KOSZTY JAKOŚCI NARZĘDZIEM OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
|
|
- Zuzanna Jankowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Jakość w dokonaniach współczesnej ekonomii i techniki, pod red. Doroszewicz S., Zbierzchowska A., Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005, ss Akademia Ekonomiczna w Krakowie balonu@uek.krakow.pl KOSZTY JAKOŚCI NARZĘDZIEM OCENY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ Streszczenie: Koszty jakości są ważnym narzędziem oceny systemu zarządzania jakością, umożliwiają wskazanie słabych punktów w procesach podstawowych i pomocniczych. Wskaźniki kosztów jakości mogą być podstawą porównań i oceny efektywności stosowanego w przedsiębiorstwie instrumentarium zarządzania jakością. Wstęp Przedsiębiorstwa coraz częściej wdrażają systemem zarządzania jakością według normy ISO 9001:2000, a większość z nich ubiega się o certyfikat zgodności. Przedsiębiorstwa, które mają certyfikowany system zarządzania jakością, powinny dążyć do doskonalenia tego systemu poprzez opracowanie programu poprawy i doskonalenia jakości. Jednym z elementów tego programu jest prowadzenie rachunku kosztów jakości. W firmie zorientowanej projakościowo rachunek kosztów jakości powinien być narzędziem racjonalnego oddziaływania na proces kształtowania jakości, a także jednym z decyzyjnych kryteriów zarządzania tym procesem. Można więc przyjąć, że koszty jakości są ilościową oceną systemu zarządzania jakością, które stanowią syntetyczną informację dla kierownictwa firmy o stopniu doskonalenia, tj. racjonalizacji działań w systemie zarządzania jakością 1. Koszty jakości a ocena systemu zarządzania jakością Koszty jakości są narzędziem umożliwiającym wskazanie słabych punktów w procesach podstawowych i pomocniczych w organizacji. Wprowadzenie rachunku kosztów jakości może zakończyć się sukcesem wówczas, gdy będzie on aktywnie wspierany przez kierownictwo przedsiębiorstwa. Koszty jakości muszą dostarczać informacji, które mają zasadnicze znaczenie przy opracowywaniu i stosowaniu się do polityki jakości i poszczególnych problemów związanych z jakością. Kierownictwo 1 K. Lisiecka, Kreowanie jakości, AE, Katowice.
2 12 przedsiębiorstwa powinno wykorzystać te informacje do podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie. Rozpatrywanie problematyki kosztów jakości jest bardzo ważne z punktu widzenia szukania sposobów wzrostu efektywności 2 systemu zarządzania jakością. Analizowanie kosztów jakości nie jest wymagane przez żadną z norm ISO serii 9000, jednak podkreśla się konieczność zabiegania o wzrost efektywności organizacji. Ważne jest, aby ocena efektywności funkcjonowania systemu zarządzania jakością była mierzona w kategoriach finansowych i zamieszczana w sprawozdaniach firmy, co umożliwi identyfikację działań nieskutecznych i podjęcie wewnętrznych działań doskonalących. W przedsiębiorstwach, które wdrożyły i certyfikowały system zarządzania jakością, podejmuje się próby opracowania procedur rejestracji i analizy kosztów jakości, które obejmują wszystkie poziomy organizacji i zarządzania. Rachunek kosztów jakości jest narzędziem wspomagającym i umożliwiającym zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie. Niezmiernie ważnym problemem, z punktu widzenia rachunku kosztów jakości, jest identyfikacja miejsc powstawania kosztów, tak by ewidencjonowane były według rzeczywistych miejsc ich powstania, a nie miejsc ujawniania. Prowadzenie przez przedsiębiorstwo działalności gospodarczej wymaga zaangażowania różnych zasobów: pracy ludzkiej, materiałów, środków trwałych i innych. Racjonalne prowadzenie działalności gospodarczej wymaga, aby zasoby przedsiębiorstwa były wykorzystywane jak najbardziej efektywnie. Do oceny efektywności wykorzystania zasobów przedsiębiorstwa niezbędny jest pomiar zużycia zasobów, zarówno pomiar ilościowy, jak i pomiar wartościowy. Pomiar wartościowy zużycia zasobów przedsiębiorstwa jest istotą rachunku kosztów 3. Koszty jakości w badanym przedsiębiorstwie W latach 2004 podjęte zostały badania dotyczące liczenia i analizowania kosztów jakości w przedsiębiorstwie przemysłu spożywczego w Polsce południowowschodniej. Przedsiębiorstwo to istnieje na rynku ponad 75 lat, swoje wyroby sprzedaje zarówno na rynek krajowy, jak i na eksport. Firma ta ma wdrożony system HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Point Analiza Zagrożeń i Krytyczny Punkt Kontrolny), a także niecertyfikowany system zarządzania jakością zgodny z PN-ISO Efektywność (efficiency) jest to miara określająca relacje między osiągniętymi wynikami a wykorzystanymi zasobami, por. K. Lisiecka, Rachunek kosztów jakości sposobem obniżenia kosztów własnych wytwarzania, Problemy Jakości Nr 2, Skuteczność (effectiveness) jest to miara określająca stopień, w jakim planowane działania są zrealizowane, a planowane wyniki osiągnięte, por. K. Lisiecka, op. cit E. Nowak, R. Piechota, M. Wierzbiński, Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa 2004.
3 Koszty jakości narzędziem oceny funkcjonowania systemu zarządzania jakością 13 W przedsiębiorstwie tym rozpoczęto wdrażanie rachunku kosztów jakości z początkiem IIartału r. Od tego momentu przez okres ponad dwóch lat (od IIartału do artału 2004) prowadzono ewidencję i analizę kosztów jakości. Do celów ewidencji kosztów jakości stworzono w już istniejącym zakładowym planie kont dodatkowe konto Koszty jakości 4. W badanym przedsiębiorstwie dokonano podziału kosztów jakości na 5 grup: 1) koszty zapobiegania, 2) koszty badania i oceny, 3) koszty wad wewnętrznych, 4) koszty wad zewnętrznych, 5) koszty zewnętrznego zapewnienia jakości. Zmiany wielkości kosztów jakości w badanym okresie przedstawiono na rys ,00% 180,00% 160,00% 140,00% 120,00% 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% II I II I II 2004 Koszty zapobiegania Koszty badania i oceny Koszty wad wewnętrznych Koszty wad zewnętrznych Koszty zapewnienia jakości Rysunek 1. Struktura kosztów jakości w latach Źródło: opracowanie własne. 4 U. Balon, Optymalizacja kosztów jakości, Konferencja naukowa Success 2004, E. Skrzypek (red.), Kazimierz Dolny 2004 r.
