Stephen Morris Nancy Devlin David Parkin Ekonomia w ochronie zdrowia
|
|
- Danuta Kaczor
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Stephen Morris Nancy Devlin David Parkin Ekonomia w ochronie zdrowia Przełożyli Ewelina Nojszewska Mariusz Próchniak Piotr Ciżkowicz Warszawa 2011
2 Książkę tę dedykujemy naszym ukochanym dzieciom: Steve Evie i Stelli; Nancy Sophie, Molly i Hugh; Dave Susannah, Eleanor, Laurze i Stephenowi
3
4 Spis treści Przedmowa Rozdział 1. Wprowadzenie do analizy ekonomicznej w ochronie zdrowia Życie, śmierć i ogromny biznes. Dlaczego ekonomia zdrowia jest ważna? Ochrona zdrowia jako dobro ekonomiczne Zdrowie i ochrona zdrowia Wymagania, popyt i potrzeby Produkcja zdrowia i ochrony zdrowia Ważne decyzje. Kto korzysta z ochrony zdrowia i co otrzymuje? Czy ochrona zdrowia różni się od pozostałych gałęzi gospodarki? Opis i ocena wykorzystania zasobów w ochronie zdrowia Ocena wykorzystania zasobów w ochronie zdrowia Podsumowanie Część I. Rynki ochrony zdrowia Rozdział 2. Popyt na ochronę zdrowia Popyt, zyski i cele polityki zdrowotnej Teoria wyboru konsumenta Funkcje popytu Modelowanie wyborów dotyczących zdrowia Potrzeby, wymagania i popyt Asymetria informacyjna i niedoskonała relacja agencji Zagregowany popyt na ochronę zdrowia: teoria i dane empiryczne Wnioski Podsumowanie Rozdział 3. Produkcja i koszty ochrony zdrowia Wprowadzenie... 78
5 8 Ekonomia w ochronie zdrowia 3.2. Teoria produkcji Przedsiębiorstwa wieloproduktowe Korzyści skali, addytywność i czynniki stałe Koszty Podsumowanie Rozdział 4. Podaż ochrony zdrowia Przedsiębiorstwa, rynki i gałęzie przemysłu w sektorze ochrony zdrowia Struktura, taktyka i wyniki w sektorze ochrony zdrowia Modele maksymalizacji zysku Cele inne niż maksymalizacja zysku Podsumowanie Rozdział 5. Rynki, zawodność rynku i rola państwa w ochronie zdrowia Wprowadzenie Wykorzystanie rynków doskonale konkurencyjnych do alokacji zasobów Zawodność rynku w ochronie zdrowia Interwencja państwa w ochronie zdrowia Zawodność państwa Podsumowanie Rozdział 6. Ubezpieczenia zdrowotne i finansowanie ochrony zdrowia Niepewność w ochronie zdrowia Stosunek do ryzyka Malejąca krańcowa użyteczność dochodu Popyt na ubezpieczenia zdrowotne Łączenie ryzyka Podaż ubezpieczeń zdrowotnych Rynek ubezpieczeń zdrowotnych Zawodność rynku ubezpieczeń zdrowotnych Struktura finansowania ochrony zdrowia Płatnicy Refundacja kosztów Integracja między płatnikami a świadczeniodawcami ochrony zdrowia Sposoby finansowania ochrony zdrowia Podsumowanie Rozdział 7. Sprawiedliwość w ochronie zdrowia Wprowadzenie Sprawiedliwość w finansowaniu ochrony zdrowia Sprawiedliwość w dystrybucji Podsumowanie
6 Spis treści 9 Część II. Ocena ekonomiczna w ochronie zdrowia Rozdział 8. Podstawy oceny ekonomicznej wyprowadzone z ekonomii dobrobytu (welfaryzmu) i jej odrzucenia (niewelfaryzmu) Podstawy oceny ekonomicznej wyprowadzone z ekonomii normatywnej Ekonomia dobrobytu Zasada Pareta Potencjalne poprawy Pareta Funkcje dobrobytu społecznego Wymierność i porównywalność użyteczności Zastosowanie ekonomii dobrobytu Odrzucenie ekonomii dobrobytu niewelfaryzm Czy istnieje związek między ekonomią dobrobytu (welfaryzmem) a jej odrzuceniem (niewelfaryzmem)? Wnioski Podsumowanie Rozdział 9. Zasady oceny ekonomicznej w ochronie zdrowia Czym jest ocena ekonomiczna? Ekonomiczne podstawy oceny ekonomicznej Stosowanie oceny ekonomicznej do programów z zakresu ochrony zdrowia Reguły podejmowania decyzji w analizie kosztów i korzyści Reguły podejmowania decyzji w analizie kosztów i efektywności oraz analizie kosztów i użyteczności Sprawiedliwość w ocenie ekonomicznej Podsumowanie Rozdział 10. Pomiar i wycena wyników (output) opieki zdrowotnej Wprowadzenie Pieniężna wycena korzyści z opieki zdrowotnej Pomiar skutków opieki zdrowotnej Tworzenie wskaźników stanu zdrowia dopasowanych do celów Pomiar korzyści zdrowotnej Niepieniężna wycena stanów zdrowia Wieloatrybutowe miary użyteczności Wycena stanów zdrowia. Skłonność do zapłaty za zmiany stanu zdrowia Wartość życia Podsumowanie Rozdział 11. Metody oceny ekonomicznej Wprowadzenie Określenie punktu widzenia
7 10 Ekonomia w ochronie zdrowia Szacowanie kosztów Pomiar korzyści zdrowotnych Dyskontowanie Ocena ekonomiczna na podstawie modelowania Ocena ekonomiczna oparta na próbach Analiza wrażliwości jako podejście do problemu niepewności Podsumowanie Rozdział 12. Ocena ekonomiczna w procesie decyzyjnym Podejmowanie decyzji do czego potrzebna jest ocena ekonomiczna? Kto kupuje oceny ekonomiczne i jakie to ma znaczenie? Czy efektywność ekonomiczna to wszystko? Jak używa się oceny ekonomicznej w praktyce podczas podejmowania decyzji? Rankingi efektywności kosztowej Budżetowanie programowe i analiza krańcowa Progi efektywności kosztowej Ewaluacja oceny ekonomicznej Podsumowanie Bibliografia Indeks nazwisk Indeks rzeczowy
