Powiatowy Urząd Pracy. w Wodzisławiu ŚL. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w roku 2013

Transkrypt

1 Powiatowy Urząd Pracy w Wodzisławiu ŚL. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w roku 2013 Marzec 2014

2 I. Wstęp. 1. Cel opracowania. Ważnym czynnikiem wpływającym na poziom stopy bezrobocia jest niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do aktualnych potrzeb rynku pracy. Skuteczna polityka rynku pracy powinna zapobiegać i ograniczać to zjawisko. Możliwość taką daje stały monitoring popytu i podaży na konkretne zawody, dzięki czemu można prowadzić działania redukujące niedopasowania na rynku pracy. Monitoring jest prowadzony od roku 2005, jednak dopiero w roku 2006 objął on wszystkie najistotniejsze elementy tworzące i wpływające na rynek pracy dostępne do statystycznych badań. Obowiązek tworzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych został nałożony na urzędy pracy ustawą z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2008r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) i służy regularnemu i systematycznemu zbieraniu informacji o tendencjach i zmianach na lokalnym rynku pracy. 2. Podstawa opracowania. Poniższy raport powstał na podstawie danych statystycznych zawartych w aplikacji Monitoring zawodów dotyczących powiatu wodzisławskiego. Dane i wskaźniki podane w tej aplikacji powstały na bazie półrocznych sprawozdań MPiPS-01 (załączniki 2 i 3). Na dzień dzisiejszy powstanie tylko cześć diagnostyczna raportu rocznego ze względu na brak danych dotyczących absolwentów szkół ponadgimnazjalnych powiatu oraz danych zebranych w zakładach pracy. Cześć prognostyczna raportu rocznego zostanie przygotowana w późniejszym terminie. 2

3 3. Metodologia opracowania. Raport roczny dotyczący monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych składa się z czterech części: analizy bezrobocia w powiecie w roku 2013, analizy ofert pracy zgłoszonych w roku 2013, analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych, najważniejszych wniosków. Jak wcześniej wspomniano, dane pochodzą z aplikacji Monitoring zawodów przygotowanej na podstawie półrocznych sprawozdań MPiPS-01(załączniki 2 i 3) 3

4 II. Analiza bezrobocia w powiecie wodzisławskim w roku 2013 według zawodów (grup zawodów). Na koniec roku 2013 w rejestrze PUP w Wodzisławiu Śl. pozostawało 5658 osób bezrobotnych, z czego 62,7% stanowiły kobiety. W porównaniu do stanu z końca roku 2012, liczba osób zarejestrowanych wzrosła o 209 osób. w Od roku 2005 liczba osób bezrobotnych sukcesywnie spadała, jednak w roku 2009 nastąpił znaczny wzrost liczby bezrobotnych, co łączono z pierwszą fazą kryzysu gospodarczego. W 2010 roku niekorzystna tendencja została zatrzymana, głównie dzięki znacznym nakładom środków na aktywne formy walki z bezrobociem. Jednak już w 2011 roku liczba osób zarejestrowanych w urzędzie przekroczyła 5 tysięcy, dochodząc w roku 2013 do poziomu ponad 5 i pół tysiąca. Liczba osób bezrobotnych w kolejnych latach kobiety ogółem Większą cześć osób zarejestrowanych w tutejszym urzędzie stanowią kobiety. Sytuacja ta praktycznie nie zmienia się od lat kobiety stanowią powyżej 60% wszystkich osób zarejestrowanych. Zdecydowanie najwięcej osób pozostających bez pracy nie posiadało żadnych kwalifikacji zawodowych. Było to 1377 osób, co stanowiło prawie 1/4 wszystkich zareje- 4

5 strowanych. W stosunku do lat poprzednich sytuacja ta nie uległa zasadniczej zmianie jednak jest to niewątpliwy problem i wyzwanie dla tutejszego urzędu. Procentowy udział osób bez kwalifikacji zawodowych wśród ogółu osób bezrobotnych 30% 25% 20% 19% 21% 26% 26% 21% 21% 22% 24% 15% 10% 5% 0% Kolejno najliczniejszymi grupami zawodowymi (według kodów 6 cyfrowych) pozostającymi bez pracy byli: Nazwa zawodu Liczba osób bezrobotnych W tym kobiet Odsetek osób długotrwale bezrobotnych Sprzedawca ,6 Krawiec ,6 Technik ekonomista Górnik eksploatacji podziemnej ,1 Fryzjer ,2 Kucharz ,9 Ślusarz ,6 Kucharz małej gastronomii ,4 5

