Nazwa Rojnik - Sempervivum

Transkrypt

1 Nazwa Rojnik - Sempervivum Grupa BYLINY Opis W uprawie spotyka się mnóstwo gatunków i odmian, jednakże z punktu widzenia, efektu ogrodowego różnice pomiędzy nimi są nieznaczne. Chodzi głównie o barwy liści. Zatem budując sobie kolekcję praktycznie kierujemy się barwą rozetek. Aby w naszej kolekcji były reprezentowane prawie wszystkie barwy, czyli od jasnozielonej do ciemnobrązowej i purpurowej wystarczy nam 8-10 pozycji. Rojniki są to rośliny zimozielone, u których mięsiste listki zebrane są w bardziej lub mniej zwarte rozetki. Listki mogą się różnić kolorem lub rodzajem posiadanych włosków umieszczonych wzdłuż brzegów. Właśnie rozetki są główną ozdobą rośliny, która wytwarzając w kątach dolnych listków rozetki potomne rozrasta się czasem w duże kolonie. U rojnika kwiaty są nieco na drugim planie. Ze środka rozety wyrasta ulistniony pęd zakończony kwiatostanem, na który składa się kilka miernej wartości zdobniczej kwiatków. Z uwagi na ogromną zdolność krzyżowania się ze sobą nie tylko gatunków, ale i odmian mieszańcowych, nawet botanicy mają problem ze zbudowaniem logicznej klasyfikacji. Rojniki bardzo szybko się rozrastają, wydają masę rozetek, a po kilku latach także pęd kwiatowy, zakończony kwiatostanem z gwiazdkowatymi kwiatami. Rojniki podczas kwitnienia są bardzo dekoracyjne, przepięknie prezentują się na tle kamieni. Po kwitnieniu rozeta, która wydała kwiat zamiera. Nazwa rodzaju 'Sempervivum' to połączenie dwóch łacińskich słów, a mianowicie słowa Semper ('zawsze') i Vivus ('żywy'). Określenie to jest bardzo adekwatne biorąc pod uwagę dwa czynniki - jest rośliną zimozieloną czyli żywą okrągły rok oraz drugi czynnik wyjątkowa tolerancja na niekorzystne warunki bytowania. Pomimo, że rojniki (zwane popu larnie w niektórych regionach "tłustą kurą") są powszechnie znane i niezmiernie łatwe do rozmnażania i rozpowszechniania, prawie nie spotyka się w ogrodach przykładów dobrego zastosowania. Tylko większe powierzchnie na skarpach, murkach kwiatowych i rabatach skalnych, lub specjalnych kącikach rojnikowo-rozchodnikowych oddadzą prawdziwe piękno tych roślin. Jeśli dopiero zaczynamy gromadzić okazy to raczej uprawiajmy je w osobnych doniczkach do czasu gdy rozrosną się w większe kępy. Niektórym gatunkom wystarczy sezon by z 1 rozetki powstała kępka nie mieszcząca się w dwóch dłoniach. Roślina występuje już w mitologii łacińskiej, gdzie została poświęcona Jowiszowi jako że przypominała boską brodę. 1 / 5

2 Charakterystyka wybranych gatunków, form rodzaju, uprawianych w ogrodzie Rojnik pajęczynowaty - Sempervivum arachnoideum - jeden z piękniejszych, niewielkich gatunków rodzaju, zachwycający rozetą liści, osnutych białą nitką, która niczym pajęczyna oplata górną część rozety. Dzięki temu grupa rozet wygląda niezwykle malowniczo. Gatunek osiąga do około 15 cm (pędy kwiatostanowe) wysokości, występuje na obszarze górskim min. w Karpatach, Pirenejach, a także w Alpach. Występuje w Alpach, Apeninach, Pirenejach i Karpatach. Jest to gatunek górski, zupełnie odmienny od innych z tego rodzaju. Należy do grupy rojników srebrzystych. Tworzy drob ne, bardzo liczne rozetki średnicy około l cm, połączone na szczytach siatką krzyżujących się srebrzystych nitek, co sprawia wrażenie, że rośliny są osnute pa jęczyną. Pęd kwiatowy wyrasta do 10 cm, kwiaty są karminowe. Istnieje wiele odmian botanicznych i uprawnych: var. doettianum - rozetki ma większe, czerwonawe, kwiaty czerwone, var. tomentosum - odmiana kutnerowata, rozetki pokryte bardzo gęstą, białą pajęczyną. Bardzo wartościowymi odmiana mi uprawnymi są: 'Alfa', 'Beta' i 'Gamma'. Rojnik ćmy - Sempervivum schlehanii - europejski gatunek, podczas kwitnienia dochodzący do około 15 cm wysokości. Średnica rozetek liściowych dochodzi do prawie 10 cm. Barwa liści zmienna czerwono- brązowawa. Występuje tylko w Europie Połu dniowej. Rozetki duże, średnicy około 10 cm, czerwonobrązowe o końcach zie lonych i odgiętych na zewnątrz. Pędy kwiatowe wysokości około 15 cm, kwiaty purpuroworóżowe zebrane w kwiatostany średnicy 2-5 cm. 'Rubicundum' jest 'ajbardziej efektowną odmianą uprawną. Rojnik ogrodowy - Sempervivum hybridum - mieszańce, bardzie zmienne pod względem wielkości, barwy, kwiatów, różniące się kształtem liści itp. Rojnik ruski - Sempervivum ruthenicum - gatunek o zielonych liściach, w górnej części bardziej purpurowych. Występuje w Karpatach, na Bałka nach i Podolu. Tworzy rozetki jasnozielone, płaskie, z purpurowymi końcami, średnicy 4-7 cm. Żółte kwiaty osadzone są na pędach kwiatowych dłu gości około 15 cm. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Rojnik murowy - Sempervivum tectorum - gatunek występujący także w Polsce, jest o wiele wyższy od rojnika pajęczynowatego i może osiągać nawet do 40 cm wysokości. Liście tworzące rozetę, dochodzą nawet do 4 cm długości, natomiast średnica rozetek sięga nawet do 8 cm. Barwa liści w odcieniach zieleni, niebieskiego, a także czerwieni. Kwitnie w lipcu, kwiaty 2 / 5

