Makro i rynek komentarz tygodniowy

Transkrypt

1 Biuro Analiz Makroekonomicznych Grzegorz Maliszewski +8 () Urszula Kryńska +8 () Mateusz Sutowicz +8 () K u rs y w a lu to w e d z is ie js z e o tw a rc ie i z m ia n a ty - g,1 o d n io w, a,,1 3,93 1 E U R /P L N 2,87 U S D /P L N 2,91 9 C H F /P L N 1, E U R /U S D 2 7 2,9 E U R /H U F 2,6 8 E U R /C Z K Zmiany tygodniowe Rynek PienięŜny* (%) bps WIBOR O/N 3,6-3 WIBOR 1M 3,61 WIBOR 3M 3,86 WIBOR 6M, -1 *Fixing z dnia poprzedniego Bony i obligacje PL bps 2W, -1 2Y,8-1 Y,39 1Y,8 1 IRS PLN bps 2Y,83-11 Y,32 1 1Y,1 7 Kontrakty FRA (%) bps 1x 3, x6,2-12 9x12,76-11 Źródło: Reuters -,3 % -,8 % -1,6 % -1,2 %, %,3 % 22 listopada 21 BieŜący tydzień na rynkach finansowych Dziś, nietypowo w poniedziałek, rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie RPP. Obecnie oceniamy, Ŝe prawdopodobieństwo pozostawienia stóp na niezmienionym poziomie jest nieco wyŝsze niŝ prawdopodobieństwo podwyŝki. Wydaje się, Ŝe zwolennicy wyprzedzającej podwyŝki stóp uznali, ze jest juŝ na nią za późno i będziemy mieć do czynienia z pełnym cyklem zacieśniania polityki pienięŝnej, który moŝe rozpocząć się w lutym 211r. Pomimo inflacji przekraczającej cel NBP presja inflacyjna w gospodarce pozostaje niewielka, co zapewne potwierdzi publikowana dzisiaj przez NBP inflacja bazowa. Szacujemy, Ŝe wskaźnik po wyłączeniu cen Ŝywności i energii wyniósł 1,2% r/r. W czwartek o 1. GUS poda ostatnie dane za październik. Spodziewamy się wzrostu sprzedaŝy detalicznej o 8,2% r/r, co jest zgodne z oczekiwaniami rynkowymi. Spodziewamy się ponadto utrzymania bezrobocia na poziomie 11,%, tak jak szacuje MPiPS. Wydarzenia tygodnia Dalszy wzrost inflacji w październiku Inflacja mierzona wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych wzrosła w październiku do 2,8% r/r z 2,% r/r we wrześniu, co było wynikiem zgodnym z konsensusem rynkowym. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za wzrost inflacji w październiku była droŝejąca Ŝywność, proinlflacyjnie oddziaływała równieŝ podwyŝka cen gazu, co wpłynęło na wzrost cen w kategorii uŝytkowanie mieszkania. Wzrost inflacji ma charakter podaŝowy i wywołany jest czynnikami, na które krajowe władze monetarne nie mają wpływu. W tym samym czasie presja za strony popytu utrzymuje się na niskim poziomie. W kolejnych miesiącach spodziewamy się dalszego wzrostu inflacji, choć w znacznie wolniejszym tempie niŝ w październiku. W naszej ocenie na koniec tego roku wskaźnik CPI wyniesie ok. 3,% r/r. Gorsze od oczekiwań dane z sektora przemysłowego Dynamika produkcji sprzedanej polskiego przemysłu wyniosła w październiku 8,% r/r i była niŝsza niŝ 11,8% r/r odnotowane we wrześniu. Wyhamowanie dynamiki w porównaniu z poprzednim miesiącem jest związane z mniejszą niŝ przed rokiem liczbą dni roboczych, jednak odczyt był gorszy od oczekiwań. Jest to rozczarowujące biorąc pod uwagę bardzo dobry odczyt indeksu PMI, który w październiku był najwyŝszy od ponad 6 lat. Szadzimy, Ŝe spowolnienie tempa wzrostu mogło wynikać z czynników o charakterze jednorazowym, np. z przestoju w fabryce samochodów w Tychach. Po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym produkcja wzrosła o 11,2% r/r po wzroście o 12,1% r/r we wrześniu. W naszej ocenie jeden, gorszy od oczekiwań odczyt miesięczny nie jest powodem do niepokoju. OŜywienie w polskim przemyśle jest dość szerokie (wzrost rok do roku w 26 z 3 działów przemysłu). Z cytowanych wcześniej badań PMI wynika, Ŝe jego motorem jest zarówno popyt krajowy jak i eksport. Ministrowie finansów UE zgodzili się na pomoc dla Irlandii Ministrowie finansów Unii Europejskiej zgodzili się w niedzielę wieczorem na pomoc finansową dla Irlandii. Wartość pakietu pomocowego prawdopodobnie nie przekroczy 1 mld EUR. Pomoc Irlandii ma równieŝ na celu zapobieŝenie rozprzestrzenieniu się problemów z uzyskaniem finansowania na inne kraju UE, w szczególności Hiszpanię oraz Portugalię. Pomoc udzielona Irlandii będzie finansowana przez unijne programy ratowani i stabilizacji krajów strefy euro oraz przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Szczegóły programu zostaną przedstawione w najbliŝszych dniach. Rząd Irlandii zwlekał z przyjęciem pomocy, gdyŝ obawiał się, Ŝe będzie ona odebrana jako ograniczenie suwerenności gospodarczej kraju. Ubiegły tydzień na rynkach finansowych Ubiegły tydzień nie przynosi zmian w notowaniach kursu EURPLN w relacji tydzień do tygodnia, choć utrzymywała się podwyŝszona zmienność notowań. Złoty pozostawał pod wpływem wydarzeń międzynarodowych, w szczególności wzrostu awersji do ryzyka w obliczu narastających problemów Irlandii i wycofywania się inwestorów z ryzykowniejszych aktywów. Na gruncie analizy technicznej sytuację na parze EURPLN w dalszym ciągu potwierdza kanał spadkowy. Makro i rynek str. 1

