Warto. Moje Fundusze. Moje Fundusze. inwestować. długoterminowo. biuletyn inwestora

Transkrypt

1 Moje Fundusze Nr 2 (3) 2008 Moje Fundusze KWARTALNIK promocyjno-informacyjny biuletyn inwestora Szanowni Państwo! Zbliża się połowa roku 2008, nadchodzą wakacje. Wraz z życzeniami udanego urlopu z przyjemnością przedstawiam Państwu kolejny numer Moich Funduszy. Wielu Klientów, z którymi rozmawiałem w ostatnich miesiącach, mówiło o swoich obawach i niepewności wynikającej ze spadków na giełdzie. Jednak jak podkreślamy od dawna przy inwestycjach giełdowych, między innymi za pośrednictwem funduszy inwestujących w akcje, najlepszym lekarstwem na spadki okazuje się... cierpliwość. Odpowiednio długi czas inwestycji zmniejsza ryzyko strat, zwiększając jednocześnie szansę osiągnięcia oczekiwanych zysków, o czym piszemy w artykule Warto inwestować długoterminowo. Cieszy mnie fakt, że w długim terminie to właśnie Fundusze Arka osiągają najlepsze wyniki. Potwierdziły to kolejne zestawienia, tym razem międzynarodowych agencji ratingowych Morningstar oraz Lipper (z grupy Reuters). Arka BZ WBK Akcji FIO i Arka BZ WBK Obligacji FIO w obu rankingach zajęły czołowe miejsca, dzięki wynikom inwestycyjnym osiągniętym w okresie trzech i pięciu lat. Więcej na ten temat przeczytają Państwo na łamach naszego biuletynu. W tym numerze radzimy także, na co zwracać uwagę przy analizowaniu rankingów funduszy inwestycyjnych. Zachęcam do lektury naszego biuletynu! Z poważaniem Jacek Dembiński Dyrektor Sprzedaży Indywidualnej BZ WBK AIB TFI S.A. W NUMERZE: Warto inwestować długoterminowo...2 Jak czytać rankingi funduszy inwestycyjnych?...5 Arka zwycięża w międzynarodowych rankingach...7 Warto inwestować długoterminowo Inwestorzy od lat poszukują metody, zasady czy strategii, która pozwoliłaby minimalizować ryzyko straty. Tymczasem recepta jest prosta: ryzyko spada wraz z wydłużaniem czasu inwestycji. czytaj na str. 2

2 Inwestuj długoterminowo Warto inwestować długoterminowo Oczekujący wysokich zysków inwestor wie, że potencjału wysokich zysków warto szukać na rynkach akcji. Możliwość osiągnięcia ponadprzeciętnych zysków ma jednak swoją cenę ryzyko straty. Inwestorzy od lat poszukują więc metody, zasady czy strategii, która pozwoliłaby to ryzyko minimalizować. Poszukując tego złotego środka, warto na początek przytoczyć przykład jednego z najbogatszych ludzi na świecie. Warren Buffet bo o nim mowa swój majątek zgromadził, inwestując właśnie w akcje. Buffet zbudował prawdziwe finansowe imperium, zaczynając z zaledwie 10 tysiącami dolarów. Jak to zrobił? Otóż w inwestycjach zrezygnował z niezwykłych sposobów. Po prostu kupował akcje dobrych przedsiębiorstw i trzymał je tak długo, aż osiągnął zadowalający go zysk. Oczywiście nie zarobił na wszystkich swoich inwestycjach, ale zyski z tych najlepszych wielokrotnie przewyższały straty z inwestycji nietrafionych. Dłuższa inwestycja mniejsze ryzyko Historia Warrena Buffeta jest tylko jednym z dowodów na to, że wraz z wydłużaniem okresu inwestycji spada jej ryzyko. Prawdę tę potwierdza także historia indeksów giełdowych, na przykład amerykańskiego Standard & Poor s 500, czy wycen jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, jak w przypadku Arki BZ WBK Akcji FIO (patrz ramka str. 3). Przykłady pokazują, że inwestycje długoterminowe zwykle zamykają się zyskiem. Owszem, zdarzały się w historii giełd sytuacje, gdy inwestorzy czekali czasami kilkanaście lat, aby zakończyć inwestycję na plusie. Zazwyczaj te sytuacje były wynikiem wielkich kryzysów gospodarczych i giełdowych lub bardzo istotnych przewartościowań akcji, jak na przykład w