6 Pedagog ,2 Technik administracji ,1 Technik prac biurowych ,8 Kelner ,9 Murarz Mechanik poj. samochodowych ,5 Technik budownictwa ,4 Technik żywienia i gospodarstwa domowego ,5 Technik handlowiec ,5 Cukiernik ,8 Sprzątaczka biurowa ,5 Robotnik budowlany Technik informatyk ,8 Piekarz ,7 Pozostali mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych ,5 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym ,4 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych Barman ,4 Robotnik gospodarczy ,2 Magazynier ,3 Rolnik produkcji roślinnej ,3 Ekonomista ,2 Ogółem

7 W 30 wyżej wymienionych zawodach było zarejestrowanych 42,3% ogółu wszystkich osób bezrobotnych, co świadczy o bardzo małym zróżnicowaniu kwalifikacji osób bezrobotnych, szczególnie w kontekście tego iż kolejne 24% nie posiada żadnych kwalifikacji. W większości w/w zawodów poziom długotrwałego bezrobocia był wysoki. Najgorzej wypadają zawody wymagające niskich kwalifikacji, takie jak sprzątaczka, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, robotnik budowlany. Świadczy to o tym, jak duży wpływ mają posiadane kwalifikacje na okres pozostawania bez pracy - osobą z niskimi kwalifikacjami najtrudniej wrócić na rynek pracy. Również w zawodach związanych z pracą biurową poziom długotrwałego bezrobocia jest wysoki, co wynikać może z tego, że pracodawcy wymagają od osób aplikujących na takie stanowiska dodatkowych kwalifikacji (języki obce, obsługa programów biurowych, księgowych, sprzedażowych). Nie wystarczy tylko ukończyć szkołę w zawodzie technik prac biurowych czy technik administracji by szybko znaleźć pracę. Można zresztą ogólnie powiedzieć, że dzisiejszy rynek pracy jest bardzo wymagający dla osób poszukujących pracy i w większości przypadków ogromne znaczenie ma nie tylko posiadane wykształcenie, ale inne dodatkowe umiejętności, uprawnienia czy nawet predyspozycje osobowościowe. Widać tu również kolejny problem osób długotrwale bezrobotnych - wypadając z zawodu na dłuższy okres tracą one kontakt z aktualnymi trendami, nowinkami. Dotyczy to praktycznie wszystkich profesji zmieniają się programy komputerowe obsługujące biuro, programy sprzedażowe, magazynowe; w zawodach budowlanych, mechanicznych wchodzą nowe technologie itp. Dlatego czym dłużej osoba pozostaje bez pracy, tym szanse na jej znalezienie maleją. Z jednej strony pracodawcy chętniej przyjmują osoby, które są na bieżąco z tym co się w branży dzieje, z drugiej rośnie obawa osób poszukujących pracy czy sprostają wyzwaniu i często w ogóle rezygnują z szukania pracy w zawodzie. Dlatego bardzo często statystki urzędu są nie adekwatne do stanu faktycznego - właśnie z tego bierze się sytuacja, w której w zawodzie np. krawiec jest zarejestrowanych ponad 130 osób, a pracodawcy zgłaszający ofertę nie 7

8 mogą znaleźć odpowiedniego kandydata do pracy. Podobnie sytuacja ma się w zawodach fryzjer, kucharz, ślusarz (we wszystkich tych zawodach poziom długotrwałego bezrobocia oscyluje około 25%). Na przestrzeni kolejnych lat rosła liczba osób zarejestrowanych w takich zawodach jak krawiec, fryzjer, kelner, mechanik samochodowy czyli w zawodach powiązanych z usługami. Z kolei malała w zawodach robotnik budowlany, murarz, piekarz, barman. Obrazuje to poniższy wykres. Liczba osób bezrobotnych w zawodach w kolejnych latach Sprzedawca Technik ekonomista Fryzjer Krawiec Kucharz Pedagog Ślusarz Tech. prac biurowych Tech. administracji Murarz Robotnik budowlany Cukiernik Piekarz Sprzątaczka biurowa Kelner Barman Mechanik pojazdów samochodowych Robotnik pom. w przemyśle przetwórczym. W 2013 roku w tutejszym urzędzie dokonano rejestracji (o 208 więcej niż w roku poprzednim). Najwięcej spośród osób rejestrujących się nie posiadało kwalifikacji zawodowych było to osób, natomiast spośród pozostałych, najwięcej posiadało kwalifikacje w następujących zawodach: sprzedawca 705 rejestracji technik ekonomista 203 rejestracje 8

