Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych na terenie Pól Grunwaldu w dniach r.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych na terenie Pól Grunwaldu w dniach r."

Robert Cichoń
6 lat temu
Przeglądów:

1 Piotr A. Nowakowski (MBpG, Stębark) Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych na terenie Pól Grunwaldu w dniach r. W lutym 2014 roku zostało podpisane porozumienie między Towarzystwem Archeologicznym Harja (Dania) i Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w sprawie przeprowadzenia wspólnych prac badawczych na Polach Grunwaldu. Poszukiwania przeprowadzono we wrześniu 2014 r. Po ich zakończeniu stwierdzono, że wskutek uzyskania ciekawych wyników, badania powinny być powtórzone w 2015 roku. Prace archeologiczne na terenie Pól Grunwaldu, w roku 2015, prowadzone były między miejscowościami Stębark, Łodwigowo, Grunwald gmina Dąbrówno, powiat Ostróda i przebiegały na mocy pozwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie, delegatura w Elblągu nr 82/205 z dnia (IZAR ) Badania prowadzone były przez Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, Stębark 1, Gierzwałd a kierownikiem prac archeologicznych był kierownik działu archeologiczno-historycznego Muzeum dr Piotr A. Nowakowski. Tegoroczne poszukiwania, ze względów technicznych i organizacyjnych, miały miejsce od sierpnia Koncentrowały się przede wszystkim na obszarze na zachód i południe od terenów muzealnych i kaplicy pobitewnej. Obszary do poszukiwania zostały wybrane na podstawie teorii Svena Ekdahla, mówiącej, że do głównego starcia bitwy grunwaldzkiej miało dojść dalej w kierunku południowo-zachodnim niż uważają polscy historycy. Ponadto celem badań była weryfikacja teorii mówiącej, iż dzisiajsza kaplica pobitwena znajduje się w miejscu, na którym zlokalizowany był obóz krzyżacki w czasie bitwy pod Grunwaldem. W badaniach wzięło udział 45 osób: 15 z Towarzystwa Archeologicznego Harja (Dania), 8 z PHEC Thesaurus (Wielka Brytania), 4 z PHEC Thesaurus (Norwegia), 8 z Mazowieckiego Stowarzyszenia Historyczno Eksploracyjnego Exploratorzy.pl (Polska), 3 z firmy Mocny Sygnał (Polska), 10 archeologów i studentów z Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu Gdańskiego oraz pracownicy Muzeum Bitwy pod Grunwaldem. Poszukiwacze biorący udział w pracach byli wyposażeni w GPS. To umożliwiło nagrywanie ścieżek wyszukiwania każdego detektorysty, podczas wyszukiwania. Należy zauważyć, że zapisy GPS wyszukiwania pokazują jedynie obszary przeszukiwane ~ 113 ~

2 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II w ciągu sierpnia. Niektóre obszary w kierunku południa i wschodu pod Grunwaldem, nie mogły być przeszukiwane w podanym wyżej okresie, z powodu upraw na polach. Ze względu na fakt, iż nie wszyscy uczestnicy byli wyposażeni w odbiorniki GPS mogące śledzić ich ruchy pojawiły się luki w wynikach zapisów GPS. Nie jest to wynikiem nierównomiernego podziału poszukiwaczy podczas wyszukiwania, lecz tylko wspomnianego powyżej braku wyposażenia uczestników w odpowiedni sprzęt. W toku badań przeszukano powierzchnię 102,5 hektara. W wyniku poszukiwań pozyskano bogaty zbiór ruchomych zabytków archeologicznych zawierających militaria, części rzędu końskiego i oporządzenia jeździeckiego, numizmaty, drobne przedmioty codziennego użytku. Do najciekawszych, niewątpliwie, należy 89 podków, 4 fragmenty ostróg, 3 żeleźca toporów/siekier, 43 groty strzał i bełtów, 2 fragmenty mieczy, 8 fragmentów rękawicy pancernej i 39 monet. Ramy chronologiczne zbioru zamykają się od średniowiecza do nowożytności. Ponadto udało się ustalić, iż w rejonie kaplicy pobitewnej występuje znaczna koncentracja militariów głównie grotów strzał i bełtów, co może świadczyć o toczących się w tym miejscu zaciętych walkach, najpewniej związanych ze zdobywaniem krzyżackiego obozu. Teoria ta będzie weryfikowana w roku Ciekawym znaleziskiem odkrytym na działce położonej na zachód od ruin kaplicy jest bryłka przetopionego srebra podobny przedmiot odsłonięto w czasie badań grobu w prezbiterium kaplicy 1. Odnalezienie go poza terenem ruin może wskazywać na odkrycie miejsca, gdzie kremowane były zwłoki poległych przed zdeponowaneim ich w grobie 2. 1 R. Odoj, Sprawozdanie z badań na stanowisku 1 (Kaplica), Rocznik Olsztyński 4, 1964, s ; Idem, s. 228 ~ 114 ~

