Nr 77 wrzesieñ Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej. Tomasz Grzegorz Grosse

Transkrypt

1 Nr 77 wrzesieñ 2007 i Opinie nalizy A Analyses & Opinions Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej Tomasz Grzegorz Grosse Pol ska pre zyd encja w Unii Eu rop ejsk iej bê dzie spra wow ana nie tyl ko po raz pierw szy, lecz tak e wed³ug no wych za sad trak tat owy ch. Oznac za to, e s³abe doœwi adczenie na szego kra ju zo stan ie skon front owa ne z okres em two rzen ia no wych nie formalnych regu³ sprawowania funkcji prezydencji oraz ry wal iza cj¹ kom pet ency jn¹ miê dzy pre zyd encj¹ na rod ow¹ a ur zêd em Prze wodn icz¹cego Rady. Sta wia to szczególne wyzwania przed polsk¹ dyplomacj¹. Kszta³t pol skiej pre zyd encji od nosi siê be zpo œrednio do pol skiej stra teg ii obec noœ ci w Unii. Cho dzi o odp owiedÿ na pod staw owe py tan ia: o po lit yczne cele, ja kim ma s³u yæ pol skie cz³on kos two w Unii i pol ska pre zyd encja? Odp owi edÿ na oba py tan ia wy maga dys kus ji programowej i wypracowania dwóch kluczowych dok umentów: d³ugofalowej strategii polskiego cz³onkostwa w UE oraz stra teg ii przy got owa nia i sprawowania polskiej prezydencji w 2011 roku. Wysi³ek dy plom aty czny na le y sk once ntr owaæ na jed nej dwó ch inic jaty wach po lit yczny ch. Jed nym z tem atów pol skiej pre zyd encji mo e byæ re forma do tychc zaso wej po lit yki sp ójn oœci i po lit yki innowacyjnej Unii. Zasadnicze znaczenie dla powodzenia polskiej prezydencji bêdzie mia³a odbudowa zaufania do Polski oraz autorytetu polskiej dyplomacji i przywództwa politycznego. Niestety, podjêta przed szczytem berliñskim (2007) taktyka negocjacyjna okaza³a siê bardzo kosztowna dla wizerunku Polski w Europie. Wymaga to zakrojonych na szerok¹ skalê i przemyœlanych dzia³añ promocyjnych.

2 2 Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej Przewidywane zmiany traktatowe w zakresie prezydencji Pod staw¹ pro gno zy zmian tra kta to wych w UE s¹ re fo r my in sty tu cjo nalne wpro - wa dzo ne w pro je kcie Tra kta tu Kon sty - tucy jne go. Wed³ug wstê p nych prze wi dy wañ kon fe ren cja miê dzyrz¹dowa od by waj¹ca siê w 2007 roku prze pi sze czêœæ do tycz¹c¹ re - form insty tucjo na l nych nie mal w ca³oœci do no - we go tra kta tu. Ce lem obe cnej pre zy den cji po r - tu ga l skiej jest za ko ñ cze nie kon fe ren cji miê - dzyrz¹do wej przy jê ciem osta te cz ne go te kstu pro je ktu no we go tra kta tu, któ ry okre œla siê ju wstê p nie mia nem liz bo ñ skie go. De kla ro wa na jest rów nie wola za ko ñ cze nia pro ce su ra ty fi ka - cji tego do ku men tu przed wy bo ra mi do Pa r la - men tu Euro pe j skie go w 2009 roku. Je œli po wy - sze pla ny uda siê zre a li zo waæ, to na le y spo dzie - waæ siê, e pol ska pre zy den cja w dru giej po³owie 2011 roku bê dzie spra wo wa na w no - wym sy ste mie insty tucjo na l nym. W sto sun ku do obe cne go sy ste mu, bê dzie