Wskazówki dla osób zdających egzaminy: HISTORIA I FILOZOFIA PSYCHOLOGII PROCESU

Transkrypt

1 Wskazówki dla osób zdających egzaminy: HISTORIA I FILOZOFIA PSYCHOLOGII PROCESU Historia psychologii i psychoterapii - Główne nurty myśli psychologicznej podstawowe założenia (psychoanaliza, behawioryzm, psychologia humanistyczna, psychologia poznawcza, psychologia transpersonalna) - Kierunki psychoterapeutyczne (psychoanaliza, Jung, Rogers, Gestalt, psychologia egzystencjalna, psychologia behawioralno-poznawcza, szkoły systemowe): założenia dotyczące natury ludzkiej, podstawowe cele i wartości, główne metody pracy. Porównanie z psychologią procesu. - Podstawy psychologii C.G.Junga: pojęcie kompleksu, finalizm, energia psychiczna, nieświadomość indywidualna i zbiorowa, proces indywiduacji, archetypy, alchemia, kompensacja Koncepcje filozoficzne - Idee procesu w taoizmie: podstawy myślenia taoistycznego (Tao Te King), pojęcia wu-wei, jin-jang, zmiana cykliczna - Idee procesu w alchemii: fazy procesu alchemicznego, Merkuriusz, kamień filozoficzny - Orientacja na zmiany w filozofii europejskiej Mitologie - Idee procesu w mitologii: różne motywy mitologiczne, myślenie w kategoriach przepływu i procesu w mitach, związki miedzy mitem a śniącym ciałem TEORIA PROCESU Teorie i metateorie, nowy paradygmat Paradygmaty i zmiany paradygmatów Ewolucyjne i rewolucyjne teorie rozwoju nauki Podejścia przyczynowe i finalistyczne lub teleologiczne w nauce i w psychoterapii Obserwacja empiryczna: zależność od uznawanego paradygmatu i teorii, wpływ obserwatora na obserwowane zjawisko Nowa fizyka, kwantowa wizja świata a psychologia procesu; kwantowa wizja rzeczywistości: prawdopodobieństwo; cząstki i fale; zasada nieoznaczoności rola obserwatora Koncepcje związane z nowym paradygmatem : Bohm - Ukryty porządek, Fala pilotująca, Sheldrake- Pola morfogenetyczne, Capra fizyka a filozofia wschodu, Proces Orientacja na proces a orientacja na stan Definicja procesu Przepływ świadomości Świadomość sygnałów i komunikacji a świadomość wzorców organizujących doświadczenie Orientacja na stan i orientacja na proces: - w różnych koncepcjach psychologicznych - w fizyce klasycznej i współczesnej - w różnych systemach medycznych Zależność nastawień i technik stosowanych w terapii od orientacji na stan lub proces 1 / 6

2 Metaumiejętności Struktura procesu w koncepcji pracy z procesem (w odniesieniu do jednostki, relacji, grupy) Procesy pierwotne i wtórne Kanały proste i złożone Kanały zajęte i niezajęte Progi, figury progowe, znaczenie progów Systemy przekonań a progi Poziomy percepcji/rzeczywistości: Esencja, Kraina Snów, Uzgodniona Rzeczywistość Ziemia jako element procesu indywidualnego, praca w oparciu o Ziemię, wektory Śniące ciało umysł kwantowy umysł procesowy Dynamika procesu Przepływ informacji w postaci sygnałów Podwójne sygnały jako wyraz prób komunikacji ze strony różnych postaci ze snu Metakomunikacja Zasada zachowania informacji Zmiany kanałów Praca na różnych poziomach rzeczywistości KANAŁ WIZUALNY Zorientowana na proces praca ze snami - Sny a proces śnienia - Struktura procesów we śnie (procesy pierwotne, wtórne, progi) - Różne metody docierania do procesu śnienia kryjącego się za snem Praca z materiałem wizualnym w psychologii procesu metody amplifikacji materiału wizualnego marzenia na jawie, przejrzyste śnienie, wizje, halucynacje wzrokowe techniki pracy (wyobrażenia, fantazja, bajki, rysunek i inne działania plastyczne, komiks, szkic energetyczny) krytyk wewnętrzny w kanale wizualnym Wykorzystanie baśni i mitów w pracy terapeutycznej - europejskie i poza-europejskie baśnie i mity - rozumienie mitów i baśni w ich kulturowym kontekście - wybrane koncepcje psychologiczne dotyczące baśni i mitów Praca ze snami w wybranych ujęciach psychologicznych - Freud: założenia, cele, metody pracy ze snami - Jung: rozumienie i interpretacja snów na gruncie psychologii analitycznej: kompensacyjna funkcja snów, interpretacja na poziomie indywidualnym, nieświadomość zbiorowa i archetypy w snach, sny z dzieciństwa, mit życiowy; metody -Perls: praca ze snami w terapii Gestalt - Moreno: psychodrama i praca ze snami Inne metody pracy z materiałem wizualnym Terapia przez sztukę podstawowe założenia Interpretacja rysunków podstawowe założenia Praca ze snami w innych kulturach - Znaczenie snów w wybranych rdzennych kulturach przykłady - Sny i szamanizm, wizje, "vision quests" (wyprawy w poszukiwaniu wizji) 2 / 6

