Spółka Komunalna Dorzecze Białej eko.liderem zagra w Tuchowie Wspomnienie o Kazimierzu. str. 11. przeszłości, Wszystko dzieje się.

Transkrypt

1 Nr 11 (26) listopad-grudzień 2014 ISSN Wybory samorządowe 2014 Wesołych Świąt Radni Rady Miejskiej w Tuchowie w kadencji Szczęśliwego Nowego 2015 Roku życzy Samorząd Tuchowa str. 2 Adam Drogoś burmistrzem Tuchowa Ślubowanie miało miejsce podczas II sesji Rady Miejskiej w Tuchowie 8 grudnia 2014 r. str. 3 Sanktuarium Madonny Kolęd, Pastorałek i Jasełek o. Kazimierz Plebanek o nowej ruchomej szopce w Tuchowie str. 4 Hej kolęda, kolęda finał tuchowskich eliminacji do festiwalu w Będzinie str. 5 Każdy z nas może zostać św. Mikołajem, Merry Christmas str. 6 Grajcie długo i szczęśliwie... Jubileusz 60-lecia Sanktuaryjnej Orkiestry Dętej str. 7 Jesienne spotkania z artystami Ojczyzna - to wielki Czy mnie jeszcze zbiorowy obowiązek pamiętasz? Honorata Chajec spotkała się z uczniami Szkoły 11 stycznia 2015 r. Podstawowej im. Batalionu AK Barbara w Lubaszowej zagra w Tuchowie Wspomnienie o Kazimierzu Obchody 100. rocznicy str. 10 Wielka Orkiestra Karwacie rzeźbiarzu, wybuchu I wojny oraz o najnowszych malarzu, poecie, działaczu światowej, 100. rocznicy Świątecznej Pomocy Ku pamięci dawnych osiągnięciach techniki i animatorze kultury bitwy pod Łowczówkiem w spółce oraz 96. rocznicy str. 18 str. 11 str. 8 ludzi i naszej Odzyskania Niepodległości. Tuchów pamięta! przeszłości, Wszystko dzieje się Zrealizowane Biskup tarnowski str , i nie tylko o tym po coś, to Pan Bóg projekty Andrzej Jeż z dr. Andrzejem Mężykiem Szkolenie strażaków, rozmawia Janusz Kowalski reżyseruje każdy wręczył Medale Dei profesjonalna scena, Sportowe sukcesy: ekologiczne i odnawialne str. 24 moment Regno Servire udana runda Tuchovii źródła energii korzyścią Tuchów, VIII miejsce w kraju dla LKKS Karwodrza, złoto chłopców i srebro dziewcząt w judo, brąz dla dziewcząt w piłce nożnej zapis rozmowy Łukasza Pelca z ks. Mateuszem Dziedzicem na antenie RDN str. 19 Artystycznie uzdolniona, 50 lat Pracowniczego kreatywna Ogrodu Działkowego i aktywna młodzież Bratek w Tuchowie tuchowskich szkół str. 30 str str Spółka Komunalna Dorzecze Białej eko.liderem 2014 obszaru, siłownia plenerowa w centrum Tuchowa str O. Kazimierz Plebanek o Tuchowskiej Placówce Wolność i Niezawisłość oraz Polskiej Straży Przedniej str. 25 Wśród tegorocznych wyróżnionych były także tuchowianki: Zofia Łątka i Ewa Stanisławczyk Wydarzenia kulturalne w styczniu 2015 r. str. 10 str. 32 Rozmowa Krzysztofa "Pamiątki Jasińskiego Rozwadowskich..." z Andrzejem Jagodą Muzeum Miejskie w Tuchowie zaprasza str. 15 str. 21

2 2 miasto i gmina listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) WYBORY SAMORZĄDOWE 2014 W wyniku wyborów samorządowych w gminie Tuchów radnymi Rady Miejskiej w Tuchowie kadencji wybrani zostali: 1. Grzegorz Borgula 2. Kazimierz Chwistek 3. Grażyna Czop 4. Małgorzata Gacek 5. Marek Krzemień 6. Piotr Kwaśny 7. Janusz Łukasik 8. Ewa Michałek 9. Stanisław Obrzut 10. Jerzy Odroniec 11. Radosław Osika 12. Mateusz Piątek 13. Bogdan Stefan 14. Jerzy Urbanek 15. Ryszard Wrona 28 listopada 2014 r. odbyła się I sesja Rady Miejskiej w Tuchowie, podczas której radni złożyli ślubowanie: Wierny konstytucji i prawu Rzeczypospolitej Polskiej, ślubuję uroczyście obowiązki radnego sprawować godnie, rzetelnie i uczciwie, mając na względzie dobro mojej gminy i jej mieszkańców. Tak mi dopomóż Bóg. Radni dokonali wyboru przewodniczącego i wiceprzewodniczących. Przewodniczącym Rady Miejskiej w Tuchowie został Ryszard Wrona, a wiceprzewodniczącymi Jerzy Odroniec i Jerzy Urbanek. W wyniku II tury wyborów samorządowych burmistrzem Tuchowa wybrany został Adam Drogoś. 8 grudnia 2014 roku, podczas II sesji Rady Miejskiej w Tuchowie, Adam Drogoś złożył ślubowanie i tym samym objął stanowisko burmistrza Tuchowa. Oto treść ślubowania, jakie złożył burmistrz: Obejmując urząd burmistrza Tuchowa uroczyście ślubuję, że dochowam wierności prawu, a powierzony mi urząd sprawować będę tylko dla dobra publicznego i pomyślności mieszkańców gminy. Tak mi dopomóż Bóg. Burmistrz Tuchowa Adam Drogoś otrzymał od przewodniczącego insygnia władzy: łańcuch i klucz do bram miasta. Rada ukonstytuowała stałe komisje rady, radni dokonali wyboru przewodniczących i wiceprzewodniczących tych komisji: Komisja Budżetowa: 1. Bogdan Stefan przewodniczący 2. Mateusz Piątek wiceprzewodniczący 3. Grzegorz Borgula 4. Grażyna Czop 5. Janusz Łukasik 6. Stanisław Obrzut 7. Jerzy Odroniec 8. Jerzy Urbanek PODZIĘKOWANIE 9. Ryszard Wrona Komisja Infrastruktury: 1. Grzegorz Borgula przewodniczący 2. Piotr Kwaśny wiceprzewodniczący 3. Kazimierz Chwistek 4. Grażyna Czop 5. Marek Krzemień 6. Ewa Michałek 7. Mateusz Piątek 8. Jerzy Urbanek 9. Ryszard Wrona Komisja Oświaty, Kultury i Spraw Społecznych: 1. Stanisław Obrzut przewodniczący 2. Ewa Michałek wiceprzewodnicząca 3. Kazimierz Chwistek 4. Małgorzata Gacek 5. Piotr Kwaśny 6. Janusz Łukasik 7. Jerzy Odroniec 8. Radosław Osika 9. Bogdan Stefan Komisja Rewizyjna: 1. Małgorzata Gacek przewodnicząca 2. Marek Krzemień wiceprzewodniczący 3. Radosław Osika PODZIĘKOWANIE Serdecznie dziękuję wszystkim wyborcom, którzy w ostatnich wyborach oddali na mnie swe głosy. Cieszy fakt, że kandydaci do Rady Powiatu z listy Polskiego Stronnictwa Ludowego uzyskali w naszej gminie drugi wynik, a jej lider Pan Andrzej Słowik zdobył mandat. Osobiście liczę na dobry wynik w przyszłych wyborach, aby nasza gmina dysponująca dwiema szkołami średnimi miała w powiecie nareszcie przedstawiciela oświaty, co przy dzisiejszym funkcjonowaniu szkolnictwa jest wręcz niezbędne. Z wyrazami szacunku Bogusław Maciaszek Szanowni Państwo! Serdecznie dziękujemy wszystkim wyborcom gminy Tuchów, którzy podjęli demokratyczny, patriotyczny obowiązek i wzięli udział w wyborach samorządowych na kandydatów do Rady Miejskiej w Tuchowie. Dziękujemy wszystkim osobom kandydującym z naszej listy Ziemia Tuchowska Razem. Dziękujemy naszym rodzinom za wyrozumiałość i przyjaciołom za wsparcie. Dziękujemy sympatykom za pomoc w prowadzeniu kampanii wyborczej. Dziękujemy tym z Państwa, którzy oddali na nas swoje głosy. Z ramienia KW Ziemia Tuchowska Razem radnymi zostali: Grażyna Czop, Małgorzata Gacek, Grzegorz Borgula, Kazimierz Chwistek, Marek Krzemień, Jerzy Odroniec, Bogdan Stefan, Jerzy Urbanek, Ryszard Wrona. Zapewniamy, że będziemy tak działać, aby nasze postępowania przyczyniły się do budowania trwałego dobra naszej Małej Ojczyzny. Przewodniczący Rady Miejskiej Ryszard Wrona Radni Rady Miejskiej: Grażyna Czop, Małgorzata Gacek, Grzegorz Borgula, Kazimierz Chwistek, Marek Krzemień, Jerzy Odroniec, Bogdan Stefan, Jerzy Urbanek. Drodzy naszym sercom mieszkańcy gminy Tuchów Z okazji nadchodzących świąt Bożego Narodzenia życzymy Wam wyjątkowo rodzinnych, radosnych, spontanicznych i pełnych wiary dni, zaufania do nas nowo wybranych radnych, jak i powierzenia nam swoich problemów, czy propozycji pomocy. Dzięki Wam działamy dla wszystkich mieszkańców. Niech ten nadchodzący czas będzie dla nas wszystkich sprzyjający, dobry i pomyślny. Pozdrawiamy Radosław Osika, Mateusz Piątek, Stanisław Obrzut, Janusz Łukasik, Piotr Kwaśny Wydawca: Dom Kultury w Tuchowie, ul. Chopina 10, Tuchów Redakcja: ul. Chopina 10, Tuchów; Tel./fax: ; kurier@tuchow.pl; Redaguje zespół: Janusz Smoliński (redaktor naczelny), Jan Dusza, Wiktor Chrzanowski, Grzegorz Mastalerz, Bożena Wrona, Janusz Kowalski, Maria Kras, Krzysztof Jasiński, Jarosław Mirek, Halina Piotrowska, Agnieszka Bąk, Marek Chrząszcz, Grzegorz Górowski, Andrzej Jagoda. Fotografie: Wiktor Chrzanowski, Ryszard Flądro, Krzysztof Jasiński, Maciej Maziarka Opracowanie graficzne: Łukasz Tumidajski, Dom Kultury w Tuchowie Druk: Media Regionalne Sp. z o.o. Warszawa oddział w Kielcach, Drukarnia w Tarnobrzegu, ul. Mechaniczna 12, Tarnobrzeg; Nakład: 2000 egzemplarzy Redakcja zastrzega sobie prawo skracania artykułów i korespondencji oraz opatrywania ich własnymi tytułami. Artykułów nie zamawianych redakcja nie zwraca i nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam.

3 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) miasto i gmina 3 Z Adamem Drogosiem Burmistrzem Tuchowa rozmawia Janusz Kowalski Obejmując urząd burmistrza Tuchowa uroczyście ślubuję, że dochowam wierności prawu, a powierzony mi urząd sprawować będę tylko dla dobra publicznego i pomyślności mieszkańców gminy. Tak mi dopomóż Bóg. 8 grudnia 2014 roku, podczas sesji Rady Miejskiej w Tuchowie, Adam Drogoś złożył ślubowanie i tym samym objął stanowisko burmistrza Tuchowa. Urząd ten powierzyli mu mieszkańcy gminy 30 listopada 2014 r. w drugiej turze tegorocznych wyborów samorządowych. Adam Drogoś w latach był dyrektorem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterów Bitwy pod Łowczówkiem w Tuchowie, wcześniej od 1987 r. jej wicedyrektorem. Zaczynał pracę jako nauczyciel w tej szkole w 1984 r. tuż po ukończeniu studiów. Studiował na Wydziale Mechaniczno-Technologicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach, ukończył studia podyplomowe z zarządzania i przedsiębiorczości w oświacie w Wyższej Szkole Biznesu w Tarnowie oraz w zakresie informatyki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Z Zespołem Szkół w Tuchowie związany był od samego początku swojej edukacji. Tu właśnie ukończył Zasadniczą Szkołę Mechanizacji Rolnictwa i Technikum Mechanizacji Rolnictwa. W czasach, kiedy był wicedyrektorem, a później dyrektorem, obiekty szkolne były przebudowywane, remontowane i modernizowane, łącznie z wymianą dachu na budynku. Wybudowana została sala sportowa. Systematycznie wyposażano szkołę w niezbędne pomoce dydaktyczne i urządzenia do jej sprawnego i dobrego funkcjonowania. Przeprowadzono wiele projektów edukacyjnych, wychowawczych, w tym nabywania przez uczniów dodatkowych kwalifikacji i umiejętności. Podejmowano i realizowano działania na rzecz zwalczania przejawów patologii oraz opieki materialnej i pedagogicznej dla uczniów szkoły. Za jego czasów kierowania i zarządzania szkołą, otrzymała ona imię Bohaterów Bitwy pod Łowczówkiem. Adam Drogoś jest nauczycielem i wychowawcą setek młodzieży, pokoleń tuchowian, mieszkańców gminy Tuchów i gmin okolicznych. Za swoją pracę i działalność był wielokrotnie odznaczany: Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Brązowym Krzyżem Zasługi, Brązowym Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju. Otrzymał też Specjalną Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej za pomoc powodzianom oraz za zasługi dla rozwoju miasta i gminy Tuchów - Honorowe Wyróżnienie Statuetką Melaniusz. Adam Drogoś ma 57 lat. Z żoną Teresą mają trójkę dzieci: córkę Magdalenę i dwóch synów: Jacka i Marcina. Witam. Jestem niezmiernie wzruszony ostatnimi wydarzeniami i jednocześnie zaszczycony tym, że to właśnie mnie powierzono stanowisko burmistrza Tuchowa. Komu chciałby pan podziękować za wynik głosowania? W pierwszej kolejności podziękowania kieruję do moich rodziców - za to, że jestem na tym świecie, za to że mnie wychowali na takiego człowieka - jakim jestem. W drugiej kolejności dziękuję mojej pierwszej współmałżonce, naszym dzieciom - za wsparcie i słowa otuchy. Ale jednocześnie współczuję im tego, że będę teraz rzadkim mieszkańcem domu. Następne podziękowania kieruję: - do członków mojego komitetu wyborczego wszystkich założycieli i kandydatów na radnych, - do osób wspierających w wyborach, mężów zaufania, - do wszystkich wyborców uczestniczących w wyborach. To nie ja wygrałem, wygrali wyborcy, którzy do wyborów przyszli. Jakie ma pan plany i zamierzenia? Ja, jako niezależny kandydat na burmistrza Tuchowa, nic nie obiecywałem ale nadal zapewniam być z mieszkańcami Tuchowa i gminy oraz zapewniam, że dla nich będę pracował. Podczas sesji 8 grudnia 2014 r., kiedy oddano mi głos, wygłosiłem takie oto słowa i zapewnienia, które będę starał się wcielać w życie. Chciałbym wszystkim przypomnieć, że burmistrzem, radnym, dyrektorem, kierownikiem się bywa, a człowiekiem się jest. To nie mieszkańcy miasta i gminy są dla osób zarządzających, tylko oni są dla mieszkańców. Burmistrz i radni ślubowali, że będą pracować godnie i uczciwie dla dobra publicznego i pomyślności mieszkańców miasta i gminy. Moje życiowe motto, które stosuję na co dzień, brzmi: TRAKTUJ ZAWSZE LUDZI TAK, JAK BYŚ CHCIAŁ, ŻEBY CIEBIE TRAKTOWANO o skuteczności moich działań, najlepiej świadczy to, że wygrałem te wybory. Będę chciał to motto wcielić w życie dla wszystkich pracowników gminy, w tym radnych i kierowników jednostek. Petent ma wyjść z urzędu zadowolony. Zapraszam niniejszym wszystkich do współpracy dla dobra naszej małej ojczyzny - miasta i gminy Tuchów. Mam pewność, że wspólnie będziemy pracować dla rozwoju miasta i naszej gminy. Jednakże mam do wszystkich osobistą wielką prośbę. Zanim ktokolwiek zacznie oceniać i krytykować moje poczynania, niech poczeka, aż upłynie dwa, trzy miesiące, abym zapoznał się z przepisami prawnymi i zasadami funkcjonowania władz miasta i gminy. Chciałbym teraz podziękować dotychczasowemu burmistrzowi - panu Mariuszowi Rysiowi - za jego 16-letnią pracę dla dobra miasta i gminy. Pozwoli Pan, że moją wypowiedź zakończę takim optymistycznym akcentem. Otóż parę lat temu mój kolega powiedział: Adam, gdybyś został burmistrzem, być może nie byłoby lepiej, ale na pewno byłoby weselej. Dziękuję. Zatem panie burmistrzu wesołych, zdrowych i pogodnych świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego nowego 2015 roku. Drodzy mieszkańcy miasta i gminy Tuchów Pragnę złożyć Wam serdeczne podziękowania za udział w tegorocznych wyborach samorządowych. Serdecznie i gorąco dziękuję wszystkim wyborcom, którzy dokonywali wyboru burmistrza Tuchowa, a większość zadecydowała o powierzeniu tego urzędu mojej skromnej osobie. Dziękuję za zaufanie i wiarę, za liczne wyrazy sympatii, serdeczności i życzliwości. To jest dla mnie zobowiązaniem czynienia wszystkiego co w mojej mocy, aby naszą Małą Tuchowską Ojczyznę budować oraz rozwijać, z szacunkiem słuchać jej mieszkańców i godnie ich reprezentować. Tej obietnicy dotrzymam. Dziękuje raz jeszcze. Wasz burmistrz Adam Drogoś