to oz na czaæ za sad ni - cze zmnie j sze nie ko m pe ten cji kra ju cz³on ko w - skie go w ro ta cy j nym prze wod ni cze niu Unii. Zgod nie z pro je ktem Tra kta tu Kon sty tu cy j - ne go, doty ch cza so wa ro ta cy j na pre zy den cja spra wo wa na ko le j no przez pa ñ stwa cz³on ko w - skie zo sta je uzu pe³nio na przez urz¹d sta³ego Prze wod nicz¹cego Rady Eu ro pe j skiej. Ponad - to, wzmo c nio no ko m pe ten cje przed sta wi cie la UE odpo wie dzial ne go za pro wa dze nie Wspó l - nej Po li ty ki Za gra ni cz nej i Bez pie cze ñ stwa (WPZiB), któ ry prze wod ni czy Ra dzie ds. Za - gra ni cz nych. W Tra kta cie Kon sty tucy j nym jest on okre œla ny jako mi ni ster spraw za gra ni cz - nych Unii (art. I 28), choæ w no wym tra kta cie za cho wa na zo sta nie na zwa Wy so kie go Przed - sta wi cie la. Oz na cza to w pra kty ce, e pre zy - den cja zo sta³a po dzie lo na miê dzy dwa g³ówne urzê dy, a w za kre sie po li ty ki za gra ni cz nej do - da t ko wo wzmo c nio no po zy cjê Wy so kie go Przed sta wi cie la ds. WPZiB, któ ry jed no cze œ nie bê dzie wi ce prze wod nicz¹cym Ko mi sji Eu ro pej - skiej. Naj wa niejsz¹ zmian¹ tra kta tow¹ jest wpro - wa dze nie sta³ego Prze wod nicz¹cego Rady Eu - ro pe j skiej. Bê dzie on powo³ywa ny na okres dwu i pó³ro cz ny z mo li wo œci¹ jed nora zo we go przed³u e nia ka den cji (art. I 22). Do jego za dañ na le y przy goto wy wa nie i prze wod ni cze nie po - sie dze niom Rady, kie ro wa nie jej pra ca mi, wy - pra cowy wa nie ko m pro mi sów, re pre zen towa nie Rady przed Pa r la men tem Eu ro pe j skim oraz re - pre zen towa nie Unii w sto sun kach za gra ni cz - nych. Pe³ni wiêc isto t ne fun kcje wo bec najwa nie j szej in sty tu cji miê dzyrz¹do wej w Unii gru puj¹cej sze fów rz¹dów lub g³owy pañstw cz³on ko wskich. Urz¹d ten mo e w pra kty ce po - wa nie wp³ywaæ na fun kcjo no wa nie po zo sta - ³ych in sty tu cji miê dzyrz¹do wych, któ rych prze wod ni c two bê dzie rea li zo wa ne przez okre - œlo ne kra je w ra mach pre zy den cji ro ta cy j nej. Wa r to za uwa yæ, e po wie rze nie Prze wod - nicz¹cemu Rady fun kcji repre zenta cy j nych (zw³asz cza w za kre sie sto sun ków ze w nê trz - nych) w za sad ni czy spo sób ogra ni czy doty ch - cza so we obo wi¹zki pre zy den cji. Wpro wa dze nie sta³ego urzê du Prze wod - nicz¹cego Rady Eu ro pe j skiej mia³o na celu wzmo c nie nie przy wó dz twa w Unii. Jest to zwi¹zane z przed³u e niem spra wo wa nia tej fun kcji (z pó³ roku na wet do piê ciu lat), a wiêc za pe w - nie niem od po wied niej ci¹g³oœci prac i kon se k - wen cji rea li zo wa nia ce lów Unii. Ponad to, uz na je siê, e po zy cja prze wod nicz¹cego, któ ry nie mo e pe³niæ ad nej fun kcji w po li ty ce na ro - do wej za gwa ran tu je wiêksz¹ bez stron noœæ spra wo wa nia tego urzê du, zw³asz cza wo bec wp³y wów ze stro ny po szcze gó l nych pañstw cz³on ko wskich. Nie oz na cza to jed nak pe³nej nie zale no œci Prze wod nicz¹cego Rady od wp³ywu na ro do wych in te re sów. W da l szym ci¹gu dla osi¹ga nia ko m pro mi su w Unii de cy - duj¹ce zna cze nie bêd¹ mia³y bo wiem naj wiê k - sze kra je, a pre zy den cja, tak jak obe c nie, bê dzie mu sia³a uw z glêd niaæ ich sta no wi sko. Ponad to, Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 77