9 pedagog fryzjer górnik eksploatacji podziemnej krawiec kucharz ślusarz murarz technik żywienia i gospodarstwa domowego technik budownictwa mechanik pojazdów samochodowych kucharz małej gastronomii 172 rejestracji 167 rejestracji 143 rejestracje 140 rejestracji 131 rejestracji 130 rejestracje 112 rejestracji 111 rejestracji 110 rejestracji 110 rejestracji 106 rejestracji Jeżeli spojrzymy na problem bezrobocia w szerszej skali, według dużych grup zawodowych, to wśród zarejestrowanych w 2013 roku w PUP w Wodzisławiu Śl. najwięcej przedstawicieli posiadały takie grupy jak: Sprzedawcy i pokrewni 14,41% ogółu osób bezrobotnych, Pracownicy usług osobistych 11,33%, w tym: kucharze 4,18%, fryzjerzy, kosmetyczki i pokrewni 3,24%, kelnerzy 1,37% Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 9,06%, w tym mechanicy pojazdów samochodowych 2,85%, mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 2,48% - ślusarze i pokrewni 2,08% Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 7,62%, w tym piekarze, cukiernicy i pokrewni 2,31%, krawcy, kuśnierze, kapelusznicy i pokrewni 3,2% Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) -5,72%, w tym murarze i pokrewni 1,35%, malarze i pokrewni 0,96% Średni personel do spraw biznesu i administracji 5,72%, w tym średni personel ds. statystyki i dziedzin pokrewnych 2,94%, pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 1,93% 9

10 Jak już można było odczytać z wcześniejszych danych, spadła liczba sprzedawców zarejestrowanych w urzędzie, a co za tym idzie udział tej grupy zawodowej w ogóle osób bezrobotnych ( z 16,37% w 2012 roku do 14,41 w 2013 roku). Z kolei wzrósł o 2 punkty procentowe udział bezrobotnych z grupy pracownicy usług osobistych czyli miedzy innymi kucharze, kelnerzy, barmani, fryzjerzy, kosmetyczki. Może to świadczyć o pogarszające się sytuacji na rynku szeroko rozumianych usług. III. Analiza ofert pracy pozyskanych w powiecie wodzisławskim według zawodów (grup zawodów). W 2013 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wodzisławiu Śl. zgłoszono ofert pracy. W stosunku do roku 2012 liczba ofert wzrosła o 388. Liczba ofert pracy w poszczególnych latach Zauważalny wzrost liczby ofert pracy zgłoszonych do tutejszego urzędu w kontekście ostatnich chudych lat jest bardzo pozytywnym czynnikiem. Może być pierwszym zwiastunem poprawy ciężkiej sytuacji na lokalnym rynku pracy. Lata począwszy od 10

11 2009 należały do bardzo trudnych rosła liczba osób bezrobotnych przy jednoczesnym spadku liczby ofert pracy. Jedynie w roku 2010 udało się zatrzymać tą tendencję ale przy udziale ogromnych nakładów finansowych na subsydiowane formy wsparcia pracodawców. Kiedy jednak tej pomocy zabrakło ujawniły się wszystkie negatywne skutki spowolnienia gospodarczego. Pracodawcy nawet jeżeli nie redukowali zatrudnienia to prowadzili bardzo ostrożną politykę zatrudnieniową - w sytuacji niepewności gospodarczej firmy nie inwestują, a co za tym idzie nie zatrudniają nowych pracowników. Na trudną sytuacje wpływ miał także charakter naszego powiatu. Ze względu na złą koniunkturę nastąpiło znaczne ograniczenie zatrudnienia w kopalniach Kampanii Węglowej. Pogorszyła się również sytuacja w firmach zewnętrznych obsługujących w różnym zakresie kopalnie. Ograniczenie zatrudnienia nastąpiło również w sektorze publicznym - w 2012 zamknięto stołówki szkolne w szkołach podstawowych w Wodzisławiu Śl., nastąpiła restrukturyzacja zatrudnienia personelu pomocniczego w połączonych szpitalach w Wodzisławiu Śl. i Rydułtowach. Ze względu na wprowadzenie w 2013 nowej ustawy regulującej wywóz śmieci duże zwolnienia nastąpiły w firmach obsługujących ten sektor (najdotkliwsze były zwolnienia w Służbach Komunalnych Miasta Wodzisław). Zakończenie dużych inwestycji drogowych i komunalnych w powiecie spowodowało, że bez pracy zostały osoby pracującej w branży drogowej i to zarówno pracownicy przy pracach prostych, fizycznych jak również osoby nadzoru technicznego. Jednak rozpoczęcie dużej inwestycji związanej z budową polderu przeciwpowodziowego Buków powinno pomóc przynajmniej tej branży (zatrudnienie powinni tam znaleźć przede wszystkim operatorzy sprzętu ciężkiego i kierowcy). Ciężka sytuacja panuje równez w szkolnictwie. Ze względu na ciągle spadająca liczbę uczniów, a co za tym idzie malejącą liczbą otwieranych klas, może jeszcze udało się uniknąć zwolnień nauczycieli ale osoby młode, wchodzące na rynek pracy maja minimalne szansę znaleźć pracę w szkolnictwie. W kontekście powyższego wzrost liczby ofert pracy dostępnych dla osób bezrobotnych może napawać przynajmniej ograniczonym optymizmem. 11

