Numeracja Psalmów. W BT w nawiasach podano numerację LXX i Wulgaty*

Transkrypt

1 Księga Psalmów 1

2 2 Numeracja Psalmów BH LXX i Wulgata* Ps 1 8 Ps 1-8 Ps 9-10 Ps 9 Ps Ps Ps Ps 113 Ps 116,1-9 Ps 114 Ps 116,10-19 Ps 115 Ps Ps Ps 147,1-11 Ps 146 Ps 147,12-20 Ps 147 Ps Ps W BT w nawiasach podano numerację LXX i Wulgaty*

3 3 Tytuły Psalmów Tytuły zawierają zazwyczaj informacje: imię osoby (zasadniczo autora Psalmu) historyczne okoliczności powstania Psalmu gatunek literacki utworu wskazówki o melodii lub rodzaju instrumentów, przy akompaniamencie których Psalm ma być wykonany wskazówki liturgiczne o przeznaczeniu Psalmu na konkretne uroczystości Tytuły nie pochodzą od autorów i nie są natchnione Ma je już LXX 73 z nich przypisuje autorstwo Dawidowi, 13 z nich łączy się z konkretnymi wydarzeniami (Ps 3; 7; 18; 34; 51; 52; 54; 56; 57; 59; 60; 63; 142)

4 4 Związek z Dawidem Hebrajski zwrot dwid"l. (lədāwid) może oznaczać: napisany przez Dawida, dla Dawida, o Dawidzie, należący do Dawida (tzn. do Dawidowej kolekcji psalmów).

5 5 Związek z Dawidem Ps 51,1-2: Kierownikowi chóru. Psalm. Dawida, gdy przybył do niego prorok Natan po jego grzechu z Batszebą (por. 2 Sm 12) Ps 52,1-2: Kierownikowi chóru. Pieśń pouczająca. Dawidowa. Gdy Edomita Doeg przybył i zawiadomił Saula w słowach: «Dawid wszedł do domu Achimeleka» (por. 1 Sm 22) muzyczne zdolności Dawida (1 Sm 16,14-23), komponowanie pieśni i psalmów (2 Sm 1; 3,33-34; 22; 23,1-7)

6 6 Związek z Dawidem Dawid, stary i syty dni, ustanowił Salomona, swego syna, królem nad Izraelem. I zgromadził wszystkich książąt izraelskich, kapłanów i lewitów. Kiedy policzono lewitów od trzydziestu lat i wyżej, liczba ich według spisu mężczyzn wynosiła trzydzieści osiem tysięcy. Z tych dwadzieścia cztery tysiące spełniało pracę w domu Pańskim; pisarzy i sędziów było sześć tysięcy. Odźwiernych było cztery tysiące, a cztery tysiące wychwalało Pana na instrumentach, które [Dawid] sprawił w tym celu (1 Krn 23,1-5) Każdym swym czynem oddał chwałę Świętemu i Najwyższemu; słowami uwielbienia z całego serca swego śpiewał hymny i umiłował Tego, który go stworzył. Postawił przed ołtarzem śpiewających psalmy i mile płynął dźwięk ich głosów; świętom nadał przepych i upiększył doskonale uroczystości, aby wychwalano święte imię Pana i by przybytek już od rana rozbrzmiewał echem (Syr 47,8-10)

7 7 Inni autorzy Psalmy przypisane innym osobom: 12 psalmów Asafowi (Ps 50; 73-83) por. 1 Krn 15,17; 16,4-5 2 psalmy Salomonowi (Ps 72; 127) por. 1 Krl 5,12 1 psalm Hemanowi Ezrachicie (Ps 88) por. 1 Krn 15,16-17; 16,41-42; 25,1-6 1 psalm Etanowi Ezrachicie (Ps 89) por. 1 Krn 2,6; 6,29; 15,19 1 psalm Mojżeszowi (Ps 90) 3 psalmy Jedutunowi (Ps 39; 62; 77) por. 1 Krn 25,1 11 psalmów synom Koracha (Ps 42+43; 44-49; 84; 85; 87; 88)

8 8 Podział Psalmów Pięć grup psalmów oznaczonych jako Dawidowe Pierwszy Psałterz Dawidowy: Ps 3-41 Drugi Psałterz Dawidowy: Ps Trzeci Psałterz Dawidowy: Ps Czwarty Psałterz Dawidowy: Ps Piąty Psałterz Dawidowy: Ps Psalmy Asafowe: Ps 50; Psalmy synów Koracha: Ps 42-49; 84-85; A B C B A Pss Asafa Pss Dawida Pss Asafa (50) (51-72) (73-83) Pss synów Koracha (42-49) Pss synów Koracha (84-88)

9 9 Podział Psalmów I. Hymny a) hymny właściwe: 8, 19, 29, 33, 100, 103, 104, 111, 113, 114, 117, 145, 146, 148, 149, 150; b) psalmy o królowaniu JHWH: 47, 93, 96, 97, 98, 99; c) pieśni o Syjonie: 46, 48, 76, 84, 87, 122. II. Lamentacje a) lamentacje jednostki: 5, 6, 7, 13, 17, 22, 25, 26, 28, 31, 35, 36, 38, 39, 42, 43, 51, 54, 55, 56, 57, 59, 61, 63, 64, 69, 70, 71, 86, 88, 102, 109, 120, 130, 140, 141, 142, 143; b) psalmy ufności jednostki: 3, 4, 11, 16, 23, 27, 62, 121, 131; c) lamentacje narodu: 12, 44, 58, 60, 74, 77, 79, 80, 82, 85, 90, 94, 106, 108, 123, 126, 127; d) psalmy ufności narodu: 115, 125, 129. III. Dziękczynienia a) dziękczynienie jednostki: 9, 10, 30, 32, 34, 40 (ww. 2-12), 41, 92, 107, 116, 138; b) dziękczynienie narodu: 65, 66, 67, 68, 118, 124. IV. Psalmy królewskie: 2, 18, 20, 21, 45, 72, 89, 101, 110, 132, 144. V. Psalmy dydaktyczne a) mądrościowe: 1, 37, 49, 73, 91, 112, 119, 127, 128, 133, 139; b) historyczne: 78, 105; c) upominające: 14, 50, 52, 53, 75, 81, 95; d) liturgiczne: 15, 24, 134.

10 10 lamentacja uwielbienie uwielbienie lamentacja Ps 1 Dwie drogi Ps 2 2 Sm 7? Ps 3-41 Ps Ps Ps Ps Ps 41,14: Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, od wieku aż po wiek! Amen, amen. Ps 72,18-19: Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, który sam jeden czyni cuda! Błogosławione na wieki chwalebne Jego imię; niech się cała ziemia napełni Jego chwałą! Niech się tak stanie - niech się stanie! Ps 89,53: Niech będzie błogosławiony Pan na wieki! Amen. Amen. Ps 106,48: Błogosławiony Pan, Bóg Izraela, od wieków na wieki! Ps 146 Ps 147 Ps 148 Ps 149 Ps 1,1: Szczęśliwy mąż, który nie idzie za radą występnych, nie wchodzi na drogę grzeszników i nie siada w kole szyderców Ps 2,12: Szczęśliwi wszyscy, co w Nim szukają ucieczki. Ps 150

11 11 Tematyka w pigułce Psałterz nawiązuje do (przykłady): Tory: przywiązanie do Prawa; Ksiąg historycznych: opowiadania o przeszłości Narodu Wybranego; Proroków: walka o sprawiedliwość, czasy i wydarzenia mesjańskie; Ksiąg mądrościowych: przeznaczenie człowieka, problem odpłaty, zasady moralnego postępowania.

12 12 Psalmy złorzeczące - przykłady Ps 137,8-9: Córo Babilonu, niszczycielko, szczęśliwy, kto ci odpłaci za zło, jakie nam wyrządziłaś! Szczęśliwy, kto schwyci i rozbije o skałę twoje dzieci. Ps 109,9-14: Niechaj jego synowie będą sierotami, a jego żona niech zostanie wdową! Niech jego dzieci wciąż się tułają i żebrzą, i niech ostaną wygnane z rumowisk! Niechaj lichwiarz czyha na całą jego posiadłość, a obcy niech rozdrapią owoc jego pracy! Niech nikt nie okaże mu życzliwości, niech nikt się nie zlituje nad jego dziećmi! Niech jego potomstwo ulegnie zatracie; niech w drugim pokoleniu zaginie ich imię! Niech Pan zapamięta winę jego ojców, niech grzech jego matki nie będzie zgładzony!

13 13 Psalmy złorzeczące jak ugryźć? nie ma psalmów złorzeczących jako takich, są w nich jedynie złorzeczenia praktyki ST nie są jeszcze doskonałe pedagogia Boga człowiek Wschodu uważał swoich osobistych wrogów za wrogów Boga, a złorzeczenia są wyraźnym lub domyślnym wezwaniem sądu Bożego ufam w Tobie - myśl każdej modlitwy w psalmach zawierających złorzeczenia

14 14 Psalmy złorzeczące czy potrzebne? ciemna strona człowieka emocje tłumienie prowadzi do zguby złorzeczenia też trzeba oddać Bogu złorzeczenia odniesione do grzesznika, który jest we mnie

15 15 Najbliższe spotkania 25 stycznia, godz. 20:00 1 lutego, godz. 20:00