O co w tym chodzi? 1 motywować siebie

Transkrypt

1 1 mtywwać siebie O c w tym chdzi? Czy pmyślałeś już sbie: T mi się przecież nie mże przydać! lub T jest dla mnie p prstu za trudne! alb Dziś nie mam żadnej chty d nauki!? Jeśli tak, t zapewne walczyłeś ze swją mtywacją, t znaczy ze swją gtwścią d nauki. Twja mtywacja zależy d teg, jak wartściwe alb ptrzebne wydają ci się jakiś temat, jakaś dziedzina zawdwa lub nawet całe wykształcenie, w jakim stpniu uważasz za prawdpdbne upranie się z tym tematem, dziedziną zawdwą czy wykształceniem i dniesienie w tym aspekcie sukcesu. Im więcej zaintereswania wykażesz i im większe będą widki na sukces, tym bardziej pzytywna będzie twja mtywacja. W kńcu twja mtywacja zależy również (przynamniej krótkkresw) d twjeg gólneg sampczucia (nastrój, pczucie humru, uczucia, sukcesy w innych przedmitach i dziedzinach życia). Mtywacja nie jest jednak p prstu czymś, c się ma lub czeg się nie ma. W wiele większym stpniu mżesz sam wpływać na twją mtywację w każdej sytuacji i w każdym przedmicie, pprzez pracę nad samdyscypliną, nad twją gtwścią i wlą d działania, nad rzwjem pewnych pzytywnych przyzwyczajeń. Na krótktrwałe, knkretne mtywacje ma się większy wpływ niż na gólniejsze i długterminwe. Ale pmcne jest również mtywwanie siebie sameg w cdziennści szklnej i zawdwej w dniesieniu d knkretnych tematów i sytuacji, aby zbudwać długterminwą, trwałą mtywację. I dwrtnie, z pewnścią pmaga też ciągłe przywływanie w wybraźni pzytywnej wizji przyszłści.

2 1 mtywwać siebie Strategie uczenia się stawianie celów zadwlenie z sukcesów mtywwanie siebie pzytywne nastawienie i myślenie rzbudwanie własnych zaintereswań 1 stawianie celów Stawiaj sbie sam przy uczeniu się craz t nwe cele. Najpierw rzpznaj, które cele zadane ci są z zewnątrz (np. przez nauczycieli, przez rdziców) a które cele mżesz względnie musisz pstawić sbie sam. różne dniesienia czaswe Stawiaj sbie cele krótk-, średni- i długterminwe: Pracuj w pierwszej klejnści nad siągnięciem celów krótkterminwych, a tym samym takich, które da się lepiej garnąć. Dtyczą ne pszczególnych dni, jedneg lub kilku tygdni. Cele krótkterminwe pwinny być knkretne, wymierne i związane z knkretnym terminem. Pstaw sbie w zależnści d sytuacji pytania: Jakie cele cząstkwe i d kiedy chcę siągnąć? Czy te cele cząstkwe przybliżają mnie rzeczywiście d celu główneg? Jaką pracę i d kiedy chcę zakńczyć? Jak dług chcę nad czymś pracwać? Z kim chcę przy tym pracwać? Jak dbrze chcę cś wyknać? Jakie trudnści mgą wystąpić na drdze d celu? Przykłady: Chcę t wypracwanie napisać d przyszłej śrdy. Dziś w gdzinach d 16,00 d 18,00 przerbię rzdział X pdręcznika d księgwści jak przygtwanie d egzaminu i rzwiążę dpwiednie zadania, a zrbię t tak gruntwnie, abym mógł jutr na kienku przedyskutwać z kleżanką kwestie, c d których mam jeszcze wątpliwści. Jutr w biurze (pnieważ mam trchę wlneg czasu) zaktualizuję mój zbiór samdzielnie napisanych pism ficjalnych.

