STUDIA PRAWNICZE. Prawo gospodarcze publiczne

Transkrypt

1

2 STUDIA PRAWNICZE Prawo gospodarcze publiczne

3 W sprzedaży: A Cieśliński (red) WSPÓLNOTOWE PRAWO GOSPODARCZE, t II, wyd 2 Studia Prawnicze J Olszewski PRAWO GOSPODARCZE KOMPENDIUM, wyd 6 Skrypty Becka M Stec, T Mróz (red) PRAWO GOSPODARCZE PRYWATNE, wyd 3 Studia Prawnicze J Ablewicz PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE Kazusy Becka KSH, KRS, MSiGU, PrUpadNapr, wyd 15 Edycja Sądowa KODEKS SPÓŁEK HANDLOWYCH, wyd 24 Teksty Ustaw Becka wwwksiegarniabeckpl

4 Prawo gospodarcze publiczne Redaktor prof UG dr hab Andrzej Powałowski Autorzy Agnieszka Balmas, prof UG dr hab Tomasz Bąkowski, prof UŚl dr hab Rafał Blicharz, dr Anna Dobaczewska, dr Michał Kania, Krystyna Klenowska, dr Maciej Nyka, dr Mirosław Pawełczyk, prof UG dr hab Andrzej Powałowski, dr Ewa Przeszło, prof dr hab Bartosz Rakoczy, dr Rafał Stankiewicz 2 wydanie WYDAWNICTWO C H BECK WARSZAWA 2012

5 Propozycja cytowania: A Powałowski, Prawo gospodarcze publiczne, wyd 2, Nb 88, Warszawa 2012 Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C H Beck 2012 Wydawnictwo C H Beck Sp z oo ul Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C H Beck Druk i oprawa: Totem, Inowrocław ISBN ISBN

6 Spis treści XV Rozdział XVI Specjalne strefy i obszary gospodarcze Uwaga wstępna Wolne obszary celne (WOC) i składy wolnocłowe (SWC) 457 I Geneza i podstawy prawne funkcjonowania WOC 457 II Definicja i rodzaje wolnych obszarów celnych 458 III Prowadzenie działalności i wprowadzanie towaru na WOC Specjalne strefy ekonomiczne (SSE) 460 I Rodzaje specjalnych stref ekonomicznych 460 II Istota Specjalnych Stref Ekonomicznych 461 III Tworzenie i zarządzanie specjalnymi strefami ekonomicznymi 462 IV Rozpoczęcie i prowadzenie działalności na terenie SSE Parki naukowo-technologiczne i inkubatory przedsiębiorczości 466 I Inkubatory przedsiębiorczości 466 II Parki naukowo-technologiczne 467 Rozdział XVII Przekształcenia własnościowe w gospodarce Istota przekształceń własnościowych Nacjonalizacja Reprywatyzacja 474 I Koncepcje reprywatyzacji 474 II Przeszkody na drodze do reprywatyzacji 476 III Postępowania reprywatyzacyjne Uwłaszczenie i komunalizacja 479 I Uwłaszczenie państwowych osób prawnych 479 II Komunalizacja Prywatyzacja 482 I Istota i cele prywatyzacji 482 II Podstawy prawne i zakres prywatyzacji 483 III Prywatyzacja bezpośrednia 485 IV Prywatyzacja pośrednia 488 V Prywatyzacja przy wykorzystaniu narodowych funduszy inwestycyjnych 492 VI Prywatyzacja podmiotów mających szczególne znaczenie dla gospodarki 494 VII Prywatyzacja w rolnictwie Wywłaszczanie nieruchomości 499 Rozdział XVIII Organizacja i funkcjonowanie gospodarki komunalnej Pojęcie i podstawy prawne gospodarki komunalnej Zakres podmiotowy gospodarki komunalnej Zakres przedmiotowy gospodarki komunalnej 510 I Zadania własne jednostek samorządu terytorialnego 510 II Zadania własne gmin 511