8 Przedmowa Każdy z nas przez wiele lat uczył ekonomii zdrowia studentów zarówno na studiach licencjackich, jak i magisterskich w Wielkiej Brytanii (a Nancy w Nowej Zelandii), chcieliśmy więc napisać taką książkę, o jakiej zawsze marzyliśmy, aby była dostępna dla naszych studentów. Ponieważ ekonomia zdrowia rozwinęła się w samodzielną dyscyplinę ekonomiczną, na rynku pojawiło się wiele podręczników do niej. W części znakomitych podręczników amerykańskich z tej dziedziny położono szczególny nacisk na konkretny system finansowania i dostarczania świadczeń zdrowotnych w tym właśnie kraju. Takie ukierunkowanie nie zawsze jest właściwe przy podstawowych rozważaniach i problemach w innych systemach ochrony zdrowia. Podręczniki do ekonomii zdrowia, na przykład brytyjskie, zawierają łatwe do zrozumienia bez technicznej analizy wprowadzenie do ekonomii zdrowia dla osób nieznających podstaw ekonomii albo koncentrują się na wybranym aspekcie ekonomii zdrowia takim jak ocena ekonomiczna lub finansowanie ochrony zdrowia. Pomimo że część tych książek jest znakomita, ich ukierunkowanie ogranicza możliwość ich wykorzystania w nauczaniu, w tym na wykładach z ekonomii zdrowia. Napisaliśmy tę książkę, aby dostosować podejście teoretyczne i szeroki zakres tematyczny do potrzeb słuchaczy studiów licencjackich z ekonomii zdrowia, studentów ekonomii i osób wybierających ekonomię zdrowia na studiach magisterskich i doktoranckich. Chociaż wypowiadamy się z brytyjskiego punktu widzenia, to podjęliśmy wysiłek nadania książce charakteru ponadnarodowego, umieszczając przykłady nie tylko z Wielkiej Brytanii, ale również z wielu innych krajów, w tym z Kanady, Finlandii, Irlandii, Włoch, Nowej Zelandii, Szwecji, Tajlandii i Stanów zjednoczonych, a także odwołując się do międzynarodowych źródeł, takich jak OECD, ONZ, WHO i Bank Światowy. Książka ma też dodatkowe walory, mamy nadzieję, o szczególnym znaczeniu dla studentów. Po pierwsze, dołożyliśmy wszelkich starań, żeby wyjaśnić najważniejsze elementy teorii ekonomii zdrowia, na przykład wkład
9 12 Ekonomia w ochronie zdrowia Arrowa (1963) i model Grossmana (1972), które uważamy za przełomowe w rozwoju ekonomii zdrowia. Nie obawialiśmy się zaprezentowania i wyjaśnienia technicznych aspektów teorii, ale staraliśmy się uczynić to w sposób jak najbardziej przyjazny dla czytelnika. Po drugie, dążyliśmy do powiązania oceny ekonomicznej dokonywanej w praktyce z podstawowymi pojęciami z zakresu produkcji, kosztów i efektywności. Odzwierciedla to nasz własny pogląd, że praktyka oceny ekonomicznej została zdominowana przez coraz bardziej zaawansowane metody statystyczne i techniki modelowania, podczas gdy ich podstawy, takie jak pojęcia ekonomiczne (podobnie jak inne rozległe obszary badawcze), są czasami pomijane. Żywimy ogromną nadzieję, że książka ta będzie sprzyjać rozważaniom i rozbudzać głębsze zainteresowanie ekonomią zdrowia, w taki sam sposób jak udało się to starszym podręcznikom z tego zakresu, zwłaszcza publikacjom Alana Williamsa, Victora Fuchsa i Tony ego Culyera, którzy nas zainspirowali. W końcu, zarówno dla was, jak i dla nas książka ta stanowi punkt wyjścia. Jako uzupełnieniu tekstu, proponujemy mnóstwo komplementarnych źródeł nauczania i uczenia się, takich jak pytania, ćwiczenia praktyczne czy animowane slajdy, które tworzyliśmy przez wiele lat wykładów i udostępnimy je on line wykładowcom i studentom korzystającym z tego podręcznika, obiecując, że będą one nieustannie uaktualniane. Stephen Morris, Nancy Devlin, David Parkin
10 Rozdział 1 Wprowadzenie do analizy ekonomicznej w ochronie zdrowia 1.1. Życie, śmierć i ogromny biznes. Dlaczego ekonomia zdrowia jest ważna? Prawdopodobnie sięgasz po tę książkę, mając duży zasób wiedzy z ekonomii, ale o ochronie zdrowia niewielki, niewychodzący poza Twoje osobiste doświadczenie związane chorowaniem i leczeniem. Może też być odwrotnie: zaglądasz do niej, mając doświadczenie w sektorze ochrony zdrowia, ale bez przygotowania z ekonomii. Nieważne, z jakim zasobem wiedzy zerkasz do tego podręcznika. Jesteśmy przekonani, że odkryjesz, iż studiowanie ekonomii zdrowia jest fascynujące. Uczenie się, jak patrzeć na zdrowie i zagadnienia ochrony zdrowia ze szczególnego punktu widzenia ekonomisty, na zawsze zmieni twój sposób myślenia o tych dziedzinach. Rozumienie ekonomii ochrony zdrowia jest ważne z wielu powodów. Po pierwsze, zdrowie jest wiele warte dla nas jako jednostek i jako społeczeństwa. Ponadto ochrona zdrowia jest jednym, chociaż nie jedynym, sposobem zmieniania częstotliwości