Co mierzymy w geodezji?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Co mierzymy w geodezji?"

Transkrypt

1 Wyznaczanie geodezyjnych parametrów rotacji, geometrii i pola grawitacyjnego Ziemi z wykorzystaniem laserowych pomiarów odległości do sztucznych satelitów Krzysztof Sośnica

2 Co mierzymy w geodezji?

3 III Filary Geodezji I filar: geometria dotyczy wyznaczania precyzyjnych, trójwymiarowych pozycji punktów na, nad oraz pod powierzchnią Ziemi oraz ich zmienności w czasie, II filar: rotacja dotyczy wyznaczania parametrów związanych z orientacją figury Ziemi w przestrzeni zewnętrznej oraz z ruchem obrotowym Ziemi, Grawitacja Rotacja Geometria III filar: pole grawitacyjne dotyczy wyznaczania pola grawitacyjnego Ziemi oraz jego zmian w czasie. Geodezja

4 Parametry opisujące położenie - Geometria

5 Parametry opisujące położenie - Rotacja

6 Parametry opisujące położenie Potencjał grawitacyjny

7 Czym mierzymy w geodezji?

8 Techniki obserwacyjne do definicji układów odniesienia (ITRF) SLR/LLR VLBI GNSS (GPS+GLONASS) DORIS (Satellite Laser Ranging/Lunar Laser Ranging) Laserowe pomiary odległości do satelitów / Laserowe pomiary odległości do Księżyca Podstawowa technika do definicji początku i skali układów współrzędnych Pomocnicza technika do definicji ruchu bieguna i długości doby (Very Long Baseline Interferometry) Interferometria wielkobazowa (radiowe obserwacje pozaziemskich kwazarów) Podstawowa technika do definicji skali i absolutnej orientacji (UT1, precesja, nutacja) Pomocnicza technika do definicji ruchu bieguna i długości doby (Global Navigation Satellite Systems) Globalne Nawigacyjne Systemy Satelitarne Podstawowa technika w wyznaczaniu ruchów bieguna i długości doby Pomocnicza technika w wyznaczaniu początku układu Dogęszczenie i przeniesienie układu ziemskiego na układy regionalne i krajowe (Détermination d'orbite et Radiopositionnement Intégré par Satellite) Wykorzystuje doplerowskie obserwacje mikrofalowe Służy do wyznaczania orbit sztucznych satelitów Ziemi (głównie misji francuskich) Pomocnicza technika w wyznaczaniu początku układu, ruchów bieguna i długości doby.

9 Global Navigation Satellite Systems (GNSS) Systemy autonomiczne globalne GPS (USA), a właściwie NAVSTAR-GPS (Navigation Signal Timing and Ranging Global Positioning System) - w pełni operacyjny GLONASS (ZSRR/Rosja) ГЛОНАСС (Глобальная навигационная спутниковая система) - w pełni operacyjny Galileo (Unia Europejska+ESA) BeiDou-2 (Chiny) poprzednia nazwa - COMPASS Systemy regionalne QZSS (Japonia) Quasi-Zenith Satellite System IRNSS (Indie) Indian Regional Navigation Satellite System Systemy wspomagające Wide Area Augmentation System (WAAS, USA) European Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS, EU) inne

10 Satellite Laser Ranging (SLR) SLR dostarcza bardzo dokładnych pomiarów odległości (na poziomie kilku mm) pomiędzy stacjami naziemnymi a satelitami. Geodezyjne satelity kuliste posiadają zminimalizowany stosunek przekroju poprzecznego do masy, przez co perturbacje ich orbit są minimalne. Satelity geodezyjne orbitują znacznie wyżej niż misje grawitacyjne (GRACE, GOCE). Dotychczas satelity geodezyjne były wykorzystywane jedynie do definicji stałej grawitacji lub spłaszczenia Ziemi. Tutaj są wykorzystywane do wyznaczenia potencjału grawitacyjnego Ziemi z rozwinięciem do stopnia i rzędu 10/10. SLR station at Zimmerwald, Switzerland

11 Geometria

12 Międzynarodowy Ziemski Układ Odniesienia (ITRF) Zmiany położenia stacji GNSS i SLR ze względu na ruchy płyt tektonicznych. Autorzy: S. Glaser, M. Fritsche, K. Sośnica (2015, Journal of Geodesy)

13 Międzynarodowy Ziemski Układ Odniesienia (ITRF2014)

14 Geocenter coordinates from SLR 64 E

15 Sośnica K.:Determination of Precise Satellite Orbits and Geodetic Parameters using Satellite Laser Ranging, University of Bern, 7 th of April 2014 Atmospheric Pressure Loading L H The atmospheric Blue-Sky Effect

16 Sośnica K.:Determination of Precise Satellite Orbits and Geodetic Parameters using Satellite Laser Ranging, University of Bern, 7 th of April 2014 The Blue-Sky Effect Sośnica, K., D. Thaller, R. Dach, A. Jäggi, G. Beutler; 2013: Impact of loading displacements on SLR-derived parameters and on the consistency between GNSS and SLR results. Journal of Geodesy, vol. 87(8), pp