4 4 tuchowska szopka listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) Nowa ruchoma szopka w Tuchowie, czyli Sanktuarium Madonny Kolęd, Pastorałek i Jasełek kazimierzplebanek CSsR W okresie Świąt Bożego Narodzenia w Polsce wielką popularnością cieszą się szopki i jasełka. W każdym kościele budują szopkę, w wielu parafiach wystawiane są jasełka. Rodzice swoje najmłodsze pociechy prowadzą do szopki. Szczególnie tłoczno jest przy szopce w tuchowskim sanktuarium, ponieważ jest ruchoma, ubogacona licznymi scenami wziętymi z codziennego życia. Skąd się szopka wzięła? Za twórcę ludowych misteriów Bożonarodzeniowych uważa się charyzmatycznego św. Franciszka, który w 1223 roku w pobliżu kościoła w Greccio zbudował obszerna szopę, umieścił w niej figury Maryi i Dzieciątka oraz zachęcał okolicznych pasterzy by z zapalonymi pochodniami przybywali do szopy dla oddania czci Dzieciątku i Jego Matce. To dało początek budowania żłóbków Bożonarodzeniowych i przedstawień jasełkowych. W Polsce przyjęła się nazwa Szopka = stajenka betlejemska ze żłobkiem i figurami, ale już na Śląsku używają słowa betlejka albo po prostu Żłóbek. Mamy prowadza dzieci do Żłóbka. Szopka kojarzy się im z odstawianiem komedyjek. Polskie słowo szopka nie oddaje istotnej treści, dla obcokrajowców jest słowem niezrozumiałym. JASEŁKA nazwa od staropolskiego słowa jasła, co znaczy żłóbek. Określono nią ustawione w kościele figurki wyobrażające narodzenie Chrystusa, później widowisko sceniczne lub kukiełkowe o tematyce Bożonarodzeniowej. Szopka tuchowska W Tuchowie szopka jest nieodłączną częścią sanktuarium maryjnego. Po II wojnie światowej przeszła wielką ewolucję, od szopki statycznej do szopki ruchomej. Początkowo była budowana w kościele w kaplicy św. Barbary i była czynna od Bożego Narodzenia do Matki Bożej Gromnicznej (2 II). W 1975 roku zbudowano szopkę w sali poza kościołem. Mogła być czynna przez cały rok i była wielką atrakcją dla dzieci przybywających z pielgrzymką po I Komunii św. jak i w czasie odpustów. Szopka ta funkcjonowała od 1975 roku do 2014 roku, czyli 39 lat. Jej mechanizmy i figurki były już bardzo zniszczone, więc kustosz sanktuarium Bogusław Augustowski CSsR podjął decyzję budowy nowej szopki. Wykonanie jej zlecił szopkowemu artyście Kazimierzowi Zymule CSsR (budował też szopkę w 1975 roku) znanemu w kraju i zagranicą. Jest budowniczym szopki w Bardzie Śląskim, Toruniu, Krakowie, Tuchowie (starej i nowej szopki), Warszawie, Zakopanem św. Rodziny, Łukowicy, Głogowie, Braniewie w Pietropawłowsku Kazachstanie, Grodnie Białoruś, Truskawcu Ukraina. Tuchowska nowa szopka została otwarta na Wielki Odpust 2014 roku. Stroje do figurek historycznych i pozostałe lalki wykonała Pracownia Lalek Cepeliowskich stroje ludowe, folklor w Bochni, dyrektor dr Henryka Piotrowicz. Cały świat w miniaturze Artysta budowniczy zachowuje stały, tradycyjny kanon szopkowy: aniołowie pasterze Trzej Królowie żłóbek z Dzieciątkiem, Maryją i Józefem, ale ubogaca go scenami: Adam i Ewa w raju, Herod, diabeł, śmierć, które w szopce symbolizują odwieczną walkę dobra i zła. Komentarza wymaga scena z raju, bo ludzie pytają: co ma raj do szopki? Wszystko zaczęło się w raju. Ewa uległa pokusie szatana węża, zerwała owoc z drzewa zakazanego przez Boga, jadła go i podała do jedzenia Adamowi. Biblia mówi o owocu z drzewa, ale nie mówi, jaki to był owoc. Chrześcijańska tradycja przyjmuje, że owocem tym było jabłko. Zostało to wyrażone nawet w nazwie. W języku łacińskim jabłko malum oznacza też zło albo karę. Czyli zło jest zapisane w samej nazwie jabłka i ono stało się symbolem grzechu pierworodnego, nieposłuszeństwa wobec Stwórcy, symbolem utraconego raju. Po upadku człowieka Bóg obiecał zesłać światu Zbawiciela. Obietnica ta wypełnia się w scenie narodzenia Chrystusa w Betlejem. Prawdę tę opiewają stare kolędy, np.: Ach, zła Ewa narobiła, Kłopotu nam nabawiła. Z wężem sama rozmawiała I jabłuszka kosztowała Narobiła. Adam z raju wypędzony, Zostawił płód zarażony. Ale go z kłopotu tego, Matka Syna przedwiecznego Wybawiła Jest też wiele scen folklorystycznych, które szokują widza, przykuwają jego uwagę, a u dzieci wywołują zachwyt. Trafnie ktoś powiedział: to cały świat w miniaturze Tego nie można opisać, to trzeba zobaczyć. Zainteresowania budzą też rozwiązania techniczne jak to zrobione, że tak działa. Szopkowe sanktuarium Ale szopka to nie tylko folklor, to również, sakrum. To Sanktuarium Madonny Kolęd, Pastorałek i Jasełek. Twórcą tego sanktuarium jak wyżej powiedziano jest św. Franciszek. Maryja była czczona od początku chrześcijaństwa, jako Matka Boża, Królowa Nieba i Ziemi, Pani Przebywała w niebie, była oddalona od ludzi. Św. Franciszek sprowadził Ją z powrotem na ziemię i umieścił wśród ludzi, w rodzinie. Ukazał Ją taką bliską, swojską. Maryja młoda Matka z dzieckiem jest bezdomna, rodzi dziecko w zimnej szopie, jest bardzo uboga. To przemawia do serc Polaków, kochających życie rodzinne matkę i dziecko. Polacy swoje uczucia do Dzieciątka i Maryi wyrazili w licznych sentymentalnych kolędach i pastorałkach. W starej Kantyczce brak roku wydania znajduje się aż 164 pastorałek i 151 kolęd, razem 315 pieśni. Niesłychane bogactwo, w innych Kantyczkach jest ich jeszcze więcej. Niemal w każdej pastorałce czy kolędzie Madonna jest przedstawiona jako młoda matka z dzieciątkiem, uboga, ale uśmiechnięta (czasem przez łzy), radosna i obdarzająca radością. Dlatego święta Bożego Narodzenia są świętami rodzinnymi, ciepłymi i radosnymi. Sanktuarium Madonny kolęd, pastorałek i jasełek jest najsławniejszym sanktuarium na świecie, sławniejsze niż Lourdes czy Fatima do niego w okresie Bożego Narodzenia pielgrzymuje cały chrześcijański świat. Poeta ks. Twardowski w Litanii Polskiej modlił się: Matko Tuchowska z różą, jabłkiem i redemptorystami Módl się za nami. (Skąd się mu to jabłko wzięło?). A my mówimy: Madonno Kolęd, Pastorałek, Jasełek i szopki u redemptorystów, napełnij nas, nasze rodziny pokojem i świąteczną radością. Redemptoryści zapraszają do nowej, sanktuaryjnej szopki. Fot. Krzysztof Jasiński

5 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) kolęda 5 MariaKRAS T radycyjnie, jak co roku w grudniu, nie mogło zabraknąć w Tuchowie eliminacji rejonowych do festiwalu kolęd i pastorałek. W ten przedświąteczny czas, 11 grudnia, do Domu Kultury w Tuchowie przyjechali wykonawcy, by wziąć udział w eliminacjach do XXI Międzynarodowego Festiwalu Kolęd i Pastorałek im. Księdza Kazimierza Szwarlika w Będzinie. Wśród nich byli: soliści, duety, zespoły wokalne, wokalno-instrumentalne, regionalne oraz chóry. Przyjechały dzieci, młodzież i dorośli, by wyśpiewać radość Bożego Narodzenia słowami pięknych polskich kolęd i pastorałek i wprowadzić wokół świąteczny nastrój. Niektórzy przybyli po raz pierwszy, inni po raz drugi, czy kolejny, jak pan Kazimierz Bojdo wierny festiwalowi niestrudzony kolędnik z Łoniowej, w wykonaniu którego usłyszeliśmy: Pasterzu pasterzu oraz Światło stajenki Betlejemu. Hej kolęda, kolęda - tuchowskie eliminacje do festiwalu w Będzinie Kapela góralska Fiyrloki z Gminnego Ośrodka Kultury w Łącku festiwalu w Będzinie następujących wykonawców: Solistkę Klaudię Łopatkiewicz z Jasielskiego Domu Kultury, która wykonała: Żeńże wołki żeń, Scena to dziwna. Kapelę góralską Fiyrloki z Gminnego Ośrodka Kultury w Łącku, w której wykonaniu mogliśmy wysłuchać: Gore Gwiazda, Z narodzenia Pana oraz Wśród nocnej ciszy. Chór mieszany z II Liceum Ogólnokształcącego w Mielcu, który zaśpiewał Wśród nocnej ciszy, Quem Vidistis Pastores oraz Zagrały fulorki. Zespół wokalny AMICI z parafii pw. Miłosierdzia Bożego w Tarnowie, w wykonaniu którego usłyszeliśmy: Kiej łowiecek, Na Kondrackiej hali oraz Wśród nocnej ciszy. Podobnie jak w roku ubiegłym, zwycięstwo wyśpiewał i zakwalifikował się do finału festiwalu w Będzinie Zespół Folklorystyczny Ptoszkowioki z Zespołu Szkolno- -Przedszkolnego nr 1 w Ptaszkowej w wykonaniu, którego usłyszeliśmy: Pójdźmy wszyscy do stajenki, Szła kolęda oraz Jezusa narodzonego. W II etapie festiwalu w Będzinie spotkają się najlepsi uczestnicy przesłuchań ze wszystkich ośrodków eliminacyjnych. Przesłuchania odbędą się w dniach stycznia 2015 r., zaś koncert galowy 18 stycznia 2015 r. Tradycją już się staje, że tuchowscy finaliści są finalistami w Będzinie. Mamy nadzieją, że również tym razem będzie podobnie. Życzymy powodzenia! Przybyli z różnych stron, z bliższa i dalsza: ze Skrzyszowa, z Lubaszowej, Ciężkowic, Bruśnika, Dębna, Żabna, Kamionki Wielkiej, Brzeska, Lipnicy Wielkiej, Ptaszkowej, Jasła, Łużnej, Tarnowa, Korzennej, Moszczenicy, Koszyc Wielkich, Mielca, Grybowa i Łącka. Mogliśmy wysłuchać pięknych kolęd i pastorałek wyśpiewanych przez 50 wykonawców. Z każdego kąta Domu Kultury dobiegał śpiew ćwiczony przed występem, by po próbie i rozśpiewaniu móc jak najlepiej zaprezentować się na scenie tuchowskiej sali widowiskowej, która stała się estradą dla wykonawców. Rozbrzmiewały te znane i mniej znane kolędy i pastorałki. Śpiewane w kościołach i rodzinnym gronie. Wpadające w ucho i nucone w okresie bożonarodzeniowym. Podkreślające tradycje, piękne polskie melodie wyrażające i utrwalające świątecznego ducha, rodzinne ciepło i dobro zewsząd płynące. Rodzinny, radosny i świąteczny nastrój zapanował w Domu Kultury. Jury tuchowskiej eliminacji, do festiwalu w Będzinie, w składzie: prof. Andrzej Zając, mgr Ewa Stanisławczyk, mgr Tadeusz Goliszewski, po wysłuchaniu 50 podmiotów wykonawczych, zakwalifikowało do finału Chór mieszany z II Liceum Ogólnokształcącego w Mielcu Zespół wokalny AMICI z parafii pw. Miłosierdzia Bożego w Tarnowie Fot. Ryszard Flądro Klaudia Łopatkiewicz z Jasielskiego Domu Kultury Zespół Folklorystyczny Ptoszkowioki

6 6 kultura listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) KAŻDY Z NAS MOŻE zostać ŚW. MIKOŁAJEM SYLWIA I SABINARÓŻ 5 grudnia 2014 r. w Zespole Szkół w Olszynach odbyła się niecodzienna impreza - spotkanie dzieci i osób niepełnosprawnych ze Św. Mikołajem, którzy przybyli z okolicznych gmin: Rzepiennik Strzyżewski, Szerzyny, Tuchów. Spotkanie rozpoczęte zostało uroczystą Mszą św. Uczniowie klasy pierwszej przygotowali program artystyczny dla Mikołaja. Inicjatorem i pomysłodawcą uroczystości była jak zwykle pani Barbara Duran, która z wielkim oddaniem, sprytem i zaradnością je organizuje. Dużą pomoc w przygotowaniach wykazali wolontariusze z Olszyn, którzy m.in. upiekli i ozdobili piernikowe mikołaje, przygotowali upominki i paczki dla zaproszonych gości oraz czynnie uczestniczyli w sprawnym przebiegu uroczystości. W spotkaniu wzięli również udział przedstawiciele wolontariuszy ze szkół w Szerzynach, Lubaszowej, Dąbrówki Tuchowskiej i Jodłówki Tuchowskiej, którzy w swoich szkołach przeprowadzili zbiórkę słodyczy dla dzieci niepełnosprawnych. Imprezę zaszczycili swoją obecnością Wójtowie Gmin Rzepiennik Strzyżewski i Szerzyn. Każdy uczestnik spotkania otrzymał mikołajkowy prezent. Wszyscy w miłej, wesołej i pogodnej atmosferze spędzili ten wigilijno - mikołajowy wieczór. Po spotkaniu mikołajkowym zaczęłam postrzegać świat inaczej, ponieważ wiem, że inni ludzie są w trudniejszej sytuacji niż ja, ale mimo wszystko pokonują przeciwności losu. Zobaczyłam też na własne oczy jak ludzie niepełnosprawni potrafią się cieszyć z najmniejszych rzeczy, a sposób w jaki to okazują jest po prostu niesamowity. Zrozumiałam, że tacy ludzie potrzebują naprawdę dużo opieki i miłości, by móc dalej walczyć. Po wigilii św. Mikołaja mogę stwierdzić, że radość dzieci niepełnosprawnych wynika z tego, że ktoś z zewnątrz chce z nimi przebywać. Cieszyły ich występy, tańce, wspólne zabawy. To wspaniałe uczucie komuś pomagać. Nic nie wynagrodzi pracy wolontariusza tak jak szczery uśmiech osoby niepełnosprawnej. Takie imprezy mogą naprawdę uszczęśliwiać, a szczęście drugiej osoby to naprawdę najlepsza zapłata dla wolontariusza. Dlatego uwielbiam pomagać osobom potrzebującym i cieszę się, że mogę brać udział w tak wspaniałych akcjach. Merry Christmas Paulina Stachura-BuŚ Justyna Jaworska-LIPKA 12 grudnia 2014 r. w Domu Kultury w Tuchowie odbył się już II gminny Konkurs Świątecznej Piosenki Obcojęzycznej zorganizowany przez Zespół Szkół oraz Dom Kultury w Tuchowie. Konkurs był przeprowadzony w trzech kategoriach: Szkoła Podstawowa klasy I-III, klasy IV-VI i Gimnazjum. Udział zgłosiło 16 grup 5 w kategorii Szkoła Podstawowa I-III, 7 w kategorii IV VI i 5 w kategorii Gimnazjum. Podobnie jak w roku poprzednim piosenki były śpiewane w 2 językach obcych: angielskim i niemieckim. Występujący byli oceniani przez jury w następującym składzie: mgr Tadeusz Goliszewski, mgr Michalina Ropska oraz mgr Joanna Lenard- -Łazarek. Już drugi raz Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ufundowała nagrody w konkursie. W tym roku mieliśmy ogromny zaszczyt gościć burmistrza Tuchowa Adama Drogosia, który z największą przyjemnością otworzył kolejną edycję konkursu. Przedstawiamy wyniki II gminnego Konkursu Świątecznej Piosenki Obcojęzycznej. W kategorii Szkoła Podstawowa, klasy I III: miejsce 1 Oliwia Madejczyk klasa III Szkoła Podstawowa w Tuchowie, miejsce 2 Uczniowie klasy IIb Szkoła Podstawowa w Tuchowie, miejsce 3 Aleksandra Burza klasa I Szkoła Podstawowa w Burzynie. W kategorii Szkoła Podstawowa, klasy IV VI: miejsce 1 Alicja Rusin klasa VI Szkoła Podstawowa w Siedliskach, miejsce 2 Nicoletta Zduń klasa IV- Szkoła Podstawowa w Mesznej Opackiej, miejsce 3 Uczniowie klasy Va Szkoła Podstawowa w Tuchowie. W kategorii Gimnazjum: miejsce 1 Anna i Paweł Sikorscy Publiczne Gimnazjum w Tuchowie, miejsce 2 Lidia Nosal Publiczne Gimnazjum w Siedliskach miejsce 3 Jakub Hawrylak Publiczne Gimnazjum w Burzynie Wszystkim uczestnikom gratulujemy! Oliwia Madejczyk Alicja Rusin Anna i Paweł Sikorscy Fot. Grzegorz Niemiec