występowania i wpływu złego stanu zdrowia i choroby. Dostępność ochrony zdrowia może zdecydować o jakości naszego życia i szansach na przetrwanie. Analiza ekonomiczna stanowi wyjątkową konstrukcję umożliwiającą ocenienie ważnych zagadnień z zakresu ochrony zdrowia i znalezienie rozwiązań powszechnych problemów. Ekonomia ochrony zdrowia jest więc sprawą życia i śmierci. Po drugie, sektor ochrony zdrowia w gospodarce jest bardzo duży. W USA wydatki przekroczyły bilion USD w 1997 r. i obecnie przekraczają 15% amerykańskiego Produktu Krajowego Brutto. Z prognoz Office of the Actuary at the Centres for Medicare and Madicaid Services (2005) wynika, że wydatki na ochronę zdrowia wzrosną do 3,6 biliona USD, czyli do wartości równej niemalże 1 / 5 całkowitego dochodu z działalności gospodarczej USA do roku Analitycy z National Bureau of Economic Research
11 14 Ekonomia w ochronie zdrowia sugerują, że bardzo prawdopodobne jest to, iż roczne wydatki na ochronę zdrowia osiągną poziom 33% PKB przed połową tego wieku (Hall i Jones 2004). W Wielkiej Brytanii, gdzie opieka zdrowotna jest finansowana głównie z podatków ogólnych, wydatki na ochronę zdrowia stanowią 17% całkowitych wydatków rządowych (Chote i in. 2004), a opieka zdrowotna stała się głównym przedmiotem rozważań towarzyszących procesowi fiskalnego zarządzania gospodarką. Rzeczywiście ochrona zdrowia jest głównym komponentem wydatków, inwestycji i zatrudnienia w każdej rozwiniętej gospodarce (Reinhardt i in. 2002, 2004, Fuchs 2005), a zatem ekonomiczne wyniki systemu ochrony zdrowia są silnie powiązane z gospodarczym dobrobytem kraju i jego obywateli. Po trzecie, na decyzje dotyczące tego, w jaki sposób opieka zdrowotna jest finansowana, dostarczana i rozdzielana w dużym stopniu oddziałuje gospodarcze środowisko ekonomiczne i występujące w nim ograniczenia. Polityczne reakcje na poziomie narodowym i lokalnym na problemy zdrowotne w coraz większej mierze podlegają wpływom koncepcji ekonomicznych oraz metod analitycznych. Jednym z ważnych powodów, dla których warto rozumieć ekonomię ochrony zdrowia, nawet jeśli nie zamierza się pracować w charakterze analityka, jest możliwość uczestniczenia w debatach politycznych z pozycji dobrze poinformowanego krytyka. Joan Robinson powiedziała: Celem studiowania ekonomii nie jest zdobycie zestawu gotowych odpowiedzi na pytania dotyczące gospodarki, ale nauczenie się, jak uniknąć oszukania przez ekonomistów (Robinson 1980). Ujmując zagadnienie mniej cynicznie: dla osób pracujących w ochronie zdrowia znajomość teorii i metod analizy ekonomicznej staje się kwestią zasadniczą, gdyż stanowi podstawę zrozumienia okoliczności ich działań oraz dlatego że dane na temat produktywności i efektywności oraz stosunek wartości do ceny stają się podstawą współczesnych systemów ochrony zdrowia. Ekonomia zdrowia stanowi przykład zastosowania teorii ekonomii, modeli i technik analizy empirycznej wykorzystywanych do analizy sposobu podejmowania decyzji przez jednostki, świadczeniodawców i rządy w odniesieniu do zdrowia i opieki zdrowotnej. Jest to gałąź nauk ekonomicznych, która nie jest po prostu sposobem wykorzystania standardowej teorii ekonomii wobec zdrowia i ochrony zdrowia jako interesującego zagadnienia. Ekonomia zdrowia to teoria ekonomii o solidnych podstawach łącząca teorie rozwinięte specjalnie po to, aby rozumieć zachowanie pacjentów, lekarzy i szpitali z technikami analitycznymi stworzonymi w celu ułatwienia podejmowania decyzji dotyczących alokacji zasobów w ochronie zdrowia. Ekonomia zdrowia rozwinęła się w naukę wysoce wyspecjalizowaną, opierającą się w swoich badaniach na takich dyscyplinach, jak epidemiologia, statystyka, psychologia, socjologia, badania operacyjne i matematyka. Innymi słowy: można ją traktować jako zasadniczą część zbioru metod ana-
12 1. Wprowadzenie do analizy ekonomicznej w ochronie zdrowia 15 litycznych mających zastosowanie wobec zdrowia, które zazwyczaj określa się mianem badań świadczeń medycznych. Ten rozdział pełni funkcję wprowadzenia, a jego zadaniem jest zdefiniowanie elementarnych pojęć ekonomicznych stanowiących podstawę szczegółowego i sformalizowanego podejścia do ekonomii zdrowia przedstawionego w tej książce Ochrona zdrowia jako dobro ekonomiczne Ekonomia jest nauką społeczną. Głównym przedmiotem jej badań jest analiza zachowania podmiotów gospodarczych jednostek, przedsiębiorstw, rządów i innych organizacji w obliczu rzadkości występowania dobra, jakim jest zdrowie. Podstawę analizy ekonomicznej stanowią powszechne obserwacje, z których wynika, że: zasoby są ograniczone, potencjalne wykorzystania tych zasobów są nieograniczone. W centrum zainteresowania analizy ekonomicznej