1.2. Zakres stosowania. Specyfikacja techniczna stosowana jest jako dokument przetargowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt. 1.

Transkrypt

1 1. WSTĘP Przedmiot ST. Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z montażem instalacji wentylacji mechanicznej pomieszczeń w ramach realizacji inwestycji pn.: PROJEKT WENTYLACJI W ZAADOPTOWANYCH POMIESZCZENIACH W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM NR 8, UL. M. WRONY 115 W KRAKOWIE UL. M. WRONY 115, KRAKÓW, DZ. NR 199/2, OBR. NR 83, PODGÓRZE, KRAKÓW obejmujące w szczególności : wymagania, co do parametrów i jakości materiałów, wymagania dotyczące sposobu wykonania i oceny prawidłowości poszczególnych robót instalacyjnych oraz określenie zakresu prac, które powinny być ujęte w wycenach poszczególnych pozycji przedmiaru. Zawarte w przedmiocie zamówienia zawierają następujące nazwy i kody robót : CPV Roboty w zakresie instalacji budowlanych CPV Roboty w zakresie instalacji cieplnych, wodnych, wentylacyjnych i gazowych oraz roboty sanitarne CPV Instalacje cieplne, wentylacyjne i konfekcjonowania powietrza CPV Instalacja cieplna, wentylacyjna i konfekcjonowania powietrza CVP Instalowanie wentylacji 1.2. Zakres stosowania. Specyfikacja techniczna stosowana jest jako dokument przetargowy przy zlecaniu i realizacji robót wymienionych w pkt Zakres robót. Roboty, których dotyczy specyfikacja obejmują czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie instalacji wentylacji mechanicznej w/w pomieszczeń. Zakres rzeczowy obejmuje montaż wentylatora wywiewnego, przewodów wentylacyjnych, kratek wywiewnych, nawiewników okiennych

2 1.4. Określenie podstawowe. Określenia podane w niniejszym ST są zgodne z obowiązującymi normami oraz określeniami podanymi poniżej Wentylator wywiewny - urządzenie usuwające zużyte powietrze z pomieszczeń na zewnątrz, zamontowane na zewnątrz na podstawie dachowej Przewody wentylacyjne (kanały, kształtki) - elementy instalacji o zamkniętym obwodzie przekroju poprzecznego, stanowiące obudowę przestrzeni, przez którą przepływa powietrze mające za zadanie odprowadzenie powietrza zużytego poprzez kratki wywiewne na zewnątrz wentylowanych pomieszczeń Przepustnica - zespół wbudowany w przewód wentylacyjny pozwalający na zamknięcie oraz regulację strumienia powietrza przez zmianę oporu przepływu Kratka wywiewna - element zabudowany na kanale, poprzez który powietrze wypływa z wentylowanej przestrzeni Izolacja termiczna - warstwa wełny mineralnej, szklanej lub plastycznej pianki na bazie kauczuku syntetycznego, którą otoczone są przewody wentylacyjne, stosowana w celu zapobiegania wykraplaniu się pary wodnej i zmniejszeniu strat ciepła i chłodu Nawiewniki okienne (higrosterowane), urządzenia doprowadzające powietrze do pomieszczenia z zewnątrz, montowane ramie okna, różnicujące ilości doprowadzanego powietrza w zależności od wielkości podciśnienia i wilgotności w pomieszczeniu Ogólne wymagania dotyczące robót. Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość ich wykonania oraz zgodność z dokumentacją projektową, ST Wymogi formalne - wykonanie warsztatowe przewodów wentylacyjnych, kształtek, kratek wentylacyjnych winno być zlecone przedsiębiorstwu mającemu właściwe doświadczenie w realizacji tego typu robót i gwarantującemu właściwą jakość wykonania Warunki organizacyjne - przed przystąpieniem do robót wykonawcy oraz nadzór techniczny winni dokładnie zaznajomić się z całością dokumentacji technicznej. Wszelkie ewentualne niejasności w sprawach dokumentacji, należy wyjaśnić z autorami opracowania przed przystąpieniem do robót. Jakiekolwiek zmiany w dokumentacji technicznej mogą być dokonywane