7 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) kultura 7 Grajcie długo i szczęśliwie... Jubileusz 60-lecia Sanktuaryjnej Orkiestry Dętej MARIAKRAS W sobotę, 22 listopada mszą św. o godz w bazylice mniejszej w Tuchowie zainaugurowano obchody 60-lecia Sanktuaryjnej Orkiestry Dętej. Uroczystość przypadła w dniu św. Cecylii patronki chórzystów, lutników, muzyków, organistów oraz zespołów wokalno-muzycznych. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił prowincjał Prowincji Warszawskiej Redemptorystów o. Janusz Sok. Podczas mszy św. nastąpiło przyjęcie nowych członków do Sanktuaryjnej Orkiestry Dętej, którzy dla potwierdzenia otrzymali pamiątkowe dyplomy z rąk głównego celebransa. W uroczystości udział wzięli ojcowie redemptoryści, obecni i byli członkowie orkiestry, ich rodziny, przedstawiciele władz samorządowych oraz zaproszeni goście. Po zakończonej mszy św. dalsza część uroczystości miała miejsce w sali pielgrzyma. Okolicznościowe spotkanie rozpoczęto od złożenia życzeń solenizantowi o. Januszowi Sokowi oraz podziękowań państwu Bernadecie i Kazimierzowi Szablowskim za dwudziestoletnie wspieranie materialne i zaangażowanie w rozwój orkiestry. Następnie na ręce kapelmistrza Piotra Kucharzyka składano gratulacje, podziękowania i życzenia dla orkiestry. Prowincjał o. Janusz Sok w słowach skierowanych do orkiestry powiedział m.in.: Muzyka to nie jest tylko wydychanie dłużej-krócej, wyżej- -niżej, tylko coś tam jeszcze w tym jest ( ) Jak Wam się jeszcze chce? ( ) próby ( ) to wszystko wymaga ofiary! Gratuluję każdemu z Was! Przekażcie również członkom Waszych rodzin serdeczne gratulacje, że z Wami wytrzymują, bo przecież ćwiczyć trzeba również w domu a oni to muszą znosić. Wam drodzy życzę, żeby się Wam grało jak najwięcej, żeby to wspólne granie było radością i takim odkryciem, że razem można tworzyć piękne rzeczy. To jest taki napęd, taka mądrość w życiu, która bardzo dużo daje na całe życie. Niech te koncerty, to wspólne granie tutaj w sanktuarium, dla Waszej orkiestry będzie wielkim przeżyciem. Gratuluję każdemu z Was, a nowym adeptom życzę błogosławieństwa Bożego. Szczęść Boże. Kustosz sanktuarium NNMP o. Bogusław Augustowski swoje słowa skierował nie tylko do orkiestry, lecz również do członków Sanktuaryjnego Chóru Mieszanego: Drodzy orkiestranci, drogi chórze, ale także wszyscy tutaj zgromadzeni muzycy, Ci, którzy grali w orkiestrze, grają w orkiestrze ( ). Chór ma 71 lat, orkiestra 60 lat, przyznam szczerze, że jakiś czas temu przyszło mi do głowy marzenie, żeby na 60-lecie orkiestry było w niej 60 członków. Cieszę się, że to marzenie się realizuje, że każdego roku do orkiestry przybywa wielu młodych ludzi. Serdecznie gratuluję tego jubileuszu. Gratuluję również tym, którzy grają w orkiestrze od dawna po dziś dzień, którzy tu w orkiestrze przeżywają swego rodzaju jubileusze oraz tym, którzy dziś zostali przyjęci do orkiestry. Chcę Wam życzyć, żebyście byli zawsze dumni z tego, że możecie grać w Sanktuaryjnej Orkiestrze Dętej na chwałę Boga i chwałę Maryi, a to jest szczególne wyróżnienie ( ) Szczęść Wam Boże. Jako kolejny, w imieniu władz samorządowych, życzenia dla orkiestry złożył burmistrz Tuchowa Mariusz Ryś, który gorąco podziękował za zaproszenie na to spotkanie oraz pogratulował tak pięknego jubileuszu. Swoim graniem sławicie Tuchów, uświetniacie wiele uroczystości w mieście. Za to Wam serdecznie dziękuję. Ojciec Prowincjał powiedział, że orkiestra ma 60 lat, to taki dojrzały wiek, a jednak jest coraz młodsza. Ja gratuluję tym młodym adeptom, że zdecydowali się wstąpić do tego tak wspaniałego zespołu. Gratuluję pięknego jubileuszu i życzę jeszcze następnych wielu lat grania i pięknych kolejnych jubileuszy. Burmistrz życzył wszystkim członkom orkiestry oraz im rodzinom dużo zdrowia i wszelkiej pomyślności, a na pamiątkę na ręce kapelmistrza Piotra Kucharzyka wręczył okolicznościowy ryngraf. Sanktuaryjny Chór Mieszany pod dyrekcją dra Jana Gładysza wyśpiewał orkiestrze piękne życzenia: Grajcie długo i szczęśliwie, niechaj dobro będzie z Wami i omija wszelkie zło. Niechaj czuwa Bóg nad Wami, łaską darzy Was i zdrowiem, błogosławi każdy trud. Na zakończenie życzeń kierowanych pod adresem Sanktuaryjnej Orkiestry Dętej głos zabrał Kazimierz Szablowski, który wraz z małżonką od prawie 20 lat jest blisko orkiestry i aktywnie wspiera jej działalność: Drodzy Państwo moje nazwisko padło tu na początku, więc nie wypada mi nie zabrać głosu. Powiem krótko, nasza przygoda z Sanktuaryjną Orkiestrą Dętą to rok W święta Wielkiej Nocy zauważyłem ludzi stojących przed kaplicą i grających. Byli tak sobie ubrani. Wówczas postanowiliśmy z moją małżonką, że coś z tym zrobimy. Dzisiaj gratuluję Państwu, gratuluję orkiestrze, że przez te 20 lat mogłem przy Was być, że mogłem Was w jakiś sposób wspomóc. Nie była to droga równa, było pod górkę, różnie było, ale za to doświadczenie też Panu Bogu dziękuję. Tak patrzyłem na torty: jeden 60 lat i drugi też 60 lat. Jeden macie za, a drugi przed (uśmiech). Na ogół życzy się 100 lat, ale ja Wam życzę krócej grajcie - następne 60 lat. Wszystkiego najlepszego, tak orkiestrze, jak i chórowi. Rozwijacie się, grajcie na chwałę Panu Bogu i ku uciesze ludzi. Wszystkiego najlepszego jeszcze raz. Bóg zapłać. Po pięknych, płynących z serca życzeniach, przyszła pora na pyszną strawę dla ciała i jubileuszowy tort. Podczas spotkania nie zabrakło również chwili refleksji i wspomnień. Przybliżono historię orkiestry z okresu od 1954 do 2014 roku, którą przedstawiono na wyświetlonej prezentacji. Należy nadmienić, iż w ramach swojego roku jubileuszowego Sanktuaryjna Orkiestra Dęta w 2015 r. zagra szereg koncertów, w tym m.in.: 11 stycznia koncert noworoczny oraz 8 lipca koncert odpustowy w bazylice mniejszej. Zwieńczeniem obchodów 60-lecia będzie koncert jubileuszowy w Domu Kultury w Tuchowie 20 września. Już dzisiaj serdecznie zapraszamy do udziału w tych uroczystościach, a Sanktuaryjnej Orkiestrze Dętej życzymy wspaniałych jubileuszy i co najmniej kolejnych 60 lat. Niech muzyka, którą gra będzie piękna i wrażliwa, niech płynie prosto z serca i trafia do serc jej słuchaczy przynosząc im radość. Bo czymże jest muzyka? Może po prostu niebem, z nutami zamiast gwiazd? (Ludwik Jerzy Kern). Fot. Krzysztof Jasiński

8 8 akcje charytatywne listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) Już po raz 23. w niedzielę, 11 stycznia w Tuchowie zagra Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy MariaKRAS S ztab WOŚP z Tuchowa miał będzie swoją siedzibę w Domu Kultury. W tym roku zbierać będziemy Dla podtrzymania wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz dla godnej opieki medycznej seniorów. Tradycyjnie jak co roku wolontariusze będą prowadzić akcję zbiórki pieniędzy na terenie miasta i gminy Tuchów. Zbiórka odbywać się będzie w godz. od 8:00 do 16:00. Finał WOŚP będzie miał miejsce o godz na tuchowskim rynku. Zostanie przeprowadzona licytacja gadżetów oraz zapalone "Światełko do nieba". Zachęcamy wszystkich mieszkańców do włączenia się do tej akcji. Niezależnie od komentarzy, z którymi możemy spotkać się na temat Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, można chyba powiedzieć, że cel zbiórki naprawdę jest szczytny, a potrzebujących wielu. Przypomnijmy, że sprzętem zakupionym przez Fundację Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy została obdarowana Ochotnicza Straż Pożarna w Tuchowie oraz tuchowski szpital - Centrum Zdrowia Tuchów. W 2011 r. OSP w Tuchowie otrzymała podarowany przez Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy jednofazowy agregat prądotwórczy Fogo FH Jako jedna z 139 jednostek z województwa małopolskiego sprzętem obdarowana została także jednostka z Tuchowa. Agregat ten został zakupiony przez fundację ze środków zebranych w ramach akcji STOP POWODZIOM. Za łączną kwotę zł zakupiono: 100 motopomp WT40, 200 motopomp pływających Posejdon, 130 jednofazowych agregatów prądotwórczych, 15 trójfazowych agregatów prądotwórczych oraz 130 motopomp do wody zanieczyszczonej. Łącznie sprzęt otrzymało 575 jednostek OSP w całym kraju. W tuchowskim szpitalu również można zobaczyć sprzęt podarowany przez Fundację Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który służy małym pacjentom. Do oddziału neonatologicznego CZT trafił sprzęt przeznaczony dla noworodków, a mianowicie: stanowisko resuscytacyjne i inkubator zamknięty oraz kardiomonitor. Ponadto wśród sprzętu oznaczonego czerwonym serduszkiem WOŚP jest również lampa do fototerapii i specjalistyczne urządzenie do pomiaru orientacyjnego poziomu żółtaczki - bilirubinometr. Jak podkreśla naczelna pielęgniarka oddziału Jolanta Obrzut: Sprzęt poszerzył nasze możliwości terapeutyczne. W związku z wzrastającą liczbą porodów w Oddziale Ginekologiczno - Położniczym umożliwił on objęcie specjalistyczną, kompleksową opieką większej liczby noworodków. Jesteśmy przekonani, że poprawa wyposażenia przekłada się na wyższy poziom jakości realizowanych świadczeń. W/w wyposażenie wzbogaciło oddział neonatologiczny o nowo- Fot. Centrum Zdrowia Tuchów czesny, profesjonalny sprzęt umożliwiający i zapewniający odpowiednie warunki i wysoką jakość świadczonych usług medycznych oraz specjalistyczną opiekę, a wszystko to dla zdrowia małych pacjentów, dla zapewnienia im oraz ich mamom bezpieczeństwa i komfortu. Stanowisko resuscytacyjne zakupione przez Fundację Jurka Owsiaka prócz przywrócenia krążenia jest także przeznaczone do pielęgnacji małych pacjentów. Zapewnia odpowiednie warunki termiczne głównie wcześniakom i niemowlętom z niską masą urodzeniową. Warunkiem niezbędnym do poprawy ich zdrowia jest bowiem zminimalizowanie strat ciepła. Inkubator monitoruje wiele czynności życiowych. Wyposażony jest w alarmy optyczne i dźwiękowe, które dostępne są dla personelu, a co najważniejsze obojętne dla małego pacjenta. Posiada efektywną kurtynę powietrzną i podwójne ścianki, by w ten sposób zapewnić kontakt matki z dzieckiem w możliwie najbezpieczniejszy sposób. Dodatkowo posiada funkcję ułatwiającą dobór parametrów termoregulacji, tak aby mały pacjent przebywał w warunkach jak najbardziej zbliżonych do naturalnych. Urządzenie zapewnia dobrą widoczność i dostępność do małego pacjenta oraz posiada elektroniczną wagę i jest w pełni zautomatyzowane. Lampa do fototerapii wykorzystywana jest w przypadku stwierdzenia żółtaczki. Zabieg przy użyciu tej lampy polega na naświetlaniu noworodka światłem, które przyspiesza rozkład bilirubiny (związku wywołującego chorobę) i usunięcie jej z organizmu dziecka. Przy tej okazji warto jeszcze raz wspomnieć o miłej niespodziance, jaką przygotował na otwarcie porodówki Jurek Owsiak przysyłając, specjalnie na tę okoliczność, nagranie telewizyjne, w którym powiedział: Niech Tuchów się cieszy, że ma tak piękne miejsce, niech dba o to miejsce i niech wysyła z niego jak najbardziej gorące impulsy na cały świat. Buzi dla wszystkich nowonarodzonych dzieciaków, które będą w tak pięknych warunkach widziały dużo piękniejszy świat. Wesprzyjmy 23. Finał WOŚP w Tuchowie Dla podtrzymania wysokich standardów leczenia dzieci na oddziałach pediatrycznych i onkologicznych oraz dla godnej opieki medycznej seniorów. Tekst opracowano na podstawie danych z OSP w Tuchowie oraz CZT Sp. z o.o. Zbiórka charytatywna dla Mateuszka chorego na autyzm 8 listopada 2014 roku w Zamku Ostrowski w Chojniku przeprowadzono zbiórkę charytatywną dla Mateuszka chorego na autyzm. Zgodę na przeprowadzenie akcji wydała Fundacja Dzieciom "Zdążyć z Pomocą" z Warszawy. Podczas tej akcji zebrano kwotę 1000 zł. Ponadto zgodę na zbiórkę publiczną wydało Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, która potrwa od 15 stycznia do 28 lutego 2015 roku na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Nadal można dokonywać wpłat indywidualnych na konto: Fundacja Dzieciom "Zdążyć z pomocą", Bank BPHKPLPK z dopiskiem nr subkonta: 11358, Mateusz Rowinski - darowizna na pomoc i ochronę zdrowia. Opracowała: Marta Ratajczak i Agnieszka Ratajczak

9 W TEN ŚWIĄTECZNY CZAS listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) świątecznie 9 B ożonarodzeniowa tradycja wiąże się m.in. z własnoręcznym wykonywaniem świątecznych stroików, ozdób choinkowych i szopek. Dotrzymując tej tradycji Dom Kultury w Tuchowie zorganizował konkurs plastyczny pt.,,w ten świąteczny czas. W konkursie udział wzięły dzieci i młodzież z przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów z gminy Tuchów, którzy wykonali stroiki na świąteczny stół. Stroiki wykonane zostały różnymi technikami, z naturalnych i ekologicznych materiałów: z bibuły, słomy, kolorowego papieru, orzechów, szyszek, pestek owoców itp. Różnorodność materiałów wykorzystanych przy wykonaniu stroików świadczyła o ogromnej fantazji i pomysłowości ich twórców. Jury w składzie: Iwona Baran, Wiesława Hudyka i Ryszard Flądro nie miało łatwego wyboru. Po przeglądnięciu i ocenie prac plastycznych, które wpłynęły na konkurs, jury postanowiło przyznać następujące nagrody: W kategorii wiekowej: przedszkola Miejsce: 1 Anna Gadowska Przedszkole Publiczne w Tuchowie 2 Julia Osika Ochronka Zgromadzenia Sióstr Służebniczek 3 Ewelina Nalepka Przedszkole Publiczne w Tuchowie Wyróżnienie: Mirosław Sus Publiczne Przedszkole w Tuchowie Monika Wantuch Publiczne Przedszkole w Tuchowie W kategorii wiekowej: klasa I III Miejsce: 1 Zuzanna Czop ZS w Tuchowie 2 Nadia Chochołowicz SP w Piortkowicach 3 Filip Chrzanowski ZS w Burzynie Wyróżnienie: Liliana Galas ZS w Tuchowie Wojciech Mokrzycki ZS w Tuchowie W kategorii wiekowej: klasa IV VI Miejsca 1 nie przyznano. Miejsce: 2 Karolina Onak PSP w Buchcicach 3 Bożena Górska SP w Piotrkowicach Wyróżnienie: Patryk Wajda ZS w Siedliskach Jarosław Śliwka PSP w Buchcicach Laureatom konkursu serdecznie gratulujemy! Stroiki świąteczne wykonane przez dzieci i młodzież można było oglądać w holu tuchowskiego Domu Kultury, podobnie jak stroiki i ozdoby świąteczne, które wykonali seniorzy z Polskiego Związku Emerytów i Rencistów w Tuchowie. Zgodnie z życzeniem wykonawców, zarówno stroiki dzieci i młodzieży, jak i seniorów, zostały przekazane do Zespołu Szkół w Tuchowie na zorganizowany tam kiermasz świąteczny i akcję charytatywną dla Dominika Sikorskiego. MK

