ODNOWA I ROZWÓJ WSI ŚLĄSKOWO

Transkrypt

1

2 ODNOWA I ROZWÓJ WSI ŚLĄSKOWO PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI ŚLĄSKOWO Wstęp Celem niniejszego opracowania jest sformułowanie Planu Odnowy Miejscowości Śląskowo. Odnowa wsi jest działaniem prowadzącym do rozwoju obszarów wiejskich. Wpływa znacznie na poprawę standardu i jakości życia mieszkańców oraz na wzrost atrakcyjności wioski jako miejsce zamieszkania. Plan odnowy będzie dokumentem stanowiącym podstawy decyzji podejmowanych przez organy rady sołeckiej i władze Gminy Jutrosin, dotyczących przedsięwzięć rozwojowych. Plan jest także dokumentem niezbędnym przy działaniach, które będą wspierane przez środki pomocowe z Unii Europejskiej zwłaszcza w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Plan ten ma służyć uporządkowanemu i społecznie akceptowanemu rozwojowi infrastruktury społecznej i technicznej w miejscowości Śląskowo. Charakterystyka wsi Śląskowo Historia Pierwsza wzmianka pisana o Śląskowie pochodzi z 1284r., lecz archeolodzy dowodzą, że człowiek przebywał tu już w epoce kamiennej, jak i w okresach przedhistorycznych. We wczesnym średniowieczu znajdował się tu gród obronny. Kasztelan Stefan Szczedrzykowicz uzyskał zgodę na lokację wsi od księcia Przemysława II. Wieś - folwark o nazwie Dębina (przysiółek Śląskowa) założono w 1737r. W początkach państwa polskiego Śląskowo należało do rozległego latyfundium rodu Awdańców gałęzi Dubińskiej oraz Wczeliczów. Liczba mieszkańców w ciągu stuleci się zmieniała. W okresach trudnych następował jej spadek. W drugiej połowie XV wieku wieś liczyła 115 mieszkańców, w latach tylko 97, w 1631r 139, w latach około 90, w 1717r. 81, w 1798r. 166 mieszkańców. Trudna sytuacja panowała

3 we wsi w pierwszej połowie XVIII wieku. W 1731r. na folwarku nie zasianych było na drugim staju zagonów 14, na trzecim staju 53, na czwartym 51. W 1737r. i 1738r. panowała tu zaraza i wieś jeszcze bardziej się wyludniła. W tym czasie na folwarku w Śląskowie chowano około 500 sztuk owiec. Ponieważ popyt na wełnę owczą był duży, więc ilość owiec powiększono i w 1849r. chowano 1289 merynosów. W końcu XIX wieku wzrosła liczba Niemców w Śląskowie. W 1896r. folwark należał do Komisji Kolonizacyjnej. Utworzono z niego szereg nowych gospodarstw chłopskich, na których osadzono Niemców. Wtedy też nazwę Śląskowa zmieniono na Sonnethal. Do dzisiaj była niemiecka część wsi należy do parafii jutrosińskiej, natomiast polska część wsi do dubińskiej. Niemiecką część wioski włączono do parafii Jutrosin, gdyż tam był ośrodek parafii ewangelickiej. Każda część wsi miała też swojego sołtysa i dopiero w okresie międzywojennym wprowadzono jedno sołectwo. Chociaż w czasie I wojny światowej pewna ilość Niemców stąd wyjechała, to jednak w okresie międzywojennym w Śląskowie nadal mieszkała spora ich liczba. W latach trzydziestych zawiązała się w Śląskowie Ochotnicza Straż Pożarna. W ostatniej wojnie światowej uczestniczyło z wioski kilku mieszkańców, kilku gospodarzy zostało przesiedlonych. W 1942r. rozstrzelano tu 10 Polaków pochodzenia żydowskiego. W grudniu 1942r. w Śląskowie mieszkało 338 mieszkańców, w tym 188 Polaków i 150 Niemców. Wioskę rozbito na dwie oddzielne części niemiecką i polską. Powołano oddzielnego sołtysa dla Niemców i oddzielnego dla Polaków. Położenie Śląskowo to wieś położona w gminie Jutrosin, powiecie rawickim, województwie wielkopolskim. Sąsiaduje z następującymi wioskami Dubin, Domaradzice, Sielec Nowy i Sielec Stary. Wieś oddalona jest ok. 110 km od Poznania i 23 km od miasta powiatowego Rawicza oraz 5km od Jutrosina. Obok Śląskowa przepływa rzeka Orla. Rysunek poniżej przedstawia położenie wsi Śląskowo w gminie Jutrosin