4 14 Okresem bazowym na rysunku 1 jest artał roku, ponieważ jest to pierwszy kwartał, w którym zaewidencjonowano większość wyodrębnionych kosztów jakości z ogólnych kosztów organizacji. Przyjęto, że wielkość kosztów jakości w artale roku wynosi 100%. W badanym przedsiębiorstwie dokonano analizy kosztów jakości w latach Analiza wykazała, że istniejący w przedsiębiorstwie niecertyfikowany system zarządzania jakością nie funkcjonuje prawidłowo. Badane przedsiębiorstwo w latach wykazywało wzrost kosztów jakości ogółem, co związane było z włączeniem pozycji kosztowych dotąd nie zaliczanych do kosztów jakości, a także z inwestowaniem w koszty zapobiegania i koszty badań i oceny, celem obniżenia łącznych kosztów jakości 5. W badanym przedsiębiorstwie końcem jednego roku obrachunkowego planuje się koszty jakości tzw. planowane, które na koniec roku są weryfikowane i analizowane. W tabeli 1 zaprezentowano dane procentowe o realizacji kosztów planowanych w kolejnych latach badanego okresu. W roku brak jest danych, ponieważ ewidencję kosztów jakości rozpoczęto w połowie roku, a także nie było informacji nawet o przybliżonych wielkościach kosztów jakości w badanej organizacji. Celem ustalenia wartości przybliżonych kosztów jakości na następny rok organizacja potrzebowała miesięcznych bilansów z pierwszego okresu funkcjonowania rachunku kosztów jakości. Szacowane planowane koszty jakości na rok były niestety zaniżone, natomiast koszty jakości rzeczywiście poniesione były o wiele wyższe. Celem porównania kosztów jakości planowanych z kosztami jakości rzeczywiście poniesionymi opracowano wskaźnik realizacji kosztów jakości (W krp ): Koszty jakości rzeczywiste W krp = * 100% (1) Koszty jakości planowane Zgodnie z danymi z tabeli 1. planowane koszty jakości na rok wykazują dużą rozbieżność od kosztów rzeczywiście poniesionych. Wskaźnik W krp sumy kosztów jakości za rok wynosi 175,69%, co oznacza, że koszty rzeczywiste były o 75% wyższe niż zostały zaplanowane na koniec roku. Taka sytuacja spowodowana była brakiem podstaw do szacowania kosztów jakości. W badanym okresie organizacja ponosiła wysokie koszty badania i oceny, ponieważ nakłady na kontrolę miały spowodować w krótkim okresie spadek kosztów wad. Największe rozbieżności w roku dotyczą kosztów badań i oceny, a także kosztów wad wewnętrznych. Koszty wad wewnętrznych w badanej organizacji nie były w ogóle wyszczególnione i analizowane. W związku z pierwszymi analizami w roku dotyczącymi m.in. wysokości kosztów wad wewnętrznych organizacja postanowiła 5 U. Balon, Koszty jakości jako narzędzie zarządzania jakością, Konferencja naukowa nt.: Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, Kraków 2004.
5 Koszty jakości narzędziem oceny funkcjonowania systemu zarządzania jakością 15 zwiększyć nakłady na ocenę. Ten nieplanowany wcześniej wzrost kosztów badań i oceny spowodował wzrost wskaźnika W krp tych kosztów. Natomiast w roku oszacowane koszty jakości są bliższe zgodności z rzeczywistymi kosztami poniesionymi w badanym okresie. Wskaźnik W krp za rok wynosi 102,17%, co oznacza, że ogólne koszty jakości poniesione w roku są tylko o 2% wyższe niż planowano. Podstawą do szacowania kosztów jakości na rok, była ewidencja kosztów jakości z roku. Stopień realizacji kosztów jakości w roku jest dużo wyższy niż na rok, ponieważ wskaźnik W krp poszczególnych elementów kosztów jakości w roku jest bliższy wartości 100%. W roku nastąpił wzrost kosztów zapobiegania, a także wzrost kosztów badań i oceny. Jednocześnie organizacja zaplanowała wyższe nakłady na prewencję, a także na kontrole w celu obniżenia kosztów wad. Mimo planowanych wysokich kosztów wad zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych w roku organizacja poniosła niższe koszty niezgodności niż to było planowane. Wskaźnik W krp kosztów wad wewnętrznych i kosztów wad zewnętrznych w roku wynosił ponad 93%. Wartości za rok 2004 są tak niskie (25 34 %) ponieważ analizowane dane są niepełne i wartości te na pewno ulegną zmianie na koniec 2004 roku. Tabela 1. Wskaźnik realizacji kosztów jakości (W krp ): [%] Symbol konta Nazwa konta Koszty zapobiegania - 120,16 115,36 25, Koszty badań i oceny - 195,91 106,95 24, Koszty wad wewnętrznych Koszty wad zewnętrznych Koszty zapewnienia jakości Rozliczenie kosztów jakości Źródło: opracowanie własne ,92 93,97 27,23-163,65 93,31 33,07-145,79 104,27 34,16-175,69 102,17 27,58
6 16 Ocena systemu jakości w badanym przedsiębiorstwie W badanej organizacji zostały wyodrębnione koszty zewnętrznego zapewnienia jakości jako zewnętrzne koszty związane z wdrożeniem systemu jakości w organizacji. Do tej grupy zostały także zaliczone koszty uzyskania znaków jakości. Struktura tej grupy kosztów w badanym okresie została przedstawiona na rysunku 2. Analizując dane zaprezentowane na rysunku 2 można zaobserwować stabilność kosztów wdrożenia systemu zarządzania jakością, które kształtują się na poziomie około 10% ogólnych kosztów zewnętrznego zapewnienia jakości. Koszty uzyskania znaków jakości wykazują tendencję malejącą. Wskaźniki kosztów jakości mogą być podstawą porównań i oceny efektywności stosowanego w przedsiębiorstwie instrumentarium zarządzania jakością. Miarą efektywności systemu może być wskaźnik kosztów zapewnienia jakości definiowany jako stosunek łącznych kosztów jakości do kosztów sprzedaży. Iloczyn wskaźników kosztów jakości w roku bazowym i w roku badanym przez sprzedaż wyznacza wzór (2): gdzie: K wskaźnik efektywności systemu jakości, J wskaźnik kosztów jakości w danym okresie, p okres, S koszty sprzedaży. K = (J (p-1) J p ) * S (2) 200,00% 180,00% 160,00% 140,00% 120,00% 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% II I II I II 2004 Płace z narzutami Koszty wdrożenia systemu jakości Koszty uzyskania znaków jakości Rysunek 2. Struktura kosztów zewnętrznego zapewnienia jakości w latach Źródło: opracowanie własne.
