Nr listopada 2013

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy Sektorowe Michał Koleśnikow Kierownik, rynek zbóż tel michal.kolesnikow@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Koordynator Sekcji; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Monika Drażek rynek mięsa tel monika.drazek@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Joanna Karpińska-Klukowska tel joanna.karpinska1@bgz.pl Anna Kitala rynek roślin oleistych tel anna.kitala@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Zboża: Ukraina w bieżacym roku zbierze rekordowa ilość ziarna kukurydzy mln t. Jest to 2,5-krotnie więcej niż jeszcze trzy lata temu. Eksport w sezonie 2013/14 może wynieść nawet 18 mln t. Tym samym Ukraina umocni się na pozycji czwartego największego eksportera na świecie. Rośliny oleiste: Znaczenie Ukrainy jako dostawcy oleistych i produktów będacych wynikiem ich przerobu na rynek światowy powinno wzrosnać w bieżacym sezonie 2013/2014. Mięso: Sytuacja w branży ubojni we Francji jest raczej niekorzystna. Kolejne zakłady ogłaszaja redukcje w zatrudnieniu, niektóre zgłaszaja nawet wnioski o upadłość. Na rynku trzody chlewnej w pierwszym tygodniu listopada odnotowano kolejny spadek cen żywca do poziomu 5,33 zł/kg, co stanowi 17-procentowa obniżkę w okresie ośmiu tygodni. Mleko: W latach udział Rosji w polskim eksporcie przetworów mleczarskich sięgał 3-4%. W pierwszych trzech kwartałach 2013 r. wartość sprzedaży na rynek rosyjski wzrosła o 65% w relacji rocznej do 94,6 mln euro, zaś jej udział w całkowitym eksporcie do 8%. Owoce i warzywa: Prawdopodobny spadek cen owoców cytrusowych w sezonie 2013/2014. Zmiana struktury upraw sadowniczych w kraju w latach Ważne daty: Data do Wydarzenie Nabór wniosków o pomoc z PO RYBY na Rekompensaty społeczno-gospodarcze w celu zarzadzania krajowa flota rybacka. Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica 101,31 EUR/t 423,30 PLN/t Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 111,39 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku Masło w blokach Buraki cukrowe cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2013 r (4,2371 zł/euro). Okres obowiazywania cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,19 3,04 4,92 2,69 10, ,18 3,05 4,89 2,69 10, ,18 3,10 4,98 2,64 10, ,19 3,12 5,00 2,62 10,49 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek europejski Ukraina - produkcja i eksport kukurydzy Ukraina w bieżacym roku zbierze rekordowa ilość ziarna kukurydzy. Zbiory maja być 2,5-krotnie większe niż zaledwie trzy lata temu. Eksport ma wzrosnać w jeszcze większym stopniu. Według prognoz Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa w 2013 r. Ukraina wyprodukuje około 29 mln t ziarna kukurydzy (wg IGC 28 mln t). Dla porównania różne prognozy dla Polski, mówia o produkcji około 3,5-4,0 mln t. Praktycznie nie ma watpliwości, że Ukraina w bieżacym roku osiagnie rekord w produkcji tego gatunku zboża. Dotychczasowy rekord został ustanowiony w 2011 r. Wówczas produkcja wyniosła 22,8 mln t. Warto zauważyć, że jeszcze zaledwie kilka lat temu w okresie Ukraina produkowała rocznie przeciętnie 7,0 mln t ziarna kukurydzy. Następnie w latach produkcja podskoczyła i wahała się w granicach 10,5-12,0 mln t. Jednak od tego czasu produkcja wzrosła jeszcze bardziej i w bieżacym roku może być o ponad 140% większa niż w roku Na tak duży wzrost produkcji na przestrzeni trzech ostatnich lat złożył się zarówno