znajdują się decyzje i wybory dotyczące produkcji i konsumpcji dóbr ekonomicznych rozumianych jako dobra lub usługi występujące (świadczone) w ilości niewystarczającej do pokrycia zapotrzebowania. Nietrudno stwierdzić, że zgodnie z tą definicją ochrona zdrowia jest dobrem ekonomicznym. Zasoby, które wykorzystuje się do świadczenia usług w ochronie zdrowia, między innymi zasoby ludzkie, kapitał czy surowce, są ograniczone. Większa ich ilość może być wykorzystana do produkcji i konsumpcji ochrony zdrowia tylko po pozbawieniu ich innych branż. Nasze zapotrzebowanie na usługi z zakresu ochrony zdrowia, i to niezależnie od tego, co postanowimy skonsumować (przy czym zakładamy, że nie mamy ograniczeń płatniczych jako naród lub jako konsument), nie mają żadnych granic. Żaden system ochrony zdrowia nigdzie na świecie, nie osiągnął poziomu wydatków wystarczającego do zaspokojenia wszystkich wymagań wobec ochrony zdrowia. Jeśli przyjmiemy, że ochrona zdrowia jest dobrem ekonomicznym, to konsekwencje tego założenia są znamienne. Należy bowiem dokonać wyboru ilości i kombinacji produktów ochrony zdrowia oraz metod ich wytwarzania, jak również ustalić, kto za nie zapłaci i jaka będzie ich dystrybucja. Odpowiedzi na te podstawowe pytania z zakresu ekonomii nie da się uniknąć. Ochrona zdrowia nie jest dostępna w nieograniczonej podaży, a zatem im więcej świadczeń wybierzemy, tym większą ilość czegoś innego musimy poświęcić. Ponieważ ochrona zdrowia jest bardzo ważna dla naszego dobrobytu jako istot ludzkich, to wybory te są szczególnie trudne i kontrowersyjne.
Informacja i decyzje w ekonomii
Informacja i decyzje w ekonomii Prof. Tomasz Bernat tomasz.bernat@usz.edu.pl Krótko o programie Informacja i decyzje w ekonomii miejsce i zastosowanie w teorii Ryzyko, niepewność i informacja w podejmowaniu
Bardziej szczegółowoEkonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks
Ekonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks Ekonomia menedżerska to doskonale opracowany podręcznik, w którym przedstawiono najważniejsze problemy decyzyjne, przed jakimi stają współcześni
Bardziej szczegółowoEKONOMIA TOM 1 WYD.2. Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS
EKONOMIA TOM 1 WYD.2 Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS Przedmowa CZĘŚĆ I. PODSTAWOWE POJĘCIA Rozdział 1. Podstawy ekonomii 1.1. Wprowadzenie Niedobór i efektywność: bliźniacze tematy ekonomii
Bardziej szczegółowo6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym
Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoINWESTYCJE HYBRYDOWE - NOWE UJĘCIE OCENY EFEKTYWNOŚCI
INWESTYCJE HYBRYDOWE - NOWE UJĘCIE OCENY EFEKTYWNOŚCI Autor: Stanisław Kasiewicz, Waldemar Rogowski, Wstęp Po ukazaniu się książek Płaski świat Thomasa L. Friedmana i Wędrujący świat Grzegorza Kołodki
Bardziej szczegółowoniestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0
1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne
Bardziej szczegółowoWsparcie publiczne dla MSP
Marta Gancarczyk Wsparcie publiczne dla MSP Podstawy teoretyczne a praktyka gospodarcza Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2010 Wstęp 9 Część i. TEORETYCZNE PODSTAWY PODEJMOWANIA DECYZJI O WSPARCIU PUBLICZNYM
Bardziej szczegółowoPopyt i podaż w ochronie zdrowia. Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ)
Popyt i podaż w ochronie zdrowia Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ) Ochrona zdrowia i ekonomia (zdrowia): -Analiza ekonomiczna w ochronie zdrowia -Ocena ekonomiczna w ochronie zdrowia Ochrona zdrowia i gospodarka
Bardziej szczegółowoI. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoDr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej
Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej Terminy konsultacji: E-mail: magdalena.knapinska@ue.poznan.pl Inne przedmioty: Makroekonomia (wykłady i
Bardziej szczegółowoPodstawy metodologiczne ekonomii
Jerzy Wilkin Wykład 2 Podstawy metodologiczne ekonomii Modele w ekonomii Rzeczywistość gospodarcza a jej teoretyczne odwzorowanie Model konstrukcja teoretyczna, będąca uproszczonym odwzorowaniem rzeczywistości
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoKierunek EKONOMIA WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. rekrutacja 2017/2018
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH rekrutacja 2017/2018 Kierunek EKONOMIA Studia stacjonarne i niestacjonarne Studia I stopnia licencjackie Studia II stopnia - Nowa oferta specjalności!!! Studia III stopnia doktoranckie
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. rekrutacja 2018/2019
