RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Dębnie Dębno Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa w Dębnie 2/45

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Marzena Bąk, Maria Zielińska. Badaniem objęto 41 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 39 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 13 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, szkoły i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OS - Arkusz obserwacji szkoły OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi WPOP - Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego WUI-III - Scenariusz wywiadu z uczniami klas I-III (szkoła podstawowa) WUPO - Scenariusz wywiadu z uczniami po obserwacji WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Szkoła Podstawowa w Dębnie 3/45

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa w Dębnie jest jedną z szesnastu szkół podstawowych prowadzonych przez Gminę Nowy Targ. Niewielki, zadbany i estetyczny budynek zapewnia uczniom i nauczycielom odpowiednie warunki do realizacji przyjętych w szkole programów nauczania. Mankamentem jest brak sali gimnastycznej, a wykorzystywane obecnie pomieszczenie nie w pełni pozwala na realizację wszystkich form aktywności ruchowej uczniów. Działania zarządcze dyrektora prowadzą do systematycznej poprawy warunków lokalowych i wyposażenia, o czym świadczy między innymi fakt wykonania placu zabaw dla najmłodszych uczniów oraz zakup tablicy interaktywnej. Procesy edukacyjne realizowane w szkole przebiegają w przyjaznej atmosferze. Nauczyciele powszechnie informują uczniów o stawianych celach i oczekiwaniach, a stosując odpowiednie metody i formy pracy, motywują ich do aktywności w procesie uczenia się. Uczniowie mają wpływ na przebieg procesu uczenia się, co sprzyja kształtowaniu ich odpowiedzialności za własny rozwój. Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla pierwszego i drugiego etapu edukacyjnego realizowana jest z uwzględnieniem zalecanych warunków i sposobów. Osiągnięcia uczniów w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej są systematycznie monitorowane. Wnioski z monitorowania służą doskonaleniu pracy nauczycieli oraz wdrażaniu różnych działań, których realizacja przyczynia się do wzrostu efektów uczenia się. Uczniowie w sprawdzianie zewnętrznym w ostatnich dwóch latach uzyskali wyniki na poziomie średnim. Szkoła nie realizuje nowatorskich rozwiązań. Uczniowie wykazują się różnymi inicjatywami i formami aktywności na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły i środowiska lokalnego. Udział uczniów i nauczycieli w świętach i uroczystościach lokalnych spotyka się z aprobatą mieszkańców i buduje pozytywny wizerunek szkoły. Dla mieszkańców Dębna szkoła stanowi centrum życia społecznego i kulturalnego. Prezentowany przez dyrektora sposób zarządzania szkołą, uwzględnia wnioski z nadzoru pedagogicznego oraz umożliwia członkom społeczności szkolnej - uczniom, rodzicom, nauczycielom, pracownikom niepedagogicznym - udział we współdecydowaniu i planowaniu działań służących rozwojowi szkoły. Szkoła Podstawowa w Dębnie 4/45

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 3 Szkoła Podstawowa w Dębnie Szkoła podstawowa Dębno Szkolna Kod pocztowy Urząd pocztowy Dębno Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 66 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 3.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 1.28 Średnia liczba uczących się w oddziale 11 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 9.43 MAŁOPOLSKIE nowotarski Nowy Targ gmina wiejska Szkoła Podstawowa w Dębnie 5/45

6 Poziom spełniania wymagań państwa Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) C Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Uczniowie są aktywni Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą (D) B Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności (D) Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby (B) Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) C Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Szkoła Podstawowa w Dębnie 6/45

7 Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) Szkoła Podstawowa w Dębnie 7/45

8 Wnioski 1. Organizacja i realizacja procesów edukacyjnych w atmosferze przyjaznej dla procesu uczenia się, oparta o jasno formułowane wymagania oraz stosowanie różnych metod i form pracy, sprzyja osiąganiu przez uczniów sukcesów na miarę ich indywidualnych możliwości. 2. Wyniki diagnozy indywidualnych możliwości i zainteresowań uczniów stanowią podstawę do przygotowania oferty zajęć dodatkowych, których realizacja wspiera uczniów w nabywaniu wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej. 3. Szkoła tworzy uczniom możliwość podejmowania różnych form aktywności, co ma wpływ na ich indywidualny rozwój oraz integrowanie społeczności lokalnej wokół wspólnie wyznawanych wartości i podejmowanych działań. 4. Działania zarządcze dyrektora, planowane i realizowane przy udziale podmiotów tworzących społeczność szkolną, prowadzą do sukcesywnego rozwoju szkoły. Szkoła nie realizuje rozwiązań nowatorskich, jednakże niektóre z zainicjowanych działań mogą stanowić podstawę do ich wdrażania. Szkoła Podstawowa w Dębnie 8/45

