Konspekt lekcji języka polskiego do klasy l gimnazjum

Transkrypt

1 Konspekt lekcji języka polskiego do klasy l gimnazjum Opracowała Bernadetta Starego TEMAT: PISMA UŻYTKOWE - ŻYCZENIA, DEDYKACJA, POZDROWIENIA, OGŁOSZENIE. CZAS REALIZACJI: 2 godziny lekcyjne. CEL GŁÓWNY: poznanie nowych rodzajów pism użytkowych, doskonalenie umiejętności ich używania. CELE OPERACYJNE: UCZEŃ ZNA (WIADOMOŚCI): pojęcie - pisma użytkowe", pojęcia: list, telegram, ogłoszenie, podanie, życiorys, zawiadomienie, wezwanie, zamówienie, życzenia, pozdrowienia, dedykacja. UCZEŃ POTRAFI (UMIEJĘTNOŚCI): rozwiązać krzyżówkę, posługiwać się słownikiem, określać rodzaj pisma użytkowego, stosować słownictwo określonego pisma użytkowego, wymieniać przykłady, rozumieć potrzebę i okoliczności stosowania listów, telegramów, ogłoszeń, zawiadomień, pozdrowień i życzeń. UCZEŃ ROZUMIE: formę czytanego pisma użytkowego, znaczenie pojęcia - pisma użytkowe", potrzebę stosowania danego rodzaju pisma, znaczenie słów stosowanych w określonym rodzaju pisma. FORMY PRACY: jednostkowa, zbiorowa, grupowa. METODY NAUCZANIA: podające - objaśnienie, wyjaśnienie, poszukujące (aktywizujące) - dyskusje dydaktyczne, elementy burzy mózgów, praktyczne - praca ze słownikiem, ćwiczenia przedmiotowe. ŚRODKI DYDAKTYCZNE: teksty pism użytkowych, krzyżówka, rozsypanki tekstowe, słowniki, kartony do pisania, mazaki. PRZEBIEG LEKCJI: I. ZAANGAŻOWANIE: 1. Czynności organizacyjno-porządkowe. 2. Nauczyciel dzieli uczniów na 4 grupy i wyznacza ich liderów. Następnie rozdaje im krzyżówki. 3. Uczniowie zespołowo rozwiązują szaradę. 1

2 1. P O W I E Ś Ć 2. S I E N K I E W I C Z 3. S A C H E M 4. M A R Y L A 5. R O L A N D 6. S Z T U K A 7. Ż O N A 8. D Y S K U S J A 9. T E Z A 10. A R T Y K U Ł 11. F O N E T Y K A 12. W Y W I A D 13. Z E M S T A 1) Mówi w niej narrator. 2) Otrzymał NAGRODĘ NOBLA w 1905 r. 3) Wódz Czarnych Wężów. 4) Ukochana Mickiewicza. 5) Rycerz, który poległ w Pirenejach. 6) Plastyka, muzyka to razem... 7) "... modna". 8) Uczestniczy w niej kilka osób omawiając temat. 9) Pierwsza część rozprawia. 10) Przeczytany np. w gazecie. 11) Nauka o głoskach i ich powstawaniu. 12) Przeprowadza go dziennikarz. 13) Tytuł utworu A. Fredry. 4. Nauczyciel obserwuje i koordynuje pracę w zespołach. 5. Lider wybranej grupy odczytuje rozwiązania i hasło: PISMA UŻYTKOWE. 6. Nauczyciel podaje temat lekcji i zapisuje go na tablicy. TEMAT: PISMA UŻYTKOWE - ŻYCZENIA, DEDYKACJA, POZDROWIENIA, OGŁOSZENIE. 7. Nauczyciel określa cele zajęć, kieruje rozmową uczniów, zadaje pytania i wyjaśnia dlaczego ważna jest umiejętność poprawnego redagowania pism użytkowych. 8. Uczniowie próbują określić co to są pisma użytkowe oraz sformułować ich przeznaczenie. II. BADANIE: 1. Nauczyciel rozdaje zespołom uczniowskim słowniki oraz przykłady pism użytkowych (list, podanie, życiorys własny, telegram, zawiadomienie). 2. Uczniowie pracują zgodnie z podaną instrukcją. Przy pomocy słowników wyjaśniają znaczenie hasła z krzyżówki oraz określają ich rodzaje. Uczniowie w poszczególnych zespołach dyskutują i próbują nazwać rozdane przykłady pism użytkowych oraz określić cechy charakterystyczne zadanego pisma (listu, podania, życiorysu własnego, telegramu, zawiadomienia). 3. Nauczyciel obserwuje pracę w grupach i sprawdza w jakim stopniu uczniowie umieją korzystać ze słownika i wyszukać potrzebne informacje. 4. Wybrany przez nauczyciela uczeń definiuje pojęcie pism użytkowych oraz określa ich rodzaje. 5. Liderzy z grup prezentują wybrane pismo użytkowe (list, podanie, życiorys własny, telegram, zawiadomienie) i określają jego cechy charakterystyczne. 6. Nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów, a następnie pisze na tablicy hasło: PISMA UŻYTKOWE. 7. Uczniowie wpisują w prostokąty swoje skojarzenia i pomysły. W ten sposób powstaje poniższe drzewo skojarzeń, które uczniowie przerysowują do zeszytów. 2

