Dysfunkcje rodziny DDD, DDA, DDDD, DDRR. Przykłady zagrożeo i zachowao ryzykownych Dysfunkcje rodziny Slajd nr 1

Transkrypt

1 Dysfunkcje rodziny DDD, DDA, DDDD, DDRR Slajd nr 1

2 Rodzina Ze wszystkich stu czynników wymienionych w badaniach najczęściej ujawniana jest chroniąca rola pełnej rodziny, a drugim w kolejności czynnikiem jest konserwatywna postawa rodziców wobec aktywności seksualnej młodzieży Sz. Grzelak, Profilaktyka ryzykownych zachowao seksualnych młodzieży. Aktualny stan badao na świecie i w Polsce, Kraków 2009 Slajd nr 2

3 Rodzina ( ) niemal cała współczesna kultura masowa jest zdominowana przez wizję człowieka, w której jedyną perspektywą więzi jest więź seksualna, a nie relacyjna. ( ) do tej rozpaczliwej interpretacji szans człowieka na pełną miłośd zaprzęga się zredukowaną wiedzę wizję człowieka jako zwierzęcia lub maszyny. K.A. Wojcieszek, Człowiek spotyka alkohol, Filozoficzne podstawy wychowania do trzeźwości w ujęciu tomistycznym, Kraków 2010 Slajd nr 3

4 Człowiek spotyka alkohol Filozoficzne podstawy wychowania do trzeźwości w ujęciu tomistycznym Slajd nr 4

5 Badania Krzysztof Wojcieszek w swojej książce wykazuje, że miłośd jest najskuteczniejszym narzędziem uleczenia człowieka z nałogu. Psychologowie mówią o dysfunkcji rodziny z problemem alkoholowym, ale osoby postronne i niespecjaliści rzadko mogą sobie uzmysłowid, jaka jest rzeczywista skala tych cierpieo. Porównuje się stan psychiczny dziecka w rodzinie alkoholowej do stanu więźnia kacetu i nie jest to porównanie przesadne, gdyż świadczą o tym pewne wskaźniki fizjologiczne doznawanej traumy. K.A. Wojcieszek, Człowiek spotyka alkohol, Filozoficzne podstawy wychowania do trzeźwości w ujęciu tomistycznym, Kraków 2010 Slajd nr 5

6 Definicje DDD Dorosłe Dzieci z rodzin Dysfunkcyjnych DDDD Dorosłe Dzieci z Domu Dysfunkcyjnego DDRR Dorosłe Dzieci Rozwiedzionych Rodziców DDA Dorosłe Dzieci Alkoholików Slajd nr 6

7 Dysfunkcje rodziny Alkoholizm lub inne uzależnienia. Choroba psychiczna w rodzinie. Przemoc fizyczna lub psychiczna, maltretowanie i wykorzystywanie seksualne. Rozwód rodziców: emocjonalny lub prawny. Nadużycia emocjonalne, nadopiekuoczośd i nadmierna kontrola. Stawianie nieadekwatnych wymagao. Psychiczne opuszczenie dzieci, czynne odrzucanie i dewaluowanie dziecka. Slajd nr 7

8 Dorosłe dziecko Dzieciostwo jest okresem kluczowym dla rozwoju naszej tożsamości. Doświadczając własnej bezradności, dziecko powinno przejśd od symbiotycznej do niezależnej relacji z rodzicami, ucząc się po drodze wielu umiejętności niezbędnych do przetrwania i do ułożenia sobie życia tak, by czud się szczęśliwym i spełnionym. Slajd nr 8

9 Więź rodzic dziecko Wszystko, czego dziecko doświadcza w relacjach z rodzicami, kształtuje połączenia między komórkami w wyższych ośrodkach mózgowych. Mózg ludzki dostosowuje się do zastanego środowiska. Mózg dziecka otoczonego miłością i troską włącza program rozwój. Mózg dziecka pozbawionego czułości i opieki włącza program przetrwanie. Slajd nr 9

10 Nadużycia emocjonalne Zauważmy, że jedną z głównych form nadużyd emocjonalnych jest pozbawienie czułego i bezpiecznego dotyku. P. Carnes, Od nałogu do miłości, Poznao 2009, s. 151 Slajd nr 10

11 Dorosłe dziecko Na zewnątrz pełnoletni człowiek, ale w środku małe dziecko, które często czuje pustkę i nie nasycenie, którego potrzeby nie zostają zrealizowane, które przeżywa lęki, niepokoje, odrzucenie, brak akceptacji siebie Dzisiejsza zdolnośd samooceny i poczucie własnej wartości pozostają w stosunku wprost proporcjonalnym do poziomu akceptacji osoby przez jego rodziców, zwłaszcza jako dziecka czy dorastającego człowieka. Slajd nr 11