9 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Stan oczekiwany: Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Prowadzone badania w celu określenia możliwości psychofizycznych ucznia oraz jego sytuacji społecznej, opierają się na różnorodnych metodach i sposobach diagnozy. Nauczyciele planując proces edukacyjny, dostosowują metody i formy pracy do rozpoznanych potrzeb i możliwości uczniów. Czynnikami sprzyjającymi uczeniu się, są przyjazne relacje społeczności szkolnej, tworzenie sytuacji umożliwiających uczniom współpracę i współdziałanie oraz powszechna znajomość wśród uczniów stawianych przed nim celów. Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Na podstawie zdiagnozowanych potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych uczniów w szkole planowane są procesy edukacyjne. Analiza wyników i osiągnięć uczniów oraz ich uzdolnień i zainteresowań, pozwala nauczycielom na określenie poziomu aktywności i zaangażowania, co wykorzystują w organizacji zajęć obowiązkowych. Powszechna jest opinia uczniów: o dobrym i zrozumiałym tłumaczeniu zagadnień przez nauczycieli (wykres 1 j); o przygotowaniu tematu zajęć w sposób interesujący (wykres 2 j); o wzbudzaniu zainteresowań nauką (wykres 3 j). O adekwatności podejmowanych działań w procesie edukacyjnym świadczą wypowiedzi uczniów, iż nauczyciele stosują różnorodne formy i metody pracy, a ich ulubioną formą jest praca w grupach. Szkoła Podstawowa w Dębnie 9/45

10 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa w Dębnie 10/45

11 Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele, rozwijają umiejętności uczenia się poprzez: zaangażowanie uczniów w rozwiązywanie problemów w grupie; podejmowanie przez uczących się decyzji; weryfikowanie i sprawdzanie prawdziwości przekonań; wyrażanie opinii; wyszukiwanie z różnych źródeł potrzebnych informacji. Zdaniem uczniów nauczyciele pomagają im w rozwijaniu umiejętności uczenia się poprzez: wskazanie sposobów zapamiętywania nowych informacji; umiejętne powtarzanie ważnych treści; przygotowanie przydatnych notatek; wyszukiwanie najważniejszych informacji (wykres 1 w). W szkole, powszechnie stosuje się sposoby pracy rozwijające umiejętności uczenia się. Sami uczniowie są przekonani, że potrafią się samodzielnie uczyć (wykres 1 j). W mniejszym stopniu na zajęciach można było zaobserwować dostosowanie metod do indywidualnych preferencji ucznia oraz podsumowanie efektów pracy (wykres 2 j). Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Dębnie 11/45

12 Wykres 1w Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się Wypowiedzi wszystkich pracowników szkoły oraz rodziców i ich dzieci świadczą o tym, że w szkole dba się o tworzenie atmosfery przyjaznej dla procesu uczenia się. Można zaobserwować, iż na zajęciach obowiązkowych, na przerwach międzylekcyjnych, nauczyciele jak i uczniowie są dla siebie wzajemnie życzliwi i pomocni w sytuacjach wymagających wsparcia (wykres 1 j). Tempo pracy i płynny przebieg zajęć uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów, a prowadzone dyskusje, rozmowy, kierowane pytania i odpowiedzi są skutecznymi sposobami komunikowania się między nimi (wykres 2 j). W ocenie uczniów, nauczyciele do wszystkich odnoszą się sprawiedliwie (wykres 3 j), jak również kierują do nich wskazówki jak mają się uczyć (wykres 4 j). Zajęcia mają własny rytm, określony przez wypracowane zasady i reguły zachowania się w szkole. Uczniowie znają konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania obowiązujących norm. Szkoła Podstawowa w Dębnie 12/45

13 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa w Dębnie 13/45

14 Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Na większości obserwowanych zajęć, nauczyciele podają uczniom cele. Odzwierciedleniem tego są wypowiedzi uczniów, iż wiedzą czego mają się nauczyć (wykres 1 j), wiedzą również do czego wiedza ta będzie im przydatna (wykres 2 j). Znają sposoby, które mają ich doprowadzić do rezultatu poznawczego lub utrwalenia poznanych wcześniej treści (wykres 3 j). Nauczyciele w wielu sytuacjach stwarzają uczniom możliwość skorzystania z własnych doświadczeń i umiejętności oraz nawiązują do praktycznego i przydatnego zastosowania przyswojonej wiedzy i umiejętności. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Dębnie 14/45

15 Wykres 3j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Praca w grupach, była dominującą metodą stosowaną na obserwowanych obowiązkowych zajęciach, co zdaniem nauczycieli pozwala na wzbudzanie motywacji do zdobywania wiedzy przez wszystkich uczniów (wykres 1 j). Działania nauczycieli zmierzały do wzmocnienia roli w grupie tak aby, uczniowie nabywali umiejętności, które są dla nich istotne w procesie uczenia się. Uczniowie dobierali się samodzielnie w grupy lub przez nauczyciela zostali przydzieleni do zadań. Uczniom mającym trudności np. w czytaniu, wypowiadaniu się, pisaniu, poprzez przydzielenie odpowiednich ról w grupie, tworzono możliwości uczenia się, pokonywanie swoich ograniczeń i osiągania nawet małych sukcesów. W szkole powszechną praktyką jest stosowanie pochwał i wsparcia w zależności od indywidualnych potrzeb poszczególnych uczniów. Wypowiedzi rodziców świadczą o stosowaniu przez nauczycieli pochwał jako czynnika motywującego ich dzieci do nauki (wykres 2 j). Poprzez stawianie pytań, monitorowanie postępów w wykonywaniu zadań, referowaniu wyników pracy w grupie, nauczyciele otrzymują informacje zwrotne o poziomie zrozumienia omawianych treści podczas lekcji. Szkoła Podstawowa w Dębnie 15/45