3 KANAŁ SŁUCHOWY Podstawowe informacje z zakresu komunikacji interpersonalnej - Techniki aktywnego słuchania - Komunikaty Ja Transformacje językowe w NLP - Struktura powierzchniowa i struktura głęboka - Podstawowe transformacje: pominięcia, generalizacje, zniekształcenia Praca w kanale słuchowym w psychologii procesu - Struktura zdania a struktura procesu - Praca z sygnałami dźwiękowymi (muzyka, para-język) -Interwencje w kanale słuchowym - Krytyk wewnętrzny w kanale słuchowym Symptomy w kanale słuchowym w różnych podejściach i pracy z procesem - Omamy słuchowe psychopatologia i praca z procesem - Niedosłyszenie, głuchota różne podejścia - Jąkanie psychologia procesu i inne metody pracy KANAŁ PROPRIOCEPCJI (osoby, które rozpoczęły zdawanie egzaminów od stycznia 2012 zdają połączony egzamin Praca w kanale ruchu i propriocepcji) Praca z doświadczeniami proprioceptywnymi w psychologii procesu - Pojęcie śniącego ciała - Doświadczenia proprioceptywne zauważanie i amplifikacja - Założenia dotyczące pracy z symptomami i innymi doświadczeniami z ciała w psychologii procesu - Metody pracy z symptomami ( praca z doświadczeniem symptomu; twórca/ofiara symptomu; docieranie do energii twórcy symptomu; różne sposoby facylitacji konfliktu między twórcą a ofiarą symptomu, w tym praca wektorowa i praca na poziomie esencji) - Praca z symptomami chronicznymi - Praca z ciężarem i innymi odrzucanymi aspektami ciała - Podstawy pracy z osobami w śpiączce Koncepcje pracy z ciałem w psychologii podstawowe założenia - Reich, Lowen - metoda Feldenkreisa, - technika Aleksandra - Rolfing Różne systemy medyczne porównanie podstawowych założeń i metod - Porównanie założeń i celów klasycznej zachodniej medycyny i pracy z procesem - Medycyna zachodnia homeopatia, medycyna chińska, tybetańska, Ajurweda, szamanizm Przykładowe koncepcje masażu KANAŁ RUCHU Ruch jako kanał przepływu doświadczenia Ruch pierwotny i wtórny Amplifikacje w kanale ruchu Progi w kanale ruchu Praca z tendencjami do ruchu Praca wektorowa Wybrane koncepcje pracy z ruchem 3 / 6

4 Koncepcja ruchu autentycznego Mary Whitehouse Terapia tańcem i ruchem Joan Chodorow Jak obserwować ruch (np. system Labana) Inne koncepcje wykorzystujące ruch / taniec w psychoterapii Taniec Funkcje tańca w różnych kulturach, miejscach, czasach Taniec transowy, rytuały Taniec w kulturze zachodu; taniec klasyczny a taniec nowoczesny Wschodnie praktyki związane z ruchem Ciało i psychika we wschodnich sztukach walki; filozofia sztuk walki, przykłady Medytacja w ruchu Podstawowe informacje dotyczące Jogi KANAŁ RELACJI Podstawowe pojęcia i metody w zorientowanej na proces pracy z relacjami Poziomy pracy z relacjami: intrapsychiczny, interpersonalny, polowy Relacja jako kanał w doświadczeniu indywidualnym (we własnej relacji, jako proces długoterminowy/ mityczny vs. krótkoterminowy/ nowy lub momentalny aspekt relacji) Komunikacja w relacji (sygnały, podwójne sygnały, progi, podwójne progi) Mit relacyjny, pole relacji, nielokalne zjawiska w relacji Praca z konfliktem w psychologii procesu (etapy rozwiązywania konfliktu, dopełnianie stanowisk, przyjmowanie oskarżeń, obrona przed oskarżeniami) Jasne / mroczne sny Rangi, różnica rang Seksualność i problemy seksualne; problematyka płci, gender, orientacji seksualnej w psychologii procesu Krytyk wewnętrzny w kanale relacji Przemoc, nadużycia, współuzależnienie procedura pracy z nadużyciami współuzależnienie - w pracy z procesem i innych koncepcjach Inne koncepcje i formy terapii par i rodzin Terapia systemowa, komunikacyjna, strukturalna Wybrane psychologiczne koncepcje miłości (np. Fromm, May, Wellwood, Wojciszke) Zjawiska relacyjne w sytuacji terapeutycznej przeniesienie, przeciwprzeniesienie, zaśnienie specyfika relacji terapeutycznej -podstawowe cechy, zasady, zagadnienia etyczne Przemoc, nadużycia, współuzależnienia rangi, różnica rang procedura pracy z nadużyciami współuzależnienie - w pracy z procesem i innych koncepcjach ODMIENNE STANY ŚWIADOMOŚCI Odmienne stany i praca z procesem pojęcia: stany odmienne, stany ekstremalne, transy, metakomuniacja, Uzgodniona Rzeczywistość vs. doświadczenia nieuzgodnione, Cienie Miasta metody pracy z odmiennymi stanami świadomości cele i metody pracy ze stanami ekstremalnymi zauważanie i procesowanie transów i stanów zamrożenia 4 / 6

