Możliwości współpracy edukacji pozaformalnej i nieformalnej ze szkołą w świetle nowej podstawy programowej

Transkrypt

1 Możliwości współpracy edukacji pozaformalnej i nieformalnej ze szkołą w świetle nowej podstawy programowej

2 Od roku szkolnego 2009/2010 rok po roku, przez sześć lat począwszy od pierwszej klasy szkoły podstawowej i pierwszej klasy gimnazjum, wprowadzana jest nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego i nowe podręczniki. Oprócz tego wchodzą w życie inne zmiany bardzo istotne dla organizacji pracy szkół.

3 Nowa podstawa programowa wprowadziła bardzo istotne zmiany w ramowych planach nauczania. Najistotniejszą jest nieokreślanie liczby godzin tygodniowo w cyklu kształcenia przeznaczonej na poszczególne obowiązkowe zajęcia edukacyjne. W zamian zostały określone minimalne, ogólne liczby godzin przeznaczone na realizację podstawy programowej z poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych w całym cyklu kształcenia. Dzięki temu pojawia się możliwość bardziej elastycznego niż do tej pory planowania roku szkolnego. Godziny mogą być nierównomiernie rozłożone w trakcie roku szkolnego. Można to wykorzystać dla zorganizowania całych dni nauki poza szkołą. Godziny tak zaplanowanych zajęć mogą być doliczone do czasu pracy uczniów przeznaczonego na konkretny przedmiot oraz do pensum realizowanego przez nauczyciela.

4 Nauczyciele na podstawie znowelizowanej Karty Nauczyciela mają obowiązek, poza swoim pensum, przepracować co najmniej jedną godzinę tygodniowo z uczniami w sposób wychodzący naprzeciw ich indywidualnym potrzebom udzielając im pomocy w przezwyciężaniu trudności, rozwijaniu zdolności lub pogłębianiu zainteresowań.

5 Zmiany pojawiły się w zasadach dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania. W myśl zmienionej ustawy zaproponowany przez nauczyciela program nauczania dopuszcza do użytku w danej szkole dyrektor szkoły. Nauczyciel może zaproponować program nauczania opracowany samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczycielami. Nauczyciel może również zaproponować program opracowany przez innego autora (autorów) lub program opracowany przez innego autora (autorów) wraz z dokonanymi zmianami.

6 Zapisy dotyczące podręczników Do nowej podstawy programowej podręcznik wybiera nauczyciel spośród podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego. Podręcznik przeznaczony do kształcenia ogólnego może zawierać usystematyzowaną prezentację wszystkich lub wybranych treści nauczania z zakresu danych zajęć edukacyjnych na danym etapie edukacyjnym ujętych w podstawie programowej opisanych w szczególności jako: przedmiot, ścieżka edukacyjna, blok przedmiotowy moduł. Może tez zawierać materiały pomocnicze dla ucznia.

7 Począwszy od roku szkolnego 2010/2011 uczniowie tych klas gimnazjum, w których obowiązuje nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego, mają obowiązek realizacji - w trakcie kształcenia w gimnazjum - projektu edukacyjnego. Dyrektorzy gimnazjum, w porozumieniu z radą pedagogiczną, zobowiązani są do określenia szczegółowych warunków realizacji projektu edukacyjnego w szkole, dostosowując te zasady do swoich możliwości organizacyjnych. Udział ucznia w realizacji projektu powinien być uwzględniony w wewnątrzszkolnych kryteriach oceniania zachowania.

8 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach zobowiązuje je do udzielania i organizacji uczniom uczęszczającym do szkół i placówek, ich rodzicom oraz nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej na zasadach określonych w rozporządzeniu.

9 1.Pomoc psychologiczno-pedagogiczna udzielana uczniowi w szkole wynika w szczególności z: niepełnosprawności; niedostosowania społecznego; zagrożenia niedostosowaniem społecznym; ze szczególnych uzdolnień; ze specyficznych trudności w uczeniu się; zaburzeń komunikacji językowej; choroby przewlekłej; sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; niepowodzeń edukacyjnych; 2. W szkole pomoc psychologicznopedagogiczna jest udzielana uczniom w formie: klas terapeutycznych; zajęć rozwijających uzdolnienia; zajęć dydaktyczno-wyrównawczych; zajęć specjalistycznych innych zajęć o charakterze terapeutycznym; porad i konsultacji.