16 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Podejmowane przez nauczycieli działania miały na celu wskazanie uczniom, zarówno prawidłowych elementów ich pracy, jak również tych, które wymagają poprawy (wykres 1 j). Na bieżąco, kierowane pozytywne komunikaty do uczniów, dotyczyły oceny przebiegu pracy lub podsumowania efektu końcowego (wykres 2 j). Informacje zwrotne wskazywały korzyści jakie uczniowie osiągają dzięki pracy w zespole. Uczniowie otrzymują również informacje i pochwały za ich zaangażowanie, aktywność i współpracę. Nauczyciele udzielają uczniom niezbędnej pomocy poprzez dawanie wskazówek do podejmowania dalszej pracy lub skorygowania błędu (wykres 3 j). Przestrzeganie przez nauczycieli zasad oceniania (wykres 4 j), jest czynnikiem motywującym uczniów do podejmowania ćwiczeń doskonalących ich umiejętności. Przeżycia towarzyszące uczniom podczas otrzymywanych ocen odzwierciedla wykres 1 w. Szkoła Podstawowa w Dębnie 16/45

17 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa w Dębnie 17/45

18 Wykres 1w Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Planowanie i organizowanie działań przez nauczycieli, umożliwiających uczniom wyszukiwanie i wiązanie różnych dziedzin wiedzy z nauczanymi przedmiotami w celu postrzegania integralności świata i społeczności mają powszechne zastosowanie (wykres 1 j). Na obserwowanych lekcjach uczniowie odwoływali się do zaobserwowanych wydarzeń w najbliższym środowisku oraz do doświadczeń napotkanych w życiu codziennym. W szkole najpopularniejszym działaniem korelacji międzyprzedmiotowej jest wykorzystanie zajęć komputerowych w połączeniu z językiem polskim, przyrodą, w klasach starszych z językiem angielskim. Nauczyciele zaplanowali projekt pt. Dzień Zdrowego Odżywiania, który będzie zawierał treści z różnych przedmiotów. Międzyprzedmiotowe działania planowane przez nauczycieli, to wycieczki edukacyjne i akademie szkolne oraz uroczystości patriotyczne i religijne, które mają znaczenie dla budowania wspólnoty lokalnej społeczności. Szkoła Podstawowa w Dębnie 18/45

19 Wykres 1j Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój W planowaniu jednostki lekcyjnej nauczyciele powszechnie wykorzystują lubiane przez uczniów metody i formy pracy, wśród nich pracę zespołową. Uczniowie samodzielnie dobierają się w grupy lub nauczyciel dzieli zespół klasowy na grupy w taki sposób, aby w toku pracy uczniowie mieli możliwość zrealizowania założonych celów. Podejmowane działania przez nauczycieli zachęcają uczniów do przedstawiania własnych pomysłów (wykres 1 j). Odpowiedzi uczniów świadczą o skuteczności działań nauczycieli podejmowanych na rzecz kształtowania ich odpowiedzialności za własny rozwój, a czynnikami sprzyjającymi powodzeniu w nauce są głównie zależne od nich samych (wykres 1 w). Szkoła Podstawowa w Dębnie 19/45

20 Wykres 1j Szkoła Podstawowa w Dębnie 20/45

21 Wykres 1w Szkoła Podstawowa w Dębnie 21/45

22 Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Nauczyciele tworzą sytuacje, w których uczniowie mają sposobność uczenia się od siebie nawzajem. Obserwowana aktywność uczniów sprzyjająca współpracy to w szczególności: praca w grupach; współdziałanie w poszukiwaniu rozwiązania problemu; dialog; dyskusja; wyciąganie wniosków; wspólne sporządzanie notatek; wyznaczanie zadań między siebie; prezentowanie wypracowanych wyników wszystkim uczniom; prowadzenie rozmowy; ocenianie ważność zebranych informacji; dokonywanie praktycznego sprawdzenia, czy zaproponowana hipoteza jest prawdziwa; obserwacja praktycznego działania kolegów i proponowanie z własnym rozwiązaniem. Uczniowie mają okazję wykonywać zadania zaproponowane przez siebie lub kolegów (wykres 1 j). Różnica w liczbie wskazań dotyczących częstotliwości występowania pracy w grupach w dłuższej perspektywie czasowej (wykres 2j) oraz w dniu badania (wykres 3j) pozwala uznać tę formę, jako powszechnie stosowaną w praktyce szkolnej. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Dębnie 22/45

23 Wykres 3j Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów Na obserwowanych lekcjach nie wystąpiły działania, które spełniałyby warunki uznawane w pedagogice za nowatorskie. Realizacja podstawy programowej nie wykraczała poza zalecane warunki i sposoby jej realizacji. Szkoła Podstawowa w Dębnie 23/45