okresie tak zwanej bańki internetowej na przełomie wieku XX i XXI. Obecnie, w opinii zarządzających Funduszami Arka, prawdopodobieństwo wystąpienia wielkich kryzysów, jak ten z lat 20. i 30. XX wieku w USA czy w latach 90. XX wieku w Japonii, jest znikome. Banki centralne i rządy państw posiadają narzędzia, którymi mogą minimalizować skutki problemów gospodarczych. Są to na przykład obniżki stóp procentowych czy pożyczanie pieniędzy bankom komercyjnym. Takie między innymi działania stosuje FED, przeciwdziałając skutkom kryzysu związanego z kredytami sub-prime. I wydaje się, że czyni to skutecznie według zarządzających 2

3 Funduszami Arka kulminacja kryzysu w amerykańskim sektorze finansowym już minęła. Jednak wiele osób chce inwestować krótkoterminowo, aby korzystać na wzrostach, a omijać spadki. Starają się oni przewidzieć, czy ceny akcji będą rosnąć, czy spadać. Następnie rozpoczynają inwestycję, jeżeli są przekonani, że ceny akcji osiągnęły minimum, a kończą ją, gdy według nich ceny są na górce. W ten sposób chcą przeczekać okres spadków poza giełdą i wrócić, gdy znowu nastanie trend wzrostowy. Taka strategia to timing. Jest ona bardzo kusząca przecież teoretycznie zainwestowane oszczędności rosną podczas wzrostów giełdowych Za granicą i w Polsce ryzyko spada WRAZ Z WYDŁUŻANIEM inwestycji Przykład zagraniczny indeks Standard & Poor s 500 (S&P 500) jeden z głównych indeksów amerykańskich. W jego skład wchodzą akcje 500 największych spółek notowanych na nowojorskiej giełdzie New York Stock Exchange i NASDAQ. Wykres rocznej zmiany indeksu na przestrzeni ponad 50 lat to historia wzlotów i upadków. W ciągu roku wzrosty indeksu osiągały nawet 50%, ale niemal równie głębokie bywały spadki. W analizowanym okresie ponad jedna czwarta rocznych zmian indeksu była ujemna. Ryzyko straty było więc bardzo duże. Malało ono jednak wraz z wydłużaniem się czasu inwestycji. W perspektywie 15 lat widać, że wykres średnich rocznych zmian wartości ma o wiele spokojniejszy przebieg. W analizowanym okresie średnie roczne zmiany indeksu były dodatnie i sięgały nawet 16%. To oznacza, że kwota inwestycji opartej na tym indeksie mogła wzrosnąć dziewięciokrotnie w ciągu 15 lat. 80% Porównanie zmian wartości indeksu S&P 500 dla 1-rocznego i i 15-letniego horyzontu inwestycyjnego 60% średnia roczna zmiana wartości indeksu 40% 20% 0% -20% -40% -60% data zmiana indeksu w okresie 1 roku średnia średnia roczna roczna zmiana zmiana indeksu indeksu w w okresie okresie lat lat Przykład polski stopy zwrotu Arki BZ WBK Akcji FIO. Analiza stóp zwrotu Arki BZ WBK Akcji FIO pokazuje podobne prawidłowości, jak w przypadku indeksu S&P 500. Przy inwestycji krótkoterminowej (1 rok) w ten fundusz można było podwoić wartość inwestycji, ale też i stracić ponad jedną czwartą zainwestowanej kwoty. Na przestrzeni 10 lat ponad 28% wyników było ujemnych przy założeniu inwestycji jednorocznej. Ryzyko straty było więc wysokie. Natomiast przy inwestycji długoterminowej pięcioletniej, ryzyko było zdecydowanie niższe, a wykres średnich rocznych stóp zwrotu jest o wiele stabilniejszy. 120% Porównanie stóp zwrotu z Arki BZ WBK Akcji FIO dla 1-rocznego i 5-letniego horyzontu inwestycyjnego średnia roczna stopa zwrotu 80% 40% 0% -40% stopa zwrotu w okresie 1 roku data średnia roczna stopa zwrotu w okresie 5 lat 3