2 Dalszy wzrost inflacji w październiku sty Gorsze od oczekiwań dane z sektora przemysłowego maj paź lut 6 Rynek pracy zgodny z oczekiwaniami wrz wrz sty 6 sty 6 Wskaźnik PMI i produkcja przemysłowa cze 6 paź 6 maj 6 Polityka pienięŝna w Polsce wrz 6 sty 7 maj 7 wrz 7 Produkcja przemysłowa (r/r) Zatrudnienie i wynagrodzenie w sekorze przedsiębiorstw Wynagrodzenie (r/r) /lewa oś/ lut 7 cze 7 paź 7 lut 8 cze 8 paź 8 lut 9 cze 9 maj 6 wrz 6 sty 7 maj 7 wrz 7 sty 8 maj 8 wrz 8 sty 9 maj 9 paź 9 lut 1 cze 1 paź 1 wrz 9 sty 1 maj 1 wrz 1 Makro i rynek komentarz dzienny str. 2 sty 8 maj 8 wrz 8 sty 9 maj 9 wrz 9 sty 1 CPI Stopa referencyjna Cel inflacyjny maj 1 PMI w przemyśle (sa) wrz Zatrudnienie (r/r) /prawa oś/ Makro i rynek 22 listopada 21 Komentarz makroekonomiczny Polska Inflacja mierzona wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych wzrosła w październiku do 2,8% r/r z 2,% r/r we wrześniu, co było wynikiem zgodnym z konsensusem rynkowym i nieco niŝszym od naszych oczekiwań i szacunku MinFin. Głównym czynnikiem odpowiedzialnym za wzrost inflacji w październiku była droŝejąca Ŝywność, w tym szczególnie warzywa, owoce i mąka. Proinlflacyjnie oddziaływała równieŝ podwyŝka cen gazu, co wpłynęło na wzrost cen w kategorii uŝytkowanie mieszkania. Nieznaczny wzrost cen zanotowano równieŝ w przypadku cen paliw. Analiza poszczególnych komponentów koszyka inflacyjnego wskazuje więc, Ŝe wzrost inflacji ma charakter podaŝowy i wywołany jest czynnikami, na które krajowe władze monetarne nie mają wpływu. W tym samym czasie presja za strony popytu utrzymuje się na niskim poziomie. Inflacja bazowa, mierzona jako CPI po wyłączeniu cen Ŝywności i energii prawdopodobnie ustabilizowała się na poziomie 1,2% r/r. W kolejnych miesiącach spodziewamy się dalszego wzrostu inflacji, choć w znacznie wolniejszym tempie niŝ w październiku. W naszej ocenie na koniec tego roku wskaźnik CPI wyniesie ok. 3,% r/r. Dynamika produkcji sprzedanej polskiego przemysłu wyniosła w październiku 8,% r/r i była niŝsza niŝ 11,8% r/r odnotowane we wrześniu. Wyhamowanie dynamiki w porównaniu z poprzednim miesiącem jest związane z mniejszą niŝ przed rokiem liczbą dni roboczych, jednak odczyt był gorszy od oczekiwań. Jest to rozczarowujące biorąc pod uwagę bardzo dobry odczyt indeksu PMI, który w październiku był najwyŝszy od ponad 6 lat. Szadzimy, Ŝe spowolnienie tempa wzrostu mogło wynikać z czynników o charakterze jednorazowym, np. z przestoju w fabryce samochodów w Tychach. Po wyeliminowaniu czynników o charakterze sezonowym produkcja wzrosła o 11,2% r/r po wzroście o 12,1% r/r we wrześniu. W porównaniu z poprzednim miesiącem produkcja spała o,6%. W naszej ocenie jeden, gorszy od oczekiwań odczyt miesięczny nie jest powodem do niepokoju. OŜywienie w polskim przemyśle jest dość szerokie (wzrost rok do roku w 26 z 3 działów przemysłu). Z cytowanych wcześniej badań PMI wynika, Ŝe jego motorem jest zarówno popyt krajowy jak i eksport. RównieŜ sytuacja w budownictwie ulega systematycznej poprawie. Produkcja budowlano-montaŝowa była w październiku o 9,% r/r wyŝsza niŝ przed rokiem po wzroście o 13,% r/r miesiąc wcześniej. Wzrost poziomu zrealizowanych robót odnotowano we wszystkich działach budownictwa. W porównaniu z październikiem 29r. wzrost ten wyniósł: w jednostkach zajmujących się robotami budowlanymi specjalistycznymi 26,8%, w przedsiębiorstwach, których zajmują się robotami związanymi z budową obiektów inŝynierii lądowej i wodnej 7,6%, a w podmiotach wznoszących budynki,2%. Po bardzo trudnym początku roku, kiedy ograniczeniem wzrostu były warunki pogodowe, produkcja budowlana rośnie dzięki inwestycjom publicznym w infrastrukturę oraz poprawiającej się sytuacji w budownictwie mieszkaniowym. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w październiku 3,22 PLN i było o 3,9% wyŝsze niŝ przed rokiem. Wzrost był zgodny z oczekiwaniami, a dynamika płac od kilku miesięcy oscyluje wokół wartości,% r/r, co oznacza niewielki realny wzrost średniej płacy. Sugeruje to, Ŝe przy wciąŝ wysokim bezrobociu siła przetargowa pracowników jest niska i nie udaje im się uzyskać znaczących podwyŝek wynagrodzeń. Ponadto dynamika średniej płacy jest obecnie zaniŝana przez fakt, Ŝe zatrudniane są osoby o niŝszym wynagrodzeniu i kwalifikacjach, które jako pierwsze traciły pracę na początku spowolnienia gospodarczego. W październiku liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw ponownie wzrosła, tym razem o 11, tys. Wzrost rok do roku wyniósł 2,1% wobec 1,8% r/r we wrześniu. Fundusz płac zwiększył się nominalnie o 6,% r/r, w ujęciu realnym wzrósł natomiast o 3,1% r/r. Obserwowany od marca przyrost realnych dochodów do dyspozycji pracowników jest wsparciem dla indywidualnej konsumpcji, która powinna być w najbliŝszym czasie motorem wzrostu gospodarczego, Jednocześnie z faktu, Ŝe przyczynia się do tego wzrost liczby zatrudnionych i utrzymywania się relatywnie niskiej realnej dynamiki wynagrodzeń wynika, iŝ rynek pracy nie rodzi

3 obecnie presji na wzrost cen. Dane potwierdzają dotychczasowy obraz rynku pracy i nie powinny mieć wpływu na decyzję Rady Polityki PienięŜnej. Wzrost cen produkcji zgodny z oczekiwaniami Deficyt po październiku nadal niŝszy od planu Rewizja w górę prognoz dla polskiej gospodarki Ceny produkcji sprzedanej przemysłu wzrosły w październiku o,% r/r po wzroście o,3% r/r we wrześniu. W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o,1%. W porównaniu z wrześniem wzrosły ceny w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę, co było skutkiem podwyŝki cen gazu. W pozostałych sekcjach odnotowano niewielkie spadki cen. Utrzymywanie się wysokiego rocznego wskaźnika inflacji PPI wynika z czynników o charakterze podaŝowym, takich jak wzrost cen surowców oraz podwyŝki cen regulowanych. Ceny w przetwórstwie są o 2,7% wyŝsze niŝ przed rokiem. Deficyt budŝetu państwa po październiku 21 roku wyniósł 1,8 mld PLN i stanowił 8,1% całorocznego planu. Deficyt był o ok. 9 mld PLN niŝszy od zapisanego w harmonogramie. Po dziesięciu miesiącach roku dochody zostały wykonane w 82,1 procentach, wydatki natomiast w 81,7 procentach. Po październiku dochody podatkowe i niepodatkowe były o 2,% wyŝsze niŝ przed rokiem, jednak w samym październiku odnotowano ich niewielki spadek. Nadal dobrze wygląda realizacja wpływów z tytułu podatków pośrednich, w szczególności VAT, co potwierdza wzrosty popytu krajowego. Skumulowane wpływy z tytułu podatków dochodowych są nadal niŝsze niŝ w 29r., jednak ich spadki wyhamowały. Skumulowane wydatki są o 1,3% niŝsze niŝ w 29r., jednak wynika to w duŝej mierze z wypychania deficytu poza budŝet, m.in, z faktu przekazania całej tegorocznej dotacji do FUS w ciągu pierwszych trzech kwartałów. Pomimo dobrej sytuacji budŝetu centralnego sytuacja finansów publicznych w 21r. jest bardzo trudna, a deficyt sektora rządowego i samorządowego moŝe wynieść 8,% PKB. Bank światowy zrewidował w gore swoje prognozy wzrostu polskiej gospodarki. Bank oczekuje, Ŝe w 21r. PKB zwiększy się o 3,% w 211r. natomiast o,1%. Poprzednia, lipcowa prognoza zakładała wzrost o odpowiednio 3,% oraz 3,7%. Kaspar Richter, starszy ekonomista Banku Światowego powiedział, Ŝe podobnie jak w większości krajów regionu wzrost w Polsce będzie napędzany przez eksport. Dodatkowo moŝna spodziewać się wzrostu przychodów gospodarstw domowych, co sprawi, Ŝe wzrośnie popyt krajowy. Zdaniem banku na bazie popytu krajowego i rosnącego popytu zza granicy moŝna spodziewać się przyspieszenia inwestycji prywatnych. RównieŜ OECD wyraźnie zrewidowała w gorę swoje prognozy dla Polski. Organizacja spodziewa się wzrostu PKB o 3,% w 21r.,,% w 211r. oraz,% w 212r. Przewidywania organizacji międzynarodowych sa zgodne z nasza, utrzymywaną od dawna prognoza. Spodziewamy się wzrostu PKB o co najmniej 3,% w 21r. oraz o,2% w 211r. Makro i rynek komentarz dzienny str. 3