17 Potencjał grawitacyjny

18 Misje satelitarne: potencjał grawitacyjny CHAMP ( ) GRACE (2002-?) GOCE ( ) GRACE-FollowOn ( ?)

19 Rozwiązania SLR w Bernese GNSS Software GRACE SLR

20 Orbits Rozwiązania SLR w Bernese GNSS Software Estimated parameters Osculating elements SLR solutions LAGEOS-1/2, Starlette, Stella, AJISAI, LARES, Blits, Larets, Beacon-C a, e, i, Ω, ω, u 0 (LAGEOS: 1 set per 10 days, LEO: 1 set per 1 day) Dynamical parameters Pseudo-stochastic pulses LAGEOS-1/2 : S 0, S S, S C (1 set per 10 days) Sta/Ste/AJI : C D, S C, S S, W C, W S (1 set per day) LAGEOS-1/2 : no pulses Sta/Ste/AJI : once-per-revolution in along-track only Earth rotation parameters X P, Y P, UT1-UTC (Piecewise linear, 1 set per day) Geocenter coordinates 1 set per 30 days Earth gravity field Estimated up to d/o 10/10 (1 set per 30 days) Station coordinates 1 set per 30 days Other parameters Range biases for all stations (LEO) and for selected stations (LAGEOS) W rozwiązaniach uwzględnia się do 9 satelitów na różnych wysokościach i pod różnymi kątami inklinacji. Dla LAGEOS-1/2: 10-dniowe łuki orbit są generowane, dla satelitów niskich: 1-dniowe łuki. Stosuje się różne wagi: od 8mm dla LAGEOS-1/2 do 50mm dla Beacon-C. Układy równań normalnych są stabilizowane poprzez warunki na niewiadome (nałożone na harmoniczne sferyczne, pulsy, EOPs).

21 Orbit pre-elimination Rozwiązania SLR Starlette Stella 10x 10x 1-day NEQ 1-day 1-day NEQ NEQ NEQ 1-day 1-day NEQ NEQ NEQ 10-day NEQ with stacked 10-day parameters NEQ with stacked 10-day parameters NEQ Ajisai 10x 1-day NEQ 1-day NEQ 1-day NEQ 1-day NEQ NEQ The same for LARES, Larets, BLITS, and Beacon-C 10-day NEQ with stacked parameters 30-day NEQ with stacked parameters: - Gravity field, - Sta. coordinates, - ERPs, - Geocenter, - Range biases. LAGEOS-1/2 Monthly gravity field up to d/o 10/10

22 SLR gravity field solutions in Bernese GNSS Software Reprezentacja potencjału grawitacyjnego z wykorzystaniem harmonicznych sferycznych

23 Rozwiązania SLR w Bernese GNSS Software Stowarzyszony skumulowany rozkład funkcji przedstawiający istotność statystyczną sygnału rocznego w rozwiązaniach SLR (po lewej) i GRACE (po prawej) => SLR w większości czuły na parametry do stopnia/rzędu 6/6

24 Rozwiązania GRACE w Bernese GNSS Software Cykliczne zmiany roczne wysokości geoidy z misji GRACE.

25 Porównanie rozwiązań SLR i GRACE GRACE solutions: AIUB_RL02 S2 alias period in GRACE solutions Współczynnik C 20, opisujący spłaszczenie Ziemi jest silnie podatny na korelacje pomiędzy falą pływową S 2 a orbitami GRACE, przez co C 20 jest lepiej wyznaczany przez SLR. Inne współczynniki wyznaczone przez GRACE także są podatne na wpływ pływu S 2. Rozwiązania SLR są oparte na satelitach znajdujących się na różnych wysokościach i pod różnymi kątami inklinacji płaszczyzn orbit, w wyniku czego są mniej podatne na korelacje z falami pływowymi.

26 Porównanie rozwiązań SLR i GRACE Amplitudy rocznego sygnały wysokości geoidy są w dobrym stopniu wyznaczone przez technikę SLR. Jednakże amplitudy SLR mogą być niedoszacowane ze względu na czułość rozwiązań SLR ograniczoną w większości do stopnia i rzędu 6/6.

27 Porównanie rozwiązań SLR i GRACE Zmiany wiekowe deformacji geoidy wyznaczone przez SLR wykazują wysoki topień spójności w porównaniu do rozwiązań GRACE, jednakże z ograniczoną rozdzielczością przestrzenną. Ubytek mas na obszarze Grenlandii, Zachodniej Antarktydy oraz w Patagonii również jest widoczny w rozwiązaniach SLR. Sośnica, K., A. Jäggi, U. Meyer, D. Thaller, G. Beutler, D. Arnold, R. Dach, 2015: Time variable Earths gravity field from SLR satellites. Journal of Geodesy, vol. 89(10), pp

28 Porównanie rozwiązań SLR i GRACE??? GRACE

29 Rozwiązania SLR w 90s SLR obs. do LAGEOS-1/

30 Rozwiązania SLR w 90s Up to d/o 10/10 Up to d/o 6/6

31 Rozwiązania SLR w 90s

32 Zmiany wysokości geoidy

33 Zmiany wysokości geoidy : przyspieszający ubytek masy lat bez widocznych zmian

34 Inne badania

35 Grenlandia GNSS (geometria) vs. SLR/GRACE (grawitacja)

36 Rotacja

37 Eksces długości doby

38 Eksces długości doby a El Nino

39 III filary geodezji w jednym rozwiązaniu? Rotacja Geometria Współrzędne stacji Współrzędne geocenterum Współrzędne bieguna, długość doby Grawitacja Earth s oblateness Czy istnieje możliwość jednoczesnego wyznaczenia parametrów 3 filarów w 1 rozwiązaniu?

40 III filary geodezji w jednym rozwiązaniu? LoD w.r.t. C04-08

41 Podsumowanie Wieloletnie obserwacje SLR pozwalają na wyznaczenie wielkoskalowych zmian potencjału grawitacyjnego Właściwe modelowanie efektów systematycznych, takich jak efekt niebieskiego nieba, poprawia spójność rozwiązań SLR i GNSS. Istnieje możliwość wyznaczenia parametrów należących do 3 filarów geodezji w 1 kombinowanym rozwiązaniu.