12 W 2013 roku najwięcej ofert pracy zgłoszono w następujących zawodach: Nazwa zawodu Liczba ofert pracy Sprzedawca 265 Technik prac biurowych 256 Robotnik gospodarczy 206 Kierowca samochodu ciężarowego 132 Robotnik budowlany 122 Sprzątaczka biurowa 69 Przedstawiciel handlowy 64 Magazynier 64 Murarz 56 Monter ociepleń budynków 42 Kelner 41 Pakowacz 40 Fryzjer 39 Kucharz 38 Księgowy 33 Pomoc kuchenna 33 Mechanik samochodów ciężarowych 26 Ogółem 1529 Oferty w wyżej wymienionych zawodach stanowią 48 % wszystkich ofert zgłoszonych do urzędu pracy. 12

13 Liczba ofert pracy w wybranych zawodach w kolejnych latach Sprzedawca Prac. biurowy Robotnik gosp. Robotnik bud. Murarz Magazynier Kierowca sam. Ciężarowego Fryzjer Krawiec Cieśla Kucharz Przedstawiciel handlowy Kelner Mechanik sam. osob. Nie można wskazać ogólnej tendencji co do liczby ofert w poszczególnych zawodach. Wpływa na to tak dużo czynników, że trudno określić, w których zawodach liczba ofert będzie rosła, a w których będzie spadać. Wahania w liczbie zgłoszonych ofert w danym zawodzie potrafią być naprawdę znaczne widać to chociażby na przykładzie zawodów takich jak sprzedawca, pracownik biurowy czy cieśla. Jeżeli chodzi o duże grupy zawodowe najwięcej ofert pracy zgłoszono w następujących branżach: Pracownicy usług osobistych 11,9 % wszystkich zgłoszonych ofert pracy Robotnicy budowlani i pokrewni 11,6 % ofert pracy Sprzedawcy i pokrewni 11,0% ofert pracy Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 9,1 % Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 7,5 % Kierowcy i operatorzy pojazdów 6,1% ofert pracy 13

14 Z przedstawionych danych wynika paradoks znacząco wzrosła liczba bezrobotnych posiadających kwalifikacje w zawodach usługowych co można by było tłumaczyć pogorszeniem sytuacji w branży. Przeczy temu jednak liczba ofert pracy zgłoszonych w tej branży stanowią one prawie 12% wszystkich ofert pracy. Pokazuje to jak duże jest niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do oczekiwań pracodawców. Największym problemem jest tutaj brak doświadczenia lub długa przerwa w wykonywaniu zawodu. Pracodawcy poszukujący pracowników na stanowisko fryzjera czy kucharza praktycznie nie chcą przyjmować osób świeżo po szkole, bez doświadczenia zawodowego. Natomiast np. w zawodzie krawcowej, w którym to nie szkoli się aktualnie uczniów w powiecie problemem jest znaleźć pracownika, który mógłby od razu zacząć prace na stanowisku ze względu na to, że większość osób posiadających ten zawód ma długą przerwę w wykonywaniu pracy. Występują również grupy zawodów, w których nie zgłoszono ofert pracy lub zgłoszone oferty stanowią mniej niż 0,5% ogółu. Są to: Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni, Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury, Średni personel do spraw zdrowia Technicy informatycy Pozostali pracownicy obsługi biura Pracownicy opieki osobistej i pokrewni Rolnicy produkcji towarowej Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni Monterzy Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki Kierownicy ds. zarządzania i handlu Kierownicy ds. produkcji i usług Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branż usługowych 14