7 Koszty jakości narzędziem oceny funkcjonowania systemu zarządzania jakością 17 Efektywność systemu zależy od wysokości kosztów poniesionych w procesie zapewnienia jakości, a także od kosztów sprzedaży. Wskaźnik ten pozwala na ocenę wpływu systemu zarządzania jakością na wzrost sprzedaży. W dłuższym okresie można także uzyskać informacje o projakościowej polityce przedsiębiorstwa. Wskaźnik efektywności systemu zarządzania jakością w badanym przedsiębiorstwie w latach został zaprezentowany na rysunku 3. Wskaźnik kosztów jakości liczony jako stosunek kosztów jakości do sprzedaży w badanym przedsiębiorstwie wykazuje tendencję rosnącą, ponieważ w badanym okresie koszty jakości rosną, natomiast koszty sprzedaży obniżają się. W związku z tym wskaźnik ten początkowo bardzo niestabilny, już od połowy roku wykazuje tendencję malejącą II I II I II Rysunek 3. Wskaźnik efektywności systemu jakości w latach Źródło: opracowanie własne. Podsumowanie Przedsiębiorstwo przy podejmowaniu decyzji ekonomicznych musi brać pod uwagę koszty jako jeden z ważnych wskaźników ekonomicznych. Wybór optymalnej decyzji ze względu na koszty wymaga przeprowadzenia rachunków decyzyjnych. Polegają one na przetworzeniu pierwotnych informacji ekonomicznych, ukazujących rozpatrywaną sytuację decyzyjną, w informację o kosztach, będących skutkiem podjętych decyzji.
8 18 Rachunek kosztów jakości stanowi system wspomagający i umożliwiający zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie. Rachunek kosztów jakości stanowi ważny element analizy ekonomicznej, którą powinna prowadzić na bieżąco firma. Wzrost konkurencji powoduje, że ranga tego rachunku w przedsiębiorstwach systematycznie wzrasta. Rachunek kosztów jakości powinien dostarczyć kierownictwu informacji, pozwalających na osiągnięcie oczekiwanych zysków oraz na wzrost satysfakcji z oferowanych wyrobów lub usług dotychczasowych i przyszłych klientów. W badanym przedsiębiorstwie dokonano porównania planowanych kosztów jakości z kosztami jakości, które zostały rzeczywiście poniesione w badanym okresie. Okazało się, że w początkowych okresach była duża różnica pomiędzy kosztami planowanymi a rzeczywistymi. Znajomość rachunku kosztów jakości, a także doświadczenie w analizie kosztów jakości pozwoliło w następnych okresach na bardziej dokładne planowanie kosztów jakości. W badanym przedsiębiorstwie dokonano także oceny funkcjonowania systemu zarządzania jakością poprzez analizę wskaźnika efektywności kosztów jakości liczonego jako stosunek kosztów jakości do sprzedaży. Wskaźnik ten w badanym przedsiębiorstwie wykazuje tendencję rosnącą, ponieważ w badanym okresie koszty jakości rosną, natomiast koszty sprzedaży obniżają się. W związku z tym wskaźnik efektywności systemu początkowo bardzo niestabilny już od połowy roku wykazuje tendencję malejącą. Literatura: 1. Balon U., Koszty jakości jako narzędzie zarządzania jakością, Konferencja naukowa nt.: Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, Kraków Balon U., Optymalizacja kosztów jakości, Konferencja naukowa Success 2004, E. Skrzypek (red.), Kazimierz Dolny 2004 r. 3. Lisiecka K., Kreowanie jakości, AE, Katowice. 4. Lisiecka K., Rachunek kosztów jakości sposobem obniżenia kosztów własnych wytwarzania, Problemy Jakości Nr 2, Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M., Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa PN-EN ISO 9000: Systemy zarządzania jakością. Podstawy i terminologia, PKN, Warszawa.
KOSZTY JAKOŚCI JAKO NARZĘDZIE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością, red. Sikora T., Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2004, ss. 137-141 Urszula Balon Katedra Towaroznawstwa Ogólnego i Zarządzania Jakością Akademia
Bardziej szczegółowo9. KOSZTY JAKOŚCI W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
, red. Żuchowski J., Politechnika Radomska, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2004, ss. 77-82 9. KOSZTY JAKOŚCI W SYSTEMIE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ Urszula BALON W systemie informacji ekonomicznej
Bardziej szczegółowoAkademia Ekonomiczna w Krakowie WPROWADZENIE
Sposoby osiągania doskonałości organizacji w warunkach zmienności otoczenia - wyzwania teorii i praktyki, pod red. E. Skrzypek, Wy. UMCS, Lublin 2006, t. I, ss. 399-405 URSZULA BALON Akademia Ekonomiczna
Bardziej szczegółowoDOSKONALENIE SYSTEMU JAKOŚCI Z WYKORZYSTANIEM MODELU PDCA
Koncepcje zarządzania jakością. Doświadczenia i perspektywy., red. Sikora T., Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2008, ss. 17-22 Urszula Balon Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie DOSKONALENIE SYSTEMU
Bardziej szczegółowoUrszula BALON 19. KOSZTY JAKOŚCI W PRZEDSIĘBIORSTWIE PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO
Innowacyjność w kształtowaniu wyrobów i usług, red. Żuchowski J., Politechnika Radomska, Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji - BIP, Radom 2006, ss. 438-444 Urszula BALON 19. KOSZTY JAKOŚCI W
Bardziej szczegółowoCharakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000
Charakterystyka systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy ISO serii 9000 Normy ISO serii 9000 Zostały uznane za podstawę wyznaczania standardów zarządzania jakością Opublikowane po raz
Bardziej szczegółowoKOSZTY JAKOŚCI A ZADOWOLENIE KLIENTA
Klient w organizacji zarządzanej przez jakość, red. T. Sikora, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2006, ss. 127-132 Urszula Balon Katedra Zarządzania Jakością Akademia Ekonomiczna w Krakowie KOSZTY
Bardziej szczegółowoZAKRES PROJEKTU DOT. ZARZĄDZANIA KOSZTAMI ŚRODOWISKOWYMI W FIRMIE
ZAKRES PROJEKTU DOT. ZARZĄDZANIA KOSZTAMI ŚRODOWISKOWYMI W FIRMIE ANDRZEJ OCIEPA EKOEKSPERT Sp. z o.o. III Konferencja PF ISO 14000 Zarządzanie kosztami środowiskowymi Warszawa 24 25.04.2014 Zakres projektu
Bardziej szczegółowoWpływ zarządzania procesowego na jakość i innowacyjność przedsiębiorstwa, red. E. Skrzypek, UMCS, Lublin 2008, t. I, ss.