3 Częst knieczne jest, aby wziąć pd uwagę dłuży kres, z reguły cały semestr lub przynajmniej kwartał i ustalić dla nieg cele średniterminwe. Jest t knieczne szczególnie wtedy, jeśli przygtwujesz się d egzaminów kńcwych (np. zakńczenie nauki zawdu, dyplm, egzaminy maturalne) lub jeśli musisz w ciągu dłuższeg czasu prócz cdziennych bwiązków szklnych pracwać nad większym zadaniem (np. praca nad prjektem lub przygtwanie się d matury). Zapytaj siebie wtedy: C chcę siągnąć? C i d kiedy chcę załatwić? C chcę i jak dbrze zdać? Przykłady: Pcząwszy d zaraz i najpóźniej na miesiąc przed egzaminem kńczącym naukę zawdu, chcę przerbić cały materiał d teg egzaminu tak dbrze, aby wystarczył w pzstałym czasie pwtórzyć tylk jeden raz pdsumwanie całści. Na trzy tygdnie przed zakńczeniem semestru chcę zakńczyć pisanie pracy z teg przedmitu i chcę przy tym pkazać się z jak najlepszej strny. Zastanów się d czasu d czasu także nad tym, jakie cele długterminwe masz na uwadze. Takie cele dnszą się d zdbywania wykształcenia jak całści (np. nauka zawdu czy liceum). Zapytaj siebie w zależnści d sytuacji: C chcę siągnąć? Dlaczeg ja w góle chdzę d tej szkły? C prócz mjeg wykształcenia chcę siągnąć w zakresie mich zaintereswań? C chcę rbić już p zakńczeniu kształcenia się? Jakie knsekwencje wynikają z teg faktu dla mich celów krótkterminwych? Przykłady: kntrlwanie siągania celów Za trzy lata chcę zdać egzamin zawdwy ze średnią cen 4,0. Bezpśredni p zakńczeniu nauki zawdu chcę dbyć dwa trzymiesięczne zagraniczne kursy językwe i zdbyć przy tym uznawany certyfikat językwy. Dlateg już w trakcie lekcji w szkle chcę siągnąć dbry pzim umiejętnści językwych. W twich celach długterminwych mżesz kierwać się swimi sbistymi wizjami, ale pzstań przy tym realistą. Nie tylk stawiaj sbie cele, ale miej je na uwadze i kntrluj, czy aby je siągasz, szczególnie te krótk- i średniterminwe. Jeśli nie siągniesz jakiegś celu, zapytaj siebie: Dlaczeg g nie siągnąłem? Czy siągnięcie teg celu przesunąłem w czasie czy też nie zrbiłem wcale czegś ważneg w tym aspekcie? C z teg wyniknęł? C teraz w związku z tym zrbię? Czy rzeczywiście chciałem ten cel siągnąć? Czy był t całkiem nierealny cel, a tylk pbżne życzenie czy też nieuzasadnina nadzieja? Pstaw sbie także pytanie, dlaczeg siągnąłeś ten cel i c chcesz w przyszłści zrbić tak sam.

4 1 mtywwać siebie 2 zdbywanie pczucia zadwlenia z sukcesów Pczucie zadwlenia z sukcesów mtywuje d dalszej pracy. Ważnym warunkiem d siągania sukcesów jest stawianie sbie realistycznych celów, które mżesz siągnąć rzsądnym wysiłkiem. Pwinieneś świadmie pstarać się twrzenie sytuacji, w których siągasz sukcesy. Sukces w nauce dnś d własneg wysiłku i nie upatruj w nim jedynie przypadku czy łutu szczęścia (np. Nad tym rzeczywiście bardz się napracwałem. ). Nieprzyjemne zadanie rzwiąż pmiędzy dwma przyjemniejszymi. Nie przeskakuj jednak stale d jedneg zadania d drugieg, jeśli naptkałeś trudnści. (np. pszukaj praktycznych przykładów, dyskutuj z kimś tym, c przeczytałeś). Zapytaj klegów, jak przysparzają sbie pzytywnych przeżyć związanych z sukcesami i zastanów się, czy mżesz t rbić w pdbny spsób. Rzwiązuj zadania wspólnie z innymi, abyście mgli sbie wzajemnie dawać infrmacje zwrtne. Nagradzaj siebie sameg i rzkszuj się sukcesem. Nie przesadzaj jednak ze spsbem nagradzania się. T mże być nieprduktywne.

5 1 mtywwać siebie Stawianie celów z pmcą krków pśrednich z uwzględnieniem mżliwych trudnści? zadanie cel krki pśrednie mżliwe trudnści śrdki zaradcze

6 1 mtywwać siebie 3 wzbudzanie własneg zaintereswania Mtywacja ma bardz duż wspólneg z zaintereswaniem. Jeśli zajmujesz się jakimś zadaniem w celu nauczenia się czegś, dknujesz zawsze kilku pewnych pdstawwych przemyśleń na temat materiału d nauczenia się (panwania). Zapytaj się najpierw, czy jesteś zaintereswany tym materiałem już teraz, czy dpier t zaintereswanie musisz w sbie wzbudzić. Jeśli tym zakresem materiału nie jesteś zaintereswany, zapytaj się siebie dlaczeg nie? Mże zależy t d teg, że nie widzisz związku lub dniesienia d cdziennej praktyki? A mże brakuje ci wiedzy wstępnej (niezbędnej) i dlateg nie masz dwagi, aby rzwiązać t zadanie? Pszukaj związku między nwym a już znanym ustalając, c już wiesz i czeg czekujesz d nweg materiału. Pszukaj w praktyce cdziennej punktów dniesienia d materiału szklneg (np. na stanwisku pracy, w pdróży, kiedy czytasz gazetę, glądasz telewizję). Pszukaj mżliwści zastswania teg, czym czytasz, słyszysz lub teg c widzisz. Znajdź sam cś interesująceg w tych przedmitach, które dtąd nie były dla ciebie interesujące. P każdej lekcji zantuj chciaż jeden interesujący punkt. Bądź ciekawy i częst stawiaj pytania: Dlaczeg tak t jest? D czeg mżna teg użyć? Zapytaj także sby psiadające zaintereswania, dlaczeg się tym interesują. Pszukaj razem z innymi teg, c mgłby cię w danym temacie zaintereswać. Przedyskutuj kiedyś razem z klegami lub w grnie rdzinnym jakiś fachwy prblem (np. cś, c akurat przerabialiście w szkle). Pzwól się zarazić pasją innych.