15 IV. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W 2013 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wodzisławiu Śl.: w 411 zawodach nie zgłoszono ofert pracy, 110 zawodów były zawodami nadwyżkowymi, czyli średnio miesięcznie urząd dysponował mniejszą liczbą ofert pracy niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 81 zawodów było zawodami deficytowymi, czyli średnio miesięcznie urząd dysponował większą ilością ofert pracy w danym zawodzie niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 26 zawodów było zawodami zrównoważonymi, czyli popyt i podaż na te zawody były takie same, w 162 zawodach zgłoszono oferty pracy, jednak w ewidencji urzędu nie figurowały osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania tego zawodu. Ranking 34 zawodów (zgodnie z zalecaną metodologia bez zawodów tzw. pozostałych czyli takich, których 2 ostatnie cyfry w kodzie zawodu wynoszą 9 i 0) o najwyższym wskaźniku deficytowości przedstawia się następująco: LP. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert Średnia miesięczna liczba bezrobotnych Wartość wskaźnika deficytowości 1 Kierowca samochodu dostawczego 2,0833 0, Opiekun osoby starszej 1,5 0, Specjalista do spraw sprzedaży 1,4167 0, Kierowca ciągnika siodłowego 1,4167 0, Doradca klienta 2,0833 0, ,5 6 Spedytor 0,75 0, Goniec 2,0833 0,25 8,

16 8 Operator myjni 0,5833 0, Tokarz / frezer obrabiarek sterowanych numerycznie 9 1,0833 0,1667 6,5 10 Tynkarz 1 0, Kierowca samochodu ciężarowego 11 1,9167 5, Monter konstrukcji stalowych 0,9167 0,1667 5,5 13 Zbrojarz 2,25 0,4167 5,4 14 Dozorca 1,3333 0,25 5, Robotnik gospodarczy 17,1667 3,5833 4, Monter / składacz okien 2,0833 0,5 4, Kosztorysant budowlany 0,3333 0, Technik mechanik maszyn i urządzeń 18 0,3333 0, Recepcjonista hotelowy 0,3333 0, Sprzedawca w branży mięsnej 0,3333 0, Pakowacz 3,3333 0, Technik fizjoterapii 0,9167 0,25 3,6667 Operator obrabiarek sterowanych 23 numerycznie 1,5 0,4167 3,6 24 Florysta 0,5833 0,1667 3,5 25 Sekretarka 1,1667 0,3333 3,5 26 Wulkanizator 0,5833 0,1667 3,5 27 Prasowaczka ręczna 0,5833 0,1667 3,5 28 Technik prac biurowych 21,3333 6,5833 3, Sekretarka medyczna 0,25 0, Konsultant / agent sprzedaży bezpośredniej 30 0,25 0, Opiekun dzieci na przejściach dla 31 pieszych 0,25 0, Portier 1 0,

17 33 Kominiarz 0,25 0, Maglarz 0,25 0, Rozpatrując powyższe dane trudno się nie zgodzić, że w tych zawodach faktycznie brakuje wykwalifikowanej kadry. Szczególnie jeżeli chodzi o kierowców zawodowych. Z roku na rok rośnie liczba ofert pracy w tej branży. W roku 2013 stanowiły one 6% wszystkich ofert pracy. Również branża związana z szeroko rozumianym handlem potrzebuje coraz więcej pracowników. Nie chodzi tutaj jednak o zwykłych sprzedawców ale specjalistów ds. handlu i sprzedaży, doradców klienta, pracowników obsługi klienta, telemarketerów. Brakuje również wykwalifikowanych pracowników w branży budowlanej tynkarzy, zbrojarzy, cieśli. W liście zawodów deficytowych figurują jednak zawody, których nie powinno się rozpatrywać w tym kontekście. Są to jednak zawody do których nie są konieczne żadne specjalne kwalifikacje. Zawodami takimi jest np. goniec, operator myjni, portier, opiekun dzieci na przejściach dla pieszych. Z kolei w zawodach sekretarki medycznej, kominiarza, maglarza oferty pojawiają się rzadko i właściwie nie powinno się ich również brać pod uwagę np. planując szkolenie dla osób bezrobotnych. następująco: Ranking 31 zawodów o najwyższym wskaźniku nadwyżkowości przedstawia się LP. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert Średnia miesięczna liczba bezrobotnych Wartość wskaźnika deficytowości 1 Technik ekonomista 0, ,9167 0, Technik hotelarstwa 0, , Technik usług kosmetycznych 0,0833 2,4167 0, Technik informatyk 0,25 5,75 0, Robotnik drogowy 0,0833 1,9167 0,