4 Demografia Liczba ludności w Śląskowie w ostatnich latach nieznacznie spada i obecnie wieś liczy 325 mieszkańców. Bezrobocie Bezrobocie w powiecie rawickim na koniec marca 2011 r. wynosiło 12,1%. Liczba bezrobotnych w gminie Jutrosin (stan na r.) to 315 osób. Powiatowy Urząd Pracy w Rawiczu nie prowadzi ewidencji liczby bezrobotnych w poszczególnych miejscowościach powiatu. Rolnictwo i Gospodarka Śląskowo to wieś rolnicza, ale również znajduje się tu sporo punktów prowadzenia działalności gospodarczej. W Śląskowie jest sklep wielobranżowy, zakład przetwórstwa rybnego zatrudniający kilkadziesiąt osób, cztery zakłady budownictwa ogólnego. Powierzchnia całkowita wsi Śląskowo wynosi 665,47 ha., z czego 516,57ha to grunty orne, 77,98ha to łąki i pastwiska, a 26ha to lasy. Pozostała powierzchnia to tereny komunikacyjne oraz wody i rowy. Gleby gruntów ornych Śląskowa na tle całej gminy Jutrosin można zaliczyć do dobrych. Dominuje klasa IV gruntów. Największe gospodarstwo rolne liczy ponad 25ha.

5 Oświata Dzieci ze wsi Śląskowo uczęszczają do Szkoły Podstawowej w Dubinie oraz do Gimnazjum w Jutrosinie. Ochrona zdrowia Mieszkańcy Śląskowa z opieki medycznej korzystają w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Jutrosinie. Infastruktura techniczna Wieś Śląskowo jest zwodociągowana, posiada także kanalizację deszczową oraz sieć elektroenergetyczną, sieć gazociągową, a także sieć telefoniczną. Gospodarka odpadami jest uregulowana. Mieszkańcy wyposażeni są w indywidualne pojemniki na śmieci oraz worki do segregacji odpadów. 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Kultura, zabytki W Śląskowie ochroną konserwatora zabytków objęte są następujące obiekty: Zagroda nr 33 -Dom, murowany, początek XX w. - Budynek gospodarczy, murowany, początek XX w. Dom nr 15, murowany, początek XX w. Dom nr 21, murowany, początek XX w. Dom nr 23, murowany, początek XX w. Dom nr 50, murowany, koniec XIX w. Budynek gospodarczy w zagrodzie nr 22, murowany 1922r. Stodoła w zagrodzie nr 29, szch., XIX/XX Centrum wsi W centrum wsi znajduje się świetlica wiejska wraz ze strażnicą OSP. Przed świetlicą mieści się dość obszerny parking. W pobliżu znajduje się stary plac zabaw oraz zbiornik p.poż. Świetlica wiejska wymaga gruntownego remontu. W pierwszej kolejności należy przeprowadzić remont pokrycia dachowego, wymienić stolarkę okienną, wyremontować sanitariaty, korytarz, a także zagospodarować pomieszczenia na piętrze. Zbiornik p.poż znajduje się

