ZASADY POSTĘPOWANIA W OKREASCH EPIDEMICZNYCH ZACHPROWAŃ NA GRYPĘ W SZPITALU KLINICZNYM IM. K.JONSCHERA UM W POZNANIU

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZASADY POSTĘPOWANIA W OKREASCH EPIDEMICZNYCH ZACHPROWAŃ NA GRYPĘ W SZPITALU KLINICZNYM IM. K.JONSCHERA UM W POZNANIU"

Transkrypt

1 ZASADY POSTĘPOWANIA W OKREASCH EPIDEMICZNYCH ZACHPROWAŃ NA GRYPĘ W SZPITALU KLINICZNYM IM. K.JONSCHERA UM W POZNANIU Poznań, 5 stycznia 2012 roku Zasady postępowania z personelem oraz pacjentami, u których jest stwierdzana lub podejrzewana grypa 1. Personel z objawami wskazującym na grypę powinien zostać niezwłocznie odsunięty od pracy na okres zakaźności, który wynosi 5 dni od początku trwania objawów; 2. Studenci oraz inny personel szkolący się w szpitalu, z objawami wskazującym na grypę nie powinien pozostawać w kontakcie z pacjentami oraz uczestniczyć w zajęciach prowadzonych w szpitalu 3. Objawy wskazujące na grypę: gorączka, kaszel, katar, zapalenie gardła, dreszcze, zmęczenie, czasami biegunka i wymioty; 4. Jeżeli u pacjentów planowo przyjmowanych do szpitala są stwierdzane objawy grypy to jeżeli to możliwe przyjęcie powinno być przesunięte co najmniej o okres trwania zakaźności grypy tj. 5 dni 5. Jeżeli istnieje konieczności przyjęcia pacjenta z objawami wskazującymi na grypę to powinien zostać umieszczony na osobnej sali ; pacjent zostaje poddany izolacji kropelkowej 6. Personel wchodzący na salę chorego na grypę zakłada maseczki chirurgiczne, które należy traktować jako jednorazowe; w miarę możliwości na salę nie powinien wchodzić personel narażony na ciężki przebieg grypy, lub który opiekuje się w warunkach domowych dziećmi do drugiego roku życia lub osobami narażonym na ciężki przebieg grypy ( kobiety w ciąży,, osoby powyżej 65 roku życia, osoby z przewlekłymi schorzeniami układu krążenia i układu oddechowego, osoby z niedoborami odporności 7. Przy podejrzeniu grypy u hospitalizowanego pacjenta należy zgłosić ten fakt zespołowi ds. kontroli zakażeń szpitalnych w celu określenia zakaźności, ewentualnej diagnostyki i terapii 8. Osoby odwiedzające z objawami zakażenia układu oddechowego nie powinny wchodzić na tern oddziałów 9. Ogólne informacje o grypie podane są w załączniku nr Informacje dotyczące diagnostyki, terapia, profilaktyki podane są w załączniku nr Informacje dotyczące postępowania z pacjentem z grypą w warunkach OAiIT podane są w załączniku nr Informacje dotyczące pobierania materiału na wirus grypy są podane w załączniku nr 4

2 Załącznik nr 1 Ogólne informacje o grypie Ryzyko zakażenia wirusem grypy w kontakcie domowym waha się w przedziale 20-40%, a do zakażenia dochodzi na drodze kropelkowej lub bezpośredniego kontaktu z wydzieliną z dróg oddechowych osoby chorej Chory na grypę powinien być poddany izolacji kropelkowej w środowisku szpitalnym oraz w otoczeniu osób szczególnie podatnych na ciężki przebieg grypy Okres inkubacji grypy wynosi 1-4 dni, a okres zakaźności waha się od 1 doby przed wystąpieniem objawów do ok dni od ich początku i wyraźnie ulega zmniejszeniu począwszy od 3 dnia trwania choroby; okres zakaźności u małych dzieci może ulec wydłużeniu do ponad 10 dni, a u osób z niedoborami odporności do kilku tygodni Szczyt nasilenia objawów przypada na 2-3 dobę od ich początku, objawy ogólne ustępują z reguły między 3 a 6 dniem choroby, a objawy oddechowe między 5-10 dniem. U małych dzieci objawom zakażenia wirusem grypy może towarzyszyć zapalenie ucha środkowego i wymioty. W niektórych przypadkach grypa może przebiegać pod postacią zapalenia płuc, w szczególności u osób starszych oraz z niewydolnością układu krążenia. Obraz kliniczny grypowego zapalenia płuc nie różni się od zakażenia bakteryjnego (wyjątkiem jest nie występowanie leukocytozy) ; Wykazano, że u chorych na grypowe zapalenie płuc obraz radiologiczny najczęściej ma postać obustronnego rozsianego zapalenia pęcherzykowośródmiąższowego (52%) lub płatowego zagęszczenia (35%) Zakażenie wirusem grypy powikłane zapaleniem płuc może mieć ciężki przebieg i wymagać leczenia w oddziale intensywnej opieki medycznej Zakażenie wirusem grypy może mieć ciężki przebieg u małych dzieci, osób starszych oraz chorujących na przewlekłe schorzenia układu krążenia. W okresie sezonowego występowania grypy pojawienie się ostrych objawów zakażenia dróg oddechowych z kaszlem i wysoką gorączką cechuje się ponad 70% pozytywną wartością predykcyjną w rozpoznawaniu grypy. Wykazano około 75% pozytywną wartość predykcyjną dla obrazu klinicznego w rozpoznaniu grypy, gdy w okresie epidemicznych zachorowań stwierdzany jest ostry epizod gorączki, kaszel, ból głowy u chorego, który nie był szczepiony na grypę. U osób starszych pozytywna wartość predykcyjna przedstawionego wyżej obrazu klinicznego wynosi jedynie 30% i u tych chorych rzadziej występują objawy zakażenia górnych dróg oddechowych, a dominować może jedynie wysoka gorączka lub zaburzenia świadomości. Podobnie u pacjentów, u których dochodzi do zachorowania na grypę w szpitalu, czułość kombinacji objawów w rozpoznawaniu grypy jest bardzo niska i nie przekracza 40% Na podstawie obrazu klinicznego nie jest możliwe różnicowanie świńskiej grypy i grypy sezonowej; na to jaki wirus powoduje zakażenie może wskazywać sytuacja epidemiologiczna kraju, która jest na bieżąco przedstawiana na stronie internetowej Państwowego Zakładu Higieny (

