Autorzy opracowania 1 : Witold Wołoszyn Tomasz Furtak
|
|
- Ludwika Skowrońska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 Autorzy opracowania 1 : Witold Wołoszyn Tomasz Furtak Prognoza została wykonana na zlecenie Biura Planowania Przestrzennego w Lublinie. Zamieszczone w niniejszym opracowaniu opinie i pogldy odzwierciedlaj stanowisko autorów a nie Zamawiajcego. 1 pracownicy Instytutu Nauk o Ziemi UMCS w Lublinie 2
3 I. Wprowadzenie I.1. Podstawy formalno-prawne Podstaw prawn przeprowadzenia postpowania w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko (OOS) projektu Wojewódzkiego programu rozwoju alternatywnych ródeł energii dla województwa lubelskiego (zwany dalej Programem) stanowi art. 40 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (Dz.U. Nr 62 z dnia 20 czerwca 2001 r., poz. 627 z pón. zmianami). Dokument, który powstaje w trakcie postpowania w sprawie OOS projektu dokumentu o charakterze strategicznym nosi nazw prognozy oddziaływania na rodowisko. Procedura postpowania w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko projektu Programu składa si z nastpujcych etapów: 1) Ustalenie zakresu i stopnia szczegółowoci informacji wymaganych w prognozie. Ustalenie zakresu merytorycznego prognozy nastpuje na drodze uzgodnienia z Wojewod Lubelskim oraz Pastwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym. (art Po). 2) Sporzdzenie dokumentu Prognozy oddziaływania na rodowisko (art Po). 3) Opiniowanie projektu Programu wraz z Prognoz : wydanie opinii przez Wojewod Lubelskiego oraz Pastwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego (art Po), zapewnienie udziału społeczestwa w postpowaniu w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko projektu Programu (art Po): 4) Sporzdzenie kocowej wersji Prognozy uwzgldnienie uwag zgłoszonych przez Wojewod Lubelskiego oraz Pastwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, a take uwag wynikajcych z konsultacji społecznych (etap zwizany z zasadami dobrej praktyki), 5) Podanie do publicznej wiadomoci informacji o zgłoszonych uwagach, wnioskach oraz o sposobie ich wykorzystania w ostatecznej wersji dokumentu Programu (art Po). Do przyjtego dokumentu Programu naley załczy pisemne informacje o sposobie wykorzystania (art Po): 1) ustale zawartych w prognozie oddziaływania na rodowisko, 2) opinii i uzgodnie organu ochrony rodowiska oraz organu, o którym mowa w art. 45 ustawy Po, 3) wyników udziału społeczestwa, 4) informacji o metodach i czstotliwoci przeprowadzania analizy realizacji postanowie dokumentu. 3
4 I.2. Cel i zakres prognozy Generalnymi celami prognozy s: okrelenie stopnia spójnoci załoe i celów projektu Programu z załoeniami i wytycznymi polityki ekologicznej w Polsce oraz w Unii Europejskiej; ocena potencjalnych znaczcych zagroe dla rodowiska wynikajcych z realizacji postanowie zawartych w Programie; wskazanie moliwoci ograniczania potencjalnych znaczcych oddziaływa na rodowisko wynikajcych z realizacji ustale Programu; przedstawienie rekomendacji dotyczcych monitorowania wdraania postanowie ujtych w Programie. Zakres zagadnie, które naley uwzgldni w prognozie okrela art ustawy Po. Przepisy te zostały uszczegółowione w wyniku wydanych uzgodnie dotyczcych merytorycznego zakresu prognozy przez Wojewod Lubelskiego (pismo z dnia 21 listopada 2005 r., znak: ir.i.0713/4/05) oraz Pastwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego (pismo z dnia 23 listopada 2005 r., znak: DNS-NZ.700/204/2005). W wyniku przeprowadzonego etapu ustalania zakresu zidentyfikowane zostały nastpujce zagadnienia szczegółowe (oprócz wymaga zawartych w art ustawy Po), które naley przeanalizowa w prognozie: konsekwencje realizacji ustale Programu na sie obszarów chronionych ze szczególnym uwzgldnieniem obszarów Natura 2000, wskazanie zalet i wad wykorzystania poszczególnych ródeł energii odnawialnej z punktu widzenia koncepcji zrównowaonego rozwoju, oszacowanie efektu zmniejszenia emisji zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego w kontekcie realizacji załoe Polityki Klimatycznej. I.3. Generalne załoenia metodyczne Prognoza składa si z kilku kluczowych czci. Po pierwsze przedstawiona została charakterystyka projektu Programu. Po drugie, na podstawie informacji zawartych w projekcie Programu i innych materiałach, scharakteryzowano stan i zmiany rodowiska województwa lubelskiego, 4
5 uwzgldniajc aspekty przyrodnicze, społeczno gospodarcze i przestrzenne. Charakterystyk t skoncentrowano na zagadnieniach, które cile zwizane s ze specyfik analizowanego dokumentu programowego. Wykorzystano przy tym dane zawarte w materiałach towarzyszcych Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego z 2005 roku oraz projektowi Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Lubelskiego. Po trzecie, dokonano analizy porównawczej załoe polityki ekologicznej w odniesieniu do odnawialnych ródeł energii w Polsce z zapisami zawartymi w projekcie Programu. Na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczce prawidłowoci zamierze Programu w zakresie realizacji idei zrównowaonego rozwoju oraz zgodnoci z innymi dokumentami wyznaczajcymi ramy polityki ekologicznej. Szczególn uwag zwrócono na potencjalne oddziaływania projektowanych zamierze w kontekcie obszarów chronionych województwa, w tym sieci Natura Ponadto podjto prób oszacowania efektów ekologicznych zwizanych z realizacj zapisów Programu w perspektywie długoterminowej. W tym kontekcie odniesiono si równie do uwarunkowa formalno prawnych i ekonomicznych, które okrela bd rozwój OZE. Naley zaznaczy, i w wyniku cisłej współpracy z przedstawicielami zespołu opracowujcego Program dokonano wielu poprawek i uzupełnie w projekcie Programu, które wynikały z przeprowadzonych analiz w ramach przygotowywania Prognozy. I.3.1. Braki wiedzy i informacji Tytuł analizowanego dokumentu Program [ ] wskazuje, e powinien on zawiera układ konkretnych zada oraz harmonogram ich wdraania. Jednake z treci Programu mona wywnioskowa, i dokument ten ma raczej charakter strategii brakuje w nim bowiem harmonogramu zada/projektów do realizacji. Nie jest take okrelone w jakim terminie przewiduje si obowizywanie Programu. Kolejn dziedzin niepewnoci s dane dotyczce aktualnego stanu wykorzystania ródeł energii nieodnawialnej. Brak tematycznych baz danych oraz ogólnie akceptowanych algorytmów oblicze z zakresu bilansu energii odnawialnej utrudnia szczegółowe analizy. Przykładowo nie jest znana dokładna aktualna powierzchnia istniejcych na terenie województwa upraw energetycznych, w tym upraw długoletnich oraz ich lokalizacja. Prawdopodobnie informacje takie mona uzyska tylko na poziomie gminnym aktualne ródła statystyczne ich nie zawieraj. Nie ma take pewnych danych dotyczcych zasobów energii geotermalnej. Istnieje równie niepewno zwizana z metodyk oblicze zasobów energii wiatru w województwie (specjalne wieloletnie pomiary na potrzeby energetyki wiatrowej). Majc na uwadze powysze wzgldy w prognozie mona przeprowadzi jedynie dosy uogólnione rozwaania zwizane z oddziaływaniem proponowanych w Programie rozwiza na rodowisko województwa lubelskiego. 5
6 II. Charakterystyka projektu Programu Rozwoju Alternatywnych ródeł Energii dla Województwa Lubelskiego II.1. Konstrukcja i zawarto Programu Tekst Programu liczy 110 stron i podzielony jest na dziewi rozdziałów. W rozdziałach wstpnych opisano istniejce podstawy prawne na poziomie Unii Europejskiej i szczeblu krajowym, a take scharakteryzowano cele Programu, zalety wykorzystania ródeł energii odnawialnej oraz zamieszczono rys historyczny rozwoju wykorzystania odnawialnych ródeł energii. Najbardziej rozbudowana jest VI cz Programu pt. Uwarunkowania i kierunki rozwoju odnawialnych ródeł energii. W tej czci omówiono energi wodn, wiatrow, słoneczn i geotermaln. Oprócz tego do obszernie przedstawiono zagadnienia wykorzystywania biomasy do produkcji energii. W podrozdziałach VI.7.1 i VI.7.2 scharakteryzowano moliwoci wykorzystania odpadów do produkcji energii. Niewtpliwie jest to alternatywny (zgodnie z tytułem dokumentu) sposób wytwarzania energii, jednak nie mona go zaliczy do grupy ródeł odnawialnych. W tym miejscu naley zaznaczy, i wspomniane podrozdziały s czci składow rozdziału VI, który dotyczy wyłcznie ródeł odnawialnych. W kocowych rozdziałach przedstawiono perspektywy i ograniczenia rozwoju energetyki odnawialnej. Ponadto zawarto informacje natury formalno prawnej zwizanej z realizacj przedsiwzi z zakresu OZE, finansowaniem projektów OZE oraz zamieszczono wykaz instytucji propagujcych OZE. Zaproponowany został równie zestaw 26 wskaników do monitorowania efektywnoci realizacji Programu. Program jest bogato ilustrowany. Na ilustracje graficzne składa si 16 kolorowych map oraz 4 ryciny. Wiele zagadnie przedstawiono w formie zestawie tabelarycznych ogółem zamieszczono w tekcie 24 tabele. II.2. Cele Programu Cele Programu nawizuj do dokumentów strategicznych na poziomie krajowym i regionalnym. Wyróniono 3 cele strategiczne oraz towarzyszce im cele operacyjne: 1) Realizacja polityki energetycznej pastwa: a) osignicie poziomu zuycia OZE do 7,5% w roku 2010 oraz do 14% w roku 2020, b) realizacja zrównowaonego rozwoju; 2) Zwikszenie poziomu bezpieczestwa energetycznego regionu: a) dywersyfikacja ródeł energii, b) zmniejszenie zuycia paliw kopalnych, c) optymalizacja wykorzystania surowców energetycznych, d) tworzenie nowych stanowisk pracy, e) oywienie gospodarcze obszarów wiejskich, f) rozwój gospodarki regionu; 6
7 3) Ochrona rodowiska i redukcja emisji zanieczyszcze: a) ochrona rodowiska przed negatywnymi skutkami procesów energetycznych, b) realizacja zapisów Protokółu z Kioto, c) racjonalne wykorzystanie OZE, d) zagospodarowanie nieuytków rolnych, e) utworzenie regionu proekologicznego. Ponadto zidentyfikowano nastpujce działania zwizane z realizacj celów: 1. Propagowanie na szerok skal wród samorzdów lokalnych i ludnoci miejscowej idei szerszego zastosowanie OZE. 2. Zainteresowanie regionem inwestorów z zakresu OZE. 3. Propagowanie nowoczesnych technologii i urzdze przetwarzajcych energi ze ródeł odnawialnych na noniki uyteczne we wszystkich sferach: produkcji, usług i konsumpcji. 4. Popularyzacja i wdroenie najlepszych praktyk w dziedzinie wykorzystania energii ze ródeł odnawialnych w sferze rozwiza technologicznych, administracyjnych i finansowych. 5. Szeroka informacja na temat wystpowania OZE w regionie i moliwoci jej pozyskania. 6. Informacja na temat moliwoci pozyskania rodków finansowych na inwestycje zwizane z wykorzystaniem OZE. 7. Propagowanie szerszego wykorzystania odpadów rolnych poprodukcyjnych do produkcji biomasy. W zaproponowanych działaniach zdecydowanie przewaaj przedsiwzicia o charakterze pozainwestycyjnym ( propagowanie, zainteresowanie, popularyzacja ). Jedynie w punkcie nr 4 pojawia si pojcie wdroenie wskazujce na ewentualne działania inwestycyjne. Zapisy Programu w tej czci wskazuj raczej na jego pozainwestycyjny charakter. Wydaje si, i zakładanych celów nie mona bdzie zrealizowa podejmujc przede wszystkim działania natury informacyjno popularyzatorskiej. By moe w zaproponowanych celach strategicznych i operacyjnych powinien by wskazany profil rozwoju OZE w województwie lubelskim przy uwzgldnieniu uwarunkowa naturalnych. Niewtpliwie na pierwszy plan wysuwa si wykorzystanie zasobów biomasy, natomiast mniejsz rol bdzie spełniał rozwój hydroenergetyki oraz energetyki opartej na wykorzystaniu wiatru. Dosy istotn niewiadom stanowi, ze wzgldu na brak szczegółowego rozpoznania, rozwój energetyki geotermalnej. III. Zapotrzebowanie na energi w województwie lubelskim Na podstawie analiz przedstawionych w Prognozie wynika, i w województwie lubelskim bdzie wzrastało w kolejnych latach zapotrzebowanie na energi elektryczn. Wie si to ze spodziewanym wzrostem poziomu rozwoju gospodarczego regionu w wyniku realizacji zapisów Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata oraz odpowiednich dokumentów operacyjnych towarzyszcych Strategii. Zakładany wzrost dochodów gospodarstw domowych sprawi, i prawdopodobnie coraz powszechniejsze stanie si wykorzystywanie 7
8 rónego rodzaju urzdze elektrycznych. Z drugiej strony naley załoy, i w wyniku postpu technologicznego produkowane urzdzenia bd odznaczały si coraz lepsz energooszczdnoci. Do produkcji energii elektrycznej i cieplnej wykorzystywane s głównie nieodnawialne zasoby kopalnych surowców energetycznych. Wród nich przewaa wykorzystanie wgla kamiennego. W zwizku z ewentualnym pogłbianiem si trudnoci na rynku dostaw gazu ziemnego do Polski wgiel moe by nadal, w kolejnych latach, głównym nonikiem energii w kraju. Jednake zasoby surowców energetycznych s ograniczone i moe nastpi ich istotne zmniejszenie w cigu nastpnych kilkudziesiciu lat. W miar wyczerpywania si tych zasobów bdzie wzrastała ich cena rynkowa. Procesy spalania kopalin energetycznych wi si z emisjami zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego. Emisje dwutlenku wgla mog przyczynia si do pogłbiania efektu cieplarnianego, natomiast emisje zwizków siarki i azotu mog powodowa nadmierne zakwaszenie rodowiska. Majc na wzgldzie powysze rozwaania, podejmowanie inicjatyw zmierzajcych do zidentyfikowania i zagospodarowania alternatywnych ródeł energii, w tym w szczególnoci odnawialnych, naley uzna za zgodne z ide zrównowaonego rozwoju. Realizacja tego rodzaju inicjatyw pozwoli bowiem na odpowiednie zaspokajanie potrzeb zarówno obecnego, jak te przyszłych pokole. Równoczenie zrównowaona gospodarka energetyczna powinna przyczyni si do zmniejszenia zagroe rodowiska zwizanych z nadmiernymi emisjami zanieczyszcze. Projekt Programu Rozwoju Alternatywnych ródeł Energii dla Województwa Lubelskiego dobrze wpisuje si w takie działania. IV. Identyfikacja i analiza negatywnych oddziaływa na rodowisko Najistotniejsze negatywne oddziaływania zwizane z rozwojem OZE na terenie województwa lubelskiego mog by zwizane z wykorzystaniem biomasy oraz rozwojem hydroenergetyki. Zakłada si, uwzgldniajc uwarunkowania naturalne, e rozwój energetyki wiatrowej oraz słonecznej nie bdzie miał na Lubelszczynie istotnego ( przemysłowego ) znaczenia, ale moliwa bdzie budowa niewielkich instalacji pracujcych na potrzeby indywidualnych gospodarstw. Po potwierdzeniu moliwoci wykorzystania zasobów geotermalnych energetyka geotermalna moe w długiej perspektywie odgrywa na Lubelszczynie istotn rol, szczególnie w gminach połoonych w północnej czci rowu lubelskiego (czci powiatów: ryckiego, puławskiego, lubartowskiego, opolskiego i lubelskiego). Obecnie due nadzieje wizane s z wykorzystaniem wód geotermalnych w lecznictwie uzdrowiskowym w rejonie Nałczowa oraz Celejowa. Poniej zestawiono główne zalety i wady poszczególnych ródeł energii odnawialnej (tab. 1), a take przedstawiono koszty ich wykorzystania do produkcji energii elektrycznej w ujciu jakociowym (tab. 2). 8
9 Tabela 1. Zalety i wady odnawialnych ródeł energii Zalety Wady 1. Energia wiatru nie powoduje zanieczyszczenia wymagaj stosowania akumulatorów rodowiska przyrodniczego, energii ze wzgldu na cykliczno energia wiatru jest bezpłatna, pracy, zapewnia nowe miejsca pracy mog stanowi zagroenie dla ptaków, (wytwarzanie urzdze elektrowni mog by ródłem nadmiernego hałasu, wiatrowych); farmy wiatrowe mog zakłóca walory estetyczne krajobrazu; 2. Energia słoneczna wszechobecno (ułatwiona lokalizacja, cykliczno dzienna i roczna mniejsze problemy z przesyłem energii) (konieczno magazynowania energii) zagospodarowanie odpadów z produkcji zmienna koncentracja i niskie natenie rolinnej (konieczno przeznaczania duych darmowa energia obszarów na elektrownie słoneczne) nie powoduje zanieczyszczenia rozproszenie (konieczno budowania rodowiska i nie pogłbia efektu luster i soczewek skupiajcych) cieplarnianego nie ma wpływu na bilans energetyczny Ziemi 3. Hydroenergetyka wiksza sprawno elektrowni wodnych Zbiorniki wodne i budowle pitrzce ni elektrowni konwencjonalnych, wod powoduj: nie powoduje zanieczyszcze zmiany warunków hydrogeologicznych rodowiska rzek, wielofunkcyjno zbiorników wodnych zmiany w ukształtowaniu koryt, wykorzystywanych w hydroenergetyce, zmiany warunków hydrogeologicznych sprzyja retencji wód, terenów przyległych do zbiorników, zakłócenia w yciu hydrobiologicznym, zmiany krajobrazu i uytkowania terenów oraz zagroenie dla dóbr przyrody i kultury. problemy zamulania zbiorników wodnych na rzekach (koszty) energia wody nie jest powszechnie dostpna 4. Energia pochodzca z biomasy 9
10 Zalety stało i pewno dostaw krajowych (wykorzystanie lokalnych zasobów) zapewnienie dochodu oraz tworzenie nowych miejsc pracy (aktywizacja ekonomiczna, przemysłowa i handlowa społecznoci wiejskich) ograniczenie emisji CO 2 (neutralno emisji i brak wpływu na efekt cieplarniany) decentralizacja produkcji energii (wysze bezpieczestwo energetyczne) Wady ryzyko zmniejszenia biorónorodnoci w przypadku wprowadzenia monokultur rolin energetycznych, wpływ na krajobraz monokultur rolin energetycznych, spalanie biopaliw powoduje powstawanie NO x, których koszty usuwania s wysze ni w przypadku duych zakładów energetycznych; 5. Energia geotermalna darmowa energia cieplna wntrza Ziemi, brak emisji gazów cieplarnianych i zakwaszajcych rodowisko. zasoby dostpne tylko na okrelonych obszarach, moliwo zakłócenia krenia wód podziemnych w wyniku wykonania wielu głbokich odwiertów badawczych, moliwo skaenia wód powierzchniowych (w sytuacji zrzutu wód zasolonych o podwyszonej temperaturze), emisja gazów z wód geotermalnych (siarkowodór, radon). Opracowano na podstawie: Lewandowski W.M., 2001: Proekologiczne ródła energii odnawialnej. Wyd. Naukowo-Techniczne; Projekt Programu Rozwoju AZE dla Województwa Lubelskiego. Tabela 2. Ocena jakociowa kosztów wytwarzania energii elektrycznej z rónych ródeł ródło energii Koszty Koszty Koszty Koszty paliwa ogółem inwestycyjne eksploatacji Woda b. niskie wysokie b. niskie adne Wgiel (blisko kopalni) niskie umiarkowane do niskie umiarkowane Wgiel (daleko od do wysokie umiarkowane umiarkowane do wysokie kopalni) Ropa naftowa wysokie niskie niskie wysokie Gaz ziemny umiarkowane niskie niskie do wysokie Energia jdrowa do wysokie wysokie umiarkowane niskie (reaktory termiczne) Energia geotermiczna niskie umiarkowane do niskie adne Energia wiatru wysokie wysokie b. niskie adne Energia słoneczna bardzo b. wysokie b. niskie adne wysokie Energia z biomasy niskie umiarkowane niskie umiarkowane ródło: Paska J., Sałek M., Surma T., 2005: Obecna rola i perspektywy zwikszenia udziału odnawialnych, ródeł energii w gospodarce energetycznej wiata. Energetyka nr 5. 10
11 V. Wnioski i rekomendacje V.1. Wnioski 1. Program Rozwoju Alternatywnych ródeł Energii dla Województwa Lubelskiego jest zgodny z Polityk Ekologiczn Pastwa i innymi krajowymi dokumentami strategicznymi o charakterze ekologicznym. Załoone cele oraz zapisy Programu w pełni nawizuj do konstytucyjnej idei zrównowaonego rozwoju, natomiast realizacja Programu pozwoli na wypełnianie midzynarodowych zobowiza Polski w dziedzinie ograniczania emisji zanieczyszcze atmosferycznych oraz przeciwdziałania zmianom klimatycznym. 2. Program jest spójny z dokumentami strategicznymi na poziomie regionalnym, w tym ze Strategi Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata Głównym kierunkiem rozwoju OZE na terenie województwa lubelskiego bdzie wykorzystanie biomasy do produkcji energii cieplnej i elektrycznej oraz wytwarzania biopaliw. W dalszej perspektywie prognozuje si, w zalenoci od wyników szczegółowego rozpoznania, intensywne wykorzystanie zasobów geotermalnych. Zagospodarowanie energii słonecznej, wiatru oraz hydroenergii bdzie miało na Lubelszczynie znaczenie lokalne (głównie w gospodarstwach indywidualnych). 4. Pozytywne skutki realizacji Programu istotnie dominuj nad potencjalnymi oddziaływaniami negatywnymi. Spodziewane korzyci ekologiczne wdroenia Programu to: - zmniejszenie emisji zanieczyszcze do powietrza atmosferycznego (dwutlenek siarki, pyły, tlenek wgla), - zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych (dwutlenek wgla, podtlenek azotu, metan), - zmniejszenie zuycia nieodnawialnych paliw kopalnych, - zmniejszenie iloci deponowanych odpadów komunalnych i osadów ciekowych oraz odpadów z rolnictwa, lenictwa i przemysłu drzewnego (wykorzystanie energetyczne słomy moe prowadzi do zmniejszenia zuycia paliw kopalnych w przeliczeniu na wgiel kamienny o około 1 mln Mg rocznie, co odpowiada około mln zł), 5. Realizacja Programu moe przyczyni si do stworzenia nowych miejsca pracy, szczególnie na obszarach wiejskich Lubelszczyzny. 6. Wdroenie Programu zapewni wiksz niezaleno i bezpieczestwo energetyczne Lubelszczyzny poprzez wykorzystanie lokalnych zasobów energetycznych. 7. W perspektywie krótkoterminowej wystpi wysokie koszty inwestycyjne przy stosunkowo niewielkich efektach ekologicznych, natomiast w dłuszym okresie czasu znacznie wzrosn efekty ekologiczne i jednoczenie, w wikszoci przypadków, nastpi zwrot poniesionych nakładów. 8. Realizacja Programu nie spowoduje znaczcych oddziaływa transgranicznych. 11
12 9. Potencjalne skutki negatywne wdroenia Programu zwizane s przede wszystkim z moliwoci niekorzystnego oddziaływania na biorónorodno regionu, w tym na obszary prawnie chronione oraz na zrónicowanie i walory estetyczne krajobrazu. Do najistotniejszych moliwych oddziaływa negatywnych naley zaliczy: - zwikszenie emisji tlenków azotu w przypadku wikszego wykorzystania biomasy, - obnienie biorónorodnoci w przypadku upowszechnienia si monokultur rolin energetycznych (uprawy wielkoobszarowe) lub wprowadzania na obszary cenne przyrodniczo obcych gatunków, - moliwo obnienia walorów estetycznych krajobrazu w wyniku zmian uytkowania gruntów (wielkoobszarowe monokultury rolin energetycznych) oraz budowy instalacji słucych do wykorzystania zasobów energii odnawialnej (np. wiatraki, tamy, elektrownie geotermalne). 10. Analiza porealizacyjna powinna by przygotowana po 5 latach od daty formalnego przyjcia Programu. Do monitorowania efektów realizacji Programu naley wykorzysta zestaw 26 wskaników zaproponowany w Programie. 11. Istotn rol w praktycznym długookresowym rozwoju OZE bd odgrywały czynniki polityczne oraz uwarunkowania ekonomiczno-prawne (koszty, podatki, regulacje prawne). V.2. Rekomendacje 1. Sugeruje si stworzenie regionalnej bazy danych o OZE na szczeblu wojewódzkim jako cz (moduł) istniejcych baz danych. Dobre rozpoznanie rozwoju OZE w regionie pozwoli na lepsze monitorowanie realizacji Programu oraz jego okresowe uzupełnianie i weryfikacj. 2. Wskazane jest podanie wartoci wyjciowych 26 wskaników monitorowania efektów realizacji Programu ze wzgldu na konieczno dokonywania porówna. Jako rok bazowy proponuje si przyj rok Proponuje si uwzgldnianie zagadnie rozwoju OZE w dokumentach gminnych, w tym przede wszystkim w studiach uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (np. przeznaczanie terenów pod wieloletnie uprawy energetyczne, lokalizacja obiektów i urzdze OZE) oraz planach zaopatrzenia w energi elektryczn i ciepln. Problematyka OZE powinna by take ujmowana, w miar moliwoci, w dokumentach powiatowych. 4. Planowanie i realizacja przedsiwzi z zakresu OZE mogcych negatywnie wpływa na obszary cenne przyrodniczo powinna by poprzedzona przeprowadzeniem postpowania w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko. Sugestia ta dotyczy take projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Taki tok postpowania ma szczególne znaczenie w kontekcie 12
13 zachowania integralnoci obszarów chronionych, w tym obiektów Natura 2000 w województwie lubelskim. Trzeba podkreli, i w Programie zilustrowano na odpowiednich mapach rozmieszczenie wszystkich obszarów chronionych w województwie istniejcych i planowanych. 5. W Programie warto wskaza wszystkie waniejsze sposoby i ródła finansowania przedsiwzi z zakresu rozwoju odnawialnych ródeł energii (np. partnerstwo publiczno-prywatne, fundusze zagraniczne poza funduszami Unii Europejskiej). 13
Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy
Energia odnawialna w województwie zachodniopomorskim Koncepcje współpracy Podstaw rozwoju kadego społeczestwa jest jego rozwój gospodarczy, a energia stanowi wan rol w jego realizacji. Z uwagi na cigły
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
Analiza współfinansowana przez Uni Europejsk ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013" SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowo% ł " & # ł $ & $ ł $ ł
ł ł! ł ł "ł # $ %ł " & # ł $ & $ ł $ł * ' #() Innowacyjne podejcie do problematyki szacowania zasobów energetycznych (spójna, optymalna propozycja) Wskazanie sposobu dywersyfikacji zaopatrzenia w ciepło
Bardziej szczegółowoł # &! $ ł! %! & % ł % ł
ł ł! " ł ł #ł! $! % ł # &! $ ł!%! & % ł % ł ł '( Grupy odbiorców ciepła i energii elektrycznej charakterystyka Działania energooszczdne Stan techniczny obiektów i przeprowadzone modernizacje Przewidywany
Bardziej szczegółowoAktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata
załącznik Nr 2 do uchwały Nr XXV/198/2012 Rady Miejskiej w Tczewie z dnia 25 października 2012 r. w sprawie przyjęcia Aktualizacji Programu ochrony środowiska dla miasta Tczewa na lata 2012-2015 z uwzględnieniem
Bardziej szczegółowoP-IV.ZP.U JR
P-IV.ZP.U.272. 96. 2011.JR Załcznik nr 2 do siwz I. Zamawiajcy: Województwo Mazowieckie II. Przedmiot zamówienia dotyczy: SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Wykonania: Wojewódzkiego Planu Gospodarki
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu
Program ochrony środowiska Powiat Strzelce Opolskie Spis treści str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka opracowania... 4 1.3. Informacje
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii a ochrona środowiska. Janina Kawałczewska
Odnawialne źródła energii a ochrona środowiska Janina Kawałczewska 1. Wykorzystanie OZE jako przeciwdziałanie zmianom klimatu. OZE jak przeciwwaga dla surowców energetycznych (nieodnawialne źródła energii),
Bardziej szczegółowoZał. nr 2 do siwz P-IV.ZP.U JR
SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Zał. nr 2 do siwz P-IV.ZP.U.272. 73. 2011.JR I. Zamawiajcy: Województwo Mazowieckie II. Przedmiot zamówienia dotyczy: Wykonania: Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami
Bardziej szczegółowoWÓJT GMINY ŁAZISKA PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY ŁAZISKA
WÓJT GMINY ŁAZISKA PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY ŁAZISKA (2004-2015) Łaziska 2004 Autorzy opracowania: dr Witold Wołoszyn mgr Tomasz Furtak Ważniejsze skróty użyte w tekście ARiMR - Agencja Restrukturyzacji
Bardziej szczegółowoPROGRAMY OCHRONY POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM
PROGRAMY OCHRONY POWIETRZA W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM. Województwo mazowieckie było pierwszym województwem w Polsce, w którym okrelone zostały programy ochrony powietrza. Sze rozporzdze Wojewody Mazowieckiego
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.
Program ochrony środowiska Gmina Izbicko str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka
Bardziej szczegółowoPROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA KONSULTACJE SPOŁECZNE
PROJEKT PLANU GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA OLSZTYNA 06.05.2015 KONSULTACJE SPOŁECZNE 1 Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Ważne fakty 3. O Planie gospodarki niskoemisyjnej 4. Inwentaryzacja emisji
Bardziej szczegółowoMIEJSKIE PRZEDSI"BIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ SP. Z O.O. OLSZTYN WYKORZYSTANIE BIOMASY W INWESTYCJACH MIEJSKICH GDA!SK 26-27.10.
MIEJSKIE PRZEDSI"BIORSTWO ENERGETYKI CIEPLNEJ SP. Z O.O. OLSZTYN WYKORZYSTANIE BIOMASY W INWESTYCJACH MIEJSKICH GDA!SK 26-27.10.2006 OLSZTYN Stolica Warmii i Mazur Liczba mieszka#ców 174 ty$. Powierzchnia
Bardziej szczegółowoOBWIESZCZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 20 kwietnia 2006 r.
M.P.06.31.343 OBWIESZCZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 20 kwietnia 2006 r. w sprawie ogłoszenia raportu zawierajcego analiz realizacji celów ilociowych i osignitych wyników w zakresie wytwarzania energii
Bardziej szczegółowoProgram ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.
Program ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka opracowania...
Bardziej szczegółowoStrategia rozwoju poszczególnych gmin powinna polega na pełnym wykorzystaniu własnych zasobów naturalnych biosfery, hydrosfery i litosfery, poprzez
ł Strategia rozwoju poszczególnych gmin powinna polega na pełnym wykorzystaniu własnych zasobów naturalnych biosfery, hydrosfery i litosfery, poprzez budow odpowiednich zakładów wytwórczych, zapewniajcych
Bardziej szczegółowoEnergetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
Bardziej szczegółowoRZĄDOWE CENTRUM STUDIÓW STRATEGICZNYCH
RZĄDOWE CENTRUM STUDIÓW STRATEGICZNYCH PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO ZAKTUALIZOWANEJ KONCEPCJI PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU opracowana na zamówienie RCSS zgodnie z artykułem 41 ustawy
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA Z PERSPEKTYWĄ NA LATA
PODSUMOWANIE DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU STAROGARDZKIEGO NA LATA 2017-2020 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2021-2024 Po przyjęciu dokumentu pn. Program ochrony środowiska dla powiatu starogardzkiego
Bardziej szczegółowoEwa Banak Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie
Ewa Banak Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie Wojewódzki Program Rozwoju Alternatywnych Źródeł Energii dla Województwa Lubelskiego wykładnią regionalnej polityki energetycznej Samorządu Województwa.
Bardziej szczegółowoPlan gospodarki niskoemisyjnej w Gminie Igołomia - Wawrzeńczyce
Plan gospodarki niskoemisyjnej w Gminie Igołomia - Wawrzeńczyce Plan gospodarki niskoemisyjnej (PGN) jest strategicznym dokumentem, który wyznacza kierunki rozwoju gospodarki niskoemisyjnej dla całego
Bardziej szczegółowoNadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005
Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach 2003-2005 Warszawa, maj 2006 Spis treci Wprowadzenie...3 Cz I Zbiorcze wykonanie budetów jednostek samorzdu terytorialnego...7 1. Cz operacyjna...7
Bardziej szczegółowoMarta Kaczyska Dyrektor Polskiego Biura REC
PROM Marta Kaczyska Dyrektor Polskiego Biura REC Porozumienie na Rzecz Ochrony Mokradeł Koalicja, której celem nadrzdnym jest wspieranie i promocja ochrony mokradeł w Polsce z Deklaracji Programowej PROM:
Bardziej szczegółowoZałoŜenia strategii wykorzystania odnawialnych źródeł energii w województwie opolskim
ZałoŜenia strategii wykorzystania odnawialnych źródeł energii w województwie opolskim Marian Magdziarz WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE Powierzchnia 9.412 km² Ludność - 1.055,7 tys Stolica Opole ok. 130 tys. mieszkańców
Bardziej szczegółowoPlan działalnoci Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach na 2006r.
Plan działalnoci Wojewódzkiego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach na 2006r. Załcznik do uchwały Nr 32/05 Rady Nadzorczej WFOIGW w Kielcach z dnia 26 padziernika 2005r. zm. uchwał
Bardziej szczegółowo3.5 Zmiany w strukturze zaopatrzenia miasta w ciepło...9. Spis treci:
ZZAAŁŁOOEENNI IAA DDOO PPLLAANNUU ZZAAOOPPAATTRRZZEENNI IAA W CCI IEEPPŁŁOO,,, EENNEERRGGI I EELLEEKKTTRRYYCCZZNN I PPAALLI IWAA GGAAZZOOWEE MIAASSTTAA RRZZEESSZZÓÓW W-544.03 1 Spis treci: 3.1 Bilans potrzeb
Bardziej szczegółowoUCHWA A NR IX/ /2019 RADY GMINY GNIEZNO. z dnia 5 kwietnia 2019 r.
Projekt z dnia 3 kwietnia 2019 r. Zatwierdzony przez... UCHWAA NR IX/ /2019 RADY GMINY GNIEZNO z dnia 5 kwietnia 2019 r. w sprawie przekazania do Wojewódzkiego Sdu Administracyjnego w Poznaniu skargi Wojewody
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT
INSTRUKCJA WYPEŁNIENIA KARTY PROJEKTU W KONKURSIE NA NAJLEPSZY PROJEKT Rubryka 1 Nazwa programu operacyjnego. W rubryce powinien zosta okrelony program operacyjny, do którego składany jest dany projekt.
Bardziej szczegółowoPROGRAMY OCHRONY POWIETRZA PROGRAMY POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA. Zagadnienia, problemy, wskazania
PROGRAMY OCHRONY POWIETRZA PROGRAMY POPRAWY JAKOŚCI POWIETRZA Zagadnienia, problemy, wskazania Opracował: mgr inż. Jerzy Piszczek Katowice, grudzień 2009r. I. WPROWADZENIE Praktyczna realizacja zasad zrównoważonego
Bardziej szczegółowoUchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny
PROJEKT Uchwała Nr Rady Miasta Rejowiec Fabryczny z dnia w sprawie programu współpracy Miasta Rejowiec Fabryczny z organizacjami pozarzdowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalnoci
Bardziej szczegółowoCzłowiek a środowisko
90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20; 0-42 678-57-22 http://zsp15.ldi.pl ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 15 Człowiek a środowisko 90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20;
Bardziej szczegółowoProgram Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008.
Załcznik Nr 1 do uchwały Nr XIV/129/08 Rady Gminy Michałowo z dnia 11 stycznia 2008r. Program Współpracy Gminy Michałowo z Organizacjami Pozarzdowymi na rok 2008. Wprowadzenie Aktywna działalno organizacji
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY
PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY WIŻAJNY NA LATA 2016-2020 Z PERSPEKTYWĄ DO 2022 R. GMINA WIŻAJNY POWIAT SUWALSKI WOJEWÓDZTWO PODLASKIE
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3
PODSUMOWANIE Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Cieszyńskiego do roku 2015 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016-2019 Cieszyn, 2013
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA PROJEKTU PN. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA GORZOWA WLKP.
PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DLA PROJEKTU PN. PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA GORZOWA WLKP. SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 3 2. RAMOWY PRZEBIEG STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA
Bardziej szczegółowoLiteratura dla ucznia:
PLAN METODYCZNY Prowadzcy: Katarzyna Zgota-Lechowska data: 24.01.2006 Temat: Co to jest biomasa? Cel ogólny: Poznanie pojcia biomasa z uwzgldnieniem charakterystyki moliwoci jej wykorzystania Po zajciach
Bardziej szczegółowoArt. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce
Art. 1. W ustawie z dnia 20 padziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nastpujce zmiany: 1) art. 4 i 5 otrzymuj brzmienie: "Art. 4. 1. Rada
Bardziej szczegółowoZARZDZENIE Nr.PO151/80/06 Burmistrza Miasta Sandomierza
ZARZDZENIE Nr.PO151/80/06 Burmistrza Miasta Sandomierza z dnia 23. 08. 2006 roku w sprawie przygotowania systemu kierowania bezpieczestwem narodowym w Miecie Sandomierzu. Na podstawie rozporzdzenia Rady
Bardziej szczegółowoPrzykład planowania rozwoju energetyki wiatrowej w gminie. powiat Suwalski - projekt SIWERM
Przykład planowania rozwoju energetyki wiatrowej w gminie powiat Suwalski - projekt SIWERM Tomasz Kapała EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Pozna - POLEKO 2004 SIWERM ogólnie Projekt SIWERM jest to
Bardziej szczegółowoPlany gospodarki niskoemisyjnej
Plany gospodarki niskoemisyjnej Beneficjenci: gminy oraz ich grupy (związki, stowarzyszenia, porozumienia) Termin naboru: 02.09.2013 31.10.2013 Budżet konkursu: 10,0 mln PLN Dofinansowanie: dotacja w wysokości
Bardziej szczegółowoLp. Osoba\instytucja formułująca Treść uwagi, wniosku, opinii Uzasadnienie uwagi Kwalifikacja uwagi Uzasadnienie
Załącznik nr 1 do Uzasadnienia: Zestawienie wniosków zgłoszonych do Prognozy Oddziaływania na Środowisko projektu Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 roku)
Bardziej szczegółowoInformacja i Promocja. Mechanizm Finansowy EOG Norweski Mechanizm Finansowy
Informacja i Promocja Mechanizm Finansowy EOG Norweski Mechanizm Finansowy Spis treci 1. Wstp... 3 2. Ogólne działania informacyjno - promocyjne... 3 3. Działania informacyjno-promocyjne projektu... 4
Bardziej szczegółowoWymagania Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszcze (IPPC)
Wymagania Dyrektywy Rady 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszcze (IPPC) Dyrektyw 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszcze, zwan dalej
Bardziej szczegółowoPlan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Szczyrk
Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Szczyrk Podsumowanie wynikające z art. 55 ust. 3 wraz z uzasadnieniem wynikającym z art. 42 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
Bardziej szczegółowoG S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoDobre praktyki w zakresie wykorzystania odnawialnych i alternatywnych źródeł energii w Małopolsce. Prezes Zarządu: Lilianna Piwowarska-Solarz
Dobre praktyki w zakresie wykorzystania odnawialnych i alternatywnych źródeł energii w Małopolsce Prezes Zarządu: Lilianna Piwowarska-Solarz Małopolska Agencja Energii i Środowiska Jesteśmy pierwszą w
Bardziej szczegółowoRegionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
w Warszawie Program prac związanych z opracowaniem planów przeciwdziałania skutkom suszy w regionie wodnym Łyny i Węgorapy zgodnie z art. 88s ust. 3 pkt. 1 ustawy Prawo wodne. Zakres planowania w gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY
PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO STRATEGII ROZWOJU GMINY PŁASKA NA LATA 2017-2027 Źródło: www.plaska.pl POWIAT AUGUSTOWSKI WOJEWÓDZTWO PODLASKIE SPIS TREŚCI 1. PODSTAWY PRAWNE...2
Bardziej szczegółowoPrawo ochrony środowiska w planowaniu energetycznym
Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO Prawo ochrony środowiska w planowaniu energetycznym Gdańsk, 08 lipca
Bardziej szczegółowogospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...
SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna
Bardziej szczegółowo2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.
ZARZĄDZENIE Nr 2426/2015 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 07.09.2015 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie przyjęcia Planu gospodarki
Bardziej szczegółowoProgram ochrony środowiska dla Powiatu Poznańskiego na lata
10. Dane źródłowe - Informacja o stanie środowiska w roku 2014 i działalności kontrolnej Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w powiecie poznańskim ziemskim w roku 2014, WIOŚ, Poznań,
Bardziej szczegółowoPiotr Kukla. Katowice 28.08.2013r.
Omówienie zasad składania wniosku w zakresie ogłoszonego konkursu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej konkursu w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura Środowisko 2007-2013,
Bardziej szczegółowoINFORMACJE ZAWARTE W ZMIANIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO
INFORMACJE ZAWARTE W ZMIANIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Głównym celem polityki przestrzennej, zapisanej w Planie, jest przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego województwa
Bardziej szczegółowoŚwiętokrzysko Podkarpacki Klaster Energetyczny OFERTA USŁUG
OFERTA USŁUG Prezentujemy ofertę usług skierowanych do przedsiębiorstw oraz jednostek samorządu terytorialnego. Oferta obejmuje usługi, które związane są z efektywnym wykorzystaniem energii. Oferta usług
Bardziej szczegółowoZASADY NALICZANIA OPŁAT ZA WPROWADZANIE ZANIECZYSZCZE DO POWIETRZA
ZASADY NALICZANIA OPŁAT ZA WPROWADZANIE ZANIECZYSZCZE DO POWIETRZA (przykłady z zastosowaniem jednostkowych stawek opłat obowizujcych w 2003 roku) Naliczanie opłat za rodki transportu Przykład 1 Zakład
Bardziej szczegółowoOdnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu
Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska Katowice, 31 marca 2015 r. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ŚLĄSKIE
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR./07 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA. z dnia 2007 r.
UCHWAŁA NR./07 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 2007 r. w sprawie przystpienia do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Zielona Góra. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z
Bardziej szczegółowoInnowacyjne technologie a energetyka rozproszona.
Innowacyjne technologie a energetyka rozproszona. - omówienie wpływu nowych technologii energetycznych na środowisko i na bezpieczeństwo energetyczne gminy. Mgr inż. Artur Pawelec Seminarium w Suchej Beskidzkiej
Bardziej szczegółowoDowiadczenia z pierwszej fazy wdraania programu rolnorodowiskowego Osieck, 27.04.05. Marek Jobda, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Dowiadczenia z pierwszej fazy wdraania programu rolnorodowiskowego Osieck, 27.04.05 Marek Jobda, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Działania Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006! " # $#%&
Bardziej szczegółowoWBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)
WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH
Bardziej szczegółowoKursy: 12 grup z zakresu:
SCHEMAT REALIZACJI USŁUG W RAMACH PROJEKTU EKO-TRENDY Kursy: 12 grup z zakresu: Szkolenia Instalator kolektorów słonecznych - 2 edycje szkoleń - 1 h/gr. 2. Szkolenia Nowoczesne trendy ekologiczne w budownictwie
Bardziej szczegółowoKrajowy System Monitorowania Technologii rodowiskowych Zarys koncepcji Dlaczego taki system jest potrzebny?
Krajowy System Monitorowania Technologii rodowiskowych Dlaczego taki system jest potrzebny? Zarys koncepcji Sektor technologii rodowiskowych postrzegany jest w Europie i na wiecie jako jeden z najbardziej
Bardziej szczegółowoPodsumowanie i wnioski
AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 13 Podsumowanie i wnioski W 755.13 2/7 I. Podstawowe zadania Aktualizacji założeń
Bardziej szczegółowoUZASADNIENIE wynikające z art. 42 pkt 2 oraz. PODSUMOWANIE wynikające z art. 55 ust. 3
UZASADNIENIE wynikające z art. 42 pkt 2 oraz PODSUMOWANIE wynikające z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007
Załcznik Do Uchwały Nr... Rady Powiatu Opolskiego z dnia...2007r. PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU OPOLSKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI ORAZ PODMIOTAMI PROWADZCYMI DZIAŁALNO POYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2007
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski
Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów
Bardziej szczegółowoWĘGIEL PALIWEM BEZ PRZYSZŁOŚCI. Dr Michał Wilczyński
WĘGIEL PALIWEM BEZ PRZYSZŁOŚCI Dr Michał Wilczyński ZAKRES PUBLIKACJI O WĘGLU BRUNATNYM 1. Opis stanu górnictwa i energetyki węgla brunatnego w Polsce 2. Problemy środowiskowe, społeczne i gospodarcze
Bardziej szczegółowoPLAN ZRÓWNOWAŻONEGO GOSPODAROWANIA ENERGIĄ OBSZARU FUNKCJONALNEGO AGLOMERACJI KONIŃSKIEJ
Projekt Aglomeracja konińska współpraca JST kluczem do nowoczesnego rozwoju gospodarczego jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc
Bardziej szczegółowoOpracowanie Studium Techniczno- Ekonomiczno- rodowiskowego, a tak e uzyskanie w imieniu Zamawiaj cego decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla
Opracowanie Studium Techniczno- Ekonomiczno-rodowiskowego, a take uzyskanie w imieniu Zamawiajcego decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla budowy Opracowanie Studium Techniczno- Ekonomiczno-rodowiskowego,
Bardziej szczegółowoEKODIALOG Maciej Mikulski. ul. Za Siedmioma Górami Zalesie Górne tel.:
EKODIALOG Maciej Mikulski ul. Za Siedmioma Górami 6 05-540 Zalesie Górne tel.: 604 533 262 e-mail: biuro@ekodialog.pl PODSUMOWNANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO WRAZ Z UZASADNIENIEM
Bardziej szczegółowoSTUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PŁUśNICA
SPIS TREŚCI Wstęp.. 8 I UWARUNKOWANIA PONADLOKALNE 9 1 UWARUNKOWANIA LOKALIZACYJNE GMINY. 9 1.1 Cechy położenia gminy 9 1.2 Regionalne uwarunkowania przyrodnicze 10 1.3 Historyczne przekształcenia na terenie
Bardziej szczegółowoWPŁYW TECHNOLOGII DROGOWYCH NA RODOWISKO CZŁOWIEKA
Prof. Wojciech Grabowski Instytut Inynierii Ldowej Politechniki Poznaskiej, Zakład Dróg Ulic i Lotnisk WPŁYW TECHNOLOGII DROGOWYCH NA RODOWISKO CZŁOWIEKA WPŁYW TECHNOLOGII DROGOWYCH NA RODOWISKO CZŁOWIEKA
Bardziej szczegółowoProgram ochrony środowiska dla województwa śląskiego do roku 2019 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2024.
Na podstawie: art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 z późn. zm.), w związku z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA EKOENERGETYCZNA POWIATU LIDZBARSKIEGO doświadczenia z realizacji
STRATEGIA EKOENERGETYCZNA POWIATU LIDZBARSKIEGO doświadczenia z realizacji www.powiatlidzbarski.pl mgr inż. Andrzej Koniecko - Wicestarosta Strategia Ekoenergetyczna powiatu lidzbarskiego powstała jako
Bardziej szczegółowoZIELONA ENERGIA W POLSCE
ZIELONA ENERGIA W POLSCE Współczesny świat wymaga zmiany struktury wykorzystywanych źródeł energii pierwotnej. Wzrost popytu na surowce energetyczne, przy jednoczesnej rosnącej niestabilności warunków
Bardziej szczegółowoODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII. Filip Żwawiak
ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Filip Żwawiak WARTO WIEDZIEĆ 1. Co to jest energetyka? 2. Jakie są konwencjonalne (nieodnawialne) źródła energii? 3. Jak dzielimy alternatywne (odnawialne ) źródła
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
PODSUMOWANIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Strona 1 Spis treści 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA... 3 2. PODSTAWA PRAWNA... 3 3. RAMOWY PRZEBIEG STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO...
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Województwa Zachodniopomorskiego (strategia, planowane inwestycje, finasowanie)
Polityka energetyczna Województwa Zachodniopomorskiego (strategia, planowane inwestycje, finasowanie) Udział produkcji energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej produkcji energii w województwie zachodniopomorskim
Bardziej szczegółowoII. CHARAKTERYSTYKA GMINY I MIASTA KOZIEGŁOWY
CZ I I. WSTP 1.1. Przedmiot opracowania. 1.2. Podstawa prawna opracowania. 1.3. Cel i zakres opracowania. 1.4. Materiały wyjciowe do opracowania. 1.4.1. Aspekty prawne. 1.4.2. Podstawy merytoryczne. II.
Bardziej szczegółowoPLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE. Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r.
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ DLA MIASTA MYSŁOWICE Spotkanie informacyjne Mysłowice, dn. 16 grudnia 2014 r. Gospodarka niskoemisyjna co to takiego? Gospodarka niskoemisyjna (ang. low emission economy)
Bardziej szczegółowoKonkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010
Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010 1 Wymiary optymalizacji w układzie trójkąta energetycznego perspektywa makro Minimalizacja kosztów dostarczanej
Bardziej szczegółowoBibliografia. Akty prawne
Bibliografia Akty prawne 1. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Dz. U. Nr 62, poz. 627; 2. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. O ochronie przyrody Dz. U. Nr 92, poz. 880; 3. Ustawa
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Ozimek
PODSUMOWANIE Strategicznej oceny oddziaływania na środowisko aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Ozimek Kierownik Projektu: mgr inŝ. Ksenia Czachor Opracowanie: mgr Katarzyna Kędzierska
Bardziej szczegółowoSkierniewice, 18.02.2015 r. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej
Skierniewice, 18.02.2015 r. 1 Plan Gospodarki Niskoemisyjnej 2 Agenda spotkania 1. Czym jest Plan Gospodarki Niskoemisyjnej i w jakim celu się go tworzy? 2. Uwarunkowania krajowe i międzynarodowe 3. Szczególne
Bardziej szczegółowoZadania GDOŚ w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko
Zadania GDOŚ w strategicznych ocenach oddziaływania na środowisko Warszawa, 15 czerwca 2018 r. Joanna Przybyś, Departament Ocen Oddziaływania na Środowisko PODSTAWY PRAWNE Ustawa z dnia 3 października
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR XVI/149/03 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 28 padziernika 2003 r. zmieniajca uchwał w sprawie budetu miasta na rok 2003.
UCHWAŁA NR XVI/149/03 RADY MIASTA ZIELONA GÓRA z dnia 28 padziernika 2003 r. zmieniajca uchwał w sprawie budetu miasta na rok 2003. Na podstawie art.18 ust.2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie
Bardziej szczegółowoPODSUMOWANIE DO AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA WAŁBRZYCHA NA LATA 2010 2014 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018
PODSUMOWANIE DO AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA WAŁBRZYCHA NA LATA 2010 2014 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2018 Wałbrzych 2011 ul. Niemodlińska 79 pok. 22-23 45-864 Opole tel./fax. 77/454-07-10,
Bardziej szczegółowo3. Podaj podstawowe zasady uzgadniania. usytuowania sieci uzbrojenia terenu.
Pytania egzaminacyjne na egzamin pisemny z zakresów 1, 2 i 4 w dniu 27 czerwca 2003 r. Pytania z zakresu pierwszego. 1. Prosz opisa w kolejnoci jakie prace geodezyjne naley wykona, aby inwestor mógł wprowadzi
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na:
SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na: opracowanie studium wykonalnoci dla projektu Poprawa dostpu kolejowego do lotnisk regionu poprzez zakup taboru oraz modernizacja bocznicy kolejowej i budowa stacji/przystanku
Bardziej szczegółowoPrognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Rozwoju Województwa 2011-2020
Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Strategii Rozwoju Województwa 2011-2020 Zakres, ocena i rekomendacje Jakub Szymański Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWM Cel i zakres Prognozy
Bardziej szczegółowoRZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA
Projekt z dnia 22.03.2006 Załcznik do uchwały Nr Rady Ministrów z dnia r. RZDOWY PROGRAM WYRÓWNYWANIA WARUNKÓW STARTU SZKOLNEGO UCZNIÓW W 2006 r. WYPRAWKA SZKOLNA 1 Wstp Rzdowy program wyrównywania warunków
Bardziej szczegółowoLEGENDA: SKALA 1 : GRANICA OBSZARU OBJÊTEGO PROJEKTEM MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO UL. ARKI BO KA - OBWODNICA W OPOLU
Za³¹cznik do uchwa³y Nr XXXII/285/04 Rady Miasta Opola z dnia 27 maja 2004 r. N LEGENDA: SKALA 1 : 10 000 GRANICA OBSZARU OBJÊTEGO PROJEKTEM MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO UL. ARKI BO
Bardziej szczegółowoProekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, Spis treści
Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, 2010 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1. Charakterystyka obecnego
Bardziej szczegółowoTeresa Szymankiewicz Szarejko Szymon Zabokrzecki
Teresa Szymankiewicz Szarejko Szymon Zabokrzecki Schemat systemu planowania Poziom kraju Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju opublikowana MP 27.04.2012 Program zadań rządowych Poziom województwa
Bardziej szczegółowoGospodarka niskoemisyjna
Pracownia Badań Strategicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Gospodarka niskoemisyjna dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH, mgr Marcin Cholewa Kraków, 02.06.2015
Bardziej szczegółowoPROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU.
Załcznik Nr 1 do Uchwały Nr 202/XXI/2004 Rady Powiatu w Kłobucku z dnia 23 listopada 2004 roku PROGRAM WSPÓŁPRACY POWIATU KŁOBUCKIEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI W 2005 ROKU. I. Wstp do załoe rocznego
Bardziej szczegółowoRealizacja Programu polskiej energetyki jądrowej
Źródło: Fotolia.com Łukasz Sawicki 2012 r. Źródło: martinlisner - www.fotolia.com Realizacja Programu polskiej energetyki jądrowej Od 1 stycznia 2014 r. do 31 października 2017 r. Najwyższa Izba Kontroli
Bardziej szczegółowoKoncepcja ETAP I. Grudzieo 2010 r.
Koncepcja Analiza wykorzystania naturalnych bogactw regionu w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego z uwzględnieniem przekrojów przestrzennych, w związku z perspektywą wyczerpania złóż naturalnych
Bardziej szczegółowo