6 obecnie w złym stanie. Należy go oczyścić i uporządkować teren wokół niego, a także wykonać nowe ogrodzenie. Znajdujący się w Śląskowi plac zabaw należy zmodernizować tj. wymienić część elementów oraz doposażyć w nowe elementy. Kapitał Ludzki W Śląskowie urodził się Franciszek Ksawery Liske. Jego ojciec był dzierżawcą folwarku, a matka wywodziła się z rodziny Michalskich. Franciszek był wybitnie uzdolniony. Gimnazjum ukończył w Lesznie i studiował na Uniwersytecie Wrocławskim. Został z czasem wybitnym historykiem polski. W okresie powstania styczniowego organizował przerzuty grup powstańczych z Wielkopolski do Królestwa. W styczniu 1863r. został mianowany przez władze powstańcze naczelnikiem na teren województwa bydgoskiego. Zajmował się m.in. zbieraniem funduszów i broni dla walczących powstańców. Za działalność tą aresztowany przez władze pruskie. Od. 1865r. kontynuował studia, uzyskując na uniwersytecie w Lipsku doktorat. W 1868r. przeniósł się do Lwowa, gdzie powierzono mu kierownictwo naukowe wydawnictwa pod nazwą Akta grodzkie i ziemskie. Wydał 14 tomów. Dzięki wzorowemu opracowaniu stały się one przykładem dla tego rodzaju wydawnictw. Po obronie pracy habilitacyjnej w 1869r. Franciszek Liske zaczął pracować na uniwersytecie we Lwowie, gdzie uzyskał wkrótce stopień profesora, a w 1879r. został rektorem tej uczelni. Przez szereg lat był także dyrektorem Archiwum Krajowego, ponadto współzałożycielem Polskiego Towarzystwa Historycznego, a także pierwszym redaktorem Kwartalnika Historycznego. Zmarł w 1991r. we Lwowie, licząc 53 lata. Napisał szereg prac naukowych. Fakt, że Franciszek Ksawery Liske pochodzi ze Śląskowa należy wykorzystać do promocji i rozwoju miejscowości Śląskowo.

7 Staw wiejski i plac zabaw w Śląskowie. Świetlica wiejska.

8 Świetlica wiejska. Ocena mocnych i słabych stron Śląskowa Mieszkańcy Śląskowa dokonali oceny silnych i słabych stron swojej miejscowości oraz szans i Zagrożeń Silne strony: - Aktywni mieszkańcy - Organizacje pozarządowe: Koło Gospodyń Wiejskich, Ochotnicza Straż Pożarna - Figurka Matki Boskiej, - Las sołecki 23 ha, 8 ha gruntów wiejskich - Boisko sportowe, - Dom Strażaka, remiza, kuchnia z pełnym wyposażeniem na 140 osób, miejsce na zorganizowanie noclegów sezonowe schronisko - Zbiornik p poż. - Pełna infrastruktura za wyjątkiem kanalizacji sanitarnej,

9 - Dobra sieć dróg o niezłej nawierzchni, - Mieszkańcy należą do dwóch parafii Dubin i Jutrosin, - Panix najwięcej miejsc pracy, - Silne rolnictwo produkcja wołowiny, trzody chlewnej, i roślinna - Miejscowość położona nad Orlą - pomiędzy dwoma zbiornikami retencyjnymi Pakosław Jutrosin - Bocianie gniazdo - Imprezy: Dożynki Zabawa andrzejkowa, Dzień Dziecka, Gwiazdka dla dzieci Zabawa walentynkowa, Dzień Kobiet - Plac zabaw miejsce na rozbudowę Słabe strony: - Brak chodników, - Kanalizacja sanitarna - Słaby dostęp do Internetu - Plac zabaw wymaga modernizacji, - Modernizacja parkingu - Zbiornik wymiana ogrodzenia, zagospodarowanie terenu wokół, - Upiększanie wsi - Nierozwiązany problem nieczynnego sklepu GS, - Brak oferty rekreacyjnej, sportowej, kulturalnej dla mieszkańców, Szanse: - Budowa zbiornika retencyjnego na Orli w Jutrosinie, - Fundusze na odnowę wsi, - Integracja mieszkańców, wspólne działania na rzecz wsi - Tendencja do osiedlania się na wsiach - Gospodarstwa agroturystyczne Zagrożenia: - Podtopienia Orla, - Ucieczka młodych.