większy areał (o 81%), ale również duży zwiększenie przeciętnych plonów (o 34%). Wzrost plonów w bieżacym roku jest oczywiście spowodowany, przynajmniej częściowo, sprzyjajacymi warunkami pogodowymi w okresie wegetacji. Jednakże prawdopodobnie wynika również z większego zaangażowania środków produkcji w prowadzeniu uprawy, która w ostatnich latach była tak opłacalna. Wysoka dochodowość produkcji kukurydzy wpłynęła również na wzrost areału. Dodatkowo w bieżacym roku przyczyniła się do niego również opóźniona wiosna, kiedy rolnicy musieli zrezygnować z siewów innych zbóż na rzecz kukurydzy. W stosunku do sytuacji sprzed trzech lat najbardziej obniżył się areał uprawy jęczmienia (o 24%). Jednak spadek powierzchni uprawy jęczmienia jest o połowę mniejszy niż zanotowany w tym samym czasie wzrost powierzchni kukurydzy. A warto wspomnieć, że w tym samym czasie wzrosła jednocześnie o 3% powierzchnia uprawy pszenicy. Łaczna powierzchnia zbóż na Ukrainie w ciagu trzech ostatnich lat wzrosła o 10%, do czego zdecydowanie najbardziej przyczynił się wzrost powierzchni uprawy kukurydzy. Oprócz gwałtownego wzrostu produkcji kukurydzy, Ukraina notuje jeszcze szybszy przyrost jej eksportu. O ile w sezonie 2010/11 nasz wschodni sasiad wyeksportował 5,0 mln t kukurydzy, to w sezonie 2013/14 według prognoz USDA eksport może wynieść aż 18,0 mln t. Oznacza to wzrost o 260%. Ukraina jest obecnie największym eksporterem kukurydzy na wschodniej półkuli i trzecim największym na świecie, po Stanach Zjednoczonych, Brazylii, tuż za Argentyna. Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż ( ) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz Jęczmień Kons Pasz Brow. 838 nld nld 854 Kukurydza Pasz Owies Kons. 506 nld nld 507 Pasz nld Pszenżyto Pasz nld 644 Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t ( ) PLN/t 747,6 515,4 741,6 640,2 t/t-1 ( ) -1,3 0,0 0,5-0,2 t/t-2 ( ) 2,3 2,7 1,7-0,5 t/t-3 ( ) 1,2 2,5 3,8 0,0 t/t-4 ( ) 1,7 1,7 6,4-0,2 r/r -23,0-25,5-13,5-26,7 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 203 1, , ,7 Niemcy 195 2, , ,7 Czechy 176 3,3 bd bd 154-5,6 Słowacja 160-2,5 138 bd 141 1,5 Węgry 158-0, , ,3 UE , , ,7 Polska 182 4, , ,1 UE-27= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże XII 13 III 14 V 14 VII 14 CBOT kukurydza 166,13 169,44 172,59 175,42 pszenica SRW 236,78 240,45 241,92 240,89 MGE pszenica DNS 255,96 259,56 262,50 265,00 KCBT pszenica HRW 256,54 257,28 256,91 253,75 MATIF pszenica 204,50 (I) 203,00 202,25 - LIFFE pszenica 165,00 (I) 167,00 167,75 170,05 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste Rynek światowy Znaczenie Ukrainy jako dostawcy oleistych i produktów będacych wynikiem ich przerobu na rynek światowy powinno wzrosnać w bieżacym sezonie 2013/2014 Wysoka tegoroczna produkcja oleistych na Ukrainie powinna przyczynić się do zwiększenia eksportu tych surowców, jak również olejów i śrut w sezonie 2013/2014 w odniesieniu do sezonu poprzedniego. Ukraina prawdopodobnie umocni swoja pozycję jako kraj należacy do czołówki największych globalnych dostawców oleistych oraz produktów będacych wynikiem ich przetwórstwa na rynek światowy. Dotyczy to w szczególności oleju słonecznikowego i śruty słonecznikowej oraz rzepaku. Tegoroczna produkcja oleistych na Ukrainie była rekordowo wysoka. Oil World szacuje, że wyniosła 14,45 mln t wobec 12 mln t przed rokiem i 13,2 mln t przed dwoma laty, co oznacza wzrost odpowiednio o 21% i 9%. Tak jak