3 w trakcie wykonawstwa, tylko po uzyskaniu akceptacji Inwentora, a w przypadku zmian dotyczących zasadniczych elementów lub rozwiązań projektowych mogących mieć wpływ na pracę wentylacji należy uzyskać dodatkową akceptację projektanta. 2. MATERIAŁY Rodzaj materiału, z którego należy wykonać instalację kanały i kształtki z blachy stalowej ocynkowanej rury SPIRO z blachy stalowej ocynkowanej kratki wywiewne z blachy stalowej ocynkowanej lub aluminiowej, z siatką nierdzewną od strony wewnętrznej podwieszenie kanałów, kształtek za pomocą śrub zgrubnych z łbem sześciokątnym z gwintem na całej długości, nakrętek sześciokątnych zgrubnych otuliny izolacyjne - wełna mineralna miękka, wełna szklana lub pianka z kauczuku syntetycznego 2.2. Wymagania dla materiałów Stopień zabezpieczenia antykorozyjnego obudów urządzeń powinien odpowiadać co najmniej właściwościom blachy stalowej ocynkowanej Powierzchnie obudów powinny być gładkie, bez załamań, wgnieceń, ostrych krawędzi i uszkodzeń powłok ochronnych Szczelność połączeń urządzeń i elementów wentylacyjnych z przewodami wentylacyjnymi powinna odpowiadać wymaganiom szczelności tych przewodów Należy zapewnić łatwy dostęp do urządzeń i elementów wentylacyjnych w celu ich obsługi, konserwacji lub wymiany Zamocowanie urządzeń i elementów wentylacyjnych powinno być wykonane z uwzględnieniem dodatkowych obciążeń związanych z pracami konserwacyjnymi.

4 Urządzenia i elementy wentylacyjne powinny być zamontowane zgodnie z instrukcją producenta Urządzenia i elementy instalacji wentylacyjnych powinny mieć dopuszczenia do stosowania w budownictwie Materiały podstawowe, jak przewody wentylacyjne i ich osprzęt nie wymagają opakowań i mogą być składowane pod zadaszeniem lub w pomieszczeniach z wyjątkiem śrub i nakrętek, które wymagają opakowania skrzyniowego W magazynach zamkniętych należy składać wentylator, nawiewniki,, kratki wywiewne. 3. SPRZĘT. Roboty można wykonać przy użyciu dowolnego sprzętu, przystosowanego do wykonywania prac budowlano-montażowych. Elektronarzędzia powinny posiadać odpowiedni stopień ochrony. Do montażu kanałów należy użyć rusztowania systemowego posiadającego odpowiednie atesty. 4. TRANSPORT. wentylator i nawiewniki należy transportować w standardowym opakowaniu transportowym. kanały, rury i kształtki powinny być załadowane na środki transportu w taki sposób, aby podczas transportu zapewniona była stateczność elementów oraz wykluczona możliwość ich uszkodzenia. otuliny izolacyjne transportować w opakowaniu standardowym. 5. WYKONANIE ROBÓT Wykonawca przedstawi Inwestorowi do akceptacji projekt organizacji i harmonogram robót uwzględniający wszelkie warunki, w jakich będą wykonywane prace Przed przystąpieniem do montażu należy sprawdzić czy każdy element instalacji jest oznakowany zgodnie ze specyfikacją elementów i urządzeń zamieszczoną w projekcie.

5 5.3. Roboty budowlane Przewody wentylacyjne powinny być zamocowane do przegrody w odległości umożliwiającej szczelne wykonanie połączeń poprzecznych. W przypadku połączeń kołnierzowych odległość ta powinna wynosić co najmniej 100 mm Przejścia przewodów przez przegrody budynku należy wykonywać w otworach, których wymiary są od 50 do 100 mm większe od wymiarów zewnętrznych przewodów lub przewodów z izolacją. Przewody na całej grubości przegrody powinny być obłożone wełną mineralną lub innym materiałem elastycznym o podobnych właściwościach. Wewnętrzne powierzchnie otworów powinny być gładkie i otynkowane. Otwory w ścianach konstrukcyjnych, a przy wymiarach większych, również i w ścianach działowych, powinny być tak wykonane, aby obciążenia ścian nie były przenoszone na przewody i elementy urządzenia Przejścia przewodów przez przegrody budowlane powinny być wykonane w sposób nie obniżający odporności ogniowej tych przegród Jeżeli po zamontowaniu urządzeń wentylacyjnych wykonywane są dalsze roboty budowlanomontażowe i wykończeniowe mogące spowodować uszkodzenie urządzeń wentylacyjnych, należy urządzenia te odpowiednio zabezpieczyć Montaż urządzeń prowadzących powietrze Kanał wentylacyjny wywiewny należy zamontować na początku prac montażowych Izolacje cieplne przewodów powinny mieć szczelne połączenia wzdłużne i poprzeczne Izolacje cieplne nie wyposażone przez producenta w warstwę chroniącą przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz izolacje narażone na działanie czynników atmosferycznych powinny mieć odpowiednie zabezpieczenia, np. przez zastosowanie osłon na swojej zewnętrznej powierzchni.