24 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła przygotowuje uczniów do nauki na kolejnym etapie kształcenia oraz do podejmowania różnych form aktywności służących ich rozwojowi. Nauczyciele realizują podstawę programową z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego oraz wykorzystują zalecane warunki i sposoby jej realizacji. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele, są zobowiązani do przeprowadzania badań diagnozujących wiedzę i umiejętności wśród uczniów klas rozpoczynających naukę na kolejnych etapach edukacyjnych. W klasie IV diagnoza obejmuje przedmioty: matematykę, język polski, język angielski i przyrodę. W tym celu wykorzystuje się narzędzia standaryzowane opracowane przez wydawnictwa edukacyjne oraz narzędzia własne konstruowane na bazie podstawy programowej. Na początku klasy I, nauczyciele zapoznają się z wynikami diagnozy dojrzałości szkolnej uczniów z oddziału przedszkolnego oraz przeprowadzają dwa testy umiejętności i wiedzy. W I etapie edukacyjnym, nauczyciele korzystają z gotowych testów. Rezultaty diagnozy są zestawiane również z wynikami pozyskanymi z badań OBUT, w których szkoła systematycznie uczestniczy. W roku szkolnym 2013/14 dodatkowo objęto diagnozą uczniów kończących klasę V oraz uczniów rozpoczynających naukę w roku szkolnym 2014/15 w klasie VI, z przedmiotów objętych sprawdzianem szóstoklasisty. Celem diagnozy jest określenie stopnia realizacji podstawy programowej w kontekście poziomu wiedzy i umiejętności uczniów. Ponadto nauczyciele dokonują diagnozy w różnych okresach nauki w ramach ewaluacji własnej pracy. Wyniki oraz sformułowane wnioski z diagnozy wykorzystywane są w celu: modyfikacji planów nauczania; opracowania programów zajęć wyrównawczych; sporządzania uwag do realizacji programu określające m.in. sugestie zwiększenia liczby godzin na realizację niektórych treści programu; planowania metod i form pracy pomagających przezwyciężyć trudności uczniów np.: elementy metody dobrego startu; w klasie IV gry dydaktyczne; praca w grupach; metody projektu w klasie V na języku polskim. Szkoła Podstawowa w Dębnie 24/45

25 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Deklarowane przez nauczycieli kształtowanie kompetencji kluczowych przebiega z różną częstotliwością. Na zajęciach kształtowane są w szczególności umiejętności: czytania i rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów (wykres 1 j); myślenia naukowego, między innymi poprzez formułowanie wniosków opartych na obserwacjach dotyczących przyrody i społeczeństwa (wykres 2 j); pracy zespołowej (wykres 3 j); odkrywania swoich zainteresowań (wykres 4 j); uczenia się (wykres 5 j). W mniejszym stopniu uczniowie mają możliwość kształcenia umiejętności myślenia matematycznego (wyk. 6 j) oraz posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (wyk. 7j). Realizując podstawę programową, nauczyciele rozwijają u uczniów umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i obcym (wykres 8 j). Organizacja procesu edukacyjnego jest spójna z zalecanymi warunkami i sposobami realizacji podstawy programowej. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Dębnie 25/45

26 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Wykres 6j Szkoła Podstawowa w Dębnie 26/45

27 Wykres 7j Wykres 8j Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Monitorowanie i diagnozowanie osiągnięć uczniów stosowane jest przez wszystkich nauczycieli. Obserwacje lekcji odzwierciedlają powszechność monitorowania nabytej przez uczniów wiedzy i umiejętności określonych w podstawie programowej, a także diagnozowania osiągnięć uczniów. W tym celu nauczyciele stosują: ocenianie bieżące; ocenianie podsumowujące np. klasówki, testy, sprawdziany, analizę wyników konkursów i olimpiad; w niewielkim stopniu ocenianie kształtujące oraz posługiwanie się indywidualną dokumentacją każdego ucznia np. karty diagnozy; sprawdzanie w jaki sposób uczniowie wykonują zadania; sprawdzanie poziomu zrozumienia omawianych treści; zadawanie pytań; podsumowanie ćwiczeń przez uczniów; różne narzędzia diagnostyczne; zbieranie informacji zwrotnej od uczniów; stwarzanie uczniom możliwości zadawania pytań (wykres 1 w). Zebrane informacje, nauczyciele wykorzystują do formułowania wniosków i ich wdrażania w procesie edukacyjnym, co ilustruje wykres (1 o). Szkoła Podstawowa w Dębnie 27/45

28 Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Dębnie 28/45

29 Wykres 1w Szkoła Podstawowa w Dębnie 29/45

30 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Podejmowane przez nauczycieli działania wynikające z prowadzonych analiz, skutecznie wpływają na podniesienie osiągnięć każdego ucznia. W odpowiedzi na potrzeby uczniów, szczególnie I etapu edukacyjnego w zakresie pomocy logopedycznej, pedagogicznej, zatrudniono osoby, które obejmują uczniów odpowiednimi formami pomocy psychologiczno pedagogicznymi. W szkole organizowane są zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, logopedyczne, korekcyjno - kompensacyjne oraz rozwijające uzdolnienia i zainteresowania. Przyczyniają się one do ogólnego wzrostu kompetencji opisanych w podstawie programowej. Efektem wdrażanych wniosków z analizy i monitorowania osiągnięć uczniów są wysokie osiągnięcia w konkursach i zawodach sportowych; wysokie wyniki w nauce potwierdzone świadectwami z wyróżnieniem. Zadowolenie uczniów ze swoich osiągnięć ilustruje wykres (1o). Na przestrzeni trzech lat, u uczniów widoczny jest wzrost umiejętności czytania, zarówno tekstu popularnonaukowego jak i literackiego, umiejętności wyszukiwania i wykorzystywania informacji z tekstu oraz z tabel. Uczniowie wykazują się lepszym rozumowaniem, dokonywaniem analiz sytuacji problemowych z zastosowaniem adekwatnych sposobów rozwiązania. Natomiast podjęcie działań, mających na celu doskonalenie kompetencji pisania, nie przełożyło się na oczekiwany wynik sprawdzianu zewnętrznego. Pomimo utrzymującego się wyniku sprawdzianu w latach 2011/ /14 na poziomie 5 stanina, analiza danych pozwala wnioskować, iż podejmowane działania mogą w sposób skuteczny przyczynić się do wzrostu osiągnięć uczniów. Szkoła w roku szkolnym 2010 uzyskała wynik na poziomie 8 stanina i - w opinii dyrektora oraz nauczycieli - ich dobrą miarą jest wynik na pozycji 7-8 stanina. Szkoła Podstawowa w Dębnie 30/45