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH rekrutacja 2018/2019 Studia I stopnia licencjackie Studia II stopnia magisterskie - Nowa oferta specjalności!!! Studia doktoranckie w zakresie ekonomii http://www.uwm.edu.pl/wne/studia-doktoranckie
Bardziej szczegółowoSpis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Bardziej szczegółowoHistoria ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras
Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Leon Walras 06.12.2016 Leon Walras (1834 1910) Jeden z dwóch ojców neoklasycznej mikroekonomii (drugim Marshall) Nie był tak dobrym matematykiem jak niektórzy inni ekonomiści
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoSystemy ochrony zdrowia
Przedmiot: Systemy ochrony zdrowia I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu Język wykładowy Rodzaj przedmiotu kształcenia (obowiązkowy/fakultatywny) Poziom modułu kształcenia
Bardziej szczegółowoMETODY SZACOWANIA KORZYŚCI I STRAT W DZIEDZINIE OCHRONY ŚRODOWISKA I ZDROWIA
METODY SZACOWANIA KORZYŚCI I STRAT W DZIEDZINIE OCHRONY ŚRODOWISKA I ZDROWIA Autor: red. Piotr Jeżowski, Wstęp Jedną z najważniejszych kwestii współczesności jest zagrożenie środowiska przyrodniczego i
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2010/2011
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU Obowiązuje od roku akademickiego: 2010/2011 Instytut Ekonomiczny Kierunek studiów: Ekonomia Kod kierunku: 04.9 Specjalność: brak 1. PRZEDMIOT
Bardziej szczegółowoMateriał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych MENEDŻER. Wprowadzenie do problematyki decyzji menedżerskich. Mgr Piotr Urbaniak
Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych MENEDŻER Wprowadzenie do problematyki decyzji menedżerskich Mgr Piotr Urbaniak Wprowadzenie 1 2 3 4 Czym jest ekonomia menedżerska? Etapy
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS
Makroekonomia 1 Wykład 12: Naturalna stopa bezrobocia i krzywa AS Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego NATURALNA STOPA BEZROBOCIA Naturalna stopa bezrobocia Ponieważ
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii Bogusław Czarny
Podstawy ekonomii Bogusław Czarny Podręcznik składa się z trzech części: Wprowadzenia do ekonomii, Mikroekonomii i Makroekonomii. Bogusław Czarny w Podstawach ekonomii w prosty i zwięzły sposób podkreślił
Bardziej szczegółowoPREKURSORZY EKONOMII MATEMATYCZNEJ W POLSCE
UNIWERSYTET MIKOŁAJA KOPERNIKA ROZPRAWA HABILITACYJNA MIROSŁAW BOCHENEK PREKURSORZY EKONOMII MATEMATYCZNEJ W POLSCE WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU MIKOŁAJA KOPERNIKA TORUŃ 2008 SPIS TREŚCI Wstęp 9 Rozdział
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia zachowań ludzkich Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZZP-1-210-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb
Bardziej szczegółowoStudia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia. Specjalność: Ekonomia Menedżerska
Studia magisterskie uzupełniające Kierunek: Ekonomia Specjalność: Ekonomia Menedżerska Spis treści 1. Dlaczego warto wybrać specjalność ekonomia menedżerska? 2. Czego nauczysz się wybierając tę specjalność?
Bardziej szczegółowopod redakcją Jadwigi Sucheckiej ABC a Wolters Kluwer business
pod redakcją Jadwigi Sucheckiej ABC a Wolters Kluwer business Warszawa 2011 Wykaz skrótów 11 Wprowadzenie 13 Rozdział 1. Transformacja współczesnych systemów zdrowotnych w wybranych krajach 23 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? Mgr Kornelia Bem - Kozieł Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach 9 kwiecień 2014 r. Co
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII
Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski
Spis treści Od autorów Przedmowa do wydania trzeciego E. Kwiatkowski CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE DO EKONOMII Rozdział 1. Podstawowe pojęcia i przedmiot ekonomii S. Krajewski, R. Milewski 1.1. Czym się zajmuje
Bardziej szczegółowoPrezentacja Modułu Międzynarodowego
Prezentacja Modułu Międzynarodowego Moduł Międzynarodowy (MM) 1. Kontekst międzynarodowy współczesnej gospodarki 2. Dlaczego warto studiować Moduł Międzynarodowy? 3. Najważniejsze przedmiotowe efekty kształcenia
Bardziej szczegółowoRepetition of Economics
AKADEMIA LEONA KOŹMIŃSKIEGO KOŹMIŃSKI UNIVERSITY SYLABUS PRZEDMIOTU NA ROK AKADEMICKI 2010/2011 SEMESTR zimowy NAZWA PRZEDMIOTU/ Repetytorium z ekonomii NAZWA PRZEDMIOTU W JEZYKU ANGIELSKIM KOD PRZEDMIOTU
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... 7. Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18. Część I. Państwo
Wykaz skrótów... 7 Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18 Część I. Państwo Elżbieta Kundera Państwo w gospodarce w ujęciu doktryny liberalnej... 21 1. Wstęp... 21 2. Państwo w teorii A. Smitha...