42 Dziękuję za uwagę

Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR. Krzysztof Sośnica

Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR. Krzysztof Sośnica Wyznaczanie i ocena jakości orbit sztucznych satelitów Ziemi z wykorzystaniem obserwacji GNSS i SLR Krzysztof Sośnica Techniki obserwacyjne do wyznaczania orbit Techniki obserwacyjne Orbity precyzyjne

Bardziej szczegółowo

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites

The impact of the global gravity field models on the orbit determination of LAGEOS satellites models on the Satelitarne metody wyznaczania pozycji we współczesnej geodezji i nawigacji, Poland 2-4.06.2011 Krzysztof Sośnica, Daniela Thaller, Adrian Jäggi, Rolf Dach and Gerhard Beutler Astronomical

Bardziej szczegółowo

Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu

Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu Analiza współrzędnych środka mas Ziemi wyznaczanych technikami GNSS, SLR i DORIS oraz wpływ zmian tych współrzędnych na zmiany poziomu oceanu Agnieszka Wnęk 1, Maria Zbylut 1, Wiesław Kosek 1,2 1 Wydział

Bardziej szczegółowo

Tel. (71) ,

Tel. (71) , Prof. dr hab. inż. Bernard Kontny Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Instytut Geodezji i Geoinformatyki Ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wrocław, Tel.

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu W 1968 roku Departament Obrony USA podjął decyzję o połączeniu istniejących programów, w

Bardziej szczegółowo

Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych

Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych Alternatywne do GNSS metody obserwacji satelitarnych [na podstawie Seeber G., Satellite Geodesy ] dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Przegląd operacyjnych technik obserwacji satelitarnych:

Bardziej szczegółowo

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej [na podstawie Seeber G., Satellite Geodesy ] dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie cirm.am.szczecin.pl Literatura: 1. Januszewski J., Systemy

Bardziej szczegółowo

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej. dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego

Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej. dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego Obszar badawczy i zadania geodezji satelitarnej dr hab. inż. Paweł Zalewski, prof. AM Centrum Inżynierii Ruchu Morskiego http://cirm.am.szczecin.pl Literatura: 1. Curtis H. : Orbital Mechanics for Engineering

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych

Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych Wykorzystanie satelitarnego systemu Galileo oraz innych systemów nawigacyjnych w badaniach geodezyjnych i geofizycznych Krzysztof Sośnica, Grzegorz Bury, Radosław Zajdel, Tomasz Hadaś, Kamil Kaźmierski,

Bardziej szczegółowo

Geodezja i geodynamika - trendy nauki światowej (1)

Geodezja i geodynamika - trendy nauki światowej (1) - trendy nauki światowej (1) Glob ziemski z otaczającą go atmosferą jest skomplikowanym systemem dynamicznym stały monitoring tego systemu interdyscyplinarność zasięg globalny integracja i koordynacja

Bardziej szczegółowo

Powierzchniowe systemy GNSS

Powierzchniowe systemy GNSS Systemy GNSS w pomiarach geodezyjnych 1/58 Powierzchniowe systemy GNSS Jarosław Bosy Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu e-mail: jaroslaw.bosy@up.wroc.pl Systemy GNSS

Bardziej szczegółowo

Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO...

Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO... Spis treści PRZEDMOWA DO WYDANIA PIERWSZEGO....................... XI 1. WPROWADZENIE DO GEODEZJI WYŻSZEJ..................... 1 Z historii geodezji........................................ 1 1.1. Kształt

Bardziej szczegółowo

Geodynamika. Marcin Rajner ostatnia aktualizacja 23 lutego 2015

Geodynamika. Marcin Rajner  ostatnia aktualizacja 23 lutego 2015 Geodynamika Marcin Rajner www.grat.gik.pw.edu.pl/dydaktyka/ ostatnia aktualizacja 23 lutego 2015 Sprawy organizacyjne Konsultacje Poniedziałki 12-13 soboty 12-13 zawsze Sprawy organizacyjne Treści wykładów

Bardziej szczegółowo

GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA

GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA GEODEZYJNE TECHNIKI SATELITARNE W REALIZACJI UKŁADU ODNIESIENIA Jarosław Bosy Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Systemy i układy odniesienia System odniesienia (reference

Bardziej szczegółowo

Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński

Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński Zmiany w czasie pola siły ciężkości mechanizmy, monitorowanie, zastosowania, perspektywy Jan Kryński Instytut Geodezji i Kartografii Treść prezentacji 1. Mechanizmy zmian w czasie pola siły ciężkości 2.

Bardziej szczegółowo

Lp. Promotor Temat Dyplomant 1. Dr inż. A. Dumalski. Badanie dokładności użytkowej niwelatora cyfrowego 3. Dr inż. A. Dumalski

Lp. Promotor Temat Dyplomant 1. Dr inż. A. Dumalski. Badanie dokładności użytkowej niwelatora cyfrowego 3. Dr inż. A. Dumalski 2009/2010 propozycje tematów prac dyplomowych na studiach stacjonarnych magisterskich II stopnia realizowanych w Instytucie Geodezji Specjalność geodezja gospodarcza Olsztyn Limit 18 Lp. Promotor Temat

Bardziej szczegółowo

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji

przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji przygtowała: Anna Stępniak, II rok DU Geoinformacji system nawigacji składa się z satelitów umieszczonych na orbitach okołoziemskich, kontrolnych stacji naziemnych oraz odbiorników satelity wysyłają sygnał

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony

GEOMATYKA program rozszerzony GEOMATYKA program rozszerzony 2015-2016 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu 1. Układ wysokości tworzą wartości geopotencjalne podzielone przez przeciętne wartości

