Opisy zawodów, które możecie w przyszłości wybrać realizując swoją ścieżkę zawodową.

Transkrypt

1 Przedstawiam Opisy zawodów, które możecie w przyszłości wybrać realizując swoją ścieżkę zawodową. Zawody są podzielone na grupy: edukacja: nauczyciel,bibliotekarz, opiekunka dziecięca, pedagogika finanse i bankowość: księgowa, makler handel i sprzedaż: kasjer sprzedawca, kierownik sklepu inżynieria i budownictwo: architekt, elektryk, geodeta, murarz, ślusarz, inżynier projektant dróg, kierownik budowy, konstruktor budowlany,monter wentylacji medycyna i farmacja: farmaceuta aptekarz, fizjoterapeuta, lekarz medycyny, okulista, optyk,technik optyk, pielęgniarka, ratownik medyczny,technik weterynarii, weterynarz obsługa pojazdów i maszyn: blacharz samochodowy, elektromechanik, lakiernik samochodowy, mechanik samochodowy, tokarz prawo i administracja: adwokat, biegły sądowy, notariusz, sędzia, tłumacz przysięgły służby publiczne: policjant, strażak, strażnik miejski, żołnierz telekomunikacja:administrator sieci komputerowych, grafik komputerowy, informatyk, programista turystyka i rekreacja: stewardesa, pilot wycieczek, przewodnik turystyczny,recepcjonista, rezydent, kelner, dietetykiem inne mało znane: barista, sommelier, copywriter ZAWODY Z GRUPY ; EDUKACJA O zawodzie nauczyciela Nauczyciel to osoba wykwalifikowana do prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych w szkołach. Może pracować w placówkach edukacyjnych na różnym szczeblu oświaty (szkoła podstawowa, gimnazjum, technikum, liceum), ale także w szkolnictwie wyższym. Zwyczajowo profesję nauczycielską kojarzy się jednak ze szkolnictwem podstawowym lub średnim. Nauczyciel akademicki, w przeciwieństwie do nauczyciela z gimnazjum lub LO, nie musi posiadać przygotowania pedagogicznego. Nauczyciel musi legitymować się wykształceniem kierunkowym i posiadać przygotowanie do pracy pedagogicznej potwierdzone ukończeniem odpowiedniego kursu. Zawód nauczycielski ma długą i bogatą historię. Dawniej nauczyciel był często kimś w rodzaju mistrza lub wychowawcy. Uczeń dyskutował z nim, obserwował go i czytał lektury, które tamten polecił. Doskonale wiemy z historii, że filozof Arystoteles był nauczycielem Aleksandra Wielkiego a historyk Jan Długosz synów Kazimierza Jagielończyka. Z biegiem czasu wykształcił się system oświaty, w którym rola nauczyciela została bardzo precyzyjnie określona. Dokładnie wyszczególniono, co należy do jego obowiązków, zadań i funkcji. W Rzeczypospolitej Polskiej ustawą regulującą wszystkie te kwestie jest Karta Nauczyciela. Podlegają jej nauczyciele zatrudnieni w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych,

2 gimnazjach, szkołach ponadgimnazjalnych; placówkach, zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli; zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych a także w publicznych kolegiach pracowników służb społecznych. Zarobki nauczyciela Nauczyciel nie zarabia dużo. Już legendarna stała się wśród pracowników oświaty scena z Dnia świra Marka Koterskiego, gdzie nauczyciel-polonista grany przez Marka Kondrata odbiera swoje szkolne uposażenie. Warto jednak zaznaczyć, że zarobki są szczególnie niskie na początku pracy w zawodzie. Potem wzrastają, ale i tak nie jest to wzrost w pełni satysfakcjonujący. Wysokość wypłaty może też zależeć od zasobności gminy, która prowadzi szkołę i od rodzaju placówki wiadomo, że w szkołach prywatnych i językowych zarobki są z reguły wyższe niż w placówkach publicznych. Podstawą pensji nauczyciela jest tzw. wynagrodzenie zasadnicze. Zależy ono od stopnia awansu i od kwalifikacji. Do tego dochodzą dodatki. Są uzależnione od indywidualnej sytuacji nauczyciela lub od tego w jakiej pracuje gminie (wielkość niektórych dodatków ustalają samorządy, a te są zwykle bardziej lub mniej zamożne). Dodatków wyszczególniono kilkanaście. Przede wszystkim dodatek stażowy (za wysługę lat) wynosi 1 procent wynagrodzenia zasadniczego za rok stażu, ale nie więcej niż 20%. Potem dodatek za pracę po godzinach za nadgodziny otrzymuje się 75% stawki zasadniczej. Jest też dodatek motywacyjny i właśnie ten zależy od gminy, w której znajduje się szkoła (od 10 do 100 zł miesięcznie). Dodatek za wychowawstwo to z reguły kilkadziesiąt złotych. Nauczycielom przysługują też trzynastki, nagrody jubileuszowe i zniżki na PKP (38%). W styczniu 2009 roku podwyższono płace nauczycieli. Jeszcze rok wcześniej stażysta zarabiał 1480 zł brutto, teraz otrzymuje 2287 zł. Nauczyciel kontraktowy może liczyć na 2538 zł, mianowany na 3293 zł, a dyplomowany 4208 zł. Jak zostać nauczycielem Kandydat na nauczyciela powinien przede wszystkim ukończyć wyższe studia. Może zrobić to w specjalnej szkole pedagogicznej (np. kolegium nauczycielskie) wyspecjalizowanej w kształceniu nauczycieli. Szeregi nauczycieli można także zasilić posiadając dyplom ukończenia uniwersytetu, politechniki czy akademii ekonomicznej. Kierunek studiów wybrany przez przyszłego nauczyciela powinien posiadać specjalność nauczycielską np. nauczyciel języka polskiego powinien ukończyć polonistykę o profilu nauczycielskim. Jednak jeżeli na danym kierunku nie ma specjalności nauczycielskiej nie znaczy wcale, że kariera nauczyciela jest przed absolwentem tego kierunku zamknięta. Może on ukończyć studium pedagogiczne lub kurs organizowany przez instytucję prywatną, dzięki czemu zdobędzie potrzebne uprawnienia. Wymogi MENiS są bowiem jasne aby zostać nauczycielem po którymkolwiek kierunku wyższych studiów trzeba zaliczyć kurs pedagogiczny składa się on z 270 godzin zajęć z pedagogiki, psychologii i metodyki nauczania oraz kilkutygodniowych praktyk w szkole. Praca polskiego nauczyciela jest okresowo kontrolowana i oceniana. Taka ocena, wynikająca z zapisów prawa odbywa się przed awansem na wyższy stopień, a także każdorazowo na wniosek samego nauczyciela, dyrektora szkoły lub organu sprawującego nadzór nad szkołą. Zgodnie z niedawną reformą oświaty wyróżnić można cztery kategorie zawodowe nauczycieli: stażysta, nauczyciel kontraktowy, nauczyciel mianowany i nauczyciel dyplomowany. Pokonywanie kolejnych szczebli wymaga spełnienia określonych zasad awansu. Aby wspiąć się na najwyższy potrzeba minimum 9 lat.

3 Zawód bibliotekarza/bibliotekarki Mianem bibliotekarza określamy osobę pracującą w bibliotece. Jego zadaniem jest sprawowanie opieki nad jej zasobami i udostępnianie ich korzystającym z biblioteki ludziom według ustalonych wcześniej zasad. Oprócz książek w zbiorach bibliotek znajdują się też gazety, czasopisma i płyty. Coraz częściej teksty kultury są zapisywane na elektronicznych nośnikach, przez co często poszukiwanie konkretnej informacji staje się łatwiejsze, a dostęp do nich może mieć kilka osób jednocześnie. Bibliotekarze muszą posiadać rozległą wiedzę na różne tematy co pozwala im właściwie sklasyfikować i pogrupować książki. W większych placówkach działami opiekują się wyznaczone osoby lub grupy pracowników posiadające rozbudowaną wiedzę z tego zakresu. Misją bibliotek jest propagowanie czytelnictwa, często jest to jedyna tego typu instytucja w danej miejscowości, szczególnie w mniejszych miastach. W związku z tym wiele bibliotek urządza konkursy literackie, spotkania autorskie z pisarzami,warsztaty i imprezy kulturalne promujące książki. Dlatego przydatne w pracy bibliotekarza są zdolności animatora kultury, charyzma i łatwość w nawiązywaniu kontaktów. Najlepiej sprawdzają się w tym zawodzie osoby otwarte i uporządkowane. W Polsce istnieją dwa typy bibliotek: publiczne i naukowe Biblioteki publiczne podlegają Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, najczęściej są to biblioteki miejskie, powiatowe lub gminne. Stopnie w hierarchii zatrudnionych w nich bibliotekarzy: młodszy bibliotekarz bibliotekarz starszy bibliotekarz kustosz starszy kustosz bibliotekarz dyplomowany (najwyższy możliwy tytuł wśród bibliotekarzy) Biblioteki Naukowe podlegają Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego i są połączone z tym resortem. Są to biblioteki znajdujące się w szkołach, na wyższych uczelniach lub biblioteki pedagogiczne. Pracownicy zatrudnieni nich to: pomocnik biblioteczny magazynier biblioteczny młodszy bibliotekarz starszy magazynier biblioteczny bibliotekarz starszy bibliotekarz kustosz