10 10 miasto i gmina listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) Jesienne spotkania z artystami T o już drugie takie spotkanie organizowane w Szkole Podstawowej im. Batalionu AK Barbara w Lubaszowej. Pierwsze odbyło się w ubiegłym roku i było tak udane, że postanowiliśmy kontynuować ten ciąg imprez integracyjnych w naszej szkole. Pani dyrektor mgr Barbara Dusza zawsze chętnie udostępnia kuchnię i salkę gimnastyczną a grono pedagogiczne pomaga w przygotowaniu kolejnego spotkania. Pani dyrektor jest przekonana, że takie imprezy służą przede wszystkim dzieciom niepełnosprawnym, ale przyczyniają się także do kształtowania ducha empatii i wolontariatu u młodzieży szkolnej. W tym procesie uczestniczą nauczycielki naszej szkoły oraz rodzice dzieci niepełnosprawnych. Autorskie spotkania z artystami wspomagają także nasi wspaniali wolontariusze. Było już dwa spotkania związane z malarstwem, kolejne będzie związane z poezją. W szkole dzieci nie mają bezpośredniego kontaktu ze sztuką, więc takie spotkania mają dla nich ogromne znaczenie: mogą na żywo wysłuchać artystów i zobaczyć ich warsztat pracy twórczej oraz spróbować własnych sił w tym zakresie. Program naszych spotkań ciągle się rozszerza i pani dyrektor ma nadzieję, że przyniesie pozytywne efekty dla wszystkich biorących w nim udział. Kilka dni po tym spotkaniu nasza artystka znowu odwiedziła Szkołę Podstawową w Lubaszowej, aby tym razem spotkać się z dziećmi z klas I VI. Tematem warsztatów plastycznych były jesienne pejzaże. Pani Honorata w bardzo ciekawy sposób pokazała uczniom niektóre tajniki powstawania dzieła malarskiego i zachęciła do indywidualnej interpretacji wrażeń estetycznych. Miło było obserwować, z jakim zaangażowaniem wszystkie dzieci tworzyły swoje piękne panoramy. Ileż tam było barw późnej jesieni, każdy pejzaż to inna wizja artystyczna. Niektóre dzieci Medale Dei Regno Servire dla tuchowian 23 listopada 2014 r. w bazylice katedralnej w Tarnowie biskup tarnowski Andrzej Jeż wręczył 29 medali Dei Regno Servire (łac. służyć królestwu Bożemu). Medal nadaje biskup tarnowski za zasługi dla diecezji za aktywny udział w życiu religijnym, duszpasterskim, katechetycznym i kulturalnym, ze szczególnym uwzględnieniem działalności charytatywnej. W gronie nagrodzonych są członkowie ruchów i stowarzyszeń, organizatorzy akcji charytatywnych dla potrzebujących w diecezji tarnowskiej oraz na Ukrainie. To ludzie, którzy zajmują się wychowaniem dzieci i młodzieży i bardzo angażują się w życie parafii. W tym roku medale otrzymali m.in. nadzwyczajni szafarze Komunii świętej, budowniczy kilku kościołów, osoby ze Szkoły Nowej Ewangelizacji im. św. Kingi w Nowym chciały zatrzymać lato ( dużo słońca ), u innych pojawił się prószący śnieg ( czyżby tęsknota do zimy?). Wszyscy uczniowie malowali z zapałem i po dwóch godzinach tworzenia wcale nie chcieli rozstawać się z panią, która wprowadziła ich w niezwykły świat barwnych symboli plastycznych. Kim jest nasza niezwykła artystka? Pani Honorata Chajec od kilku lat mieszka znowu w Lubaszowej. Na pograniczu pól i lasu. W pięknym miejscu z rozległym widokiem na malownicze pagórki Pogórza Ciężkowickiego. Od początku urzekła Ją magia Lubaszowej, bo nasza miejscowość rzeczywiście jest niezwykła pod wieloma względami. Artystka maluje od dzieciństwa, ukończyła Liceum Plastyczne w Tarnowie, obecnie uczęszcza na zajęcia grafiki komputerowej w tarnowskim PWSZ. Do ulubionych kierunków malarskich zalicza impresjonizm i surrealizm, czasem wykonuje także wierne kopie innych autorów. Jej mistrzynią i idolką artystyczną jest Olga Boznańska. Pani Honorata brała ostatnio udział w derbach artystycznych na Śląsku, w ubiegłym roku zachwycaliśmy się Jej obrazami podczas wernisażu w tuchowskim Domu Kultury. Sączu, organiści, doradcy rodzinni, wolontariuszka Diecezjalnego Biura Pielgrzymkowego, matka dwóch kapłanów oraz twórcy gazetek parafialnych. Wśród tegorocznych wyróżnionych były także tuchowianki: Zofia Łątka i Ewa Stanisławczyk, które otrzymały srebrne medale. Zofia Łątka parafia św. Jakuba w Tuchowie (zelatorka Róży Różańcowej, należy do parafialnego oddziału Akcji Katolickiej i parafialnego oddziału Caritas, matka dwóch kapłanów, bardzo zaangażowana w życie parafialne). Ostatnio podjęła bardzo udane próby twórczości w nowym tworzywie. Rzeźby w glinie to fascynacja nowymi możliwościami ekspresji plastycznej. We wrześniu bieżącego roku wzięła udział w wystawie zbiorowej organizowanej przez Centrum Art- Plus w Krakowie Kobieta w malarstwie i grafice. Do 30 listopada prace pani Chajec można jeszcze podziwiać w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Dodatkową inspiracją podczas malowania lub rzeźbienia jest często muzyka. W rzeczy samej pani Honorata to rajska wyspa na oceanie kultury masowej. Tak trzymać!!! Kolejna postać tej relacji to już cały archipelag dobroci, niezwykłej energii i bezgranicznego poświęcenia. Mam na myśli oczywiście p. Basię Duran, która od wielu już lat zajmuje się dziećmi niepełnosprawnymi z kilku gmin. Ostatnio udało się Jej doprowadzić do rejestracji stowarzyszenia Wszystkie dzieci nasze są. Pani Basia była oczywiście współorganizatorką jesiennych spotkań z artystą. Oto, co sądzi na ten temat: Dążąc do jak największej integracji, staramy się poszerzyć grono Ewa Stanisławczyk parafia św. Jakuba w Tuchowie (prezes parafialnego oddziału Akcji Katolickiej, prowadzi zespół muzyczny Pokolenia, organizuje imprezy charytatywne, a także pomoc materialną i wyjazdy na Ukrainę). Serdecznie gratulujemy! Przypomnijmy, że wśród wyróżnionych w ubiegłym roku byli również tuchowianie: Mieczysław Kras, który otrzymał złoty medal oraz Władysław Sukiennik brązowy. MK angażujących się w organizację już nie jednego, lecz całego cyklu spotkań dla dzieci niepełnosprawnych, ich rodzin, przyjaciół oraz wolontariuszy. Dzięki tym spotkaniom chcemy osiągnąć dwa cele: aby dzieci niepełnosprawne, przyjeżdżając do nieznanego miejsca, Z życia PZERiI w Tuchowie D rugie plenarne posiedzenie Zarządu Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów Oddział Rejonowy w Tuchowie odbyło się 19 listopada 2014 r. i miało specjalny charakter. Najpierw głos zabrała przewodnicząca tuchowskiego związku pani Anna Poręba, która przywitała zaproszonych gości i przedstawiła program posiedzenia. W mijającym 2014 r. wiele osiągnęliśmy dzięki solidnej pracy całego zarządu. Nasz zarząd to zespół wyjątkowy, oddany całkowicie swej społecznej pracy. To koleżanki i koledzy, którzy z pasją wykorzystują swój bagaż doświadczeń i umiejętności. Dzięki temu kolektywnie i systematycznie realizowaliśmy postawione w 2014 r. zadania. Stałym punktem planu naszej pracy są spotkania integracyjne i okolicznościowe, najważniejsze zadania z planu pracy zostały zrealizowane prawie w 100%. Udało się pozyskać ogólnopolską kartę seniora. Nasi seniorzy, po ukończeniu 60 roku życia, mogą korzystać z ogólnopolskiej karty seniora, która gwarantuje im różne ulgi na terenie całego kraju. Mimo to do ideału sporo brakuje z uwagi na brak środków. Ważnym punktem uroczystego posiedzenia zarządu było wręczenie 4 złotych odznak honorowych spotkały się z czymś, co dobrze rozumieją, aby poczuły prawdziwe ciepło i miłość chcemy upowszechnić ich twórczość, pokazać innym, że osoby niepełnosprawne potrafią tworzyć rzeczy piękne na wysokim poziomie i jest to niezbywalna część naszej kultury. W sobotę 22 listopada w pięknym budynku Jodełki w Jodłówce Tuchowskiej odbył się andrzejkowy bal charytatywny na bardzo szczytny cel: zapewnienie opieki lekarskiej dla 6-o letniego, autystycznego Kamilka. W zabawie wzięło udział ponad 100 osób, więc nie sposób ich tutaj wymienić. W każdym razie jedzenie było doskonałe, rozmowy ożywione, tańce rytmiczne i szalone, śpiewy harmonijne. Główna organizatorka p. Basia Duran dwoiła się i troiła, aby wszyscy goście byli zadowoleni. W planach już Noc Wigilijna w Olszynach i wizyta Św. Mikołaja. Otwarte i wrażliwe serca oraz grono przyjaciół. Jak to dobrze, że tacy ludzie są wśród nas. Obserwator za szczególne zasługi dla ZERiI, które przyznaje Zarząd Główny w Warszawie. Wiceprzewodniczący i pani sekretarz zarządu dokonali udekorowania odznaczonych członków. Za 22-letnią wytrwałość i pracę na rzecz związku, za służenie dobrą radą i wsparciem, za pomoc w organizowaniu działalności związku złotą honorowa odznakę PZERiI otrzymała koleżanka Marysia Karpiel. Za długoletnią przynależność do związku emerytów w Tuchowie i udzielanie się w działalność związku złotą honorowa odznakę PZERiI otrzymali: kolega Miłkowski Marian za 38 lat przynależności, koleżanka Szywała Zofia za 25 lat przynależności, koleżanka Nowak Maria za 18 lat przynależności. Dyplom honorowej przewodniczącej otrzymała pani Natalia Ligara, która przez wiele lat wzorowo prowadziła związek tuchowskich emerytów. Miło było popatrzeć na uśmiechnięte twarze naszych przyjaciół, z którymi łączy nas zwykła ludzka sympatia. Było mnóstwo ciepłych słów, życzeń i podziękowań. Spotkanie odbyło się przy słodkim poczęstunku, w bardzo miłej i ciekawej atmosferze. AP

11 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) eko.przedsięwzięcie 11 Spółka Komunalna Dorzecze Białej eko.liderem grudnia 2014 r. w Krakowskim Centrum Konferencyjnym ICE Kraków odbyła się uroczysta gala finałowa konkursu eko.liderzy 2014 województwa małopolskiego. Łącznie z całego województwa małopolskiego nagrodzono 11 podmiotów w 11 kategoriach konkursowych na najciekawsze i najefektywniejsze działania na rzecz poprawy środowiska naturalnego. Niezmiernie miło nam poinformować Państwa, że Spółka Komunalna Dorzecze Białej sp. z o.o. w Tuchowie otrzymała nagrodę w kategorii eko.przedsięwzięcie z zakresu ochrony wód i gospodarki wodno-ściekowej. W imieniu spółki pamiątkową statuetkę oraz czek pieniężny na kwotę zł z przeznaczeniem na cele ekologiczne odebrał Sławomir Jędrusiak prezes spółki. Nagroda ta bardzo cieszy, gdyż jest wyrazem uznania dla prowadzonych przez spółkę działań i docenieniem trudu wkładanego w realizację kolejnych przedsięwzięć w zakresie gospodarki wodno-ściekowej. W uroczystej gali, oprócz laureatów, wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego, Urzędu Miasta Krakowa, przedstawiciele narodowego i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, a także osobistości świata polityki i mediów. Organizatorem konkursu jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Źródło: Spółka Komunalna Dorzecze Białej Sp. z o.o Najnowsze osiągnięcia techniki w tuchowskiej spółce S tacja uzdatniania wody w Lubaszowej dostarcza wodę pitną mieszkańcom gmin Tuchów, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski i Ciężkowice. W ramach projektu unijnego spółka zmodernizowała SUW w Lubaszowej, wyposażając ją w najnowsze osiągnięcia techniki w zakresie filtracji i dezynfekcji wody. kontaktowych zachodzą reakcje utleniania, wytrącania i odgazowania. Wytwornice tlenu Tlen dla potrzeb generatorów ozonu wytwarzany jest za pomocą wytwornic tlenu, które używają zbiorników wypełnionych sitem cząsteczkowym adsorberem. Gdy pobierane sprężone powietrze przepływa przez jeden ze zbiorników, sito cząsteczkowe adsorbuje azot. Uzyskany tlen przechodzi przez zbiornik i wychodzi jako gaz produktowy. kontaktowe. Powietrze z ozonem znad lustra wody w kolumnach kontaktowych jest przetłaczane przy pomocy dmuchaw do aeratora. Dmuchawy pobierają powietrze z zewnątrz budynku za pomocą czerpni ściennych. W celu uniemożliwienia przedostawania się ozonu resztkowego do atmosfery zamontowano dwa destruktory jeden, przez który usuwamy powietrze z aeratora/desorbera oraz drugi, przez który usuwamy powietrze z pomieszczenia ozonowania. Woda uzdatniona z filtrów węglowych kierowana grawitacyjnie do istniejących zbiorników magazynowych jest poddawana procesowi dezynfekcji UV. Zespół lamp UV został zlokalizowany na rurociągu by-pasowym, co umożliwia w momencie konserwacji, wyłączenie lamp bez konieczności zatrzymywania pracy stacji. Dezynfekcja końcowa dwutlenkiem chloru Woda uzdatniona kierowana do zbiorników magazynowych i do do reaktora w odpowiednim stosunku objętościowym. I tak jak w instalacji ozonowania ilość generowanego i dozowanego dwutlenku chloru jest regulowana w funkcji przepływu wody uzdatnionej, mierzonej za pomocą przepływomierzy zamontowanych na rurociągach odpływowych po filtrach węglowych oraz funkcji korygującej na podstawie pomiaru zawartości ClO2 w wodzie uzdatnionej pomiar realizowany na Poniżej przedstawiamy możliwie uproszczony opis procesu filtracji i dezynfekcji wody. System ozonowania W celu redukcji w wodzie wszelkich zanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych zastosowany został proces ozonowania pośredniego z komputerowym monitoringiem on-line. Proces ozonowania odbywa się w dwóch niezależnych liniach technologicznych. System ozonowania zapewnia wymaganą dawkę ozonu do utlenienia zawartych w wodzie zanieczyszczeń. W ramach modernizacji stacji zastosowano system wytwarzania ozonu z tlenu produkowanego na miejscu z powietrza oraz układ wprowadzania i mieszania ozonu z wodą poprzez zasysanie wyprodukowanego ozonu. Każdy z układów ozonowania składa się z wytwornicy tlenu, generatora ozonu, inżektora, separatora, pompy obiegowej, mieszacza statycznego, dwóch kolumn kontaktowych wykonanych ze stali nierdzewnej i pompy tłoczącej wodę po procesie do filtrów węglowych. W kolumnach Generatory ozonu Generatory ozonu zlokalizowano na górnym poziomie pomieszczenia ozonowania. Ozon wytwarzany jest z tlenu, który dostarczany zostaje z wytwornic tlenu. Ozonatory są wyposażone w czujnik pracy zapewniający ciągły monitoring urządzeń. Dawka ozonu jest regulowana na podstawie wskazań zawartości ozonu w wodzie, mierzonej przez czujnik zainstalowany na rurociągu wody za kolumnami kontaktowymi. Kolumny kontaktowe Każda z linii technologicznych została wyposażona w dwie kolumny Filtracja na filtrach węglowych Woda z kolumn kontaktowych po ozonowaniu jest kierowana rurociągami do czterech stalowych, zamkniętych, bezciśnieniowych filtrów węglowych. Dobrana wysokość warstwy filtracyjnej zapewnia 25 minutowy czas kontaktu. Jako materiał filtracyjny zastosowany został granulowany węgiel aktywny. Filtry, jak i pozostałe urządzenia na stacji, są zautomatyzowane i płukane wodą uzdatnioną za pomocą pomp płuczących. Praca filtrów jest w pełni zautomatyzowana. Powietrze do napędów dostarczane jest przez zespół sprężarek. Dzięki zastosowanym na stacji filtrom węglowym po procesach ozonowania usuwane są z wody związki organiczne oraz następuje poprawa właściwości organoleptycznych takich jak smak, zapach, barwa czy przeźroczystość. Dezynfekcja końcowa dwutlenkiem chloru i lampami UV Dezynfekcja lampami UV sieci wodociągowej poddawana jest procesowi dezynfekcji przy użyciu dwutlenku chloru. Z uwagi na niestabilność dwutlenku chloru nie ma możliwości dostarczania go na stację jako gotowego produktu, dlatego jest on wytwarzany na miejscu z chlorynu sodowego i kwasu solnego. Wydzielone zostały osobne pomieszczenie magazynowe na kwas solny i chloryn sodowy oraz pomieszczenie generatorów ClO2. Pomieszczenia te mają odpowiednie systemy wentylacji, ogrzewania i kanalizacji (osobno dla każdego z odczynników). Ponadto wykonana została odpowiednia instalacja wody użytkowej oraz transferowej dla ClO2. Dla potrzeb procesu nowego układu dezynfekcji wody zastosowaliśmy generatory ClO2. Zaprojektowane generatory ClO2 pracują wg typowej reakcji mieszania chlorynu sodu i kwasu solnego. Stosowane chemikalia są mocno rozcieńczone (odpowiednio 7,5% i 9,0%), dzięki czemu generatory są bezpieczne w eksploatacji. Kwas solny (9%) i roztwór chlorynu sodowego (7,5%) dozowane są rurociągu tłocznym pompowni sieciowej. Dezynfekcja dwutlenkiem chloru ma dużo więcej zalet, aniżeli dotychczas stosowany przez nas chlor gazowy. Jest to substancja silniej dezynfekująca i nie pozostawiająca nieprzyjemnego zapachu w wodzie. Wykazuje dużo lepsze właściwości utleniające niż chlor i niszczy także te substancje organiczne, wirusy i przetrwalniki bakterii, które nie są niszczone przez chlor. Dodatkową zaletą dwutlenku chloru jest to, że nie powoduje on powstawania niepożądanych i szkodliwych związków chloro-organicznych (AOX). Zastosowanie wyżej wymienionych procesów technologicznych zapobiega wytrącaniu i zatykaniu instalacji wodnych wodorotlenkiem żelazowym i manganowym oraz wydłuża czas przebywania wody na końcówkach sieci bez utraty początkowej jakości. Stąd decyzja zastosowaniu technologii ozonowania, filtracji na węglu aktywnym oraz dezynfekcji końcowej dwutlenkiem chloru w naszym zakładzie. Źródło: Spółka Komunalna Dorzecze Białej Sp. z o.o