3 Załącznik nr 2 Ostre zapalenie oskrzeli i grypa diagnostyka, zakaźność, leczenie Diagnostyka Ostre zapalenie oskrzeli rozpoznajemy na podstawie objawów klinicznych, przede wszystkim kaszlu, któremu mogą towarzyszyć furczenia i świsty Przy podejrzeniu ostrego zapalenia oskrzeli i niestwierdzeniu objawów, takich jak tachykardia powyżej 100/min., tachypnoe powyżej 24/min., temperatura ciała powyżej 38 C i ogniskowe zmiany osłuchowe, dalsza diagnostyka nie jest konieczna U pacjentów powyżej 75 roku życia, ze względu na częsty brak objawów klinicznych typowych dla zapalenia płuc, zalecane jest wykonanie badania radiologicznego klatki piersiowej w celu różnicowania ostrego zapalenia oskrzeli z zapaleniem płuc U chorych z ostrym zapaleniem oskrzeli, u których stwierdza się świsty, występowanie w ciągu ostatniego roku napadów duszności lub objawów związanych z ekspozycją na alergeny, zaleca się wdrożenie diagnostyki w kierunku astmy Rozpoznanie zakażenia wirusem grypy może być postawione na podstawie badania klinicznego w okresie epidemicznego wzrostu zachorowań przy wystąpieniu wysokiej gorączki, kaszlu i bólu głowy W ostrym zapaleniu oskrzeli rutynowe wykonywanie badań dodatkowych nie jest uzasadnione Badania w kierunku wirusa grypy należy rozważyć u pacjenta z wysokim prawdopodobieństwem zachorowania, jeżeli zalecane będzie leczenie grypy lub postępowanie profilaktyczne u osób z kontaktu, albo jako diagnostyka różnicująca wirusowe i bakteryjne zapalenie płuc Diagnostyka wykonywana jest przy zastosowani metody molekularnej RT-PCR w Laboratorium Mikrobiologii i Parazytologii Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej ul. Nowowiejskiego 60 w Poznaniu tel: , ; materiał na badanie przyjmowany jest od poniedziałku do piątku w godz. 8-13:00; wynik następnego dnia Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w załączniku nr 4 Dzieci narażone na ciężkie powikłania grypy Chorzenia neurologiczne: padaczka lub porażenie mózgowe, szczególnie jeżeli stwierdzane jest towarzyszące upośledzenie Schorzenia nerwowo-mięśniowe (np. dystrofia mięśniowa) jeżeli związane z upośledzeniem funkcji oddechowych Przewlekłe schorzenia układu oddechowego związane z upośledzeniem funkcji oddechowych lub usuwania wydzieliny z dróg oddechowych, astma, dzieci zależne od tlenu, na respiratorze lub z tracheotomia Umiarkowane lub głębokie upośledzenie umysłowe Niedobory odporności Wrodzone wady serca lub znacznego stopnia schorzenia metaboliczne (np. mitochondrialne) lub endokrynologiczne Leczenie 1. Leczenie ogólne Nie zaleca się rutynowego stosowania antybiotyku w ostrym zapaleniu oskrzeli lub oskrzelików Przy kaszlu przedłużającym się powyżej 14 dni może być wskazane podawanie makrolidu, szczególnie w przypadku podejrzenia krztuśca

4 Nie zaleca się rutynowego stosowania leków rozszerzających oskrzela (beta2mimetyków lub cholinolityków) w ostrym zapalaniu oskrzeli ; stosowanie tych leków można rozważyć u osób z ostrym zapaleniem oskrzeli, u których stwierdzane są świsty, jeśli korzyści z ich stosowania mogą być większe od ryzyka wystąpienia działań niepożądanych 2. Leczenie grypy sezonowej i grypy świnskiej Leczenie zakażenia wirusem grypy oseltamiwirem należy zastosować u: chorych z czynnikami ryzyka ciężkiego przebiegu grypy, w tym dzieci < 2 roku życia, osoby > 65 roku życia, kobiety w ciąży, inne osoby z przewlekłym schorzeniami, osoby z niedoborami odporności, osoby < 1 9 roku życia otrzymujący przewlekle aspirynę chorych z ciężkim przebiegiem grypy tj. gdy stan pacjenta wymaga hospitalizacji: Oseltamiwir terapeutycznie można stosować u dzieci powyżej 2 tygodnia życia Oseltamiwir stosuje się terapeutycznie przez 5 dni: - u osób dorosłych i dzieci ważących powyżej 40 kg:2 x 75 mg na dobę - u dzieci > 1 roku życia: o dzieci o wadze poniżej 15 kg: 2 x 30 mg na dobę o dzieci o wadze kg: 2 x 45 mg na dobę o dzieci o wadze kg: 2 x 60 mg na dobę - u dzieci < 1 roku życia: 2 x 3 mg/kg masy ciała na dobę Czas leczenia wynosi przez 5 dni; leczenie należy rozpocząć w okresie do 48 godz. od początku objawów; w okresie późniejszym (do 96 godz.) lek można stosować u osób z ciężkim przebiegiem grypy Zakaźność grypy i postępowanie z osobą chora na grypę Okres zakaźności grypy: 24 godz. przed i do 5 dni po wystąpieniu pierwszych objawów zakażenia Zakażenie jest przenoszone drogą kropelkową - obszar szczególnej zakaźności : do 1 m. od osoby z zakażeniem Nowo przyjmowani pacjenci z rozpoznaniem grypy w okresie zakaźności: jeżeli jest to możliwe nie powinni być przyjmowani do szpitala jeżeli są przyjmowani powinni być przyjmowani na salę jednoosobową lub umiejscawiania na wspólnej sali grypowej personel zakłada maskę chirurgiczną przy bezpośrednim kontakcie z chorym; przy wykonywaniu czynności generujących powstanie aerozoli tj. bronchoskopia, intubacja, ekstubacja, odsysanie pacjenta w układzie otwartym założyć: 1) maski z filtrami - jednorazowe 2) okulary ochronne - które po użyciu są dezynfekowane, 3) fartuchy jednorazowe Personel medyczny będący w okresie zakaźności nie powinien przebywać w otoczeniu pacjentów Personel medyczny proszony jest o zwrócenie uwagi na konieczność ograniczenia odwiedzin przez osoby z objawami zakażenia dróg oddechowych Proponowane zasady postępowania dotyczą okresu: styczeń - marzec lub wg zaleceń zespołu ds. kontroli zakażeń szpitalnych Profilaktyczne podawanie oseltamiwiru zaleca się u osób nieszczepionych przeciwko grypie: - szczególnie podatnych na ciężki przebieg grypy i przebywających w kontakcie domowym z osobą chorą na grypę lub osobą chorą na grypę przebywająca w tej samej sali chorych - szczególnie podatnych na zakażenie i przebywających w zamkniętych skupiskach, w których doszło do epidemicznych zachorowań - szczególnie podatnych na ciężki przebieg grypy, w okresie zwiększonej liczby zachorowań