4 Inwestuj długoterminowo i nie maleją w czasie korekt. Czy jednak można stosować timing bez obaw? Czy można przewidywać rynek? Przewidywalny rynek? Warto odwołać się do słów kolejnego guru inwestorów Petera Lyncha, który zarządzając od 1977 do 1990 r. funduszem inwestycyjnym Fidelity Magellan, osiągnął średnią roczną stopę zwrotu na poziomie 29%. Lynch w swojej książce Ucz się zarabiać, napisanej wraz z Johnem Rothschildem, mówi: Staraj się przewidywać rynek, a z całą pewnością dojdzie do sytuacji, że pozbędziesz się akcji w chwili, gdy osiągną najniższą cenę i stracisz, a potem będziesz kupował po najwyższej cenie, po której będą już spadać. Financial Times w 2006 roku przytoczył wyniki analiz, które pokazywały, jak trudno przewidzieć ruchy indeksów giełdowych. Przez 20 lat od 1985 do 2005 roku indeks S&P 500 rósł średnio o 11,9% rocznie. Tymczasem amerykańscy klienci funduszy akcji zarobili średnio w tym samym okresie zaledwie 3,9% rocznie. Czy to fundusze źle inwestowały? Nie zwykle ich wyniki były porównywalne z indeksem. Przyczyna leżała w próbach inwestowania na podstawie krótkoterminowych przewidywań rynku. Jeżeli na giełdzie panowała od dłuższego czasu hossa, inwestorzy liczyli na kolejne zwyżki i rozpoczynali inwestycje. Natomiast gdy przychodziły większe korekty lub okresy dekoniunktury wycofywali swoje oszczędności. Jednak ceny akcji były już wtedy na tyle nisko, że stopa zwrotu z inwestycji była niewielka lub wprost ujemna. Ciekawe wnioski wynikają też z prowadzonego od wielu lat w Stanach Zjednoczonych badania przewidywań inwestorów co do rozwoju sytuacji na giełdzie. Ankietowani co tydzień odpowiadają, czy w perspektywie 6 miesięcy indeks S&P 500 spadnie, czy wzrośnie. Analizując wyniki tych badań od lipca 1987 roku, widać, że prognozy większości ankietowanych sprawdzały się zaledwie w 57 procentach. Okazuje się, że lepszy wynik w prognozowaniu uzyskałby wieczny optymista, zakładający wyłącznie wzrost indeksu, ponieważ w przeciągu ponad 20 lat indeks S&P 500 po pół roku rósł w 74% przypadków. Zauważmy, że najczęściej inwestorzy mylili się, przepowiadając spadek indeksu: na 24 przypadki największego pesymizmu, gdy ponad połowa ankietowanych odpowiedziała, że indeks spadnie, prognoza ta sprawdziła się tylko raz. Natomiast na 37 przypadków, gdy po pół roku indeks rzeczywiście spadł o ponad 15%, tylko trzy razy większość inwestorów prognozowała taką sytuację. Ankietowani skuteczniej przewidywali wzrost indeksu. Na 172 przypadki, gdy ponad połowa inwestorów patrzyła optymistycznie w przyszłość, w 105 miała rację. Jednak w aż 28 przypadkach ta większość znacznie się pomyliła, bo indeks po pół roku był niżej o co najmniej 10%. Powyższe przykłady pokazują, jak przypadkowe jest przewidywanie ruchów na giełdzie. Bardziej przypomina to loterię niż strategię. Mimo to inwestor, którego ceny akcji maleją, chce uniknąć jeszcze większych strat i decyduje się zakończyć inwestycje nawet ze stratą. Dlaczego? W momencie, gdy ceny akcji spadają, łatwo można wpaść w pułapkę inwestycji akcyjnych. Pułapka inwestycji w akcje Gdy ceny akcji i wyceny funduszy inwestycyjnych idą w górę, decyzję o inwestowaniu długoterminowym podejmuje się łatwo. Jednak gdy ceny spadają, pojawia się obawa o utratę zgromadzonych środków. Coraz trudniej trwać przy postanowieniu długoterminowej inwestycji, gdy rodzina, przyjaciele, znajomi wycofują swoje pieniądze z giełdy, a dziennikarze oraz eksperci prześcigają się w konstruowaniu pesymistycznych scenariuszy. W takich sytuacjach przekonanie o słuszności inwestowania w długim okresie staje się coraz mniej ważne. Wiele osób decyduje się wtedy zamknąć inwestycje, nawet wbrew ich wcześniejszym postanowieniom. W sytuacjach napięcia naszym przeciwnikiem staje się psychika. Dochodzą do głosu nieracjonalne mechanizmy bazujące na emocjach. Chcemy za wszelką cenę uniknąć straty. Badania na amerykańskich inwestorach pokazują, że czuli się oni lepiej, gdy uniknęli straty 100 dolarów, niż gdy zyskali taką samą kwotę. Być może dzieje się tak dlatego, że jak pokazały inne badania strata finansowa jest odczuwana przez ludzki mózg w taki sam sposób jak ból fizyczny. Pułapką inwestowania w akcje jest więc strach przed stratą, który pcha nas często paradoksalnie właśnie do zakończenia inwestycji ze stratą. 4