7 VI Przedmowa skiem prawo gospodarcze publiczne obejmuje przepisy prawa administracyjnego, które regulują warunki podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej i określają odpowiednie funkcje i kompetencje organów administracji publicznej Stanowi zatem warstwę jurydyczną interwencjonizmu państwowego, interwencji w sferę życia gospodarczego społeczeństwa, a jego przedmiotem jest określenie obszarów tej ingerencji, jej treści i jej prawnych form Do tych obszarów zaliczyć należy policję i reglamentację gospodarczą, a także organizowanie określonych przedsięwzięć makroekonomicznych lub aktywne wspieranie pewnych dziedzin gospodarki Jest to zatem całość państwowego oddziaływania na gospodarkę w takim zakresie, w jakim legitymowany przez zasadę państwa prawnego interes publiczny uzasadnia wkroczenie państwa w sferę konstytucyjnie chronionych wolności i praw obywatela wykonywanych na rynku Przyjmuje się zarazem również, że publicznym prawem gospodarczym objęte są działania państwa w sferze swobodnej działalności gospodarczej, polegające nie tylko na jej ograniczaniu i ochronie, lecz także na kształtowaniu określonego, pożądanego i zamierzonego ładu w gospodarce, w tym w sferze konkurencji, stosunkach własnościowych i różnorodnych obszarach działalności gospodarczej Niniejsze opracowanie służyć ma prezentacji poszczególnych przejawów i form oddziaływania państwa na gospodarkę przy wykorzystaniu różnych instrumentów prawnych Oddziaływanie to postrzegać można najpierw w płaszczyźnie przedmiotowej i łączyć z określonymi sferami działalności gospodarczej, a następnie z procedurami i środkami działania, przy wykorzystaniu których możliwe staje się celowe kształtowanie ładu i pożądanego stanu prawnego i faktycznego w gospodarce, stosownie do potrzeb gospodarki oraz zgodnie z interesem publicznym W opracowaniu pominięto natomiast szereg kwestii o znaczeniu zarówno teoretycznym, jak i dogmatycznym, odnoszących się w szczególności do podstawowych zasad prawa gospodarczego publicznego, konstrukcji prawnej podmiotów działalności gospodarczej oraz do problematyki podejmowania (inicjowania) działalności gospodarczej Kwestie te ze względu na swą wagę i znaczenie są przedmiotem wielu opracowań: podręczników, monografii i innych publikacji z zakresu prawa gospodarczego publicznego i z tego (tylko) powodu nie stały się one przedmiotem rozważań zawartych w niniejszym opracowaniu stawiającym sobie za cel głównie prezentację dogmatyki i jej wykładni

8 Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów XVII Rozdział I Wprowadzenie 1 Rozdział II Prawo energetyczne 7 1 Zagadnienia ogólne 8 2 Uczestnicy rynku energii 11 3 Zasada dostępu osób trzecich do sieci TPA (Third Party Access) 15 4 Obowiązki przedsiębiorstw energetycznych 17 5 Dostarczanie paliw i energii 22 6 Regulacja prawna odnawialnych źródeł energii (OZE) 25 I Zagadnienia ogólne 25 II System wsparcia odnawialnych źródeł energii 26 III Podstawowe bariery rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce 29 7 Polityka energetyczna 30 8 Planowanie energetyczne 31 9 Koncesje i taryfy Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Obowiązek sprzedaży energii na giełdzie Kary pieniężne 40 Rozdział III Prawo pocztowe 42 1 Rozwój i źródła prawa pocztowego 42 I Źródła międzynarodowego i europejskiego prawa pocztowego 43 1 Prawo międzynarodowe Światowy Związek Pocztowy Poczta dyplomatyczna 44 2 Prawo pocztowe Unii Europejskiej Dyrektywa 97/67/WE Dyrektywa 2002/39/WE Dyrektywa 2008/6/WE 47 V