12 12 projekty listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) FUNDUSZ INICJATYW OBYWATELSKICH WSPARŁ SZKOLENIE STRAŻAKÓW ŁUKASZGIEMZA W lutym br. Ochotnicza Straż Pożarna w Tuchowie złożyła wniosek o dofinansowanie z Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Wniosek złożony przez tuchowskich druhów dotyczył projektu pod nazwą: Szkolenie szansą na podniesienie kwalifikacji strażaków ochotników oraz zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców gminy Tuchów, który oceniono bardzo wysoko i ostatecznie przyjęto do realizacji. Decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Ochotnicza Straż Pożarna w Tuchowie otrzymała dofinansowanie na jego realizację. Dotacja przyznana w ramach konkursu wyniosła: ,00 złotych, a całkowity koszt realizowanego projektu to ,00 złotych. Projekt został podzielony na kilka etapów, które musiały zostać i co najważniejsze zostały wykonane zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem. Do projektu zostało zrekrutowanych 24 strażaków z wszystkich 11 OSP mających swoje siedziby na terenie gminy Tuchów. Po przeprowadzeniu wstępnej selekcji, podczas spotkania organizacyjnego, wyłonieni spośród kandydatów uczestnicy projektu wypełnili ankietę ewaluacyjną, która miała za zadanie sprawdzić, jak sami strażacy oceniają poziom swojej wiedzy na temat udzielania pierwszej pomocy czy wsparcia psychologicznego. Najdłuższym a jednocześnie jednym z ważniejszych etapów, był kurs kwalifikowanej pierwszej pomocy, który w dniach oraz br. odbył się w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Tuchowie. Kurs trwający w sumie 66 godzin został przeprowadzony przez instruktorów z Centrum Ratownictwa Medycznego z siedzibą we Wrocławiu. Zajęcia dla uczestników kursu przyjęły kilka form. Teoria poprzez prezentacje multimedialne, praktyka poprzez ćwiczenia ze sprzętem, pytania i odpowiedzi, dyskusje oraz wspólne ćwiczenia dzienne i nocne ze specjalnie przygotowanymi scenariuszami to formy, które wykorzystali instruktorzy podczas kursu. Najbardziej widowiskowym elementem kursu były sobotnie (13.09) ćwiczenia symulujące zdarzenia masowe. Zarówno miejsce jak i scenariusz tych ćwiczeń były zachowywane do ostatniej chwili w tajemnicy przed uczestnikami kursu. Fakt ten stanowił dodatkowy element zaskoczenia oraz konieczność podejmowania działań adekwatnych do zmieniającej się sytuacji. Ćwiczenia dzienne odbyły się w sobotnie popołudnie na jednej z ulic wokół tuchowskiego rynku, gdzie zgodnie z zaplanowanym przez organizatorów scenariuszem, doszło do zderzenia dwóch samochodów osobowych, a wyniku zdarzenia poszkodowanych zostało sześć osób. Do zdarzenia zadysponowano zastęp samochodem GBARt (MAN) z OSP w Tuchowie oraz kolejne zespoły ratowników, które zostały zestawione z uczestników kursu. W pierwszej kolejności ugaszono pożar, do którego doszło w wyniku zderzenia pojazdów w komorze silnika jednego z samochodów. Następnie, kolejne zespoły przystępowały do udzielania pomocy poszkodowanym. Wszystkie czynności wykonywane były pod czujnym okiem instruktorów, których zadaniem było ocenianie prowadzonych przez ratowników działań. Po zakończonych ćwiczeniach dziennych, uczestnicy kursu dostali wolne jednak nie na długo, gdyż po niespełna trzech godzinach wszyscy spotkali się na parkingu obok placu zabaw w Tuchowie. Po krótkiej odprawie kursanci zostali podzieleni na grupy a instruktorzy rozpoczęli rozmieszczanie 15 pozorantów na placu ćwiczeń. Ćwiczenia składały się z trzech części, które miały się rozegrać wg następujących scenariuszy: grupowe zatrucie nieznaną substancją, wybuch gazu, wypadek samochodu, który wjechał w grupę 15 osób. Zadaniem ratowników podczas wszystkich zdarzeń było m.in. zabezpieczenie miejsca zdarzenia, ewakuowanie poszkodowanych, przeprowadzenie segregacji rannych, udzielenie pierwszej pomocy, a w ostatnim scenariuszu dodatkowo prowadzenie działań gaśniczych. Podobnie jak podczas ćwiczeń w ciągu dnia, wszystkie czynności były przeprowadzane pod czujnym okiem instruktorów. Niedzielne (13.09) zajęcia rozpoczęły się od kolejnych zajęć praktycznych. W ramach ćwiczeń wszyscy uczestnicy kursu mogli poczuć się jak podczas prawdziwej akcji ratowniczej w silnie zadymionych pomieszczeniach. Przy użyciu urządzenia do wytwarzania dymu, instruktorzy stworzyli warunki, w których z pomieszczeń piwnicznych należało ewakuować poszkodowane osoby. W skrajnie trudnych warunkach, z niemal zerową widocznością, ratownicy przeszukiwali pomieszczenia piwniczne i wynosili na zewnątrz budynku kolejnych poszkodowanych. Kolejnym elementem kursu było sprawdzenie umiejętności, które nabyli uczestnicy projektu. Egzamin, do którego przystąpili wszyscy kursanci, został podzielony na dwie części, tj. teoretyczną w formie testu a następnie praktyczną wykonanie zadań przygotowanych, obserwowanych i ocenianych przez specjalnie powołaną komisję egzaminacyjną. Po zakończonym egzaminie, uczestnicy kursu udali się na wspólny obiad, po którym, podczas ostatniego spotkania w czasie kursu KPP, instruktorzy podsumowali egzamin, podali wyniki, oraz ocenili umiejętności zaprezentowane przez uczestników, a także w bardzo ciepłych słowach podkreślili duże zaangażowanie, zgranie, zdyscyplinowanie, czynny udział oraz współpracę uczestników kursu. Na zakończenie, na kursantów czekała miła niespodzianka, tj. zakupione i przekazane przez burmistrza Tuchowa praktyczne prezenty czyli: mini poradnik pierwszej pomocy i pocket mask (maseczka do bezpiecznego prowadzenia sztucznego oddychania), które otrzymali wszyscy uczestnicy kursu. Wszyscy uczestnicy projektu spotkali się ponownie w tuchowskiej remizie 21 września 2014 roku. Kolejnym etapem, zgodnie z harmonogramem projektu, były ośmiogodzinne warsztaty udzielania wsparcia psychologicznego podczas akcji ratowniczych i radzenia sobie ze stresem, poprowadzone przez psychologa. Zajęcia przeprowadzone w formie wykładów, dyskusji, pytań i przykładów z życia zostały bardzo dobrze przyjęte i ocenione przez uczestników. Wiedza zdobyta podczas kursu KPP i warsztatów z psychologiem została ponownie spożytkowana kilka tygodni później, gdy zgodnie z założeniami projektu uczestnicy przeprowadzili pięciogodzinne treningi, których słuchaczami byli druhowie z macierzystych jednostek uczestników projektu. Podczas treningów wykorzystano m.in. zakupiony w ramach projektu sprzęt i materiały szkoleniowe. Wymierny efekt zakończonego projektu to nie tylko wykwalifikowani ratownicy, ale również zakupiony sprzęt tj. zestaw fantomów oraz materiały szkoleniowe (książki, płyty), który będzie służył do dalszego przekazywania wiedzy, podobnie jak podczas wspomnianych treningów.

13 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) projekty 13 pozytywnie zdali egzamin uzyskując tytuł ratownika, należy zdecydowanie stwierdzić, że cel organizacji i przeprowadzenia projektu został osiągnięty. Projekt pod nazwą: Szkolenie szansą na podniesienie kwalifikacji strażaków ochotników oraz zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców gminy Tuchów okazał się przysłowiowym strzałem w dziesiątkę. Zdobyta wiedza i umiejętności pozwolą strażakom jeszcze skutecznej prowadzić działania ratownicze oraz przekazywać zdobytą wiedzę kolejnym grupom. Na zakończenie projektu, uczestnicy ponownie otrzymali do wypełnienia ankietę mającą na celu sprawdzenie jak uczestnicy oceniają poziom swojej wiedzy po odbyciu zaplanowanych kursów, warsztatów i szkoleń. Ankiety wypełnione zarówno na początku, jak i na zakończenie projektu, zostały poddane szczegółowej analizie, a na ich podstawie został sporządzony raport, w którym 9 jednostek, 12 zastępów i 63 strażaków to liczby, które świadczą o sporym rozmachu i zaangażowaniu uczestników ćwiczeń gminnych, które odbyły się w piątek, 21 listopada br. w Tuchowie. W ćwiczeniach zorganizowanych przez Zarząd Oddziału Gminnego ZOSP RP w Tuchowie, udział wzięli druhowie z: OSP w Burzynie OSP w Dąbrówce Tuchowskiej OSP w Jodłówce Tuchowskiej OSP w Karwodrzy OSP w Lubaszowej OSP w Mesznej Opackiej OSP w Piotrkowicach OSP w Siedliskach (KSRG) OSP w Tuchowie (KSRG) Po krótkiej odprawie na placu przy ulicy Tarnowskiej strażacy, punktualnie o godzinie 18:00, rozpoczęli praktyczne ćwiczenia, które zostały przeprowadzone na terenach po byłej bazie Las przy ulicy Długiej w Tuchowie. Zgodnie z przygotowanym scenariuszem w zakładzie stolarskim, w wyniku uszkodzenia pieca suszarni drewna, doszło do pożaru. Pożar, w momencie dojazdu na miejsce pierwszych zastępów obejmował obiekt o wymiarach ok metrów. Z informacji uzyskanej od dozorcy obiektu wynikało, że w części objętej pożarem oraz dużym zadymieniem, znajduje się prawdopodobnie 4 osoby, z którymi nie ma kontaktu. W czasie, gdy na miejsce dysponowane były kolejne zastępy OSP zlokalizowanych na terenie gminy Tuchów, odłączony został prąd w całym budynku a do wnętrza wprowadzone zostały roty w aparatach ochrony dokonano oceny osiągnięcia założonych celów. Wskaźnik przewidziany w założeniach projektu wynosił 90%, natomiast poziomy osiągnięte w poszczególnych dziedzinach wyniosły od 91,66% do 100 %. Po dokonaniu analizy ankiet, rozmowach przeprowadzonych przez koordynatora projektu z instruktorami oraz członkami komisji egzaminacyjnej, a także mając na uwadze fakt, że wszyscy uczestnicy projektu "STOLARNIA 2014" Gminne ćwiczenia w Tuchowie dróg oddechowych oraz rozpoczęto prowadzenie działań gaśniczych w natarciu. Strażacy w części socjalnej obiektu odnaleźli trzy osoby, w tym kobietę w zaawansowanej ciąży oraz dziecko. Ze względu na ich ciężki stan, zadysponowano na miejsce zespoły pogotowia ratunkowego, a także śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Ponieważ w budynku sukcesywnie odnajdowano kolejnych poszkodowanych (odnaleziono w sumie 7 osób), na miejscu zorganizowano punkt medyczny, w którym ratownicy udzielali poszkodowanym pomocy, podczas gdy reszta strażaków prowadziła działania na dwóch odcinkach, na które został podzielony teren działań. Ze względu na zagrożony zbiornik z trocinami, strażacy rozpoczęli również działania mające na celu obronę zagrożonego budynku, jednocześnie prowadząc działania gaśnicze m.in. z wykorzystaniem samochodu drabiny SD-30. Działania na terenie zakładu zakończone zostały po ok. 90 minutach. Po zakończonych ćwiczeniach, na placu będącym częścią Strefy Aktywności Gospodarczej, w czasie podsumowania ćwiczeń głos zabrali m.in. burmistrz Tuchowa Mariusz Ryś, a także przedstawiciel Komendy Miejskiej PSP w Tarnowie - st. bryg. Piotr Wójcik. Na zakończenie, uczestnicy ćwiczeń spotkali się przy wspólnym posiłku strażackim bigosie, który w połączeniu ze świeżym chlebem i ciepłą herbatą, w ten chłodny, deszczowy i pracowity wieczór, smakował wyśmienicie. O zaplecze logistyczne ćwiczeń zadbali: Barbara Hudyka, Anna Wąs, Beata Bartkiewicz, Tomasz Nawrocki oraz Mateusz Wąs. W roli rozjemców, w ćwiczeniach uczestniczyli: mł. bryg. Piotr Wójcik, st. kpt. Mariusz Janusz oraz Komendant Gminny ZOSP RP w Ryglicach druh Wiesław Siedlik i naczelnik OSP w Ryglicach druh Wojciech Gieracki. W imieniu organizatorów ćwiczeń, słowa podziękowania i uznania kieruję pod adresem właściciela zakładu Pana Mariana Rutki, który udostępnił obiekt do przeprowadzenia ćwiczeń, a także do Pana Wacława Sajdaka, który udostępnił nam swoją altanę. Nie może zabraknąć podziękowań także dla naszych cierpliwych i niezawodnych pozorantów, a szczególnie kobiety w ciąży oraz policjantów z tuchowskiego posterunku, dzięki którym mogliśmy bezpiecznie dotrzeć na miejsce ćwiczeń. Jeszcze raz, wszystkim uczestnikom oraz osobom, które w jakikolwiek sposób pomogły w organizacji oraz sprawnym przeprowadzeniu ćwiczeń, składam serdeczne podziękowania. Komendant Gminny ZOSP RP w Tuchowie Łukasz Giemza Fot. OSP w Tuchowie Fot. Andrzej Kozioł

14 14 projekty listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) GMINA TUCHÓW MA PROFESJONALNĄ SCENĘ G mina Tuchów ma własną, profesjonalną i mobilną scenę. Zakup zadaszenia scenicznego wraz z modułową sceną był możliwy dzięki pozyskanym środkom z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Własna, profesjonalna scena to sprawniejsza i bardziej efektywna organizacja koncertów oraz występów, możliwość zwiększenia ich częstotliwości, unikniecie ponoszenia kosztów jej wynajmu. Służyć będzie wszystkim mieszkańcom miasta i gminy. W ramach projektu zostały zakupione: scena modułowa o wym. 10 x 8 m z regulacją jej wysokości (od 80 do 150 cm), zadaszenie sceniczne o wym. 10,5 x 8,5 m wraz z urządzeniami do podnoszenia dachu (do wysokości 5,5 m) i zabezpieczania jego konstrukcji. To oczywiście także siatki i fartuchy sceniczne oraz 300 szt. krzesełek składanych plenerowych. Scena będzie przechowywana w garażu dobudowanym do remizy OSP w Mesznej Opackiej. Projekt pn. Wykonanie i dostawa zadaszenia scenicznego wraz ze sceną został zrealizowany w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 4 oś Leader. Ekologia i odnawialne źródła energii korzyścią obszaru P ogórzańskie Stowarzyszenie Rozwoju w Tuchowie wraz z trzema partnerami, tj.: Zielony Pierścień Tarnowa, LGD Nad Białą Przemszą oraz LGD Podhalańska, realizuje projekt pt. Ekologia i odnawialne źródła energii korzyścią obszaru. Celem projektu jest zaprezentowanie możliwości i korzyści wynikających z zastosowania odnawialnych źródeł energii w codziennym życiu, co wpłynie na podniesienie świadomości mieszkańców obszaru na temat ochrony środowiska. Projekt polega na przeprowadzeniu akcji informacyjnych, promocyjnych i edukacyjnych oraz wyjazdu studyjnego. Uczestnikami działań są mieszkańcy, w tym młodzież szkół gimnazjalnych, w których przeprowadzono konkurs na najlepszą prezentację multimedialną dotyczącą alternatywnych źródeł energii. W szkołach zorganizowano również spotkania prelekcje na temat odnawialnych źródeł energii, w tym szczególnie fotowoltaiki. Szkoły z obszaru Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju, które wzięły udział w projekcie to: gimnazjum z Jodłówki Tuchowskiej, Burzyna, Tuchowa, Siedlisk, Gromnika i Lubczy. Najbardziej spektakularnym elementem projektu jest zorganizowanie czterech akcji promocyjnych, podczas których partnerzy wspólnie zaprezentują za pomocą makiet ekspozycyjnych różne źródła energii odnawialnej. W trakcie akcji odbywają się prelekcje, wystawy oraz spotkania z ekspertami, którzy przedstawiają korzyści wynikające z zastosowania OZE, a także informacje o funduszach z jakich można dofinansować montaż OZE. Na obszarze Pogórzańskiego Stowarzyszenia Rozwoju akcja ta odbyła się we wrześniu podczas VIII Festiwalu Kultury Pogórzańskiej w Ryglicach, natomiast na obszarze LGD Nad Białą Przemszą akcja odbyła się w październiku podczas Święta Ziemniaka w Trzyciążu. Pozostałe dwie akcje odbędą się w 2015 roku. Projekt Ekologia i odnawialne źródła energii korzyścią obszaru realizowany jest w ramach działania Wdrażanie Projektów Współpracy Oś 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Siłownia plenerowa w centrum Tuchowa Od 7 listopada mieszkańcy Tuchowa, a zwłaszcza osiedli Centrum i Reymonta mogą korzystać z nowej siłowni plenerowej. Długie wieczory możemy teraz poświęcić dla zdrowia, ćwicząc na nowych urządzeniach rekreacyjnych. Na pewno każdy znajdzie coś dla siebie. Jest wioślarz i prasa do nóg, drabinka i podciąg do nóg, orbitek i biegacz, rower i narciarz, a także twister i wahadło. Siłownia znajduje się w miejscu ogólnodostępnym, może więc przyjść każdy i o każdej porze, aby rozruszać swoje ciało. Do czego zresztą namawiamy i zachęcamy. Inwestycja współfinansowana ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

