość. Mowa jest atutem w nawiązywaniu
Bardziej szczegółowoPlan terapii logopedycznej. Cele terapii logopedycznej
Plan terapii logopedycznej Cele terapii logopedycznej 1. Usuwanie wad i zaburzeń mowy. 2. Kształtowanie prawidłowej mowy pod względem gramatycznym, fonetycznym, leksykalnym. Zadania w zakresie terapii
Bardziej szczegółowoWady wymowy u dzieci
Wady wymowy u dzieci Nie od dziś wiadomo, że dzieci bywają okrutne. W jakim sensie? Drwią z inności, wyśmiewają się z kolegów, gdy ci choć trochę od nich odstają. Jedną z takich cech, która naraża młodego
Bardziej szczegółowoOpracowała : mgr Elżbieta Książkiewicz-Mroczka
PROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. JANA PAWŁA II W GŁOJSCACH NA ROK SZKOLNY 2015/2016 W RAMACH POMOCY PSYCHOLOGICZNO- PEDAGOGICZNEJ Opracowała : mgr Elżbieta Książkiewicz-Mroczka
Bardziej szczegółowoPRZYCZYNY WAD I ZABURZEŃ MOWY U DZIECI
PRZYCZYNY WAD I ZABURZEŃ MOWY U DZIECI Wstępują różne typy zaburzeń mowy wynikające z różnych przyczyn. U podłoża wszystkich zaburzeń mowy mogą leżeć przyczyny funkcjonalne, organiczne, emocjonalne lub
Bardziej szczegółowoSŁOWNIK LOGOPEDYCZNY
SŁOWNIK LOGOPEDYCZNY artykulacja: określone zjawiska fonetyczne dzięki którym wymawiane dźwięki stają się głoskami; o ostatecznym kształcie i jakości głosek decyduje układ narządów mowy względem siebie.
Bardziej szczegółowoPlan terapii logopedycznej. czyli w jaki sposób dziecko w naszej szkole trafi do logopedy?
Plan terapii logopedycznej czyli w jaki sposób dziecko w naszej szkole trafi do logopedy? 1. Przygotowanie list imiennych dzieci w celu uzyskania zgody rodziców na udział ich dziecka w przesiewowych i
Bardziej szczegółowoPROGRAM PRACY Z UCZNIEM/UCZENNICĄ NA ZAJĘCIACH Z TERAPII LOGOPEDYCZNEJ NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU:
PROGRAM PRACY a1 Z UCZNIEM/UCZENNICĄ NA ZAJĘCIACH Z TERAPII LOGOPEDYCZNEJ NOWA JAKOŚĆ EDUKACJI W PYSKOWICACH REALIZOWANY W RAMACH PROJEKTU: WYRÓWNYWANIA SZANS EDUKACYJNYCH UCZNIÓW Z GRUP O UTRUDNIONYM
Bardziej szczegółowomgr Ewelina Gibowicz
mgr Ewelina Gibowicz * Zdolność do nabycia umiejętności posługiwania się mową jest WRODZONA * Warunek ujawnienia się tej zdolności: - WŁASNA AKTYWNOŚĆ DZIECKA - OTOCZENIE, KTÓRE POSŁUGUJE SIĘ JĘZYKIEM
Bardziej szczegółowoPlan pracy dotyczący sygmatyzmu interdentalnego
Plan pracy dotyczący sygmatyzmu interdentalnego ETAP Usprawnianie motoryki narządów mowy Nauka oddychania przez nos Reedukacja połykania Korekcja usprawniania języka w spoczynku Terapia logopedyczna polegająca
Bardziej szczegółowoWymowa u dzieci w wieku przedszkolnym
Wymowa u dzieci w wieku przedszkolnym Opracowała: mgr Anna Smardzewska Nauczyciel Przedszkola Samorządowego nr1 w Aleksandrowie Kuj. Wprowadzenie Wymowa dziecka jest przedmiotem badań różnych nauk i budzi
Bardziej szczegółowoROZWÓJ MOWY DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM ORAZ PROFILAKTYKA ZABURZEŃ MOWY
ROZWÓJ MOWY DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNYM ORAZ PROFILAKTYKA ZABURZEŃ MOWY Rozwój mowy nie przebiega u wszystkich dzieci jednakowo: u jednych szybciej, u innych wolniej lub nieharmonijnie. Stopień rozwoju