9 VIII Spis treści 2 Polskie prawo pocztowe 49 I Zagadnienia wstępne 49 II Świadczenie usług pocztowych 49 III Prowadzenie działalności pocztowej 53 1 Prowadzenie działalności pocztowej na zasadzie wolności 53 2 Prowadzenie działalności pocztowej na podstawie zezwolenia 54 3 Regulowana działalność pocztowa 55 4 Poczta Polska SA 57 IV Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej 57 V Kontrola działalności pocztowej 59 VI Kary pieniężne 60 VII Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu regulacji poczty 61 Rozdział IV Prawo telekomunikacyjne 63 1 Zagadnienia ogólne 63 I Pojęcie telekomunikacji i prawa telekomunikacyjnego 63 2 Źródła prawa telekomunikacyjnego 65 I Źródła europejskiego prawa telekomunikacyjnego 65 II Źródła polskiego prawa telekomunikacyjnego 69 1 Zakres przedmiotowy i cele prawa telekomunikacyjnego 69 2 Pojęcie gospodarczej działalności telekomunikacyjnej 71 3 Zezwolenia 71 4 Dostęp i połączenia międzysieciowe 72 3 Usługa powszechna 74 I Usługa powszechna w prawie europejskim 74 II Usługa powszechna w polskim prawie telekomunikacyjnym 75 1 Dopłata do usługi powszechnej 77 III Usługa o podwyższonej opłacie i ochrona użytkowników końcowych 77 4 Regulacja telekomunikacji 79 I Postępowanie konsultacyjne 79 II Postępowanie konsolidacyjne 80 III Postępowanie regulacyjne rynku telekomunikacyjnego 80 5 Kontrola telekomunikacji 83 6 Organy regulacyjne w sektorze telekomunikacji 84 I Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej 84 II Krajowe organy regulacyjne 85 1 Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej Postępowanie przed Prezesem UKE 87 7 Wspieranie rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych 88 Rozdział V Prawo transportowe 90 1 Pojęcie transportu 90 2 Prawo transportowe 91

10 Spis treści IX 3 Umowa przewozu jako podstawa świadczenia usług transportowych 94 4 Przewóz osób 94 5 Przewóz towarów 96 6 Transport drogowy 97 7 Transport kolejowy 98 8 Transport morski Transport lotniczy 102 Rozdział VI Prawo farmaceutyczne Zagadnienia wstępne 105 I Prawo farmaceutyczne jako część prawa gospodarczego publicznego 105 II Źródła prawa 106 III Zakres regulacji 107 IV Pojęcie produktu leczniczego i podmiotu odpowiedzialnego Zasady i tryb dopuszczania do obrotu produktów leczniczych 111 I Uwagi wstępne wielość procedur umożliwiających wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu 111 II Procedury dopuszczenia do obrotu produktu leczniczego Procedura scentralizowana Procedura stosowana przez krajowy organ wydający pozwolenia Procedury międzynarodowe Procedura zdecentralizowana Procedura wzajemnego uznania Procedury krajowe uproszczone Dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego z zastrzeżeniem spełnienia określonych warunków Krajowe uznanie pozwolenia zagranicznego 119 III Dopuszczalność obrotu w sytuacjach kryzysowych 120 IV Import równoległy Warunki prowadzenia badań klinicznych produktów leczniczych Warunki wytwarzania i importu produktów leczniczych Warunki obrotu produktami leczniczymi 128 I Pojęcie obrotu produktem leczniczym oraz przesłanki jego dopuszczalności 128 II Rodzaje obrotu produktami leczniczymi Obrót detaliczny Obrót hurtowy Zadania Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej i uprawnienia jej organów 132 Rozdział VII Publiczne prawo gospodarki rolnej i przetwórczej Zagadnienia wprowadzające Działalność rolnicza a ochrona środowiska 138