5 Jak inwestować w fundusze akcyjne? Przed rozpoczęciem inwestycji w funduszach akcyjnych warto przypomnieć sobie zasadniczą cechę rynków akcji: po wzrostach następują spadki, po hossie bessa i na odwrót. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć i uniknąć wszystkich korekt. Próbując to robić, zwiększamy ryzyko inwestycyjne. Jednak w długim okresie wartość jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych rośnie podobnie jak ceny akcji. Z perspektywy czasu korekty i wahania, które kiedyś wywołały panikę inwestorów, dzisiaj wydają się niegroźnym i mało znaczącym odchyleniem od trendu wzrostowego. By więc zminimalizować ryzyko inwestycji w fundusze akcyjne, warto zaplanować ją jako długoterminową i konsekwentnie trwać przy tym postanowieniu. Cytaty z książki Petera Lyncha i Johna Rothschilda, Ucz się zarabiać, Warszawa Informacje zawarte w artykule są dobierane zgodnie z najlepszą wiedzą jego autorów i pochodzą ze źródeł uznawanych za wiarygodne, jakkolwiek autorzy nie gwarantują ich dokładności i kompletności. Autorzy zastrzegają, że dokument nie jest ofertą w rozumieniu kodeksu cywilnego, ma wyłącznie charakter informacyjny i nie może być wyłączną podstawą podejmowania decyzji inwestycyjnych. Autorzy nie ponoszą odpowiedzialności za skutki decyzji inwestycyjnych podjętych wskutek interpretacji powyższego artykułu. Przed dokonaniem inwestycji w Fundusze Inwestycyjne Arka należy zapoznać się z Prospektem Informacyjnym dostępnym na stronie Adresaci tego dokumentu powinni wziąć pod uwagę fakt, że Towarzystwo zarządza Funduszami Inwestycyjnymi Arka i otrzymuje z tego tytułu opłatę za zarządzanie, której stawka różni się pomiędzy poszczególnymi funduszami. W konsekwencji, w ekonomicznym interesie Towarzystwa leży lokowanie przez Klientów środków w funduszach inwestycyjnych przez nie zarządzanych oraz lokowanie środków w takich funduszach inwestycyjnych, które z uwagi na indywidualną sytuację Klienta, w tym jego poziom awersji do ryzyka oraz horyzont inwestycyjny, mogą być uznane za nieodpowiednie dla niego. Wymagane prawem informacje o ryzyku inwestycyjnym znajdują się na ostatniej stronie biuletynu. Jak czytać rankingi funduszy inwestycyjnych? Chcąc wybrać dla siebie odpowiedni fundusz, inwestor staje przed ogromnym wyborem. W ofercie polskich TFI znajduje się obecnie ponad 380 funduszy inwestycyjnych różnego rodzaju. Nawet po zawężeniu tej grupy do określonego typu funduszy, na przykład akcyjnych czy stabilnego wzrostu, ich liczba może pozostać zbyt duża. Ułatwieniem w podjęciu decyzji mogą być rankingi publikowane w mediach. Niestety, kryteria oceny przyjęte w rankingach nie zawsze pokrywają się z tymi, które inwestorzy sami by przyjęli, typując najlepszy fundusz. Zysk przede wszystkim Najbardziej wartościowe są zwykle rankingi oceniające fundusze pod wieloma względami. Oczywistym i najprostszym wskaźnikiem jest stopa zwrotu z inwestycji. Co prawda, wybierając fundusz, warto zwrócić uwagę także na inne wskaźniki (o czym za chwilę), ale nawet oceniając tylko stopę zwrotu, można dowiedzieć się wiele o jakości zarządzania danym funduszem. Warunek jest jeden: zestawienie stóp zwrotu powinno brać pod uwagę wyniki z różnych okresów, przede wszystkim długich: trzy-, pięcio- czy nawet dziesięcioletnich. Natomiast rankingi krótkoterminowe, rozpatrywane pojedynczo, mogą doprowadzić do mylnych wniosków. 5