Wpływ zarządzania procesowego na jakość i innowacyjność przedsiębiorstwa, red. E. Skrzypek, UMCS, Lublin 2008, t. I, ss.83-89 URSZULA BALON DOSKONALENIE FUNKCJONOWANIA ORGANIZACJI ZGODNIE Z NORMĄ ISO 10014
Bardziej szczegółowoSystemowe zarządzanie jakością. Koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji. Piotr Miller
Systemowe zarządzanie jakością. Koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji. Piotr Miller Podejmowanie decyzji na podstawie faktów to jedna z ośmiu zasad zarządzania jakością wymienionych w normie
Bardziej szczegółowoNorma to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony do powszechnego stosowania przez
KONCEPCJA SYSTEMU JAKOŚCI zgodnie z wymaganiami norm ISO serii 9000 dr Lesław Lisak Co to jest norma? Norma to dokument przyjęty na zasadzie konsensu i zatwierdzony do powszechnego stosowania przez upoważnioną
Bardziej szczegółowoAudyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001)
Audyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001) ROMAN KOŁODZIEJ IV Konferencja Naukowo-Techniczna,,Utrzymanie ruchu w przemyśle spożywczym Szczyrk, 26 kwietnia 2012 r. 1 PLAN
Bardziej szczegółowoPierwszy w Polsce System Zarządzania Energią (SZE) w oparciu o normę PN-EN ISO 50001 w Dzierżoniowie. Warszawa 8 maja 2013 r.
Pierwszy w Polsce System Zarządzania Energią (SZE) w oparciu o normę PN-EN ISO 50001 w Dzierżoniowie Warszawa 8 maja 2013 r. Efektywne zarządzanie energią jest jednym z warunków krytycznych do osiągnięcia
Bardziej szczegółowoKOS O ZT Z Y T J A J KOŚ O CI
Wykład 9. KOSZTY JAKOŚCI 1 1. Definicja i podział kosztów jakości: Koszty jakości wyrażają skwantyfikowany cel zapew- nienia jakości, który sprowadza się do doboru takiej struktury nakładów, przy której
Bardziej szczegółowoRachunek kosztów istota, zakres i funkcje
Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Rachunek kosztów istota, zakres i funkcje Rachunek
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 2015/2016
Tryb studiów Niestacjonarne Nazwa kierunku studiów EKONOMIA Poziom studiów Stopień drugi Rok studiów/ semestr II/ Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 205/206 Specjalność
Bardziej szczegółowoDlaczego należy oceniać efektywność systemów wynagradzania? Kraków, 18.05.2015 r. Renata Kucharska-Kawalec, Kazimierz Sedlak
Dlaczego należy oceniać efektywność systemów wynagradzania? Kraków, 18.05.2015 r. Renata Kucharska-Kawalec, Kazimierz Sedlak Dlaczego należy oceniać efektywność systemów wynagradzania? Bo nakłady na wynagrodzenia
Bardziej szczegółowoRachunkowość zarządcza. Zespół Katedry Rachunkowości Menedżerskiej SGH 1. Agenda. Rachunek kosztów działań (Activity Based Costing, ABC)
Agenda Rachunek działań (Activity Based Costing, ABC) Dr Marcin Pielaszek 1. Przesłanki wdrażania nowych rozwiązań rachunku 2. Model rachunku działań 3. Ilustracja liczbowa 4. Zarządzanie kosztami w przedsiębiorstwie
Bardziej szczegółowoAnaliza progu rentowności
Analiza progu rentowności mgr Małgorzata Macuda Aby przedsiębiorstwo mogło osiągnąć zysk, muszą być zachowane odpowiednie relacje między przychodami ze sprzedaży i kosztami, tzn. przychody powinny być
Bardziej szczegółowoMatryca efektów kształcenia dla programu studiów podyplomowych ZARZĄDZANIE I SYSTEMY ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ
Podstawy firmą Marketingowe aspekty jakością Podstawy prawa gospodarczego w SZJ Zarządzanie Jakością (TQM) Zarządzanie logistyczne w SZJ Wymagania norm ISO serii 9000 Dokumentacja w SZJ Metody i Techniki
Bardziej szczegółowoAnaliza progu rentowności
Analiza progu rentowności Aby przedsiębiorstwo mogło osiągnąć zysk, muszą być zachowane odpowiednie relacje między przychodami ze sprzedaży i kosztami, tzn. przychody powinny być wyższe od poniesionych
Bardziej szczegółowoOcena postaw przedsiębiorstw na temat doskonalenia jakości świadczonych usług logistycznych w zakresie transportu chłodniczego
UWAGA UWAGA Poniższy artykuł jest jedynie polskim tłumaczeniem artykułu dr. inż. Teresy Gajewskiej pt. Assessment of companies attitudes connected with perfection of quality logistics services in refrigerated,
Bardziej szczegółowoControlling operacyjny i strategiczny
Controlling operacyjny i strategiczny dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego Plan zajęć 1, 2. Wprowadzenie do zagadnień
Bardziej szczegółowoISO 9001 - zarządzanie jakością
ISO 9001 - zarządzanie jakością Grupa CTI - kursy i szkolenia, doradztwo - Kraków Cel szkolenia Obecnie coraz więcej firm wdraża i certyfikuje swoje systemy zarządzanie jakością wg ISO 9001. Posiadanie
Bardziej szczegółowoAnaliza jest to metoda badawcza polegająca na rozłożeniu danej całości na jej elementy składowe i badaniu każdego z nich z osobna (Encyklopedia
finansowa jest to metoda badawcza polegająca na rozłożeniu danej całości na jej elementy składowe i badaniu każdego z nich z osobna (Encyklopedia Powszechna PWN, Warszawa 1973, t. 1, s. 87) Co to jest
Bardziej szczegółowoZarządzanie kosztami i wynikami. dr Robert Piechota
Zarządzanie kosztami i wynikami dr Robert Piechota Wykład 2 Analiza progu rentowności W zarządzaniu przedsiębiorstwem konieczna jest ciągła ocena zależności między przychodami, kosztami i zyskiem. Narzędziem
Bardziej szczegółowoRachunek kosztów działań sterowany czasem (Time-Driven ABC)
Rachunek kosztów działań sterowany czasem (Time-Driven ABC) Spis treści I. Rachunek kosztów działań sterowany czasem (time-driven ABC)... 2 1. Geneza time-driven ABC... 2 2. Ogólna koncepcja TD ABC....
