LLU /2013 R/13/014 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 LLU /2013 R/13/014 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

2 I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontroler Jednostka kontrolowana R/13/014 Postępowanie administracji publicznej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny na drogach województwa lubelskiego. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Ryszard Litwiniuk, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli nr z dnia r. (dowód: akta kontroli str. 1-2) Komenda Miejska Policji (zwana w dalszej treści Komendą lub KMP ), ul. Plac Wojska Polskiego 23, Biała Podlaska. Kierownik jednostki kontrolowanej Dariusz Szkodziński, Komendant Miejski Policji. (dowód: akta kontroli str. 3-4) II. Ocena kontrolowanej działalności Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 podejmowane w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 30 czerwca 2013 r. przez Komendę Miejską Policji działania w przypadku wystąpienia zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny, na drogach powiatu bialskiego. Pozytywną ocenę uzasadnia w szczególności: - rzetelne prowadzenie ewidencji zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny, w Systemie Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWiK), - podejmowanie celowych działań w związku z pozyskaniem informacji o zdarzeniach drogowych z udziałem zwierzyny, polegających na zabezpieczeniu miejsca zdarzenia oraz powiadamianiu odpowiednich służb w sprawie udzielenia pomocy zwierzęciu lub usunięcia padłych zwierząt i oczyszczenia miejsca zdarzenia, - sprawne koordynowanie działań w przypadku rannych lub padłych zwierząt na skutek kolizji drogowej. 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2

3 Opis stanu faktycznego III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Przygotowanie Komendy do realizacji zadań związanych z postępowaniem w przypadku zdarzenia drogowego z udziałem zwierzyny. Zgodnie z regulaminem Komendy Miejskiej Policji w Białej Podlaskiej z dnia 18 stycznia 2010 r. wydanym na podstawie art. 7 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji 2 zadania związane z postępowaniem w przypadku każdego zdarzenia drogowego, w tym zdarzenia z udziałem zwierzyny, przypisano Wydziałowi Ruchu Drogowego (WRD Komendy Miejskiej Policji w Białej Podlaskiej). Według zapisów 21 pkt 2 regulaminu do obowiązków WRD należało zabezpieczanie miejsca zdarzeń drogowych zaistniałych na terenie miasta i gminy Biała Podlaska oraz na terenie właściwości Komisariatów Policji w Janowie Podlaskim, Terespolu i Wisznicach oraz wykonywanie niezbędnych czynności mających wpływ na ustalenie przyczyn zdarzenia i jego sprawcy. Ponadto w trakcie działań policji związanych z obsługą powyższych zadań, każdorazowo uczestniczył zespół dyżurnych Komendy posiadający bazę danych dotyczącą m.in. telefonów do zarządców dróg, powiatowego lekarza weterynarii, straży pożarnej i pogotowia ratunkowego. Dyżurni zobowiązani byli zapewnić natychmiastową reakcję Policji na sygnał lub zgłoszenie mieszkańców o zdarzeniu, podejmowali działania w zakresie organizowania policjantów/zespołów do obsługi tych zdarzeń, w tym związanych z udziałem zwierzyny stosownie do potrzeb i sytuacji na drodze. (dowód: akta kontroli str. 5-12) Zarządzeniem Nr 609 z dnia 25 czerwca 2007 r. w sprawie sposobu pełnienia służby na drogach przez policjantów 3, Komendant Główny Policji wprowadził wytyczne Nr 3 z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie postępowania policjantów na miejscu zdarzenia drogowego 4, w których określił sposób postępowania policjantów na miejscu kolizji lub wypadku drogowego. W tych wytycznych ustalono czynności, które należy podjąć po uzyskaniu informacji o zdarzeniu drogowym oraz określono obowiązki policjantów po przybyciu na miejsce zdarzenia. Zgodnie z tymi wytycznymi należało po dokonaniu wstępnej oceny zdarzenia, przekazywać informację dyżurnemu jednostki, zapewnić porządek i bezpieczeństwo, udzielić pierwszej