10 podstawa programowa zachęca do wzbogacania i pogłębiania treści nauczania, podstawa programowa nie określa liczby godzin tygodniowo w cyklu kształcenia na obowiązkowe zajęcia edukacyjne co można wykorzystać do zorganizowania całych dni nauki poza szkołą, nauczyciel ma obowiązekza swoim pensum przepracować co najmniej jedną godzinę tygodniowo z uczniami po to, aby między innymi rozwijać ich zdolności lub pogłębiać zainteresowania. program opracowuje nauczyciel samodzielnie lub we współpracy z innymi nauczycielami, nauczyciel może zaproponować program opracowany przez innego autora, dyrektor szkoły przed zatwierdzeniem programu może zasięgać opinii konsultanta lub doradcy metodycznego, program może być opracowany do wybranych treści nauczania z zakresu danych zajęć edukacyjnych,

11 warunkiem dopuszczenia do użytku szkolnego podręcznika jest uzyskanie pozytywnych opinii sporządzonej przez rzeczoznawców, przy ocenie merytorycznej podręcznika bierze się pod uwagę zgodność treści z przepisami prawa i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi tj. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, Konwencji o Prawach dziecka oraz innych umów i konwencji, których postanowienia dotyczą zakresu treści nauczania dla poszczególnych przedmiotów( dotyczy podręczników historii i geografii).

12 Edukacja pozaformalna - odnosi się do każdej świadomie zorganizowanej działalności oświatowej, która odbywa się poza ustalonym systemem kształcenia formalnego, podejmowana samodzielnie czy też w ramach zorganizowanej akcji, umożliwiająca określonej grupie uczestników osiągniecie założonych celów np.: warsztaty, treningi, szkolenia, kursy.

13 Edukacja nieformalna - niezorganizowany i niesystematyczny proces odbywający się faktycznie w ciągu całego życia, dzięki któremu jednostka nabywa wiedze i umiejętności, kształtuje swoje postawy, utrwala wartości, korzystając z codziennego doświadczenia oraz wychowawczego wpływu swojego środowiska np.: rodzina, sąsiedzi, rówieśnicy, praca, rozrywka, mass media.

14 1. Współpraca w zakresie kształcenia uczniów, 2. Współpraca w zakresie doskonalenia nauczycieli, 3. Współpraca w zakresie doskonalenia konsultantów metodycznych, 4. Współpraca w zakresie doskonalenia dyrektorów i administracji szkolnej, 5. Współpraca w zakresie przygotowywania programów i podręczników, 6. Współpraca w zakresie doskonalenia rzeczoznawców MEN recenzujących podręczniki szkolne i środki dydaktyczne

15 1. Przygotowanie oferty zajęć pozaszkolnych umożliwiających zorganizowanie całych dni nauki poza szkołą w formie: wycieczek szkolnych, warsztatów terenowych, ścieżek dydaktycznych, zajęć w zielonych szkołach. 2. Opracowanie materiałów edukacyjnych umożliwiających realizację w szkole programowych i ponadprogramowych treści ekologicznych i na rzecz zrównoważonego rozwoju np.: broszury informacyjne, gry dydaktyczne, programy multimedialne, kolorowanki, kursy, szkolenia e-learningowe

16 3. Stworzenie możliwości realizacji gimnazjalnego projektu edukacyjnego w zakresie edukacji ekologicznej i dla zrównoważonego rozwoju w ośrodkach edukacji ekologicznej prowadzonych przez organizacje pozarządowe, np. udostępnienie laboratoriów terenowych, zestawów badawczych, prowadzenie szkoleń w zakresie monitoringu środowiska. 4. Przygotowanie oferty dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych np.: organizowanie turnusów terapeutycznych w bliskości z przyrodą, przystosowanie materiałów edukacyjnych dla wybranych grup uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych ( uzdolnionych, niewidomych, niesłyszących, ze specyficznymi trudnościami w nauce) dostosowanie ścieżek dydaktycznych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych.