Bardziej szczegółowoSZKOLENIE BADANIE SATYSFAKCJI KLIENTA I ZARZĄDZANIE SATYSFAKCJĄ KLIENTA W PRZEDSIĘBIORSTWIE
SZKOLENIE ROZWIĄZANIA W ZAKRESIE ROZWOJU KAPITAŁU LUDZKIEGO PRZEDSIĘBIORSTW BADANIE SATYSFAKCJI KLIENTA I ZARZĄDZANIE SATYSFAKCJĄ KLIENTA W WPROWADZENIE W dobie silnej konkurencji oraz wzrastającej świadomości
Bardziej szczegółowoRachunkowość zarządcza wykład 3
Rachunkowość zarządcza wykład 3 Czym będziemy się zajmować na dzisiejszych zajęciach? Analiza progu rentowności Ilościowy i wartościowy próg rentowości Marża brutto, strefa bezpieczeństwa, dźwignia operacyjna
Bardziej szczegółowoRola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników)
Rola i funkcje rachunku kosztów. Systemy rachunku kosztów (i wyników) Rachunek kosztów jest ogółem czynności zmierzających do ustalenia i zinterpretowania wyrażonej w pieniądzu wysokości nakładów dokonanych
Bardziej szczegółowoKatalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych
Katalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych www.streamsoft.pl Obserwować, poszukiwać, zmieniać produkcję w celu uzyskania największej efektywności. Jednym słowem być jak Taiichi Ohno, dyrektor
Bardziej szczegółowoProces certyfikacji ISO 14001:2015
ISO 14001:2015 Informacje o systemie W chwili obecnej szeroko pojęta ochrona środowiska stanowi istotny czynnik rozwoju gospodarczego krajów europejskich. Coraz większa liczba przedsiębiorców obniża koszty
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Efekt kształcenia Student:
SYLABUS 1. Nazwa przedmiotu Zarządzanie jakością w przemyśle spożywczym 2. Nazwa jednostki prowadzącej Katedra Marketingu i Przedsiębiorczości przedmiot 3. Kod przedmiotu E/I/EIG/C-1.10a 4. Studia Kierunek
Bardziej szczegółowoKondycja ekonomiczna drzewnych spółek giełdowych na tle innych branż
Annals of Warsaw Agricultural University SGGW Forestry and Wood Technology No 56, 25: Kondycja ekonomiczna drzewnych spółek giełdowych na tle innych branż SEBASTIAN SZYMAŃSKI Abstract: Kondycja ekonomiczna
Bardziej szczegółowoANALIZA KOSZTÓW ŚRODOWISKOWYCH W GOSPODARCE NARODOWEJ
ANALIZA KOSZTÓW ŚRODOWISKOWYCH W GOSPODARCE NARODOWEJ prof. dr hab. KAZIMIERZ GÓRKA UNIWERSYTET EKONOMICZNY KRAKÓW III Konferencja PF ISO 14000 Zarządzanie kosztami środowiskowymi Warszawa 24 25.04.2014
Bardziej szczegółowoISO 14000 w przedsiębiorstwie
ISO 14000 w przedsiębiorstwie Rodzina norm ISO 14000 TC 207 ZARZADZANIE ŚRODOWISKOWE SC1 System zarządzania środowiskowego SC2 Audity środowiskowe SC3 Ekoetykietowanie SC4 Ocena wyników ekologicznych SC5
Bardziej szczegółowoOcena controllingu w przedsiębiorstwie
mgr Krzysztof Nowosielski Katedra Rachunkowości i Controllingu Przedsiębiorstw Akademia Ekonomiczna Wrocław Ocena controllingu w przedsiębiorstwie 1. Wprowadzenie Przedsiębiorstwa krajowe coraz częściej
Bardziej szczegółowoKalkulacja i zakres ujawnień dotyczących podatku dochodowego w sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSSF.
Kalkulacja i zakres ujawnień dotyczących podatku dochodowego w sprawozdaniu finansowym sporządzonym zgodnie z MSSF. Efektywna stopa podatkowa jest stosunkiem podatku wykazanego w sprawozdaniu finansowym
Bardziej szczegółowoKoszty wypadków przy pracy w przedsiębiorstwach
BEZPIECZEŃSTWO PRACY nauka i praktyka 2/1999, s. 2-4 mgr JAN RZEPECKI Centralny Instytut Ochrony Pracy Koszty przy pracy w przedsiębiorstwach Praca wykonana w ramach Strategicznego Programu Rządowego pn.
Bardziej szczegółowoRachunkowość zarządcza: analiza i interpretacja, red. Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk. Wyd. 2. rozsz. i uzup.