pomocy ofiarom wypadku, w razie potrzeby wezwać pomoc medyczną oraz inne służby specjalistyczne, zorganizować ruch drogowy w nowo powstałej sytuacji oraz zabezpieczyć miejsce zdarzenia przed kolejną kolizją poprzez ustawienie znaków lub urządzeń ostrzegawczo zabezpieczających. (dowód: akta kontroli str ) Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 5 działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie. 2 Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz Dz. Urz. KGP Nr 13, poz Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji Nr 17, poz Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen cząstkowych dotyczących działalności w badanym obszarze: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 3

4 Opis stanu faktycznego 2. Gromadzenie, analizowanie, przekazywanie i wykorzystywanie informacji o zdarzeniach drogowych z udziałem zwierząt prowadzenie statystyki dotyczącej zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt. Postępując zgodnie z regulaminem KMP w Białej Podlaskiej, zgłoszone do Komendy zdarzenia drogowe z udziałem zwierząt (w tym zwierząt wolno żyjących dzikich), rejestrował w Systemie Ewidencji Wypadków i Kolizji (SEWIK) Wydział Ruchu Drogowego. Ewidencja pozwalała m.in. ustalić datę, czas i miejsce zdarzenia, liczbę zabitych lub rannych, kompletność wypełnienia karty Zdarzenia Drogowego MRD-2 sporządzanej przez policjantów na miejscu zdarzenia oraz numer sprawy (z wyszczególnieniem posterunku policji na terenie działania, którego wystąpiło zdarzenie drogowe). W okresie od 1 stycznia 2009 r. do 30 czerwca 2013 r. zarejestrowano łącznie 717 zdarzeń drogowych (wypadków i kolizji w ruchu drogowym), w tym 570 wypadków i kolizji z udziałem zwierząt (148 w 2009 r., 121 w 2010 r., 108 w 2011 r., 136 w 2012 r. oraz 57 w I półroczu 2013 r.). Z liczby 570 zdarzeń drogowych, 497 miało miejsce z udziałem zwierząt wolno żyjących (dzikich), natomiast 73 ze zwierzętami domowymi (psy, krowy, konie). W wyniku tych zdarzeń śmierć poniosła 1 osoba, natomiast 5 osób zostało rannych. (dowód: akta kontroli str ) Analiza dokumentacji 570 zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt (100%), wykazała, że tylko w 159 (28%) sporządzanych przez Policję notatkach informacyjnych dotyczących zdarzenia drogowego powstałego w wyniku wtargnięcia zwierzęcia na drogę pod jadący pojazd, zawarto informację o tym co stało się ze zwierzęciem, uczestniczącym w zdarzeniu drogowego i stanie jego zdrowia. Według tych dokumentów 96 zwierząt dziko żyjących oraz trzy zwierzęta domowe zginęły na miejscu tych zdarzeń, 54 zwierząt dzikich po kolizji uciekło do lasu, a siedem rannych zwierząt przekazano lekarzom weterynarii w celu dalszego leczenia oraz dwa zwierzęta domowe (bezpańskie psy) odwiezione zostały do schroniska dla zwierząt. Ustalono, że w tych siedmiu przypadkach, w których zwierzęta odniosły obrażenia, podejmowano działania w celu udzielenia im niezwłocznej pomocy. Według raportów generowanych z bazy danych prowadzonych w formie elektronicznej przez dyżurnych Komendy wynika, że czas od powzięcia informacji o rannym zwierzęciu, do powiadomienia lekarza weterynarii o tym zdarzeniu, nie przekraczał 10 minut. Jednak w pozostałych 411 (72%) notatkach informacyjnych sporządzonych w trakcie zdarzenia drogowego z udziałem zwierząt, nie zamieszczono informacji o tym, co się stało ze zwierzęciem (sprawcą zdarzenia), czy zwierzę oddaliło się z miejsca zdarzenia, czy też ranne pozostawało nadal w pobliżu miejsca kolizji i czy i jakie działania podjęto w stosunku do rannego albo padłego zwierzęcia. Ponadto w 15 notatkach (3%) o zdarzeniach z udziałem zwierząt na drogach wojewódzkich i krajowych nie zamieszczono informacji pozwalających na 4