3 Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej 3 oso ba pe³ni¹ca fun kcjê prze wod nicz¹cego bê - dzie wy bie ra na w g³oso wa niu kwa li fi ko wan¹ wiê kszo œci¹ g³osów, co stwa rza do da t ko we pole wp³ywu dla naj sil nie j szych kra jów. Je œli prze - wod nicz¹cy bê dzie chcia³ zo staæ wy bra ny po - no w nie, bê dzie mu sia³ pro wa dziæ dzia³ania od - po wia daj¹ce in te re som g³ów nych de cy den tów po li ty cz nych w Ra dzie. Pra kty ka do wo dzi, e sta no wi ska spra wo wa ne w UE nie s¹ po zba wio - ne na ci sków, zw³asz cza ze stro ny kra ju, z któ re - go wy wo dzi siê dany po li tyk. Stwa rza to do da t ko we mo li wo œci nie for mal ne go wp³ywu ze stro ny pa ñ stwa cz³on ko wskie go de le guj¹ce - go kan dy da ta na sta no wi sko prze wod nicz¹cego. Usta no wie nie in sty tu cji Prze wod nicz¹cego Rady zwiê kszy nie ty l ko przy wó dz two i fun k - cjo na l noœæ Unii, lecz prze de wszy stkim wzmo c - ni in stru men ty zarz¹dza nia miê dzyrz¹do we go w Eu ro pie. Wiê ksza spra w noœæ tych in sty tu cji bê dzie jed no cze œ nie ko rzy st na dla g³ów nych de - cy den tów po li ty cz nych w tych in sty tu cjach, zw³asz cza po wzmo c nie niu ich roli w sy ste mie g³oso wa nia pod wójn¹ wiê kszo œci¹. Rola in stru - men tów miê dzyrz¹do wych wzro œ nie ta k e po - przez po wie rze nie Wy so kie mu Przed - sta wi cie lo wi ds. WPZiB wa nej fun kcji w Ko - mi sji Eu ro pe j skiej. Obie zmia ny wzmo c ni¹ ta k - e kon tro lê spra wo wan¹ przez pa ñ stwa cz³on ko wskie nad in sty tu cja mi wspól no to wy mi, zw³asz cza Ko misj¹ Eu ro pejsk¹. Ponad to wpro wa dze nie urzê du Prze wod - nicz¹ce go Rady os³abia doty ch cza so we in stru - men ty pre zy den cji ro ta cy j nej. Od bi je siê to zw³asz cza na kra jach s³ab szych, tj. maj¹cych mnie j sze do œwia d cze nie cz³on ko stwa w Unii oraz mnie j szy po ten cja³ po li ty cz ny, admi ni stra - cyj ny i spo³ecz ny do akty w ne go wp³ywa nia na spra wy eu ro pe j skie. Powo³anie in sty tu cji Prze - wod nicz¹cego Rady zo sta³o do ko na ne pod wp³ywem po sze rze nia Unii do 27 kra jów. Mia³o to uspra w niæ fun kcjo no wa nie Unii, ale jed no - cze œ nie os³abiæ zna cze nie pre zy den cji no wych kra jów cz³on ko wskich, któ re s¹ zna cz nie mniej do œwia d czo ne po li ty cz nie i s³ab sze admi ni stra - cyj nie. Wi¹za³o siê to wiêc z bra kiem za ufa nia do ko m pe ten cji tych kra jów, ale rów nie do ich pro gra mu poli ty cz ne go pro pono wa ne go w tra k - cie spra wo wa nia pre zy den cji. Pre zy den cja spra wo wa na przez kra je cz³on - ko wskie