Rachunkowość zarządcza: analiza i interpretacja, red. Dorota Dobija, Małgorzata Kucharczyk. Wyd. 2. rozsz. i uzup. Spis treści: O autorach Od redaktorów podręcznika 1. Organizacje i rachunkowość Organizacja
Bardziej szczegółowoBILANS. Stan na. Pozycja AKTYWA , PASYWA FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I
FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I SŁABOWIDZĄCYCH 30-319 KRAKÓW TYNIECKA 6 219 0000050285 BILANS sporządzony na dzień: 2013-12-31 Pozycja AKTYWA 2013-01-01 2013-12-31 A. Aktywa trwałe II. Rzeczowe aktywa
Bardziej szczegółowoRachunek kosztów - przetwarzanie informacji
Rachunek kosztów - przetwarzanie informacji dokumentowanie zdarzeń gospodarczych i pomiar kosztów zdarzenia dotyczące zużycia zasobów majątkowych oraz ilościowe i wartościowe określenie zużycia zasobów
Bardziej szczegółowoDOBRE PRAKTYKI SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE 2.1 WSPARCIE NA DORADZTWO
DOBRE PRAKTYKI SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DZIAŁANIE 2.1 WSPARCIE NA DORADZTWO Celem niniejszego opracowania jest syntetyczne przedstawienie projektów, które otrzymały
Bardziej szczegółowoWstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa Wprowadzenie 1.1. Rozwój rachunku kosztów i
Wstęp Rozdział 1. Rachunkowość zarządcza i rachunek kosztów w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa 1.1. Rozwój rachunku kosztów i rachunkowości zarządczej 1.2. Cel istota i zakres rachunkowości zarządczej
Bardziej szczegółowoPOMIAR I GRUPOWANIE KOSZTÓW ZADAŃ JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
POMIAR I GRUPOWANIE KOSZTÓW ZADAŃ JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Grzegorz Bucior Uniwersytet Gdański, Katedra Rachunkowości Jedną z głównych przesłanek decentralizacji władzy publicznej było polepszenie
Bardziej szczegółowoKoszty jakości w badanych przedsiębiorstwach przemysłu motoryzacyjnego
Zeszyty Naukowe nr 815 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2010 Katedra Zarządzania Jakością Koszty jakości w badanych przedsiębiorstwach przemysłu motoryzacyjnego 1. Wprowadzenie W organizacji zorientowanej
Bardziej szczegółowoHACCP- zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności Strona 1
CO TO JEST HACCP? HACCP ANALIZA ZAGROŻEŃ I KRYTYCZNE PUNKTY KONTROLI HAZARD ryzyko, niebezpieczeństwo, potencjalne zagrożenie przez wyroby dla zdrowia konsumenta ANALYSIS ocena, analiza, kontrola zagrożenia
Bardziej szczegółowoBudżet zadaniowy w placówkach oświatowych
OPUBLIKOWANO: 29 LISTOPADA 2016 Budżet zadaniowy w placówkach oświatowych Opracował: Marcin Majchrzak, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27
Bardziej szczegółowoSystemowe zarządzanie jakością : koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji / Piotr Miller. Warszawa, Spis treści
Systemowe zarządzanie jakością : koncepcja systemu, ocena systemu, wspomaganie decyzji / Piotr Miller. Warszawa, 2011 Spis treści Szanowny Czytelniku 11 I. SYSTEMOWE I PROCESOWE PODEJŚCIE DO ZARZĄDZANIA
Bardziej szczegółowoPoziom 1 DZIAŁANIA DOSKONALĄCE Data:
Temat: DZIAŁANIA KORYGUJĄCE I ZAPOBIEGAWCZE Strona 1 z 6 1. Cel i zakres 1.1. Cel Celem niniejszej procedury jest zapewnienie skutecznej realizacji działań. 1.2. Zakres Procedura obowiązuje w zakresie
Bardziej szczegółowoOgraniczenia projektu. Zakres (co?) Czas (na kiedy?) Budżet (za ile?)
Koszty projektowe Ograniczenia projektu Zakres (co?) Czas (na kiedy?) Budżet (za ile?) Pojęcia podstawowe Zarządzanie kosztami Szacowanie kosztów Budżetowanie kosztów Kontrola kosztów Zarządzanie kosztami
Bardziej szczegółowoUwarunkowania i kierunki rozwoju systemów kontroli w administracji publicznej
Uwarunkowania i kierunki rozwoju systemów kontroli w administracji publicznej Prof AE dr hab. Wojciech Czakon Katedra Zarządzania Przedsiębiorstwem Akademia Ekonomiczna w Katowicach Program wystąpienia
Bardziej szczegółowoKLIENCI KIENCI. Wprowadzenie normy ZADOWOLE NIE WYRÓB. Pomiary analiza i doskonalenie. Odpowiedzialnoś ć kierownictwa. Zarządzanie zasobami
SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ ISO Jakość samą w sobie trudno jest zdefiniować, tak naprawdę pod tym pojęciem kryje się wszystko to co ma związek z pewnymi cechami - wyrobu lub usługi - mającymi wpływ na
Bardziej szczegółowoAnaliza i ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
Rozdział 6 Analiza i ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstwa Celem niniejszego rozdziału jest przedstawienie podstawowych narzędzi analizy finansowej. Po jego lekturze Czytelnik zdobędzie informacje
Bardziej szczegółowoISTOTA KOSZTÓW JAKOŚCI
Koszty jakości w zarządzaniu jakością, Materiały III Konferencji Naukowej z cyklu: Jakość w gospodarce rynkowej, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2002, ss. 11-23 Katedra Towaroznawstwa Ogólnego
Bardziej szczegółowoZAKRES BADAŃ SATYSFAKCJI KLIENTA W PRZEDSIĘBIORSTWACH TURYSTYCZNYCH WYNIKI BADAŃ
Klient w organizacji zarządzanej przez jakość, red. Sikora T., Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2006, ss. 144-151 Joanna Dziadkowiec Tadeusz Sikora Katedra Zarządzania Jakością Akademia Ekonomiczna
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI 2 - ZAPASY
MIĘDZYNARODOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI 2 - ZAPASY Definicja: Aktywa przeznaczone do sprzedaży w toku zwykłej działalności gospodarczej, aktywa będące w trakcie produkcji przeznaczonej do takiej sprzedaży
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE KOSZTAMI JAKOŚCI ELEMENTEM DOSKONALENIA ORGANIZACJI QUALITY COSTS MANAGEMENT AS AN ELEMENT OF ORGANIZATION IMPROVEMENT
Praktyka zarządzania jakością w XXI wieku, red. Sikora T., Giemza M., Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Kraków 2012, ss. 446-465 Urszula Balon Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie ZARZĄDZANIE KOSZTAMI
Bardziej szczegółowoRamowy program zajęć dydaktycznych Standardy ISO i zarządzanie przez jakość (TQM) (nazwa studiów podyplomowych)
Ramowy program zajęć dydaktycznych Standardy ISO i zarządzanie przez jakość (TQM) (nazwa studiów podyplomowych) Załącznik nr do Zarządzenia Rektora PG nr 1. Wykaz przedmiotów i ich treść, wymiar godzinowy,
Bardziej szczegółowoRACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA I CONTROLLING. Autor: MIECZYSŁAW DOBIJA Wstęp Rozdział I. Wartość ekonomiczna a rachunkowość 1. Wartość ekonomiczna 1.1. Wartość ekonomiczna w aspekcie pomiaru 1.2. Różne postacie
Bardziej szczegółowoMarek Masztalerz Katedra Rachunkowości Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu METODY ROZLICZANIA KOSZTÓW DZIAŁALNOŚCI POMOCNICZNEJ. 1.
Marek Masztalerz Katedra Rachunkowości Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu METODY ROZLICZANIA KOSZTÓW DZIAŁALNOŚCI POMOCNICZNEJ 1. Wstęp Celem artykułu jest prezentacja i porównanie róŝnych metod rozliczania
Bardziej szczegółowoRachunek kosztów. Konwersatorium!!! Listy zadań. Rachunkowość Obecność obowiązkowa (odrabianie zajęć) Aktywność premiowana Kalkulatory projekt?
Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Rachunek kosztów Konwersatorium!!! Listy zadań Rachunkowość
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja kosztów dla celów sprawozdawczych
Klasyfikacja kosztów dla celów sprawozdawczych Jakie koszty poniosło przedsiębiorstwo na wytworzenie wyrobów i usług w danym okresie sprawozdawczym? Jaki wynik finansowy osiągnęło przedsiębiorstwo w danym
Bardziej szczegółowoKSIĘGA JAKOŚCI 8. POMIARY, ANALIZA, DOSKONALENIE
1/5. 2/5..1. Postanowienia ogólne. Urząd Miejski planuje i wdraża działania dotyczące pomiarów i monitorowania kierując się potrzebami Klientów oraz zapewnieniem poprawnego działania Systemu Zarządzania
Bardziej szczegółowoREGULAMIN MONITORINGU I EWALUACJI PROJEKTU DZIELNICOWA AKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI
REGULAMIN MONITORINGU I EWALUACJI PROJEKTU DZIELNICOWA AKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI WSPÓŁFINANSOWANEGO ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH PROGRAMU OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI realizowanego w okresie 1 września
Bardziej szczegółowoNazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości
Nazwa innowacji: Ekonomia i finanse - innowacyjny moduł programowy dla przedmiotu Podstawy przedsiębiorczości Rodzaj innowacji: programowa i metodyczna Etap kształcenia: IV etap edukacyjny Podstawa opracowania
Bardziej szczegółowoISO 9000/9001. Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania
ISO 9000/9001 Jarosław Kuchta Jakość Oprogramowania Co to jest ISO International Organization for Standardization największa międzynarodowa organizacja opracowująca standardy 13700 standardów zrzesza narodowe
Bardziej szczegółowoBILANS. Stan na. Pozycja AKTYWA , PASYWA FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I
FUNDACJA NA RZECZ OSÓB NIEWIDOMYCH I SŁABOWIDZĄCYCH 30-319 KRAKÓW TYNIECKA 6 219 0000050285 BILANS sporządzony na dzień: 2012-12-31 Pozycja AKTYWA 2012-01-01 2012-12-31 A. Aktywa trwałe II. Rzeczowe aktywa
Bardziej szczegółowoM. Drozdowski, Wroclaw University of Economics Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstwa z branży gastronomicznej (PKD 56).
M. Drozdowski, Wroclaw University of Economics Planowanie przychodów ze sprzedaży na przykładzie przedsiębiorstwa z branży gastronomicznej (PKD 56). Słowa kluczowe: prognoza przychodów ze sprzedaży, prognoza
Bardziej szczegółowoPOLITYKA JAKOŚCI I ŚRODOWISKOWA
POLITYKA JAKOŚCI I ŚRODOWISKOWA Thermaflex Izolacji Sp. z o. o. zajmuje wiodącą pozycję w Polsce w branży izolacji technicznych ze spienionych poliolefin. Dążymy aby System Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Bardziej szczegółowoWdrożenie systemu zarządzania energią wg norm PN-EN 16001 i ISO 50001 na przykładzie Koksowni Przyjaźń Sp. z o.o.
Wdrożenie systemu zarządzania energią wg norm PN-EN 16001 i ISO 50001 na przykładzie Koksowni Przyjaźń Sp. z o.o. Konferencja Klubu Polskie Forum ISO 14000 Warszawa, 17-18 kwietnia 2012 Krzysztof Lebdowicz
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 429 EKONOMICZNE PROBLEMY TURYSTYKI NR 7 2006 RAFAŁ CZYŻYCKI, MARCIN HUNDERT, RAFAŁ KLÓSKA STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ (2 ECTS)
ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ (2 ECTS) studia dzienne, wieczorowe i zaoczne Wykłady studia dzienne i wieczorowe 30 godz., a studia zaoczne 18 godz. 1. Zarządzanie jakością podstawowe pojęcia: Jakość i jej istota;
Bardziej szczegółowoANALIZA KOSZTÓW WYTWARZANIA
ANALIZA KOSZTÓW WYTWARZANIA Wykład 1 WPROWADZENIE dr inż. Jarosław Zubrzycki Józef Matuszek, Mariusz Kołosowski, Zofia Krokosz-Krynke: Rachunek Kosztów dla inżynierów Wyd. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne
Bardziej szczegółowopoprawy konkurencyjności
Wdrażanie anie i doskonalenie systemów w zarządzania szansą poprawy konkurencyjności ci organizacji Andrzej Borcz "Przy istniejącej konkurencji firmy, które nie potrafią tworzyć i wcielać w życie doskonałej
Bardziej szczegółowoSystem monitorowania realizacji strategii rozwoju. Andrzej Sobczyk
System monitorowania realizacji strategii rozwoju Andrzej Sobczyk System monitorowania realizacji strategii rozwoju Proces systematycznego zbierania, analizowania publikowania wiarygodnych informacji,
Bardziej szczegółowoSemestr letni Mikroekonomia, Rachunkowość Tak
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 Rachunek kosztów dla inżynierów Costs accounting for engineers A. USYTUOWANIE
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W LABORATORIUM BADAWCZYM W ASPEKCIE NOWELIZACJI NORMY PN-EN ISO/ IEC 17025:2018-02 DR INŻ. AGNIESZKA WIŚNIEWSKA DOCTUS SZKOLENIA I DORADZTWO e-mail: biuro@doctus.edu.pl tel. +48 514
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorstwo- samodzielna, samofinansująca się jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą.
Przedsiębiorstwo- samodzielna, samofinansująca się jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą. Przedsiębiorca- osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną,
Bardziej szczegółowoCEL SZKOLENIA: DO KOGO SKIEROWANE JEST SZKOLENIE:
Audytor Wewnętrzny systemu HACCP oraz standardów IFS w wersji 6 (International Food Standard version 6) i BRC w nowej wersji 7 (Global Standard for Food Safety issue 7) - AWIFSBRC CEL SZKOLENIA: zrozumienie
Bardziej szczegółowoNormy ISO serii 9000. www.greber.com.pl. Normy ISO serii 9000. Tomasz Greber (www.greber.com.pl) dr inż. Tomasz Greber. www.greber.com.