4 Ministrowie finansów UE zgodzili się na pomoc dla Irlandii Niespodziewana podwyŝka rezerwy obowiązkowej w Chinach Wzrost indeksu ZEW w Niemczech Inflacja w strefie euro zgodna z wstępnymi szacunkami Wzrost cen konsumpcji w USA Wzrost cen produkcji w USA Produkcja przemysłowa w USA bez zmian Większy od oczekiwań wzrost sprzedaŝy detalicznej w USA Komentarz makroekonomiczny - gospodarki zagraniczne Ministrowie finansów Unii Europejskiej zgodzili się w niedzielę wieczorem na pomoc finansową dla Irlandii. Wartość pakietu pomocowego prawdopodobnie nie przekroczy 1 mld EUR. Pomoc Irlandii ma równieŝ na celu zapobieŝenie rozprzestrzenieniu się problemów z uzyskaniem finansowania na inne kraju UE, w szczególności Hiszpanię oraz Portugalię. Pomoc udzielona Irlandii będzie finansowana przez unijne programy ratowani i stabilizacji krajów strefy euro oraz przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Szczegóły programu zostaną przedstawione w najbliŝszych dniach. Rząd Irlandii zwlekał z przyjęciem pomocy, gdyŝ obawiał się, Ŝe będzie ona odebrana jako ograniczenie suwerenności gospodarczej kraju. Bank centralny Chin niespodziewanie podwyŝszył w piątek stopę rezerw obowiązkowych o bps. PodwyŜka zacznie obowiązywać od 29 listopada. Jest to juŝ druga podwyŝka w tym wymiarze w ciągu ostatnich dwóch tygodni. Celem działania jest ograniczenie przyrostu kredytów w chińskiej gospodarce. Obserwowane w ostatnim czasie zacieśnianie monetarne w Chinach (podwyŝka stopy referencyjnej i rezerwy) ma na celu schłodzenie gospodarki i ograniczenie wzrostu inflacji, która w październiku wzrosła do,% r/r, poziomu najwyŝszego od 2 lat. Indeks ZEW, mierzący oczekiwania niemieckich analityków i inwestorów instytucjonalnych co do wzrostu gospodarczego Niemiec, wzrósł w listopadzie do 1,8 pkt z minus 7,2 pkt w październiku. Wzrost był znacznie silniejszy od oczekiwań, a indeks zmienił znak z ujemnego na dodatni co oznacza przewagę optymistów wśród ankietowanych. Indeks jest jednak nadal wyraźnie poniŝej średniej długookresowej na poziomie 26,9 pkt. Indeks ocen obecnej sytuacji wzrósł za to w listopadzie do 81, pkt z 72,6 pkt w poprzednim miesiącu i był równieŝ wyŝszy od oczekiwań. Sytuacja niemieckiej gospodarki jest obecnie bardzo dobra, jednak nie moŝna spodziewać się utrzymania wyjątkowo silnego wzrostu z 21r. w roku kolejnym. Skala spowolnienia nie jest jednak silna. Poprawa optymizmu ekspertów finansowych wynika z poprawy perspektyw globalnej gospodarki i bardzo dobrej sytuacji na rynku pracy w Niemczech, która wspiera popyt krajowy. Inflacja HICP w strefie euro wzrosła w październiku do 1,9% r/r z 1,8% r/r we wrześniu i była zgodna z oczekiwaniami. Inflacja jest obecnie zgodna z celem ECB, który zakłada utrzymanie w średnim terminie inflacji zbliŝonej, ale niŝszej niŝ 2,%. Zdaniem europejskich władz monetarnych inflacja będzie oscylować wokół obecnych poziomów przez najbliŝsze miesiące, a w 211r. powinna się ponownie obniŝyć. Nie widać więc Ŝadnej presji na podwyŝki stów w strefie euro. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w USA wzrosły w październiku o,2% m/m. Indeks bazowy, po wyłączeniu cen Ŝywności i paliw, nie zmienił się w ciągu miesiąca. Odczyt zarówno inflacji CPI jak i bazowej był nieco niŝszy od oczekiwań. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu w USA wzrosły w październiku o, % m/m. Indeks PPI bazowy, po wyłączeniu cen Ŝywności i energii, spadł o,6% m/m. Inflacja PPI rok do roku wyniosła w październiku,3%, wskaźnik bazowy był natomiast równy 1,% r/r. Produkcja amerykańskiego przemysłu przemysłowa nie zmieniła się w październiku w porównaniu z wrześniem wobec spadku o,2% m/m miesiąc wcześniej. Odczyt był gorszy od oczekiwań na poziomie,3% m/m. W ciągu miesiąca nie zmieniło się teŝ wykorzystanie mocy produkcyjnych i wyniosło 7,8%. SprzedaŜ detaliczna w USA wzrosła w październiku o 1,2% m/m po wzroście o,7% we wrześniu. SprzedaŜ detaliczna, z wykluczeniem aut wzrosła o,% m/m po wzroście o,% m/m miesiąc wcześniej. Odczyt za październik był wyraźnie lepszy od oczekiwań, głównie za sprawą sprzedaŝy aut. Makro i rynek komentarz dzienny str.