6 Materiał podpór i podwieszeń powinna charakteryzować odpowiednia odporność na korozję w miejscu zamontowania Metoda podparcia lub podwieszenia przewodów powinna być odpowiednia do materiału konstrukcji budowlanej w miejscu zamocowania Odległość między podporami lub podwieszeniami powinna być ustalona z uwzględnieniem ich wytrzymałości i wytrzymałości przewodów tak aby ugięcie sieci przewodów nie wpływało na jej szczelność, właściwości aerodynamiczne i nienaruszalność konstrukcji Zamocowanie przewodów do konstrukcji budowlanej powinno przenosić obciążenia wynikające z ciężaru : - przewodów; - materiału izolacyjnego; -elementów instalacji zamontowanych w sieci przewodów, np. przepustnic itp.; - elementów składowych podpór lub podwieszeń; - osoby lub osób, które będą stanowiły dodatkowe obciążenie przewodów w czasie czyszczenia lub konserwacji Podpory wentylatora w odległości od źródła drgań powinny być wykonane jako elastyczne z zastosowaniem podkładek z materiałów elastycznych Kanały wentylacyjne powinny być szczelne i spełniać wymagania co najmniej klasy A Połączenie kanału wentylatorem, wykonać za pomocą kołnierzy. Połączenie kanałów za pomocą kołnierzy, profili giętych z blachy lub narożnych elementów tłoczonych. Połączenie kanałów spiro i kołowych wykonać za pomocą kołnierzy, połączeń wsuwanych lub nasuwanych Do uszczelnienia połączeń kołnierzowych należy stosować uszczelki z gumy miękkiej lub mikroporowatej. Połączenia bezkołnierzowe przewodów należy uszczelnić na całym obwodzie uszczelką gumową lub pastą uszczelniającą i zabezpieczyć taśmą termokurczliwą Wszystkie kanały i kształtki wykonane z blachy stalowej ocynkowanej należy izolować termicznie, płytami z wełny mineralnej łączonymi taśmami samoprzylepnymi Elementy ruchome kratek wywiewnych powinny być osadzone bez luzów, ale z możliwością ich przestawienia. Położenie ustalone powinno być utrzymywane w sposób

7 trwały. Wielkość szczeliny zaworów wywiewnych powinna być ustawiona podczas regulacji instalacji i po wyregulowaniu zablokowana Elementy wywiewne powinny być połączone z przewodem w sposób trwały i szczelny Elementy wywiewne z elementami regulacyjnymi powinny być zamontowane w pozycji całkowicie otwartej Kształtki powinny być połączone z przewodami wentylacyjnymi w pozycji zgodnej z oznakowaniem zawierającym: kierunek przepływu powietrza wersje usytuowania kształtki w instalacji Montaż oraz uruchomienie wentylatora, należy powierzyć firmie posiadającej autoryzację producenta zastosowanego urządzenia Wszystkie elementy instalacji wentylacji należy wykonać: wymiary swobodne, w 14 klasie dokładności wymiary elementów połączeń z innymi elementami w 10 klasie dokładności Wszystkie przewodzące elementy instalacji należy podłączyć do przewodu ochronnego instalacji elektrycznej. 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT Badania powinny być wykonane w trzech etapach a) badania wykonania warsztatowego b) badania po montażu instalacji c) badania ostateczne Wyniki badań odbiorczych a) i c) winny być podane w protokole. Wyniki badań b) powinny być wpisane na bieżąco do dziennika budowy. Protokół z wynikami badań i wpisy do dziennika budowy powinny zawierać co najmniej datę, opis zakresu badań i wyników oraz ich ocenę.