5 osoby narażone na powikłania lub ciężki przebieg grypy: - nieszczepione dzieci w wieku miesiące - osoby z astma, przewlekła obturacyjną chorobą płuc lub innym przewlekłymi schorzeniami układu oddechowego - osoby z hemodynamicznie niestabilnym schorzeniem układu krążenia - osoby z niedoborami odporności lub otrzymujący leczenie immunosupresyjne - osoby z anemią sierpowato-krwinkową - osoby wymagające długotrwałego podawania aspiryny - osoby z niewydolnością nerek - osoby ze schorzeniami nowotworowymi - osoby z przewlekłymi schorzeniami metabolicznymi jak cukrzyca - osoby ze schorzeniami nerwowomięśniowymi - osoby > 65 roku życia - rezydenci domów opieki Oseltamiwir stosuje się profilaktycznie przez 10 dni u dzieci > 1 roku życia, w dawkach: - u osób dorosłych i dzieci o wadze powyżej 40 kg: 1 x 75 mg na dobę - dzieci o wadze poniżej 15 kg: 1 x 30 mg na dobę - dzieci o wadze kg: 1 x 45 mg na dobę - dzieci o wadze kg: 1 x 60 mg na dobę - Stosowanie profilaktyczne oseltamiwiru nie jest zarejestrowane u dzieci < 1 roku życia.

6 Załącznik nr 3 Postępowanie w przypadku wystąpienia zakażenia powodowanego przez wirusa grypy u pacjentów hospitalizowanych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii Pacjent z grypą jest zakaźny na odległość 1 metra; odległość zakaźności wzrasta wraz z wykonywaniem procedur generujących powstawanie aerozoli, do których należą: bronchoskopia, odsysanie pacjenta w układzie otwartym, przeprowadzenie intubacji, reanimacja Pacjent z grypą umieszczany jest na osobnej sali ; w przypadku większej liczby pacjentów z grypą kilku pacjentów może być umieszczonych na wspólnej Sali Pacjent chory na grypę w trakcie leżenia na sali nie zakłada maski chirurgicznej Na drzwiach sali chorych na grypę należy umieścić oznakowanie: GRYPA-IZOLACJA Personel: zachowuje zasady postępowania opisane w procedurze umieszczonej w intranecie bezwzględnie konieczna dezynfekcja rak po zdjęciu rękawiczek oraz innego ubrania ochronnego, przed i po kontakcie z pacjentem i jego środowiskiem przy wejściu na salę zakłada maskę chirurgiczną, która jest traktowana jak jednorazowa, wyrzucana tuż przed wyjściem z sali po czym ręce są dezynfekowane przy wykonywaniu czynności generujących powstanie aerozoli tj. bronchoskopia, intubacja, ekstubacja, odsysanie pacjenta w układzie otwartym założyć: 1) maski z filtrami - jednorazowe 2) okulary ochronne - które po użyciu są dezynfekowane, 3) fartuchy jednorazowe ubrania ochronne należy zdejmować tak aby nie dotykać potencjalnie skażonych miejsc jeżeli to możliwe należy wydzielić osobny personel pielęgniarski opiekujący się chorymi na grypę Inne: Okres zakaźności pacjenta z ciężkim przebiegiem grypy jest określany przez zespół ds. kontroli zakażeń szpitalnych Na sali chorego na grypę, powierzchnie często dotykane są dezynfekowane 2- razy dziennie przy zastosowaniu środka chlorowego Osoby odwiedzające chorego na grypę zachowują zasady jak personel medyczny; na salę nie powinny wchodzić osoby narażone na ciężki przebieg grypy ( zdefiniowane w procedurze zawartej w intranecie) Wskazania do profilaktycznego podawania osletamiwiru: Osletamiwir należy podać profilaktycznie pacjentowi przebywającemu na tej samej sali co chory na grypę

7 Każdy przypadek grypy lub podejrzenia grypy jest zgłaszany zespołowi ds. kontroli zakażeń szpitalnych oraz do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej Przy podejrzeniu wystąpienia zakażenia wirusem grypy należy wykonać niezwłocznie szybki test dostępny w oddziale; jeżeli wynik jest ujemny należy wykonać badanie PCR w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej Przy podejrzeniu zakażenia wirusem grypy oraz ciężkim stanie chorego lub obecności czynników ryzyka do ciężkiego przebiegu należy wdrożyć leczenie oseltamiwirem nie czekając na wynik badania diagnostycznego Osoby odwiedzający z objawami zakażenia dróg oddechowych nie mogą wchodzić na oddział Personel z objawami wskazującymi na grypę odstępuje od pracy na okres zakaźności Powyższa procedura obowiązuje przez okres występowania epidemicznych zachorowań w społeczeństwie.