5 praca ze śpiączką Uzależnienia w psychologii procesu i innych podejściach koncepcje powstawania i leczenia uzależnień podstawy ruchu AA uzależnienia i tendencje do uzależnień w pracy z procesem praca nad dopełnianiem stanu, osobowością substancji / wzorca; mierzenie się z doświadczeniem kryjącym się za uzależnieniem uzależnienia i mit życiowy zaburzenia jedzenia w pracy z procesem i innych ujęciach Podstawy psychopatologii - Struktura podręcznika DSM IV i podstawowe pojęcia używane w psychopatologii (osie, symptomy, syndromy, choroba) - Kryteria definicyjne wybranych zaburzeń (depresja, zaburzenie dwubiegunowe, schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne; zaburzenia osobowości) - Typy uzależnień, uzależnienia a nadużywanie substancji Różne sposoby rozumienia zaburzeń psychicznych podstawowe idee psychologii transpersonalnej w porównaniu z innymi szkołami terapii; przykładowe idee, koncepcje (np. Grof, Wilber, Tart) koncepcje R. Lainga zaburzenia psychiczne w ujęciu szkoły komunikacyjnej i terapii systemowej psychoanalityczne ujęcie zaburzeń psychicznych Szamanizm odmienne stany w szamanizmie różnice między podróżą szamańską a chorobą psychiczną Śmierć i umieranie psychologiczne podejścia do problematyki umierania i żałoby KANAŁ ŚWIATA WSKAZÓWKI Świat jako kanał w doświadczeniu jednostki - praca z sygnałami pochodzącymi z kanału świata - synchroniczności Praca z grupą - cele i formy pracy z grupą (proces grupowy, open forum, praca z organizacją) - role a jednostki - pierwotny i wtórny proces grupy - "proces grupowy" w ujęciu psychologii procesu (etapy, polaryzacje, role duchy, gorące miejsca) Praca ze światem (Worldwork) - idea Głębokiej Demokracji i jej wykorzystanie w praktyce - rangi i przywileje - psychologia mniejszości i większości - praca z konfliktem grupie PRACA WEWNĘTRZNA Założenia i metody zorientowanej na proces pracy nad sobą (znajomość teorii i umiejętność praktycznego zastosowania) Metakomunikowanie o aktualnym doświadczeniu Rozpoznawanie procesów pierwotnego i wtórnego Rozpoznawanie progów Zdolność do zauważania i podążania za zmianą kanałów 5 / 6

6 Zdolność do zdawania sobie sprawy ze znaczenia zdarzeń pojawiających się w trakcie pracy i do włączenia ich do przebiegu pracy Wykorzystanie różnych technik pracy (praca sygnałowa, wektory, Umysł procesowy i praca z najgłębszym Ja, miejsce na ziemi) Metody pracy z krytykiem wewnętrznym Inne koncepcje pracy nad sobą Wschodnie i zachodnie praktyki duchowe i procedury medytacji porównanie założeń Wybrane formy medytacji omówienie Mindfulness - medytacja dla świata zachodniego Aktywna wyobraźnia Joga EGZAMINY PRAKTYCZNY - PRACA NA ŻYWO Z KLIENTEM (obowiązuje osoby, które rozpoczęły zdawanie egzaminów od stycznia 2012) Wymagania: Umiejętność nawiązania kontaktu z klientem/ klientką Umiejętność słuchania Umiejętność jasnego formułowania propozycji/ interwencji w stylu komunikacyjnym dostosowanym do osoby Rozpoznawanie i uwzględnianie feedbacku Zauważanie progów i praca z progiem Określenie struktury procesu i kanałów po sesji oraz wyjaśnienie, jak przeprowadzona praca ma się do tej struktury Świadomość zjawisk i interakcji pojawiających się w relacji między terapeutą/terapeutką a klientem/klientką 6 / 6