5 3, 2,98 2,96 2,9 2,92 2,9 2,88 2,86 2,8 2,82 2,8 2,78 2,76 2,7 2,72 2,7 Kursy USD/PLN i EUR/PLN /bid z zamknięcia/ 19 paź 21 paź 2 paź 27 paź 29 paź 2 lis lis 8 lis 1 lis 12 lis 16 lis 18 lis 22 lis 1,8 1,3 1,38 1,33 1,28 1,23 1,18 19 paź 21 paź USDPLN /lewa skala/ 2 paź Kursy EUR/USD i EUR/CHF /bid z zamknięcia/ 27 paź 29 paź 2 lis EURPLN Makro i rynek komentarz dzienny str. lis EUR/USD /prawa skala/ 8 lis 1 lis 12 lis 16 lis 18 lis 22 lis EUR/CHF, 3,9 3,9 3,8 3,8 3,7 3,7 1,1 1,39 1,37 1,3 1,33 1,31 1,29 1,27 1,2 Makro i rynek 22 listopada 21 Rynek walutowy - PLN Ubiegły tydzień nie przynosi zmian w notowaniach kursu EURPLN w relacji tydzień do tygodnia, choć utrzymywała się podwyŝszona zmienność notowań. Złoty pozostawał pod wpływem wydarzeń międzynarodowych, w szczególności wzrostu awersji do ryzyka w obliczu narastających problemów Irlandii i wycofywania się inwestorów z ryzykowniejszych aktywów. Na gruncie analizy technicznej sytuację na parze EURPLN w dalszym ciągu potwierdza kanał spadkowy, którego górne ograniczenie nie zostało pokonane mimo znaczącego zbliŝenia się kursu do jego poziomów. Fałszywe wybicie z kanału spadkowego obserwowane było na parze CHFPLN, jednak po czwartkowym silnym osłabieniu się franka na międzynarodowym forexie notowania tej pary kontynuowały trend zapoczątkowany w pierwszych dniach września. Seria danych krajowych, która została opublikowana w minionym tygodniu potwierdziła stabilność polskiej gospodarki (mimo słabszego od oczekiwań wzrostu produkcji przemysłowej) nie wzmagając presji na podwyŝkę stóp procentowych podczas najbliŝszego posiedzenia. Właśnie decyzyjne spotkanie RPP będzie głównym wydarzeniem bieŝącego tygodnia mogącym mieć silny wpływ na notowania złotego. Szanse na podwyŝkę stóp procentowych, a wraz z nimi notowania kontraktów FRA, znacząco spadły po wypowiedzi członka RPP A. Bratkowskiego, w której stwierdził, Ŝe podwyŝka stóp w listopadzie mogłaby świadczyć o nerwowości poczynań Rady. Rynek walutowy - EUR/USD Miniony tydzień był okresem przełomowym w dotychczasowych notowaniach eurodolara, poniewaŝ przyniósł przełamanie widocznego od początku listopada silnego trendu spadkowego dla pary EURUSD. Inwestorzy obawiający się o problemy finansowe Irlandii wstrzymywali się od zakupu ryzykowniejszych aktywów zwracając się do dolara amerykańskiego traktowanego jako bezpieczna przystań. Niespokojną sytuację panującą na rynkach finansowych podsycała wypowiedź austriackiego ministra finansów o wstrzymaniu kolejnej transzy pakietu pomocowego dla Grecji. Opublikowane dane wskazywały, Ŝe ponad ¼ pieniędzy poŝyczonych w ubiegłym miesiącu z EBC w ramach operacji zasilających objęły banki irlandzkie. Silne uzaleŝnienie tamtejszego sektora bankowego od finansowania z EBC stanowiło główny czynnik ryzyka powodujący spadek kursu EURUSD. W połowie tygodnia na rynek zaczęły napływać pierwsze doniesienia sugerujące moŝliwe rozwiązanie problemu w strefie euro. Złagodzenie stanowiska Irlandii w kontekście ewentualnej pomocy finansowej deklarowanej przez UE oraz MFW sprawiło, Ŝe notowania wspólnotowej waluty względem dolara odbiły się od 6- tygodniowego minimum (1,36). Wspólne działania tych organizacji na rzecz umocnienia sektora bankowego zostały przyjęte przez rząd w Dublinie, co zmniejszyło obawy inwestorów o moŝliwą niewypłacalność kolejnego po Grecji kraju PIIGS. Dodatkowo euro zostało wsparte wypowiedziami prezesa bostońskiego Fed, który na łamach The Wall Street Journal stwierdził, Ŝe program QE2 powinien zostać rozszerzony na wypadek gdyby amerykańska gospodarka słabła, a 6 mld USD przeznaczona na zakup rządowych obligacji jest dobrym punktem wyjścia. Czwartkowa wypowiedź prezesa EBC stwierdzająca, Ŝe stopy procentowe w strefie euro mogą wzrosnąć jeszcze przed zakończeniem prowadzonych niestandardowych działań płynnościowych wywołała dalszy wzrost kursu EURUSD. Ostatecznie wczoraj Irlandia oficjalnie zwróciła się do UE oraz MFW o przyznanie pakietu pomocowego mającego ustabilizować sytuację i pomóc walczyć z kryzysem sektora bankowego. Szczegóły pakietu szacowane są na ok. 8-9 mld EUR, czyli mniej niŝ to miało miejsce w przypadku Grecji (11 mld EUR). NajbliŜsze sesje powinny przejawiać się w odreagowaniu spadków eurodolara, a kurs powinien powrócić w okolice poziomu 1, USD za EUR. ZagroŜenie dla takiego scenariusza moŝe stanowić pogorszenie się sytuacji finansowej Portugalii, która jako kolejny kraj PIIGS wywołuje obawy inwestorów związane z nadmiernym zadłuŝeniem. Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień Kurs Wsparcie/Opór EUR/PLN O2 3,961 Poprawa sentymentu międzynarodowego, posiedzenie RPP, publikacje O1 3,936 makroekonomiczne, silne fundamenty gospodarki W1 W2 3,9227 3,893 EUR/USD O2 1, Przygotowywany pakiet pomocowy dla Irlandii, przywrócenie zaufania do strefy euro O1 1,3896 W1 W2 1,3693 1,3

6 Analiza techniczna Kurs EURPLN znajduje się w górnym ograniczeniu kanału spadkowego o łagodnym nachyleniu, Bliźniacze korekty na interwale tygodniowym wskazują na moŝliwe umocnienie złotego do poziomu 3,71 PLN za EUR w perspektywie około - miesięcy. Silnym wsparciem technicznym jest wyznaczony przez 61,8% zniesienia Fibonacciego fali AB poziom 3,862 Makro i rynek Kurs EUR/PLN Średnia ruchoma Trend kursu EUR/PLN dniowa 3,936 Krótkookresowy (1T) 2 dniowa 3,939 Średniookresowy (1M) 8 dniowa 3,98 Długookresowy (6M) 2 dniowa 3,981 Analiza techniczna. O fałszywości przebicia górnego ograniczenia kanału świadczyć będzie fakt pokonania przez kurs USDPLN poziomu 2,821 warunkujące powrót do dalszego umocnienia złotego, Notowania weszły zakres chmury Ichimoku wyznaczającej silny opór przeciwko dalszym wzrostom kursu, dynamicznie się od niej odbijając Średnia ruchoma Trend kursu USD/PLN dniowa 2,896 Krótkookresowy (1T) 2 dniowa 2,877 Średniookresowy (1M) 8 dniowa 2,96 Długookresowy (6M) 2 dniowa 3,378 Analiza techniczna Zgodnie z naszymi oczekiwaniami z ubiegłego tygodnia korekta na EURUSD zatrzymała się na poziomie 1,336 wyznaczonym przez 1% ruchu korekcyjnego z sierpnia, Obecne utrzymywanie się kursu powyŝej poziomu 1,3669 świadczy o moŝliwym rozpoczęciu fali Elliota (interwał tygodniowy) Oscylator stochastyczny wygenerował w ubiegłym tygodniu sygnał kupna, Kurs USD/PLN D a ily Q P L N = Cn dl; Q PL N= ; B id ; 2, ; 2,8 6 9 ; 2,83 7 3; 2,8 6 2 RSI; QPLN= ; Bid (Last) ; 1; Wilder Smoothing; ; 8, Fib o 3 Źródło: Reuters; interwał tygodniowy (G MT) Pric e /US D 3, 3, 3,3 3,3 3,2 3,2 3, ,1 3,1 3, 9 7 3, 3, ,9 87 2,9 2, ,9 2,8 2, ,8 2,7 17 2,7 2, , V alu e /US D m a j 2 1 c z e rw ie c 2 1 lip ie c 2 1 sie rp ie n 2 1 w rz e sie n 2 1 p a z d z ie rn ik 2 1 listo p a d 2 1 Kurs EUR/USD Weekly QEUR= Cndl; QEUR=; Bid ; 1,371; 1,378; 1,378; 1,37 Zniesienia Fibonacciego => Źródło: Reuters; interwał dzienny (GMT) Price USD 1, 1,9 1,8 1,7 1,6 1, 1, 1,3 1,2 1,1 1, 1,39 1,38 1,37 1,3669 1,36 1,3 1,3 1,336 1,3 1,33 1,32 1,31 1,3 1,29 Średnia ruchoma Trend kursu EUR/USD dniowa 1,3618 Krótkookresowy (1T) 2 dniowa 1,382 Średniookresowy (1M) 8 dniowa 1,332 Długookresowy (6M) 2 dniowa 1, Q 29 Q1 21 Q2 21 Q3 21 Q 21 Q1 211 Q ,28 1,27 1,26 1,2 1,2 1,23 1,22 1,21 1,2.123 Źródło: Reuters; interwał tygodniowy Makro i rynek komentarz dzienny str. 6

7 6, 6,,,,, 3,,, 36, 32, 28, 2, ,8 2,3 1,8 1,3,8,3 29 paź -1, Makro i rynek 22 listopada 21 Obligacje Rynek krajowy Znaczne wystromienie krzywej dochodowości towarzyszyło notowaniom obligacji na krajowym rynku długu podczas ubiegłego tygodnia. Rentowności papierów 2-letnich spadły o 1 bps, podczas gdy oprocentowanie papierów z długiego końca krzywej wzrosło o 11 bps. Powodem takich zmian w notowaniach polskiego długu był spadek oczekiwań na podwyŝkę stóp procentowych podczas rozpoczynającego się dziś posiedzenia RPP, co silnie wspierało ceny papierów o najkrótszym horyzoncie czasowym. Niepewne perspektywy finansów publicznych oraz moŝliwe przeniesienie podwyŝki kosztu pieniądza na 211 rok zwiększało natomiast niechęć inwestorów do kupna długookresowych papierów, których dochodowość rosła. Potwierdzenie tej widoczne było takŝe w wynikach środowej aukcji Ministerstwa Finansów, które sprzedało 1-letnie obligacje skarbowe DS12 na kwotę 3 mld PLN przy popycie sięgającym,886 mld PLN i średniej rentowności,772% nieznacznie niŝszej od rynkowych notowań. Tylko przez