12 Dlaczego dorosłe dziecko? Przeżywane emocje silne poczucie lęku, niskie poczucie wartości, poczucie odrzucenia, stałe poszukiwanie akceptacji, nieudane związki, samotnośd, różne uzależnienia, bezsilnośd, gniew. Slajd nr 12

13 Trzy nauki jakie otrzymuje dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej 1) Nie ufad 2) Nie mówid 3) Nie odczuwad Slajd nr 13

14 Nie ufad Trzy nauki jakie otrzymuje dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej Brak dotrzymania obietnic, umów, niespójnośd działao oraz niekonsekwencje wychowawcze ze strony rodziców w dysfunkcyjnej rodzinie nie sprzyja kształtowaniu w dzieciach postawy ufności. Slajd nr 14

15 Nie mówid Trzy nauki jakie otrzymuje dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej Nie mówid o sprawach związanych z dysfunkcją. Nie mówid o tym, że pije jedno lub dwoje rodziców, o rozwodzie, nie wspominad o złym samopoczuciu, niedyspozycji lub złej kondycji psychicznej lub fizycznej. Taka postawa oznacza także zamknięcie się na tematy związane z rodziną wobec obcych. Slajd nr 15

16 Nie odczuwad Trzy nauki jakie otrzymuje dziecko w rodzinie dysfunkcyjnej Z powodu różnych negatywnych zachowao rodziców u dziecka rodzą się silne stany emocjonalne uporczywej złości, nienawiści czy gniewu wobec nich. Grozi to w rozumieniu dziecka odebraniem rodzicielskiej miłości i stanowi bardzo trudną dla niego psychologicznie sytuację. Dlatego dziecko zaczyna przekonywad samo siebie, że nie doświadcza takich emocji, zamraża się. Slajd nr 16

17 Typy ról społecznych Wyróżnia się cztery typy ról społecznych 1) Bohater rodziny: Są nimi dzieci, które dostarczają rodzinie dysfunkcyjnej poczucia wartości, dumy i sukcesu. Takie dzieci w rodzinie dysfunkcyjnej biorą zazwyczaj na siebie różne obowiązki i w działaniu na zewnątrz świetnie sobie z nimi radzą. 2) Kozioł ofiarny 3) Dziecko maskotka 4) Niewidzialne dziecko Slajd nr 17

18 1) Bohater rodziny Typy ról społecznych Wyróżnia się cztery typy ról społecznych 2) Kozioł ofiarny: Są to przeważnie dzieci, dzięki którym rodzina dysfunkcyjna ma szanse odwrócid uwagę od rzeczywistych problemów. Dzieci w tym przypadku traktuje się jako pewien obiekt zastępczy, który służy do rozładowania negatywnych uczud osób dorosłych. 3) Dziecko maskotka 4) Niewidzialne dziecko Slajd nr 18

19 1) Bohater rodziny 2) Kozioł ofiarny Typy ról społecznych Wyróżnia się cztery typy ról społecznych 3) Dziecko maskotka Dziecko, często najmłodsze z rodzeostwa, odpowiada za poprawienie nastroju i humoru rodziny. Jego zadaniem, specjalnością jest rozładowanie powstających często w rodzinie dysfunkcyjnej napięd i tworzenie pozytywnego klimatu. 4) Niewidzialne dziecko Slajd nr 19

20 1) Bohater rodziny 2) Kozioł ofiarny Typy ról społecznych 3) Dziecko maskotka Wyróżnia się cztery typy ról społecznych 4) Niewidzialne dziecko To rola, którą najczęściej podejmują dzieci o dużej wrażliwości i delikatnej konstrukcji psychicznej. W tej roli wycofują one się z życia, izolują się od koszmaru rodziny dysfunkcyjnej, uciekając w świat swojej wyobraźni i marzeo. W rodzinie zachowują się tak, aby nie zwracad na siebie uwagi. Slajd nr 20

21 Typowe cechy DDD, DDA, DDDD, DDRR silne poczucie lęku, bardzo niskie poczucie wartości, bezustannie poszukiwania potwierdzenia i uznania, myślą, że różnią się od wszystkich innych, osądzają siebie bezlitośnie, zgadują co jest normalne, czują się winne stając w obronie własnych potrzeb i często ustępują innym. Slajd nr 21