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Wybrane problemy gospodarki rynkowej Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZIE-2-107-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoEkonomia. zasady prowadzenia gospodarstwa domowego. Oikos dom Nomos prawo
Oikos dom Nomos prawo Ekonomia zasady prowadzenia gospodarstwa domowego EKONOMIA jest nauką o tym, jak jednostki i całe społeczeństwa decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów które mogą mieć także inne,
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii wykład I-II. Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl
Podstawy ekonomii wykład I-II Dr Łukasz Burkiewicz Akademia Ignatianum w Krakowie lukasz.burkiewicz@ignatianum.edu.pl Podstawy ekonomii -teoria EKONOMIA nazwą ta posługiwał się Arystoteles (gr. oikos 'dom',
Bardziej szczegółowo5. Wprowadzenie do prawdopodobieństwa Wprowadzenie Wyniki i zdarzenia Różne podejścia do prawdopodobieństwa Zdarzenia wzajemnie wykluczające się i
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego - Tadeusz Tyszka Słowo wstępne - Lawrence D. Phillips Przedmowa 1. : rola i zastosowanie analizy decyzyjnej Decyzje złożone Rola analizy decyzyjnej Zastosowanie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE DO PROBLEMATYKI PODEJMOWANIA DECYZJI GOSPODARCZYCH
Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, SGH WPROWADZENIE DO PROBLEMATYKI PODEJMOWANIA DECYZJI GOSPODARCZYCH Ekonomia menedżerska 1 Ekonomia menedżerska zajmuje się analizą istotnych decyzji podejmowanych
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)
Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy, teraz: wyjaśniamy!!
Bardziej szczegółowoEkonomia. turystyka i rekreacja. Jednostka organizacyjna: Kierunek: Kod przedmiotu: TR L - 4. Rodzaj studiów i profil: Nazwa przedmiotu:
Jednostka organizacyjna: Rodzaj studiów i profil: Nazwa przedmiotu: Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS W ROKU AKADEMICKIM 2012/2013 i 2013/2014 Wydział Turystyki i Rekreacji I stopień,
Bardziej szczegółowoWITAM NA MAKROEKONOMII!!! dr Krzysztof Kołodziejczyk
WITAM NA MAKROEKONOMII!!! dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/ahuofy Plan 1. Wprowadzenie do kursu ----------------------------------------------------------- 2. Wprowadzenie do makroekonomii
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2016 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Mikroekonomia. niestacjonarne. I stopnia. dr Olga Ławińska. ogólnoakademicki. podstawowy
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoEkonomia - opis przedmiotu
Ekonomia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Ekonomia Kod przedmiotu 14.2-WP-SOCP-EKON-W_pNadGenAEXKR Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Socjologia Profil ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne
Bardziej szczegółowoProdukt Krajowy Brutto. dr Krzysztof Kołodziejczyk
Produkt Krajowy Brutto dr Krzysztof Kołodziejczyk https://data.worldbank.org/indicator/ny.gdp.mktp.kd.zg?end=2016&locations=pl- CN-XC&start=1989 Plan 1. PKB podstawowy miernik efektów pracy społeczeństwa
Bardziej szczegółowoAnaliza inwestycji i zarządzanie portfelem SPIS TREŚCI
Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem Frank K. Reilly, Keith C. Brown SPIS TREŚCI TOM I Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa do wydania amerykańskiego O autorach Ramy książki CZĘŚĆ I. INWESTYCJE
Bardziej szczegółowoRewolucja marginalistyczna
Rewolucja marginalistyczna Lata 70. XIX wieku Odrzucenie ekonomii klasycznej, ale zachowanie pewnej ciągłości Pomost do ekonomii neoklasycznej Rewolucja marginalistyczna, a nie marginalna Główna innowacja
Bardziej szczegółowoWYKAZ PRZEDMIOTÓW OBOWIĄZKOWYCH ZAWARTYCH W STANDARDACH KSZTAŁCENIA
STANDARDACH KSZTAŁCENIA (Rozporządzenie MNiSzW z dnia 12.07.2007 r. Dz.U.Nr 164) Studia stacjonarne i niestacjonarne I stopnia X) EKONOMIA Matematyka, statystyka opisowa, ekonometria, mikroekonomia, podstawy
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE RODZAJ ZAJĘĆ LICZBA GODZIN W SEMESTRZE WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Kierunek angielski język biznesu Forma studiów stacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia Rok I Semestr
Bardziej szczegółowoScreening i ranking technologii
Screening i ranking technologii Maciej Psarski Uniwersytet Łódzki Centrum Transferu Technologii Screening i ranking Selekcja idei, technologii, opcji, możliwości, rynków, Na wczesnych etapach rozwoju przedsięwzięcia
Bardziej szczegółowoWYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU
Spis treści WSTĘP... 9 Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU... 13 1. Wyzwania stojące przed
Bardziej szczegółowo7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu
Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej
Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy,
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii - opis przedmiotu
Podstawy ekonomii - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Podstawy ekonomii Kod przedmiotu 14.3-WX-AdP-PE-W-14_pNadGen6MJ6B Wydział Kierunek Wydział Prawa i Administracji Administracja Profil
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoKierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza
Kierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza Kierunek studiów: EKONOMIA Specjalność: Analityka gospodarcza Spis treści 1. Dlaczego warto wybrać specjalność Analityka gospodarcza 2. Co
Bardziej szczegółowoRozdział XIII KAPITAŁ FINANSOWY 1. Podaż kapitału finansowego 2. Popyt na kapitał finansowy
Spis treści WSTĘP Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU 1. Wyzwania stojące przed krajami
Bardziej szczegółowoGłównym celem opracowania jest próba określenia znaczenia i wpływu struktury kapitału na działalność przedsiębiorstwa.