31 Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Szkoła wyposaża uczniów w wiedzę i umiejętności przydatne w kolejnym etapie kształcenia. Kształci i rozwija umiejętności kluczowe opisane w podstawie programowej, a także organizacyjne; społeczne takie jak: śmiałość, komunikatywność, odpowiedzialność, zachowania asertywne, umiejętność autoprezentacji, radzenie sobie ze stresem związanym z występowaniem przed dużym audytorium, znajomość reguł życia społecznego, świadomość swoich praw i obowiązków; zasady samorządności uczeń wie że poprzez aktywną postawę może wpływać na otaczającą go rzeczywistość; poczucie tożsamości narodowej i regionalnej; przygotowanie do odbioru sztuki i jej prezentowania; wrażliwość na poszanowanie przyrody; umiejętność pracy zespołowej; umiejętność stosowania zasad współzawodnictwa i zdrowej rywalizacji. Szkoła Podstawowa w Dębnie 31/45

32 Wymaganie: Uczniowie są aktywni Stan oczekiwany: Aktywność uczniów i uczennic powinna się wiązać z różnorodnymi działaniami, szczególnie z procesem ich uczenia się. Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczących się w podejmowanych przez nich samodzielnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój środowiska. Proces uczenia się jest efektywny wtedy, gdy uczniowie biorą za niego odpowiedzialność. Rezultatem pracy nauczycieli są postawy uczących się wobec procesu uczenia się. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Sposób prowadzenia zajęć edukacyjnych pobudza uczniów do aktywnego w nich udziału. Płaszczyznę dla realizacji uczniowskich inicjatyw na rzecz rozwoju szkoły i społeczności lokalnej stanowi także tworzona przez nauczycieli oferta zajęć dodatkowych i pozaszkolnych. W działaniach podejmowanych przez uczniów aktywny udział biorą nauczyciele, rodzice oraz mieszkańcy miejscowości. Obszar badania: Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą Uczniowie, dokonując samooceny swego zaangażowania w zajęcia prowadzone w szkole w dniu badania zadeklarowali, iż byli aktywni, najczęściej podczas wszystkich lub większości zajęć (wykres 1j). Powszechność zaangażowania uczniów potwierdziły niemal wszystkie przeprowadzone obserwacje zajęć (7 z 8). Na wszystkich lub większości zajęć zaangażowanie uczniów przejawia się głównie poprzez: słuchanie (wykres 2j) i zadawanie pytań (wykres 3j), notowanie (wykres 4j). Częstymi formami aktywności uczniów jest także pomaganie innym w nauce (wykres 5j) oraz branie udziału w dyskusji (wykres 6j). Najrzadziej podczas zajęć - w ocenie uczniów - tworzone są sytuacje dające uczniom możliwość pracy samodzielnej (wykres 7j). Szkoła Podstawowa w Dębnie 32/45

33 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa w Dębnie 33/45

34 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j Szkoła Podstawowa w Dębnie 34/45

35 Obszar badania: Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności Skuteczne działania nauczycieli, pobudzające uczniów do aktywności podczas lekcji polegają w szczególności na: adekwatnym do potrzeb i możliwości uczniów doborze metod i form pracy; motywowaniu uczniów; dawaniu im możliwości częstego zgłaszania własnych pomysłów (wykres 1j). Aktywność wszystkich uczniów miała miejsce na 3/4 obserwowanych zajęć. Udział uczniów w działaniach szkoły zapewnia zróżnicowana oferta zajęć pozalekcyjnych: dydaktyczno - wyrównawczych z matematyki, języka angielskiego, języka polskiego oraz rozwijających zainteresowania i uzdolnienia - koło matematyczne, historyczne, języka angielskiego, techniczne, muzyczne, dziennikarskie, plastyczne - origami, mandale, tenisa stołowego, zajęcia rekreacyjno - sportowe. Uzupełnieniem oferty są zajęcia pozaszkolne - schola, służba liturgiczna. Łącznie w zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy 49 uczniów. W ocenie uczniów zajęcia te są ciekawe, rozwijające, umożliwiające kreatywne działanie. Fakt uczestnictwa w zajęciach dodatkowych wynika z wewnętrznej motywacji uczniów. Wykres 1j Szkoła Podstawowa w Dębnie 35/45