w no wym sy ste mie bê dzie rea li zo wa na w zbli o ny spo sób do obe c nie obo wi¹zuj¹cego. Obe j mie ona po zo sta³e poza Rad¹ Eu ro pejsk¹ i Rad¹ Spraw Za gra ni cz nych in sty tu cje miê - dzyrz¹dowe w Unii. Szcze gó l nie isto t ne zna cze - nie po li ty cz ne bê dzie mia³o prze wod ni c two w Ra dzie Mi ni strów ds. Ogó l nych, Ko mi te cie Sta³ych Przed sta wi cie li (COREPER) oraz w in - nych (bran o wych) sk³adach rady mi ni strów. Pre zy den cja spra wo wa na w tych in sty tu cjach w da l szym ci¹gu bê dzie mia³a du e zna cze nie dla po li ty ki pañstw cz³on ko wskich na are nie eu - ro pe j skiej. Bê dzie jed nak ogra ni czo na przez Prze wod nicz¹cego Rady. Prze j mie on bo wiem prze de wszy stkim ko m pe ten cje w za kre sie na - kre œla nia g³ów nych prio ry te tów dla prac uni j - nych, co oz na cza, e pre zy den cja ro ta cy j na bê dzie mia³a mnie j sze pole wp³ywu na agen dê po szcze gó l nych in sty tu cji miê dzyrz¹do wych. Prze wod nicz¹cy Rady prze j mie rów nie w doœæ du ym sto p niu ko m pe ten cje bro ke ra, zw³asz cza w za kre sie za sad ni czych po ro zu mieñ po li ty cz - nych w Unii. Nie mniej pre zy den cja bê dzie mo g - ³a ta k e wype³niaæ tê fun kcjê, zw³asz cza w od nie sie niu do kon kre t nych spraw dys ku to - wa nych w po szcze gó l nych in sty tu cjach. W naj - wiê kszym sto p niu prze wod nicz¹cy od bie rze ko m pe ten cje doty ch cza so wej pre zy den cji do re - pre zen towa nia Rady Eu ro pe j skiej przed in ny mi in sty tu cja mi wspól no to wy mi oraz re pre zen - towa nia Unii na fo rum za gra ni cz nym. Zmia ny in sty tu cjo nalne do tycz¹ce pre zy den - cji mog¹ przy naj mniej w pocz¹tko wym okre - sie za owo co waæ spo ra mi kom pe ten cyj nymi. Nie wy klu czo ne, e w pra kty ce nast¹pi da l sze po sze rza nie fun kcji Prze wod nicz¹cego Rady. Zmia ny mog¹ rów nie przy nieœæ ko nie cz noœæ re wi zji doty ch cza so wej stra te gii spra wo wa nia pre zy den cji ro ta cy j nej. Pro gram pre zy den cji Analizy i Opinie, 77 Instytut Spraw Publicznych

4 4 Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej mo e w mnie j szym sto p niu od no siæ siê do klu - czo wych dla in te gra cji te ma tów i mo e zejœæ na po ziom spraw bar dziej szcze gó³owych, zwi¹za - nych z aktu a l ny mi pra ca mi legi sla cyj ny mi lub in ny mi bie ¹cymi dzia³ania mi UE. Wzrost li cz by pañstw cz³on ko wskich jest zwi¹zany z wyd³u e niem okre su miê dzy wy ko - ny wa niem fun kcji pre zy den cji przez dany kraj cz³on ko wski. Byæ mo e dla te go za pro pono wa no po mys³ ³¹cze nia pre zy den cji w gru pê trzech pañstw (zob. de kla ra cja dot. art. I 24). Oz na - cza³oby to wyd³u e nie wp³ywu na pre zy den cjê poza pó³ro cz ny okre su wype³nia nia tej fun kcji. Dany kraj bê dzie ucze st ni czyæ w gru pie pre zy - den c kiej na pó³ roku przed i pó³ roku po sa mej pre zy den cji. W przy pa d ku pol skiej pre zy den cji oz na cza³oby to wspó³pra