15 Najpierw był kabaret listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) rozmowa 15 Z ANDRZEJEM JAGODĄ piosenkarzem, kompozytorem, scenarzystą, reżyserem i działaczem kultury rozmawia Krzysztof Jasiński Mieszkańcom Ziemi Tuchowskiej nie trzeba Pana zbytnio przedstawiać. Jest Pan osobą dobrze znaną i rozpoznawalną. Jednak dowiedzieliśmy się, że właśnie w tym roku minęło 40 lat Pana pracy artystycznej, 40 lat działalności na niwie kultury. I to przez duże K. - To prawda. Przygotowując się do naszej rozmowy uzmysłowiłem sobie, że faktycznie działam już 40 lat na rzecz naszej lokalnej, szeroko rozumianej kultury. Dla mnie te 40 lat minęło jak jeden dzień. Zarazem w tym okresie mego życia działo się bardzo wiele. I chcę od razu podkreślić, że moje zainteresowania sztuką i kulturą nie były dziełem przypadku. Już od dzieciństwa interesowałem się muzyką, śpiewem. W takim klimacie się wychowywałem w rodzinnym domu. Zanim stanąłem na scenie przed publicznością to w domowym zaciszu podśpiewywałem sobie i grałem na gitarze. Już wtedy, gdy wpadł mi do ręki jakiś tekst, to czułem ogromną potrzebę skomponowania do niego melodii. Próby takie, mniej lub bardziej udane, podejmowałem. Aż wreszcie doszło do scenicznego debiutu. - W moim przypadku chyba było to nieuniknione. A ów debiut miał miejsce w 1974 roku. Zadebiutowałem wówczas w kabarecie Tumany (nazwa wywodziła się od kurzu). Później związany byłem z kabaretami Klocek i Łolabooga. Prezentowałem się nie tylko w scenach kabaretowych, monologach, ale przede wszystkim śpiewałem różne piosenki przy własnym, gitarowym akompaniamencie. Jednak wciąż poszukiwałem czegoś więcej. Związałem się więc z zespołem muzyczno- -wokalnym Vega, który działał przy Klubie Rolnika w Karwodrzy. Rok później zostałem wokalistą w zespole estradowym, Relax. To był znany i ceniony zespół Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Tuchowie. Nieco później wspierałem Tuchowską Kapelę Podwórkową, zwaną też jako Tuchowska Szmelc Kapela. Czy to mnie zadowalało? Chyba nie do końca! Założyłem, więc z Anną Rosiek duet Amaj. Przez rok występowaliśmy w różnych miejscowościach na Sądecczyźnie. Jednak nasze drogi się rozeszły. Wiele osób pamięta też Pana z występów w zespole parafialnym, jaki w tamtych latach działał w kościele św. Jakuba Ap. w Tuchowie. - To prawda. Zespół ten prowadziła pani Ewa Stanisławczyk. Natomiast opiekunem duchowym był ks. Andrzej Iżyk. Występy w tuchowskim zespole parafialnym były dla mnie ciekawym doświadczeniem. Podczas jednej z prób ks. Andrzej publicznie stwierdził:, Jeśli Bóg obdarzył cię talentem, to go pomnażaj. Myślę, że te słowa zainspirowały mnie do dalszego działania. I tak pewnego dnia na plebanii, po próbie zespołu parafialnego, zaproponowałem mojemu bratu Stanisławowi i koledze Bogusławowi Maciaszkowi, abyśmy założyli własny zespół muzyczno-wokalny. Ich akceptacja była natychmiastowa. Przyjęliśmy nazwę Ambaras, a przygarnął nas Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Tuchowie. Zespół ten istniał nieprzerwanie 15 lat. Wprawdzie jego skład osobowy się zmieniał, jednak trzon założycielski dotrwał do końca. Muzykowaliśmy na różnorakich imprezach okazjonalnych: balach sylwestrowych, studniówkach, wieczorkach tanecznych właściwie w całej Małopolsce. Znali nas także bywalcy dancingów w tarnowskich restauracjach Bristol, Podzamcze, Pod Dębem, jak i w Zajeździe Pod herbem w Tuchowie. Z czasem jednak nad graniem do kotleta górę wzięła poezja śpiewana. - Śmiem twierdzić, że musiało do tego dojść. Tym bardziej, że od młodości, w wolnych chwilach, tworzyłem własne ballady i komponowałem muzykę do wierszy polskich poetów. Myślę, że był to początek fascynacji poezją śpiewaną, która z roku na rok narastała. W konsekwencji utworzyłem trzyosobową grupę KAN-B. Ja i Kazimierz Piszczek śpiewaliśmy oraz graliśmy na gitarach, a wokalnie wspomagała nas jeszcze Barbara Wąs. Działaliśmy przy Ośrodku Kultury w Tuchowie. W debiutanckim koncercie wykonywaliśmy własne kompozycje, a brzmieniowo zaczęto nas porównywać do legendarnego zespołu 2+1. Po odejściu Barbary występowaliśmy, jako duet. Uczestniczyliśmy w różnorodnych przedsięwzięciach kulturalnych. Prezentowaliśmy montaże poetycko-muzyczne organizowane przy współudziale teatru Plejada w Tarnowie - Mościcach. Dużym przeżyciem był też udział w ogromnym widowisku Pejzaże Polskie. Występowaliśmy w nim obok aktorów Teatru im. L. Solskiego w Tarnowie oraz z takimi zespołami jak: Prolog, Na Przełaj, Rajan, Leliwa. A to była wówczas czołówka tarnowskich zespołów muzycznych. Wiemy, że uczestniczył też Pan w wielu przeglądach i konkursach muzycznych, rywalizując na scenie z innymi wykonawcami. -Tak! Byłem laureatem znaczących konkursów, na różnych szczeblach eliminacji. Trzykrotnie brałem udział w eliminacjach wojewódzkich Ogólnopolskiego Młodzieżowego Przeglądu Piosenki. Dużym sukcesem było wyróżnienie zdobyte w eliminacjach centralnych Ogólnopolskiego Konkursu Piosenki Radzieckiej. Dodatkowo zostałem zaproszony do udziału Koncercie Galowym laureatów, który odbywał się w Zielonej Górze. Dwukrotnie, w 1985 i 1988 roku, zostałem wyróżniony na centralnych eliminacjach Turnieju Poezji Śpiewanej w Gdańsku. W roku 1987 uczestniczyłem w Radiowym Turnieju Poezji Śpiewanej. A miało to miejsce w Pałacu Pod Baranami w Krakowie. W tym samym roku Krajowa Komisja Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego przyznała mi Srebrną Odznakę Recytatora. Za duże osiągnięcie uważam też dokonanie nagrań własnej poezji śpiewanej i ballad w Studenckim Radiu Nowinki w Krakowie oraz w radiu Maks. - W tym miejscu dodam, że jestem również autorem licznych montaży poetycko-muzycznych. Napisałem też kilka scenariuszy, zgłaszając je do ogólnopolskich konkursów. W 1992 roku wyróżnienie otrzymał scenariusz Ku, tej, co nie zginęła mojego autorstwa. Natomiast w IV edycji tego konkursu laury zebrał scenariusz Wy, pełne życia mogiły. Jestem też autorem adaptacji scenicznej bajki Janiny Porazińskiej Kozucha kłamczucha. Piosenkarz, kompozytor, scenarzysta, a z czasem przeistoczył się Pan w działacza kultury. Tuchów bardzo wiele Panu zawdzięcza. - Miło mi to słyszeć. Najpierw związałem się z Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury w Tuchowie. I muszę powiedzieć, że ta praca dała mi szansę zawodowego spełnienia. Pełniąc obowiązki dyrektora tej placówki nie zajmowałem się tylko jej administrowaniem. Przeciwnie, była to dla mnie jeszcze większa motywacja do działania w sferze kultury. Byłem inicjatorem wielu przedsięwzięć kulturalnych i artystycznych. Ot, choćby Dziecięcy Turniej Piosenki, który w naszym lokalnym środowisku cieszył się ogromną popularnością. Z czasem przeniosłem się do Domu Kultury w Tuchowie. Placówka ta dysponowała zdecydowanie większą bazą lokalową, większymi możliwościami technicznymi. Działało tu też zdecydowanie więcej zespołów. To jednak tylko mnie mobilizowało do rozwijania i urozmaicania działalności kulturalnej. - W tuchowskim Domu Kultury prowadziłem zarówno dziecięce jak i młodzieżowe zespoły recytatorskie, wokalne, muzyczne, teatralne. Baczyłem, by rozwijać talenty ich członków. Cieszyłem się z każdego ich sukcesu. Spośród dziecięcych zespołów, które prowadziłem, wspomnę o teatrzyku Bobo, zespołach muzycznych: Raperzy znad Białej, Ochotki, Bemolki Tuchowiaczki. Do tego dochodziły młodzieżowe grupy teatralne i recytatorskie: Afekt, Raptus, Maskarada, Metafora, Fabuła, To i Owo. Oczywiście, były też zespoły muzyczne: Antares, Arjał, Pięciolinia, Atria. Ze zrozumiałych względów szczególną sympatią darzyłem Zespół Ballad i Poezji Śpiewanej. Przez wszystkie przewinęła się bardzo duża grupa dzieci i młodzieży, podnosząc u mnie swoje umiejętności, nabyte na zajęciach teatralnych czy muzycznych. Wreszcie teatr, czyli kolejna sfera Pana aktywności zawodowej i scenicznej. - Ktoś powie: Teatr w Tuchowie? A my z miejscową młodzieżą bawiliśmy się w teatr. I to na poważnie. Osobiście wyreżyserowałem kilka sztuk i widowisk teatralnych. Wspomnę tu o spektaklach Syn marnotrawny i Zaczynam się i kończę śpiewem do wierszy Kazimiery Iłłakowiczówny, Śpieszmy się kochać ludzi księdza Jana Twardowskiego. Przez pewien czas współpracowałem z nauczycielami i młodzieżą tuchowskiego Gimnazjum. Z paniami Lidią Bień i Katarzyną Krupą wyreżyserowaliśmy przedstawienia oparte na adaptacjach znanych lektur, w tym również Wesele Stanisława Wyspiańskiego. Zapewne było to jedno z największych widowisk teatralnych w Tuchowie. Wystąpiło w nim około 40 młodych aktorów oraz regionalny zespół taneczny kierowany przez Dorotę Starzyk. Byłem także reżyserem inscenizacji do własnych scenariuszy takich jak: Epitafium, Wy pełne życia mogiły, Ku, tej, co nie zginęła, Biała dama wszelkiego końca, czy ostatnio wystawiana Ignorancja. Były też plenerowe widowiska, montaże słowno- -muzyczne - W swojej pracy artystycznej opracowałem setki montaży poetycko- -muzycznych. Były też i widowiska plenerowe. Jestem współautorem i pomysłodawcą przedstawienia Ongiś na tuchowskim rynku. Ponadto do scenariusza Józefa Kozioła wspólnie zainscenizowaliśmy historyczne widowisko teatralne związane z 670-leciem lokacji miasta Tuchów. Twórczego zapału i inwencji nigdy mi nie brakowało. Na pewno akceptacja moich pomysłów przez dyrektora tuchowskiego Domu Kultury Janusza Kowalskiego dodawała mi werwy i kolejnych pozytywnych bodźców. Byłem pomysłodawcą tuchowskich benefisów, zorganizowanych m.in. dla uczczenia 60-lecia muzykowania Romana Barana, czy 50-lecia pracy twórczej Bronisława Kapałki. Wspólnie z radiem Maks zorganizowałem Spotkania z Balladą i Poezją Śpiewaną. Również Tuchowska Wiosna Estradowa to też moja inicjatywa. Wreszcie prowadzenie Tuchowskiego Radia, powstałego w 1995 roku z inicjatywy dyrektora DK. Swą trzygodzinną audycję nadawało z tuchowskiego ratusza w każdy dzień targowy. Niektórzy nazywają Pana Tuchowskim kronikarzem. - W pewnym sensie ja też nim się czuję. Staram się, bowiem gromadzić wszystko to, co jest związane z życiem kulturalnym Tuchowa. Wszystkie wydarzenia, w których uczestniczyłem, mam opisane w swych kronikach. Są w nich zdjęcia, kopie dyplomów, notatki prasowe, teksty i nuty, składy osobowe zespołów, zaproszenia, podziękowania, listy gratulacyjne. Od prawie 20 lat staram się to sumiennie przedstawiać na łamach naszej lokalnej prasy. Wspomnę, że byłem współredaktorem kwartalnika Gazeta Tuchowska, wydawanego przez nasz Dom Kultury. Później zacząłem współpracować z Tuchowskimi Wieściami. Na ich łamach nadal prowadzę stałą rubrykę Kalendarium Kulturalne. Obecnie zaś jestem redaktorem nowego czasopisma Kurier Tuchowski. - Staram się nie tylko pisać o wydarzeniach kulturalnych, lecz także zbieram wszelkie informacje z nimi związane. I nie tylko. Ostatnio zebrałem piosenki skomponowane przez miejscowych artystów, także przeze mnie, głównie mówiące o Tuchowie. Znalazły się one książce Tuchów rzeczywistość i metafora. Ponadto zebrałem ponad 30 fotografii zespołów muzycznych, które działały w Tuchowie. Najstarsze pochodzi z 1958 roku. Obecnie są one eksponowane w Muzeum Miejskim w Tuchowie. I zamierzam tę kolekcję uzupełniać. Oczywiście, wszystko zależy od uprzejmości tuchowian, bądź osób z Tuchowem związanych. Mam też zamiar zwrócić się o udostępnianie z prywatnych albumów zdjęć grup teatralnych, które działały w naszej miejscowości. Chcę je uchronić od zniszczenia i zapomnienia. Niech będą pamiątką dla kolejnych pokoleń. Jednak wszyscy Pana osobę kojarzą przede wszystkim ze sceną, z występami artystycznymi. - No cóż, ja od przeszło 40 lat lubię scenę, a scena lubi mnie. Dlatego z chęcią się na niej pojawiam, występując w roli wokalisty, instrumentalisty, wodzireja, czy prowadzącego daną imprezę. Recytuję wiersze, śpiewam utwory rozrywkowe, jak i te poetyczne. Nie przeraziły mnie sceny zagraniczne. Z zespołem Antares i z innymi zaprzyjaźnionymi muzykami występowałem we Francji, na Węgrzech i Austrii. I wszędzie byłem nagradzany gromkimi brawami. Zarazem nie ukrywam, że występy przed publicznością sprawiają mi ogromną radość. Zawsze całą energię wkładam w jak najlepsze zaprezentowanie danego utworu. - W ciągu tych minionych 40-tu lat brałem udział w bardzo wielu imprezach okazjonalnych, rozrywkowych, charytatywnych. Występowałem sam lub z zespołami, które prowadziłem. Wymienię niektóre z tych imprez: Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Koncert dla Nadziei, Sanktuaryjny Festyn Rodzinny, Dni Tuchowa, Jesień Literacka Pogórza, Międzynarodowe Spotkania Miast Bliźniaczych. I jeszcze jedna ciekawostka. Prowadziłem też wiele imprez sportowych, w szczególności piłkarskie mecze ligowe. Posiadam, bowiem licencję spikera zawodów piłkarskich. Poza tym, inną sztuką, jaką także uprawiałem było rękodzieło artystyczne m.in. galanteria drzewna. - Jednak moje główne pasje to muzyka, teatr i to wszystko, co jest sztuką. Robiłem i robię to, co mi w duszy gra. Swą wiedzę muzyczną i teatralną staram się jak najlepiej wykorzystywać w pracy z dziećmi i młodzieżą. Cieszę się, że tak wielu moich wychowanków zaraziłem nie tylko muzyką rozrywkową, ale też teatrem, poezją recytowaną i śpiewaną. Wspomnę o młodych osobach, z którymi współpracowałem przez dłuższy okres czasu. A byli to: Łukasz Włodarz, Edyta Iwaniec oraz Artur Starostka. Ostatnimi laty, przygotowywałem dwójkę młodych wokalistów do eliminacji Ogólnopolskiego Konkursu Recytatorskiego, w kategorii poezja śpiewana. Wykonali oni utwory mojej kompozycji, które to zostały wysoko ocenione przez jurorów, co sprawiło mi ogromną satysfakcję. Jak widać i w naszym małym Tuchowie można tworzyć kulturę przez duże K. Bardzo dziękujemy za rozmowę i życzymy kolejnych sukcesów. Tak na scenie, jak i w działalności kulturalnej.

16 16 oświata Licealistka z Tuchowa znalazła się wśród stypendystów, którzy wyjadą na rok nauki do Anglii M agdalena Piekarz z Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Tuchowie została laureatką prestiżowego stypendium TDJ Edukacji i wyjedzie na rok do jednej z najlepszych brytyjskich szkół średnich - Ampleforth College. Magda ma szesnaście lat i bardzo wybitne osiągnięcia w nauce. W zeszłym roku osiągnęła średnią 5,33. Dużo czyta, ale znajduje także czas na wiele zajęć dodatkowych. Śpiewa w chórze, działa w wolontariacie w Stowarzyszeniu Nadzieja w Tuchowie. przez benedyktyńskich mnichów na początku XIX w. Program nauczania jest tam przygotowywany indywidualnie dla każdej osoby uczniowie mogą wybierać z całej puli zajęć: od ekonomii, przez design, teatr, po warsztaty laboratoryjne. W szkole działają też niecodzienne kluby, np. renowacji starych samochodów. Muzykalni uczniowie mogą z kolei listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) dołączyć do szkolnej orkiestry. Ampleforth College z powodzeniem konkuruje z innymi placówkami w zawodach sportowych, w hokeju na trawie, krykiecie, rugby czy netballu. Brytyjska szkoła jest znana z wysokiego poziomu nauczania, a jednostkowe podejście do uczniów przynosi niezwykłe rezultaty. Ponad 90 proc. absolwentów Ampleforth College kontynuuje edukację na najlepszych uczelniach wyższych, a około 8 procent uczniów dostaje się na uniwersytety Oxford lub Cambridge. Stypendium College to program realizowany przez TDJ Edukacja - organizację, która jako cel postawiła sobie budowanie wspólnoty opartej na wiedzy i wartościach. Dzięki współpracy TDJ Edukacja z Ampleforth College zdolni uczniowie mają zapewniony nieodpłatny rok nauki i utrzymanie w szkole. Stypendium College ma ułatwić utalentowanej młodzieży dostęp do edukacji w najlepszych szkołach Edukacja na cyfrowo! PAULINA Stachura-Buś 15 listopada (sobota) grupa uczniów Zespołu Szkół w Tuchowie pojawiła się w Małopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Tarnowie pod opieką nauczyciela języka angielskiego mgr Pauliny Stachura-Buś. Celem wizyty był udział w lekcji pokazowej przeprowadzonej w ramach projektu LDC Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej, który jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Realizatorami projektu są Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli oraz Stowarzyszenie Miasto w Internecie. Projekt LDC ma na celu rozpowszechniane Technologii Informacyjno Komunikacyjnej (TIK) w codziennym nauczaniu, co powoduje uatrakcyjnienie lekcji nie tylko dla nauczyciela, ale przede wszystkim dla uczniów. Uczniowie Zespołu Szkół w Tuchowie w składzie: Zuzanna Ryba, Aleksandra Sutkowska, Jan Sandecki, Karol Jambrich oraz Maciej Osika, wraz z uczniami z dwóch tarnowskich gimnazjów zgodzili się poświęcić sobotę i poddać się lekcji, do której scenariusz został opracowany przez trzech nauczycieli języka angielskiego mgr Agnieszkę Filipczuk (Gimnazjum nr 11 w Tarnowie), mgr Barbarę Węgrzynek (Gimnazjum nr 6 w Tarnowie) oraz mgr Paulinę Stachura-Buś (Zespół Szkół w Tuchowie). Lekcja była prowadzona metodą hybrydową, tzw. blended learning, która zawierała nie tylko elementy lekcji tradycyjnej jak metoda podawcza, ale również nowości typu prezentacja w Prezi, użycie Nearpoda czy Random Picker a. Uczniowie z trzech różnych gimnazjów, zupełnie nie znając się nawzajem, musieli ze sobą nawiązywać interakcje w czasie ćwiczeń i zdobywać nowe informacje, co niezmiernie im się podobało. W trakcie lekcji pokazowej obecna była grupa nauczycieli z województwa małopolskiego oraz grupa koordynatorów projektu. Teraz kolej na lekcję otwartą w Zespole Szkół w Tuchowie. Miejmy nadzieję, że nowoczesne techniki nauczania związane z TIK-iem, na stałe zagoszczą w scenariuszach lekcji języków obcych, jak również innych przedmiotów np. geografii, matematyki czy języka polskiego i uczynią niektóre z nich nieco bardziej atrakcyjnymi niż dotychczas. Ampleforth College jest cenioną szkołą średnią z internatem w miejscowości Ampleforth, w hrabstwie North Yorkshire. Został założony świata. Program nakierowany jest nie tylko na zdobywanie akademickiej wiedzy, ale również na osobisty rozwój intelektualny, fizyczny i duchowy młodego człowieka. Jest on dedykowany absolwentom gimnazjum, którzy chcieliby podjąć naukę w college u podczas I lub II klasy liceum. W ramach stypendium TDJ Edukacja uczniowie mają również zagwarantowane wakacyjne staże w jednej ze spółek Grupy TDJ (Grupa FAMUR, Grupa PGO, Grupa ZAMET INDUSTRY). Młodym osobom przydzielane są stanowiska odpowiadające ich aktualnym kwalifikacjom. Staże te mają ułatwić stypendystom wybór przyszłych studiów wyższych i pomóc w planowaniu kariery zawodowej. Komisja przyznająca stypendium oceniała nie tylko wyniki w nauce, ale także zaangażowanie społeczne, rozwój osobowy kandydatów i motywację do zdobycia edukacji na najwyższym poziomie. Wśród wymagań istotna była także bardzo dobra znajomość języka angielskiego. Opracował: Janusz Gorol Licealiści na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie 21 listopada klasy IIc i IIIc odwiedziły Wydział Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W trakcie pobytu w nowym budynku Instytutu Fizyki uczniowie wysłuchali wykładu prof. Marcina Wójcika na temat: Eksperyment Boreksino wyniki pomiaru strumieni neutrin słonecznych typu PP I pep. Wykładowca wyjaśniał tajniki badań przeprowadzanych przez międzynarodowy zespół fizyków w podziemnych laboratoriach w Gran Sasso we Włoszech. Profesor dr hab. Marcin Marian Wójcik zajmuje się badaniami naukowymi z dziedziny słabo oddziałujących cząstek pochodzenia astrofizycznego. Ekspert różnych gremiów naukowych, m.in. Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) i Narodowego Centrum Nauki. Współorganizator europejskiej sieci naukowej ILIASNext, ogólnopolskiej grupy ICARUS oraz Polskiej Sieci Fizyki Neutrin. Po wykładzie uczniowie uczestniczyli w zajęciach doświadczalnych w I Pracowni Fizycznej. Podczas tych zajęć wykonywali różnego rodzaju doświadczenia z optyki, mechaniki, prądu elektrycznego i termodynamiki.