4 Zarobki bibliotekarzy: Pomimo tego, że bibliotekarze są pracownikami państwowymi nie ma ustalonych kwot jakie powinni otrzymywać jako wynagrodzenie. Częściej od stopnia czy doświadczenia zatrudnionego większe znaczenie ma w jakiej kondycji są zarządzające nimi jednostki terytorialne. Zarobki bibliotekarza w małym mieście lub takiego, który rozpoczyna karierę to często minimalna pensja krajowa. Najwyższe pensje - powyżej 2 tys. zł otrzymują bibliotekarze dyplomowani pracujący w uznanych placówkach posiadających cenny i bogaty księgozbiór. Jak zostać bibliotekarzem/bibliotekarką Zatrudnienie w bibliotekach reguluje dyrektywa unijna, wedle której bibliotekarzami mogą być tylko absolwenci studiów kierunków związanych z bibliotekoznawstwem lub informacją naukową. Faktycznie wielu pracowników nie spełnia tych wymagań, ale posiadają oni cenne wieloletnie doświadczenie. Nowych bibliotekarzy rekrutuje się zgodnie z wytycznymi. Bibliotekoznawstwo to humanistyczny kierunek, który oferują uniwersytety i szkoły wyższe w całym kraju. Studenci uczą się jak zarządzać biblioteką, organizować w niej pracę, wyszukiwać informacje i katalogować książki. Po trzecim roku zdobywa się licencjat, a po następnych dwóch tytuł magistra. Absolwenci innych kierunków mogą ukończyć dwuletnie studia podyplomowe z zakresu bibliotekoznawstwa. Najwyższy stopień zawodowy to bibliotekarz dyplomowany. Jest on nadawany po pomyślnym zdaniu egzaminu państwowego sprawdzającego wiedzę z zakresu bibliotekoznawstwa oraz z wybranej przez kandydata specjalizacji. Egzaminy odbywają się dwa razy w roku. Od 2005 roku bibliotekarze dyplomowani są uznawani za nauczycieli akademickich. Zawód opiekunka dziecięca, opiekunka do dziecka Opiekunka dziecięca zajmuje się sprawowaniem fachowej opieki nad małymi dziećmi (najczęściej są to niemowlęta i dzieci do 3-4 roku życia). Zadaniem opiekunki jest przede wszystkim pilnowanie bezpieczeństwa dziecka oraz dbanie o jego potrzeby podczas nieobecności rodziców. Opiekunka wykonuje codzienne czynności związane z pielęgnacją dziecka odpowiada za jego higienę, kąpiele, mycie, przewijanie, przebieranie, czesanie, pielęgnację środkami kosmetycznymi. Odpowiada również za prawidłowe odżywianie dziecka, podawanie leków jeśli zachodzi taka konieczność, wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych w zastępstwie rodziców. Do zadań opiekunki należy także zorganizowanie dziecku czasu wolnego poprzez różne zabawy, gry, chodzenie na spacery. Najczęściej od opiekunki oczekuje się takiego doboru zabaw czy zajęć ruchowych, które będą rozwijać zdolności psychomotoryczne dziecka i wpłyną na jego prawidłowy rozwój. Zawód opiekunki dziecięcej jest zajęciem dla osób, które lubią dzieci i mają z nimi dobry kontakt. Od opiekunki oczekuje się przede wszystkim odpowiedzialności, spokoju, opanowania, łagodności, ale równocześnie pewnego zdecydowania, potrzebnego do zapanowania nad dziećmi oraz cierpliwości. Ważna jest również umiejętność szybkiego nawiązania kontaktu z dzieckiem i podtrzymywania go, tak aby dziecko było zajęte przez dłuższy czas. Istotna jest również kreatywność, potrzebna przy organizacji czasu wolnego oraz podzielna uwaga. Opiekunka dziecięca może pracować w charakterze niani, wynajmowanej przez rodziców podczas ich nieobecności w domu do opieki nad dziećmi. Opiekunki mogą również pracować

5 w żłobkach, domach opieki, szpitalach, hospicjach i różnego rodzaju ośrodkach, które zajmują się opieką nad dziećmi (zarówno pełnosprawnymi, jak i niepełnosprawnymi). Zarobki opiekunki dziecięcej, opiekunki do dziecka Wynagrodzenie w państwowych instytucjach waha się najczęściej w granicach zł brutto. W prywatnych ośrodkach zarobki te są nieco wyższe - do ok zł brutto. Opiekunki zatrudniane przez rodziców ustalają własne stawki godzinowe i są one zróżnicowane w zależności od rejonu kraju. Mogą wynosić od 6 zł za godzinę nawet do 15 zł. Jak zostać opiekunką dziecięcą, opiekunką do dziecka Najprostszym sposobem ubiegania się o pracę opiekunki dziecięcej jest ukończenie specjalnej szkoły policealnej na kierunku opiekunka dziecięca. Nauka trwa najczęściej 1-2 lata, podczas których przyszłe opiekunki uczą się zasad właściwej opieki nad dziećmi, ich pielęgnacji, wychowania oraz anatomii i fizjologii dziecka. Zdobywają wiedzę z zakresu podstaw pedagogiki i psychologii, uczą się stymulowania rozwoju. Zdobywają także niezbędną wiedzę i umiejętności z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Obok zajęć teoretycznych, przyszłe opiekunki biorą udział w praktykach, odbywających się najczęściej w żłobkach, domach małego dziecka i szpitalach. Zakończeniem nauki jest przystąpienie do egzaminu zawodowego, dzięki któremu uzyskuje się niezbędne uprawnienia do pracy w zawodzie opiekunki dziecięcej. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku opiekunek wynajmowanych przez rodziców ich wymagania są indywidualne i zróżnicowane. Nie zawsze wymagają ukończenia powyższej szkoły, chociaż często zwracają uwagę na wyższe wykształcenie i ukończenie kierunków związanych z dziećmi (pedagogika, psychologia, medycyna, pielęgniarstwo). Istotne są także różnego rodzaju kursy i szkolenia związane bezpośrednio lub pośrednio ze sprawowaniem opieki, udzielaniem pierwszej pomocy, animacją kultury etc. O zawodzie pedagoga szkolnego Praca psychologa szkolnego polega na współpracy z wychowawcami klas w celu rozpoznawania indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowania przyczyn niepowodzeń szkolnych i trudności wychowawczych. Do jego konkretnych zadań zalicza się: obserwację zachowania pojedynczych uczniów i klasy, rozmowy indywidualne i uczestnictwo w godzinach wychowawczych oraz innych spotkaniach z klasą, analizowanie wyników nauczania i ocen zachowania, rozmowy z rodzicami, wywiady środowiskowe, udział w wywiadówkach i radach pedagogicznych, porady wychowawcze a także prowadzenie lub organizowanie prelekcji i dyskusji na tematy ważne i interesujące młodzież. Pedagog najczęściej pracuje w szkole lub w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Według art. 29 ust. 2 Karty Nauczyciela, pedagogowi szkolnemu przysługuje wyposażenie stanowiska pracy umożliwiające realizację dydaktyczno-wychowawczego programu nauczania. Przeważnie pedagogowi szkolnemu przydziela się po prostu odrębny pokój, pozwalający w sposób nieskrępowany wykonywać pracę. Praca poza gabinetem przeważnie wiąże się z przeprowadzaniem wywiadu środowiskowego. W niektórych wypadkach pedagog może współpracować z policją w sprawach przestępstw i wykroczeń popełnianych przez uczniów. Pedagoga szkolnego zatrudnia dyrektor szkoły. Decyzja o zatrudnieniu pedagoga jest tylko decyzją, a nie automatycznym zapełnianiem etatów. Dyrektor, zatrudniając pedagoga szkolnego, uwzględnia zasady organizacji pracy szkół