cê z Wê gra mi (przed) i Da ni¹ (po pre zy den cji). Taki za bieg wzmo c ni niew¹tpli wie kon tro lê wza je mnych dzia³añ miê - dzy po szcze gól ny mi kra ja mi. Mo e wiêc pro wa - dziæ za rów no do wzmo c nie nia ko o pe ra cji, jak rów nie ro dziæ kon fli kty kom pe ten cyj ne. Wnio ski dla pol skiej pre zy den cji w 2011 roku Zpun ktu wi dze nia wy zwañ dla pol skiej pre zy den cji, nowy sy stem in sty tu cjo - nalny bê dzie niew¹tpli wie os³abiaæ doty ch cza so wy za kres wp³ywów po li ty cz nych pre zy den cji na ro do wej. Si l nym ogra ni cze niem bê dzie prze de wszy stkim urz¹d sta³ego Prze - wod nicz¹cego Rady, któ ry od bie rze pre zy den cji ko m pe ten cje w za kre sie fun kcji repre zenta cy j - nej. Ponad to, po wa nie os³abi mo li wo œci spra - wo wa nia fun kcji orga ni za to ra agen dy w in sty tu - cjach miê dzyrz¹do wych oraz bro ke ra po ro zu - mieñ miê dzypa ñ stwo wych. Pre zy den cja ro ta - cy j na w wiê kszym sto p niu bê dzie za pe w ne mu - sia³a siê sku piæ na spra wach szcze gó³owych i na bie ¹cym fun kcjo no wa niu in sty tu cji miê - dzyrz¹do wych. Nie wy klu cza to jed nak mo li - wo œci ini cja ty wy po li ty cz nej w za kre sie agen dy pre zy den cji, w tym rów nie w za kre sie wiod¹cego dla da ne go kra ju te ma tu poli ty cz ne go. Na le y ta k e za uwa yæ, e kszta³t pol skiej pre zy den cji po wi nien od no siæ siê bez po œred nio do pol skiej stra te gii obe cno œci w Unii. Cho dzi o o d po wiedÿ na pod sta wo we py ta nie: ja kim ce - lom po li ty cz nym ma s³u yæ pol skie cz³on ko stwo w Unii? Obe cnoœæ w Unii wy ma ga bo wiem od kra ju cz³on ko wskie go akty w no œci po li ty cz nej i z do l no œci do kre o wa nia no wych ini cja tyw. Po - sta wa bie r na lub przy³¹cza nie siê do dys ku sji w o sta t niej fa zie prac legi sla cy j nych przy no si nie wie l ki sku tek dla mo li wo œci rea li zo wa nia w³as nych pla nów po li ty cz nych. Zmu sza do za j mo wa nia po sta wy blo kuj¹cej ewen tu a l ne po - ro zu mie nie, co ne ga ty w nie wp³ywa na wi ze ru - nek da ne go kraju. Ja kie go typu ini cja ty wy po li ty cz ne mo e re a - li zo waæ pol ska dy p lo ma cja? Wa r to przy po m - nieæ przes³anki dla okre œla nia ce lów po li ty ki eu ro pe j skiej. Po win ny one z jed nej stro ny wyp³ywaæ ze stra te gi cz nej wi zji przysz³oœci in - te gra cji eu ro pe j skiej, a z dru giej uw z glêd niaæ spe cy fi kê krajo wych in te re sów i uwa run ko wañ geo poli ty cz nych. Po win ny wiêc od no siæ siê za - rów no do in te re sów ogól noeu rope j skich, jak i krajo wych. Ponad to, dzia³ania na fo rum po li - tyk eu ro pe j skich wy ma gaj¹ zdo l no œci do ko m - pro mi su oraz po szu ki wa nia so ju sz ni ków wœród kra jów cz³on ko wskich, jak rów nie in sty tu cji wspól no to wych. Na tu ra l nym od nie sie niem dla tego typu so ju szy wy daj¹ siê kra je Eu ro py Œrodko wo- Ws chod niej, bo ry kaj¹ce siê z po do b - ny mi do