8 Załacznik nr. 4 Pobieranie wymaz z gardła i wymaz z nosa w kierunku grypy W przypadku badań metodą PCR, materiał najlepiej jest pobrać do 7 dnia od momentu wystąpienia objawów choroby. Sposób pobrania opisano w pkt Pobrany materiał należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania. Jeśli dostarczenie próbki w takim czasie nie jest możliwe, wówczas z pobranych materiałów musi być przygotowana zawiesina w objętości do 1 ml roztworu soli fizjologicznej, PBS lub podłoża transportowego wirusologicznego. Zawiesinę należy przygotować w sterylnej, szczelnie zamykanej probówce, nadającej się do mrożenia w temp. -70 C. Do probówki należy przelać płyn, w którym zawieszone są wymazy, a następnie uzupełnić go do objętości nie więcej niż 1 ml jałowym PBS lub roztworem soli fizjologicznej. Przygotować zawiesinę poprzez przeniesienie każdego z patyczków wymazowych do próbówki i energiczne poruszanie patyczkiem wymazowym, tak by materiał kliniczny obecny na patyczku mógł znaleźć się w ten sposób z roztworze. Zawiesinę taką (bez patyczków wymazowych) należy zamrozić w temp. -70 C lub niższej i dostarczyć do laboratorium w warunkach uniemożliwiających rozmrożenie W przypadku badań metodą immunofluorescencji materiał najlepiej jest pobrać do 5 dnia od momentu wystąpienia objawów choroby. Sposób pobrania opisano w pkt Pobrany materiał należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania i NIE ZAMRAŻAĆ Instrukcja pobrania wymazów z gardła i nosa NALEŻY STOSOWAĆ WYŁĄCZNIE STERYLNE WYMAZÓWKI, WYKONANE W CAŁOŚCI Z TWORZYWA SZTUCZNEGO, Z WACIKIEM Z WŁÓKNA SYNTETYCZNEGO NP. SZTUCZNY JEDWAB, WISKOZA, DACRON ITP. Wymazówki z drewnianym patyczkiem oraz bawełnianym wacikiem mogą zawierać substancje, które inaktywują niektóre wirusy oraz hamują reakcję PCR, w związku z czym nie należy ich używać. a. wymaz z gardła należy poprosić pacjenta o szerokie otwarcie jamy ustnej. Używając szpatułki docisnąć język ku dołowi, co pozwoli uniknąć kontaminacji wymazu śliną i za pomocą suchego sterylnego patyczka wymazowego energicznie potrzeć obie powierzchnie migdałków oraz tylną ścianę gardła (bez dotykania powierzchni jamy ustnej) zwracając szczególną uwagę na miejsca zapalnie zmienione. Koniec patyczka wymazowego (tuż przy zakrętce) odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić następnie w jałowej probówce transportowej (bez dotykania wacikiem jej ścianek), z którą został on dostarczony. Probówkę zakręcić i podpisać (nazwisko pacjenta, data pobrania wymazu). Patrz: ryc. 1. Ryc. 1. b. 2 wymazy z nosa (z obu nozdrzy) należy upewnić się czy przed pobraniem materiału pacjent nie wydmuchiwał nosa. W celu pobrania wymazu należy delikatnie odchylić głowę pacjenta do tyłu i przytrzymać za podbródek. Drugą ręką umieścić koniec suchego sterylnego patyczka wymazowego w

9 prawym nozdrzu pacjenta. Wymaz powinien być pobrany energicznie, aby mieć pewność, iż zawiera on zarówno komórki, jak i śluz z wnętrza nozdrza. Koniec patyczka wymazowego (tuż przy zakrętce) odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić następnie w probówce, w której jest już wymaz z gardła. Probówkę zakręcić. Wg tej samej procedury za pomocą nowego sterylnego patyczka wymazowego należy pobrać wymaz z lewego nozdrza. Patrz. Ryc. 2. W ten sposób w jednej probówce znajdują się trzy patyczki wymazowe.. Ryc. 2 Do probówki dodać tyle soli fizjologicznej lub PBS lub podłoża transportowego wirusologicznego, tak aby waciki, I TYLKO WACIKI, były całkowicie zanurzone. Nie należy stosować innych podłóż transportowych, np. bakteriologicznych (węgiel, agar itp.) (Fot. 1) Aspirat odessany z nosowej części gardła Wydzieliny z nosogardzieli są aspirowane poprzez cewnik połączony z pojemnikiem na śluz oraz ze źródłem ssącym. Cewnik jest wkładany w nozdrze pacjenta równolegle do podniebienia. Po włączeniu podciśnienia, cewnik jest powoli wysuwany ruchem obrotowym. Śluz z drugiego nozdrza jest zbierany za pomocą tego samego cewnika w podobny sposób. Po zebraniu śluzu z obu nozdrzy, cewnik jest przemywany 3 ml środka stanowiącego podłoże transportowe (sól fizjologiczna lub PBS). Aspirat należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania, a jeśli to jest niemożliwe to zamrozić w temp. -70 C lub niższej Popłuczyny z drzewa oskrzelowego (BAL)

10 Popłuczyny z drzewa oskrzelowego w objętości 1 ml 2 ml w jałowej zamkniętej probówce należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to mozliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania, a jeśli to jest niemożliwe to zamrozić w temp. -70 C lub niższej Płyn mózgowo-rdzeniowy (pmr) Próbkę płynu mózgowo-rdzeniowego (pmr) w objętości 1 ml 2 ml w jałowej zamkniętej probówce należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania, a jeśli to jest niemożliwe to zamrozić w temp. -70 C lub niższej Wysięk z ucha środkowego Próbkę wysięku z ucha środkowego w jałowej zamkniętej probówce należy przechowywać i transportować w pozycji pionowej w temp. chłodni (5±3 C) i dostarczyć do laboratorium tak szybko jak jest to możliwe, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili pobrania, a jeśli to jest niemożliwe to zamrozić w temp. -70 C lub niższej. 3. Miejsce dostarczenia próbek do badań: Materiały należy przesyłać na adres: 1. LABORATORIUM MIKROBIOLOGII I PARAZYTOLOGII WOJEWÓDZKIEJ STACJI SANITARNO- EPIDEMIOLOGICZNEJ UL. NOWOWIEJSKIEGO 60 W POZNANIU tel: , ; wykonuje badania w kierunku zakażenia wirusem grypy typu A (obejmującego również wirus pandemiczny A/H1N1/v) oraz wirusem grypy sezonowej metodą molekularną RT-PCR. materiał na badanie przyjmowany jest od poniedziałku do piątku w godz. 8-13:00; należy wypełnić załączone zlecenie na wykonanie badania; wynik wydawany jest następnego dnia. Opracowanie: Dr med. Tomasz Ozorowski Zespół ds. kontroli zakażeń szpitalnych