17 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) oświata 17 Licealiści z kopernika laureatami XV Regionalnego Przeglądu Programów Artystycznych w Radłowie A to Polska właśnie MARIAKRAS 19 listopada br. uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Tuchowie zdobyli I miejsce w XV Przeglądzie Programów Artystycznych w Radłowie A to Polska właśnie. Opiekunką grupy i autorką scenariusza była Lucyna Ryndak. Jak mówi: W zasadzie każdego roku bierzemy udział w Przeglądzie Programów Artystycznych A to Polska właśnie, który organizowany jest w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Radłowie pod patronatem Starosty Powiatu Tarnowskiego. I dodaje: Celem przeglądu jest kształtowanie wśród młodych Polaków poczucia świadomości narodowej i obywatelskiej, a także promowanie historii, tradycji i współczesności regionu oraz kultury polskiej. Nie ukrywam, że prezentowane przez naszych uczniów programy patriotyczne mają wysoki poziom. W tym roku nie było inaczej. Licealiści zajęli I miejsce, a cztery uczennice otrzymały wyróżnienia indywidualne: Zuzanna Piątek (2c), Alicja Kukułka (1c), Dominika Lazarowicz (1c) i Daria Rogozińska (1c). Przesłaniem tegorocznego montażu słowno-muzycznego z okazji 11listopada były słowa: Niepodległość to bez strachu spać i spokojne się budzić. Nietrudno było znaleźć inspirację do scenariusza programu. Wystarczy spojrzeć na otaczających nas ludzi, zastanowić się nad obecną sytuacją geopolityczną na świecie. Nasuwają się pytania Czy szanujemy tę wolność, którą wywalczyli nasi przodkowie? Czy nie sądzimy, że życie w wolnym kraju jest takie oczywiste? Wreszcie, czy możemy mieć pewność, że zawsze tak będzie? Tak wiele od nas Polaków zależy - mówi Lucyna Ryndak i chwali swoich uczniów: Uczniowie bardzo chętnie podjęli temat i zaangażowali się w przygotowanie programu. Sporo prób dało zamierzony efekt końcowy. Należy tu wymienić nazwiska uczniów, którzy brali udział w tym przedsięwzięciu: Aleksandra Budzik (1a), Angela Grzenia (1a), Sylwia Klag (1c), Alicja Kukułka (1c), Dominika Lazarowicz (1c), Aleksandra Ogiela (1c), Laura Marcu (1c), Daria Rogozińska (1c), Faustyna Szara (1c), Robert Chrzanowski (1c), Magdalena Sołtys (2a), Izabela Kłak (2a), Ewelina Duda (2c), Gabriela Czekaj (2c), Izabela Karpiel (2c), Zuzanna Piątek (2c), Witold Jaworski (2c), Paweł Radwan (2c), Daniel Zgórski (2c). Obsługa techniczna: Konrad Łącki (1c), Jakub Rogoziński (2a), Arkadiusz Stec (3c) oraz Karol Gucwa (3c). Całe przedsięwzięcie Lucyna Ryndak podsumowuje słowami: Bardzo cieszymy się z naszego sukcesu. To przede wszystkim zasługa młodzieży, która wczuła się w atmosferę, perfekcyjnie wcieliła się w role, doskonale przekazała myśli i słowa. Trzeba przyznać, że młodzież dobrze rozumie problemy dzisiejszej Polski i świata. Młodzi Kopernicy pokazali swoje talenty wokalne, muzyczne, recytatorskie, a także umiejętności informatyczne i organizacyjne. Z taką młodzieżą chce się pracować!. A oto kilka wypowiedzi młodych artystów, którzy brali udział w przeglądzie: Naszym zdaniem wraz z panią Lucyną Ryndak włożyliśmy wiele pracy i serca w przygotowanie tej akademii. W recytacji wierszy i śpiewie piosenek został zawarty duch patriotyzmu. Dzięki temu nasz występ został pozytywnie odebrany przez uczniów, nauczycieli, jak i widzów no i oczywiści jury na przeglądzie w Radłowie. Zuzanna Piątek uczennica klasy 2c Każdy z nas przykładał się do swojej pracy, sumiennie się przygotowywaliśmy, nasza opiekunka była wymagająca, ale wprowadziła miłą atmosferę. Mimo ciężkiej pracy, jaką musieliśmy wykonać, efekty były tego warte zdobyliśmy I miejsce na Przeglądzie Programów Artystycznych A to Polska właśnie w Radłowie. Jesteśmy z tego bardzo zadowoleni, chętnie byśmy to powtórzyli". Aleksandra Budzik i Angela Grzenia uczennice klasy 1a Największe wrażenie na tegorocznym przeglądzie wywarły na mnie występy przedstawicieli szkół podstawowych. Szczerze mówiąc byłam zdziwiona poziomem, na jakim zaprezentowali się najmłodsi uczestnicy przeglądu. Szczególnie przypadła mi do gustu interpretacja piosenki Dziś idę walczyć mamo wykonana przez zdobywców trzeciego miejsca w kategorii szkół podstawowych. Daria Rogozińska uczennica klasy 1c Serdecznie gratulujemy tego wspaniałego sukcesu opiekunowi oraz artystycznie uzdolnionej młodzieży! Fot. wiktor chrzanowski Książkowy zawrót głowy BożenaWrona P rawie tysiąc nowych książek trafi za pośrednictwem Biblioteki Publicznej w Tuchowie do sześciu bibliotek szkolnych w naszej gminie. Jak już informowaliśmy wcześniej na łamach Kuriera, Biblioteka Publiczna w Tuchowie realizuje grant Biblioteki Narodowej pod nazwą Zakup nowości do bibliotek publicznych zgodnie z potrzebami partnerskich bibliotek szkolnych. Dokonano zakupu nowości za kwotę zł. Ten pilotażowy projekt ma na celu, nie tylko doposażenie bibliotek szkolnych w nowości książkowe, ale także wzmocnienie współpracy pomiędzy biblioteką publiczną a bibliotekami szkolnymi. Obecnie, gdy dokonano już zakupu wszystkich książek, trwają bardzo intensywne prace związane z ich opracowaniem, tak aby książki, jak najszybciej mogły trafić do młodych czytelników z Lubaszowej, Karwodrzy, Siedlisk, Jodłówki Tuchowskiej, Mesznej Opackiej oraz Burzyna. Druga część projektu, polegająca na nawiązaniu współpracy partnerskiej została także zrealizowana. Przyniosła ona same korzyści dla wszystkich zaangażowanych w projekt instytucji. Podnoszenie kompetencji czytelniczych, rozbudzanie potrzeb literackich, upowszechnianie dostępu do nowości literackich, wspieranie różnych form czytelnictwa to długofalowe cele zarówno dla biblioteki publicznej, jak i dla bibliotek szkolnych. Współpraca pozwoliła na realizację takich projektów jak warsztaty ekologiczne, wyjazd na Targi Książki w Krakowie, spotkanie z pisarką dla dzieci Anną Onichimowską, spotkania Dyskusyjnych Klubów Książki, wspólne wystawy książek, konkursy czytelnicze i plastyczne. Uczniowie chętnie odwiedzają bibliotekę publiczną zapoznając się z jej działalnością. W każdej bibliotece szkolnej mogą także znaleźć informacje o ofercie biblioteki publicznej. Wspólnie wszystkie partnerskie szkoły przygotowały otwarcie nowej wystawy w Małej Galerii Przedstawmy się w Bibliotece Publicznej w Tuchowie, która odbyła się 10 grudnia o godzinie Osobiście odczuwam ogromną satysfakcję, iż udało się zrealizować to zadanie. Pomimo faktu, że dla wszystkich bibliotekarzy przede wszystkim z biblioteki publicznej, ale także z bibliotek szkolnych, było to ogromne wyzwanie i mnóstwo godzin dodatkowej pracy. Dziękuję bardzo wszystkim za trud i wysiłek włożony w ten projekt. Już za rok będzie następny nabór do projektu, wówczas będzie szansa, aby pozostałe szkoły z naszej gminy mogły nawiązać z nami współpracę i jeszcze więcej nowych książek trafi do młodych czytelników. Warto współpracować, realizować nowe zadania, zwłaszcza w tak ważnej dziedzinie życia, jaką jest szeroko pojęta kultura czytelnicza.

18 18 kultura listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) Uczta dla duszy KingaKulas T łumy osób z ciekawością i zadumą przybyły na dwudziesty wernisaż w Małej Galerii Przedstawmy się. W środę 10 grudnia miała miejsce niezwykła uroczystość, wprawdzie dawno już planowana, ale nie spodziewaliśmy się, że będzie ona tak smutna. Postać Pana Kazimierza Karwata jest dla Tuchowa rozpoznawalna i magiczna jednocześnie. Jego wkład w rozwój kultury naszego miasta i społeczności nieoceniony. Powiedzenie o nim, że był twórcą poetą, rzeźbiarzem, malarzem to uproszczenie, był animatorem kultury, działał, inspirował, współtworzył. Zazwyczaj podczas wernisażu wypowiadał się sam artysta, tym razem też tak było wybrane przez rodzinę wiersze poety recytowali uczniowie z sześciu szkół. Wprowadziły one nastrój zadumy nad życiem, a także przemijaniem, z którym tak trudno się pogodzić, choć to nieuniknione. Uroczystą atmosferę podkreśliła również muzyka. Własne utwory wykonał kwartet w składzie Alicja Stanisławczyk flet, Miłosz Karwat gitara, Michał Strzelczyk gitara, Karol Sarad bas. Dzięki tym wszystkim bodźcom pogłębiło się odczucie, że sztuka to materia żywa, z którą rzeczywiście się obcuje, a nie jest jedynie zamknięta w albumie, płycie itp. W obecnych czasach dostęp do wszelkich mediów, a przez nie do sztuki, jest powszechny i łatwy, ale tylko pozornie, zrozumieć to możemy jedynie w takiej właśnie chwili, gdy spotykamy się ze sztuką bezpośrednio: słuchając na żywo koncertu lub recytacji, spoglądając na obraz w galerii. Wystawa zbiera prace malarskie, większość z nich powstała w latach , jest też kilka obrazów z lat 70- i 80-tych. Tematem dominującym jest Tuchów, niby ten sam, a za każdym razem inny; można oglądać również kilka pejzaży, martwe natury, portret i abstrakcje. Nowsze obrazy charakteryzuje niezwykła dokładność, dbałość o odwzorowanie wszelkich szczegółów przedstawianych budynków i miejsc, ale równocześnie odczucie niepowtarzalności chwili. Syn artysty Światosław, który w imieniu rodziny zabrał głos podczas wernisażu, podkreślał, że właśnie TO MIEJSCE Tuchów ma twórcze znaczenie dla kilku pokoleń rodziny Karwatów. Patrząc na obrazy Kazimierza Karwata, słuchając jego wierszy, myśląc o całej rodzinie Państwa Karwatów, ale też o wszystkich Artystach starych i młodych, trzeba przyznać, że w tuchowskiej ziemi taki genialny pierwiastek być musi. Dziękujemy za udział w wernisażu. Szczególne Podziękowania składamy również uczniom i ich opiekunom ze szkół z Burzyna, Jodłówki Tuchowskiej, Karwodrzy, Lubaszowej, Mesznej Opackiej i Siedlisk za recytację. Wszystkich, którzy nie mogli wziąć udziału w tej uroczystości, zapraszamy do zwiedzenia wystawy w bibliotece. CZY MNIE JESZCZE PAMIĘTASZ? - WSPOMNIENIE O KAZIMIERZU KARWACIE AndrzejJagoda Języki zniczów uderzając echem w miedzianą pokrywę nieba - śpiewają dozgonne requiem. Zbudzona pamięć przeciera oczy - spływa ostatnią łzą dopalonej świecy. (K. Karwat Zaduszki ) 14 grudnia w sali widowiskowej tuchowskiego Domu Kultury odbył się wieczór pamięci Kazimierza Karwata rzeźbiarza, malarza, poety, przyjaciela. Wieczór wspomnień rozpoczął utwór Czesława Niemena pt. Czy mnie jeszcze pamiętasz?", odtworzony z archiwalnego nagrania. Spotkanie wypełniły: wspomnienia zapisane przez uczennicę Alicję Kukułkę, poezja Kazimierza recytowana przez Tomasza Żaka i Magdalenę Zbylut, poezja śpiewana w wykonaniu Tomasza Lewandowskiego z tomiku I ziarno wyłuskać. Został także przywołany utwór wspomnieniowy Anny Szymańczuk, wystąpił jako świadek życia ojca syn Światosław Karwat. Sztafaż spotkania stanowiły obrazy autorstwa zmarłego Kazimierza. Wieczór pamięci zaszczycili swą obecnością: żona zmarłego Zofia wraz z rodziną, koledzy, przyjaciele, jak również burmistrz Tuchowa Adam Drogoś. Spotkanie zostało zorganizowane przez Teatr Nie Teraz i Dom Kultury Tuchowie. Życiorys Kiedy rodziła się wolność rozpadających się płomieni iskra spadła w mój pierwszy oddech. Z uduszonej piwnicy wyniesiony otrzymałem pierwszy promień słońca i ostatni wybuch pocisku. Przyjęty do żywych z roku na rok poszerzam moją pamięć o wieczorne rozmowy rodziców ściekające krwią żyzną jak w kałamarz prosto w serce, o nieugiętość kamieni na bosej drodze i ścierni, o wyrocznię szkół i ksiąg przy karbidówce, o wiarę i niewiarę, o smak własnego chleba i głowę stokroć rozbitą w drodze by Ci, którzy odeszli trwać mogli we mnie i w przetoczonej z serca do serca pamięci moich dzieci. (Kazimierz Karwat) Fot. Michał Kulikowski Fot. Janusz Kowalski