œwia dcze nia mi trans fo r ma cji oraz pro - ble ma mi go spo dar czy mi i spo³ecz ny mi. Ta k e inne kra je s¹sia duj¹ce mog¹ mieæ zbli o ne do Pol ski pro ble my i wspó l ne in te re sy. Cho dzi zw³asz cza o kra je ba se nu Morza Ba³ty c kie go. Wœród nich wa r to wy mie niæ Nie mcy jest to niew¹tpli wie bar dzo wp³ywo wy i po ¹dany part - ner w UE. Wœród li cz nych te ma tów ta kiej wspó³pra cy mo na wy mie niæ wie le za gad nieñ go spo da r - Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 77

5 Euro 2011: Polska prezydencja w Unii Europejskiej 5 czych i spo³ecz nych. Jak siê wy da je, wœród doty ch cza so wych te ma tów syg nali zo wa nych przez polsk¹ dy p lo ma cjê, dwa maj¹ naj wiê ksze zna cze nie stra te gi cz ne. Po pie r wsze, wspó³pra - ca ener ge ty cz na i wpro wa dze nie w tym za kre sie me cha ni z mów eu ro pe j skiej soli da r no œci. Po dru gie, po li ty ka wschod nia UE, zw³asz cza wo - bec Ro sji i Ukra i ny. Wa r to ta k e zwró ciæ uwa gê na re fo r mê do tych - cza so wej po li ty ki spó j no œci i po li ty ki inno wa cy j - nej Unii. Cho dzi o pog³êbie nie rea li zo wa nia ce - lów li z bo ñ skich zwi¹za nych z roz wo jem in nowa cy j nej go spo dar ki w re gio nach pery fe ry j nych UE. Doty ch cza so wa pra kty ka obu in stru men tów po li ty cz nych po ka zu je, e w za sa dzie nie po ma - gaj¹ one w roz wo ju inno wa cy j nej go spo dar ki w s³abiej roz wi jaj¹cych siê re gio nach no wych kra jów cz³on ko wskich. Do stê p ne ba da nia wska - zuj¹ na co raz si l nie j sze ró ni ce miê dzy pó³noc - no- za chod ni¹ i po³udnio wo- ws chod ni¹ czê œci¹ Eu ro py pod wzglê dem roz wo ju go spo dar ki inno - wa cy j nej. Gro zi to utrwa le niem po dzia³u w UE na ob sza ry roz wi jaj¹ce siê wed³ug pa ra dyg ma tu go spo dar ki opa r tej na wie dzy oraz na ob sza ry pe - ry fe ryj ne, opie raj¹ce siê na tra dy cy j nych bran - ach go spo da r czych, ni skich te ch no lo giach i ta niej sile ro bo czej. Lik wi do wa nie tego typu po - dzia³u le y wiêc w in te re sie ca³ej Unii, dla któ rej po wa nym obci¹ e niem po li ty cz nym i spo³ecz - nym mog¹ oka zaæ siê s³abiej roz wi jaj¹ce siê ob - sza ry no wych kra jów cz³on ko wskich. Wspó³pra ca w za kre sie re fo r my po li tyk uni j nych le y rów nie w in te re sie no wych kra jów cz³on ko w - skich i mo e byæ pla t form¹ dla za cie œ nie nia wspó³pra cy miê dzy nimi. Ta k e bli sza wspó³pra ca z kra ja mi skan dy na wski mi w od nie sie niu do roz wo ju inno wa cy j nej go spo dar ki mo e byæ ko rzy st na dla pol skiej pre zy den cji. Bez wzglê du na to, jaki bê dzie osta te cz ny pro - gram pol skiej pre zy den cji, na le y skon cen tro waæ wysi³ki dyp loma ty cz ne na jed nej dwóch ini cja - ty wach. Stra te gia dzia³añ dyp loma ty cz nych po - win na byæ wcze œ niej do brze przy go to wa na i ro z po czy naæ siê z od po wied nim wy prze dze - niem. Wy ma ga to jed nak na kre œle nia na ro