11 X Spis treści 3 Grupy producentów rolnych i ich związki, pojęcie producenta rolnego Spółdzielnie rolnicze Rolnictwo ekologiczne Obrót gruntami rolnymi Regulacja rynków rolnych 152 I Rynek mięsa 153 II Rynek wina 154 III Rynek cukru 154 IV Rynek skrobi Organizacja rolnictwa Agencja Rynku Rolnego i Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 157 Rozdział VIII Publicznoprawna regulacja bankowości i ubezpieczeń Publicznoprawna regulacja bankowości 163 I Zagadnienia ogólne 163 II Reglamentacja działalności bankowej Reglamentacja działalności bankowej uwagi ogólne Materialnoprawna reglamentacja działalności bankowej Pojęcie reglamentacji czynności bankowych Rodzaje czynności bankowych Czynności stricte bankowe Pozostałe czynności bankowe Inne czynności wykonywane przez banki Czynności wykonywane przez inne podmioty na zlecenie banku Formalnoprawna reglamentacja działalności bankowej Bank w formie spółki akcyjnej ogólna charakterystyka Bank spółdzielczy ogólna charakterystyka Bank państwowy ogólna charakterystyka Przesłanki wydania zezwolenia na utworzenie banku Zezwolenie na wykonywanie działalności bankowej Ograniczenia w zakresie formy organizacyjno-prawnej na skutek przekształcenia banku Reglamentacja łączenia się banków Tajemnica bankowa Definicja tajemnicy bankowej Wyłączenia podmiotowe spod tajemnicy bankowej Wyłączenia przedmiotowe spod tajemnicy bankowej Nadzór bankowy Zakres podmiotowy nadzoru bankowego Cel nadzoru Kompetencje nadzorcze KNF Publicznoprawna regulacja ubezpieczeń 194 I Zagadnienia ogólne 194 II Reglamentacja sfery ubezpieczeń Reglamentacja sfery ubezpieczeń uwagi ogólne 198

12 Spis treści XI 2 Materialnoprawna reglamentacja działalności ubezpieczeniowej Rodzaje czynności ubezpieczeniowych Czynności stricte ubezpieczeniowe Pozostałe czynności ubezpieczeniowe Inne czynności wykonywane przez zakłady ubezpieczeń Formalnoprawna reglamentacja działalności ubezpieczeniowej Zakład ubezpieczeń w formie spółki akcyjnej ogólna charakterystyka Zakład ubezpieczeń w formie towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych ogólna charakterystyka Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez krajowy zakład ubezpieczeń Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej na terytorium RP przez zagraniczny zakład ubezpieczeń 211 III Swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych 216 IV Nadzór ubezpieczeniowy 219 Rozdział IX Prawo i ochrona konkurencji Istota konkurencji Podstawy prawne, zakres i cel ochrony konkurencji 229 I Źródła prawa i ochrony konkurencji 229 II Zakres ochrony konkurencji 231 III Cel ochrony konkurencji Przedsiębiorca jako podmiot konkurencji Rynek właściwy a zakres konkurencji Monopolizacja 236 I Uwagi ogólne 236 II Pojęcie i rodzaje monopoli 237 III Przedsiębiorca dominujący 239 IV Przedsiębiorca zajmujący pozycję dominującą Organizacja ochrony konkurencji 240 I Instytucje ochrony konkurencji Unii Europejskiej Komisja Europejska Europejska Sieć Konkurencji Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 240 II Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 241 III Prezes Urzędu Regulacji Energetyki 243 IV Sąd ochrony konkurencji i konsumentów Zakazy praktyk ograniczających konkurencję jako przejaw ochrony konkurencji 245 I Pojęcie i rodzaje praktyk ograniczających konkurencję 245 II Zakaz porozumień ograniczających konkurencję 247 III Zakaz nadużywania pozycji dominującej 250