Normy ISO serii 9000 dr inż. Tomasz Greber www.greber.com.pl www.greber.com.pl 1 Droga do jakości ISO 9001 Organizacja tradycyjna TQM/PNJ KAIZEN Organizacja jakościowa SIX SIGMA Ewolucja systemów jakości
Bardziej szczegółowoPowody wdraŝania i korzyści z funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością wg ISO 9001. Mariola Witek
Powody wdraŝania i korzyści z funkcjonowania Systemu Zarządzania Jakością wg ISO 9001 Mariola Witek Przedmiot wykładu 1.Rozwój systemów zarządzania jakością (SZJ) 2.Potrzeba posiadania formalnych SZJ 3.Korzyści
Bardziej szczegółowoZarządzanie Jakością KOSZTY JAKOŚCI. Dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl
Zarządzanie Jakością KOSZTY JAKOŚCI Dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl Gdzie szukać kosztów jakości? PERSPEKTYWA ŁAŃCUCHA DOSTAW Rynek dostawców Pośrednicy dostawców Producent Pośrednicy dystrybucji
Bardziej szczegółowoPrzedmowa... 7 1. System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11
Spis treści Przedmowa... 7 1. System zarządzania jakością w przygotowaniu projektów informatycznych...11 1.1. Wprowadzenie...11 1.2. System zarządzania jakością...11 1.3. Standardy jakości w projekcie
Bardziej szczegółowoTemat szkolenia: Termin Miejsce Cena netto
HARMONOGRAM SZKOLEŃ OTWARTYCH 2011r SZKOLENIA Z ZAKRESU FINANSÓW: ANALIZA FINANSOWA DLA NIEFINANSISTÓW 26-28 września ANALIZA FINANSOWA PRZEDSIĘBIORSTWA 28-29 listopada 5-7 grudnia Łódź- 1100 ANALIZA I
Bardziej szczegółowo2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Informacja naukowa i bibliotekoznawstwo. Poziom II Sylabus modułu: Jakość w bibliotece (02-BN-NB-S2-JB01, 02-BN-NB-N2-JB01) 1. Informacje
Bardziej szczegółowoSpis treści Rozdział 1. Współczesne zarządzanie Rozdział 2. Rachunkowość zarządcza Rozdział 3. Podstawy rachunku kosztów i wyników
Spis treści Wstęp Rozdział 1. Współczesne zarządzanie (Jerzy Czarnecki) 1 1.1. Menedżer 1 1.2. Przedsiębiorstwo i biznes 3 1.2.1. Potrzeby klienta 3 1.2.2. Kombinacja zasobów 4 1.2.3. Wiedza i umiejętności
Bardziej szczegółowoOcena efektywności działań logistycznych
Wydział Ekonomiczno-Rolniczy - SGGW Dr Mariusz Maciejczak LOGISTYKA Ocena efektywności działań logistycznych Opracowanie na podstawie: materiałów z konferencji Zarządzanie Dystrybucją i Magazynowaniem,
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoSemestr letni Mikroekonomia, Rachunkowość Tak
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-ZIP-116z Rachunek kosztów dla inżynierów Costs accounting for engineers
Bardziej szczegółowoForma i wymiar zajęć Forma kursu Wykład Ćwiczenia Seminarium Inne Ogólna liczba godzin - 20 Liczba godzin w tygodniu / liczba godzin
Tryb studiów Niestacjonarne Nazwa kierunku studiów EKONOMIA Poziom studiów Stopień drugi Rok studiów/ semestr II/4 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach Specjalność Gospodarka finansowa przedsiebiorstwa
Bardziej szczegółowoWpływ SZŚ na zasadnicze elementy ogólnego systemu zarządzania przedsiębiorstwem. Błędy przy wdrażaniu SZŚ
Błędy przy wdrażaniu SZŚ błąd 1 certyfikat jest najważniejszy błąd 2 kierownictwo umywa ręce błąd 3 nie utożsamianie się kierowników jednostek organizacyjnych z wytycznymi opracowanymi przez zespół projektujący
Bardziej szczegółowoKoszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych Koszty w ujęciu ustawy o rachunkowości Koszty z punktu widzenia podatkowego
Rachunek kosztów Paweł Łagowski Zakład Zarządzania Finansami Instytut Nauk Ekonomicznych Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski Plan zajęć Koszty w rachunkowości podmiotów gospodarczych
Bardziej szczegółowoRachunkowość finansowa
WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA KATEDRA RACHUNKOWOŚCI Rachunkowość finansowa studia podyplomowe dr Beata Zyznarska-Dworczak Program zajęć I. Zakres tematyczny zajęć 1. Produkty gotowe - definicja, - wycena 2. Przychody
Bardziej szczegółowoPodsumowanie zrealizowanych warsztatów z Rachunku kosztów
Podsumowanie zrealizowanych warsztatów z Rachunku kosztów Nowoczesne zarządzanie w zakładach opieki zdrowotnej szkolenia z zakresu rachunku kosztów i informacji zarządczej oraz narzędzi restrukturyzacji
Bardziej szczegółowoRachunkowość. Amortyzacja nieliniowa 1 4/ / / /
Rachunkowość 1/1 Amortyzacja nieliniowa Metody degresywne (a) metoda sumy cyfr rocznych (cena nabycia - wartość końcowa) x zmienna rata mianownik zmiennej raty: 0,5n(n+1) n - liczba okresów użytkowania
Bardziej szczegółowoKierunki rozwoju firmy Decyzje o wyborze rynków Decyzje inwestycyjne Rozwój nowych produktów Pozycjonowanie. Marketing strategiczny
Badania marketingowe dr Grzegorz Mazurek Istota badań Podejmowanie decyzji odbywa się na bazie doświadczenia, wiedzy oraz intuicji. Podejmowanie decyzji wiąże się automatycznie z ryzykiem poniesienia porażki
Bardziej szczegółowoRACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA W2
RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA W2 dr inż. Dorota Kużdowicz Wydział Ekonomii i Zarządzania, Uniwersytet Zielonogórski Ewidencja i rozliczanie kosztów Rachunek kosztów w układzie rodzajowym Rachunek kosztów wg miejsc
Bardziej szczegółowoISO 9001:2015 przegląd wymagań
ISO 9001:2015 przegląd wymagań dr Inż. Tomasz Greber (www.greber.com.pl) Normy systemowe - historia MIL-Q-9858 (1959 r.) ANSI-N 45-2 (1971 r.) BS 4891 (1972 r.) PN-N 18001 ISO 14001 BS 5750 (1979 r.) EN
Bardziej szczegółowoGrzegorz Pieniążek Hubert Szczepaniuk
Grzegorz Pieniążek Hubert Szczepaniuk Ogólny model oceny i analizy ryzyka informacyjnego Metodyki zarządzania ryzykiem w kontekście bezpieczeństwa Wpływ asymetrii informacyjnej na wartość organizacji Istota
Bardziej szczegółowo