Bardziej szczegółowo

Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne

Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne Walidacja globalnych modeli geopotencjału pochodzących z misji satelitarnych w oparciu o naziemne dane grawimetryczne Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej Katedra Geodezji i Astronomii

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life

Wykorzystanie systemu EGNOS w nawigacji lotniczej w aspekcie uruchomienia serwisu Safety-of-Life UNIWERSYTET WARMIŃSKO-MAZURSKI w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie Wykorzystanie systemu

Bardziej szczegółowo

WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS

WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ WIELOFUNKCYJNY SYSTEM PRECYZYJNEGO POZYCJONOWANIA SATELITARNEGO ASG-EUPOS SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

Bardziej szczegółowo

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) OPIS MODUŁ KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne: 1 Nazwa modułu kształcenia Geodezja satelitarna 2 Kod modułu kształcenia 04-ASTR1-GEOD45-3Z 3 Rodzaj modułu kształcenia do wyboru 4 Kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS

PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS PORÓWNANIE PARAMETRÓW RUCHU PŁYT TEKTONICZNYCH WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE STACJI WYKONUJĄCYCH POMIARY TECHNIKĄ LASEROWĄ I TECHNIKĄ DORIS Katarzyna Kraszewska, Marcin Jagoda, Miłosława Rutkowska STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej

Systemy przyszłościowe. Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej Systemy przyszłościowe Global Navigation Satellite System Globalny System Nawigacji Satelitarnej 1 GNSS Dlaczego GNSS? Istniejące systemy satelitarne przeznaczone są do zastosowań wojskowych. Nie mają

Bardziej szczegółowo

Nawigacja satelitarna

Nawigacja satelitarna Paweł Kułakowski Nawigacja satelitarna Nawigacja satelitarna Plan wykładu : 1. Zadania systemów nawigacyjnych. Zasady wyznaczania pozycji 3. System GPS Navstar - architektura - zasady działania - dokładność

Bardziej szczegółowo

1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18

1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18 : Przedmowa...... 11 1. WPROWADZENIE DO GEODEZJI WYŻSZEJ Z historii geodezji... 13 1.1. Kształt Ziemi. Powierzchnie odniesienia. Naukowe i praktyczne zadania geodezji. Podział geodezji wyższej... 18 1.2.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie wspólnych oscylacji we współrzędnych środka mas Ziemi obserwowanych technikami SLR, GNSS i DORIS

Wyznaczenie wspólnych oscylacji we współrzędnych środka mas Ziemi obserwowanych technikami SLR, GNSS i DORIS Wyznaczenie wspólnych oscylaci we współrzędnych środa mas Ziemi obserwowanych techniami SLR GNSS i DORIS W. Kose 12 W.Popińsi 3 A.Wnę 1 M. Zbylut 1 1 Wydział Inżynierii Środowisa i Geodezi Uniwersytetu

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 Układ współrzędnych, system i układ odniesienia

Wykład 2 Układ współrzędnych, system i układ odniesienia Wykład 2 Układ współrzędnych, system i układ odniesienia Prof. dr hab. Adam Łyszkowicz Katedra Geodezji Szczegółowej UWM w Olsztynie adaml@uwm.edu.pl Heweliusza 12, pokój 04 Spis treści Układ współrzędnych

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 12 1 Redukcje obserwacji GPS i zaawansowane pakiety programów redukcyjnych Etapy procesu redukcji obserwacji GPS Procesy obliczeniowe prowadzące od zbiorów obserwacji

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA 2018 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Linie siatki topograficznej (kilometrowej) dzielą każdą strefę odwzorowania na słupy o szerokości 64 km oraz

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program rozszerzony 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu SPUTNIK 1 (4 października 1957, ZSRR) pierwszy sztuczny satelita. MINITRACK (1958, NAVSPASUR

Bardziej szczegółowo

RUCH ROTACYJNY ZIEMI. Geodezja Satelitarna

RUCH ROTACYJNY ZIEMI. Geodezja Satelitarna RUCH ROTACYJNY ZIEMI Geodezja Satelitarna ROTACJA ZIEMI Niejednostajność ruchu (spowalnianie obrotu wydłużanie długości dnia) Zmienność położenia osi rotacji - ruch względem inercjalnego układu współrzędnych

Bardziej szczegółowo

ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych

ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych ASG EUPOS w państwowym systemie odniesień przestrzennych Marcin Ryczywolski Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej II Konferencja Użytkowników ASG EUPOS Katowice, 20 21 listopada

Bardziej szczegółowo

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych

Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Problem testowania/wzorcowania instrumentów geodezyjnych Realizacja Osnów Geodezyjnych a Problemy Geodynamiki Grybów, 25-27 września 2014 Ryszard Szpunar, Dominik Próchniewicz, Janusz Walo Politechnika

Bardziej szczegółowo

Menu. Badające rozproszenie światła,

Menu. Badające rozproszenie światła, Menu Badające rozproszenie światła, Instrumenty badające pole magnetyczne Ziemi Pole magnetyczne Ziemi mierzy się za pomocą magnetometrów. Instrumenty badające pole magnetyczne Ziemi Rodzaje magnetometrów:»

Bardziej szczegółowo

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski

Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS. dr inż. Paweł Zalewski Globalny Nawigacyjny System Satelitarny GLONASS dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie System GLONASS (Global Navigation Satellite System lub Globalnaja Nawigacjonnaja Sputnikowaja Sistiema) został zaprojektowany