18 6 Pedagog 0,75 14,3333 0, Technik budownictwa 0,5 9,1667 0, Nauczyciel przedszkola 0,0833 1,4167 0, Rolnik 0,0833 1,3333 0, Technik handlowiec 0,5833 8,1667 0, Technik elektryk 0,0833 1,0833 0,0769 Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 12 0, ,0833 Elektromonter (elektryk) zakładowy 13 0,3333 3,8333 0,087 Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 14 0,3333 3,75 0, Laborant chemiczny 0,0833 0,9167 0, Kucharz małej gastronomii 0,8333 8,8333 0, Technik administracji 0,5833 6,1667 0, Ratownik medyczny 0,0833 0,8333 0,1 Technik pojazdów samochodowych 19 0,0833 0,75 0, Opiekunka dziecięca 0,0833 0,75 0, Technik rachunkowości 0,0833 0,75 0,1111 Mechanik maszyn i urządzeń 22 przemysłowych 0,25 2,1667 0, Fotograf 0,1667 1,4167 0, Inżynier elektryk 0,0833 0,6667 0, Technik masażysta 0,0833 0,6667 0, Technik elektronik 0,25 1,9167 0, Malarz tapeciarz 0, , Wizażystka / stylistka 0,0833 0,5833 0, Krawiec 1, ,6667 0,

19 30 Mechanik pojazdów samochodowych 1,3333 9,1667 0,1455 Najbardziej zaskakującym wnioskiem nasuwającym się po analizie tabeli zawodów o najwyższym wskaźniku nadwyżkowości jest to, że 1/3 stanowią zawody związane z technikami - na 30 zawodów 11 to technicy. W ubiegłych latach prawie całkowicie zarzucono szkolnictwo zawodowe. Młodzież kształciła się w ogromnej większości w szkołach średnich ogólnokształcących lub liceach profilowanych. Miało to wpływ na to, że w urzędzie tak duży odsetek osób bezrobotnych pozostaje bez zawodu. Z koli młodzież, która chciała mieć zawód nie wybierała szkół zawodowych, które miały fatalną opinię tylko technika. Słabością techników jednak jest bardzo mała liczba praktyk zawodowych. Pracodawcy nie chcą zatrudniać osób, które posiadają wiedze wyłącznie teoretyczną, stanowczo przedkładają nad to wiedze praktyczną. Doskonałym przykładem tego było technikum fryzjerskie po którym absolwentki w ogóle nie mogły znaleźć pracy w zawodzie przegrywając na rynku pracy z absolwentkami szkół zawodowych. Trzeba jednak wskazać tez na pewną niekonsekwencję w zachowaniu pracodawców. W coraz większej liczbie zgłoszonych ofert pracy wymagają od kandydatów wykształcenia średniego jednocześnie żądając właśnie praktyki zawodowej. Może to być również efektem właśnie efektem stereotypowego przeświadczenia, że trzeba mieć wykształcenie. Całe szczęście widać już powoli zmianę tego myślenia i znowu dołask wracają powoli szkoły zawodowe dające absolwentom przede wszystkim zawód. 19

20 Zawody zrównoważone (wszystkie): LP. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert Średnia miesięczna liczba bezrobotnych Wartość wskaźnika deficytowości 1 Inżynier automatyki i robotyki 0,1667 0, Pozostali specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani 2 0,1667 0, Nauczyciel / instruktor praktycznej nauki zawodu 3 0,0833 0, Nauczyciel języka rosyjskiego 0,0833 0, Nauczyciel informatyki w szkole podstawowej 5 0,0833 0, Specjalista do spraw reklamy 0,1667 0, Archiwista 0,1667 0, Dietetyk 0,3333 0, Asystentka stomatologiczna 0,25 0,25 1 Asystent osoby niepełnosprawnej 10 0,5 0, Pracownik obsługi płacowej 0,0833 0, Pracownik d/s osobowych 0,0833 0, Opiekun medyczny 0,4167 0, Szklarz 0,0833 0, Spawacz ręczny łukiem elek- 15 trycznym 0,3333 0, Monter konstrukcji aluminiowych 16 0,0833 0, Szlifierz metali 0,0833 0, Mechanik maszyn i urządzeń 18 do obróbki metali 0,0833 0,