7 1 mtywwać siebie 4 pzytywne nastawienie i pzytywne myślenie Pzytywnym myśleniem i działaniem mżna się samemu celw zmtywwać d jakiejś pracy. Zapytaj się siebie, czy jesteś pzytywnie nastawiny d daneg przedmitu. Uświadm sbie swją niechęć. Zastanów się, c rbiłbyś chętniej zamiast teg zadania i wypwiedz swją niechęć. W ten spsób, dpuszczając negatywne uczucia, już znsisz (burzysz) bariery. Myśl i działaj pzytywne: Zmień swją pzycję ciała, uśmiechnij się, usiądź prst i ddaj sbie tuchy wypwiadając słwa pkrzepienia. Nie wydawaj za szybk negatywnych sądów lecz daj danemu przedmitwi lub zadaniu chciaż jedną szansę. Pwiedz sbie, że w każdym przedmicie mżna znaleźć cś interesująceg, a sby uczące ciebie też chcą abyś siągnął swój sukces. Przypmnij sbie pdbny przykład z przeszłści, kiedy najpierw uważałeś dany temat za mał interesujący, ale później jednak dkryłeś jeg ciekawe strny. Jak wtedy dszł d teg dkrycia? Wyknaj zadanie w wyznacznym czasie lub chciaż jeden raz przed terminem. Obiecaj kmuś, ze rzwiążesz zadanie d kreślneg dnia. Zmierz się z tym zadaniem. Pzytywnie myśleć i działać znacza jednak także, że stawiasz sbie wymagania. Nie rezygnuj natychmiast, jeśli naptkasz trudnści. Nie szukaj dla siebie takich usprawiedliwień, że cś tam uważasz za mał interesujące, czy że nie mżesz temu sprstać.

8 1 mtywwać siebie Strategie pracy prpzycje 1. Ustal sbie cel dla zadania dmweg, które masz ukńczyć dpier za dwa tygdnie i pdziel jeg realizację na krótkterminwe krki pśrednie (c? d kiedy?). 2. Zaplanuj wyknanie bszerneg, kmpleksweg zadania dmweg w kilku etapach i zastanów się, jakie trudnści mgą wystąpić i jakie pdjąć śrdki, aby je przezwyciężyć (patrz frmularz w załączeniu). 3. Zantuj pmysły, w jaki spsób mżesz nagrdzić sameg siebie i zrób t w dpwiednim czasie. Zastanów się także, jak będziesz się wtedy czuł. Zapisz swje przypuszczenia w samdzielnie zaprjektwanym prtkle. 4. Przypmnij sbie knkretny temat z przedmitu, któreg akurat nie lubisz. Pszukaj trzech argumentów na t, że ten temat mógłby jednak ciebie zaintereswać. 5. Przmawiaj z klegami / kleżankami z klasy tym, c ci się na lekcjach lub w miejscu pracy nie pdba i d każdeg negatywneg zdania pszukaj jedneg pzytywneg kntrprzykładu. 6. a) Oceń w przeciągu jedneg tygdnia stan twjej mtywacji w szkle i w czasie wlnym, w ten spsób, że na planie lekcji lub w terminarzu zamalujesz dpwiednie jeg części na: czerwn (jeśli jesteś mała mtywwany), żółt (jeśli jesteś neutralnie nastawiny) i na zieln (jeśli jesteś bardz zmtywwany). Sprawdź czy w dniesieniu d mtywacji w szkle zauważyłeś jakieś trendy? Czy są kresy, przedmity itd., w których twja mtywacja jest wyska względnie niska? Sprawdź czy w dniesieniu d mtywacji w miejscu pracy zauważyłeś jakieś trendy? Czy są kresy, prace itd., w których twja mtywacja jest wyska względnie niska? Sprawdź czy w dniesieniu d mtywacji w czasie wlnym zauważyłeś jakieś trendy? Czy są kresy, zajęcia itd., w których twja mtywacja jest wyska względnie niska? Prównaj spstrzeżenia. Ile jest pdbieństw a ile różnic? Wybierz z pprzednieg tygdnia 1 2 sytuacje, w których byłeś bardz względnie zupełnie nie zmtywwany,. Zastanów się, jakie były teg przyczyny Spróbuj ugólnić swją wiedzę. W jakich warunkach jesteś zmtywwany, a w jakich zupełnie nie. b) Przypmnij sbie różnrdne sytuacje, w których byłeś mał lub wcale nie zmtywwany. W jaki spsób pstępwałeś, że mim braku mtywacji wyknałeś ptrzebne czynnści? c) Weź swój pmalwany plan lekcji względnie terminarz, wybierz dwie sytuacje, w których jesteś mał zmtywwany ( zamalwane klrem zielnym) i zastanów się nad spsbem zmtywwania siebie. Wybierz strategie pstępwania, które chciałbyś w najbliższym czasie wypróbwać.