8 6.2. Urządzenia. Kompletny wentylator winien być dostarczony z dokumentami potrzebnymi do odbioru Przewody wentylacyjne. Badaniu szczelności podlega odcinek przewodu o długości określonej przez producenta z co najmniej jednym połączeniem Zakres badań Badaniu szczelności podlegają po zamontowaniu w sposób stały: - odcinki przewodów przewidziane do obudowania Zaleca się wykonanie badania szczelności przewodów w czasie montażu instalacji wentylacji Metoda badania. Badanie szczelności polega na zaślepieniu końców badanego odcinka przewodu i utrzymaniu w tym odcinku określonego ciśnienia za pomocą urządzenia zawierającego wentylator o regulowanej wydajności oraz przepływomierz (np. kryzę pomiarową). Odczyt wielkości objętościowego strumienia przepływu na przepływomierzu odpowiada wielkości przecieków powietrza dla badanego odcinka przewodu przy różnicy ciśnień p. Wielkość ta odniesiona do 1 m 2 powierzchni zewnętrznej przewodu, umożliwia określenie wskaźnika nieszczelności przewodów dla badanego odcinka. Dla klasy szczelności A Pa dopuszczalny błąd pomiarów wynosi: - ciśnienie -5% - strumień objętości powietrza -10% Ocena wyników badań. Wyniki badań należy uznać za pozytywne, jeżeli nie zostaną przekroczone wartości dopuszczalnych wskaźników nieszczelności dla danej klasy szczelności przewodów. Jeżeli badanie szczelności przewodów w istniejących instalacjach da wynik negatywny, należy wykonać doszczelnianie badanego odcinka przewodów lub całego urządzenia, a następnie przeprowadzić ponowną próbę szczelności Instalacja wentylacji

9 Przed przystąpieniem do badań instalacji wentylacji należy dokonać przeglądu zamontowanych urządzeń i stwierdzić ich zgodność z projektem Przed uruchomieniem urządzeń należy sprawdzić działanie i ustawienie przepustnic, elementów wywiewnych Próbny ruch urządzeń powinien trwać nieprzerwanie 72 godziny Rozruch oraz badania zamontowanej instalacji wentylacji należy powierzyć firmie posiadającej autoryzację producentów zastosowanych urządzeń wentylacyjnych. 7. OBMIAR ROBÓT Jednostką obmiaru dla: przepustnic, elementów wywiewnych, wentylatora jest sztuka przewodów i kształtek stalowych jest m 2 powierzchni blachy po rozwinięciu elementu na płaszczyznę przewodów stalowych i elastycznych okrągłych jest mb. otulin izolacyjnych jest mb 7.2. Tolerancja mierzonych wartości komplety: ilość zgodna z projektem sztuki: ilość zgodna z projektem powierzchnia przewodów stalowych: 0,01 m2 powierzchni blachy po rozwinięciu kształtki lub przewodu długości przewodów elastycznych okrągłych i otulin: 0,05 mb. 8. ODBIÓR ROBÓT Odbiorowi międzyoperacyjnemu podlegają następujące elementy robót: odcinki kanałów przewidziane do obudowania otwory w ścianach montaż wentylatora montaż nawiewników nawiewników oknach