3 różowawe. Popularna roślina w całej Europie, a na wschodzie jej zasięg kończy się na Kaukazie i w Iranie. Rośnie na skałach, murach i piaskach. Tworzy duże (czasem do 20 cm średnicy), roz warte rozetki liściowe. Liście ma ciemne lub szarozielone, na końcach czerwone. Pędy kwiatowe wysokości do 40 cm, kwiatostany średnicy około 3 cm, o kwiatach brudnoróżowych, ukazujących się od lipca do września. Rojnik pospolity - Sempervivum soboliferum - rodzimy gatunek, preferujący skaliste podłoże. Kwitnie w okresie letnim na żółto. Średnica rozetek sięga do około 5 cm. Najczęściej uprawiany w ogro dach, rośnie na piaskach, skałach wapiennych w Karpatach, Sudetach oraz na ni zinach. Tworzy kuliste rozetki średnicy około 5 cm, zamknięte, jasnozielone, na zewnątrz czerwonobrązowe. Pędy kwiatowe wysokości około 20 cm; kwitnie jasnożółto od lipca do września. Rojnik górski - Sempervivum montanum - gatunek występujący także w Polsce o ciemnozielonych liściach, niewielkich rozetach. Podczas kwitnienia, pędy kwiatostanowe sięgają do około 15 cm wysokości. Kwitnie w okresie letnim. Rośnie w Tatrach, Karpatach Wscho dnich, Alpach i Pirenejach. Tworzy małe rozetki średnicy 1,5-4,5 cm, ciemnozie lone, o silnie rosnących rozłogach. Kwiaty różowofioletowe w dużych kwiatosta nach, osadzonych na luźno ulistnionych pędach wysokości 5-20 cm. Kwitną w lipcu-sierpniu. Rojnik wapienny - Sempervivum calcareum - Bylina o sztywnych, mięsistych liściach, zebranych w płaskie rozety, średnicy do 20 cm. Liście zwykle szerokie, niebieskozielone, łodygowe z szeroką nasadą, często obejmujące łodygę, całkiem nagie. Wyróżnia się purpurowobrązową plamą na obu stronach liścia, w części wierzchołkowej. Rozety boczne wyrastają na silnych rozłogach. Pędy kwiatostanowe gęsto ulistnione, wysokości ok. 40 cm. Kwiaty promieniste, krotne, bladoróżowe, w VII. Po kwitnieniu cała rozeta zamiera. - POCHODZENIE Rodzaj roślin ściśle związany z obszarami górskimi. Występuje od Maroka na zachodzie po Kaukaz i Iran na wschodzie. - POKRÓJ - WYSOKOŚĆ Wysokość rozet zawiera się zawsze w kilku centymetrach. Pęd kwiatowy to wysokość od 5 do 40 cm. - SZEROKOŚĆ - BARWA KWIATÓW białe, żółte, różowe, purpurowe. - PORA KWITNIENIA w zależności od gatunku kwitną od lipca do początku września. Mało 3 / 5

4 kto zwraca na to uwagę, ale każda rozetka która kwitła po zawiązaniu nasion umiera. Powinno się takie rozety usunąć, a w ich miejscu podsypać ziemią by rozłogi roślin zarosły te miejsca. - OWOCE - PORA OWOCOWANIA - KSZTAŁT LIŚCI - BARWA LIŚCI - TRWAŁOŚĆ LIŚCI - STREFA KLIMATYCZNA - RODZAJ GLEBY - WILGOTNOŚĆ GLEBY - ODCZYN GLEBY - STANOWISKO słoneczne - ZASTOSOWANIE - WALORY Rojnik ogrodowy {gallery}piklandia/byliny/rojnik_ogrodowy:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik ogrodowy 'Cezar' {gallery}piklandia/byliny/rojnik_ogrodowy_cezar:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik ogrodowy 'Rubin' {gallery}piklandia/byliny/rojnik_ogrodowy_rubin:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik ogrodowy 'Zorro' {gallery}piklandia/byliny/rojnik_ogrodowy_zorro:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik orzęsiony {gallery}piklandia/byliny/rojnik_orzesiony:150:100:0:0:jquery_slimbox:artistic{/gallery} 4 / 5

5 Rojnik pospolity {gallery}piklandia/byliny/rojnik_pospolity:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik wapienny {gallery}piklandia/byliny/rojnik_wapienny:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} Rojnik 'Gruaud Larose' {gallery}piklandia/byliny/rojnik_gruaud_larose:150:100:0:2:jquery_slimbox:artistic{/gallery} 5 / 5