w poprzednich latach w strukturze zbiorów dominował słonecznik (66% udziału w produkcji oleistych ogółem; 9,6 mln t). Na drugim miejscu uplasowała się soja (17%; 2,5 mln t), natomiast na trzecim rzepak (16%; 2,35 mln t). Rzepak Tegoroczne zbiory rzepaku na Ukrainie były wyższe o ponad 80% od tych w 2012 roku i o ponad 60% od tych w 2011 roku. W III kwartale br. eksport ukraińskiego rzepaku wyniósł blisko 1,3 mln t wobec 0,6 mln t w tym samym okresie w 2012 roku. Oil World oczekuje, że w całym sezonie 2013/2014 całkowity wywóz rzepaku może wynieść 2,1-2,2 mln t wobec niecałych 1,3 mln t w sezonie 2012/2013. Jeśli ta prognoza się sprawdzi, byłby to drugi najwyższy wolumen eksportu ukraińskiego rzepaku w historii. Oil World przewiduje, że w bieżacym sezonie 2013/2014 wzrośnie również wywóz ukraińskiego oleju rzepakowego oraz śruty, jednak wolumen ich eksportu pozostanie niewielki. Ukraina eksportuje przede wszystkim nasiona rzepaku. W poprzednich latach udział eksport rzepaku w jego produkcji kształtował się na poziomie ok. 90%. Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 ( ) -1,26 3,23 0,12 1,64 t/t-2 ( ) -3,26-0,14-1,93 2,99 t/t-3 ( ) -2,94 0,15 0,82 2,87 t/t-4 ( ) -1,46 0,55 2,25 2,65 r/r -25,48-19,97-18,41-19,25 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak XII ,50 I ,47 405,70 III ,03 396,50 378,50 (II 14) V ,37 387,90 376,00 VII ,46 373,50 (VIII 14) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France Słonecznik Tegoroczne zbiory nasion słonecznika na Ukrainie były wyższe o blisko 15% od tych w 2012 roku i zbliżone do tych z 2011 roku. W przeciwieństwie do rzepaku, Ukraina znaczna część słonecznika przetwarza (ok. 95% zbiorów) i eksportuje przede wszystkim olej i śrutę. Oil World, zakładajac krajowe zużycie oleju słonecznikowego na stabilnym poziomie, prognozuje wzrost eksportu oleju słonecznikowego z Ukrainy w sezonie 2013/2014 do 3,4-3,5 mln t (o 10% r/r) oraz wzrost wywozu śruty słonecznikowej do 3,6-3,7 mln t (o 20% r/r). Przypomnijmy, że w poprzednich latach Ukraina była największym dostawca rzepaku i śruty słonecznikowej do Polski. Jej udział w polskim imporcie rzepaku w latach przekroczył 60%, natomiast w przypadku importu śruty słonecznikowej wyniósł blisko 90%. 3 AgroTydzień

4 Mięso Rynek krajowy Rynek trzody Na rynku trzody chlewnej w tygodniu odnotowano kolejny spadek cen żywca do poziomu 5,33 zł/kg, co stanowi 17-procentowa obniżkę (o 0,91 zł/kg) w okresie ośmiu tygodni (wyłaczaj ac tydzień ). Co więcej, analizujac zmiany cen w przeciagu ostatnich siedmiu lat, okazuje się, że w omawianym okresie obniżały się one średnio o 0,40 zł/kg, zatem obecne spadki sa znacznie głębsze. Tak niskiej ceny nie obserwowano również na rynku od czerwca br., kiedy to w pierwszym tygodniu płacono przeciętnie 5,23 zł/kg. Należy również zaznaczyć, że od połowy br. obserwujemy spadki cen pasz. Jednak pomimo tych obniżek po stronie kosztów, opłacalność produkcji trzody pozostaje nadal na niskim poziomie. Rynek europejski Sytuacja w sektorze ubojni we Francji Jak podaje prasa francuska, sytuacja w branży ubojni mięsa w tym kraju jest dosyć niekorzystna. W ostatnich tygodniach media donosiły o kolejnych zwolnieniach grupowych w firmach zajmujacych się rozbiorem mięsa wieprzowego i wołowego zlokalizowanych szczególnie w regionie Bretanii. W tym co najmniej dwa duże podmioty z grupy Gad zdecydowały się na redukcję zatrudnienia o ponad połowę;łacznie ok. dziewięćset