Bardziej szczegółowoAspekt logopedyczny. przerośniętego migdałka gardłowego u dziecka
Opracowanie: mgr Aneta Muszyńska-logopeda, mgr Maria Bryła-logopeda Aspekt logopedyczny przerośniętego migdałka gardłowego u dziecka Przerost migdałka gardłowego, tzw. trzeciego migdałka występuje u dzieci
Bardziej szczegółowoPierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku
Pierwsza wizyta u logopedy Standardy postępowania krok po kroku KROK 1: Zapisanie dziecka na wizytę logopedyczną: Na pierwszą wizytę/ konsultację logopedyczną należy zapisać dziecko w sekretariacie Poradni
Bardziej szczegółowoPRACĘ LOGOPEDY REGULUJE:
Logopeda - Sylwia Wysocka PRACĘ LOGOPEDY REGULUJE: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w
Bardziej szczegółowoUczeń z nieprawidłową wymową
Dorota Zawistowska- neurologopeda, surdopedagog Uczeń z nieprawidłową wymową Normy rozwojowe kształtowania się mowy wskazują, że rozwój podsystemu fonologicznego języka powinien być zakończony w szóstym
Bardziej szczegółowoWiosna logopedyczna Ilona Żyła. Jak wspomagać rozwój mowy dziecka przedszkolnego
Wiosna logopedyczna Ilona Żyła Jak wspomagać rozwój mowy dziecka przedszkolnego Jak dzieci uczą się mówić? bocian chodził na długich czerwonych nogach i paplał po egipsku; nauczył się bowiem tego języka
Bardziej szczegółowoWstępne podsumowanie badań zaburzeń mowy u dzieci w wieku przedszkolnym z dysfunkcją fazy połykania i oddychania
Izabela Malicka The International School of Kraków Przedszkole Bajkowa Kraina w Krakowie Wstępne podsumowanie badań zaburzeń mowy u dzieci w wieku przedszkolnym z dysfunkcją fazy połykania i oddychania
Bardziej szczegółowoNajczęściej spotykane wady wymowy
Najczęściej spotykane wady wymowy część 1 Opracowanie: mgr Judyta Wójcik - logopeda SYGMATYZM Sygmatyzm to kolokwialnie mówiąc seplenienie. Jest to rodzaj dyslalii polegający na nieprawidłowej artykulacji
Bardziej szczegółowoPrzyjrzyjmy się zatem skutkom niefizjologicznego sposobu oddychania:
Oddychanie, służące wyłącznie celom fizjologicznym, nazywamy oddychaniem fizjologicznym, spoczynkowym albo statycznym. Ruchy występujące w czasie tego typu oddychania są ruchami wrodzonymi. Nie musimy
Bardziej szczegółowoZ tego rozdziału dowiesz się:
Rozdział 2 Jak powstaje głos? Z tego rozdziału dowiesz się: które partie ciała biorą udział w tworzeniu głosu, jak przebiega proces wzbudzania dźwięku w krtani, w jaki sposób dźwięk staje się głoską, na
Bardziej szczegółowoETAPY ROZWOJU MOWY. Rozwój mowy dziecka od narodzin do siódmego roku życia dzielimy na cztery okresy ( L. Kaczmarek) :
ETAPY ROZWOJU MOWY Rozwój mowy dziecka od narodzin do siódmego roku życia dzielimy na cztery okresy ( L. Kaczmarek) : - okres melodii - okres wyrazu - okres zdania - okres swoistej mowy dziecięcej OKRES
Bardziej szczegółowoPORADNIK DLA RODZICÓW. www.abak-centrumterapii.pl
PORADNIK DLA RODZICÓW www.abak-centrumterapii.pl I. Metoda Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansen (IAS) II. Przewodnik dla rodziców III. Zarys rozwoju mowy dziecka IV. Kiedy do logopedy? V. Skrócone
Bardziej szczegółowoTERAPIA LOGOPEDYCZNA. Terapią logopedyczną objęte są dzieci z zaburzeniami mowy.