3 dedykacja s zawiadomienie życzenia telegram pozdrowienia PISMA UŻYTKOWE podanie ogłoszenie życiorys wezwanie zaproszenie zamówienie list III. PRZEKSZTAŁCANIE: 1. Nauczyciel omawia inne wybrane rozdaje pism użytkowych, podając cechy charakterystyczne dla danego rodzaju pisma. list prywatny - treść dotyczy spraw prywatnych urzędowy - treść dotyczy ważnej sprawy, którą może załatwić instytucja NADAWCA ODBIORCA EPISTOLOGRAFIA - dział literatury zajmujący się listami podanie telegram wezwanie zaproszenie zamówienie życiorys własny zawiadomienie kierujemy do jakiejś instytucji w celu załatwienia sprawy wysyłamy, by przekazać jakąś informację (zwięzła, krótka treść) stosuje się wówczas, gdy chcemy aby ktoś zjawił się w jakiejś instytucji stosuje się wtedy, gdy chcemy aby ktoś przybył na jakąś uroczystość; pisze osoba prywatna lub instytucja składa się do jakiejś firmy w celu zakupu określonego towaru pisze petent i dodaje jako załącznik do podania zawiadamiamy kogoś o czymś, może być zawiadomienie prywatne lub urzędowe 3

4 2. Nauczyciel rozdaje zespołom kartony, mazaki i koperty z rozsypankami tekstów użytkowych. 3. Uczniowie pracują zgodnie z podaną instrukcją. Zadaniem uczniów jest ułożenie rozsypanki zdaniowej w jednolity tekst, przepisanie go na kartonie (zachowując odpowiednią formę), określenie jaki to rodzaj pisma użytkowego i podanie jego cech charakterystycznych. 4. Nauczyciel obserwuje i koordynuje pracę w grupach, a przy trudnościach ewentualnie podpowiada możliwość skorzystania ze słownika. IV. PREZENTACJA: 1. Nauczyciel poleca przygotowanie się do prezentacji wyniku pracy zespołu. 2. Kolejno wybrani przez grupę uczniowie dokonują prezentacji otrzymanego pisma użytkowego i określają jego rodzaj oraz podają jego cech charakterystyczne. Pozostali uczniowie uważnie słuchają wypowiedzi kolegów i zwracają uwagę na ich poprawność. 3. Nauczyciel kieruje wypowiedzią uczniów i koryguje ewentualne błędy. Grupa I Z okazji Dnia Babci życzymy Ci KOCHANA BABCIU dużo zdrowia, szczęścia i radości. Pragniemy abyś żyła STO LAT. Kasia i Mareczek Życzenia - składamy komuś z jakiejś okazji, np. imienin, urodzin, świąt, awansu. Grupa II Składam wyrazy wielkiej wdzięczności i szacunku dla pana dyrektora Tomasza Dobrotliwego, który służył mi radą i pomocą przy uzyskiwaniu awansu zawodowego. Nauczyciel dyplomowany Dedykacja - składamy komuś, najczęściej na drobnym upominku, gdy chcemy podziękować za okazaną pomoc lub wyrazić wdzięczność, np. autor książki może napisać dedykację czytelnikowi. Grupa III Serdeczne pozdrowienia spod słonecznych i śnieżnych Tatr przesyła Twój kochający Aduś Pozdrowienia - przesyłamy (na widokówkach, na antenie radiowej lub telewizyjnej) najczęściej komuś znajomemu, kto jest daleko i z kim się nie możemy osobiście spotkać. Grupa IV OGŁOSZENIE W dniu 11 lutego 2003 roku o godz odbędą się zebrania klasowe wychowawców z rodzicami gimnazjalistów. Poruszone zostaną sprawy: 1. Osiągnięć i postępów edukacyjnych uczniów. 2. Zamierzeń wychowawczych w drugim semestrze. 3. Planowanych imprez szkolnych. 4. Próbnego egzaminu dla klas trzecich (19 i 20 lutego). Ze względu na ważność spraw obecność wszystkich rodziców obowiązkowa. Dyrektor szkoły 4

5 Ogłoszenie - tworzy się, gdy powstaje rzeczywista potrzeba poinformowania szerokiej zbiorowości (szkolnej, lokalnej) o planowanym wydarzeniu, np. konkursie, wywiadówce, dyskotece, skróceniu lub odwołaniu zajęć, zbiórce darów. Ogłoszenie (ustne lub pisemne) musi przyciągać uwagę swoją atrakcyjną formą. V. REFLEKSJA: 1. Nauczyciel poleca zapisanie w formie notatki cech charakterystycznych zaprezentowanych pism użytkowych. 2. Uczniowie sporządzają notatkę. 3. Nauczyciel przystępuje do podsumowania zajęć, poprzez kierowanie wypowiedzią uczniów. 4. Uczniowie odpowiadają na pytania: - Po co są pisma użytkowe? - Dlaczego warto ich używać? - Czy forma pisma ma znaczenie? - W jakich sytuacjach korzystamy z ich pomocy? - Z jakich pism już korzystałeś? 5. Nauczyciel słucha wypowiedzi i zwraca uwagę by istotne cech pism użytkowych zostały wyeksponowane. 6. Uczniowie dokonują samooceny, wyrażają opinię na temat sposobu prowadzenia zajęć, określają czego i jak się nauczyli, co umieją, a nad czym powinni popracować, aby w pełni wykorzystać zdobyte doświadczenia. 7. Nauczyciel ocenia uczniów szczególnie zaangażowanych w pracę zespołów oraz referujących efekty ich pracy, dokonując stosownego uzasadnienia. Praca domowa (w uzgodnieniu z nauczycielem informatyki) Na kartce formatu A4 proszę stworzyć zaproszenie na dowolną uroczystość szkolną, pamiętając o właściwej formie i atrakcyjnym wyglądzie (można wykorzystać technikę komputerową). Termin realizacji zadania - jeden tydzień. 5