pracowników może stracić pracę. Podobna niekorzystna sytuacja, jak podaja media, występuje w Belgii, Danii i Austrii. O trudnej sytuacji w branży mówi się już od 2012 r., kiedy to media i przedstawiciele z sektora zaczęli wskazywać na problem tzw. social dumping wynikajacy z różnych przepisów dot. wynagrodzenia pracowników w UE. Mianowicie według prawa francuskiego minimalne wynagrodzenie za godzinę wynosi ok euro, kiedy w Niemczech taka minimalna stawka nie obowiazuje. Skutkiem tego pracodawca w ubojni w Niemczech oferuje często wynagrodzenie o połowę niższe niż we Francji. Takie stawki okazuja się być nadal interesujac dla osób pochodzacych szczególnie z Rumunii czy Bułgarii, które korzystajac z wolnego przepływu pracowników na terenie UE, tzw. dyrektywa usługowa, chętnie podejmuja pracę w ubojniach w Niemczech. Tak znaczne różnice spowodowały, że żywiec z Francji jest często transportowany do ubojni w Niemczech i stamtad, już jako gotowy produkt, wysyłany jest do sklepów we Francji. W obliczu takiej przewagi konkurencyjnej po stronie kosztów zatrudnienia coraz więcej małych jak i większych podmiotów z branży we Francji czy Belgii jest zmuszona do ogłoszenia upadłości. Ten problem stał się na tyle widoczny, że jest również omawiany w Parlamencie Europejskim i Komisji Europejskiej. Jak na razie decydenci nie znaleźli sposobu na rozwiazanie kwestii utrzymania równowagi konkurencyjnej. Istnieje obawa, że jeśli ten precedens w Niemczech będzie nadal występował, może to znacznie osłabić pozycję firm zajmujacych się ubojem we Francji, Belgii, Danii czy Austrii. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 5,33 5,42 5,32 5,37 5,26 Prosięta do 20 kg 168,52 163,68 170,88 171,25 179,29 Byki do 2 lat (URO) 6,71 6,40 6,77 6,68 - Byki >2 lat (R) 6,63 6,33 6,74 6,62 - Krowy (ROP) 4,55 4,38 4,57 4,57 - Jałówki (URO) 6,23 5,74 6,30 6,28 - Bydło ogółem 5,82 5,41 5,89 5,84 - Kurczęta brojlery 3,52 3,56 3,48 3,52 3,59 Indory 6,34 6, ,12 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 5,33 PLN/kg 5,82 PLN/kg 3,52 PLN/kg 6,34 PLN/kg t/t-1 ( ) -4,0-0,9-1,7 0,2 t/t-2 ( ) -6,5-1,0-4,0-1,2 t/t-3 ( ) -7,6-1,9-4,8-0,6 t/t-4 ( ) -7,8-1,3-5,4-1,7 r/r -7,0-6,9-7,5 12,8 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E+S Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 167,87 372,31 266,00 Francja 158,00 386,95 225,00 Holandia 149,89 333,34 200,00 Dania 166,78 391,65 261,17 Polska 169,94 305,71 120,70 Czechy 176,29 310,12 190,78 Węgry 168,45 240,19 178,57 Litwa 175,99 267,02 145,73 Słowacja 182,94 336,39 190,54 Rumunia 196,33 274,00 157,95 UE średnio 172,24 375,04 187,83 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Rynek krajowy Handel zagraniczny z Rosja 22 listopada br. zakończa się kontrole polskich zakładów mięsnych i mleczarskich posiadajacych uprawnienia do handlu z Rosja, prowadzone przez rosyjskie służby weterynaryjne. Ich wynik może mieć dość duże przełożenie na sytuację branży mleczarskiej. W latach udział Rosji w polskim eksporcie przetworów mleczarskich sięgał 3-4%. Wyjatkiem był 2010 rok gdy wzrósł on do prawie 7% (w 2011 r. ponownie obniżył się do 4%). W ubiegłym roku nastapiła intensyfikacja sprzedaży na rynek rosyjski wartość eksportu artykułów mlecznych z Polski przekroczyła 83,4 mln euro i była o 65% wyższa niż w 2011 roku oraz ponad 2-krotnie wyższa w porównaniu do średniej z lat W tym samym czasie wartość wywozu ogółem przetworów mleczarskich wyniosła 1364,2 