36 Obszar badania: Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby Uczniowie są aktywni w inicjowaniu i realizowaniu różnorodnych działań. Przykłady uczniowskich pomysłów dotyczą: organizacji zajęć w szkole - dzień bez pytania, dzień zdrowej żywności, dzień prezentacji kultury regionu, zajęcia plastyczne (origami płaskie), przygotowywanie ćwiczeń stanowiących rozgrzewkę na zajęciach wychowania fizycznego, wyjazdy na wycieczki, sposób ułożenia ławek w sali, wykorzystanie tablicy interaktywnej, prowadzenie fragmentu lekcji przez ucznia; form rekreacyjnych - ogniska, zabawy, walentynki; uroczystości - wspólna wigilia, Dzień św. Mikołaja; samorządności uczniów - organizacja sklepiku szkolnego; nauki - pomysły na tematykę i formę realizacji godzin do dyspozycji wychowawcy, propozycja działania w ramach zajęć koła historycznego, inicjatywa czytania przedszkolakom bajek w bibliotece, zajęcia dodatkowe, np. pływanie, narty. Przykładem inicjatyw uczniowskich są także gazetki szkolne, wykonywane samodzielnie przez uczniów, według ich pomysłów. Ciekawa inicjatywa dotycząca gry w baseball zrodziła się podczas zajęć języka angielskiego. W efekcie zakupiono odpowiedni sprzęt i uczniowie mogą kontynuować swoje zainteresowania sportowe. Propozycją uczniów jest także założona w szkole skrzynka zaufania. Inicjatywność najmłodszych uczniów z edukacji wczesnoszkolnej dotyczy w szczególności propozycji zabaw w ramach przerw śródlekcyjnych oraz wyboru pomocy dydaktycznych. Inicjatorami działań jest samorząd szkolny, natomiast realizatorami zdecydowanej większości - wszyscy uczniowie, wspomagani przez rodziców i nauczycieli. Wszystkie z wymienionych działań były lub są realizowane. Propozycje, z których realizacji szkoła wycofała się to: wycieczki rowerowe - z uwagi na bezpieczeństwo uczniów, Dzień Halloween - uczniowie zgodzili się z argumentacją nauczycieli dotyczącą braku zgody na jego organizację. Obszar badania: Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby Uczniowie są aktywni w podejmowaniu działań na rzecz rozwoju społeczności lokalnej. Przykładem są: zgłoszona przez uczniów inicjatywa porządkowania opuszczonych grobów; udział w akcji charytatywnej "Szlachetna paczka"; organizacja imprez i uroczystości dla mieszkańców miejscowości, np. Dzień Babci i Dziadka, Dzień Mamy i Taty, które gromadzą bardzo wiele osób. Uczniowie napisali do Sołtysa wsi list z prośbą o progi zwalniające i plac zabaw, co zostało zrealizowane. Dziewczęta tworzą drużynę strażacką, która kształtuje różnorodne umiejętności ważne z uwagi na bezpieczeństwo własne i innych osób, np. udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Uczniowie należący do zespołu regionalnego wyszli z inicjatywą zorganizowania pokazu strojów góralskich i przeglądu piosenek regionalnych. Dzieci zgłaszają i realizują swoje pomysły w przygotowaniu uroczystości środowiskowych, jak również czynnie włączając się w przeżywanie uroczystości religijnych. Przykładem jest zorganizowany w ubiegłym roku w kościele koncert i przedstawienie z okazji obchodów Dnia Niepodległości, jak również program związany z kanonizacją Ojca św. Jana Pawła II. Oba przedsięwzięcia w wykonaniu uczniów szkoły zintegrowały całą miejscowość, dostarczając uczestnikom wielu wzruszeń i pozytywnych wrażeń artystycznych. Rodzice podkreślają fakt, że dzieci są aktywne, zaangażowane w wiele działań na rzecz miejscowości i osób potrzebujących. Szkoła Podstawowa w Dębnie 36/45

37 Wymaganie: Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Stan oczekiwany: Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła zapewnia uczniom i nauczycielom optymalne warunki do realizacji procesu nauczania i uczenia się. Dyrektor, podejmując decyzje mające wpływ na rozwój szkoły, wykorzystuje wnioski z nadzoru pedagogicznego. W procesie decyzyjnym w różnym stopniu uczestniczą uczniowie, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni oraz rodzice. Działalność szkoły wspierają podmioty zewnętrzne. Szkoła nie realizuje działań nowatorskich. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Szkoła dba o tworzenie odpowiednich warunków dla realizacji procesów wychowania i uczenia się. Świadczy o tym: organizacja przestrzeni w salach zajęć, uwzględniająca stosowane przez nauczycieli metody i formy pracy oraz zalecane warunki określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla pierwszego etapu edukacyjnego; baza pomocy dydaktycznych i środków technicznych adekwatnie wykorzystywanych podczas zajęć; ułożenie tygodniowego planu zajęć z zachowaniem zasad higieny pracy umysłowej uczniów; utworzenie kącików tematycznych i miejsc przeznaczonych na ekspozycję prac plastycznych i wytworów uczniów. Baza lokalowa i wyposażenie jest systematycznie uzupełniane, czego przykładem jest wybudowanie placu zabaw dla dzieci. Efektem działań zarządczych dyrektora szkoły jest zapewnienie nauczycielom optymalnych warunków do pracy własnej oraz prowadzenia zajęć z uczniami. Nauczyciele mają dostęp do pomocy dydaktycznych oraz wsparcia w formie, odbywających się z różną częstotliwością, spotkań dotyczących: nauczania i uczenia się, doskonalenia zawodowego, relacji z uczniami, rozwiązywania problemów wychowawczych, organizacji pracy, wzajemnej współpracy oraz spraw administracyjnych. Działania zarządcze są adekwatne do zadań i obszarów rozwoju szkoły określonych w koncepcji pracy na lata Szkoła Podstawowa w Dębnie 37/45