chwilę w odpowiedzi na utrzymujący się wzrost awersji do ryzyka spadały ceny papierów z krótkiego końca krzywej, które powróciły do poziomów obserwowanych przed wtorkową wypowiedzią członka RPP A. Bratkowskiego stwierdzającą o moŝliwości wstrzymania decyzji o podwyŝce stóp procentowych w tym roku. Spadek presji na podwyŝkę stóp podczas posiedzenia Rady widoczne jest równieŝ w notowaniach kontraktów forward na stopę procentową, których stawki spadły w minionym tygodniu o 1bps. (FRA 1x). Opublikowane dane makroekonomiczne z polskiej gospodarki okazały się nieznacznie poniŝej oczekiwań rynkowych i nie przełoŝyły się na zmiany w notowaniach obligacji. W bieŝącym tygodniu wyznacznikiem cen polskiego długu będzie decyzja RPP w sprawie stóp procentowych oraz zachowanie się notowań niemieckich obligacji, w ślad za którymi podąŝają w ostatnim czasie polskie papiery. Obligacje - Rynki bazowe Silny wzrost rentowności niemieckich papierów dłuŝnych obserwowany był podczas minionego tygodnia na bazowych rynkach długu jako odpowiedź na obawy inwestorów o peryferyjne gospodarki strefy euro w kontekście ich nadmiernego zadłuŝenia. Napiętą sytuację starali się łagodzić przedstawiciele UE zapewniając o woli szybkiego rozwiązania problemu i chęci uniknięcia rozprzestrzenienia się kłopotów na kolejne kraje strefy euro. Udana aukcja greckiego długu nie miała wpływu na zmniejszenie rosnących obaw o peryferyjne kraje eurolandu. SprzedaŜ 13-tygodniowych bonów skarbowych na kwotę 39 mln EUR z oprocentowaniem,1% (wobec 3,7% podczas ostatniej aukcji) i współczynnikiem bid-to-cover na poziomie, (poprzednio,19) potwierdziła jedynie znaczny wzrost zaufania do kraju, który jeszcze pół roku temu stał na granicy bankructwa. Podczas aukcji inwestorzy zagraniczni objęli od 3-% emisji. Natomiast udana aukcja długoterminowego hiszpańskiego długu wpłynęła stabilizująco na rynek w obliczu spekulacji, Ŝe jednym z kolejnych krajów, który moŝe mieć problemy finansowe będzie właśnie Hiszpania. Ostatecznie oprocentowanie niemieckich obligacji wzrosło o 1 bps w przypadku papierów z długiego końca krzywej i 6 bps dla papierów 2-letnich. Na początku ubiegłego tygodnia dochodowość Treasury sów osiągnęła kilkumiesięcznie szczyty. Głównym czynnikiem zmian w notowaniach amerykańskich papierów dłuŝnych była prasowa publikacja The Wall Street Journal sugerująca, Ŝe grupa wpływowych republikańskich ekonomistów rozpoczęła kampanię by Fed porzucił ogłoszony plan zakupu obligacji. Informacje te spotkały się jednak z kontrreakcją bostońskiego przedstawiciela Fed, który stwierdził, Ŝe przygotowany plan skupu obligacji na kwotę 6 mld jest dobrym punktem wyjścia do dalszego rozszerzenia pakietu. RównieŜ podczas piątkowego wystąpienia B.Bernanke bronił przed falą krytyki swoją decyzję o rozpoczęciu programu QE2. Rentowności amerykańskich - i 1-letnich Treasury sów wrosły odpowiednio o 7 i bps podczas, gdy dochodowość papierów z krótkiego końca krzywej spadła o 2 bps. Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień Obligacje Rentowności Uzasadnienie Obligacje PL Sytuacja na rynku Bundów, przyszłoroczna sytuacja fiskalna Polski Bundy DE Treasury USA Spready obligacji PLN vs. EUR 3 lis 8 lis Stopa WIBOR 3M i jej zmiana w tygodniu dyskontowana przez kontrakty FRA 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3,7 3,7 3,7 2, 1X 2X 3X6 X7 X8 6X9 7X1 8X11 9X Stawki FRA Implikowana stopa referencyjna 11 lis 16 lis 2Y Y 1Y 1,8 Bundy i Treasuries rentowności i ich zmiana tygodniowa 2,67-1 1,81 131,2 7 12,2 2Y Y 1Y Zmiana rentowności bundów (bp) Bundy Obligacje krajowe rentowności i ich zmiana tygodniowa -1,8, ,1,8,9 1 11,39 1Y 2Y 3Y Y Y 1Y 2Y zmiana tygodniowa w bp (prawa oś) lis 2 1, 3, 3-1 Zmiana rentowności treasury (bp) Treasury Utrzymujące się obawy o peryferyjne gospodarki strefy euro, pomimo częściowego rozwiązania problemu Irlandii, sytuacja techniczna na wykresie rentowności Wzrost EURUSD zniechęcający do kupowania obligacji Makro i rynek komentarz dzienny str. 7