do wej stra te gii pol skie go cz³on ko stwa w UE, a wiêc wska za nia naj wa nie j szych ce lów i in stru men - tów rea li zo wa nia po li ty ki na fo rum eu ro pe j skim. Tego typu stra te gii opra co wa nej w d³ugo le t niej per spe kty wie i apro bo wa nej przez g³ówne si³y po li ty cz ne w kra ju nie ste ty nie ma. Wa nym wa run kiem su kce su pre zy den cji jest od po wied nia or ga ni za cja dzia³añ admi ni - stra cyj nych, zw³asz cza ko or dy na cji pra cy ró - nych oœro d ków, odpo wie dzia l nych za po li ty kê eu ro pejsk¹. Ta k e i to za da nie fa kty cz nie wy - kra cza poza ramy przy go to wa nia pol skiej pre zy - den cji i wi¹ e siê z bar dziej za sad ni czym pro ble mem or ga ni za cji pol skiej po li ty ki za gra - ni cz nej. Niew¹tpli wie na le y do ce lo wo po pra - wiæ zarz¹dza nie t¹ po li tyk¹, zw³asz cza miê dzy pa³acem pre zy den c kim, kan ce la ri¹ pre mie ra, re - so r tem spraw za gra ni cz nych i in ny mi in sty tu cja - mi (na przyk³ad Urzê dem Ko mi te tu In te gra cji Eu ro pe j skiej i pol skim przed stawi cie l stwem w Bru kse li). Pre zy den cja bê dzie wy ma ga³a rów - nie od po wied niej mo bi li za cji za so bów ka dro - wych i inte le ktua l nych. Wy ma ga to wprowa dze nia z jed nej stro ny od po wie d nio ukie run - ko wa nych pro gra mów szko le nio wych dla urzêd - ni ków, a z dru giej pod jê cia sy ste maty cz nych prac ana li ty cz nych i eks per ckich. Za sad ni cze zna cz enie dla po wo dze nia pol - skiej pre zy den cji bê dzie mia³a od bu do wa za ufa - nia do Pol ski oraz au to ry te tu pol skiej dy p loma cji i przy wó dz twa poli ty cz ne go. Nie ste ty pod jê ta przed szczy tem be r li ñ skim (w ma r cu 2007 roku) ta kty ka nego cja cy j na oka za³a siê bar dzo ko szto w na dla wi ze run ku Pol ski w Eu ro - pie. Wy ma ga to za kro jo nych na sze rok¹ ska lê i prze my œla nych dzia³añ pro mo cy j nych. Klu - czem dla zmia ny tego wi ze run ku mog³yby staæ siê nowe pol skie ini cja ty wy eu ro pe j skie, któ re by³yby zgod ne z ogóln¹ stra te gi¹ rz¹du w za kre - sie po li ty ki na fo rum uni j nym, a ta k e pol skiej stra te gii spra wo wa nia pre zy den cji. Analizy i Opinie, 77 Instytut Spraw Publicznych

6 Publikacje Tomasza Grzegorza Grosse, które ostatnio ukaza³y siê nak³adem Instytutu Spraw Publicznych Zapobieganie korupcji w wykorzystaniu funduszy unijnych Tomasz Grzegorz Grosse (red.), Warszawa 2007, str. 112, cena 18,00 z³. Raport przedstawia wyniki badañ Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, wykorzystuj¹cego fundusze strukturalne UE w okresie bud etowym Wnioski i rekomendacje sformu³owane w raporcie powinny wp³yn¹æ na organizacjê i ustalanie procedur decyzyjnych, ale równie co niezwykle istotne na poziom i jakoœæ ich realizacji na ni szym i najni szym szczeblu, który jak pokaza³y badania nie jest zadowalaj¹cy. Analiza mo liwoœci wprowadzenia regionalnego systemu zarz¹dzania funduszami