Załącznik nr 4 Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w osobnym Instrukcja PZH

Załącznik nr 4 Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w osobnym Instrukcja PZH Załącznik nr 4 Metodyka pobrania materiału przedstawiona jest w osobnym Instrukcja PZH 1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań wykonywanych przez PZH Poz. Badanie Rodzaj

Bardziej szczegółowo

1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań

1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań Zalecenia dotyczące pobierania, przechowywania i transportu materiałów klinicznych przeznaczonych do badań diagnostycznych w Pracowni Diagnostycznej Laboratorium Zakładu Badania Wirusów Grypy (obowiązuje

Bardziej szczegółowo

1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań

1. Rodzaj materiału klinicznego w zależności od kierunku i metodyki badań Zalecenia dotyczące pobierania, przechowywania i transportu materiałów klinicznych przeznaczonych do badań diagnostycznych w Laboratorium Zakładu Badania Wirusów Grypy, Krajowy Ośrodek ds. Grypy (obowiązuje

Bardziej szczegółowo

Poniższe wytyczne dotyczą wszystkich rodzajów materiału klinicznego.

Poniższe wytyczne dotyczą wszystkich rodzajów materiału klinicznego. Strona 1 z 5 Wytyczne dotyczące zlecania, pobierania, oznakowania, przechowywania, transportowania i rejestrowania próbek materiału klinicznego do badań w Pracowni PCR Niżej przedstawione wytyczne dotyczące

Bardziej szczegółowo

ZALECENIE POBIERANIE, TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE PRÓBKI KRWI DO BADANIA WIRUSOLOGICZNEGO/ BAKTERIOLOGICZNEGO

ZALECENIE POBIERANIE, TRANSPORT I PRZECHOWYWANIE PRÓBKI KRWI DO BADANIA WIRUSOLOGICZNEGO/ BAKTERIOLOGICZNEGO PRÓBKI KRWI / BAKTERIOLOGICZNEGO 1. Do jałowej probówki pobrać jałowo krew NA SKRZEP 3 4 ml krwi żylnej. Uwaga: W trakcie pobierania krwi nie trzeba być na czczo 5. Próbkę krwi dostarczyć do badania w

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu PROGRAM WHO ELIMINACJI ODRY/RÓŻYCZKI Program eliminacji odry i różyczki został uchwalony przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia 28 maja 2003 roku. Realizacja

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ

INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ Cel badania Badanie ma na celu potwierdzenie zakaŝenia wirusem grypy

Bardziej szczegółowo

Grypa groźna choroba zakaźna

Grypa groźna choroba zakaźna Grypa groźna choroba zakaźna (Podstawowe informacje i wytyczne dla pacjentów opracowane przez Pracownię Badań Wirusologicznych Oddziału ChZZ w Katowicach) Katowice, 2009 1 Międzynarodowy Program Nadzoru

Bardziej szczegółowo

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego

Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Etiologia Wirusy; Rinowirusy; Adenowirusy; Koronawirusy; Wirusy grypy i paragrypy; Wirus RS; Enterowirusy ; Etiologia Bakterie Streptococcus pneumoniae Haemophilus

Bardziej szczegółowo

ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI

ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY INSTYTUT NAUKOWO-BADAWCZY ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE - ZASADY - INSTRUKCJE ZAKŁAD WIRUSOLOGII UL. CHOCIMSKA 24 00-791 WARSZAWA PROGRAM ELIMINACJI

Bardziej szczegółowo

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do instrukcji I-01/PO-21/LEI/D

Załącznik nr 1 do instrukcji I-01/PO-21/LEI/D Załącznik nr 1 do instrukcji I-01/PO-21/LEI/D Zalecenia dotyczące pobierania, przechowywania i transportu materiałów klinicznych przeznaczonych do badań diagnostycznych w Pracowni Diagnostycznej Laboratorium

Bardziej szczegółowo

GRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w

GRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl GRYPA Jak zapobiec

Bardziej szczegółowo

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae

Bardziej szczegółowo

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas

Nie daj się grypie! Grypa przenosi się z osoby na osobę drogą kropelkową podczas Nie daj się grypie! Jesień i zima to okres wzmożonych zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych. Zachorowania mogą być wywoływane przez ponad 200 różnych gatunków wirusów. Najczęstszą przyczyną zachorowań

Bardziej szczegółowo

ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE ZASADY INSTRUKCJE

ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE ZASADY INSTRUKCJE NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY ELIMINACJA ODRY/RÓŻYCZKI PROGRAM WHO REALIZACJA W POLSCE ZASADY INSTRUKCJE ZAKŁAD WIRUSOLOGII NIZP-PZH UL. CHOCIMSKA 24 00-791 WARSZAWA

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

GRYPA JAK ZAPOBIEC ZAKAŻENIOM GRYPY?

GRYPA JAK ZAPOBIEC ZAKAŻENIOM GRYPY? Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl GRYPA JAK ZAPOBIEC ZAKAŻENIOM GRYPY?

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Najważniejsze zagrożenia epidemiczne w oddziałach dziecięcych w Polsce Dr med. Paweł Grzesiowski STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA SZPITAL SPECJALISTYCZNY ŚW. ZOFII W WARSZAWIE FUNDACJA INSTYTUT PROFILAKTYKI

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Zarządzanie ryzykiem Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Szkolenie Małopolskiego Stowarzyszenia Komitetów i Zespołów

Bardziej szczegółowo

Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu

Bardziej szczegółowo

Spis treści: 1. Cel 2. Opis postepowania 3. Dokumenty związane 4. Załączniki

Spis treści: 1. Cel 2. Opis postepowania 3. Dokumenty związane 4. Załączniki Strona / Stron 1 / 7 Spis treści: 1. Cel 2. Opis postepowania 3. Dokumenty związane 4. Załączniki Imię i nazwisko Stanowisko/ Funkcja Opracował Sprawdził Zatwierdził mgr Elżbieta Kaczmarek młodszy asystent

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr.. Rady Miejskiej w Policach

UCHWAŁA Nr.. Rady Miejskiej w Policach UCHWAŁA Nr.. Rady Miejskiej w Policach z dnia Projekt w sprawie realizacji w 2012 roku przez gminę Police programu profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców gminy Police po 65

Bardziej szczegółowo

SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1)

SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1) SZKOLENIE DOTYCZĄCE PROFILAKTYKI GRYPY SEZONOWEJ I NOWEJ GRYPY A(H1N1) Grypa sezonowa jest ostrą chorobą wirusową, która przenosi się drogą kropelkową, bądź też przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr X/81/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 25 sierpnia 2015 r.