TERAPIA LOGOPEDYCZNA Terapią logopedyczną objęte są dzieci z zaburzeniami mowy. Zajęcia odbywają się systematycznie, dostosowane są do możliwości psychofizycznych każdego ucznia. Terapia prowadzona jest
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH LOGOPEDIA OGÓLNA
PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH LOGOPEDIA OGÓLNA Cel studiów: Celem studiów jest przygotowanie słuchaczy do zawodu logopedy terapeuty z zakresu diagnozy, terapii mowy i wymowy pracującego z dziećmi, młodzieżą
Bardziej szczegółowoRegionalny Program Polityki Zdrowotnej
Regionalny Program Polityki Zdrowotnej Program badań przesiewowych słuchu oraz mowy dla uczniów pierwszych klas szkół podstawowych z terenu województwa łódzkiego na lata 2018-2020 Jeśli jesteś rodzicem
Bardziej szczegółowoGrażyna Krzysztoszek, Małgorzata Piszczek MATERIA WYRAZOWO-OBRAZKOWY DO UTRWALANIA POPRAWNEJ WYMOWY G OSEK A, O, U, E, I, Y, A,, E,
Grażyna Krzysztoszek, Małgorzata Piszczek MATERIA WYRAZOWO-OBRAZKOWY DO UTRWALANIA POPRAWNEJ WYMOWY G OSEK A, O, U, E, I, Y, A,, E, 10 Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2012 Korekta: Danuta
Bardziej szczegółowoROZWÓJ MOWY DZIECKA. Rozwój mowy można podzielić na cztery okresy:
ROZWÓJ MOWY DZIECKA Drodzy Rodzice, oceniając stopień rozwoju mowy dziecka musicie pamiętać, że nie przebiega on u wszystkich dzieci jednakowo. U jednych szybciej, u innych znacznie wolniej. Dlatego, nie
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć logopedycznych
Scenariusz zajęć logopedycznych Rodzaj terapii: logopedyczna Czas trwania zajęć: 45 min. Etap kształcenia: szkoła podstawowa Klasa: I Forma pracy: indywidualna Diagnoza logopedyczna: Dziewczynka lat 7
Bardziej szczegółowoRola rodziny w kształtowaniu mowy dziecka
Rola rodziny w kształtowaniu mowy dziecka W procesie kształtowania mowy dziecka dużą rolę odgrywają rodzice. Dziecko uczy się mowy od otoczenia, to znaczy od osób, z którymi najczęściej przebywa. Niekiedy
Bardziej szczegółowoszczęki, objawy i sposoby Natalia Zając
Etiologia wybranych grup rozszczepów szczęki, objawy i sposoby ich zespołowego leczenia. Natalia Zając Promotor: dr n. med., prof. Vaclav Bednar Wstęp Wśród wad rozwojowych występujących u noworodków w
Bardziej szczegółowoZabawy buzi i ję WSTĘP PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ
PROGRAM PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ Zabawy buzi i ję zyczka WSTĘP Okres przedszkolny jest czasem formowania się systemu fonetycznofonologicznego oraz pojawiania się wszystkich kategorii gramatycznych oraz
Bardziej szczegółowoRola rodziców w terapii mowy dziecka
Rola rodziców w terapii mowy dziecka Począwszy od życia płodowego dziecko rejestruje dźwięki z otoczenia, najlepiej rozpoznaje głos matki. Już w pierwszym miesiącu życia noworodek krzykiem i płaczem sygnalizuje
Bardziej szczegółowoPROGRAM WŁASNY ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM W SZCZERCOWIE
PROGRAM WŁASNY ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM W SZCZERCOWIE Niech język giętki wypowie wszystko, co pomyśli głowa autor: logopeda Edyta Gagracz Szczerców 1.09.2017 r. 1 SPIS TREŚCI I Wstęp
Bardziej szczegółowoZajęcia specjalistyczne w PSP nr 4 w Świdwinie w roku szkolnym 2018/2019
Zajęcia specjalistyczne w PSP nr 4 w Świdwinie w roku szkolnym 2018/2019 W naszej szkole prowadzone są: 1. ZAJĘCIA DYDAKTYCZNO WYRÓWNAWCZE. 2. ZAJĘCIA REWALIDACYJNE. 3. ZAJĘCIA KOREKCYJNO KOMPENSACYJNE.