Bardziej szczegółowo

Techniki pomiarów satelitarnych i geodezyjne misje satelitarne

Techniki pomiarów satelitarnych i geodezyjne misje satelitarne Techniki pomiarów satelitarnych i geodezyjne misje satelitarne Techniki pomiarów satelitarnych Ziemia Kosmos (Earth to Space) GNSS GPS, GLONASS, GALILEO (IGS) Doppler DORIS (IDS) Pomiary laserowe SLR/LLR

Bardziej szczegółowo

Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych. dr inż. Paweł Zalewski

Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych. dr inż. Paweł Zalewski Systemy odniesienia pozycji w odbiornikach nawigacyjnych dr inż. Paweł Zalewski Wprowadzenie Terestryczne systemy odniesienia (terrestrial reference systems) lub systemy współrzędnych (coordinate systems)

Bardziej szczegółowo

Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi

Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi Globalny Geodezyjny System Obserwacyjny jako element Globalnego Systemu Systemów Obserwacji Ziemi Jarosław BOSY Instytut Geodezji i Geoinformatyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Bardziej szczegółowo

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS. dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Typowe konfiguracje odbiorników geodezyjnych GPS dr hab. inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie 1) RTK (Real Time Kinematics) Wymaga dwóch pracujących jednocześnie odbiorników oraz łącza radiowego

Bardziej szczegółowo

Kod modułu Geodezja wyższa i astronomia geodezyjna. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy)

Kod modułu Geodezja wyższa i astronomia geodezyjna. kierunkowy (podstawowy / kierunkowy / inny HES) obowiązkowy (obowiązkowy / nieobowiązkowy) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012 r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Geodezja wyższa i astronomia geodezyjna Nazwa modułu w języku angielskim

Bardziej szczegółowo

Patronat nad projektem objęły: ESA (Europejska Agencja Kosmiczna), Komisja Europejska (KE),

Patronat nad projektem objęły: ESA (Europejska Agencja Kosmiczna), Komisja Europejska (KE), Początki Dynamiczny rozwój systemów nawigacji satelitarnej i ich wykorzystania w bardzo wielu dziedzinach życia codziennego, przyczynił się do faktu, że także w Europie zaczęto myśleć nad stworzeniem własnego

Bardziej szczegółowo

Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej

Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej Analiza dokładności modeli centrów fazowych anten odbiorników GPS dla potrzeb niwelacji satelitarnej Konferencja Komisji Geodezji Satelitarnej Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN Satelitarne

Bardziej szczegółowo

Geodezja fizyczna. Potencjał normalny. Potencjał zakłócajacy. Dr inż. Liliana Bujkiewicz. 8 listopada 2018

Geodezja fizyczna. Potencjał normalny. Potencjał zakłócajacy. Dr inż. Liliana Bujkiewicz. 8 listopada 2018 Geodezja fizyczna Potencjał normalny. Potencjał zakłócajacy. Dr inż. Liliana Bujkiewicz 8 listopada 2018 Dr inż. Liliana Bujkiewicz Geodezja fizyczna 8 listopada 2018 1 / 24 Literatura 1 Geodezja współczesna

Bardziej szczegółowo

Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji

Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji Szkolenie nt. Wykorzystanie systemu wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji ASG-EUPOS, Wrocław 7 października 2014 Rozwój satelitarnych metod obserwacji w geodezji dr inż. Jan Kapłon Instytut Geodezji

Bardziej szczegółowo

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA

Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Satelity użytkowe KOSMONAUTYKA Wykład nr. 14 Wykład jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego SATELITY METEOROLOGICZNE Satelita meteorologiczny jest sztucznym

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS

OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS OPRACOWANIE DANYCH GPS CZĘŚĆ I WPROWADZENIE DO GPS Bernard Kontny Katedra Geodezji i Fotogrametrii Akademia Rolnicza we Wrocławiu ZAGADNIENIA Ogólny opis systemu GPS Struktura sygnału Pomiar kodowy i fazowy

Bardziej szczegółowo

Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS

Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS Moduł modelowania i predykcji stanu troposfery projekt ASG+ Budowa modułów wspomagania serwisów czasu rzeczywistego systemu ASG-EUPOS Jarosław BOSY Witold ROHM Jan KAPŁON Jan SIERNY Instytut Geodezji i

Bardziej szczegółowo

KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW B. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU

KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE STUDIÓW B. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012 r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Geodezja globalna i podstawy astronomii Nazwa modułu w języku angielskim

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ I MIĘDZYOPERACYJNOŚĆ

PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ I MIĘDZYOPERACYJNOŚĆ PRACE WYDZIAŁU NAWIGACYJNEGO nr 22 AKADEMII MORSKIEJ W GDYNI 2008 JACEK JANUSZEWSKI Akademia Morska w Gdyni Katedra Nawigacji PROBLEMY EKSPLOATACYJNE NAWIGACYJNYCH SYSTEMÓW SATELITARNYCH, ICH KOMPATYBILNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program podstawowy. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA program podstawowy 2017 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wyznaczenie pozycji anteny odbiornika może odbywać się w dwojaki sposób: na zasadzie pomiarów

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WYSOKOŚCI Z WYKORZYSTANIEM NIWELACJI SATELITARNEJ

WYZNACZANIE WYSOKOŚCI Z WYKORZYSTANIEM NIWELACJI SATELITARNEJ WYZNACZANIE WYSOKOŚCI Z WYKORZYSTANIEM NIWELACJI SATELITARNEJ Karol DAWIDOWICZ Jacek LAMPARSKI Krzysztof ŚWIĄTEK Instytut Geodezji UWM w Olsztynie XX Jubileuszowa Jesienna Szkoła Geodezji, 16-18.09.2007

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE RĘCZNYCH ODBIORNIKÓW GNSS DO POMIARÓW POWIERZCHNI DZIAŁEK ROLNYCH USING THE HANDHELD GNSS RECEIVER FOR LAND PARCELS AREA MEASUREMENTS