UCHWAŁA Nr X/81/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 25 sierpnia 2015 r. UCHWAŁA Nr X/81/2015 Rady Miejskiej w Policach z dnia 25 sierpnia 2015 r. w sprawie realizacji w 2015 roku przez gminę Police programu profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców

Bardziej szczegółowo

Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych.

Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. WIRUS GRYPY Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych. Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową poprzez kichanie, kaszel, rozmowę. W czasie kichnięcia wirus grypy porusza

Bardziej szczegółowo

Program profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców powiatu piskiego po 70 roku życia

Program profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców powiatu piskiego po 70 roku życia UCHWAŁA Nr XLVI/300/14 Rady Powiatu Pisz z dnia 30 października 2014r. w sprawie przyjęcia do realizacji w 2014 roku powiatowego programu profilaktyki szczepień ochronnych przeciwko grypie dla mieszkańców

Bardziej szczegółowo

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ O GRYPIE? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?

GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ O GRYPIE? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ O GRYPIE? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST GRYPA?

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU

KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU KOMUNIKAT GŁÓWNEGO INSPEKTORATU SANITARNEGO W ZWIĄZKU Z WYSTĄPIENIEM PRZYPADKÓW ZAKAŻENIA WIRUSEM GRYPY ŚWIŃ TYPU A/H1N1 U LUDZI W USA I MEKSYKU z dnia 26 kwietnia 2009 r. (godz. 19.00 ) (Źródło: WHO,

Bardziej szczegółowo

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego.

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,

Bardziej szczegółowo

Szczepienia dla dziewięcio- i dziesięciolatków (klasy P6) Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your P6 child

Szczepienia dla dziewięcio- i dziesięciolatków (klasy P6) Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your P6 child Chroń dziecko przed grypą Szczepienia dla dziewięcio- i dziesięciolatków (klasy P6) Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your P6 child Chroń dziecko przed grypą Program

Bardziej szczegółowo

Intensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty

Intensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty Intensywna Opieka Pulmonologiczna spojrzenie intensywisty Wojciech Gaszyński Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Posiedzenie Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia

Bardziej szczegółowo

Zapalenia płuc u dzieci

Zapalenia płuc u dzieci Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,

Bardziej szczegółowo

DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO?

DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? Pacjent, który nie wymaga dalszego pobytu w szpitalu; Przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca stosowania ciągłej lub okresowej wentylacji mechanicznej przy pomocy

Bardziej szczegółowo

QP-KZ/1.10 Izolacja chorych o podwyższonym ryzyku rozprzestrzeniania się zakażenia

QP-KZ/1.10 Izolacja chorych o podwyższonym ryzyku rozprzestrzeniania się zakażenia Strona 1 z 9 SPIS TREŚCI 1. Cel procedury... 2 2. Przedmiot procedury... 2 3. Określenia i definicje... 2 4. Sposób postępowania... 2 5. Odpowiedzialność i uprawnienia... 7 6. Kontrola przebiegu procedury...

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XIX/169/2008 Rady Miasta Marki z dnia 18 czerwca 2008 roku

Uchwała Nr XIX/169/2008 Rady Miasta Marki z dnia 18 czerwca 2008 roku Uchwała Nr XIX/169/2008 Rady Miasta Marki z dnia 18 czerwca 2008 roku w sprawie wyrażenia zgody na realizację programu zdrowotnego w zakresie szczepień ochronnych przeciwko grypie, dla mieszkańców Miasta

Bardziej szczegółowo

Program Profilaktyki Zdrowotnej

Program Profilaktyki Zdrowotnej Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr IX/56/2011 Program Profilaktyki Zdrowotnej Realizowany w roku 2011 pod nazwą Badania wad postawy wśród dzieci klas pierwszych szkół podstawowych miasta Tczewa w ramach programu

Bardziej szczegółowo

Choroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu

Choroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu Choroby wewnętrzne - pulmonologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - pulmonologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-P Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek

Bardziej szczegółowo

SZCZEPIENIA OCHRONNE U DOROSŁYCH lek. Kamil Chudziński Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii CSK MSW w Warszawie 10.11.2015 Szczepionki Zabite lub żywe, ale odzjadliwione drobnoustroje/toksyny +

Bardziej szczegółowo

Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your 2 or 3 year old child

Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your 2 or 3 year old child Chroń dziecko przed grypą Szczepienia dla dwu- i trzylatków Polish translation of Protecting your child against flu - Vaccination for your 2 or 3 year old child Chroń dziecko przed grypą Program corocznych

Bardziej szczegółowo

Inwazyjna Choroba Meningokokowa

Inwazyjna Choroba Meningokokowa Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Inwazyjna Choroba Meningokokowa Profilaktyka

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria Od lutego 1014r. wystepują zachorowania na gorączkę krwotoczną Ebola w państawach Afryki Zachodniej.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJE POBIERANIA MATERIAŁU DO BADANIA

INSTRUKCJE POBIERANIA MATERIAŁU DO BADANIA ul. Zaliwskiego 9a, 04-145 Warszawa NIP: 1131047646, REGON 01314486400045 INSTRUKCJE POBIERANIA MATERIAŁU DO BADANIA I. Pobieranie wymazów z jamy ustnej Przygotowanie osób biorących udział w badaniu: -

Bardziej szczegółowo

salus aegroti, educatio, scientio SZPITAL TRADYCYJNY I INNOWACYJNY

salus aegroti, educatio, scientio SZPITAL TRADYCYJNY I INNOWACYJNY Wykaz kontroli zewnętrznych przeprowadzonych w Szpitalu Klinicznym Przemienienia Pańskiego UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku Lp. Instytucja kontrolująca

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)

Bardziej szczegółowo

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH

PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH PROFIALKTYKA GRYPY W GMINIE CZAPLINEK W LATACH 2010-2016 CO WARTO WIEDZIEĆ O GRYPIE Każdego roku na całym świecie zaraża się 5-10% populacji osób dorosłych i 20-30%dzieci Wirusy grypy ludzkiej łatwiej

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw

Bardziej szczegółowo

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?

WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!

Bardziej szczegółowo

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi.

Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Raport z badania ankietowego Przeziębienia - badanie ankietowe dotyczące zagadnień związanych z infekcjami sezonowymi. Strona 1/32 Spis treści Komentarz autora..................................................

Bardziej szczegółowo

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia

Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce

Bardziej szczegółowo

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Dr n. med. Krzysztof Powała-Niedźwiecki Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 1. Do OIT będą

Bardziej szczegółowo

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W

Bardziej szczegółowo

Zachowuje wszelkie środki ostrożności, mające na celu zapobieżenie własnemu zakażeniu- stosowanie ochron osobistych

Zachowuje wszelkie środki ostrożności, mające na celu zapobieżenie własnemu zakażeniu- stosowanie ochron osobistych Jak ma postąpić lekarz pierwszego kontaktu (w POZ), który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, stanowiącą zagrożenie dla zdrowia publicznego w tym: Zachowuje wszelkie

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Szczepień kwietnia 2017 r.

Europejski Tydzień Szczepień kwietnia 2017 r. Europejski Tydzień Szczepień 24-30 kwietnia 2017 r. Europejski Tydzień Szczepień Inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia WHO (World Health Organization). Celem wydarzenia jest zwrócenie uwagi na znaczenie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra

Bardziej szczegółowo

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Schemat postępowania dla dyspozytora medycznego PRM

Schemat postępowania dla dyspozytora medycznego PRM Schemat postępowania dla dyspozytora medycznego PRM TYLKO TYLKO +C +C Od pacjenta bez objawów chorobowych, ale ze stwierdzonym narażeniem na zakażenie należy: (imię, nazwisko, adres i telefon) pacjenta.

Bardziej szczegółowo

Wirusowe zapalenie płuc. Critical Care 2009.

Wirusowe zapalenie płuc. Critical Care 2009. Wirusowe zapalenie płuc Critical Care 2009. Grypa wywołana przez wirusa A H1N1 dotyka społeczeństwo w wielu regionach geograficznych. Obecnie wirusowe zapalenie płuc uznawane jest za najpoważniejsze powikłanie

Bardziej szczegółowo

OPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE

OPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE OPIEKA NAD PACJENTEM CHORYM PRZEWLEKLE Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy i opiekuńczo-leczniczy Zadaniem zakładu opiekuńczego jest okresowe objęcie całodobową pielęgnacją oraz kontynuacją leczenia świadczeniobiorców

Bardziej szczegółowo

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat

Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Prawo a choroby zakaźne dr n. med. Marta Rorat Katedra i Zakład Medycyny Sądowej, Zakład Prawa Medycznego UM we Wrocławiu Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób

Bardziej szczegółowo

Informacja GIS dotycząca aktualnej sytuacji epidemiologicznej grypy

Informacja GIS dotycząca aktualnej sytuacji epidemiologicznej grypy Materiał szkoleniowy z epidemiologii Luty 2016r Informacja GIS dotycząca aktualnej sytuacji epidemiologicznej grypy W ramach monitoringu sytuacji epidemiologicznej grypy w sezonie grypowym 2015/2016 w

Bardziej szczegółowo

Informacja dotycząca sezonu grypowego 2012/2013

Informacja dotycząca sezonu grypowego 2012/2013 Informacja dotycząca sezonu grypowego 2012/2013 Jesień i zima to okres wzmożonych zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych. Zachorowania mogą być wywoływane przez ponad 200 różnych gatunków wirusów.

Bardziej szczegółowo

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

GRYPA- co warto wiedzieć. Jak odróżnić przeziębienie od grypy?

GRYPA- co warto wiedzieć. Jak odróżnić przeziębienie od grypy? GRYPA- co warto wiedzieć. Grypa jest to ostra choroba zakaźna układu oddechowego wywołana wirusem grypy, występująca corocznie i przebiegająca pod postacią ostrej infekcji układu oddechowego. Przyczyną

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń. Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Kontrola zakażeń w jednostkach opieki zdrowotnej Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

Funkcjonowanie szkół w warunkach pandemii grypy A/H1N1

Funkcjonowanie szkół w warunkach pandemii grypy A/H1N1 Gimnazjum w Skórzewie Funkcjonowanie szkół w warunkach pandemii grypy A/H1N1 Skórzewo. 2009 r. 1 Wirus A/H1N1 Informacje ogólne Wirus A/H1N1 to nowy szczep mieszanka świńskich, ludzkich i ptasich wirusów

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej POBÓR I TRANSPORT MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO W KIERUNKU BADAN MIKROBIOLOGICZNYCH

Bardziej szczegółowo

WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW JAK POSTĘPOWAĆ I ROZMAWIAĆ Z DZIEĆMI W PRZYPADKU PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH Z GRYPĄ WYWOŁANĄ NOWYM WIRUSEM A/H1N1

WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW JAK POSTĘPOWAĆ I ROZMAWIAĆ Z DZIEĆMI W PRZYPADKU PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH Z GRYPĄ WYWOŁANĄ NOWYM WIRUSEM A/H1N1 Materiał edukacyjny przygotowany przez Krajowy Punkt Centralny ds. Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych Przy zakładzie Epidemiologii NIZP PZH W oparciu o rekombinację CDC WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW JAK POSTĘPOWAĆ

Bardziej szczegółowo

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce.