Bardziej szczegółowoPORADY LOGOPEDY. Zalecenia prof. Leona Kaczmarka dla rodziców. 12 przykazań logopedycznych
PORADY LOGOPEDY Zalecenia prof. Leona Kaczmarka dla rodziców 12 przykazań logopedycznych 1. Narządy mowy dziecka kształtują się i zaczynają funkcjonować już w życiu płodowym. Są one ogromnie wrażliwe na
Bardziej szczegółowoWczesne rozpoznawanie trudności w nauce czytania i pisania ryzyko dysleksji. Przyczyny i skutki dysleksji rozwojowej.
Działania edukacyjno profilaktyczne na rzecz rodziców, nauczycieli i uczniów. Oferta Zespołu Poradni Psychologiczno Pedagogicznych Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 na rok szkolny 2016/2017 Dla
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ DS. DZIECKA Oferta Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 na rok szkolny 2015/2016
ZESPÓŁ DS. DZIECKA Oferta Poradni Psychologiczno Pedagogicznej nr 3 na rok szkolny 2015/2016 Skład zespołu: mgr pedagog, koordynator zespołu mgr - pedagog mgr - pedagog mgr Magdalena Górniak-Grzyb - pedagog
Bardziej szczegółowoOkresy rozwoju mowy dziecka na co zwrócić uwagę. w wymowie naszego dziecka
Okresy rozwoju mowy dziecka na co zwrócić uwagę w wymowie naszego dziecka Proces rozwoju mowy przebiega etapami i trwa kilka lat. Zanim dziecko nauczy się wyrażać swoje myśli, musi przejść wiele etapów,
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny
PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA kierowanie wzrostem i rozwojem narządu żucia w każdym okresie rozwojowym dziecka poprzez:
Bardziej szczegółowoPRZYJMOWANIE POŻYWIENIA - MIMIKA - ODDYCHANIE - FONACJA
Metoda ustno-twarzowej terapii regulacyjnej polega na stymulacji mięśni biorących udział w procesie mowy: mięśni oddechowych i klatki piersiowej, mięśni kontrolujących ustawianie głowy, mięśni twarzy i
Bardziej szczegółowoZALECENIA DOTYCZĄCE WCZESNEJ PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ
ZALECENIA DOTYCZĄCE WCZESNEJ PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ Proces opanowywania języka i jego rozwoju zachodzi pod wpływem środowiska, w którym dziecko się wychowuje. I to właśnie rodzice powinni w sposób
Bardziej szczegółowoWARSZTATY LOGOPEDYCZNE. mgr Monika Szymańska Neurologopeda, Pedagog specjalny
WARSZTATY LOGOPEDYCZNE mgr Monika Szymańska Neurologopeda, Pedagog specjalny Plan spotkania Etapy rozwoju artykulacji. Czynniki wywołujące dysfunkcję narządów mowy. Najczęstsze wady wymowy występujące
Bardziej szczegółowoLogopedia w praktyce nauczyciela. Oktawia Czechowska
Logopedia w praktyce nauczyciela Oktawia Czechowska Zagadnienia Logopedia jako nauka Profilaktyka logopedyczna w placówce oświatowej Diagnoza i terapia logopedyczna Wada artykulacyjna, a zaburzenie mowy
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Zarządzenia nr 63/2007/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 20 września 2007 r.
OPIS PROGRAMU ORTODONTYCZNEJ OPIEKI NAD DZIEĆMI Z WRODZONYMI WADAMI CZĘŚCI TWARZOWEJ CZASZKI Warszawa, 2007 rok 1 1. Uzasadnienie celowości wdrożenia programu Opis problemu Częstość występowania rozszczepów
Bardziej szczegółowoPubliczna Szkoła Podstawowa nr 9 w Radomiu
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 9 w Radomiu RAMOWY PROGRAM TERAPII LOGOPEDYCZNEJ Opracowanie neurologopeda mgr Justyna Sambor Ramowy program terapii logopedycznej. Opracowała mgr Justyna Sambor 1 Wstęp
Bardziej szczegółowoW trzecim okresie nazywanym okresem zdania (od 2 do 3 roku życia) mowa ulega dalszemu doskonaleniu. Dziecko powinno już wypowiadać głoski:
Rozwój mowy jest procesem fizjologicznym, charakteryzującym się osobliwymi zmianami ilościowymi i jakościowymi w zakresie możliwości użycia języka przez dziecko. Jest on możliwy jedynie w środowisku społecznym
Bardziej szczegółowoWyniki przesiewowego badania logopedycznego u uczniów z klas pierwszych
Wyniki przesiewowego badania logopedycznego u uczniów z klas pierwszych Rok szkolny 2010/2011 Cel badania Celem logopedycznego badania przesiewowego była ocena stanu wymowy uczniów podejmujących naukę
Bardziej szczegółowoO wędzidełku języka słów kilka
O wędzidełku języka słów kilka Źródło: internet Wędzidełko języka to cienka błonka, która łączy dolną część języka z dnem jamy ustnej. Kiedy jest prawidłowo zbudowane, pozwala na swobodne ruchy językiem
Bardziej szczegółowoJak rozwija się mowa u dzieci w wieku przedszkolnym?