17 5. Przygotowanie zintegrowanej oferty przez instytucje reprezentujące edukację nieformalną dla szkół w zakresie zrównoważonego rozwoju np. ogólnopolskie kampanie reklamowe w radiu, prasie, telewizji, na bilbordach ułatwiające realizację celów edukacyjnych z podstawy programowej przygotowanie programów telewizyjnych i audycji radiowych skorelowanych z podstawą programową i harmonogramem pracy szkoły. 6. Wspieranie realizacji projektów gimnazjalnych przez środki masowego przekazu (emisja audycji, reportaży telewizyjnych i radiowych, spotów reklamowych przygotowanych przez uczniów w ramach projektów edukacyjnych, druk artykułów w prasie lokalnej )

18 1. Organizowanie doskonalenia dla nauczycieli w kraju w formie: szkoleń, warsztatów, kursów stacjonarnych, kursów e-learningowych, poświęconych programowym i ponadprogramowym treściom edukacji za rzecz zrównoważonego rozwoju 2. Prowadzenie krótkich szkoleń dla rad pedagogicznych w zakresie zrównoważonego rozwoju, 3. Pomoc w przygotowaniu programu szkolnych zajęć z zakresu edukacji ekologicznej obejmujących treści programowe i ponadprogramowe,

19 4. Stwarzanie możliwości korzystania z dobrych praktyk w zakresie edukacji ekologicznej poprzez: Organizowanie wizyt studyjnych za granicą i w kraju, Tworzenie internetowego banku dobrych praktyk, Wydawanie poradników dla nauczycieli 5. Przygotowanie pomocy dydaktycznych ułatwiających realizację treści ekologicznych w szkole, 6. Zamieszczanie artykułów poświęconych metodyce i treściom edukacji ekologicznej w wiodących czasopismach dla nauczycieli.

20 7. Zintensyfikowanie działania w obszarze konkursów dla nauczycieli i szkół przez ogłoszenie następujących konkursów: konkurs dla nauczycieli na podręcznik do modułu rozwój zrównoważony do podstawy programowej przedmiotu Przyroda w liceum, konkurs na program dni nauki poza szkołą poświęcone edukacji dla zrównoważonego rozwoju, konkurs dla nauczycieli na napisanie programu zajęć (w ramach 19 godziny) dla uczniów zainteresowanych problematyką zrównoważonego rozwoju, konkurs dla nauczycieli na najlepszy program nauczania przedmiotu pod kątem realizacji edukacji dla zrównoważonego rozwoju lub program do treści zrównoważonego rozwoju zawierających się w obrębie danego przedmiotu np. przyrody w LO.

21 1. Przygotowanie oferty szkoleń dla dyrektorów szkół z wykorzystaniem gier symulacyjnych i studiów przypadków oraz wizyt studyjnych w zakresie: zarządzania środowiskowego placówką edukacyjną, przeprowadzenia audytu środowiskowego.

22 Edukacja personelu szkolnego w zakresie pracy w placówce, w której prowadzone jest zarządzanie środowiskowe. Szkoleniami proponuje się objąć: pracowników sekretariatu, gastronomii, obsługi.

23 1. Wywarcie wpływu na MEN przez NGO aby przy ocenie merytoryczno-dydaktycznej podręcznika, niezbędnej do jego zatwierdzenia do użytku szkolnego, rzeczoznawca brał pod uwagę zawartość treści związanych z edukacją na rzecz zrównoważonego rozwoju w tym edukacją ekologiczną wynikających z postawnowień międzynarodowych i krajowych. 2. W przypadku wprowadzenia takich zmian zaleca się przeszkolić rzeczoznawców ministerialnych, opiniujących podręczniki. 3.. Przygotowanie lub wsparcie w przygotowaniu podręczników do modułu lub bloku treści nauczania obejmujących edukację ekologiczną

24 1. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego w polskiej szkole daje możliwości współpracy edukacji pozaformalnej i nieformalnej ze szkołą na kilku płaszczyznach. 2. Wynikające z zapisów w podstawie programowej możliwości działania pokrywają się w dużej części z działaniami dotychczas podejmowanymi przez edukację pozaformalną i nieformalną. 3. Obecnie prowadzone działania cechuje ogromna różnorodność. Jednak są one w niewielkim stopniu skorelowane z treściami edukacji formalnej i harmonogramem pracy szkół. Charakteryzuje je duże rozproszenie i różna intensywność w poszczególnych województwach. 4. Istnieje konieczność wypracowania i wdrożenia wspólnego (np. krajowego) modelu współpracy edukacji pozaformalnej i nieformalnej ze szkołą w zakresie edukacji na rzecz zrównoważonego umożliwiającego realizację zarówno podstawy programowej jak i Strategii Edukacji dla ZR.

25 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