mln euro, tj. o 4% więcej w relacji rocznej i o 38% więcej wobec średniej z lat Tym samym udział Rosji w eksporcie artykułów mlecznych zwiększył się do 6%. W pierwszych trzech kwartałach 2013 r. wartość sprzedaży na rynek rosyjski wzrosła o kolejne 65% w relacji rocznej do 94,6 mln euro, zaś jej udział w całkowitym eksporcie do 8%. Co najmniej dwa czynniki przełożyły się na tak dobry wynik. Po pierwsze, Rosja należy do regionów o dość szybko rosnacym popycie na przetwory mleczarskie. Jest ich drugim światowym importerem. Jednocześnie w 2013 roku produkcja mleka u naszego sasiada obniżyła się o 4% w relacji rocznej. W rezultacie całowite zakupy przetworów mleczarskich dokonywane przez Rosję poza granicami kraju, wzrosły w II kwartale br. o 10%. Zakaz importu niektórych artykułów z Niemiec, nałożony z grudniu 2012 roku, dodatkowo sprzyjał wzmożonej wymianie handlowej z Polska. Według prognoz Komisji Europejskiej w latach rosyjski import serów zwiększy się o 33%. Silny przyrost przewidywany jest także w odniesieniu do masła. Dla polskich firm chcacych rozwijać przetwórstwo może to być zatem jeden z kluczowych regionów sprzedaży, biorac pod uwagę dojrzałość rynku unijnego. Rynek światowy Produkcja mleka w USA Według prognoz USDA (Amerykański Departament ds. Rolnictwa) w 2013 roku pogłowie bydła mlecznego będzie nieznacznie niższe niż przed rokiem i sięgnie 9225 tys. sztuk. Ze względu jednak na rosnac a wydajność, produkcja mleka zwiększy się w skali roku o niespełna 1%. W przyszłym roku USDA prognozuje już nieznaczny wzrost pogłowia krów do 9245 tys. sztuk, co będzie przede wszystkim efektem poprawy dochodowości produkcji - wyższych cen skupu mleka przy obniżajacych się kosztach. W efekcie produkcja zwiększy się o kolejne 2% w relacji rocznej. Ze względu jednak na rosnac a konkurencję na rynku światowym, eksport przetworów mleczarskich ze Stanów ma być niższy niż w 2013 roku. Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 138,40 138,83 138,51 136,81 138,47 PMP 1 516, , , , ,00 OMP 1 268, , , , ,23 Masło w blok , , , , ,53 Masło konfek , , , , ,81 Ser Edamski 1 571, , , ,96 nld Ser Gouda 1 617, , , , ,15 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za wrzesień 2013 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) ( ) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne Krowy mleczne 3625,00 7,4 13,9 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t ( ) 1 598, , ,56 t/t-1 ( ) 0,2-1,7 0,0 t/t-2 ( ) -0,8-0,7 0,0 t/t-3 ( ) -1,9-2,2-1,1 t/t-4 ( ) -2,1-2,1 0,0 r/r 21,0 18,8 13,5 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE ( ) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 37, Francja 36, Holandia 40, Polska 31, Czechy 32, Słowacja 32, Oceania 39,96** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za sierpień 2013 r. Nowa Zelandia, Fonterra, wrzesień 2013 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rynek krajowy/europejski Podaż i ceny owoców cytrusowych w 2013 roku Produkcja owoców cytrusowych w krajach półkuli północnej w sezonie 2013/2014 zwiększy się prawdopodobnie w porównaniu do sezonu poprzedniego. Październikowe prognozy Freshfel mówia, że produkcja pomarańczy w krajach europejskich wzrośnie o 7% kształtujac się na rekordowym poziomie blisko 6,7 mln ton. Wyższa może być również produkcja w innych krajach basenu Morza Śródziemnego (Maroko, Egipt, Turcja, Izrael) o 6% przy 3% spadku zbiorów w USA. Prognozy Freshfel wskazuja