Jak rozwija się mowa u dzieci w wieku przedszkolnym? Porozumiewanie się językowe, słowne, możliwe jest za sprawą mowy, która odgrywa istotną rolę w społecznych kontaktach człowieka z innymi ludźmi. Poprzez
Bardziej szczegółowoKlinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Centralny Szpital Kliniczny
Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Dysphagia in the intensive care unit: epidemiology, mechanisms, and clinical management. Critical Care 2019, marzec Systematyczny
Bardziej szczegółowoProgram Logopedia. - opis szczegółowy. Szereg ciszący.
Program Logopedia - opis szczegółowy Pakiet LOGOPEDIA daje możliwość ciągłego monitorowania terapii, pozwala na bieżącą analizę stopnia zaburzenia płynności mowy i zindywidualizowanie procesu terapeutycznego.
Bardziej szczegółowoOKRES MELODII - OD URODZENIA DO 1 ROKU ŻYCIA
Dziecko poznaje świat, dzięki rozumieniu mowy, a umiejętność mówienia pozwala mu wyrazić swoje spostrzeżenia, pragnienia i uczucia. Podstawową wiedzę o tym, jak rozwija się mowa dziecka powinien posiadać
Bardziej szczegółowoBlok: Terapia i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży Metoda SI we wspomaganiu rozwoju. Wprowadzenie do zagadnienia.
Blok: Terapia i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży Metoda SI we wspomaganiu rozwoju. Wprowadzenie do zagadnienia. Magdalena Charbicka terapeuta integracji sensorycznej, oligofrenopedagog, terapeuta
Bardziej szczegółowoJustyna Gogol Adelina Horoń
Justyna Gogol Adelina Horoń Nie jest jednorazowa, kształtuje się przez wielokrotny kontakt z badanym. Cele: Potwierdzenie/wykluczenie zjawisk logopedycznych (zaburzeń) Przewidywanie ewentualnych tendencji
Bardziej szczegółowoŻabno, dnia r.
Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)
Bardziej szczegółowoRys. 1 Chłopiec 4- letni - astma oskrzelowa z zaburzonym torem oddechowym i połykaniem.
Krystyna Marasz logopeda- PPP Toruń PSL UMK WPŁYW PRZEWLEKŁYCH STANÓW ZAPALNYCH GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH NA WADY WYMOWY We wrześniu 2011 roku w czasie trwania konferencji organizacji GARD w Warszawie,
Bardziej szczegółowoCENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE FILIA W TURKU
CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI PUBLICZNA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA W KONINIE FILIA W TURKU LOGOPEDIA. ZABURZENIA MOWY Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2004-2014 Opracowanie: Agnieszka Graczyk
Bardziej szczegółowoPORADNIK PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ DLA RODZICÓW
PORADNIK PROFILAKTYKI LOGOPEDYCZNEJ DLA RODZICÓW WSPIERANIE ROZWOJU MOWY DZIECKA PODSTAWOWE ZASADY Karmienie piersią, czyli tzw. karmienie naturalne wspiera rozwój wszystkich narządów mowy (wargi, język,
Bardziej szczegółowo1. Logopedia - definicja Logopedia
1. Logopedia - definicja Logopedia gr. lotos słowo, phedos nauka zajmuje się całością zagadnień związanych z komunikacją językową analizuje problem logopedyczny w różnym aspekcie : medycznym lingwistycznym
Bardziej szczegółowo1. Czym jest mowa, jej składniki
ROLA MOWY W ŻYCIU I ROZWOJU DZIECKA Joanna Dąbrowska 1. Czym jest mowa, jej składniki 2. Czynniki warunkujące prawidłowy rozwój mowy 3. Etapy rozwoju mowy 4. Nieprawidłowości, wady wymowy 5. Wpływ wad
Bardziej szczegółowoWstęp do Językoznawstwa
Wstęp do Językoznawstwa Prof. Nicole Nau UAM, IJ, Językoznawstwo Komputerowe Piąte zajęcie 03.11.2015 Dzisiaj: Krótkie prowadzenie do fonetyki Jak powstają głoski? Jak klasyfikujemy i opisujemy głoski?