22 Typowe zachowania DDD, DDA, DDDD, DDRR mają trudności z przeprowadzeniem swoich zamiarów od początku do kooca, kłamią, gdy równie dobrze mogłyby powiedzied prawdę, mają kłopoty z przeżywaniem radości i z zabawą, traktują siebie bardzo poważnie, mają trudności z nawiązywaniem bliskich kontaktów, przesadnie reagują na zmiany, na które nie mają wpływu, są albo nadmiernie odpowiedzialne, albo całkowicie nieodpowiedzialne, Slajd nr 22

23 Typowe zachowania c.d. DDD, DDA, DDDD, DDRR ulegają impulsom, czują strach przed cudzym gniewem i awanturami, lubią zachowywad się jak ofiary, bardzo boją się porzucenia i utraty, obawiają się ukazywania swoich uczud, łatwo popadają w uzależnienia albo znajdują uzależnionych partnerów. Slajd nr 23

24 Możliwe skutki DDA Jeżeli dziadkowie nadużywali alkoholu, istnieje 3 razy większe prawdopodobieostwo, że dziecko zostanie alkoholikiem; jeżeli w przypadku rodziców 4 razy większe. 60 do 70% dziewczyn z rodzin z problemem alkoholowym wyjdzie za uzależnionego. 50% DDA nie założy rodzinny. Wyższe prawdopodobieostwo rozwodu: u mężczyzn: 35%, u kobiet: 60%. Wcześniejsze decydowanie się na małżeostwo. Słabsze zaangażowanie się w zawarte małżeostwo. Slajd nr 24

25 Rozwody Sytuacja w Polsce W 2000 r. nieco ponad 40 tys. rozwodów. W 2011 r. już ponad 72 tys. W 2012 r. do tej pory ilośd otwartych procesów cywilnych o rozwód sięga aż 33 na 100 zawartych małżeostw. Slajd nr 25

26 Konkluzje DDD, DDA, DDDD, DDRR Nie można zakładad, że każde dziecko, które wyrośnie w rodzinie dysfunkcyjnej, będzie się charakteryzowało opisanym powyżej zespołem cech. Każdy człowiek posiada własny potencjał rozwojowy, a więc zdolny jest do pokonania powyższych deficytów. Wymienione pojęcia wraz z przypisywanym mu charakterystycznym zespołem cech mogą jednak byd pomocne dla osób, które doświadczają trudności spowodowanych doświadczeniami wyniesionymi z rodziny. Slajd nr 26

27 Drogi pomocy DDD, DDA, DDDD, DDRR Najważniejszym rozwiązaniem jest wyjście z izolacji, znalezienie się wśród osób, które z racji podobnych przeżyd potrafią zrozumied lęk, cierpienie i gniew nagromadzone w dzieciostwie. Powinny wrócid do złej przeszłości, żeby nie reagowad na to, co się dzieje teraz, tak samo jak kiedyś. Slajd nr 27

28 Drogi pomocy DDD, DDA, DDDD, DDRR wiedza (świadomośd problemu), wsparcie innych, psycholog, terapia indywidualna, terapia grupowa, wspólnota, grupa wsparcia. Slajd nr 28

29 12 kroków dorosłych dzieci 1) Przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec skutków uzależnienia - że przestaliśmy kierowad własnym życiem. 2) Uwierzyliśmy, że Siła większa od nas samych może poskładad nas w całośd. 3) Postanowiliśmy powierzyd naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek pojmujemy Boga. Gruntowny rachunek moralny. 4) Dokonaliśmy gruntownego i odważnego obrachunku moralnego. Slajd nr 29

30 12 kroków dorosłych dzieci 5) Wyznaliśmy Bogu, sobie i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów. 6) Staliśmy się całkowicie gotowi do współdziałania z Bogiem, w wyzbyciu się szkodliwych i nieskutecznych zachowao. 7) Zwróciliśmy się do Boga w pokorze, aby usunął nasze braki. 8) Sporządziliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośduczynid im wszystkim. 9) Zadośduczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, z wyjątkiem tych przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych. Slajd nr 30

31 12 kroków dorosłych dzieci 10) Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, na bieżąco przyznając się do popełnionych błędów. 11) Poprzez modlitwę i medytację dążyliśmy do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek pojmujemy Boga, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia. 12) Przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków staraliśmy się nieśd to posłanie innym potrzebującym i stosowad te zasady we wszystkich naszych poczynaniach. Slajd nr 31

32 Dziękuję za uwagę Prezentacja pobrana ze strony Współczesne zagrożenia dzieci i młodzieży Przykłady zagrożeo i zachowao ryzykownych Slajd nr 32