WYKORZYSTANIE RĘCZNYCH ODBIORNIKÓW GNSS DO POMIARÓW POWIERZCHNI DZIAŁEK ROLNYCH USING THE HANDHELD GNSS RECEIVER FOR LAND PARCELS AREA MEASUREMENTS Wykorzystanie ręcznych odbiorników... INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 6/2010, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 157 166 Komisja Technicznej

Bardziej szczegółowo

Podstawy Geomatyki Wykład I Wstęp do Geomatyki

Podstawy Geomatyki Wykład I Wstęp do Geomatyki Podstawy Geomatyki Wykład I Wstęp do Geomatyki GEOMATYKA DEFINICJA Słowa kluczowe: GIS, geoinformatyka, informacja geoprzestrzenna, dane geoprzestrzenne Geomatyka(geomatics) - dyscyplina naukowo-techniczna

Bardziej szczegółowo

Polska Kosmiczna Satelitarne Pozycjonowanie Precyzyjna Nawigacja - Mobilny Monitoring

Polska Kosmiczna Satelitarne Pozycjonowanie Precyzyjna Nawigacja - Mobilny Monitoring KONFERENCJA NAUKOWA Polska Kosmiczna Satelitarne Pozycjonowanie Precyzyjna Nawigacja - Mobilny Monitoring 4-5 września 2019 r. Dęblin, Cel konferencji: Wymiana doświadczeń z obszaru zastosowania nowoczesnych

Bardziej szczegółowo

Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy

Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Katedra Geodezji Szczegółowej Globalny system i układ wysokościowy stan obecny i perspektywy Adam Łyszkowicz, Joanna

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony

GEOMATYKA program rozszerzony GEOMATYKA program rozszerzony 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu źródło: http://www.esa.int/our_activities/observing_the_earth/goce Satelita GOCE Orbita:

Bardziej szczegółowo

Układ współrzędnych dwu trój Wykład 2 "Układ współrzędnych, system i układ odniesienia"

Układ współrzędnych dwu trój Wykład 2 Układ współrzędnych, system i układ odniesienia Układ współrzędnych Układ współrzędnych ustanawia uporządkowaną zależność (relację) między fizycznymi punktami w przestrzeni a liczbami rzeczywistymi, czyli współrzędnymi, Układy współrzędnych stosowane

Bardziej szczegółowo

Modelowanie pola siły ciężkości oraz jego zmian w czasie na obszarze Polski

Modelowanie pola siły ciężkości oraz jego zmian w czasie na obszarze Polski Modelowanie pola siły ciężkości oraz jego zmian w czasie na obszarze Polski Jan Kryński Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki Plan prezentacji 1) Wprowadzenie 2) Modele

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Katedra Urządzania Lasu Kolegium Cieszkowskich, parter, p.

Bardziej szczegółowo

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) ogólnoakademicki (ogólno akademicki / praktyczny) Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Systemy pozycjonowania i nawigacji Nazwa modułu w języku angielskim Navigation

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej

Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej Krzysztof Karsznia Leica Geosystems Polska XX Jesienna Szkoła Geodezji im Jacka Rejmana, Polanica

Bardziej szczegółowo

Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo w grupie badawczej GNSS&Meteo UP we Wrocławiu

Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo w grupie badawczej GNSS&Meteo UP we Wrocławiu SPOTKANIE SPECJALNE ZESPOŁU DS. SYSTEMU GALILEO KOMITETU BADAŃ KOSMICZNYCH I SATELITARNYCH PAN 12 MAJA 2017 R., WARSZAWA Precyzyjne pozycjonowanie multi-gnss, meteorologia GNSS oraz modelowanie orbit Galileo

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska

Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska UNIWERSYTET WARMIŃSKO MAZURSKI w OLSZTYNIE Zastosowanie pomiarów GPS do wyznaczania deformacji terenu na obszarze Głównego i Starego Miasta Gdańska Radosław Baryła 1), Stanisław Oszczak 1), Paweł Wielgosz

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Numeryczne opracowanie obserwacji GNSS Rok akademicki: 2018/2019 Kod: DGI-1-616-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geoinformacja Specjalność: Poziom

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII DEPARTAMENT GEODEZJI KARTOGRAFII I SYSTEMÓW INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE CZĘŚĆ 1a. WPROWADZENIE DO POMIARÓW SATELITARNYCH Opracowanie: Leszek

Bardziej szczegółowo

Kartografia - wykład

Kartografia - wykład prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz KATEDRA ANALIZ ŚRODOWISKOWYCH, KARTOGRAFII I GEOLOGII GOSPODARCZEJ Kartografia - wykład Systemy nawigacji satelitarnej i ich wykorzystanie w kartografii Systemy nawigacji

Bardziej szczegółowo

Nawigacyjne Systemy Satelitarne

Nawigacyjne Systemy Satelitarne Nawigacyjne Systemy Satelitarne architektura dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl Nawigacyjne systemy satelitarne Sysetmy regionalne QZSS / JRNSS NavIC / IRNSS Systemy globalne GPS GLONASS

Bardziej szczegółowo

Differential GPS. Zasada działania. dr inż. Stefan Jankowski

Differential GPS. Zasada działania. dr inż. Stefan Jankowski Differential GPS Zasada działania dr inż. Stefan Jankowski s.jankowski@am.szczecin.pl DGPS koncepcja Podczas testów GPS na początku lat 80-tych wykazano, że błędy pozycji w dwóch blisko odbiornikach były

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program podstawowy

GEOMATYKA program podstawowy GEOMATYKA program podstawowy 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu W celu ujednolicenia wyników pomiarów geodezyjnych, a co za tym idzie umożliwienia tworzenia

Bardziej szczegółowo

Wpływ niezamodelowanych efektów w częstotliwościach subdobowych na stabilność rozwiązań GPS. Janusz Bogusz, Mariusz Figurski

Wpływ niezamodelowanych efektów w częstotliwościach subdobowych na stabilność rozwiązań GPS. Janusz Bogusz, Mariusz Figurski S e m i n a r i u m W s p ó ł c z e s n e p r o b l e m y p o d s t a w o w y c h s i e c i g e o d e z y j n y c h, a p r o b l e m y d e f i n i o w a n i a k r a j o w y c h u k ł a d ó w o d n i e

Bardziej szczegółowo

Systemy pozycjonowania i nawigacji Navigation and positioning systems

Systemy pozycjonowania i nawigacji Navigation and positioning systems KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2015/2016 Systemy pozycjonowania i nawigacji Navigation and positioning systems

Bardziej szczegółowo

SERWIS INTERAKTYWNEGO MONITOROWANIA WSPÓŁRZĘDNYCH STACJI SIECI ASG-EUPOS

SERWIS INTERAKTYWNEGO MONITOROWANIA WSPÓŁRZĘDNYCH STACJI SIECI ASG-EUPOS II Konferencja Użytkowników ASG-EUPOS Katowice 2012 SERWIS INTERAKTYWNEGO MONITOROWANIA WSPÓŁRZĘDNYCH STACJI SIECI ASG-EUPOS K. Szafranek, A. Araszkiewicz, J. Bogusz, M. Figurski Realizacja grantu badawczo-rozwojowego

Bardziej szczegółowo

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI

GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI GNSS ROZWÓJ SATELITARNYCH METOD OBSERWACJI W GEODEZJI Dr inż. Marcin Szołucha Historia nawigacji satelitarnej 1940 W USA rozpoczęto prace nad systemem nawigacji dalekiego zasięgu- LORAN (Long Range Navigation);

Bardziej szczegółowo

Dwa podstawowe układy współrzędnych: prostokątny i sferyczny

Dwa podstawowe układy współrzędnych: prostokątny i sferyczny Lokalizacja ++ Dwa podstawowe układy współrzędnych: prostokątny i sferyczny r promień wodzący geocentrycznych współrzędnych prostokątnych //pl.wikipedia.org/ system geograficzny i matematyczny (w geograficznym

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA czerwca 2011, Wrocław KOMUNIKAT NR 4

KONFERENCJA czerwca 2011, Wrocław KOMUNIKAT NR 4 KONFERENCJA Komisji Geodezji Satelitarnej Komitetu Badao Kosmicznych i Satelitarnych PAN SATELITARNE METODY WYZNACZANIA POZYCJI WE WSPÓŁCZESNEJ GEODEZJI I NAWIGACJI Szanowni Paostwo, 02-04 czerwca 2011,

Bardziej szczegółowo

JAN KRYŃSKI Instytut Geodezji i Kartografii Warszawa JERZY B. ROGOWSKI Instytut Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej Politechniki Warszawskiej

JAN KRYŃSKI Instytut Geodezji i Kartografii Warszawa JERZY B. ROGOWSKI Instytut Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej Politechniki Warszawskiej INSTYTUT GEODEZJI I KARTOGRAFII Seria Monograficzna nr 10 JAN KRYŃSKI Instytut Geodezji i Kartografii Warszawa JERZY B. ROGOWSKI Instytut Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej Politechniki Warszawskiej

Bardziej szczegółowo

Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach ASG-EUPOS

Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach ASG-EUPOS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach ASG-EUPOS Wiesław Graszka naczelnik

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS

Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS GŁÓWNY URZĄD GEODEZJI I KARTOGRAFII Departament Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej Podstawowe pojęcia związane z pomiarami satelitarnymi w systemie ASG-EUPOS Szymon Wajda główny

Bardziej szczegółowo

Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak. Astronomia III rok

Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak. Astronomia III rok Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak Astronomia III rok 2017-2018 Geodezja Z greckiego ge Ziemia, dainein dzielić Geodezja to jedna z nauk o Ziemi zajmująca się wyznaczaniem jej kształtu

Bardziej szczegółowo

Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR

Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR Sygnały okresowe w zmianach współrzędnych GPS i SLR Janusz Bogusz 1), Mariusz Figurski 1), Anna Kłos 1), Stanisław Schillak 2),3), Karolina Szafranek 1) 1) Wojskowa Akademia Techniczna 2) Centrum Badań

Bardziej szczegółowo

Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach systemu ASG-EUPOS

Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach systemu ASG-EUPOS Układy odniesienia i systemy współrzędnych stosowane w serwisach systemu ASG-EUPOS Marcin Ryczywolski marcin.ryczywolski@gugik.gov.pl Główny Urząd Geodezji i Kartografii Białobrzegi, 9-10 grudnia 2013

Bardziej szczegółowo

Geodezja fizyczna i grawimetria geodezyjna. Teoria i praktyka

Geodezja fizyczna i grawimetria geodezyjna. Teoria i praktyka Zapraszamy do sklepu www.sklep.geoezja.pl I-NET.PL Sp.J. o. GeoSklep Olsztyn, ul. Cementowa 3/301 tel. +48 609 571 271, 89 670 11 00, 58 7 421 571 faks 89 670 11 11, 58 7421 871 e-mail sklep@geodezja.pl

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE WSPÓŁCZESNE TECHNIKI I DANE OBSERWACYJNE TECHNIKI OBSERWACYJNE Obserwacje: - kierunkowe - odległości - prędkości OBSERWACJE KIERUNKOWE FOTOGRAFIA Metody fotograficzne używane były w 1964 do 1975. Dzięki

Bardziej szczegółowo

Temat: Geodezyjne pomiary sytuacyjne w budownictwie inwentaryzacja powykonawcza fragmentów obiektów budowlanych. Str. 1.Sprawozdanie techniczne 2-3

Temat: Geodezyjne pomiary sytuacyjne w budownictwie inwentaryzacja powykonawcza fragmentów obiektów budowlanych. Str. 1.Sprawozdanie techniczne 2-3 Rok akademicki 2011/2012 Grupa BD1 LP3 Środa 10.15-13.00 Katedra Geodezji im. Kaspra WEIGLA ĆWICZENIE nr 2 Temat: Geodezyjne pomiary sytuacyjne w budownictwie inwentaryzacja powykonawcza fragmentów obiektów

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 4 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Można skorzystać z niepełnej analogii do pomiarów naziemnymi

Bardziej szczegółowo

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5

SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5 SATELITARNE TECHNIKI POMIAROWE WYKŁAD 5 1 K. Czarnecki, Geodezja współczesna w zarysie, Wiedza i Życie/Gall, Warszawa 2000/Katowice 2010. 2 Obserwacje fazowe satelitów GPS są tym rodzajem pomiarów, który

Bardziej szczegółowo

Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak. Astronomia III rok

Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak. Astronomia III rok Rola i zadania geodezji satelitarnej Iwona Wytrzyszczak Astronomia III rok 2016-2017 Geodezja Z greckiego ge Ziemia, dainein dzielić Geodezja to jedna z nauk o Ziemi zajmująca się wyznaczaniem jej kształtu

Bardziej szczegółowo

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki

Walyeldeen Godah Małgorzata Szelachowska Jan Kryński. Instytut Geodezji i Kartografii (IGiK), Warszawa Centrum Geodezji i Geodynamiki Porównanie globalnych modeli geopotencjału opracowanych na podstawie danych z misji GRACE oraz GOCE/GRACE z przyspieszeniem siły ciężkości pomierzonym w Obserwatorium Geodezyjno-Geofizycznym Borowa Góra

Bardziej szczegółowo

Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego

Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego Bi u l e t y n WAT Vo l. LXI, Nr 1, 2012 Badania dokładności pozycjonowania techniką PPP w zależności od długości sesji obserwacyjnej oraz wykorzystanych systemów pozycjonowania satelitarnego Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie liczb Love a i Shida z wyników obserwacji laserowych niskich satelitów starlette i stella

Wyznaczanie liczb Love a i Shida z wyników obserwacji laserowych niskich satelitów starlette i stella Bi u l e t y n WAT Vo l. LXI, Nr 4, 2012 Wyznaczanie liczb Love a i Shida z wyników obserwacji laserowych niskich satelitów starlette i stella Marcin Jagoda 1, Miłosława Rutkowska 1,2 1 Politechnika Koszalińska,

Bardziej szczegółowo

Fizyka i Chemia Ziemi

Fizyka i Chemia Ziemi Fizyka i Chemia Ziemi Układ Ziemia - Księżyc T.J. Jopek jopek@amu.edu.pl IOA UAM 2013-01-24 T.J.Jopek, Fizyka i chemia Ziemi 1 Ruch orbitalny Księżyca Obserwowane tarcze Księżyca 2013-01-24 T.J.Jopek,

Bardziej szczegółowo

Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji. Geodezja i geoinformatyka

Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji. Geodezja i geoinformatyka Załącznik nr 8 STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji (nazwa Jednostki Organizacyjnej) Geodezja i geoinformatyka (Specjalność) Adam

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/11

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/11 Załącznik nr 7 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/11 Jednostka: KATEDRA GEODEZJI SATELITARNEJ I NAWIGACJI PROMOTOR Prof. dr hab. inż. Stanisław Oszczak PROMOTOR Mieczysław Bakuła 1.

Bardziej szczegółowo

TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT

TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT TRANSCOMP XIV INTERNATIONAL CONFERENCE COMPUTER SYSTEMS AIDED SCIENCE, INDUSTRY AND TRANSPORT Bartłomiej OSZCZAK 1 Michał WARDZIEJEWSKI 2 Tomasz KLOCKOWSKI 3 Słowa kluczowe: EGNOS,ASG EUPOS,NAWGIS,KODGIS,GNSS,GPS,GSM/GPRS

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2010/2011 Instytut Geodezji GEODEZJA GOSPODARCZA PROMOTOR KRÓTKA CHARAKTERSYTYKA Badania nad dokładnością i wiarygodnością wyznaczania pozycji technika

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA czerwca 2011, Wrocław KOMUNIKAT NR 5

KONFERENCJA czerwca 2011, Wrocław KOMUNIKAT NR 5 KONFERENCJA Komisji Geodezji Satelitarnej Komitetu Badao Kosmicznych i Satelitarnych PAN SATELITARNE METODY WYZNACZANIA POZYCJI WE WSPÓŁCZESNEJ GEODEZJI I NAWIGACJI Szanowni Paostwo, 02-04 czerwca 2011,

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA

Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA Wybrane zagadnienia z urządzania lasu moduł: GEOMATYKA 2014-2015 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Katedra Urządzania Lasu Kolegium Cieszkowskich, parter, p.

Bardziej szczegółowo

Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie

Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Źródła błędów w pomiarach GNSS (na podstawie Bosy J., 2005) dr inż. Paweł Zalewski Akademia Morska w Szczecinie Źródła błędów w pomiarach GNSS: Błędy wyznaczania pozycji w systemach zaliczanych do GNSS

Bardziej szczegółowo