3 Pola na południowy wschód od kaplicy pobitewnej Data: 16 17/8/2015 Uczestnicy: 26 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 19) Łączny czas poszukiwań: 5 h 30 min * 26 = 138 h Powierzchnia: Ok. 19 ha ~ 115 ~

4 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 116 ~

5 Sprawozdania Pola na południe od kaplicy pobitewnej Data: 17/8/2015 Uczestnicy: 25 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 20) Łączny czas poszukiwań: 2 h 30min * 25 = 65 hours Powierzchnia: Ok. 7 ha ~ 117 ~

6 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 118 ~

7 Sprawozdania Pola na wschód od drogi Grunwald Łodwigowo Data: 18/8/2015 Uczestnicy: 26 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 16) Łączny czas poszukiwań: 5 h 30min * 26 = 143 h Powierzchnia: Ok. 30 ha. ~ 119 ~

8 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 120 ~

9 Sprawozdania Pola na zachód od Łodwigowa i południowy wschód od Grunwaldu Data: 19/8/2015 Uczestnicy: 26 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 16) Łączny czas poszukiwań: 5 h * 26 = 130 h Powierzchnia: Ok. 23 ha ~ 121 ~

10 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 122 ~

11 Sprawozdania Pola na północny zachód od Łodwigowa Data: 20/8/2015 Uczestnicy: 26 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrine od 15) Łączny czas poszukiwań: 2 h 30 min * 26 = 65 h Powierzchnia: Ok. 11 ha ~ 123 ~

12 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 124 ~

13 Sprawozdania Pola na południowy zachód od Grunwaldu Data: 20/8/2015 Uczestnicy: 26 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 15) Łączny czas poszukiwań: 1 h 15 min * 26 = 33 h Powierzchnia: Ok. 6 ha ~ 125 ~

14 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 126 ~

15 Sprawozdania Pola na północ od drogi Stębark Grunwald Data: 21/8/2015 Uczestnicy: 22 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrane od 12) Łączny czas poszukiwań: 3 h 30 min * 22 = 77 h Powierzchnia: Ok. 23 ha ~ 127 ~

16 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II ~ 128 ~

17 Sprawozdania Pola wokół kaplicy pobitewnej (przeszukiwane wcześniej 18/8) Data: 22/8/2015 Uczestnicy: 12 poszukiwaczy (zapisy GPS zebrine od 4) Łączny czas poszukiwań: 2 h 30 min * 12 = 30 h Powierzchnia: Ok. 1.5 ha ~ 129 ~

18 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II Teren przebadany w dniach sierpnia 2015 ~ 130 ~

19 Sprawozdania Teren przebadany w 2014 r. (czarny) i 2015 r. (biały) Uczestnicy badań archeologicznych Pól Grunwaldu w roku 2015 ~ 131 ~

20 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II Groty bełtów ~ 132 ~

21 Sprawozdania Groty strzał ~ 133 ~

22 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II Żeleźce topora ~ 134 ~

23 Sprawozdania Żeleźca toporów ~ 135 ~

24 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II Jelec miecza/koncerza Sztych głowni miecza Fragment głowni noża ~ 136 ~

25 Sprawozdania Fragment ostrogi Bryłka przetopionego srebra ~ 137 ~

26 NOWE STUDIA GRUNWALDZKIE TOM II Monety ~ 138 ~

27 Sprawozdania Monety ~ 139 ~

Podobne dokumenty

Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych na terenie Pól Grunwaldu w dniach r.

Dr Piotr A. Nowakowski Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku Stębark 1, 14 107 Gierzwałd Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych na terenie Pól Grunwaldu w dniach 11 17.09.2016 r. Międzynarodowe,