KAPITAŁ W PRZEDSIĘBIORSTWIE I JEGO STRUKTURA Autor: Jacek Grzywacz, Wstęp W opracowaniu przedstawiono kluczowe zagadnienia dotyczące możliwości pozyskiwania przez przedsiębiorstwo kapitału oraz zasad kształtowania
Bardziej szczegółowoWykład III Przewaga komparatywna
Wykład III Przewaga komparatywna W prezentacji zostały wykorzystane slajdy pomocnicze do książki: Microeconomics, R.S.Pindyck D.L.Rubinfeld. Możliwości produkcyjne - Dwa dobra, które Robinson może produkować:
Bardziej szczegółowoAkademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie. Karta przedmiotu
Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie Karta obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 01/013 Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu Kierunek studiów: Sport
Bardziej szczegółowoEkonomia rozwoju wykład 11 Wzrost ludnościowy i jego powiązanie z rozwojem. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I
Ekonomia rozwoju wykład 11 Wzrost ludnościowy i jego powiązanie z rozwojem gospodarczym. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I Plan wykładu Powiązanie rozwoju gospodarczego i zmian w poziomie ludności
Bardziej szczegółowoTurystyka Władysław W. Gaworecki
Turystyka Władysław W. Gaworecki Przedmiotem rozważań zawartych w książce jest turystyka, jej rodzaje, uwarunkowania cywilizacyjne, tendencje rozwoju i konsekwencje społeczno-ekonomiczne dla różnych dziedzin
Bardziej szczegółowoNOWY MODEL PROMOCJI ZDROWIA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ. Podręcznik metodologiczny dla personelu medycznego i paramedycznego
PROMOCJA ZDROWIA I EDUKACJA ZDROWOTNA Leo Barić, Halina Osińska NOWY MODEL PROMOCJI ZDROWIA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ Podręcznik metodologiczny dla personelu medycznego i paramedycznego Wydanie I Warszawa
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 6
Mikroekonomia Wykład 6 Rodzaje dóbr Dobra Publiczne Konsumpcję takich dóbr charakteryzują zasady niewykluczalności oraz niekonkurencyjności. Zasada niewykluczalności wszyscy konsumenci mogą wykorzystywać
Bardziej szczegółowoCena jak ją zdefiniować?
Akademia Młodego Ekonomisty Kształtowanie się cen Dlaczego ceny się zmieniają? dr Jacek Jastrzębski Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 25 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoKategorie i prawa ekonomii
Kategorie i prawa ekonomii dr Tomasz Brzęczek . Ekonomia. Ekonomia jest nauką o alokacji zasobów wprocesie wytwarzania produktów i usług oraz podziale dóbr między członków społeczeństwa. Mikroekonomia
Bardziej szczegółowoEkonomika i organizacja
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Ekonomika i organizacja produkcji Ekonomika i organizacja produkcji Wymiar godzinowy: 30 h wykładów Wykłady zakończone
Bardziej szczegółowo3.1. Istota, klasyfikacja i zakres oddziaływania wydatkowych instrumentów
Spis treści Wprowadzenie... 7 Rozdział 1. Cele, uwarunkowania i obszary działania współczesnej polityki fiskalnej... 11 1.1. Istota, zarys historyczny i uwarunkowania polityki fiskalnej... 12 1.2. Obszary
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) r.
OPIS MODUŁU ZAJĘĆ/PRZEDMIOTU (SYLABUS) 1.10.2018 r. I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu zajęć/przedmiotu Makro- i mikroekonomia 2. Kod modułu zajęć/przedmiotu (10--a1-s; 10--a1-ns) 3. Rodzaj modułu zajęć/przedmiotu
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia Rok akademicki: 2014/2015 Kod: BGE-3-605-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Geologia Specjalność: - Poziom studiów: Studia III stopnia Forma
Bardziej szczegółowoWZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FINANSE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI
WZORCOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW FINANSE STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA PROFIL OGÓLNOAKADEMICKI Umiejscowienie kierunku w obszarze kształcenia Kierunek studiów finanse należy do obszaru kształcenia
Bardziej szczegółowoSTUDIA Z GWARANCJĄ SUKCESU
Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica w Białymstoku Wyższa Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica w Białymstoku ul. Ks.Stanisława Suchowolca 6, 15-567 Białystok
Bardziej szczegółowoSPECJALNOŚĆ: Menedżer finansowy
SPECJALNOŚĆ: Menedżer finansowy Nowa sytuacja gospodarki polskiej i europejskiej po kryzysie: Bussines as usual is impossible ( generuje nierównowagi finansowe, gospodarcze, środowiskowe i społeczne) Nowe
Bardziej szczegółowoZajęcia dla I roku studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Ekonomia
Zajęcia dla I roku studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Ekonomia mgr inż. Jacek Kobak Wyższa Szkoła Technologii Teleinformatycznych w Świdnicy Mikroekonomia WSTT w Świdnicy mgr inż. Jacek Kobak
Bardziej szczegółowoZAKRES TEMATYCZNY EGZAMINU LICENCJACKIEGO
Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Kierunek Analityka Gospodarcza Studia stacjonarne I stopnia ZAKRES TEMATYCZNY EGZAMINU LICENCJACKIEGO Zagadnienia ogólnoekonomiczne 1. Aktualna sytuacja na europejskim
Bardziej szczegółowoZbiór zadań. Makroekonomia II ćwiczenia KONSUMPCJA
Zbiór zadań. Makroekonomia II ćwiczenia KONSUMPCJA Zadanie 1. Konsument żyje przez 4 okresy. W pierwszym i drugim okresie jego dochód jest równy 100; w trzecim rośnie do 300, a w czwartym spada do zera.
