Wspomnienia z Jubileuszu 25-lecia Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych

Transkrypt

1 Wspomnienia z Jubileuszu 25-lecia Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych 14 listopada 2013 r. w Villa Pallas odbyła się uroczystość związana z obchodami 25- lecia istnienia Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych. Powołany w 1988 r., miał już za sobą lata funkcjonowania w ramach utworzonego w 1972 r. Zakładu Historii czy nawet wcześniej od 1969 r., gdy w nowo powołanej Wyższej Szkole Nauczycielskiej rozpoczęto kształcenie na kierunku zawodowym filologia polska z historią. Jednak pierwszy egzamin magisterski z historii odbył się pod koniec lipca 1976 r. i to na studiach niestacjonarnych; od następnego roku magisteria z historii nadano już 22 absolwentom i odtąd z niewielkimi przerwami kształceni są tu historycy zarówno na studiach magisterskich, jak i od 2005 r. (po wdrożeniu systemu bolońskiego) licencjaci. Magistrów historii na studiach stacjonarnych wypromowano 1794, a na niestacjonarnych 702. Do tego należy dodać 400 absolwentów studiów licencjackich (od 2008 r.) i 69 na niestacjonarnych (też od 2008 r.). Na bibliotekoznawstwie magisteria uzyskało 401 absolwentów na studiach stacjonarnych i 301 na niestacjonarnych, a licencjaty 141 na stacjonarnych i 111 na niestacjonarnych. Kierunek stosunki międzynarodowe ukończyło 1373 licencjatów studiów stacjonarnych i 532 niestacjonarnych. Łącznie w Instytucie wypromowano 3297 magistrów i 2626 licencjatów. Po przemianach politycznych w Polsce wzrasta zainteresowanie małą Ojczyzną regionem czy miejscem zamieszkania. Coraz powszechniejsze są poszukiwania korzeni i tworzenie drzew genealogicznych. Ogromną popularnością cieszą się rekonstrukcje historyczne. W archiwach kwerendy przeprowadzają nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci przeszłości. To jedynie potwierdza prawdę, że historia jest nadal nieodzownym elementem tożsamości osób, rodzin, grup etnicznych, narodów i państw. Jest to zrozumiałe zwłaszcza na Warmii i Mazurach, gdzie zmienne losy krainy i ludzi stanowią współcześnie fascynujące pole badań naukowych w różnych wymiarach historycznym, kulturowym, narodowościowym, wyznaniowym, gospodarczym czy politycznym. Pracownicy Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych są świadomi tego genius loci i dlatego też badania regionalne były i są priorytetem w działalności naukowej. Ułatwiają je bardzo bogate zasoby archiwów w Olsztynie, lokalne tradycje historyczne sięgające czasów nowożytnych, zintensyfikowane w XIX wieku (ośrodki braniewski i królewiecki), liczne edycje źródeł i wybitni mieszkańcy tych ziem, by tylko wspomnieć Mikołaja Kopernika. Specyfika regionu i jego położenie geograficzne wpłynęły również na naukowe zainteresowania przeszłością dawnych Kresów Wschodnich oraz dzisiejszych Litwy, Białorusi i Ukrainy, Obwodu Kaliningradzkiego i całej Rosji. Na tym polu pracownicy Instytutu, reprezentujący zarówno historię, jak i stosunki międzynarodowe, odnoszą liczne sukcesy. Coraz powszechniejszym zjawiskiem są wspólne konferencje naukowe, a nawet realizacja tematów badawczych. Złożona historia Warmii i Mazur (byłych Prus Wschodnich) stanowi też naturalny pomost do międzynarodowej współpracy ze środowiskami naukowymi w Niemczech. Nadal ważnym wątkiem wspólnych przedsięwzięć są dzieje Zakonu Krzyżackiego. W ostatnich latach w naszym Instytucie ukazały się na ten temat znaczące prace i przyczynki naukowe. Nawiązano współpracę z obecnym Wielkim Mistrzem Zakonu bp. dr. Brunonem Platterem z Wiednia, który kilkakrotnie odwiedził Olsztyn i wygłosił referaty. Gościliśmy też wybitnego znawcę dziejów Zakonu, prof. Udo Arnolda, a w 2012 r. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski nadał mu doktorat honoris causa. Kilku pracowników Instytutu zostało zaproszonych do udziału we władzach stowarzyszeń naukowych w Niemczech. Bardzo dobrze rozwija się współpraca z Historischer Verein für Ermland. Często naukowcy odwiedzają archiwa berlińskie, a zwłaszcza Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz. Oczywiście, naturalnym polem badań naukowych jest przeszłość Polski w jej historycznych granicach. Jest ona rozpoznawana w różnych okresach z intensyfikacją w

2 czasach nowożytnych i najnowszych. Ostatnio zauważa się nawet przesunięcie ram chronologicznych na losy po 1945 r., co stało się możliwe dzięki udostępnieniu nowych archiwaliów. Obchodzony jubileusz to doskonała okazja, by przedstawić jego działalność oraz dorobek naukowy. Uczyniono to w okolicznościowej publikacji pt. Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie ( ). Dzieje Profil badawczy Absolwenci, red. A. Kopiczko, Olsztyn 2013, ss *** W uroczystości jubileuszowej wzięli udział oprócz pracowników Instytutu przedstawiciele władz państwowych i samorządowych Wiceprezydent Olsztyna, Pani Halina Zaborowska-Boruch, Radca Wojewody Warmińsko-Mazurskiego, Pan Bogumił Osiński i Dyrektor Departamentu Kultury i Edukacji Urzędu Marszałkowskiego, Pan Zdzisław Fadrowski. Uczestniczyli także Prorektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego prof. dr hab. Grzegorz Białuński, Kolegium Dziekańskie Wydziału Humanistycznego na czele z dr. hab. Andrzejem Szmytem, prof. UWM oraz prof. dr hab. Janusz Małłek z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (doktor honoris causa naszego Uniwersytetu). Dostojni Goście w części powitalnej przekazali gratulacje i życzenia. Dalsza część spotkania przebiegała już we wspólnotowej atmosferze, co można zobaczyć na dołączonych zdjęciach. Część powitalna Od lewej: Dziekan Wydziału Humanistycznego dr hab. Andrzej Szmyt, prof. UWM, Prorektor UWM prof. dr hab. Grzegorz Białuński, Dyrektor Departamentu Kultury i Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Zdzisław Fadrowski, Wiceprezydent Olsztyna Halina Zaborowska-Boruch, Radca Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Pan Bogumił Osiński, prof. dr hab. Janusz Małłek (UMK) i dyrektor IHiSM prof. dr hab. Andrzej Kopiczko

3 Pracownicy IHiSM podczas części powitalnej Przemawia Wiceprezydent Olsztyna, Pani Halina Zaborowska-Boruch Przemawia Radca Wojewody Warmińsko- Mazurskiego, Pan Bogumił Osiński

4 Gratulacje od Dyrektora Departamentu Kultury i Edukacji Urzędu Marszałkowskiego, Pana Zdzisława Fadrowskiego Gratulacje przekazuje Prorektor UWM, prof. dr hab. Grzegorz Białuński Życzenia od Dziekana Wydziału Humanistycznego, dr. hab. Andrzeja Szmyta, prof. UWM Gratulacje składane przez prof. dr. hab. Janusza Małłka (UMK w Toruniu) Wspólne świętowanie

5