13 XII Spis treści 8 Zapobieganie nadmiernej koncentracji w gospodarce jako przejaw ochrony konkurencji Ochrona konkurencji poprzez zwalczanie zachowań nieuczciwych Ochrona konkurencji w drodze ustanawiania tzw zakazów konkurencji 258 I Istota zakazu konkurencji 258 II Zakres stosowania zakazów konkurencji Postępowanie antymonopolowe przed Prezesem UOKiK 261 I Uwagi ogólne dotyczące postępowania antymonopolowego 261 II Postępowanie wyjaśniające 262 III Postępowanie w sprawach praktyk ograniczających konkurencję 263 IV Postępowanie w sprawach koncentracji 265 V Działania kontrolne w toku postępowania przed Prezesem UOKiK 267 VI Postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej 269 Rozdział X Nadzór państwa nad rynkiem kapitałowym Wprowadzenie Komisja Nadzoru Finansowego jako organ administracji publicznej 277 I Podstawy prawne oraz rola Komisji 277 II Zadania i funkcje Komisji Nadzoru Finansowego 279 III Zakres podmiotowy nadzoru KNF 284 IV Zakres przedmiotowy nadzoru KNF 285 V Kryteria nadzoru Postępowania sprawdzające Komisji Nadzoru Finansowego 289 I Postępowanie wyjaśniające 289 II Postępowanie kontrolne 291 III Wizyta nadzorcza Środki nadzorcze KNF 295 I Zasady stosowania środków nadzorczych 295 II Klasyfikacja środków nadzorczych Środki ochrony prawnej podmiotów nadzorowanych przez KNF 301 Rozdział XI Kształtowanie ładu przestrzennego na potrzeby gospodarki Uwagi ogólne Źródła prawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Zasady prawne planowania i zagospodarowania przestrzennego 311 I Zasada ładu przestrzennego 312 II Zasada zrównoważonego rozwoju 313 III Zasada ochrony wartości wysoko cenionych 315 IV Zasada spójności działań planistycznych 321 V Zasada samodzielności planistycznej gminy oraz władztwa planistycznego gminy 323

14 Spis treści XIII VI Zasada czynnego udziału podmiotów spoza systemu administracji publicznej w procesie planowania przestrzennego Prawne urządzenia planowania i zagospodarowania przestrzennego 327 I Prawne urządzenia planowania i zagospodarowania przestrzennego na szczeblu krajowym 327 II Prawne urządzenia planowania i zagospodarowania przestrzennego na szczeblu wojewódzkim (regionalnym) 329 III Prawne urządzenia planowania i zagospodarowania przestrzennego na szczeblu gminnym (lokalnym) Uwagi ogólne Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzja o warunkach zabudowy 341 IV Szczególne formy lokalizacji inwestycji Projektowane zmiany w prawnej regulacji planowania i zagospodarowania przestrzennego 344 Rozdział XII Pomoc publiczna Definicja pojęcia i zakres regulacji prawnej 346 I Geneza i przesłanki regulacji pomocy publicznej 346 II Definicja (niedozwolonej) pomocy publicznej Przesłanki dopuszczalności pomocy publicznej Zasady i klauzule udzielania pomocy publicznej 353 I Zasada przejrzystości 354 II Zasada proporcjonalności 355 III Zasada subsydiarności 355 IV Zasada spójności 355 V Klauzule Rodzaje pomocy publicznej 356 I Pomoc regionalna 357 II Pomoc horyzontalna 359 III Pomoc sektorowa 360 IV Pomoc de minimis 360 V Programy pomocowe i pomoc indywidualna Formy pomocy publicznej Notyfikacja pomocy publicznej 364 I Postępowanie krajowe 364 II Procedura przed Komisją Europejską Procedury nadzwyczajne Monitorowanie udzielonej pomocy Obowiązek zwrotu pomocy 370 Rozdział XIII Prawo zamówień publicznych Wprowadzenie Źródła prawa zamówień publicznych 374