8 DANE I PROGNOZY MAKROEKONOMICZNE lut-1 mar-1 kwi-1 maj-1 cze-1 lip-1 sie-1 wrz-1 paz- 1* Produkcja przemysłowa (r/r) dane odsezonowane 9,2 9, 12, 9,6 9,7 8,8 13, 1,9 1, 11,7 1,3 11,3 13, 12,7 11,8 12,1 8, 11,2 Produkcja budowlana(r/r) dane odseznowane -2,6-13,7-1,9-9, -6,3-7,7 2,3-3, 9,6,1,8-1, 8,,1 13, 9, 9, 9,7 Zatrudnienie w sek. przeds. (r/r) -1,1 -,6,, 1,1 1, 1,6 1,8 2,1 Płace w sek. przeds. (r/r) 2,9,8 3,2,8 3, 2,1,2 3,7 3,9 Stopa bezrobocia 13,2 13, 12, 12,1 11,7 11, 11, 11, 11, CA (mn EUR) CPI (r/r) 2,9 2,6 2, 2,2 2,3 2, 2, 2, 2,8 PPI (r/r) -2, -2,6 -, 1,9 1,9 3,9,,3, Inflacja bazowa (r/r) 2,2 2, 1,9 1,6 1, 1,2 1,2 1,2 1,2 PodaŜ pieniądza M3 % (r/r),1 6,, 7,6 7,1 7,8 9,3 8,9 6,3 Stopa referencyjna 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3, WIBOR 1M 3,62 3,61 3,61 3,63 3,6 3,6 3,6 3,61 3,62 WIBOR 3M,1, 3,86 3,8 3,86 3,82 3,81 3,8 3,8 Obligacja 2-letnia,9,,62,69,86,7,71,71,7 Obligacja -letnia,,1,23,3,38,3,18,8,33 Obligacja 1-letnia 6,,,63,82,9,82,,9,66 EUR/PLN 3,93 3,8 3,92,,1,,1 3,96 3,96 USD/PLN 2,89 2,8 2,97 3,3 3,39 3,6 3,16 2,91 2,83 EUR/USD 1,36 1,3 1,32 1,21 1,22 1,3 1,27 1,36 1,39 Dane i prognozy kwartalne 2Q9 3Q9 Q9 29 1Q1 2Q1 3Q1 21P PKB (% r/r) 1,2 1,8 3,3 1,8 3, 3, 3,7 3, Stopa bezrobocia (%) 1,7 1,9 11,9 11,9 12,9 11,6 11, 12, Inflacja (%, r/r) 3, 3, 3, 3, 2,6 2,3 2, 3, Stopa referencyjna 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3, 3,7 Obligacja 2-letnia,1,1,19,19,,86,62,9 Obligacja -letnia,78,73,9,9,1,38,, Obligacja 1-letnia 6,3 6,2 6,2 6,2,,9,,8 USD/PLN 3,17 2,9 2,86 2,86 2,8 3,39 2,9 2,81 EUR/PLN,,21,1,1 3,8,1 3,96 3,8 * prognozy i szacunki Banku Millennium SA Źródło: GUS, NBP, Reuters, Bank Millennium SA Makro i rynek komentarz dzienny str. 8

9 Biuro Analiz Makroekonomicznych Kalendarium Data Godz. Wskaźnik/Wydarzenie Kraj Okres Ostatnie dane Prognoza Millennium Konsensus 11/22 1: Inflacja bazowa r/r Polska Październik 1.2% 1,2% 1.2% 11/22 1:3 Indeks aktywności Chicago Fed USA Październik /23 8: PKB nsa r/r Niemcy 3Q 3.9% 3.9% 11/23 8: Eksport Niemcy 3Q 8.2% 3.2% 11/23 8: Import Niemcy 3Q 7.% 2.% 11/23 8: Konsumpcja prywatna Niemcy 3Q.6%.3% 11/23 8: PKB r/r Niemcy 3Q 3.9% 3.9% 11/23 9:3 Indeks PMI w przemyśle Niemcy Listopad /23 9:3 PMI w sektorze usług Niemcy Listopad /23 1: PMI EU Listopad /23 1: Indeks PMI w przemyśle EU Listopad.6. 11/23 1: PMI w sektorze usług EU Listopad /23 Decyzja w sprawie stóp procentowych Polska Listopad 3.% 3,% 3.% 11/23 1:3 PKB q/q USA 3Q 2.% 2.% 11/23 1:3 Konsumpcja prywatna USA 3Q 2.6% 2.% 11/23 16: SprzedaŜ domów na rynku wtórnym USA Październik.3M.8M 11/23 16: Indeks przemysłowy Fed w Richmond USA Listopad 11/23 23: Indeks nastrojów konsumenckich ABC USA Listopad -7 11/2 1: Indeks Ifo - ocena bieŝąca Niemcy Listopad /2 11: Nowe zamówienia w przemyśle r/r EU Wrzesień 2.% 1.% 11/2 13: Liczba podań o kredyt hipoteczny MBA USA Listopad -1.% 11/2 1:3 Zamówienia na dobra trwałe USA Październik 3.3%.1% 11/2 1:3 Dochody prywatne USA Październik -.1%.% 11/2 1:3 Wydatki prywatne USA Październik.2%.% 11/2 1:3 Liczba nowych bezrobotnych USA Listopad 39K 3K 11/2 1: Indeks Uniwersytetu Michigan USA Listopad /2 16: SprzedaŜ nowych domów USA Październik 37K 313K 11/2 1: SprzedaŜ detaliczna r/r Polska Październik 8.6% 8,2% 8.2% 11/2 1: Stopa bezrobocia Polska Październik 11.% 11,% 11.6% 11/26 8: Ceny w imporcie m/m Niemcy Październik.3%.% 11/26 8: Ceny w imporcie r/r Niemcy Październik 9.9% 9.% 11/26 9: Stopa bezrobocia Węgry Październik 1.9% 1.9% 11/26 Inflacja CPI r/r Niemcy Listopad 1.3% 1.% 11/29 1: Decyzja w sprawie stóp procentowych Węgry Listopad.2%.2% 11/29 16:3 Indeks przemysłowy Fed w Dallas USA Listopad 2.6 Źródło: Reuters, Bloomberg, Parkiet, Bank Millennium S.A. Makro i rynek komentarz dzienny str. 9 Niniejsza publikacja została przygotowana przez Bank Millennium S.A. wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi rekomendacji lub oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaŝy jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Bank Millennium S.A. dołoŝył naleŝytej staranności w celu zapewnienia, iŝ zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak Bank Millennium S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność jak równieŝ za wszelkie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji.