Spojrzenie na historię, czyli jak rodziła się tolerancja. Bp Zygmunt Pawłowicz

Transkrypt

1 Spojrzenie na historię, czyli jak rodziła się tolerancja 1 Bp Zygmunt Pawłowicz LEKSYKON KOŚCIOŁÓW, RUCHÓW RELIGIJNYCH I SEKT W POLSCE

2 Spojrzenie na historię, czyli jak rodziła się tolerancja 3 Bp Zygmunt Pawłowicz Leksykon Kościołów, ruchów religijnych i sekt w Polsce Częstochowa 2008

3 4 Tolerancja w Polsce i na świecie Redaktor serii: ks. Ireneusz Skubiś Redaktor tomu: Karolina Jadczyk Redakcja techniczna: Agnieszka Gniadkowska-Kątny Projekt okładki: Adam Kołkiewicz Biblioteka Niedzieli tom 201 ISBN Copyright by Kuria Metropolitalna w Częstochowie Tygodnik Katolicki Niedziela ul. 3 Maja Częstochowa tel. (0-34) fax (0-34) , redakcja@niedziela.pl Częstochowa 2008, Wydanie I Druk i oprawa: Drukarnia im. A. Półtawskiego, ul. Krakowska 62, Kielce

4 Od autora 5 SPIS TREŚCI Wprowadzenie KOŚCIÓŁ KATOLICKI Kościół rzymskokatolicki Powstanie Kościoła i jego przymioty Doktryna Wyznanie Wiary Katechizm Kościoła Katolickiego Wykład wiary Kościoła i nauki katolickiej w ujęciu KKK Rozwój Kościoła Kościół apostolski Kościół starożytny Kościół w średniowieczu Kościół w czasach nowożytnych Rozwój Kościoła w Polsce Struktury Kościoła powszechnego Struktury Kościoła w Polsce Kościół greckokatolicki Kościół bizantyjsko-słowiański Kościół ormiańskokatolicki Życie i rozwój Kościoła w Polsce KOŚCIOŁY CHRZEŚCIJAŃSKIE Kościoły Wschodnie Kościół prawosławny Autokefaliczne Kościoły Prawosławne Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny Kościoły związane z reformą protestancką Kościół ewangelicko-augsburski Kościół ewangelicko-reformowany Polski Kościół Chrześcijan Baptystów w RP... 64

5 6 Spis treści Biblijny Kościół Baptystyczny Zbór Ewangelicko-Baptystyczny Menonici Kościół anglikański Kwakrzy Kościół metodystyczny Armia Zbawienia Nurt ewangelicznych chrześcijan Kościół Ewangelicznych Chrześcijan Kościół Ewangeliczny Misja Łaski Zbór Ewangeliczny Betel w Warszawie Zbór Ewangeliczny Agape Zbór Ewangeliczny Jeruzalem w Żywcu Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna Misja Centrum Służby Życia Kościoły Chrystusowe Kościół Chrystusowy w RP Kościół Zborów Chrystusowych Warszawski Kościół Chrystusowy Kościoły Wolne (Braterskie Darbyzm) Kościół Wolnych Chrześcijan Stowarzyszenie Zborów Chrześcijan Polski Ewangeliczny Kościół Braterski w Tarnowskich Górach Zbór Wolnych Chrześcijan w Jaworznie Urząd Apostolski Jezusa Chrystusa Ewangeliczny Związek Braterski Nurt adwentystyczny Kościół Adwentystów Dnia Siódmego Kościół Chrześcijan Dnia Sobotniego Zbory Boże Chrześcijan Dnia Siódmego Adwentyści Dnia Siódmego Poruszenie Reformacyjne Kościół Reformowany Adwentystów Dnia Siódmego Nurt starokatolicki Kościół Polskokatolicki Kościół Starokatolicki w RP Starokatolicki Kościół Mariawitów Nurt zielonoświątkowy... 89

6 Spis treści 7 Kościół Zielonoświątkowy Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej w RP Kościół Boży w Chrystusie Zbór Stanowczych Chrześcijan Zbór Ewangelicznych Chrześcijan w Duchu Apostolskim Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa Zbór Ewangelii Łaski Centrum Biblijne Jezus jest Panem Kościół Chrystus dla wszystkich Małe Wspólnoty Kościoły lokalne Wspólnoty eksrzymskokatolickie Ruch Nowego Życia YMCA Warszawski Kościół Międzynarodowy Ekumenizm Początek i rozwój Dialog ekumeniczny Drogi realizacji Trudności Po trzydziestu latach Papież Benedykt XVI. Przemówienie w Kolonii Papież Benedykt XVI o ekumenizmie, Warszawa RELIGIE NIECHRZEŚCIJAŃSKIE Judaizm Islam Hinduizm Buddyzm Bahaizm Narodowe Zgromadzenie Duchowe Bahaitów w Polsce (Wiara Bahai w Polsce) Karaimi Karaimski Związek Religijny Religie Chin: konfucjanizm i taoizm Religia Japonii sintoizm Unitarianizm Jednota Braci Polskich Wspólnota Unitarian Uniwersalistów w RP

7 8 Spis treści Kościół Unitariański SEKTY Pojęcie sekty Określenie prawodawcze Określenia naukowe Problem sekt w dokumencie watykańskim Przyczyny szerzenia się sekt Techniki werbowania i szkolenia, sposoby indoktrynacji Grupy najbardziej narażone na wpływ sekt Typologia sekt w Polsce Sekty posługujące się Biblią Strażnica Towarzystwo Biblijne i Traktatowe. Zarejestrowany Związek Wyznania Świadków Jehowy Ruchy badackie Nowoapostolski Kościół w Polsce Kościół Katolicki Mariawitów Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich Mormoni Końcowe wnioski odnoszące się do sekt posługujących się Biblią Sekty destrukcyjne Kościół Zjednoczeniowy, czyli Ruch pod wezwaniem Ducha Świętego dla Zjednoczenia Chrześcijaństwa Światowego (zwany Kościołem S. M. Muna) Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny Kościół scjentologiczny Grupy satanistyczne Wspólnota Niezależnych Zgromadzeń Misyjnych Rodzina Inne sekty destrukcyjne Końcowe wnioski dotyczące sekt destrukcyjnych Orientalne ruchy religijne Hinduizm podstawowe źródło ruchów orientalnych Związki wyznaniowe powiązane z hinduizmem Buddyzm podstawowe źródło ruchów zenistycznych Związki wyznaniowe powiązane z buddyzmem

8 Spis treści 9 Stanowisko Kościoła wobec orientalnych ruchów religijnych Ruchy oparte na nowych objawieniach Maryjne Dzieło Pokuty Stanowisko Kościoła katolickiego wobec objawień prywatnych Katechizm Kościoła Katolickiego o objawieniach prywatnych RUCHY PARARELIGIJNE I ŚWIATOPOGLĄDOWE Ruchy parareligijne Filozoficzne i religioznawcze źródła ruchów parareligijnych Astrologia Ezoteryzm Gnoza Neognoza Magia Okultyzm Reinkarnacja Spirytyzm Teozofia i antropozofia New Age Zachodni Zakon Sufi Misja Uzdrawiania Świadomości i Atmosfery Agnihotra Subud Związek Wyznaniowy Eckankar w Polsce Stowarzyszenie Chrześcijańskiej Nauki Wspólnota Religijna Lectorium Rosicrucianum Wspólnota Nauk Różokrzyża Polska Wspólnota Różokrzyżowa Instytut Wiedzy Transcendentalnej Medytacyjne Stowarzyszenie Najwyższej Mistrzyni Czing Hai Stowarzyszenie Sathya Sai Baby Reiki Związki światopoglądowe Religie zastępcze Masoneria Stanowisko Kościoła wobec masonerii

9 10 Spis treści Wolnomyśliciele Ateizm i ateiści Nauczanie Kościoła o ateizmie Stanowisko Kościoła wobec ateistów Czym jest agnostycyzm? Różne stowarzyszenia ateistyczne Rodzimy Kościół Polski Zrzeszenie Rodzimej Wiary Polski Kościół Słowiański Kościół Panteistyczny Pneuma Zgromadzenie Braci i Sióstr Politeistów Ruch Raeliański Sumoi Centrum Doskonalenia Człowieka Komitet Pokoju Sri Chinmoya Metoda Silvy Amway SYTUACJA SEKT, RUCHÓW RELIGIJNYCH I ŚWIATOPOGLĄDOWYCH W POLSCE Liczba sekt w Polsce Przyczyny szerzenia się sekt w Polsce Postawa katolików wobec sekt Działania w wymiarze parafii Działalność w wymiarze diecezji Ośrodki informacji o sektach i ruchach religijnych STANOWISKO KOŚCIOŁA I PAŃSTWA POLSKIEGO WOBEC WOLNOŚCI RELIGIJNEJ Stanowisko Kościoła wobec wolności religijnej Stanowisko państwa polskiego wobec wolności religijnej Końcowe refleksje Modlitwa do Maryi, Matki nadziei aneks Lefebvre i lefebryści Sekty albo nowe ruchy religijne wyzwanie duszpasterskie

10 Spis treści 11 Karta ekumeniczna Skorowidz skrótów Skorowidz bibliograficzny Skorowidz alfabetyczny