10 Po dokonaniu odbioru międzyoperacyjnego należy sporządzić protokół stwierdzający jakość wykonania robót oraz potwierdzający ich przydatność do prawidłowego działania instalacji. W protokole należy jednoznacznie identyfikować miejsca i zakres robót objętych odbiorem. W przypadku negatywnej oceny jakości wykonania robót albo ich przydatności do prawidłowego działania instalacji w protokole należy określić zakres i termin wykonania prac naprawczych lub uzupełniających Przy odbiorze urządzeń i elementów od producenta należy: dokonać oględzin zewnętrznych sprawdzić sztywność konstrukcji sprawdzić działanie mechanizmów nastawczych i przepustnic 8.3. Odbiór częściowy przeprowadza się w trybie przewidzianym dla odbioru końcowego jednak bez oceny prawidłowości pracy instalacji. W ramach odbioru częściowego należy: sprawdzić czy odbierany element instalacji lub jej część jest wykonana zgodnie z projektem technicznym sprawdzić zgodność wykonania odbieranej części instalacji z wymaganiami określonymi w odpowiednich punktach ST a w przypadku odstępstw, sprawdzić uzasadnienie konieczności odstępstwa wprowadzone do dziennika budowy. przeprowadzić niezbędne badania odbiorcze. Po dokonaniu odbioru częściowego należy sporządzić protokół potwierdzający prawidłowe wykonanie robót, zgodność wykonania instalacji z projektem i pozytywny wynik niezbędnych badań odbiorczych. W protokole należy jednoznacznie zidentyfikować miejsce zainstalowania elementów lub lokalizację odcinków instalacji, które były objęte odbiorem częściowym. Do protokołu należy załączyć protokoły niezbędnych badań odbiorczych. W przypadku negatywnego wyniku odbioru częściowego, w protokole należy określić zakres i termin wykonania prac naprawczych lub uzupełniających. Po wykonaniu tych prac należy ponownie dokonać odbioru częściowego Odbiór robót zanikających dokonuje Inspektor Nadzoru po zgłoszeniu przez Wykonawcę wpisem do Dziennika Budowy o gotowości do odbioru. Odbiór powinien być wykonany nie

11 później niż 3 dni od daty powiadomienia Inspektora o gotowości do odbioru. W wypadku stwierdzenia przekroczenia tolerancji Inspektor zarządza rozbiórkę wykonanego elementu na koszt Wykonawcy. Decyzję odbioru, ocenę jakości oraz zgodę na kontynuowanie robót Inspektor dokumentuje wpisem do Dziennika Budowy Odbiór techniczny urządzenia wentylacyjnego, następuje po zakończeniu montażu i przeprowadzeniu prób, ma na celu stwierdzenie, czy urządzenie jest wykonane zgodnie z projektem, nadaje się do eksploatacji i osiąga zakładane parametry. Odbioru końcowego dokonuje się po zakończeniu Okresu Gwarancyjnego. Inspektor dokonuje oceny jakościowej i ilościowej na podstawie przedłożonych dokumentów, wyników badań, oraz wnikliwej ocenie wizualnej wykonanych Robót. W wypadku, kiedy Inspektor stwierdzi, że obiekt pod względem przygotowania dokumentacyjnego lub zakresu robót nie jest gotowy do odbioru, wyznacza ponowny termin odbioru. Podstawowym dokumentem do dokonania odbioru końcowego Robót jest protokół odbioru końcowego robót sporządzony wg. wzoru ustalonego przez Zamawiającego. Instalacja powinna być przedstawiona do odbioru technicznego - końcowego po spełnieniu następujących warunków: zakończono wszystkie roboty montażowe przy instalacji, łącznie w wykonaniem izolacji cieplnej, dokonano badań odbiorczych, z których wszystkie zakończyły się wynikiem pozytywnym zakończono uruchamianie instalacji obejmujące w szczególności regulację montażową zakończono roboty budowlano-konstrukcyjne, wykończeniowe i inne mające wpływ na efekt wentylacji w pomieszczeniach obsługiwanych przez daną instalację. Przy odbiorze końcowym instalacji należy przedstawić następujące dokumenty: projekt techniczny powykonawczy instalacji (z naniesionymi ewentualnymi zmianami i uzupełnieniami dokonanymi w czasie budowy), dziennik budowy,