6 Rankingi funduszy inwestycyjnych Jeżeli więc chcemy się do nich odwołać, lepiej przeanalizować kolejne rankingi miesięczne lub kwartalne zebrane z dłuższego okresu na przykład rankingi z ostatnich 2-3 lat (im więcej, tym lepiej). Dzięki takim zestawieniom można porównać wyniki z różnych okresów i sprawdzić, czy nie są one dziełem przypadku lub wyjątkowo dobrego dla danego funduszu miesiąca. Dobrym sposobem jest także lektura archiwalnych rankingów po to, aby sprawdzić, jakie fundusze konsekwentnie lokują się w ich czołówkach. ale nie tylko Choć dla wielu inwestorów stopa zwrotu jest kluczowym wyznacznikiem jakości, warto przyjrzeć się rankingom, które do oceny funduszy wykorzystują także inne kryteria. Stopę zwrotu można na przykład oceniać nie jako wartość samą w sobie, ale na tle rynku, na którym dany fundusz inwestuje. Punktem odniesienia (czyli tzw. benchmarkiem) może być indeks giełdowy (np. WIG dla funduszy akcyjnych rynku polskiego), rentowność obligacji, oprocentowanie bonów skarbowych lub kombinacja tych wskaźników (np. dla funduszy zrównoważonych). Stosowanym w niektórych rankingach wskaźnikiem, który ocenia zbieżność wyników osiąganych przez fundusz z benchmarkiem, jest tracking error (patrz ramka str. 7). Dla wielu inwestorów ważny jest również poziom ryzyka związany z inwestycją. Prostą miarą ryzyka może być na przykład odchylenie standardowe. Wyższe wartości tego wskaźnika informują o silniejszych wahaniach wartości inwestycji, a więc o większym ryzyku inwestycyjnym. Niezwykle przydatne mogą okazać się wskaźniki, które jednocześnie oceniają stopę zwrotu i ryzyko. Odpowiadają one bowiem na pytanie: Czy stopa zwrotu, jaką przynosi fundusz, jest warta ryzyka, jakie wiąże się z inwestycją w ten fundusz? Takimi wskaźnikami są na przykład information ratio czy dość popularny wskaźnik Sharpe a (patrz ramka str. 7). Niektóre rankingi biorą pod uwagę jeszcze inne kryteria, jak stabilność zespołu zarządzającego, dostępność funduszu czy atrakcyjność oferty całego TFI. Te cechy mogą się okazać szczególnie ważne dla osób, które myślą o wieloletnim inwestowaniu lub o budowie kompleksowego portfela inwestycyjnego złożonego z funduszy zarządzanych przez jedno TFI. Na co zwrócić uwagę, czytając rankingi? Chociaż praktycznie ze wszystkich rankingów można wydobyć wartościowe informacje, to zwykle warto uważnie przyjrzeć się, jak dany ranking został skonstruowany czyli poznać jego metodykę. Jak wspomnieliśmy na wstępie, kryteria stosowane przez autorów nie zawsze będą pokrywały się z naszymi ponadto w rankingach mogą pojawić się niekonsekwencje. Na przykład warto pamiętać, że dwa wskaźniki: information ratio oraz tracking error opierają się na wynikach benchmarku. Nie zawsze jednak benchmark jest dobrany odpowiednio do ocenianych funduszy. Jeżeli przykładowo fundusze inwestujące w różnych regionach świata są przyrównywane do jednego indeksu światowego, to wyniki oparte na tych wskaźnikach mogą być wypaczone. Jak znaleźć najlepszy fundusz? By znaleźć najlepszy fundusz, warto przeanalizować i porównać kilka różnych rankingów. Nie zawsze zwycięzca jednego zestawienia będzie liderem innego. Raczej ostrożnie należy podchodzić do funduszy, które tylko w jednym okresie osiągają bardzo dobre noty, a w pozostałych o wiele gorsze. Może to oznaczać, że dobry wynik jest przede wszystkim dziełem przypadku i sprzyjających okoliczności, a w małym stopniu konsekwentnie realizowanej strategii inwestycyjnej. Dobry fundusz powinien utrzymywać się w czołówce większości zestawień, choć niekoniecznie musi zajmować pierwsze miejsca. Właśnie w taki fundusz warto inwestować. Wymagane prawem informacje o ryzyku inwestycyjnym znajdują się na ostatniej stronie biuletynu. 6