15 XIV Spis treści 2 Międzynarodowe prawo zamówień publicznych Ogólna charakterystyka prawa zamówień publicznych Zamawiający i wykonawca Przedmiot zamówień publicznych Tryby udzielania zamówień publicznych 395 I Przetarg nieograniczony 395 II Przetarg ograniczony 399 III Negocjacje z ogłoszeniem 400 IV Dialog konkurencyjny 401 V Negocjacje bez ogłoszenia 402 VI Zamówienie z wolnej ręki 403 VII Zapytanie o cenę 404 VIII Licytacja elektroniczna Procedury uzupełniające i szczególne udzielania zamówień publicznych Umowa w sprawie zamówień publicznych Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Środki ochrony prawnej 412 I Odwołanie 413 II Skarga Podsumowanie 417 Rozdział XIV Koncesje na roboty budowlane i usługi Wprowadzenie Ogólna charakterystyka koncesji na roboty budowlane lub usługi Postępowanie o zawarcie umowy koncesji Podsumowanie 431 Rozdział XV Partnerstwo publiczno-prywatne Partnerstwo publiczno-prywatne Zagadnienia ogólne 434 I Definicje partnerstwa publiczno-prywatnego 434 II Partnerstwo publiczno-prywatne jako forma prawna działania administracji publicznej 435 III Rodzaje partnerstwa publiczno-prywatnego 437 IV Cechy partnerstwa publiczno-prywatnego Normatywna regulacja partnerstwa publiczno-prywatnego 444 I Uwagi ogólne 444 II Strony współpracy 446 III Przedmiot współpracy 447 IV Umowa o partnerstwie publiczno-prywatnym 451 V Zakończenie współpracy Partnerstwo publiczno-prywatne w praktyce 454 I Uwagi ogólne 454 II Obszary wykorzystania instytucji partnerstwa publiczno-prywatnego w praktyce 455

16 Spis treści XV Rozdział XVI Specjalne strefy i obszary gospodarcze Uwaga wstępna Wolne obszary celne (WOC) i składy wolnocłowe (SWC) 457 I Geneza i podstawy prawne funkcjonowania WOC 457 II Definicja i rodzaje wolnych obszarów celnych 458 III Prowadzenie działalności i wprowadzanie towaru na WOC Specjalne strefy ekonomiczne (SSE) 460 I Rodzaje specjalnych stref ekonomicznych 460 II Istota Specjalnych Stref Ekonomicznych 461 III Tworzenie i zarządzanie specjalnymi strefami ekonomicznymi 462 IV Rozpoczęcie i prowadzenie działalności na terenie SSE Parki naukowo-technologiczne i inkubatory przedsiębiorczości 466 I Inkubatory przedsiębiorczości 466 II Parki naukowo-technologiczne 467 Rozdział XVII Przekształcenia własnościowe w gospodarce Istota przekształceń własnościowych Nacjonalizacja Reprywatyzacja 474 I Koncepcje reprywatyzacji 474 II Przeszkody na drodze do reprywatyzacji 476 III Postępowania reprywatyzacyjne Uwłaszczenie i komunalizacja 479 I Uwłaszczenie państwowych osób prawnych 479 II Komunalizacja Prywatyzacja 482 I Istota i cele prywatyzacji 482 II Podstawy prawne i zakres prywatyzacji 483 III Prywatyzacja bezpośrednia 485 IV Prywatyzacja pośrednia 488 V Prywatyzacja przy wykorzystaniu narodowych funduszy inwestycyjnych 492 VI Prywatyzacja podmiotów mających szczególne znaczenie dla gospodarki 494 VII Prywatyzacja w rolnictwie Wywłaszczanie nieruchomości 499 Rozdział XVIII Organizacja i funkcjonowanie gospodarki komunalnej Pojęcie i podstawy prawne gospodarki komunalnej Zakres podmiotowy gospodarki komunalnej Zakres przedmiotowy gospodarki komunalnej 510 I Zadania własne jednostek samorządu terytorialnego 510 II Zadania własne gmin 511