10 Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia planu odnowy miejscowości, w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji Na podstawie dokonanej analizy SWOT mieszkańcy wsi Śląskowo dokonali wyboru zadań oraz wyznaczyli kolejność ich realizacji. Oferta dla mieszkańców rekreacyjna, sportowa i kulturalna: a. Dla dzieci i młodzieży zajęcia sportowe- wykorzystanie boiska sportowego organizacja młodzieżowego klubu sportowego doposażenie boiska o miejsce spotkań ognisko, zadaszenie b. Dla dorosłych organizacja czasu wolnego organizacja szkoleń instruktorzy, spotkania tematyczne np. kulinarne dziedzictwo Śląskowa, - remont i dostosowanie obiektów wiejskich do nowych funkcji biblioteka internetowa, miejsce do organizacji szkoleń specjalistycznych np. dla OSP 2. Budowa kanalizacji sanitarnej i chodników. 3. Modernizacja placu zabaw dla dzieci. 4. Modernizacja zbiornika p poż. Jako zadanie pierwszoplanowe mieszkańcy wsi Śląskowo określili zadanie nr 1. Szacunkowy koszt zadania nr 1 to kwota zł, zadania nr 2 to kwota zł, zadania nr 3 to kwota zł oraz zadania nr 4 to kwota zł Opis i charakterystyka obszarów o szczególnych znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców Największe znaczenie dla wszystkich mieszkańców wsi ma centrum Śląskowo. Jest to miejsce o szczególnym znaczeniu dla dzieci, młodzieży i ludzi starszych. Jest to miejsce gdzie co roku odbywają się festyny szkolne oraz co roku w sierpniu organizowane są dożynki, będące podsumowaniem i uwieńczeniem pracy rolników. Tak jak nakazuje staropolski obyczaj, mieszkańcy zawsze bardzo uroczyście zakańczają zbiór plonów. Obrzędowi w

11 Śląskowie towarzyszą przyśpiewki, występy przedszkolaków oraz pokazy układów tanecznych w wykonaniu miejscowej młodzieży. Dożynki zawsze kończą się zabawą taneczną. Śląskowo jest wioską, w której świetlica wiejska pełni funkcję miejsca spotkań mieszkańców, dlatego też tak ważny jest jej remont, który ma na celu stworzenie mieszkańcom dogodnych warunków do integracji społecznej oraz wykorzystania potencjału ludzkiego do pielęgnowania oraz kultywowania tradycji wiejskiej. Ponadto sprzyjać będzie rozwojowi zdolności twórczych lokalnej społeczności. Świetlica wiejska w Śląskowie będzie również centrum skupiającym inne sąsiednie miejscowości wiejskie oraz mieszkańców całej gminy na imprezach lokalnych. Promocja Planu Odnowy Miejscowości Celem działań informacyjno-promocyjnych związanych z Planem Odnowy Miejscowości Śląskowo jest: upowszechnienie informacji na temat inwestycji planowych w miejscowości do roku 2020 wraz ze wskazaniem szacunkowych kosztów realizacji projektów; wskazanie możliwości uzyskania zewnętrznego dofinansowania na odnowę wsi; bieżące informowanie opinii publicznej o zakresie i wymiarze otrzymanej pomocy unijnej dla poszczególnych projektów. Grupami docelowymi promocji Planu Odnowy Miejscowości w pierwszym rzędzie mieszkańcy wsi, gminny samorząd, lokalne organizacje i instytucje funkcjonujące na terenie gminy. Informacja o dokumencie będzie także kierowana do ośrodków poza gminą: - samorządu wojewódzkiego, organizacji społecznych i pozarządowych, samorządów gospodarczych, działających na szczeblu lokalnym i regionalnym. Osiągnięcie wskazanych powyżej celów działań promocyjno-informacyjnych stanie się możliwe po zastosowaniu elementów promocji, do których zaliczyć należy: prezentacja założeń Planu Odnowy Miejscowości na sesji Rady Gminy.

12 publikacja tekstu dokumentu w gminnym Biuletynie Informacji Publicznych publikacja głównych założeń Planu Odnowy Miejscowości na oficjalnej stronie internetowej gminy organizacja konferencji informacyjnych podczas imprez wiejskich, propagujących założenia Planu Odnowy Miejscowości, jak też możliwości wykorzystania środków unijnych na cele rozwoju lokalnego publikacja broszury informacyjnej pozwalającej w łatwy, przystępny sposób pokazanie założeń Planu Odnowy Miejscowości, a także wiedzę o dostępnej pomocy; informacja w mediach lokalnych i regionalnych na temat realizacji założeń Planu Odnowy Miejscowości.