5 identyfikację miejsca zdarzenia, tj. informacji o numerze drogi i jej kilometrażu 6, pomimo że drogi te oznakowane były słupkami prowadzącymi U-1a i U-1b z naniesionym kilometrażem drogi. (dowód: akta kontroli str , ) Komendant Miejski Policji wyjaśnił, że nieodnotowanie przez policjanta obrażeń jakich doznało zwierzę nie jest błędem, natomiast brak w dokumentacji informacji o tym, czy zwierzę oddaliło się z miejsca zdarzenia, czy też pozostawało na miejscu kolizji i co zrobiono z rannym zwierzęciem jest błędem policjanta. Odnośnie braku informacji dot. numeru drogi i kilometrażu Komendant stwierdził, że nie każda droga oznakowana jest słupkiem prowadzącym U-1a i U-1b z naniesionym kilometrażem drogi. W warunkach powiatu bialskiego, kilometraż został określony dla dróg krajowych i wojewódzkich. Patrole policji podobnie jak inne służby podejmujące działania na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym, nie są wyposażone w wykaz i oznaczenie dróg z ich podziałem na wojewódzkie i krajowe. W praktyce dróg tych jest tak dużo, że wskazanie ich kodu oznaczenia w żaden sposób nie wskazuje w sposób jednoznaczny, umiejscowienia zdarzenia drogowego. W notatkę ze zdarzenia drogowego oraz kartę zdarzenia, policjanci wpisują najczęściej miejsce, określając je za pomocą oznaczenia drogi (K-2, W-812) i podania pikietażu dla głównych szlaków komunikacyjnych, często poza obszarem zabudowanym, wskazania miejscowości, ulicy lub numeru posesji w obszarze zabudowanym, wskazania odległości od skrzyżowania wskazanych dróg. (dowód: akta kontroli str. 123) Na głównych szlakach komunikacyjnych powiatu bialskiego w latach (I półrocze), miało miejsce 308 zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny, a mianowicie: na drodze W zdarzeń; na drodze W (w tym 8 w miejscowości Dubica, 4 w Łomazach); na drodze K (w tym 12 w Rzeczycy, 8 w Halasach); na drodze K (w tym 11 w miejscowości Woroniec, 10 w Wysokiem, 9 w Holi, 9 w Wólce Dobryńskiej, 7 w Międzyrzecu Podlaskim, 7 w Zalesiu, 5 w okolicach miejscowości Tłuściec); na drodze K-63 23; na drodze W ; na drodze W-813 6; na drodze W ; na drodze W Pozostałe 262 zdarzenia wystąpiły na drogach gminnych oraz na ulicach miast powiatu bialskiego. Dokumentacja z zaistniałych wypadków i kolizji z udziałem zwierząt z lat , była sporządzana i przechowywana zgodnie z zasadami ustalonymi zarządzeniem Nr 920 Komendanta Głównego Policji z dnia 11 września 2008 r. Dokumenty dotyczące zdarzeń drogowych z lat , przechowywane były w składnicy akt Komendy Miejskiej Policji w Białej Podlaskiej. (dowód: akta kontroli str ) 6 w notatkach podano jedynie przybliżone miejsce zdarzenia, tj. nazwę ulicy albo nazwę miejscowości, jako wskazanie miejsce zdarzenia. 5

6 Ustalone nieprawidłowości Komendant Miejski Policji wyjaśnił, że dokumentacja sporządzana przez policjantów w ramach rozliczania zdarzenia drogowego z udziałem zwierzęcia, trafia do zbioru spraw ostatecznie załatwionych w danej komórce poszczególnych jednostek powiatu bialskiego (w przypadku podległych komisariatów) lub do zbioru spraw ostatecznie załatwionych Wydziału Ruchu Drogowego w przypadku Komendy Miejskiej Policji. Dzieje się tak dlatego, gdyż w większości przypadków sprawy te kończą się ustaleniem, że do zdarzenia doszło wskutek najechania na zwierzę bez winy kierującego, który swoim zachowaniem nie wypełnił znamion żadnego przepisu karnego. W incydentalnych przypadkach, kierownik jednostki po analizie materiałów poleca odpowiedniej komórce przeprowadzić czynności wyjaśniające bądź postępowanie sprawdzające celem uzupełnienia informacji bądź wykluczenia, że w danej sprawie mogło dojść do naruszenia przepisów prawa( ). Materiały zakwalifikowane przez przełożonego jako ostatecznie, załatwione składowane są w komórkach które realizowały czynności w tych sprawach, a w następnym roku kalendarzowym przekazywane są do archiwum składnicy akt KMP w Białej Podlaskiej. (dowód: akta kontroli str. 126) Analiza dokumentacji zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt wykazała, że siedem odcinków dróg, na których wystąpiły zdarzenia drogowe ze zwierzętami dzikimi: (droga K-63 w okolicach miejscowości Lipinki na odcinku Wisznice Sławatycze 382,7 km, W-812 w Wólce Plebańskiej na odcinku Biała Podlaska Wisznice 7,0 km, W-698 na odcinku