6 w danym roku szkolnym opracowane przez organ prowadzący szkołę. Zawód pedagoga szkolnego wymaga kontaktów z wieloma różnymi ludźmi dziećmi, młodzieżą, ale też często z rodzicami. Zdarza się, że ci ostatni traktują pedagoga jako intruza, kogoś kto próbuje wpłynąć na sposób w jaki wychowują dziecko. To rodzi konflikty i kandydat to tej profesji powinien być na nie przygotowany. Ważne cechy, którymi powinien odznaczać się pedagog to spostrzegawczość (umiejętność obserwacji zachowania dziecka), łatwość nawiązywania kontaktów z ludźmi (powinien traktować ich jak partnerów), jasny sposób formułowania myśli, cierpliwość i umiejętność panowania nad swoimi emocjami. Kandydat na pedagoga powinien mieć dobry wzrok i słuch. Wszelkie wady wymowy (np. jąkanie) ograniczają możliwość podjęcia tej pracy. Zarobki pedagoga szkolnego Zarobki pedagoga szkolnego są podobnie do zarobków nauczycieli. Zależą od stażu pracy i posiadanych kwalifikacji oraz stopnia awansu zawodowego. Pedagog szkolny z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym może liczyć na następujące uposażenia: 1815 zł brutto (stażysta), 1869 (kontraktowy), 2121 (mianowany) i 2492 (dyplomowany). Jak zostać pedagogiem szkolnym Pedagogiem szkolnym może zostać osoba, która ukończyła studia magisterskie na kierunku pedagogika w specjalności odpowiadającej prowadzonym zajęciom oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub studia magisterskie na dowolnym kierunku i studia podyplomowe w zakresie prowadzonych zajęć, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne. Pedagog powinien bezustannie dokształcać się w interesującej go tematyce i rozwijać swoje umiejętności np. w kierunku poradnictwa zawodowego. Wiek nie ma wpływu przy staraniu się o pracę pedagoga, podobnie płeć, chociaż zdecydowana większość pedagogów to kobiety. Pedagodzy najczęściej znajdują zatrudnienie w instytucjach budżetowych lub prywatnych. Do tych pierwszych zalicza się przede wszystkim szkoły oraz poradnie psychologicznopedagogiczne. Sfera prywatna to przede wszystkim szkoły i przedszkola prywatne oraz gabinety pedagogiczne. ZAWODY Z GRUPY: FINANSE I BANKOWOŚĆ Zawód księgowa, księgowy Księgowa to osoba zatrudniona do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Odpowiada za zbieranie i przechowywanie faktur i innych dokumentów, wpisywanie ich do systemu księgowego, a następnie analizowanie danych i wyciąganie z nich informacji istotnych w procesie działalności firmy. Obowiązkiem księgowej jest także pilnowanie, aby spełnione zostały wszystkie obowiązki wobec urzędu skarbowego i innych instytucji. Księgowość to bardzo ważny dział każdej firmy, dlatego zatrudnione w nim osoby powinny cechować się dokładnością, sumiennością i zdolnością do skupienia uwagi. Księgowa (lub księgowy) potrzebna jest w każdej firmie, nawet najmniejszej. Jednak niedużym przedsiębiorstwom

7 często nie opłaca się zatrudniać księgowej na stałe. Stąd częsty zwyczaj współpracy z księgowymi po godzinach, przez dzień lub dwa w miesiącu. Księgowe mogą oferować swoje usługi we własnym biurze rachunkowym lub mogą być zatrudnione na etat w firmie bądź organizacji. Aby założyć biuro rachunkowe i prowadzić księgowość w formie usług trzeba posiadać licencję Ministra Finansów. Zdobywa się ją na podstawie potwierdzonego doświadczenia w zawodzie i po zdaniu egzaminu (nie muszą go zdawać osoby, które ukończyły rachunkowość). Jednak, aby zostać zatrudnionym na etat nie trzeba żadnej licencji, najważniejsze są umiejętności i kwalifikacje. Oczywiście każda z tych form zatrudnienia ma swoje plusy i minusy w biurze współpracuje się z różnymi firmami, co pozwala lepiej poznać zasady ich działania i tym samym lepiej orientować się na rynku. Poza tym księgowa w biurze ma większą samodzielność. Ujemną stroną prowadzenia własnej firmy jest współpraca raczej z niedużymi firmami i konieczność zajmowania się naraz kilkoma sprawami. Plusem pracy na etacie w księgowości dużej firmy jest możliwość dokładnego zajęcia się jednym tylko podmiotem gospodarczym. Minusem niewielkie możliwości rozwoju. Stanowisko, do którego warto dążyć w tym zawodzie jest posada głównej księgowej (księgowego). Taka osoba nadzoruje już wszystkie wydarzenia finansowe w firmie zarządzanie finansami, księgowością, administracją. Organizuje i kieruje zespołami podległych pracowników, dba o sprawne funkcjonowanie działu i jego rozwój. Do jej zadań należy rozwój systemu finansowego przedsiębiorstwa i bezustanna kontrola jego kondycji finansowej. Główna księgowa odpowiada za stan dokumentacji, jej przechowywanie i archiwizację, zajmuje się sprawami kadrowo-płacowymi, współpracuje z bankami i innymi klientami. Od osoby zatrudnionej na tym stanowisku wymaga się biegłej znajomości przepisów finansowo-podatkowych, celnych i dewizowych. Jednak, aby zostać główną księgową trzeba legitymować się długim i bogatym doświadczeniem pracy w zawodzie. Zarobki księgowej, księgowego Istnieje ogólnospołeczne przekonanie, że księgowe (księgowi) dobrze zarabiają. Trzeba przyznać, że nie jest to przekonanie bezpodstawne. Wszystko oczywiście zależy od firmy, ale 1500 zł netto to zupełne minimum, które otrzymują osoby dopiero zaczynające przygodę z zawodem. Przeważnie pensja księgowej to zł netto. Jednak główna księgowa może już zarobić nawet 15 tys. zł netto. Jak zostać księgową, księgowym Aby pracować w zawodzie księgowej należy posiadać wyższe wykształcenie. Najlepiej studiować ekonomię lub kierunki pokrewne jak marketing i zarządzanie, ale nie ma jednego konkretnego przygotowującego tylko do zawodu księgowej. W Polsce nie ma też przepisów określających szczegółowe wymagania dla kandydatów na to stanowisko. Jednak oprócz dyplomu ukończenia wyższych studiów należy też posiadać wiedzę z rachunkowości i podatków, dobrze obsługiwać komputer (szczególnie pakiet Microsoft Office i programy do księgowości). Coraz częściej wymagana jest znajomość przynajmniej jednego obcego języka. Potem już po zdobyciu posady należy też śledzić zmiany w prawie i bez przerwy uzupełniać wiedzę. Księgowości można także nauczyć się na studiach podyplomowych i kursach organizowanych przez różne stowarzyszenia i fundacje. Zawód maklera Makler to osoba, która pośredniczy w transakcjach zakupu i sprzedaży towarów, usług lub papierów wartościowych(np. akcji). Mianem tym również czasem określani są brokerzy, którzy działają na rynku ubezpieczeń. Powszechnie jednak zawód maklera kojarzy się z osobami pracującymi na giełdzie papierów wartościowych. Są to ludzie reprezentujący członków giełdy, czyli przede wszystkim firmy inwestycyjne działające we własnym imieniu lub imieniu klienta.