7 Wskaźniki w rankingach Odchylenie standardowe pokazuje stabilność osiąganych stóp zwrotu. Im niższe jest odchylenie standardowe, tym bardziej stabilne są wyniki osiągane przez fundusz. Informuje ono, jakie jest przeciętne odchylenie wycen jednostek uczestnictwa w danym okresie od ich średniej arytmetycznej. Tracking error pokazuje zbieżność wyników osiąganych przez fundusz z wynikami przyjętego wzorca (benchmarku na przykład indeksu giełdowego). Im mniejsza wartość tracking error, tym bardziej fundusz podobny jest do wzorca w zakresie ryzyka oraz osiąganej stopy zwrotu. Information ratio pozwala ocenić relację stopy zwrotu osiąganej przez fundusz do ryzyka związanego z jej uzyskaniem. Im wyższa wartość information ratio, tym większy zysk przypada na jednostkę ryzyka (obliczaną na podstawie tracking error). Wskaźnik Sharpe a podobnie jak poprzedni wskaźnik, pozwala ocenić relację stopy zwrotu osiąganej przez fundusz do ryzyka związanego z jej uzyskaniem. Im wyższa wartość wskaźnika Sharpe a, tym większy zysk przypada na jednostkę ryzyka (a więc im wyższa wartość tego wskaźnika, tym lepiej). W odróżnieniu od information ratio, na potrzeby obliczenia wskaźnika Sharpe a brana jest pod uwagę tzw. dodatkowa stopa zwrotu (różnica pomiędzy zyskiem funduszu a zyskiem, jaki w tym samym czasie przyniosły papiery wartościowe wolne od ryzyka). Wskaźnik ten został opracowany przez laureata nagrody Nobla z 1990 roku Williama F. Sharpe a. Gdzie znaleźć rankingi funduszy? Rankingi funduszy przygotowują: prasa (Gazeta Wyborcza, Parkiet, Rzeczpospolita, Gazeta Prawna, Newsweek, Wprost i inne) wyspecjalizowane firmy zewnętrzne (na przykład: Analizy Online, Expander w Polsce czy Morningstar, Lipper z grupy Reuters na świecie) Arka zwycięża w międzynarodowych rankingach Arka BZ WBK Akcji FIO oraz Arka BZ WBK Obligacji FIO to w swoich kategoriach czołowe polskie fundusze inwestycyjne, które zwyciężają nie tylko w rankingach krajowych, ale też zagranicznych. Oba fundusze otrzymały najwyższe noty i zajęły czołowe miejsca w dwóch zestawieniach amerykańskich agencji ratingowych: Morningstar oraz Lipper. Pięć gwiazdek od Morningstar Agencja Morningstar przyznała 7 marca 2008 roku pięć gwiazdek Arce BZ WBK Akcji FIO i Arce BZ WBK Obligacji FIO. To najwyższe noty przyznawane przez tę agencję. Oba fundusze otrzymały je za wyniki inwestycyjne osiągnięte w ciągu trzech i pięciu ostatnich lat. Arkę BZ WBK Akcji FIO uznano za jeden z najlepszych spośród 53 międzynarodowych funduszy akcji inwestujących w Europie Środkowej i Wschodniej z wyłączeniem Rosji. Natomiast Arka BZ WBK Obligacji FIO jest w czołówce w grupie 102 światowych funduszy obligacji inwestujących w Europie Środkowej i Wschodniej. Agencja Morningstar co miesiąc ocenia fundusze istniejące przez minimum 36 miesięcy w trzech okresach: 3, 5 i 10 lat. Zestawienie opiera się na autorskiej metodologii agencji. Morningstar punktuje stopę zwrotu w danym 7