również na wzrost zbiorów cytryn w krajach europejskich. Niemniej należy zwrócić uwagę, że sezon 2012/2013 był nieudany pod względem produkcyjnym dla krajów Unii - łacznie w Hiszpanii, Włoszech, Grecji i Cyprze zebrano 1,48 mln ton. Ukształtowanie się zbiorów cytryn na poziomie 1,65 mln t, na które wskazuja prognozy, można uznać zatem za powrót do normalnego poziomu. Niemniej, produkcja cytryn w innych krajach śródziemnomorskich będzie prawdopodobnie niższa (-10% - 1,2 mln t) na co wpływ maja mieć niższe zbiory w Turcji (-17%). Zmiany produkcyjne maja istotny wpływ na sytuację cenowa na rynku tych owoców. Ceny cytryn w Polsce w wyniku niskiej podaży w sezonie 2012/2013 osiagnęły bardzo wysoki poziom. Biorac pod uwagę dane IERiGŻ-PIB, we wrześniu 2013 r. kilogram tych owoców średnio na rynkach hurtowych kosztował 7,21 zł/kg (+23% w relacji r/r). Wyższy poziom, biorac pod uwagę miesięczne notowania cen w okresie ostatniej dekady, odnotowano tylko w 2007 i 2010 roku, kiedy zbiory tych owoców w Europie również były wyjatkowo niskie. Można przypuszczać, że prognozowany wzrost produkcji w sezonie bieżacym wpłynie na obniżki cenowe. Pierwsze symptomy spadków można było obserwować w październiku br. kiedy średnia cena cytryn w hurcie zmniejszyła się w relacji do września br. o blisko 20%, kształtujac się na poziomie tylko o 4,3% wyższym w porównaniu do września 2012 roku. Majac na uwadze również zwiększenie podaży pomarańczy oczekuje się, że średnio w sezonie 2013/2014 ich ceny również będa niższe niż w poprzednim. W październiku br. średnia cena pomarańczy była o 13,5% niższa niż przed rokiem kształtujac się na poziomie 4,26 zł/kg. GUS - struktura upraw sadowniczych Na rynku krajowym w produkcji sadowniczej obserwuje się zmiany w zakresie struktury produkcji jak też gospodarstw. Dane GUS (Produkcja ogrodnicza. Badanie sadów w 2012 r.), wskazuja, że w latach powierzchnia uprawy drzew owocowych w sadach o areale poniżej 1 ha zmniejszyła się o 5,3 pp. do 12,8%, podczas gdy udział powierzchni sadów w gospodarstwach posiadajacych sady większe niż 50 ha wzrósł o ponad połowę do 6,6%. Zmiany te świadcza o wzroście intensywności produkcji, która ma odzwierciedlenie w zwiększaniu krajowych zbiorów jabłek, która w 2012 roku według danych GUS ukształtowała się na rekordowym poziomie 2,88 mln t. Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Łódź Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 2,75 3,50 2,00 4,00 1,75 3,50 Jabłka Cortland 1,00 1,66 1,20 2,00 1,33 1,60 Ligol 1,23 1,66 1,20 2,33 1,33 1,67 Lobo 1,23 1,66 1,20 2,00 1,00 1,67 Szampion 1,23 1,66 1,33 2,00 1,20 1,67 Importowane Banany 3,80 4,44 3,50 4,72 3,33 4,72 Cytryny 3,50 4,75 5,00 5,40 4,00 4,30 Pomarańcze 3,50 4,50 4,50 5,50 5,00 5,50 Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Łódź Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,70 1,00 0,80 0,90 0,80 1,20 Cebula biała 1,00 1,33 1,00 1,20 1,00 1,40 Kalafiory (szt.) 2,00 2,50 1,00 2,00 1,00 2,00 Kapusta biała 0,50 0,80 0,60 0,80 0,60 0,80 Marchew 0,55 0,75 0,60 1,00 0,60 1,20 Ogórki krótkie 5,75 6,50 6,40 7,00 Papryka czerwona 4,00 6,00 5,60 6,40 4,40 5,00 Pietruszka 2,50 3,50 2,40 2,80 2,40 3,20 Pomidory 2,75 4,50 3,67 4,17 3,33 4,67 Sałata (szt.) 1,50 2,50 1,25 1,67 1,88 2,25 Selery 1,10 1,80 1,60 2,20 1,20 2,00 Ziemniaki 1,00 1,40 0,73 0,87 0,80 1,07 Pieczarki 5,00 6,75 5,00 6,00 4,00 6,00 Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) 6 AgroTydzień