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ Opracowanie: Mgr Anna Borek Mgr Barbara Jakubiec Mgr Tomasz Padyjasek Spis treści: 1. Termin dysleksja. 2. Trudności
Bardziej szczegółowologopedia to nauka o kształtowaniu się prawidłowej mowy, usuwaniu wad wymowy oraz nauczaniu mowy w przypadku jej braku lub utraty ( I.
logopedia to nauka o kształtowaniu się prawidłowej mowy, usuwaniu wad wymowy oraz nauczaniu mowy w przypadku jej braku lub utraty ( I. Styczek) kształtowanie prawidłowej mowy, dbanie o jej prawidłowy i
Bardziej szczegółowoWarunki prawidłowego rozwoju mowy dziecka.
Warunki prawidłowego rozwoju mowy dziecka. Mowa jest najwyższą funkcją psychiczną człowieka. Funkcją mowy są czynności poznawcze, które dokonują się za pomocą języka i tylko języka. Świat poznajemy, posługując
Bardziej szczegółowoOŚRODEK ODDZIAŁ DZIENNY CZYNNY OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU W GODZINACH 8.00-18.00 Rejestracja tel. 14 627 10 22
OŚRODEK ODDZIAŁ DZIENNY CZYNNY OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU W GODZINACH 8.00-18.00 Rejestracja tel. 14 627 10 22 Ośrodek realizuje świadczenia medyczne na rzecz dzieci zagrożonych nieprawidłowym rozwojem
Bardziej szczegółowoProfilaktyka logopedyczna w przedszkolu. Jolanta Hysz konsultant ds. informatyki i edukacji początkowej WODN w Skierniewicach
Profilaktyka logopedyczna w przedszkolu Jolanta Hysz konsultant ds. informatyki i edukacji początkowej WODN w Skierniewicach Etapy rozwoju dziecka istotne ze względu na mowę Rozwój mowy dziecka rozpoczyna
Bardziej szczegółowoSPECJALNOŚĆ LOGOPEDYCZNA NA STUDIACH I i II STOPNIA FILOLOGIA POLSKA OFERTA ZAKŁADU LEKSYKOLOGII I LOGOPEDII
SPECJALNOŚĆ LOGOPEDYCZNA NA STUDIACH I i II STOPNIA FILOLOGIA POLSKA OFERTA ZAKŁADU LEKSYKOLOGII I LOGOPEDII WARUNKI REKRUTACJI NA SPECJALNOŚĆ Warunki przyjęcia na I stopień specjalności: rozmowa kwalifikacyjna
Bardziej szczegółowoWedług L. Kaczmarka (1981) dyslalia (szeroko rozumiana jako wszystkie wady wymowy) może być:
Agata Nazarewicz-Jonko Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Lublinie Wady wymowy Wady wymowy, czyli zaburzenia artykulacji, zostały już dawno uporządkowane i przedstawione za pomocą odpowiedniej
Bardziej szczegółowoRehabilitacja protetyczna dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwojowymi w
Lek. stom. Elżbieta Wojtyńska Tytuł pracy: Rehabilitacja protetyczna oraz ocena jakości życia pacjentów w wieku rozwojowym i młodych dorosłych z zaburzeniami w obrębie części twarzowej czaszki Promotor:
Bardziej szczegółowo12 PRZYKAZAŃ LOGOPEDYCZNYCH DLA RODZICÓW MAŁYCH DZIECI
"Mowa otwiera drzwi, które wcześniej były przed dzieckiem zamknięte. Barry J. Wadsworth 12 PRZYKAZAŃ LOGOPEDYCZNYCH DLA RODZICÓW MAŁYCH DZIECI (WEDŁUG LEONA KACZMARKA) 1. Narządy mowy dziecka kształtują
Bardziej szczegółowo