Janów Podlaski Pratulin, K-2 Rogoźnica Kolonia 615,7 km, W-698 w miejscowości Cieleśnica 77,6 km, K-2 Kaliłów w kierunku Terespola, K-2 w Biała Podlaska 640,8 km, K-2 w Międzyrzecu Podlaskim 611,4 km), nie posiadały postawionych drogowych znaków ostrzegawczych A-18b zwierzęta dzikie. (dowód: akta kontroli str ) Według przedłożonej przez Naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego KMP w Białej Podlaskiej informacji, w okresie objętym kontrolą, Komenda Miejska Policji podejmowała współpracę w celu ograniczenia zdarzeń drogowych na terenie powiatu bialskiego z zarządami dróg powiatowych i wojewódzkich. Zarządcom dróg udostępniano dane zgromadzone w informatycznym Systemie Ewidencji Wypadków i Kolizji. KMP przekazywała raz w roku (w I kwartale) zbiorcze informacje dotyczące miejsc zdarzeń drogowych, w tym także ze zwierzętami. Informacje dotyczące miejsc zdarzeń na drogach krajowych, przekazywano raz w tygodniu do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych z siedzibą w Międzyrzecu Podlaskim. Na okoliczność zaistniałych wypadków i kolizji na drogach powiatu bialskiego, Wydziału Ruchu Drogowego analizowała co kwartał ze stan bezpieczeństwa na drogach powiatu. W analizach wyszczególniano przede wszystkim zdarzenia drogowe odnotowane w rejonie głównych ciągów komunikacyjnych powiatu bialskiego, w tym uwzględniano także wypadki i kolizje z udziałem zwierząt. (dowód: akta kontroli str ) W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości 6

7 Uwagi dotyczące badanej działalności Uwagi NIK dotyczą: 1) niezamieszczania w 411 notatkach informacyjnych (z 570) o zaistniałych kolizjach drogowych informacji o stanie w jakim znajdowało się zwierzę uczestniczące w tej kolizji oraz podejmowanych względem niego działaniach, lub o tym czy oddaliło się ono z miejsca zdarzenia. W związku z tym, nie można ocenić czy działania funkcjonariuszy KPP podejmowane na miejscu takich zdarzeń drogowych były prawidłowe. NIK uznaje zatem za celowe podawanie tego rodzaju informacji w notatkach informacyjnych, 2) braku możliwości szczegółowej identyfikacji miejsca zdarzenia drogowego, wobec niezawarcia informacji o numerze drogi oraz jej kilometrażu w 15 notatkach informacyjnych (3%) ze zdarzeń z udziałem zwierząt, a dotyczących dróg wojewódzkich i krajowych. Najwyższa Izba Kontroli uznaje także za celowe podjęcie współpracy z zarządcami dróg, w związku z odnotowywaniem zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt dziko żyjących, poprzez wytypowanie miejsc, w których według danych Komendy dochodziło do zdarzeń drogowych z udziałem zwierzyny, a odcinki tych dróg nie zostały oznaczone drogowymi znakami ostrzegawczymi A-18b zwierzęta dzikie. 3. Podejmowane działania w związku z pozyskaniem informacji o wystąpieniu zdarzenia drogowego z udziałem zwierząt Opis stanu faktycznego Naczelnik Wydziału Ruchu Drogowego wyjaśnił, że w przypadku pozyskania informacji o zdarzeniu drogowym z udziałem zwierząt (najczęściej drogą telefoniczną od kierującego pojazdem), dyżurny jednostki policji wysyłał na miejsce zdarzenia patrol (policjanci ruchu drogowego), którzy po przybyciu na miejsce zdarzenia sprawdzali, czy zastana sytuacja nie stwarza zagrożenia bezpieczeństwa dla innych uczestników ruchu drogowego oraz czy uczestnicy zdarzenia nie potrzebują natychmiastowej pomocy medycznej. Następnie zabezpieczano miejsce trójkątem ostrzegawczym, tak aby stojący na poboczu samochód, rozrzucone po jezdni części pojazdu lub leżące na drodze zwierzę, nie doprowadziły do kolejnego zdarzenia drogowego. Po wykonaniu tych czynności, policjanci w razie potrzeby przemieszczali uszkodzone auto w miejsce bezpieczne i upłynniali ruch na drodze. Następnym zadaniem jakie realizują policjanci, było ustalenie z kierującym i świadkami zdarzenia, okoliczności w jakich doszło do potrącenia zwierzęcia. Informacje te drogą radiową bądź telefonicznie, przekazywano dyżurnemu właściwej jednostki policji. W przypadku gdy doszło do potrącenia zwierzyny leśnej, funkcjonariusze ustalali, czy droga na odcinku obejmującym miejsce potrącenia zwierzyny oznakowana jest znakiem ostrzegawczym A-18b zwierzęta dzikie, natomiast gdy doszło do potrącenia innych zwierząt, ustalano czy drogę w tym miejscu oznakowano znakiem A-18a zwierzęta gospodarskie. W przypadku ustalenia właściciela zwierzęcia domowego, policjanci nakładali mandaty. Po wykonaniu wymaganych czynności, funkcjonariusze sporządzali dokumentację (notatkę informacyjną o zdarzeniu drogowym) w której zamieszczano dane 7