19 listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) rozmowa 19 Z ks. Mateuszem Dziedzicem o sile modlitwy na antenie RDN rozmawiał Łukasz Pelc - Wszystko dzieje się po coś. Pan Bóg w tym był, wyreżyserował każdy moment - tak o swoim porwaniu mówił na antenie RDN uwolniony już z rąk rebeliantów ks. Mateusz Dziedzic - tarnowski misjonarz pracujący w Republice Środkowej Afryki. Ks. Mateusz Dziedzic, który kilka dni temu został uwolniony z rąk rebeliantów był gościem specjalnym Pulsu Regionu 3 grudnia br. Ze słuchaczami RDN Małopolska i RDN Sącz podzielił się swoimi wspomnieniami, wiarą w trudach codzienności i jej świadectwem. Rozmawiał z nim Łukasz Pelc. To jedyny wywiad dla polskich mediów, którego udzielił ksiądz Mateusz Dziedzic dla radia RDN Małopolska i RDN Nowy Sącz. Zapis fragmentu rozmowy: ŁP: Jeszcze kilka dni temu przebywał ksiądz w zupełnie innym miejscu, w innej rzeczywistości. Teraz jest ksiądz w kraju, spotkał się z rodziną jak się ksiądz czuje? MD: Od środy uwielbiam Pana Boga za to, co dla mnie uczynił. Niesamowita radość i pokój serca, którą Pan daje. Jestem szczęśliwy, że jestem na ziemi sądeckiej, ziemi tarnowskiej jestem u siebie. ŁP: Zacznijmy od początku. Jak wyglądało porwanie? MD: Przyszli rebelianci nocą, mocno uderzyli w drzwi, obudziłem się, i już wtedy Pan był ze mną. On to wszystko wyreżyserował. ŁP: Co ksiądz ma na myśli, mówiąc o tej reżyserii? MD: Było to z niedzieli na poniedziałek - wtedy nasz stróż nie pracuje. Przez całą resztę tygodnia mamy stróża, który pilnuje misji przed złodziejami, żeby nie przyszli i czegoś nie ukradli. Rebelianci w lesie zapytali mnie: gdzie był twój stróż? Odpowiedziałem, że dzisiaj nie pracuje. Zaczęli się śmiać, bo powiedzieli, że byli przygotowani na spotkanie ze stróżem. Nie wiadomo, co by się z nim stało, gdyby był u nas. Na pewno broniłby nas, a rebeliantów było trzynastu, bardzo dobrze uzbrojonych. Ja zacząłem dzwonić w momencie, kiedy usłyszałem uderzenie w drzwi. Mieszkaliśmy w miejscowości, gdzie normalnie był zasięg telefoniczny. Chciałem zadzwonić do szefa żandarmerii, który jeśli tylko zobaczyłby, że daję jakiś sygnał, to na pewno szybko by zareagował, bo wiedziałby, że coś się u nas dzieje. Akurat w tym czasie nie było przez parę dni zasięgu, więc wziąłem telefon komórkowy do kieszeni i musiałem wyjść na spotkanie z rebeliantami. ŁP: Ten moment wyjścia to był strach, panika? MD: Nie, nie było paniki. Myślałem, szczerze mówiąc, że to złodzieje. Zdążyłem zamknąć drzwi na klucz. ŁP: Spotkał ksiądz tych rebeliantów. Co następnie się dzieje? MD: Oczywiście dyskusja, że jesteśmy misjonarzami, że będą mieć problemy, jeśli zdecydują się porwać Europejczyka. ŁP: Czy to coś pomogło? MD: Nic to nie pomogło, żadnych dyskusji nie podejmowali. ŁP: Cały czas docierały do nas informacje, że ksiądz jest bardzo dobrze traktowany. MD: Tak, byłem dobrze traktowany. ŁP: Czyli rebelianci potrafili odnosić się z szacunkiem do kapłana i do człowieka z Europy? MD: Trzeba sobie zadać pytanie, dlaczego rebelianci przyszli po mnie. Miesiąc wcześniej zatrzymali dziesięć osób z Republiki Środkowej Afryki, a tydzień później tyle samo z Kamerunu. Nie było żadnych reakcji władz państwa i rebelianci uznali, że muszą porwać Europejczyka. W promieniu setek kilometrów było nas dwóch. ŁP: Czyli chcieli po prostu rozgłosu medialnego. MD: Dokładnie tak, chcieli rozgłosu medialnego i przede wszystkim międzynarodowego. Bardzo się ucieszyli pierwszego dnia, kiedy okazało się, że informacja poszła w świat. Przez trzy dni wielka radość, że porwali Europejczyka i że zrobił się szum medialny wokół tej sprawy. ŁP: Ale nie został ksiądz nigdy uderzony? MD: Nie, nie było takiej sytuacji nie byłem uderzony. ŁP: Trzeba powiedzieć, że ksiądz miał wielki przywilej odprawiania w niewoli Mszy świętej. MD: Był to bardzo ważny przywilej. Poprosiliśmy, żeby móc odprawiać mszę, on poszedł do swojej bandy, porozmawiał z nimi i wrócił mówiąc, że mogę odprawiać Mszę w szałasie. W tych ubogich warunkach przychodził Jezus jak w stajence betlejemskiej. ŁP: Która z tych chwil w okresie porwania, była dla księdza najgorsza? MD: Najtrudniej było, kiedy miałem malarię. Mój Anioł Stróż» powiedział, że nie będziemy odprawiać Mszy, bo jestem zbyt słaby. Ja powiedziałem: nie ma mowy. Mszę świętą dam radę odprawić. To była ofiara. Bałem się, że wpadnę w ten kielich ze zmęczenia, ale dałem radę. Mówiłem w myślach Boże, składam Ci ofiarę»... Chcę opowiedzieć o moim Aniele Stróżu», który mnie pilnował. Pan Bóg był w tym, żeby mi przydzielić takiego chłopca rebelianta. Był najlepszy, najmniej zepsuty z nich wszystkich. Miał 25 lat, był wykształcony po szkole podstawowej i liceum. Dbał o mnie. To on przygotowywał mi posiłki, podgrzewał mi wodę do mycia, towarzyszył mi w każdej chwili oczywiście z karabinem, ale dyskretnie. I to on był zawsze przy mnie na Mszy świętej. Siedział i słuchał nic nie mówiąc. Po trzech tygodniach mi mówi: to wszystko, co mówisz, to ja to wiem». Przyznał mi się, że jest katolikiem, że przyjął chrzest i bierzmowanie. [...] I powiedział mi, że kiedyś, jak to wszystko się skończy, jak przestanie być rebeliantem, to się wyspowiada i będę mógł mu dać Komunię świętą. ŁP: Czy jako więźniowie modliliście się wspólnie? MD: Tak, więźniowie mieszkali w osobnym namiocie. W jednym było 20 osób, w drugim 5. Ja byłem z boku i nie mogłem się z nimi kontaktować. Tylko miałem pozwolenie na Mszę święta i wieczorne modlitwy. Mogliśmy zawsze potem chwilę usiąść i porozmawiać, a zawsze ze mną był mój Anioł Stróż», który słuchał o czym rozmawiamy. Nie porwali mnie dlatego, że nas nie szanują. Jeden zwracał się do mnie mój ojcze». ŁP: Rebeliantom ksiądz też dawał świadectwo? MD: Działało na nich to wszystko co robiliśmy. Modlitwa, msza święta. Mówiłem to co mi Pan Bóg podpowiadał. Głosiłem słowo boże. ŁP: Ksiądz czuł, że wśród tych porwanych to właśnie na księdzu spoczywa rola bycia tym mocnym, który daje świadectwo? MD: Czułem to, ale był taki moment, kiedy się rozchorowałem, wtedy oni mnie wspierali. Później ja byłem dla nich wsparciem, bo codziennie podczas Mszy świętej było głoszone Słowo Boże i krótkie kazanie. ŁP: Czy przez te wszystkie dni, kiedy ksiądz był w niewoli, przyszło choć raz zwątpienie? MD: Z mojej strony nie było zwątpienia nawet przez moment. Była taka pokusa szatańska, a właściwie taki głos, który mówił mi: widzisz, piekło jest mocniejsze. Pomyślałem, że akurat jest Wszystkich Świętych, czyli święci się radują, a zło triumfuje. Ale ta myśl była bardzo krótka. Wiedziałem, że święci są ze mną i dobro zwycięży. ŁP: Wszyscy tutaj modlili się w księdza intencji. MD: Ja to czułem. Siłę modlitwy da się odczuć i wiedziałem, że nikt o mnie nie zapomniał. ŁP: Wiemy, że dostarczone były księdzu najpotrzebniejsze rzeczy. Kto się kontaktował i kto to przekazywał? MD: To Ks. Mirosław Gucwa, mój kolega i przyjaciel. Zdobył numer do rebeliantów już na drugi dzień. Pamiętam, że widziałem szefa bandy, który rozmawiał z ks. Gucwą. Zapytał, jak się czuję, co u mnie, i powiedział od razu, że chce dostarczyć dla mnie najpotrzebniejsze rzeczy. Rebelianci się zgodzili, umówili się z nim w jakimś miejscu i przekazał im rzeczy. Ks. Mirosław bardzo ryzykował, bo przecież nie wiedział co się wydarzy. ŁP: Jak doszło do uwolnienia? MD: Nie wiem, nie dociekam. Wiem tylko, że wiele stron było w te pertraktacje zaangażowanych. Mediatorem był na pewno prezydent Konga. ŁP: Często się mówi, że wszystkie doświadczenia są po coś... MD: To doświadczenie było mi potrzebne. Jestem innym człowiekiem. Na pewno to doświadczenie było potrzebne Kościołowi wiele osób się modliło za misjonarzy. ŁP: Czy ksiądz czuje, że to, co mówi, jest świadectwem wiary? Wiem, Pan Bóg wysłał mnie na rekolekcje do lasu. Sześciotygodniowe rekolekcje. ŁP: Dość trudne rekolekcje, niecodzienne rekolekcje w rękach rebeliantów... MD: Bardzo trudne. Taki scenariusz nakreślił Pan Bóg. ŁP: W tym scenariuszu jest powrót do Afryki? MD: Nie wiem, gdzie ta droga mnie zaprowadzi. ŁP: Gdyby się okazało, że tak, ks. Dziedzic wraca do Afryki? MD: Tak, jeśli będzie takie natchnienie, to oczywiście. Mamy również misje w Czadzie, Kongo. ŁP: Dlaczego po księdza porwaniu w ogólnopolskich mediach mówiło się, że misjonarze są szaleńcami, zalecano powrót do kraju, opuszczenie niebezpiecznych rejonów? MD: Nie jesteśmy samobójcami, nie było zagrożenia życia. Tak jak mówiłem wcześniej: przyszli po nas, bo mieli w tym swój konkretny cel osiągnięcie zamieszania medialnego. ŁP: Jak to jest, misjonarzem jest się z powołania, czy można się nim stać? MD: To jest powołanie, może nawet już od urodzenia. ŁP: Gdyby ksiądz wiedział, że taka sytuacja będzie miała miejsce, to zdecydowałby się na wyjazd? MD: Modliłbym się, żeby do takiej sytuacji nie doszło. ŁP: Dziękuję za rozmowę. Źródło: RDN Małopolska i RDN Nowy Sącz. Rozmowę z ks. Mateuszem Dziedzicem można posłuchać i obejrzeć na religia/polska/9066-ksiadzmateusz-dziedzic-o-sile-modlitwyna-antenie-rdn-malopolska Weź udział w konkursach Dom Kultury w Tuchowie serdecznie zaprasza do wzięcia udziału w konkursach adresowanych do dzieci i młodzieży. Wypełnione karty zgłoszeń prosimy obowiązkowo przesłać pod adresem organizatora, w terminach określonych w poszczególnych regulaminach. Oto wykaz najbliższych konkursów: - 16 stycznia 2015 roku Gminny konkurs widowisk teatralnych na święta -19 marca 2015 roku Bożego Narodzenia. Gminny konkurs recytatorski Przyjaciele dzieci wierszem do nich piszą marca 2015 roku Gminny konkurs plastyczny Pisanka na wesoło maja 2015 roku Pogórzański Festiwal Piosenki o Koronę Jej Wysokości Brzanki. Szczegółowe informacje pod numerem telefonu: oraz na stronie internetowej:

20 20 z historii listopad-grudzień 2014 nr 11 (26) 50 LAT PRACOWNICZEGO OGRODU DZIAŁKOWEGO BRATEK W TUCHOWIE JadwigaWantuCH Wieniec dożynkowy z Tuchowa autorstwa Edyty Styczeń zajął II miejsce P oczątki ogrodu działkowego Bratek w Tuchowie sięgają roku 1964, wówczas działał jeszcze nieoficjalnie, zaś jego formalne otwarcie nastąpiło nieco później. Już od samego początku ogród Bratek w Tuchowie działał w ramach Polskiego Związku Działkowców. Dzisiaj więc możemy już mówić o pięćdziesięcioleciu istnienia Pracowniczego Ogrodu Działkowego Bratek. Wówczas na obszarze około 2 hektarów ziemi, powstał teren z przeznaczeniem na ogródki działkowe. Zlokalizowano je tuż za tuchowskim cmentarzem przy ulicy Leśnej. Pole pod przyszłe działki zostało podzielone na szerokie pasy ziemi, które zostały zaorane. Jak wiadomo początki zawsze są trudne, ale po otwarciu ogrodu, wszystko z dnia na dzień szło coraz lepiej. Pamiętam, że pierwszą, zresztą dość niską kwotę za użytkowanie działki, wpłaciłam panu Na fotografii widoczna prezentacja plonów z ogrodu Bratek w Tuchowie 1988 r. Maksymilianowi Matwiejówowi. Potem zaś jego obowiązki przejął Jan Magur. Przybywało, coraz to więcej nowych działkowiczów, a pierwszym przewodniczącym zarządu został wybrany pan Marian Szymański, któremu nie brakowało zapału i chęci do pracy. Pierwsze zebranie naszych działkowiczów odbyło się w wynajętym pomieszczeniu nad tuchowską pocztą, na które przybyło około kilkunastu osób. Kolejne zebrania odbywały się w remizie strażackiej przy dzisiejszej ulicy Jana III Sobieskiego. Z każdym rokiem grono działkowiczów zaczęło się powiększać. Prezes na zebraniu wspólnie z działkowiczami ustalił, iż trzeba wyznaczyć główną aleję prowadzącą przez ogród, a działki podzielić na połowę - każda działka miała po 5 arów ziemi. Wytyczono więc na terenie ogrodu działki i każdej z nich nadano numer - wszystkich działek jest 39. Wzdłuż głównej alei po obu stronach ułożono krawężniki, które oddzielają ją od działek; ustawiono też tablicę informacyjną, gdzie wieszano aktualne ogłoszenia i informacje dla działkowców. Ciekawostką jest to, iż na dokumentach z przełomu lat 70 i 80 pojawia się nazwa: Polski Związek Działkowców - Miejski Pracowniczy Ogród Działkowy Bratek. Zapału do pracy nikomu nie brakowało, a pomysłów było jeszcze więcej. Wystąpiono z wnioskiem o zezwolenie na budowę domu działkowca do Urzędu Miasta i Gminy w Tuchowie oraz finansowe wsparcie. Nasz wniosek został rozpatrzony pozytywnie. Częściowo zaczęliśmy gromadzić materiał z rozbiórki starej targowicy, miedzy innymi była to cegła, trylinka, kamienie i wszystko co mogło służyć jako materiał do budowy fundamentu. Działkowicze w czynie społecznym gromadzili materiał i przewozili go na plac przeznaczony pod budowę. Pełną parą ruszyły więc roboty przy budowie domu działkowca; początkowo wybudowano jedną salę i małą kuchnię. Główne prace budowlane przy domu działkowca wykonywał pan Mieczysław Bajorek, który do tej pory jest czynnym i aktywnym działkowcem. Po pewnym czasie dobudowano jeszcze drugą część budynku, z przeznaczeniem na zebrania i biuro zarządu oraz dokumentację naszego ogrodu. Pan prezes Marian Szymański nie poprzestał na budowie domu działkowca, wcześniej pomyślał o ogrodzeniu całego terenu działek z dwiema bramami wjazdowymi, jedna od ulicy Leśnej, a druga od strony dzisiejszej ulicy Działkowiczów. Następnym prezesem ogrodu działkowego Bratek w Tuchowie został wybrany Adolf Gądek, za którego kadencji została oświetlona główna aleja biegnąca przez środek ogrodu. Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych na terenie ogródków działkowych, zaczęły powstawać altany, które budowali działkowicze. Na początku większość z nich była drewniana, potem powstało też kilka murowanych. Z biegiem czasu były coraz ładniejsze, a niektóre przypominają dziś ładne dacze. Do wielu z nich wykonane zostało przyłącze prądu przez zakład Dzieci na zabawie w Domu Działkowca w Tuchowie energetyczny. Została również doprowadzona woda, bo dotąd działkowicze czerpali ją ze studni wykopanych na miejscu. Następnie przy domu działkowca powstał również plac zabaw, głównie dla dzieci działkowców. Z czasem organizowano też zabawy dla najmłodszych na dzień dziecka, na które przybywały już nie tylko dzieci, ale i wnuki działkowców. Nad nowo wybudowanym domem działkowca na wysokim maszcie powiewała flaga naszego ogrodu działkowego Bratek, ręcznie wyhaftowana przez panią przedszkolankę Ewę Wantuch. Także nasz ogród stawał się coraz piękniejszy, zasadzono nowe krzewy, kwiaty, drzewa owocowe oraz warzywa. Zaś działkowcy zbierali plony, tego wszystkiego co mogło rosnąć na działkach i co ziemia mogła urodzić. A dary naszej tuchowskiej ziemi były obfite i różnorodne. Można było przebierać w takich owocach i warzywach jak: truskawki, maliny, poziomki, agrest, porzeczka, słonecznik, jabłka, gruszki, czernice, winogrona, cukinie, kabaczki, aronia oraz ogórki, groch, sałata, marchew, pietruszka, cebula, pomidory, ziemniaki, kalafiory i wiele innych. Do Tuchowa na działki przyjeżdżały też komisje wojewódzkiego zarządu oceniając efekty pracy i ogólny wygląd zagospodarowania naszego terenu. Komisje wojewódzkie POD, przyznawały dla tuchowskich działek zawsze wysokie noty. Z Tarnowa najczęściej przyjeżdżali do nas prezes Edward Chrzanowski i Kazimierz Stanek. W świetlicy domu działkowca organizowano też szkolenia prowadzone przez instruktorów ze Szkoły Ogrodniczej w Zgłobicach. Była też wymiana doświadczeń z działkowiczami z Bochni, gdzie każda osoba miała coś ciekawego do przekazania. Członkowie tuchowskiego ogrodu Bratek byli także zapraszani z rewizytą do innych ogrodów działkowych miedzy innymi w Tarnowie, Bochni oraz do Zgłobic. W tym czasie na terenie naszego ogrodu powstała też sekcja kobiet w składzie: Krystyna Brodło, Danuta Niemczyk, Ewa Wantuch, Jadwiga Wantuch i Barbara Wątroba. Sekcja ta miała do wykonania prace porządkowe w budynku oraz przygotowanie poczęstunku w czasie zebrania. Panie z sekcji wykonywały też wieńce, które prezentowano potem na dożynkach i wystawach. Już od lat siedemdziesiątych byliśmy zapraszani na wystawy powiatowe do Tarnowa. Wówczas odbywały się one w tarnowskim amfiteatrze przy ulicy Kopernika. Wtedy na takiej wystawie byłam z Józefą Potok. Wiele