8 Praca maklera giełdowego polega na przekazywaniu zleceń klientów lub domów maklerskich, dla których pracują na giełdę w sposób zgodny z panującymi na niej zasadami. Każdy z członków giełdy ma obowiązek wyznaczyć maklera nadzorującego czyli osobę, która zajmuje się weryfikacją i sprawuje opieką nad maklerami pracującymi dla danej instytucji inwestycyjnej. Z kolei makler pracujący w biurze kontaktuje się z klientami, przyjmuje polecenia, sprawdza czy mają zarezerwowane odpowiednie środki finansowe do zrealizowania transakcji oraz przekazuje dyspozycje maklerowi giełdowemu. Jest to również osoba, która udziela informacji klientowi na temat jego sfery jego finansów, którą zajmuje się firma inwestycyjna. Do niedawna maklerzy nie mogli doradzać klientom. Aktualnie doradzać mogą Ci z nich, którzy posiadają licencje maklerskie wydane po zmianie przepisów regulujących doradztwo, a więc również maklerzy, którzy teraz zdobywają licencję. Obecnie na 2332 maklerów w Polsce takie uprawniania posiadają 633 osoby. Maklerzy, którzy uzyskali licencję przed tą zmianą mogą przystąpić do egzaminu uzupełniającego. Wokół wizerunku maklera i giełdy narosło wiele mitów. W rzeczywistości rzadko można spotkać przedstawiciela tej profesji w czerwonych szelkach. Są one raczej używane okazyjnie w charakterze żartu. Kolejnym mitem na temat giełdy jest przepełniona przekrzykującymi się maklerami sala notowań, potocznie zwana "parkietem", gdzie dokonuje się transakcji. To wyobrażenie ma źródło w amerykańskich filmach i przedstawia pracę na Wall Street gdzie rzeczywiście połowę transakcji dokonuje się w tradycyjny sposób. Jest to spowodowane silnym przywiązaniem historii. Praca maklerów w innych krajach, między innymi w Polsce polega na przeprowadzaniu transakcji drogą elektroniczną co jest mniej widowiskowe ale dużo praktyczniejsze. Nie oznacza to jednak, że praca na giełdzie stała się przez to mniej stresująca. Pomimo unowocześnień świat finansjery nadal wywołuje skrajne emocje. Rodzaj pracy jaką wykonuje makler często warunkuje jego osobowość. Osoby otwarte, przebojowe i komunikatywne najlepiej czują się w wydziale operacyjnym. Natomiast ludzie spokojni z uzdolnieniami matematycznymi sprawdzą się jako analitycy. Bez względu na to jednak maklerzy muszą być osobami odpornymi na stres, którzy potrafią zachować zimną krew i logicznie myśleć bez względu na okoliczności. Praca w tym zawodzie jest związana z ciągłymi zmianami, które dobry makler powinien w pewnym stopniu umieć przewidzieć. Wymaga to dobrej znajomości ekonomii, mechanizmów działania giełdy, spostrzegawczości i dobrej pamięci. Ze względu na konieczność negocjacji z klientami lub innymi pracującymi na giełdzie osobami ważne są zdolności interpersonalne. Zarobki maklera: Maklerzy pracują w uregulowanym czasie, ale rozliczani są z ilości wykonanych transakcji i ich skuteczności. Do tego zarobki maklera są uzależnione od sytuacji panującej na giełdzie. W czasie hossy domy maklerskie hojnie premiują pracowników. Średnie zarobki maklera to 5000 zł. brutto. Początkująca w tej profesji osoba może liczyć na 2000 zł. brutto, ale jeśli jej praca przynosi zyski kwota ta szybko się podwaja. Najlepsi maklerzy w Polsce w czasie hossy mogą liczyć na zarobki rzędu kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie. Maklerzy nie podejmują sami decyzji inwestycyjnych dlatego nie są odpowiedzialni za ewentualne straty swojego klienta. Jak zostać maklerem Osoba, która chce zostać maklerem musi zdobyć odpowiedni certyfikat, który można uzyskać po zdaniu egzaminu organizowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego(dawniej przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd). W zależności od ilości chętnych egzamin na maklera papierów wartościowych odbywa się raz lub dwa razy w roku, a jego termin jest podawany do wiadomości publicznej co najmniej 90 dni wcześniej. Egzamin maklerski jest zamkniętym testem z czterema wariantami do wyboru z czego

9 tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Zakres tematyczny jest publikowany w Komunikacie Komisji Egzaminacyjnej dla Maklerów Papierów Wartościowych co najmniej 90 dni przed terminem egzaminu. Dotyczy on dwóch dziedzin. Część matematyczna obejmuje przede wszystkim takie zagadnienia jak matematyka finansowa, wycena instrumentów pochodnych i udziałowych, wycenę przedsiębiorstw oraz techniki notowań giełdowych. Wiedza z prawnego zakresu na egzaminie dotyczy stanu prawnego obowiązującego na miesiąc przed terminem egzaminu. Egzamin maklerski uchodzi za bardzo trudny. Zdarzało się, że na ponad stu podchodzących zdawało zaledwie kilka osób. Rekordową liczbę osób, które zdały egzamin odnotowano w marcu 2010 roku osób. W Polsce działają instytucje przygotowujące do egzaminów organizowanych przez KNF. Koszt takiego kursu to ok zł. W wielu z nich możliwe jest uzyskanie zniżek np. dla studentów i refundacja lub częściowa refundacja dla osób bezrobotnych z Urzędu Pracy. Poszukiwanie pracy jako makler warto rozpocząć jeszcze na studiach. Praktyka czy staż w domu maklerskim jest okazją do zdobycia wiedzy niezbędnej do zdania egzaminu, daje możliwość zdobycia doświadczenia oraz jest okazją do poznania ludzi z branży. Najłatwiej pracę jako makler dostać w czasie hossy lub wiosną kiedy z reguły instytucje inwestycyjne prowadzą nabór pracowników. ZAWODY Z GRUPY: HANDEL I SPRZEDAŻ Zawód kasjer sprzedawca Kasjer sprzedawca to osoba zatrudniona do obsługi kasy fiskalnej, przede wszystkim w placówkach handlowych. Kasjer sprzedawca może zajmować się tylko kasowaniem (tak jak w hipermarketach) jak również kasowaniem połączonym z szeroką pojętą pracą na sklepie (szczególnie w mniejszych firmach). W tym drugim przypadku pracownik rozładowuje również towar, układa go na półkach, doradza klientom, dba o porządek na sklepie itd. W dużych sklepach posada kasjera sprzedawcy jest najniższym szczeblem kariery, często jest tak, że tacy pracownicy awansują potem w hierarchii i zostają szefami działów czy kierownikami. Zarobki kasjera sprzedawcy Średnie miesięczne zarobki kasjera sprzedawcy to 1323 zł. netto. Może też ustaloną stawkę godzinną. Dodatkowo opłaca się nadgodziny i pracę w godzinach nocnych. Jak zostać kasjerem sprzedawcą Aby zostać kasjerem sprzedawcą wystarczy wykształcenie podstawowe. Kandydaci mogą udać się na szkolenie (często wysyła ich pracodawca, takie szkolenia organizowane są też przez urzędy pracy), którego celem jest praktyczne przygotowanie do wykonywania zawodu. Zakres tematyczny szkolenia obejmuje kulturę zawodu, organizację pracy, odpowiedzialność materialną, kody kreskowe, podatek od wartości dodanej, budowę elektronicznych kas sklepowych, ćwiczenia z wykorzystaniem elektronicznych kas fiskalnych, zajęcia praktyczne na kasach, techniki sprzedaży, elementy reklamy, przestrzeganie zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP) i dobrej praktyki produkcyjnej (GMP).

10 Kandydat na kasjera powinien się odznaczać uczciwością, otwartością, komunikatywnością, sumiennością, odpowiedzialnością i dyspozycyjnością. Musi umieć rozmawiać z klientami i ich obsługiwać to wiąże się z wysoką kulturą osobistą takiej osoby i czystym schludnym wyglądem. Zawód kierownik sklepu Kierownik sklepu to osoba, która nadzoruje właściwą realizację zadań sprzedażowych i kieruje bieżącą działalnością sklepu. Musi monitorować wypełnianie obowiązków przez podległy mu personel, kontrolować jego postępy w pracy, sprawdzać osiągane wyniki. Kierownik powinien dostrzegać błędy popełniane przez pracowników i korygować je poprawiając w ten sposób standardy obsługi klienta. Do zadań kierownika sklepu należy też planowanie pracy, podział zadań i rozliczanie się z pracownikami. Bardzo często w jego gestii leży podwyższanie wynagrodzenia (jeżeli pracownik dobrze wykonuje swoje obowiązki), ale także w niektórych przypadkach obniżanie pensji (np. kiedy w sklepie zostanie skradziony towar i złodziej nie zostaje ujęty). Zajmuje się także rekrutacją (zatrudnianiem i zwalnianiem) pracowników. Kierownik sklepu powinien dbać o motywowanie personelu, dbać o przestrzeganie procedur i standardów obowiązujących wewnątrz firmy, monitoruje też stan zapasów i realizować plany sprzedażowe sklepu. Konieczne jest, aby kierownik sklepu biegle obsługiwał komputer, potrafił sporządzać analizy sprzedaży, znał przepisy fiskalne. Osoba zatrudniona na tym stanowisku powinna być komunikatywna, odpowiedzialna, samodzielna, uczciwa i mieć zdolności przywódcze. Praca ta wymaga podejmowania szybkich decyzji i często związana jest ze stresem, ponieważ to właśnie głównie kierownik sklepu odpowiada za wyniki finansowe osiągane przez podległą mu placówkę. Zarobki kierownika sklepu Średnia pensja kierownika sklepu wynosi 2195 zł netto, ale różnice są tutaj naprawdę duże. Dla porównania kierownik sklepu w Olecku zarania 910 zł netto, a w Białymstoku 3550 zł netto. Oczywiście wiele zależy od tego, kto zatrudnia i w jakim mieście. Jak zostać kierownikiem sklepu Teoretycznie nie ma przeciwwskazań, aby kierownikiem sklepu została osoba posiadająca wykształcenie podstawowe. W praktyce pracodawcy preferują osoby z wykształceniem minimum średnim, a coraz częściej wymagają wyższego. Ukończony kierunek studiów czy szkoła nie ma w przypadku tego stanowiska większego znaczenia. Dobrze, gdy kandydat na kierownika posiada już doświadczenie na podobnym stanowisku (częste wymaganie w ogłoszeniach). Do tej funkcji można też dojść drogą awansu wtedy kierownikiem zostaje najlepszy z pracowników. Jest to sytuacja szczególnie charakterystyczna dla sieci sklepów gdy jest otwierany nowy oddział z centrali firmy zostaje przysłana osoba, która rozkręca sklep, pełni przez jakiś czas obowiązki kierownika i jednocześnie obserwuje podległych pracowników. I potem spośród nich wybiera tego, który zostanie jej kierownikiem. Częste wymagania stawiane przyszłym kierownikom sklepów: samodzielność, odpowiedzialność oraz uczciwość zdolności przywódcze znajomość MS. Office oraz obsługa kasy fiskalnej