38 Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Działania dyrektora podejmowane na rzecz tworzenia nauczycielom optymalnych warunków do pracy i rozwoju zawodowego są skuteczne. Nauczyciele korzystają z różnych form doskonalenia zawodowego, wśród których powszechne są: kursy i szkolenia zewnętrze, szkolenia rady pedagogicznej, a w dalszej kolejności lekcje koleżeńskie, konferencje i seminaria oraz szkolenia zespołów zadaniowych. Trzech nauczycieli ukończyło formy nadające kwalifikacje zawodowe - kurs kwalifikacyjny, studia podyplomowe i - wymienione pod pozycją inne - studia magisterskie (wykres 1w). Wszyscy nauczyciele (10 osób) wzięli udział w szkoleniach dotyczących, między innymi: sposobów motywowania uczniów do nauki, efektywnego uczenia się, wypalenia zawodowego, kształtowania umiejętności pisania, jak również obsługi tablicy interaktywnej. Nauczyciele mają zapewniony dostęp do: odpowiednich zasobów wspierających ich w pracy z uczniami (wykres 1j); wiedzy na temat najlepszych praktyk i teorii (wykres 2j); wzajemnego dzielenia się wiedzą zdobytą w trakcie szkoleń (wykres 3j). Nauczyciele kilka razy w półroczu lub w miesiącu mają okazję współpracować ze sobą, w inspirowanych przez dyrektora formach pracy zespołowej (wykres 4j). Zdaniem dyrektora, "praca grupowa integruje zespół wokół wspólnych celów i efektów". Dyrektor kilka razy w miesiącu zauważa i nagradza sukcesy nauczycieli, korzystając w szczególności z możliwości różnicowania dodatku motywacyjnego, wnioskowania o nagrodę wójta, publicznego doceniania zasług nauczycieli. Wykres 1j Wykres 2j Szkoła Podstawowa w Dębnie 38/45

39 Wykres 3j Wykres 4j Szkoła Podstawowa w Dębnie 39/45

40 Wykres 1w Obszar badania: Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami Nauczyciele powszechnie uczestniczą w działaniach ewaluacyjnych, a udział zdecydowanej większości ankietowanych jest systematyczny (wykres 1j). Dwuosobowy zespół ewaluacyjny corocznie zmienia swój skład, co umożliwia angażowanie wszystkich nauczycieli w proces ewaluacji. Zespół ewaluacyjny wykonuje niemal wszystkie zadania związane z ewaluacją wewnętrzną, a więc: opracowuje harmonogram, ustala pytania kluczowe, opracowuje narzędzia badawcze, przeprowadza czynności badawcze, sporządza raport i przedstawia go na zebraniu rady pedagogicznej. Angażowanie się nauczycieli w prowadzenie ewaluacji wewnętrznej - zdaniem dyrektora - jest wynikiem traktowania ewaluacji, jako formy odpowiedzialności za szkołę i jej rozwój. Szkoła Podstawowa w Dębnie 40/45

41 Wykres 1j Obszar badania: W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki Realizowane przez dyrektora formy nadzoru pedagogicznego prowadzą do formułowania wniosków. Wdrażanie wniosków ma charakter systemowy, a mianowicie dyrektor przedstawia wnioski, nauczyciele wypracowują propozycje działań, dzielą się zadaniami wybierając koordynatora lub osoby odpowiedzialne za ich realizację, ustalają terminy. Wnioski dają podstawę do: oceny skuteczności działań realizowanych w danym obszarze; wdrażania działań mających zapobiegać niepożądanym zjawiskom oraz podejmowania działań pro-rozwojowych. Wnioski w dużej mierze dotyczą dydaktyki, a w szczególności: kształcenia umiejętności uczniów; modyfikowania metod i form pracy; wykorzystywania środków i pomocy dydaktycznych; korelacji międzyprzedmiotowej. Ich realizacja przynosi efekty w postaci: szybszego uczenia się; doskonalenia konkretnych umiejętności uczniów oraz współpracy w grupie; zaplanowania działań dających uczniom możliwość łączenia wiadomości i umiejętności z różnych przedmiotów - projekt edukacyjny "Dzień zdrowego odżywiania". Wnioski w obszarze pracy wychowawczej skutkowały: utworzeniem anonimowej skrzynki pytań; organizacją spotkań uczniów z policją, strażą pożarną, pielęgniarką; zatrudnieniem pedagoga szkolnego; wprowadzeniem godzin na indywidualny kontakt rodziców z nauczycielami. W oparciu o wnioski z kontroli wzmocniono dyżury nauczycieli w trakcie przerw międzylekcyjnych, jak również zobowiązano nauczycieli do zgodnego z przepisami prawa prowadzenia dokumentacji szkolnej oraz wypełniania obowiązków w zakresie oceniania uczniów. Wnioski ze wspomagania nauczycieli wskazały na potrzebę poszerzenia ich umiejętności w zakresie obsługi programu exel, word, power point oraz korzystania z chmury Google a. Partnerzy szkoły i pracownicy niepedagogiczni zauważają zmiany skutkujące polepszeniem warunków do pracy nauczycieli oraz nauki i zabawy dzieci, polegające między innymi na: utworzeniu placu zabaw i niewielkiego boiska; modernizacji budynku szkoły; doposażeniu biblioteki szkolnej i sali komputerowej; wymianie mebli; poszerzeniu bazy pomocy dydaktycznych Szkoła Podstawowa w Dębnie 41/45