21 19 Monter - elektronik 0,0833 0, Pozostali monterzy elektronicy i serwisanci urządzeń elektronicznych 20 0,25 0,25 1 Monter sieci telekomunikacyjnych 21 0,0833 0, Ubojowy 0,1667 0, Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż 23 0,0833 0, Operator sprzętu ciężkiego 0,4167 0, Pokojowa 0,0833 0, Trudno wyciągać szersze wnioski przyglądając się zawodom zrównoważonym. Z reguły są to zawody rzadko spotykane w których zarówno ofert pracy jak i bezrobotnych jest bardzo mało. 21

22 V. Wnioski W roku 2013 niestety nastąpił dalszy wzrost liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie, osiągając na koniec roku wartość ponad 5,5 tysiąca osób. Widać jednak pierwsze pozytywne odznaki poprawy sytuacji. W ostatnich latach przy ciągłym wzroście liczby osób zarejestrowanych malała również liczba ofert pracy zgłoszonych do urzędu. W roku 2013 udało się to jednak przełamać liczba ofert pracy w końcu zaczęła rosnąć. Najbardziej poprawiła się sytuacja w handlu. Mimo ogólnego wzrostu liczby bezrobotnych spała liczba sprzedawców pozostających bez pracy. Z kolei w stosunku do roku poprzedniego wzrosła liczba ofert pracy w tym zawodzie. Nie zmienia to jednak faktu, że sprzedawcy to nadal najliczniejsza grupa zawodowa pozostająca bez pracy. Wynika to z tego, że wśród kobiet jest to jeden z najpopularniejszych zawodów, a pracodawcy nie zawsze wymagają wykształcenia kierunkowego. Branżą na, którą trzeba zwrócić uwagę jest branża usługowa. Mamy tutaj doczynienia z ogromnym niedopasowaniem kwalifikacji osób bezrobotnych do oczekiwań pracodawców. Chodzi przede wszystkim o takie zawody jak fryzjer, kucharz, krawcowa, mechanik samochodowy. W urzędzie figurują osoby posiadające te zawody i liczba tych osób ciągle rośnie, a pracodawcy nie potrafią znaleźć odpowiednich pracowników. Najprostszym wytłumaczenie było by stwierdzenie, że osoby zarejestrowane w urzędzie posiadają nie aktualne kwalifikacje. W dużej liczbie przypadków jest to faktem jednak często oczekiwania pracodawców są zbyt wygórowane i nieadekwatne co do stanowiska. Przykładem może być wymaganie wykształcenie średnie w zawodach w których wystarczyło by zawodowe poparte ponadto odpowiednia praktyką. Rynek pracy przy tak wysokim bezrobociu jest ewidentnie rynkiem pracodawców i oczekują oni iż nowo przyjmowany pracownik nie będzie wymagał nauki ani wprowadzania na stanowisko. To dyskwalifikuje osoby młode, kończące szkoły jak również osoby, które z różnych przyczyn miały przerwę w zawodzie. Ważną role w tej sytuacji powinni odgrywać w urzędzie doradcy 22

23 zawodowi, którzy powinni współpracować z pracodawcami pomagając im tak określić wymagania zawarte w ofercie by przy minimalnych nakładach udało się znaleźć odpowiednia osobę. Z drugiej strony znając potrzeby i oczekiwania pracodawców pracować z osobami bezrobotnymi zarówno nad ich motywacją do pracy jak i wskazywać możliwe kierunki dodatkowych szkoleń czy innych form pomocy pozwalających dostosować kwalifikacje do tych wymogów. 23

24 I. Wstęp Cel opracowania Podstawa opracowania Metodologia opracowania II. Analiza bezrobocia w powiecie wodzisławskim w roku 2013 według zawodów (grup zawodów) III. Analiza ofert pracy pozyskanych w powiecie wodzisławskim według zawodów (grup zawodów) IV. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych V. Wnioski