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA 2. Wykład 12. Oczekiwania w makroekonomii. Konsumpcja. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak
MAKROEKONOMIA 2 Wykład 12. Oczekiwania w makroekonomii. Konsumpcja dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Cel: rola oczekiwań w decyzjach dotyczących konsumpcji oraz inwestycji.
Bardziej szczegółowoTeoria wyboru konsumenta (model zachowań konsumenta) Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki
Teoria wyboru konsumenta (model zachowań konsumenta) Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Analiza postępowania konsumenta może być prowadzona
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 - ćwiczenia
Makroekonomia 1 - ćwiczenia mgr Małgorzata Kłobuszewska Zajęcia 6 Model klasyczny Plan Założenia modelu: Produkcja skąd się bierze? Gospodarka zamknięta Gospodarka otwarta Stopa procentowa w gospodarce
Bardziej szczegółowo3. O czym mówi nam marginalna (krańcowa) produktywność:
Ʊ1. 诲眤诲眤眪 眪 Zbiór produkcyjny: a) to zbiór wszystkich nakładów czynników produkcji, b) wykazuje możliwe techniki wytwarzania, c) pokazuje techniczne możliwości, d) poprawne są odpowiedzi a, c, e) poprawne
Bardziej szczegółowoNazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Z-ZIPN1-015 Nazwa modułu Makroekonomia Nazwa modułu w języku angielskim Macroeconomics Obowiązuje od roku akademickiego 2013/2014 A. USYTUOWANIE MODUŁU W SYSTEMIE
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2015 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Wstęp do ekonomii i przedsiębiorczości na kierunku Prawo I. Informacje ogólne 1.
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA
MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA WYKŁAD XII WZROST GOSPODARCZY cd. Chiny i ich wzrost gospodarczy Podstawy endogenicznej teorii wzrostu Konsekwencje wzrostu endogenicznego Dwusektorowy model endogeniczny
Bardziej szczegółowoWybór specjalności na kierunku ekonomia
Studia II stopnia Rok akademicki 2016/2017 Wybór specjalności na kierunku ekonomia Katedry organizujące dydaktykę na kierunku ekonomia (Wydział NE) Katedra Mikroekonomii i Ekonomii Instytucjonalnej Katedra
Bardziej szczegółowoKIERUNEK: SOCJOLOGIA (PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO, PODSTAWOWEGO, KIERUNKOWEGO, SPECJALNOŚCIOWE BEZ SPECJALIZACYJNYCH)
Załącznik nr do Uchwały Nr 08/010 z dnia 1 czerwca 010 r. PAŃSTWOWA WYśSZA SZKOŁA ZAWODOWA W RACIBORZU PLAN NAUCZANIA LATA STUDIÓW: 010 011 011 01 01-01 STUDIA NIESTACJONARNE KIERUNEK: SOCJOLOGIA (PRZEDMIOTY
Bardziej szczegółowoStreszczenie rozprawy doktorskiej MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI KREATYWNEJ W PROCESIE WZROSTU GOSPODARCZEGO
Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu Wydział Finansów i Zarządzania Streszczenie rozprawy doktorskiej mgr Magdalena Krawiec MODEL FUNKCJONOWANIA GOSPODARKI KREATYWNEJ W PROCESIE WZROSTU GOSPODARCZEGO Praca
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ.
Wykład 1 Wprowadzenie do ekonomii menedżerskiej 1 WPROWADZENIE DO EKONOMII MENEDŻERSKIEJ. PODEJMOWANIE OPTYMALNYCH DECYZJI NA PODSTAWIE ANALIZY MARGINALNEJ. 1. EKONOMIA MENEDŻERSKA ekonomia menedżerska
Bardziej szczegółowoFinanse. Opracowała: dr Bożena Ciupek
Finanse Opracowała: dr Bożena Ciupek Ogólne informacje o przedmiocie Cel przedmiotu: 1. Zapoznanie słuchaczy z podstawowymi pojęciami z zakresu finansów, umiejscowienie zjawisk finansowych w całokształcie
Bardziej szczegółowoKredytowe instrumenty a stabilność finansowa
Monografie i Opracowania 563 Paweł Niedziółka Kredytowe instrumenty a stabilność finansowa Warszawa 2009 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie OFICYNA WYDAWNICZA Spis treści Indeks skrótów nazw własnych używanych
Bardziej szczegółowoKierunki REKRUTACJA 2018/2019 WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH EKONOMIA ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI. Nowa oferta specjalności!!!
WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH REKRUTACJA 2018/2019 Kierunki EKONOMIA ZARZĄDZANIE ZARZĄDZANIE I INŻYNIERIA PRODUKCJI Nowa oferta specjalności!!! Logistyka NOWOŚĆ!!! Możliwość wyjazdu do Portugalii i uzyskania
Bardziej szczegółowo