17 XVI Spis treści III Zadania własne powiatu 512 IV Zadania własne województwa 513 V Sfera użyteczności publicznej Formy wykonywania działalności komunalnej 517 I Problem wyboru formy działalności komunalnej 517 II Zakład budżetowy 518 III Jednostka budżetowa 521 IV Spółka prawa handlowego 521 V Inne formy wykonywania działalności komunalnej Powierzanie zadań samorządu terytorialnego podmiotom zewnętrznym 525 I Umowa w sprawie powierzenia zadań 525 II Tryb zawierania umów 527 Rozdział XIX Reglamentacja obrotu towarowego z zagranicą Geneza i definicja prawa handlu zagranicznego 531 I Geneza handlu zagranicznego 531 II Definicja handlu zagranicznego Regulacja i reglamentacja w obrocie towarowym z zagranicą 533 I Pojęcia regulacji i reglamentacji w obrocie towarowym z zagranicą 533 II Cele działań państwa w reglamentacji obrotu towarowego z zagranicą 534 III Międzynarodowa integracja gospodarcza i jej wpływ na reglamentację obrotu towarowego z zagranicą Standard najwyższego uprzywilejowania Standard traktowania narodowego Instrumenty taryfowe i parataryfowe i ich wpływ na obrót towarowy z zagranicą 539 I Cła 539 II Kontyngenty 543 III Plafony 544 IV Środki o skutku równoważnym do ceł Podatki Opłaty Pozataryfowe instrumenty reglamentacji obrotu towarowego z zagranicą 547 I Ograniczenia ilościowe i środki o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych 547 II Środki wynikające z postępowań antydumpingowych i antysubwencyjnych 549 III Sankcje gospodarcze Instrumenty liberalizacji handlu międzynarodowego 554 Indeks rzeczowy 555

18 Wykaz skrótów 1 Źródła prawa BankSpółdzU ustawa z r o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (DzU Nr 119, poz 1252 ze zm) DziałUbezpU ustawa z r o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn DzU z 2010 r Nr 11, poz 66 ze zm) DyscyplFinPublU ustawa z r o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (DzU z 2005 r Nr 14, poz 114) FinPublU ustawa z r o finansach publicznych (DzU Nr 157, poz 1240 ze zm) FundInwU ustawa z r o funduszach inwestycyjnych (DzU Nr 146, poz 1546 ze zm) GospKomU ustawa z r o gospodarce komunalnej (tekst jedn DzU z 2011 r Nr 45, poz 236 ze zm) KC Kodeks cywilny KM Kodeks morski KomPrywU ustawa z r o komercjalizacji i prywatyzacji (tekst jedn DzU z 2002 r Nr 171, poz 1397 ze zm) KoncesjaU ustawa z r o koncesji na roboty budowlane lub usługi (DzU Nr 19, poz 101 ze zm) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej KPA Kodeks postępowania administracyjnego KRSU ustawa z r o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn DzU z 2007 r Nr 168, poz 1186 ze zm) NadRFinU ustawa z r o nadzorze nad rynkiem finansowym (DzU Nr 157, poz 1119 ze zm) NFIU ustawa z r o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (DzU Nr 44, poz 202 ze zm) ObrInFinU ustawa z r o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn DzU z 2010 r Nr 211, poz 1384 ze zm) OdpadyU ustawa z r o odpadach (tekst jedn DzU z 2010 r Nr 185, poz 1243 ze zm) OfertaPublU ustawa z r o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (tekst jedn DzU z 2009 r Nr 185, poz 1439 ze zm)