11 gotowość do odbycia szkoleń Minimum 3 lata doświadczenia w handlu detalicznym, w tym 2 lata w zarządzaniu zespołem Umiejętności sprzedażowe Wykształcenie minimum średnie Doskonała organizacja pracy Duże zaangażowanie i samodzielność w działaniu Umiejętność obsługi komputera Mile widziane osoby powyżej 28 roku życia. ZAWODY Z GRUPY: INŻYNIERIA I BUDOWNICTWO O zawodzie architekta Architekt to specjalista zajmujący się projektowaniem i wznoszeniem budowli. Do architektów zalicza się nie tylko projektantów budynków, ale także: urbanistów (architekci miast), ruralistów (architektów terenów wiejskich), architektów krajobrazu i architektów wnętrz (budynków i pomieszczeń). Kandydat na architekta powinien posiadać: wyobraźnię przestrzenną, uzdolnienia plastyczne, wrażliwość na formę i przestrzeń oraz na kolor. Nie powinien mieć problemów z rysowaniem plastycznym i technicznym, a także ze znajomością materiałoznawstwa z branży budowlanej oraz sztuki konstruktorskiej. Bardzo ważna jest również doskonała znajomość obsługi komputera, aby móc używać zaawansowanych aplikacji do projektowania takich jak AutoCad, 3DMax czy ArchiCad.. Zarobki architekta Architekt zaraz po studiach może zarobić w pracowni architektonicznej 1,5-2 tys zł. Wraz z nabywaniem doświadczenia architekt może liczyć na wyższą pensję. Po około roku pracy może już zarabiać 2-3 tys. zł. Po uzyskaniu uprawnień miesięczna stawka zaczyna się od 3,5 tys. netto. "Wyrabiając sobie nazwisko" z czasem można zarabiać nawet 10 tys. zł. Prowadząc własne biuro zarobki mogą być jeszcze wyższe, ale wtedy dochodzą (wcale nie małe) koszty utrzymania tego biura. Jak zostać architektem Aby zostać architektem i projektować należy ukończyć studia na kierunku architektura i urbanistyka na jednej z polskich politechnik. Studia przygotowują do twórczej pracy projektowej uczą jak kształtować przestrzeń, zaczynając od małych form użytkowych, poprzez budynki o zróżnicowanej funkcji, zespoły urbanistyczne, aż po zagospodarowanie przestrzeni miejskich oraz terenów wiejskich. Studia te są przeznaczone szczególnie dla osób uzdolnionych w zakresie rysunku i plastyki, z predyspozycjami do nauk technicznych.

12 Egzamin na architekturę jest praktyczno-teoretyczny. Przygotowując się do niego warto udać się na odpowiedni kurs rysunku. Sam egzamin sprawdza uzdolnienia praktyczne, a więc umiejętności rysunku odręcznego i z wyobraźni przestrzennej. Wreszcie kandydaci przechodzą konkurs - zwykle z matematyki, ale czasem również z języka polskiego i obcego. Samo ukończenie studiów nie daje jednak samodzielności zawodowej. Aby zdobyć uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej należy po pierwsze - mieć ukończone studia wyższe w dziedzinie architektury. Potem trzeba odbyć 3-letnią praktykę (1 rok na budowie i 2 lata w pracowni), potwierdzoną w specjalnym dzienniku praktyk wydawanym przez organ samorządu zawodowego (tutaj: Izbę Architektów Rzeczypospolitej Polskiej). Dopiero wówczas można zdawać egzamin, którego pozytywny wynik oznacza uzyskanie uprawnień. Egzaminy są przeprowadzane przez okręgowe izby. Egzamin składa się z części pisemnej (test ze znajomości Prawa budowlanego, Warunków Technicznych, obowiązujących norm, KPA itd.) i ustnej. Architekt, który otrzymał uprawnienia budowlane musi zapisać się do właściwej izby architektów i opłacać comiesięczną składkę członkowską (jej obecna wysokość to 65 zł). Członkostwo w samorządzie zawodowym jest obowiązkowe dla osób, które chcą samodzielnie wykonywać funkcje techniczne w budownictwie.. O zawodzie elektryka Osoby wykonujące zawód elektryka zajmują się montażem, instalacją i naprawą instalacji elektrycznych. Obowiązki elektryka mogą się różnić zależy to od wykształcenia i zdobytych umiejętności. Elektryk zajmuje się projektowaniem instalacji i sieci elektrycznych, montażem instalacji elektrycznych zgodnie z dokumentacją techniczną; instalowaniem i uruchamianiem maszyn i urządzeń elektrycznych, wykonywaniem przeglądów technicznych, konserwacją oraz naprawą instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych; wykonywaniem przeglądów technicznych, konserwacją oraz naprawą linii napowietrznych i kablowych; przeprowadzaniem konserwacji oraz napraw układów automatyki; wykonywaniem pomiarów, prób po montażu i naprawie instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych oraz dokonywaniem oceny ich stanu technicznego. Monter i konserwator sieci elektrycznej kładzie kable i podłącza urządzenia elektryczne (np. oświetlenie, ogrzewanie elektryczne), a następnie czuwa nad ich poprawną pracą. podobny zakres czynności ma elektryk zajmujący się elektroinstalatorstwem, który najczęściej wykonuje swoją pracę przy robotach wykończeniowych na budowie. Najważniejszą różnicą pomiędzy nim a monterem jest brak późniejszego nadzoru nad funkcjonowaniem sieci. Elektryk może zajmować się także naprawą i konserwacją elektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego, naprawą i przezwajaniem silników elektrycznych, naprawą uszkodzonych elementów w rozdzielniach energii elektrycznej, a także elektromechaniką samochodową. Osoby z wyższym wykształceniem inżynierskim mogą zajmować stanowisko nadzorujące proces wytwarzania oraz przesyłania energii elektrycznej, nadzorować pracę podległych mu

