INFORMATYCZNY SYSTEM OSŁONY KRAJU PRZED NADZWYCZAJNYMI ZAGROŻENIAMI (ISOK) MAPY ZAGROŻEŃ METEOROLOGICZNYCH MAPY INNYCH ZAGROŻEŃ

Transkrypt

1 INFORMATYCZNY SYSTEM OSŁONY KRAJU PRZED NADZWYCZAJNYMI ZAGROŻENIAMI (ISOK) MAPY ZAGROŻEŃ METEOROLOGICZNYCH MAPY INNYCH ZAGROŻEŃ

2 IT SYSTEM GŁÓWNE KOMPONENTY SYSTEMU ISOK: Dane LIDAR (4-12 punktów/m 2 ; > km 2 terytorium Polski) NUMERYCZNY MODEL TERENU (0,5-1 m; > km 2 ) ORTOFOTOMAPY (10 cm; dla 203 miast w Polsce) ISOK Mapy ryzyka powodziowego Mapy zagrożenia powodziowego MAPY ZAGROŻEŃ METEOROLOGICZNYCH MAPY INNYCH ZAGROŻEŃ Mapa Podziału Hydrograficznego Polski (1: )

3 MAPY ZAGROŻEŃ METEOROLOGICZNYCH Celem Map Zagrożeń Meteorologicznych (MZM) jest: zobrazowanie zróżnicowania przestrzennego występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych, jakie wydarzyły się w ostatnich dekadach (mapy klimatologiczne) przedstawienie obszarów, gdzie zjawiska te są prognozowane (mapy prognostyczne) ZAGROŻENIA TERMICZNE INTENSYWNE OPADY ATMOSFERYCZNE MGŁA SILNY WIATR BURZE Z GRADEM GOŁOLEDŹ SZADŹ OPAD ŚNIEGU

4 MAPY KLIMATOLOGICZNE (MAPY HISTORYCZNE) MAPY HISTORYCZNE ok. 720 map klimatologicznych MAPY CIĄGŁE mapy interpolowane - dekada / miesiąc - TEMPERATURA POWIETRZA OPADY ATMOSFERYCZNE WIATR, ŚNIEG MAPY SYGNATUROWE wartości w punktach - miesiąc / dekada - WIATR, ŚNIEG BURZE Z GRADEM MGŁA, GOŁOLEDŹ, SZADŹ MAPY WARUNKÓW SPRZYJAJĄCYCH interpolacja informacji na podstawie wyników zadanego algorytmu - rok/sezon - BURZE Z GRADEM MGŁA GOŁOLEDŹ, SZADŹ wartości występujące z określonym prawdopodobieństwem (10%, 5%, 1% raz na 10, raz na 20, raz na 100 przypadków) częstość/prawdopodobieństwo występowania wartości powyżej określonych wartości progowych prawdopodobieństwo występowania warunków sprzyjających powstawaniu zjawiska (na podstawie znajomości procesów fizycznych zachodzących w atmosferze, prowadzących do powstania zjawiska)

5 MAPY PROGNOSTYCZNE (operacyjne) najbliższe 12 godzin (od 6 do 18 h przebiegu modelu) najbliższe 24 godziny (od 6 do 30 h przebiegu modelu) najbliższe 48 godzin (od 30 do 54 h przebiegu modelu) generowane w pełni automatycznie dwa razy w ciągu doby weryfikacja (akceptacja) dyżurnego synoptyka meteorologicznego komentarz synoptyka prognozy w skali regionalnej (brak możliwości precyzyjnej prognozy zjawisk pogodowych np. w skali gminy; ciągła możliwość poprawy jakości prognoz wraz z rozwojem modelu) STOPIEŃ ZAGROŻENIE ZAGROŻENIE BARDZO DUŻE ZAGROŻENIE DUŻE ZAGROŻENIE UMIARKOWANE 0 STAN NORMALNY

6 MAPY PROGNOSTYCZNE (operacyjne) DANE WEJŚCIOWE numeryczny model pogody ALADIN ~ 7.7 km rozdzielczość prognoza na 12, 24 i 48h co 12h (00 UTC, 12 UTC) SYSTEM ISOK TYP 1: - na podstawie map historycznych TYPE 1 i analizy ekstremów: TEMPERATURA, OPAD DESZCZU 1 na 10 przypadków 1 na 20 przypadków stan normalny 1 na 100 przypadków TYP 2: - przekroczenie TYPE wartości 1 progowych TEMPERATURA, OPADY DESZCZU I ŚNIEGU, WIATR 0 < SC 3 cm 3 < SC 15 cm 15 < SC 30 cm SC > 30 cm TYP 3: - algorytmy uwzgledniające warunki sprzyjające TYPE 1 BURZE Z GRADEM, MGŁA, GOŁOLEDŹ, SZADŹ WARUNKI SPRZYJAJĄCE WYSTĄPIENIU DANEGO ZJAWISKA Algorytm nie spełniony PROGI WYZNACZA- JĄCE ZAGROŻENIE

7 MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE (przykłady) Zagrożenie wystąpienia szadzi STOPIEŃ ZAGROŻENIE OPIS PROGÓW ZAGROŻENIE BARDZO DUŻE ZAGROŻENIE DUŻE ZAGROŻENIE UMIARKOWANE STAN NORMALNY Warunki sprzyjające występowaniu szadzi utrzymują się przez co najmniej 24 godziny Warunki sprzyjające występowaniu szadzi utrzymują się przez co najmniej 12 godzin Warunki sprzyjające występowaniu szadzi utrzymują się przez co najmniej 6 godzin Brak warunki sprzyjających występowaniu szadzi lub zjawisko krótkotrwałe

8 POWIADOMIENIA NA PODSTAWIE MAP ZAGROŻEŃ SYSTEMU ISOK (AUTOMATYCZNE) Warstwa powiatów lub grup powiatów służąca do selekcji obszarów objętych powiadomieniem Generowane na podstawie : MAP ZAGROŻEŃ METEOROLOGICZNYCH dla obszarów objętych najwyższym stopniem zagrożenia wg kryteriów przyjętych w systemie ISOK (po akceptacji Synoptyka) WYNIKÓW MODELU PROGNOSTYCZNEGO dla obszarów objętych zagrożeniem wg zadanej przez Użytkownika wartości progowej (temperatura powietrza, opady atmosferyczne, prędkość wiatru) MAPY ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA dla obszarów objętych najwyższym stopniem zagrożenia smogowego (uwzględniające prognozę stężenia ozonu i pyłu zawieszonego PM10) Przykład mapy operacyjnej; kolor czerwony oznacza najwyższy stopień zagrożenia Powiaty, w obrębie których znajduje się obszar objęty najwyższym stopniem zagrożenia Powiadomienia zostaną wysłane do Użytkowników, którzy subskrybowali powiadomienia dla wskazanego regionu Treść powiadomień powinna zostać przez Użytkownika skonfrontowana z bieżącymi OSTRZEŻENIAMI IMGW-PIB wydanymi dla danego obszaru

9 OSTRZEŻENIA NA PODSTAWIE OSTRZEŻEŃ WYDAWANYCH PRZEZ BIURA PROGNOZ IMGW-PIB (TRADYCYJNE) METEOROLOGICZNE Ostrzeżenia będą wysyłane: - do Użytkowników, którzy subskrybowali powiadomienia dla wskazanego regionu HYDROLOGICZNE - w szczególnych przypadkach do ludności zamieszkującej zagrożony obszar poprzez wiadomość systemową (CELL BROADCASTING)

10 Mapy innych zagrożeń Mapy realizowane przez Zespół IMGW-PIB Mapa zagrożeń dla życia i zdrowia ludności z uwagi na warunki meteorologiczne (D. Limanówka, R. Pyrc, A. Boroń, D. Kubacka) Mapa zanieczyszczeń powietrza z uwagi na warunki meteorologiczne (Zespół IMGW-PIB: L. Ośródka, E. Krajny) Mapy realizowane przez firmę ESAPROJEKT Mapa poważnych awarii przemysłowych z uwagi na warunki meteorologiczne (Zespół IMGW-PIB: Mariusz Adynkiewicz-Piragas, M. Strońska, M. Barszczyńska, A. Łudzik, D. Kubacka) Mapa ujęć wód powierzchniowych i podziemnych na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi (G. Słota, I. Biedroń, T. Walczykiewicz, J. Łaciak, B. Mucha, M. Długosz) Mapy innych zagrożeń (K Zd: Magdalena Kwiecień) Mapa zakłóceń w sieciach elektroenergetycznych z uwagi na warunki meteorologiczne (Zespół IMGW-PIB: A. Boroń, Ł. Woźniak, D. Kubacka)

11 Mapa zakłóceń w sieciach elektroenergetycznych z uwagi na warunki meteorologiczne (MZSE) Mapa operacyjna Mapa operacyjna przedstawia prognozę stopnia zakłócenia na najbliższe 6h, 12h i 24h w sieciach elektroenergetycznych. Stopień zakłócenia wyliczany jest na podstawie prognozowanych wartości wybranych czynników meteorologicznych z uwzględnieniem reprezentatywnych danych technicznych sieci: wysokiego napięcia (WN) napowietrznej, średniego napięcia (SN) napowietrznej z przewodami nieizolowanymi, średniego napięcia (SN) napowietrznej z przewodami izolowanymi, niskiego napięcia (nn) napowietrznej z przewodami nieizolowanymi, niskiego napięcia (nn) napowietrznej z przewodami izolowanymi.

12 Mapa poważnych awarii przemysłowych z uwagi na warunki meteorologiczne (MPAP) Mapa operacyjna Mapy statyczne Mapa operacyjna przedstawia: poziom zagrożenia poważnymi awariami przemysłowymi z uwagi na warunki meteorologiczne na najbliższe 6 h, 12h i 24h, zasięg potencjalnej awarii (strefę zagrożenia). Strefa zagrożenia Poziom zagrożenia definiowany, jako prawdopodobieństwo wystąpienia poważnej awarii w zakładach przemysłowych, jest prezentowany osobno dla każdego czynnika zagrożenia meteorologicznego. Mapa aktualizowana, co 12 godzin.

13 Mapa zanieczyszczeń powietrza z uwagi na warunki meteorologiczne (MZPow) Mapa operacyjna Poziom zagrożenia stężeniem pyłu zawieszonego (PM10) Poziom zagrożenia stężeniem ozonu przyziemnego (O 3 ) Mapy statyczne Jednym z elementów zagrożenia środowiskowego w Europie, w tym w Polsce, jest występowanie ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń powietrza, szczególnie pyłu zawieszonego (PM10) dominującego w chłodnej porze roku (październik marzec) i ozonu przyziemnego (O 3 ), dominującego w ciepłej porze roku (kwiecień wrzesień). Poziom zagrożenia Informowanie społeczeństwa o poziomie zanieczyszczenia powietrza przy wykorzystaniu wskaźniki jakości powietrza AQI. Wskaźnik jakości powietrza dotyczy PM10 jako substancji wskaźnikowej zagrożenia smogowego w chłodnej porze roku i O 3 jako substancji wskaźnikowej zagrożenia smogowego w ciepłej porze roku. Mapy operacyjne informują o jakości powietrza w danym powiecie na najbliższe 24h, 48h i 72h i aktualizowane są co 24h, a w przypadku prognozy przekroczenia stężeń kryterialnych co 12h. Zanieczyszczenie powietrza PM 10 (stężenie średnia 24-godz.) O 3 (stężenie średnia 1-godz.) niski < 50 mg/m 3 < 60 mg/m 3 umiarkowany mg/m mg/m 3 znaczny mg/m mg/m 3 wysoki mg/m 3 > 181 mg/m 3 bardzo wysoki > 200 mg/m 3 brak danych

14 Mapa ujęć wód powierzchniowych i podziemnych na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi (Mapa ujęć wód) Mapa operacyjna Monitor ujęć wód, to aplikacja utworzona w celu zapewnienia możliwości prezentacji i wizualizacji aktualnych danych dla ujęć wód. Publikowane dane hydrologiczne i meteorologiczne pochodzą z automatycznej sieci pomiarowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej-Państwowego Instytutu Badawczego. Mapa ujęć wód powierzchniowych i podziemnych na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, zgodnie z przyjętym założeniem będzie rozwinięciem map ryzyka powodziowego. Uszczegółowieniu, w zakresie informacji pozwalających na ocenę skutków wyłączenia z pracy, podlegały wybrane ujęcia wód powierzchniowych i podziemnych zlokalizowane na obszarach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi (ONNP), których funkcją jest zaopatrzenie ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, na cele socjalno-bytowe, oraz na potrzeby produkcji artykułów żywnościowych oraz farmaceutycznych.

15 Tytułowe ujęcia wód obejmują zarówno ujęcia wód definiowane jako zespoły urządzeń wraz z budowlami służącymi do pobierania wody, jak również inne urządzenia zaopatrzenia w wodę tj. stacje uzdatniania wody. Na mapie znajdują się wybrane ujęcia wód uwzględniane w dokumentach planistycznych pochodzących z Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej, uzupełnione o informacje dotyczące historycznych przypadków niefunkcjonowania ujęć wód w wyniku wystąpienia powodzi, gdzie źródłem danych była informacja pozyskana z Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zagrożenie związane z przerwaniem pracy ujęcia (tzw. Status ujęcia) Zagrożenie związane z przerwaniem pracy ujęcia wód (rozumiane, jako niespełnienie swoich funkcji) przedstawiane jest w postaci statusu ujęcia, który obliczany jest na podstawie prognozowanego poziomu wody w danym przekroju.

16 Mapa zagrożeń dla życia i zdrowia ludności z uwagi na warunki meteorologiczne (mapa biometeo) Mapa operacyjna Mapy statyczne Mapa operacyjna przedstawia prognozowaną wartość wskaźnika NTE dla obszaru Polski na 12 h, 36 h i w przyszłości na 60 h dla południowego terminu obserwacji, 12:00 UTC. Wizualizację informacji o bieżących warunkach biometeorologicznych ze wskazaniem obszarów niekorzystnych opracowano w dwóch wersjach: - wersja dla powiatów informacja o bieżących warunkach biometeorologicznych ze wskazaniem obszarów potencjalnie niekorzystnych prezentowana jest dla obszaru powiatu. - wersja interpolowana - informacja o bieżących warunkach biometeorologicznych ze wskazaniem obszarów potencjalnie niekorzystnych prezentowana jest w sposób ciągły.

17 Mapa wrażliwości Mapa wrażliwości przedstawia wrażliwość mieszkańców powiatów w podziale na pięć klas, od wrażliwości bardzo niskiej poprzez niską, umiarkowaną, wysoką po bardzo wysoką Mapy ekspozycji Opracowano szesnaście map ekspozycji, które przedstawiają odczucia cieplne określone na podstawie wskaźnika NTE dla poszczególnych miesięcy.

18 Mapa operacyjna a) Wersja dla powiatów b) Wersja interpolowana

19 Dziękujemy za uwagę!