strukturalnymi UE w Polsce w latach Tomasz Grzegorz Grosse (red.), Warszawa 2005, str. 143, cena 20,00 z³. Celem raportu jest analiza uwarunkowañ prawnych, organizacyjnych i finansowych umo liwiaj¹cych wprowadzenie zdecentralizowanego systemu wdra ania funduszy strukturalnych w okresie bud etowym UE na lata Zaprezentowane s¹ dwie ekspertyzy. Pierwsza, koncentruje siê na zagadnieniach finansowych i zagadnieniach decentralizacji zarz¹dzania funduszami strukturalnymi UE. Druga odnosi siê g³ównie do zagadnieñ organizacyjnych zwi¹zanych z systemem wdra ania funduszy strukturalnych. Polityka regionalna Unii Europejskiej Przyk³ad Grecji, W³och, Irlandii i wnioski dla Polski Tomasz Grzegorz Grosse. Warszawa 2004, str Oddawana w rêce czytelników ksi¹ ka jest drugim wydaniem publikacji pierwotnie opublikowanej w roku 2000 przez Instytut Spraw Publicznych. Zosta³a ona gruntownie poprawiona i uaktualniona. Wa nym uzupe³nieniem obecnej ksi¹ ki jest rozdzia³ dotycz¹cy problematyki teoretycznej, przybli aj¹cy czytelnikowi debatê intelektualistów na temat czynników odpowiedzialnych za rozwój gospodarczy i rolê polityk publicznych dla rozwoju regionalnego. Poszerzono równie rozdzia³ dotycz¹cy polityki spójnoœci Unii Europejskiej oraz polskiej polityki rozwoju regionalnego. Publikacje mo na zamawiaæ: za poœrednictwem strony internetowej: poczt¹ elektroniczn¹: publikacje@isp.org.pl telefonicznie: (22) faxem: (22) listownie: Warszawa, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, ul. Szpitalna 5 lok. 22. Dr To masz Grze gorz Gros se jest ekspertem Instytutu Spraw Publicznych. Zajmuje siê problematyk¹ integracji euro - pejskiej, funkcjonowania administracji publicznej i polityki regionalnej. W ostatnim czasie nak³adem ISP ukaza³y siê jego pu b li ka cje: Po li ty ka re gio na l na UE. Przyk³ad W³och, Gre cji, Ir lan dii i Pol ski (2004), Ana li za mo li wo œci wpro wa dze nia regionalnego systemu zarz¹dzania funduszami regionalnymi UE w Polsce w latach (2005), Zapobieganie ko - ru pcji w wy ko rzy sta niu fun du szy uni j nych (2007). Wkró t ce, rów nie nak³adem ISP, uka e siê jego naj no wsza ksi¹ ka: Innowacyjna gospodarka na peryferiach? Ana li zy i Opi nie nr 77, wrzesieñ 2007 Ana li zy i Opi nie se ria kilku stro ni co wych ana liz do tycz¹cych wa nych tematów dla Polski i Europy. W ten sposób Instytut Spraw Publicznych chce aktywnie w³¹czyæ siê w debatê publiczn¹ pokazywaæ istotne problemy, czêsto nieobecne w polskiej i ogólnoeuropejskiej debacie, oraz proponowaæ konkretne rozwi¹zania. Tematyka poruszana w Analizach i Opiniach obejmuje zagadnienia zwi¹zane m.in. z integracj¹ europejsk¹, polityk¹ spo ³eczn¹, edukacj¹, administracj¹ publiczn¹, polityk¹ migracyjn¹ i polityk¹ wschodni¹. Redaguj¹: Jacek Kucharczyk Dyrektor Programowy ISP Jaros³aw Æwiek-Karpowicz, jarek.cwiek@isp.org.pl Adres: Instytut Spraw Publicznych ul. Szpitalna 5 lok. 22, Warszawa tel , fax isp@isp.org.pl,