Astma oskrzelowa. Zapalenie powoduje nadreaktywność oskrzeli ( cecha nabyta ) na różne bodźce. Astma oskrzelowa Astma jest przewlekłym procesem zapalnym dróg oddechowych, w którym biorą udział liczne komórki, a przede wszystkim : mastocyty ( komórki tuczne ), eozynofile i limfocyty T. U osób podatnych

Bardziej szczegółowo

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA

BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Dr n. med. Lidia Sierpińska Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Na jakość świadczeń medycznych składa się: zapewnienie wysokiego

Bardziej szczegółowo

IU-01 PSSE w Ostrowie Wielkopolskim Laboratorium Mikrobiologii i Parazytologii Wyd.6/10.01.2011 strona1/1

IU-01 PSSE w Ostrowie Wielkopolskim Laboratorium Mikrobiologii i Parazytologii Wyd.6/10.01.2011 strona1/1 IU-01 PSSE w Ostrowie Wielkopolskim Laboratorium Mikrobiologii i Parazytologii Wyd.6/10.01.2011 strona1/1 Pobieranie próbek kału/wymazu do badania bakteriologicznego w kierunku nosicielstwa pałeczek Salmonella

Bardziej szczegółowo

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA Załącznik nr 8 do zarządzenia nr 68 Rektora UJ z 18 czerwca 2015 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 1 ZARYS HISTORII ANESTEZJOLOGII I JEJ PRZYSZŁOŚĆ Janusz Andres, Bogdan Kamiński, Andrzej Nestorowicz... 13

ROZDZIAŁ 1 ZARYS HISTORII ANESTEZJOLOGII I JEJ PRZYSZŁOŚĆ Janusz Andres, Bogdan Kamiński, Andrzej Nestorowicz... 13 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1 ZARYS HISTORII ANESTEZJOLOGII I JEJ PRZYSZŁOŚĆ Janusz Andres, Bogdan Kamiński, Andrzej Nestorowicz...... 13 ROZDZIAŁ 2 CELE ZNIECZULENIA I MOŻLIWOŚCI WSPÓŁCZESNEJ ANESTEZJOLOGII

Bardziej szczegółowo

Wykaz świadczeń gwarantowanych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji

Wykaz świadczeń gwarantowanych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji Załącznik nr 2 Wykaz świadczeń gwarantowanych pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji Część I. 1. Świadczenia gwarantowane pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej obejmują:

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich Odwiedziny Odwiedziny 1.Zgodnie z art. 33 Ustawy z dnia 06.11.2008r o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta pacjent przebywający w Szpitalu ma prawo do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego

Bardziej szczegółowo

Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w województwie wielkopolskim (okres od do )

Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w województwie wielkopolskim (okres od do ) Zachorowania i podejrzenia zachorowań na grypę w województwie wielkopolskim (okres od 01.01.2017 do 15.02.2017) Wiek (ukończone lata) Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę 1) Ogółem w tym

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz

Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji

Bardziej szczegółowo

Epidemia definiowana jest jako wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we

Epidemia definiowana jest jako wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we Epidemia definiowana jest jako wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie. Epidemie grypy zaobserwować można najczęściej

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH PIELĘGNIARKI PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI

WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH PIELĘGNIARKI PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Załącznik nr 2 WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH PIELĘGNIARKI PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI Część I. 1. Świadczenia gwarantowane pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej obejmują:

Bardziej szczegółowo

Pomieszczenie Ilość Opis pomieszczenia 8 1 sala 1-łóżkowa + sanitariat 1 sala 2-łóżkowa + sanitariat 6 sal 3-łóżkowych

Pomieszczenie Ilość Opis pomieszczenia 8 1 sala 1-łóżkowa + sanitariat 1 sala 2-łóżkowa + sanitariat 6 sal 3-łóżkowych Wewnętrzna struktura organizacyjna I. Pełna nazwa oddziału : Oddział Chorób Nerek II. Specjalność: Oddział : zachowawcza III. Oferowany poziom świadczeń szpitalnych : Oddział specjalistyczny IV. Pomieszczenia

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL

PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL PRZEWODNIK DLA FARMACEUTY JAK WYDAWAĆ LEK INSTANYL WAŻNE INFORMACJE DOTYCZĄCE BEZPIECZEŃSTWA: INSTANYL, AEROZOL DO NOSA LEK STOSOWANY W LECZENIU PRZEBIJAJĄCEGO BÓLU NOWOTWOROWEGO Szanowny Farmaceuto, Należy

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32.a. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej

Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Bydgoszczy Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Lekarskiej POBÓR I TRANSPORT MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO W KIERUNKU BADAN MIKROBIOLOGICZNYCH

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo niemowlęcia w rękach dorosłych

Bezpieczeństwo niemowlęcia w rękach dorosłych Bezpieczeństwo niemowlęcia w rękach dorosłych na przykładzie profilaktyki krztuśca prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr n. med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytet Medyczny

Bardziej szczegółowo

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego Omnisolvan przeznaczone do publicznej wiadomości

VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego Omnisolvan przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego Omnisolvan przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Nadmierne wydzielanie śluzu w drogach

Bardziej szczegółowo

Zapalenia płuc u dzieci. Joanna Lange

Zapalenia płuc u dzieci. Joanna Lange Zapalenia płuc u dzieci Joanna Lange choroba przebiegająca z dusznością, gorączką oraz różnymi objawami osłuchowymi, potwierdzona (zgodnie z definicją kliniczno - radiologiczną) lub nie (zgodnie z definicją

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )

ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( ) ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,

Bardziej szczegółowo

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna we Wrocławiu GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A. Dr n. med. Jacek Klakočar GORĄCZKA KRWOTOCZNA E B O L A Dr n. med. Jacek Klakočar Dolnośląski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny we Wrocławiu Gorączka krwotoczna Ebola (inaczej: choroba wywołana przez wirusa Ebola [Ebola

Bardziej szczegółowo

Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi...

Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi... Jesteś tutaj: Aktualności > Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla dzi... 27 marzec 2015 16:27 Wakacyjne turnusy rehabilitacyjne dla... W okresie wakacji 2015 roku KRUS zorganizuje turnusy rehabilitacyjne

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W OLEŚNICY GRYPA SEZONOWA I NOWA GRYPA TYPU A/H1N1/

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W OLEŚNICY GRYPA SEZONOWA I NOWA GRYPA TYPU A/H1N1/ GRYPA SEZONOWA I NOWA GRYPA TYPU A/H1N1/ Czym jest grypa? Grypa sezonowa - jest ostrą chorobą wirusową, która przenosi się drogą kropelkową, bądź też przez kontakt bezpośredni z zakażoną osobą lub ze skażonymi

Bardziej szczegółowo

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Chełmie Znak Sprawy: ZP: 3311/15-1/2016 Chełm dnia: 2016 Do wszystkich zainteresowanych dotyczy : przetargu nieograniczonego na zakup i sukcesywną

Bardziej szczegółowo