13 w zakładzie pracy urządzeń energetycznych, prowadzić dokumentację techniczną, projektować nowe urządzenia lub nadzorować produkcje sprzętu elektromechanicznego, kierować pracą podległych mu osób. Miejsce pracy elektryka jest wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z prądem. Szczegółowe warunki pracy determinuje zajmowane przez niego stanowisko. Elektryk pracujący przy kładzeniu nowych instalacji pracuje na budowie. W pogotowiu energetycznym będzie on często się przemieszczał i usuwał awarie. Elektryk odpowiedzialny za sieć elektryczną w zakładzie pracy będzie działał na jego terenie. Z kolei osoba zajmująca się elektromechaniką samochodową zwykle prowadzi warsztat, do którego przychodzą klienci. W zależności od wykonywanych czynności elektryk narażony jest w mniejszym lub większym stopniu na działanie niskich temperatur, hałasu czy zanieczyszczenia powietrza. Praca elektryka wiąże się z dużą odpowiedzialnością za bezpieczeństwo ludzi korzystających z sieci energetycznej czy też nadzorowanych przez niego urządzeń. Elektryk powinien mieć dobry wzrok i słuch, posiadać zdolność do koncentracji i podzielność uwagi, bardzo istotne są uzdolnienienia techniczne (zwłaszcza matematyczne) oraz twórcze myślenie. Wymagania fizyczne stawiane elektrykom są zależne od charakteru wykonywanej pracy, jednakże najczęściej dotyczą tylko ogólnej sprawności fizycznej. Na pewnych stanowiskach związanych głównie z projektowaniem istnieje możliwość zatrudnienia osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Zarobki elektryka Wynagrodzenie elektryka jest uzależnione od zajmowanego stanowiska i wynosi od ok zł. brutto na stanowisku zwykłego elektryka do 4-5 tys. zł. w przypadku stanowiska inżyniera elektryka. Jak zostać elektrykiem Elektrykiem można zostać po ukończeniu szkoły zawodowej; technikum lub studiów wyższych. Uprawnienia elektryka można także zdobyć w wybranych ośrodkach egzaminacyjnych np. SEP (Stowarzyszenie Elektryków Polskich) lub SIMP (Stowarzyszenie Inżynierów i Mechaników Polskich). Szczegóły zdobycia tych uprawnień określa Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci. Do pracy przy urządzeniach elektrycznych pod napięciem konieczne jest uzyskanie kwalifikacji w SEP oraz ukończenie odpowiedniego kursu BHP. Zaświadczenie SEP ważne 5 lat otrzymuje się po pozytywnym zaliczeniu egzaminu. W zależności od wykształcenia elektryk będzie miał możliwość podjęcia pracy na konkretnym stanowisku. Szkoły zawodowe i średnie o profilu elektrycznym lub elektroenergetycznym znajdują się w każdym w większym mieście. Studia inżynierskie w tym kierunku oferują szkoły wyższe o profilu technicznym. O zawodzie geodety Geodeta (zwany też mierniczym) to specjalista w zakresie pomiarów nieruchomości gruntowych oraz sporządzania map i planów geodezyjnych. Osoba wykonująca ten zawód pracuje zwykle w firmach zajmujących się budownictwem lub wyspecjalizowanych firmach geodezyjnych, wykonujących pomiary, sporządzających wyrysy z map do ksiąg wieczystych i do innych celów. Geodeta znajdzie także zatrudnienie w firmach górniczych (także w kopalniach)i poszukiwawczych (ropa, gaz, złoża surowców).

14 Geodeta może pracować także w urzędach. Stanowisko to jest potrzebne na każdym szczeblu administracji samorządowej. W każdej gminie musi być zatrudniony przynajmniej jeden geodeta (w powiecie jest więcej etatów). Pracownik taki ma w swojej pieczy mapy terenów i świadczy usługi dla ludności oraz firm, wydając oficjalne zaświadczenia o terenie. Geodeci pracują także w wybranych jednostkach administracji państwowej (np. Ministerstwo Budownictwa, Główny Urząd Geodezji i Kartografii), wydawnictwach kartograficznych i innych miejscach, gdzie trzeba sporządzać mapy terenu Zarobki geodety Geodeci zarabiają dobrze. Na początku geodeta praktykant otrzymuje wynagrodzenie w kwocie ok. 2 tys. zł netto. Jednak specjalista z uprawnieniami zarabia już bardziej konkretne pieniądze od 6-11 tys. zł. Wysokość wypłaty jest uzależniona od pory roku geodeci mniej zarabiają w zimie, więcej na początku lata (maj-czerwiec). Jak zostać geodetą Aby zostać geodetą trzeba ukończyć studia uniwersyteckie na kierunku geodezja i kartografia. Jest to obecnie kierunek bardzo oblegany średnio na jedno miejsce startuje 6 osób. W Polsce geodezję i kartografię można ukończyć na kilku politechnikach i Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim. Studia są dwustopniowe po 3,5 roku otrzymuje się tytuł zawodowy inżyniera geodety, a po łącznie 5 latach magistra inżyniera. Słuchacze takich studiów są przygotowywani do wykonywania pomiarów związanych z realizacją obiektów inżynierskich i przemysłowych, do szacowania wartości nieruchomości oraz pomiarów geodezyjnych i uzyskiwania informacji o terenie ze zdjęć lotniczych oraz obrazów satelitarnych. Studenci uczą się wreszcie analizy tych informacji z wykorzystaniem programów komputerowych (GIS). Po ukończeniu edukacji uniwersyteckiej absolwent może uprawiać zawód, ale nie samodzielnie. Zanim będzie mógł to robić musi zdobyć uprawnienia do wykonywania zawodu, zdać egzamin i otworzyć firmę. Od maja 2003 r. uprawnienia przyznawane są według nowych zasad. Zdobywa się je przed Komisją Kwalifikacyjną ds. Uprawnień Zawodowych w Dziedzinie Geodezji i Kartografii. Egzaminy odbywają się w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii i składają się z dwóch części: ogólnej z 60 pytaniami testowymi oraz szczegółowej - z 3 pytaniami opisowymi. Następnie przeprowadzany jest egzamin ustny. Jednorazowo można zdobyć uprawnienia tylko w jednym zakresie. Koszt egzaminu wynosi 500 zł. Aby być dopuszczonym do egzaminu należy złożyć oświadczenie o niekaralności, opis praktyki zawodowej oraz wykaz prac wykonanych w ramach praktyki zawodowym. O zawodzie murarza Murarz to wykwalifikowany robotnik zajmujący się wznoszeniem ścian z cegieł, kamieni, elementów betonowych, gipsowych, ceramicznych i innych materiałów budowlanych. Oprócz ścian może wykonywać także schody, filary czy stropy, układać na ścianach elewacje, wykuwać otwory. Murarz może również kierować pracami rozbiórkowymi i je przeprowadzać. Swoją pracę murarz wykonuje zwykle w ciągu dnia, zatrudnianie murarzy w systemie zmianowym to rzadkość. Osoba zamierzająca wykonywać ten zawód musi przyzwyczaić się do częstych zmian miejsca pobytu (jest to uzależnione od miejsca nowej budowy). Murarz pracuje na budowie lub przy remontach obiektów. Często musi wykonywać swoje zadania przy niesprzyjającej pogodzie i na dużych wysokościach, dlatego nie powinien cierpieć na lęk wysokości. Murarze przeważnie

15 tworzą zespoły, w których każdy ma swoje wyznaczone zadania. W tej pracy ważna jest też zręczność oraz wytrzymałość na wysiłek fizyczny. Kandydat na murarza musi także przejść specjalistyczne badania lekarskie sprawdzić wzrok, słuch, koordynację wzrokowo-słuchową oraz poczucie równowagi. Zarobki murarza Niedawny boom budowlany i możliwość podejmowania pracy przez polskich robotników zagranicą (w wyniku czego wyjechało wielu fachowców) spowodowała, że zapotrzebowanie na murarzy znacznie się zwiększyło. Dzięki temu wzrosły ich zarobki, które wcześniej nie były specjalnie wysokie. W tej chwili murarz zarabia ok zł brutto. Jak zostać murarzem Zawodowe zajęcie się murarką wymaga ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej o profilu budowlanym. Ostatnimi czasy, jeszcze przed światowym kryzysem finansowym, który znacznie wyhamował inwestycje w budownictwie, kandydatów do takich szkół było bardzo wielu Ale żadna szkoła nie zastąpi nauki praktycznej, na budowie tam zdobywa się pierwsze szlify i doskonali technikę. Jednak znowu bez poszerzenia wiedzy nikt nie powierzy murarzowi bardziej odpowiedzialnych zadań. O zawodzie ślusarza Mianem ślusarza określa się rzemieślnika, którego zadaniem jest ręczna lub ręcznomaszynowa obróbka metalu. Celem pracy ślusarza jest budowa prostych konstrukcji lub konserwacja i naprawa prostych mechanizmów i wyrobów metalowych. W zależności od rodzaju wykonywanych prac, ślusarze specjalizują się w określonych kierunkach. Ślusarz konstrukcji stalowych - buduje trwałe, solidnie wykonane konstrukcje. Do jego podstawowych czynności należy cięcie i kształtowanie prętów, płaskowników i kształtowników stalowych oraz łączenie ich w przewidziane konstrukcje metodą nitowania lub spawania (elektrycznego lub gazowego). Ślusarza urządzeń komunalnych i ślusarz sprzętu domowego - utrzymują urządzenia i sprzęt w stałej gotowości i sprawności technicznej np. maszyny do szycia, młynki, roboty kuchenne, wentylatory i termowentylatory, pralki czy odkurzacze. Do urządzeń komunalnych należą m.in.: zamki, zasuwy, zawiasy, proste elementy instalacji wodnokanalizacyjnych, grzewczych, gazowych i wentylacyjnych w budynkach mieszkalnych i przemysłowych. Ślusarz samochodowy wymontowuje lub zamontowuje oraz ewentualnie naprawia proste mechanizmy w nadwoziu samochodu (zamki, blokady, zawiasy, podnośniki szyb, regulacje położenia foteli itp.). A wykonywane przez niego czynności naprawcze to roznitowanie lub demontaż tych mechanizmów, wymiana uszkodzonych elementów (czasami ich naprawa przez np. prostowanie) i ponowny montaż lub nitowanie. Ślusarz wyrobów artystycznych - wytwarza, naprawia i odtwarza (rekonstruuje) metalowe wyroby artystyczne, takie jak świeczniki, kandelabry, żyrandole, okucia artystyczne. Ślusarz dokonuje ręcznej obróbki odlewów, kształtuje pręty, płaskowniki i kształtowniki, wycina uszkodzone elementy i je odtwarza. Zasadniczym wyposażeniem ślusarskiego stanowiska pracy jest stół warsztatowy z imadłem i (najczęściej) z wiertarką stołową. W zależności od specjalizacji są na nim także inne urządzenia (wymienione powyżej), na przykład te, których używa ślusarz konstrukcji stalowych czy piece do