8 uczestników zdarzenia, przyczyny i okoliczności w jakich doszło do kolizji oraz skutki tego zdarzenia. W sytuacji gdy zwierzę zostało ranne i pozostało na drodze lub poboczu, dyżurny jednostki na wniosek patrolu Policji, powiadamiał o zdarzeniu lekarza weterynarii będącego na dyżurze. Lekarz po przybyciu na miejsce zdarzenia, podejmował decyzję o dalszym leczeniu lub uśpieniu rannego zwierzęcia. W przypadku gdy zwierzę zginęło na miejscu zdarzenia, dyżurny jednostki policji powiadamiał firmę utylizacyjną (PPP BACUTIL w Zastawiu lub Firmę Utylizacyjną Zbiornica w Siedlcach), podając miejsce zdarzenia. (dowód: akta kontroli str ) Z informacji otrzymanych od dwóch firm 7 zajmujących się usuwaniem i unieszkodliwianiem zwłok zwierząt padłych w wyniku zdarzeń drogowych z terenu powiatu bialskiego wynika, że w latach (I półrocze), działając na zlecenie zarządców dróg, kół łowieckich lub gmin, zutylizowano ogółem 416 zwierząt padłych na drogach powiatu bialskiego. Z tej liczby 15 dzikich zwierząt zutylizowało PPP BACUTIL, natomiast 401 zwierząt dziko żyjących i domowych zutylizowała Firma Utylizacyjna Zbiornica. Na odbiór padłych zwierząt, z terenu powiatu bialskiego, PPP BACUTIL podpisał stosowne umowy z gminami: Drelów, Łomazy, Sławatycze i Terespol, natomiast Firma Utylizacyjna Zbiornica z gminami: Janów Podlaski, Kodeń, Konstantynów, Leśna Podlaska, Międzyrzec Podlaski, Piszczac, Rokitno, Rossosz, Terespol, Wisznice i Biała Podlaska. (dowód: akta kontroli str ) Powiatowy Lekarz Weterynarii w Białej Podlaskiej poinformował, że w przypadku otrzymania informacji o zdarzeniu drogowym z udziałem zwierząt, niezwłocznie zawiadamiał lekarza weterynarii wolnej praktyki z terenu danej gminy, który podejmował działania zmierzające do udzielenia pomocy poszkodowanemu zwierzęciu. Dalsze postępowanie uzależniano od stopnia urazu zwierzęcia. W przypadkach rokujących wyleczenie, stosowano zabiegi lecznicze, po czym zwierzę przekazywano do dyspozycji Urzędu Gminy, celem umieszczenia w miejscu zapewniającym dalsze leczenie. W razie konieczności lekarze weterynarii wolnej praktyki, podejmowali czynności związane z eutanazją, na podstawie art. 33 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt 8. (dowód: akta kontroli str ) Ustalone nieprawidłowości Ocena cząstkowa W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 9 działalność w badanym obszarze. 7 Na terenie powiatu bialskiego utylizacją zwierząt zajmowały się dwie firmy: BACUTIL Szpetko, Szpetko Spółka Jawna Oddział w Zastawiu ( Kurów oraz Firma Utylizacyjna Zbiornica w Siedlcach ul. Sierakowskiego 22). 8 Dz. U. z 2013 r., poz Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen cząstkowych dotyczących działalności w badanym obszarze: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 8

9 Prawo zgłoszenia zastrzeżeń Obowiązek poinformowania NIK o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków IV. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 10 kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK w Lublinie. Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli, w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie wykorzystania uwag oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań. W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego. Lublin, dnia 25 października 2013 r. Kontroler Ryszard Litwiniuk Główny specjalista kontroli państwowej Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Dyrektor Edward Lis podpis podpis 10 Dz. U. z 2012 r., poz. 82 ze zm. 9