19 XVIII Wykaz skrótów OKiKU ustawa z r o ochronie konkurencji i konsumentów (DzU Nr 50, poz 331 ze zm) PartPublPrywU ustawa z r o partnerstwie publiczno-prywatnym (DzU z 2009 r Nr 19, poz 100 ze zm) PrBank ustawa z r Prawo bankowe (tekst jedn DzU z 2002 r Nr 72, poz 665 ze zm) PrEnerg ustawa z r Prawo energetyczne (tekst jedn DzU z 2006 r Nr 89, poz 625 ze zm) PrFarm ustawa z r Prawo farmaceutyczne (tekst jedn DzU z 2008 r Nr 45, poz 271 ze zm) PrLot ustawa z r Prawo lotnicze (tekst jedn DzU z 2006 r Nr 100, poz 696 ze zm) PrOchrŚrod ustawa z r Prawo ochrony środowiska (tekst jedn DzU z 2008 r Nr 25, poz 150 ze zm) PrPoczt ustawa z r Prawo pocztowe (tekst jedn DzU z 2008 r Nr 189, poz 1159 ze zm) PrPrzew ustawa z r Prawo przewozowe (tekst jedn DzU z 2000 r Nr 50, poz 601 ze zm) PrSpółdz ustawa z r Prawo spółdzielcze (tekst jedn DzU z 2003 r Nr 188, poz 1848 ze zm) PrTelekom ustawa z r Prawo telekomunikacyjne (DzU Nr 171, poz 1800 ze zm) PrWod ustawa z r Prawo wodne (tekst jedn DzU z 2012 r, poz 145) PrZamPubl ustawa z r Prawo zamówień publicznych (tekst jedn DzU z 2010 r Nr 113, poz 759 ze zm) PrzedsPańU ustawa z r o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jedn DzU z 2002 r Nr 112, poz 981 ze zm) SamGmU ustawa z r o samorządzie gminnym (tekst jedn DzU z 2001 r Nr 142, poz 1591 ze zm) SamPowU ustawa z r o samorządzie powiatowym (tekst jedn DzU z 2001 r Nr 142, poz 1592 ze zm) SamWojU ustawa z r o samorządzie województwa (tekst jedn DzU z 2001 r Nr 142, poz 1590 ze zm) SDziałGospU ustawa z r o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn DzU z 2010 r Nr 220, poz 1447 ze zm) SzkodyŚrodU ustawa z r o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (DzU Nr 75, poz 493 ze zm) TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (DzUrz UE C 2010 r, Nr 83, s 1) TrDrogU ustawa z r o transporcie drogowym (tekst jedn DzU z 2007 r Nr 125, poz 874 ze zm) TrKolU ustawa z r o transporcie kolejowym (tekst jedn DzU z 2007 r Nr 16, poz 94 ze zm) ZagospPrzestrzU ustawa z r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn DzU z 2012 r poz 647)

20 Wykaz skrótów XIX ZNKU ustawa z r o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jedn DzU z 2003 r Nr 153, poz 1503 ze zm) 2 Organy i instytucje ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości KNF Komisja Nadzoru Finansowego KRS Krajowy Rejestr Sądowy PiF Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna SAmop Sąd Antymonopolowy SO Sąd Okręgowy SOKiK Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów TK Trybunał Konstytucyjny UOKiK Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów URE Urząd Regulacji Energetyki UZP Urząd Zamówień Publicznych WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny ZA Zespół Arbitrów 3 Publikatory i czasopisma DzU Dziennik Ustaw DzUrz Dziennik Urzędowy DzUrz UOKiK Dziennik Urzędowy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów EP Edukacja Prawnicza EPS Europejski Przegląd Sądowy GSP Gdańskie Studia Prawnicze KP Kontrola Państwowa KPPubl Kwartalnik Prawa Publicznego MP Monitor Polski MoP Monitor Prawniczy MoPod Monitor Podatkowy OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OSS Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria A Pal Palestra PiP Państwo i Prawo PPH Przegląd Prawa Handlowego PPP Przegląd Prawa Publicznego PPUW Przegląd Prawniczy UW Pr Bank Prawo Bankowe Pr Gosp Prawo Gospodarcze Pr Sp Prawo Spółek PS Przegląd Sądowy PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego R Pr Radca Prawny Rej Rejent