42 i środków multimedialnych; utworzeniu parkingu i stanowisk na rowery; założeniu monitoringu. Zwrócono również uwagę na wdrożenie zajęć korekcyjno - kompensacyjnych, udział uczniów w uroczystościach, zawodach strażacko - pożarniczych, konkursach. Podkreślono fakt, że szkoła jest zadbana, estetyczna i czysta. Sposób zarządzania szkołą - zdaniem partnerów - prowadzi do efektywnej współpracy środowiska lokalnego i różnych instytucji na rzecz wspierania intelektualnego, społecznego, emocjonalnego rozwoju uczniów, a także poprawy warunków szkolnych. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów Działania zarządcze dyrektora nie prowadzą do wdrażania nowatorskich rozwiązań. Na żadnych z obserwowanych zajęć nie pojawiły się elementy, które można by uznać za nowatorskie. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki Sposób zarządzania szkołą umożliwia nauczycielom (wykres 1j), pracownikom niepedagogicznym, uczniom, rodzicom (wykres 2j) powszechny udział w procesie podejmowania decyzji. Zachęcanie i angażowanie społeczności szkolnej do uczestnictwa w procesie zarządzania wynika z przekonania dyrektora, że "wszelkie działania zespołowe mogą być skuteczne, jeśli wszyscy wykonawcy będą się czuli ich współautorami, dlatego wszelkie decyzje - poza wyłącznymi kompetencjami dyrektora - są konsultowane, najczęściej z nauczycielami, ale również z uczniami i rodzicami". Analiza przykładów decyzji podanych przez wymienione powyżej podmioty wskazuje, iż ich partycypacja odbywa się głównie na poziomie konsultacji i współdecydowania. Nauczyciele opiniują różne aspekty organizacji pracy szkoły, jak również współdecydują w kwestiach dotyczących, np. doposażenia szkoły w pomoce dydaktyczne, podejmowania czynności dodatkowych. Z uczniami konsultowano decyzje dotyczące: ustalenia dni wolnych od zajęć dydaktyczno - wychowawczych; wycieczek szkolnych; organizacji wspólnej wigilii. Uczniowie mieli możliwość współdecydowania o: wprowadzeniu "dnia bez pytania"; organizacji zabaw szkolnych; prowadzeniu sklepiku szkolnego. Głos pracowników niepedagogicznych jest istotny w kwestiach dotyczących utrzymania obiektów szkolnych, zapewnienia uczniom bezpieczeństwa, podejmowania planów związanych z rozwojem infrastruktury szkoły. Decyzje podjęte przez rodziców dotyczyły między innymi: zmian w organizacji uroczystości Dnia Babci i Dziadka; finansowania z funduszy Rady Rodziców wyjazdów uczniów na zawody sportowe; organizacji festynu rodzinnego z okazji Dnia Dziecka i koncertu kolęd dla społeczności lokalnej; ubezpieczenia dzieci od następstw nieszczęśliwych wypadków. Rodzice uczniów klasy drugiej byli inicjatorami wprowadzenia tablicy grzeczności, która stanowi jeden ze sposobów wdrażania dzieci do przestrzegania reguł i zasad zachowania obowiązujących w szkole. Szkoła Podstawowa w Dębnie 42/45

43 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb Dyrektor dla zapewnienia szkole wsparcia zewnętrznych instytucji, organizacji i osób korzysta z możliwości, jakie daje mu osobista aktywność społeczna w Radzie Sołeckiej i w Związku Podhalan, oddział w Dębnie. Skutecznym działaniem w pozyskiwaniu zewnętrznych zasobów służących rozwojowi szkoły, co jest dostrzegane przez nauczycieli (wykres 1j) i rodziców (wykres 2j) jest promowanie szkoły oraz pokazywanie jej wartości dla społecznego i kulturalnego życia społeczności lokalnej. O użyteczności współpracy szkoły z wymienionymi powyżej podmiotami, jak również z Sołtysem Wsi, Wspólnotą Wiejską, Zespołem Elektrowni Wodnych Niedzica, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Nowym Targu, Parafią św. Michała Archanioła w Dębnie, Ośrodkiem Zdrowia, Państwową Strażą Pożarną w Nowym Targu i Ochotniczą Strażą Pożarną w Dębnie świadczą korzyści jakie odnoszą uczniowie. Wynikają one w szczególności z: podniesienia atrakcyjności i skuteczności procesu nauczania i uczenia się (co jest efektem doposażenia szkoły w sprzęt sportowy, pomoce dydaktyczne, materiału edukacyjne, udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej w zakresie diagnozowania, opiniowania i orzecznictwa oraz wdrożenia zajęć logopedycznych, korekcyjno - kompensacyjnych i z pedagogiem szkolnym); poprawy bezpieczeństwa uczniów (na skutek założenia monitoringu, realizacji zajęć pierwszej pomocy przedmedycznej, organizacji prelekcji i pokazów dla uczniów "Bezpieczna droga do szkoły", wdrażania programów zdrowotnych); zapewnienia odpowiednich warunków pobytu w szkole (urządzenie placu zabaw dla dzieci, wykonanie wieszaków, ławek, pozyskanie drewna na opał i kosiarki); możliwości prezentowania umiejętności uczniów szerszej społeczności (poprzez angażowanie uczniów w organizację festynów, jasełek, uroczystości kościelnych i państwowych integrujących mieszkańców miejscowości); udziału uczniów w wycieczkach, konkursach, zawodach (uzyskanie wsparcia finansowego i rzeczowego); organizacji dodatkowych zajęć dla uczniów (oferta zajęć szkolnych i pozaszkolnych - zajęcia młodzieżowej Szkoła Podstawowa w Dębnie 43/45