16 grzania prętów lub płaskowników przed kształtowaniem ich przez ślusarza wyrobów artystycznych. Ślusarze znajdują zatrudnienie w zakładach przemysłu maszynowego, warsztatach samochodowych, budowach, firmach sanitarnych i instalacyjno-grzewczych, serwisach naprawy sprzętu domowego, pracowniach ślusarstwa artystycznego. Zarobki ślusarza Zarobki ślusarza uzależnione są od rodzaju zakładu, jego wielkości i rodzaju wykonywanej pracy. A także od miejsca wykonywania pracy. Jak podaje raport sporządzony przez portal money.pl (autor: Bartosz Chochołowski) z maja 2008 ślusarz zatrudniony na Śląsku mógł liczyć na wynagrodzenie w wysokości 3163 zł. brutto, to pensja wyższa o 47% niż w województwach podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim i podkarpackim gdzie płacono jedynie 2153 zł. brutto. Jak zostać ślusarzem Aby pracować jako ślusarz trzeba ukończyć zasadniczą szkołę zawodową z kierunkiem nauczania ślusarstwo. Są to zazwyczaj szkoły o profilu mechanicznym i znajdują się praktycznie w każdym większym mieście w Polsce. Kandydaci na ślusarza konstrukcji stalowych dodatkowo powinni ukończyć kurs spawalnictwa gazowego i elektrycznego, a osoby zamierzające wykonywać zawód ślusarza wyrobów artystycznych kurs, studium rzemiosł artystycznych lub ukończyć szkołę o kierunku ślusarstwa artystycznego. O zawodzie inżyniera projektanta dróg Absolwenci specjalizacji budowa dróg i lotnisk są przygotowani do projektowania, budowy i utrzymania dróg samochodowych, ulic, placów, węzłów komunikacyjnych, lotnisk oraz innych obiektów drogowych, a także organizacji ruchu drogowego. Mogą również projektować nieskomplikowane obiekty budowlane i inżynierskie odpowiadające innym specjalizacjom. Zarobki inżyniera projektanta dróg Inżynier projektant dróg zarabia podobnie jak architekt a więc: asystent zaraz po studiach netto, asystent z doświadczeniem 5 lat, bez uprawnień 3000 netto, po zdobyciu uprawnień 5-10 tys. netto. Jak zostać inżynierem projektantem dróg Aby zostać projektantem dróg należy ukończyć wydział budownictwa na dowolnej polskiej politechnice. Studia zaczynają się od przedmiotów uniwersalnych dla całej branży, potem wybiera się specjalizację budowa dróg i lotnisk. Studia trwają 5 lat. Dokumentem prawnym do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych budownictwie (tu: w projektowaniu dróg) są uprawnienia budowlane osób wpisanych do centralnego rejestru prowadzonego przez głównego inspektora nadzoru budowlanego. Aby zdobyć uprawnienia budowlane należy odbyć praktykę pod kierunkiem osoby posiadającej uprawnienia budowlane bez ograniczeń we właściwej specjalności. Jest to regulowane (długość i rodzaj praktyki) przepisami dotyczącymi samodzielnych funkcji technicznych budownictwie przez samorządy zawodowe inżynierów budownictwa. Po odbyciu praktyki udokumentowanej w dzienniku praktyk należy złożyć państwowy egzamin przed okręgowa komisją kwalifikacyjną. Sposób przeprowadzenia egzaminów określa regulamin ustalany przez krajową komisję kwalifikacyjną PIIB (Polskiej Izby Inżynierów

17 Budownictwa). Egzamin przeprowadzany jest na uprawnienia budowlane do projektowania lub do kierowania robotami budowlanymi w danej specjalności (tutaj drogowej). Po pozytywnym złożeniu egzaminu należy zostać członkiem właściwej izby zawodowej, płacić składki na tę izbę i dopiero wtedy można pełnić samodzielną funkcję projektanta dróg. O zawodzie kierownika budowy Kierownikiem budowy (lub kierownikiem robót) nazywamy osobę kierującą procesem realizacji budowy lub robót budowlanych. Kierowanie budową (lub innymi robotami budowlanymi) uznawane jest zgodnie z prawem budowlanym za samodzielną funkcję techniczną w budownictwie co jest związane z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych oraz techniczno-organizacyjnych. Podstawowe obowiązki kierownika budowy wymienione są w art. 22 Prawa Budowlanego prowadzenie dokumentacji budowy, zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę i wreszcie realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy Zarobki kierownika budowy Wynagrodzenie kierownika budowy wynosi średnio 5400 zł netto. Przy czym warto zaznaczyć, że wahania są spore kierownik budowy w Chojnicach zarabia 3000 zł netto, a Warszawie 8500 zł netto. Jak zostać kierownikiem budowy Zawód kierownika budowy mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie wyższe wykształcenie techniczne (np. architektura, budownictwo) i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją. Niezbędne jest posiadanie uprawnień budowlanych wydawanych przez odpowiedni organ samorządu zawodowego Warunkiem uzyskania uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy technicznej. Egzamin składa się przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ samorządu zawodowego albo inny upoważniony organ. Po zdaniu egzaminów otrzymuje się w drodze decyzji wpis do centralnego rejestru i wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego. Uzyskanie uprawnień budowlanych do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń wymaga ukończenia studiów magisterskich na kierunku odpowiednim dla danej specjalności i odbycia dwuletniej praktyki na budowie. Natomiast do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie wymaga się ukończenia wyższych studiów zawodowych na kierunku odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów magisterskich, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, na kierunku pokrewnym dla danej specjalności i odbycia trzyletniej praktyki na budowie. Podczas praktyki zawodowej wykonuje się pracę polegającą na bezpośrednim uczestnictwie w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane.