8 Arka na świecie > LUDZIE ARKI Witold Garstka Zarządzający Arką BZ WBK Obligacji FIO Absolwent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, kierunek: zarządzanie i marketing, specjalizacja: inwestycje kapitałowe i strategie finansowe przedsiębiorstw. Z BZ WBK AIB Asset Management S.A. związany jest od roku Początkowo pracował jako analityk finansowy. W 2002 roku uzyskał licencję doradcy inwestycyjnego nr 199 i zaczął pełnić obowiązki Kierownika Rynku Obligacji. Zarządza obecnie trzema funduszami: Arką BZ WBK Obligacji FIO, Arką BZ WBK Obligacji Europejskich FIO oraz Arką BZ WBK Ochrony Kapitału FIO. Otrzymał Złoty Portfel 2006 nagrodę przyznawaną zarządzającym przez Gazetę Giełdy Parkiet za najwyższe stopy zwrotu funduszy w danym roku. Wolny czas wolę spędzać z dala od rynków finansowych mówi Witold Garstka. Chętnie podróżuje i poznaje ciekawe miejsca. Jego pasją jest też muzyka klasyczna. Najchętniej słucham polskiej i włoskiej muzyki barokowej wyjaśnia z uśmiechem. okresie oraz poziom ryzyka podejmowanego przez zarządzającego aktywami. Fundusze są zaliczane do odpowiedniej kategorii na podstawie obecnej, a nie historycznej strategii inwestycyjnej. Każda kategoria jednostki uczestnictwa uwzględniana jest osobno z uwagi na różne koszty i stopy zwrotu. Jednak ostateczny werdykt dotyczy całego funduszu bez podziału na kategorie jednostek. Morningstar to czołowa agencja przygotowująca niezależne analizy dotyczące największych światowych rynków finansowych oraz poszczególnych produktów, w tym funduszy inwestycyjnych. Firma działa obecnie w 18 krajach i zapewnia informacje na temat ponad 260 tysięcy różnych produktów inwestycyjnych z całego świata. i czołowe miejsca w rankingu Lippera Oba fundusze wysoko oceniane przez Morningstar zajęły czołowe miejsca również w światowym zestawieniu agencji Lipper z grupy Reuters. W przygotowanym 21 stycznia 2008 roku rankingu sklasyfikowano fundusze z całego świata inwestujące na rynkach Europy Środkowo-Wschodniej. Głównym kryterium były pięcioletnie stopy zwrotu osiągnięte przez fundusze na koniec roku Arka BZ WBK Akcji FIO była druga wśród 133 funduszy akcyjnych z całego świata inwestujących w regionie. Natomiast pierwsze miejsce w swojej kategorii zajęła Arka BZ WBK Obligacji FIO (wśród 37 funduszy). Ta grupa jest stosunkowo mała, ponieważ niewiele funduszy obligacji inwestujących w regionie istnieje ponad 5 lat. Agencja Lipper założona w 1973 roku przez Michaela Lippera dostarcza obecnie analizy dotyczące ponad 140 tysięcy funduszy z 45 krajów. potwierdzają międzynarodowy sukces Arki Sukcesy w obu zestawieniach potwierdzają, że Fundusze Arka są jednymi z najlepszych nie tylko w Polsce, ale też w całym regionie Europy Środkowej i Wschodniej. Klient Funduszy Inwestycyjnych Arka może być pewien, że swoje oszczędności powierza najlepszym polskim specjalistom rynku kapitałowego. Przedstawione wyniki Funduszy Arka są wynikami historycznymi i nie stanowią gwarancji uzyskania podobnych w przyszłości. Wartość aktywów netto Funduszy: Arka BZ WBK Akcji FIO, Arka BZ WBK Akcji Środkowej i Wschodniej Europy FIO, Arka BZ WBK Energii FIO, Arka BZ WBK Rozwoju Nowej Europy FIO, Arka BZ WBK Funduszy Akcji Zagranicznych FIO, Arka BZ WBK Zrównoważony FIO oraz Arka BZ WBK Stabilnego Wzrostu FIO cechują się dużą zmiennością ze względu na skład portfela inwestycyjnego. Dane finansowe Funduszy i opis czynników ryzyka znajdują się w Prospektach Informacyjnych, dostępnych na stronie: oraz u Dystrybutorów Funduszy. Niektóre fundusze mogą inwestować więcej niż 35% aktywów w papiery wartościowe emitowane, gwarantowane lub poręczane przez Skarb Państwa lub NBP. Fundusze nie gwarantują realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Uczestnik musi liczyć się z możliwością straty przynajmniej części wpłaconych środków. Adres redakcji: Plac Wolności 16, Poznań Redaktor naczelny: Marcin Petrykowski Wydawca: BZ WBK AIB Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., Plac Wolności 16, Poznań Skład i druk: GPD Advertising Sp. z o.o. Sp. k., ul. Roosevelta 18, Poznań 8