12 potwierdzenie zgodności wykonania instalacji z projektem technicznym, warunkami technicznymi i przepisami, obmiary powykonawcze, protokoły wykonanych badań odbiorczych dokumenty dopuszczające do stosowania w budownictwie wyroby budowlane, z których wykonano instalację dokumenty wymagane dla urządzeń podlegających odbiorom technicznym, instrukcje obsługi i gwarancje wbudowanych wyrobów, instrukcję obsługi instalacji. W ramach odbioru końcowego należy: sprawdzić czy instalacja jest wykonana zgodnie z projektem technicznym powykonawczym, sprawdzić zgodność wykonania odbieranej instalacji z wymaganiami określonymi w odpowiednich punktach ST a w przypadku odstępstw, sprawdzić w dzienniku budowy uzasadnienie konieczności wprowadzenia odstępstwa, sprawdzić protokoły zawierające wyniki badań odbiorczych uruchomić instalację, sprawdzić osiąganie zakładanych parametrów Odbiór techniczny - końcowy kończy się protokolarnym przejęciem instalacji do użytkowania lub protokolarnym stwierdzeniem braku przygotowania instalacji do użytkowania wraz z podaniem przyczyn takiego stwierdzenia. Protokół odbioru technicznego - końcowego nie powinien zawierać postanowień warunkowych. W przypadku zakończenia odbioru protokolarnym stwierdzeniem braku przygotowania instalacji do użytkowania, po usunięciu przyczyn należy przeprowadzić ponowny odbiór instalacji. W ramach odbioru ponownego należy ponadto sprawdzić czy w czasie pomiędzy odbiorami elementy instalacji nie uległy destrukcji spowodowanej korozją lub innymi przyczynami Zakresy odbioru zgodnie z ustaleniami z Zamawiającym 8.7. Dokumenty potrzebne do odbioru poszczególnych robót. Deklaracja Zgodności lub Krajowa Deklaracja Zgodności Świadectwo Dopuszczenia

13 9. PODSTAWA PŁATNOŚCI. Roboty związane z wentylatora oraz kanałów i kształtek z blachy stalowej płatne są wg obmiaru na podstawie kosztorysu i obejmują: opracowanie Projektu organizacji robót wraz z harmonogramem 10. DOKUMENTY ZWIĄZANE. Warunki techniczne wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych - zeszyt 5 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75/02 poz. 690) z późniejszymi zmianami PN-EN 1505:2001 Wentylacja budynków - Przewody proste i kształtki wentylacyjne z blachy o przekroju prostokątnym - Wymiary PN-EN 1506:2001 Wentylacja budynków - Przewody proste i kształtki wentylacyjne z blachy o przekroju kołowym - Wymiary PN-B-01411:1999 Wentylacja i klimatyzacja - Terminologia PN-B-03434:1999 Wentylacja -Przewody wentylacyjne - Podstawowe wymagania i badania PN-B-76001:1996 Wentylacja - Przewody wentylacyjne - Szczelność. Wymagania i badania PN-B-76002:1976 Wentylacja - Połączenia urządzeń, przewodów i kształtek wentylacyjnych blaszanych PN-EN 1751:2001 Wentylacja budynków - Urządzenia wentylacyjne końcowe - Badania aerodynamiczne przepustnic regulacyjnych i zamykających PN-EN 1886:2001 Wentylacja budynków - Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne - Właściwości mechaniczne ENV 12097:1997 Wentylacja budynków - Sieć przewodów - Wymagania dotyczące części składowych sieci przewodów ułatwiające konserwację sieci i przewodów PrPN-EN Wentylacja budynków - Procedury badań i metody pomiarowe dotyczące odbioru wykonanych instalacji wentylacji i klimatyzacji PrEN Wentylacja budynków - Podwieszenia i podpory przewodów - Wymagania wytrzymałościowe

14 BN-65/ Wentylacja. Przepustnice wielopłaszczyznowe BN-65/ Wentylacja. Kształtki wentylacyjne blaszane BN-65/ Wentylacja. Przewody wentylacyjne blaszane BN-67/ Wentylacja. Podpory kanałów wentylacyjnych blaszanych BN-67/ Wentylacja. Podwieszenia kanałów wentylacyjnych blaszanych BN-68/ Wentylacja. Wyrzutnie powietrza dachowe i ścienne BN-70/ Wentylacja. Czerpnie powietrza dachowe i ścienne Katalog urządzeń i wyposażenia instalacji wentylacyjnych: central nawiewnych, wywiewnych, wentylatorów nawiewnych i wywiewnych, nagrzewnic elektrycznych, filtrów, klap pożarowych, kratek nawiewnych i wywiewnych, zaworów nawiewnych i wywiewnych, tłumików hałasu, czerpni, wyrzutni, przepustnic oraz kanałów i kształtek wentylacyjnych