18 O zawodzie konstruktora budowlanego Konstruktor budowlany zajmuje się opracowaniem konstrukcji budowlanej, innymi słowy dba o to, żeby budynek był bezpieczny i się nie zawalił. W ramach swoich zadań musi współpracować z architektem, który sporządza projekt architektoniczny. Konstruktor zgodnie z ustawą Prawo Budowlane pełni samodzielne funkcje w budownictwie zależne od uzyskanej specjalizacji. Na konstruktorach spoczywa ogromna odpowiedzialność, dlatego powinni posiadać ogromną wiedzę i być dokładni. Konstruktor może być także w ograniczonym zakresie projektantem architektury (może projektować budynki jednorodzinne, mieszkalne o kubaturze do 1000m sześciennych w zabudowie zagrodowej). Zarobki konstruktora budowlanego Konstruktor budowlany zarabia mniej więcej tyle co architekt, czyli zaraz po studiach bez doświadczenia zł netto. Wysokość tej sumy jest uzależniona od miasta i rośnie w miarę doświadczenia. Lepiej jest pracować w dużych firmach. Konstruktor z 5-letnim doświadczeniem powinien zarabiać około 5-6 tys. netto. Jak zostać konstruktorem budowlanym Aby zostać konstruktorem trzeba ukończyć studia na kierunku budownictwo (specjalizacje budownictwo lądowe, mostowa, drogowa, morska) na politechnice, potem odbyć 3-letnie praktyki, które wpisuje się do dziennika praktyk. Dziennik składa się następnie w siedzibie samorządu zawodowego wraz z wnioskiem o nadanie uprawnień. Potem zdaje egzamin państwowy, którego pozytywny wynik uprawnia do projektowania konstrukcji i budynków jednorodzinnych w zabudowie zagrodowej. O zawodzie montera wentylacji Monter urządzeń wentylacyjnych i klimatyzacyjnych pracuje zwykle na budowie, gdzie wykonuje na podstawie rysunków i danych technicznych centralne instalacje nawiewne i wywiewne, a także instalacje klimatyzacyjne. wentylatorów i filtry oraz montuje centrale wentylacyjne. Do innych jego obowiązków należy instalacja urządzeń pomiarowych i regulacyjnych, powinien umieć także przycinać i zaginać blachę, wykonywać połączenia zakładkowe, nitowe i śrubowe. Ponadto sprawdza działanie urządzeń regulacji automatycznej, wykonuje pomiary stężenia zanieczyszczeń i przeprowadza czynności obsługowe według instrukcji. W swojej pracy monter powinien przestrzegać przepisów dotyczących ochrony środowiska, racjonalnego zużycia energii oraz zasad obchodzenia się z substancjami groźnymi dla powietrza i wody. Ponadto powinien znać najważniejsze przepisy bezpieczeństwa pracy, rozliczania czasu pracy i organizacji stanowisk roboczych. Zarobki montera wentylacji Wynagrodzenie montera wentylacji i klimatyzacji zależy do miejsca pracy i rozmiarów inwestycji. Początkujący monter zarabia zł. netto, bardziej doświadczony zł netto. Osoby wykonujące ten zawód są chętnie zatrudniane za granicą.

19 Jak zostać monterem wentylacji Aby zostać monterem wentylacji należy ukończyć szkołę średnią (np. kształcącą na kierunkach technik urządzeń sanitarnych lub monter instalacji i urządzeń sanitarnych) lub kurs. Aby do niego przystąpić trzeba odznaczać się dobrym stanem zdrowia, sprawnością fizyczną a także posiadać zaświadczenie lekarskie stwierdzające przydatność do wykonywania zawodu. Podczas szkolenia słuchacze zdobywają wiedzę i umiejętności w zakresie: czyszczenia oraz konserwowania elementów i urządzeń wentylacyjnych oraz narzędzi i sprzętu służącego do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, dokonywania demontażu uszkodzonych elementów i urządzeń w celu przeprowadzenia napraw lub remontów, dokonywania oceny pracy instalacji, montowania i sprawdzania szczelności elementów i połączeń, montowania i sprawdzania szczelności połączeń instalacji, montowania przewodów i urządzeń, obsługiwania i konserwowania narzędzi i sprzętu do montażu instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, obsługiwania i konserwowania narzędzi i sprzętu do montażu instalacji wentylacyjnych klimatyzacyjnych, odczytywania projektu, organizowania pracy na swoim stanowisku, posługiwania się narzędziami i sprzętem, rozróżniania podstawowych materiałów, rozróżniania rodzajów stosowanych elementów i urządzeń w instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, sprawdzania szczelności połączeń przewodów, elementów i urządzeń. Kurs trwa zwykle 180 godzin i kończy się egzamin wewnętrzny przed komisją egzaminacyjną. Zawody z grupy: Medycyna i farmacja O zawodzie farmaceuty, aptekarza Zawód farmaceuty bywa najczęściej utożsamiany z aptekarzem, choć jest to znacznym uproszczeniem i zawężeniem funkcji i zadań, jakie mogą wykonywać osoby posiadające ten tytuł. Błędnie wskazuje również na aptekę jako jedyne miejsce pracy dla farmaceutów. Do zadań farmaceuty zatrudnionego w aptece należy m.in. realizowanie recept, sprzedaż produktów medycznych i leków gotowych oraz wytwarzanie recepturowych, udzielanie porad w zakresie stosowania i działania leków. Do niego należy również ocena jakości leków, sprawowanie nadzoru nad gospodarką produktami leczniczymi, czy prowadzenie działalności naukowobadawczej i dydaktycznej. Miejscem pracy mogą być jednak nie tylko apteki i punkty apteczne, ale również laboratoria i firmy farmaceutyczne, gdzie leki są wytwarzane i prowadzone są badania nad nowymi preparatami. Również firmy kosmetyczne zatrudniają farmaceutów do produkcji i badań produktów kosmetycznych. Farmaceuta może być zostać także przedstawicielem handlowym danej firmy. Inną możliwością są inspekcje farmaceutyczne lub stacje sanitarno-epidemiologiczne. Kolejną opcją są hurtownie farmaceutyczne oraz firmy spedycyjne, zajmujące się magazynowaniem, dystrybucją i przewozem towarów medycznych. Od kandydata na farmaceutę wymagana jest przede wszystkim duża wiedza i wysoki stopień zorganizowania, odpowiedzialność, dokładność i dobra pamięć. Osoby zainteresowane pracą o podobnym charakterze mogą także znaleźć zatrudnienie w zawodzie technika farmaceutycznego. Zarobki farmaceuty, aptekarza

20 Zarobki farmaceutów są przede wszystkim uzależnione od miejsca zatrudnienia, a w przypadku apteki również od jej lokalizacji w danej miejscowości oraz konkurencji. W małych miejscowościach można liczyć na płacę od ok zł do zł w dużych miastach. Doświadczony farmaceuta może liczyć na zarobki od 3 tys. wzwyż. Jako właściciel lub kierownik apteki można liczyć na znacznie wyższe wynagrodzenie. W firmach farmaceutycznych zarobki są uzależnione od zajmowanego stanowiska, ale wahają się od ok. 4 tyś. zł wzwyż. Jak zostać farmaceutą, aptekarzem Wykształcenie farmaceutyczne i możliwość pracy w tym zawodzie uzyskuje się po ukończeniu studiów magisterskich na kierunku farmacji. W zależności od uczelni studia trwają min. 10 semestrów i obejmują zajęcia m.in. z anatomii, fizjologii, biologii, botaniki, chemii, psychologii, socjologii, chemii leków, farmakoterapii, farmakognozji, toksykologii, bromatologii, technologii postaci leków, historii farmacji, metodologii badań czy prawa farmaceutycznego. Kończą się obroną pracy magisterskiej i uzyskaniem tytułu magistra farmacji. Dodatkowo obowiązkowe jest zaliczenie praktyk w trakcie trwania studiów (z reguły pierwsza praktyka odbywa się w aptece ogólnodostępnej, a druga w aptece szpitalnej, stacji sanitarno-epidemiologicznej, przemyśle farmaceutycznym lub w laboratoriach kontroli leków) i półrocznego stażu w aptece już po obronie pracy magisterskiej. O pracę farmaceuty mogą ubiegać się również osoby, które przed dniem 1 maja 2004 roku ukończyły czteroletnie lub pięcioletnie studia i uzyskały tytuł magistra farmacji. W przypadku osób, które uzyskały kwalifikacje poza granicami kraju w państwach Unii Europejskiej wymagane są stosowne dokumenty, uznawane w Polsce, które poświadczają zdobycie odpowiedniego wykształcenia i są uznawane za równoważne z krajowym dyplomem i tytułem magistra farmacji. Wykaz wszystkich uznawanych obecnie dokumentów, dyplomów i zaświadczeń jest publikowany w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski. W przypadku osób, które ukończyły studia poza terenem Unii Europejskiej wymagane są stosowne dokumenty, równoważne z krajowym dyplomem i tytułem magistra farmacji, potwierdzające zdobycie tytułu magistra farmacji po ukończeniu min. 5-letnich studiów, obejmujących również półroczną praktykę. Ukończenie studiów nie jest jeszcze równoznaczne z uzyskaniem prawa do wykonywania zawodu farmaceuty. Ubiegając się o prawo do niego należy zgłosić do okręgowej izby aptekarskiej następujące dokumenty: wniosek o wydanie Prawa Wykonywania Zawodu dokumenty poświadczające zdobycie wymaganego wykształcenia orzeczenie lekarskie potwierdzające możliwość wykonywania zawodu farmaceuty oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych informację z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności za przestępstwo umyślne przeciwko życiu lub zdrowiu