Postępowanie w sprawach o emeryturę pomostową Centrum Obsługi Emerytur Pomostowych Południe w Sosnowcu

Transkrypt

1 Sosnowiec, październik 2017r. Postępowanie w sprawach o emeryturę pomostową Centrum Obsługi Emerytur Pomostowych Południe w Sosnowcu

2 AGENDA BlokI ZASADY POSTĘPOWANIA W SPRAWACH O EMERYTURĘ POMOSTOWĄ Blok II OBOWIĄZKI PRACODAWCY JAKO PŁATNIKA SKŁADEK NA FEP

3 PODSTAWA PRAWNA Postępowanie w sprawach o emeryturę pomostową Ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017r. poz ze zm.) Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r. poz. 664) Rozporządzenie rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237 poz. 1412) Zarządzenia resortowe w sprawie stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach

4 ZASADY POSTĘPOWANIA W SPRAWACH O EMERYTURĘ POMOSTOWĄ Jednostki tematyczne: 1. Warunki nabywania i utraty prawa do emerytur pomostowych. 2. Ogólne zasady postępowania w sprawach emerytur pomostowych.

5 W świetle ustawy o emeryturach pomostowych za pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się pracownika wykonującego po dniu r., w pełnym wymiarze czasu pracy, prace wymienione odpowiednio w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych tzw. nowe wykazy prac. Za pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osobę wykonującą przed dniem r.: w pełnym wymiarze czasu pracy prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienione w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS tzw. stare wykazy prac, bez względu na to czy praca ta wymieniona została w wykazach stanowiących załącznik 1 lub 2 do ustawy

6 PRAWO DO EMERYTURY POMOSTOWEJ NA ZASADACH OGÓLNYCH ART. 4 USTAWY PRZYSŁUGUJE PRACOWNIKOWI, KTÓRY SPEŁNIŁ ŁĄCZNIE NASTĘPUJĄCE WARUNKI: Urodził się po dniu r. Ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat (stare i nowe wykazy) Osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn Ma okres składkowy i nieskładkowy ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn Przed dniem r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach (stare i nowe wykazy) Po dniu r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 (nowe wykazy) Nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy

7 Przy ustalaniu 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach sumuje się okresy pracy: w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, przebyte przed dniem r. w szczególnych warunkach, wymienione w załączniku nr 1 do ustawy lub o szczególnym charakterze wymienione w załączniku nr 2 do ustawy wykonywane zarówno przed dniem r. jak i po dniu r. Przykład: Kobieta ur r., udokumentowała okresy: od r. do r. (5 lat) prace w szczególnych warunkach zaliczane do wykazu A od r. do r. (9 lat) prace w szczególnych warunkach zaliczane do wykazu B od r. do r. (1 rok) prace wymienione w zał. 1 do ustawy Zainteresowana będzie legitymowała się co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

8 Przy ustalaniu co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się: okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. okresy niezdolności do pracy, za które wypłacono wynagrodzenie, zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne, okresy za które pracownik otrzymał zasiłek opiekuńczy bądź macierzyński); okresów urlopu bezpłatnego; okresów urlopu wychowawczego; okresów służby wojskowej. Okresy urlopu wypoczynkowego wlicza się do okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. W przypadku nauczycieli do 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze nie uwzględnia się dodatkowo następujących okresów: usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za które w okresie od dnia r. do dnia r. wypłacono nauczycielowi na podstawie ustawy Karta Nauczyciela wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. z powodu choroby, a w odniesieniu do wynagrodzenia wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego za okres od dnia r. do dnia r.; urlopu dla poratowania zdrowia; urlopu szkoleniowego; przebywania nauczycieli na urlopie na dalsze kształcenie się; pozostawania nauczycieli w stanie nieczynnym.

9 Zaświadczenie potwierdzające okresy wykonywania prac w szczególnych warunkach może być wystawione między innymi przez: organy założycielskie zlikwidowanych zakładów pracy, w tym m.in.: przez byłe ministerstwo gospodarki, agencje własności rolnej skarbu państwa zakłady pracy posiadające w swoich archiwach zakładowych akta osobowe byłych pracowników, którzy odeszli z pracy w okresie przed rozpoczęciem procesu przekształceń własnościowych i restrukturyzacji, jeżeli z akt tych bezspornie wynika fakt wykonywania przez daną osobę pracy w warunkach szczególnych W przypadku braku następcy prawnego zlikwidowanego zakładu pracy -w postępowaniu przed organem rentowym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dopuszczalne są jako środki dowodowe: kserokopie dokumentów sporządzone przez archiwa na podstawie posiadanej dokumentacji osobowej potwierdzających charakter bądź stanowisko pracy, przynależność resortową zakładu pracy oraz czy praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze, okresy takiej pracy, oceny merytorycznej tego rodzaju środków dowodowych dokonuje organ rentowy ZUS prowadzący postępowanie w tej sprawie

10 Przy ustalaniu wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego (20 lub 25 lat) uwzględnia się okresy: nie uwzględnia się okresów: składkowe wymienione w art. 6 ustawy emerytalnej nieskładkowe wymienione w art. 7 ustawy emerytalnej w wymiarze nie wyższym niż 1/3 udowodnionych okresów składkowych Przy ustalaniu okresów składkowych i nieskładkowych zalicza się okres korzystniejszy jeśli występuje zbieg tych okresów za które osoba prowadząca pozarolniczą działalność (w tym twórczą lub artystyczną) nie opłaciła za siebie składek na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe służby określonych w art. 6 ust. 1 pkt4 i pkt6 lit. a-e i g ustawy emerytalnej jeżeli z ich tytułu ustalone zostało prawo do emerytury na podstawie przepisów o zaopatrzeniu służb mundurowych rolnych, o których mowa w art. 10 ustawy emerytalnej

11 Warunek wykonywania przed dniem r. pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze określonej w starych i nowych wykazach uważa się za spełniony, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej 1 dzień. Warunek wykonywania po dniu r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze określonej w nowych wykazach uważa się za spełniony, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej 1 dzień.

12 Prawo do emerytury pomostowej nabywa pracownik który rozwiązał stosunek pracy. Jeżeli pracownik ten pozostawał w stosunku pracy zawartym z więcej niż jednym pracodawcą prawo nabywa po rozwiązaniu ostatniego stosunku pracy. Prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która przed przejściem na emeryturę nie była objęta ubezpieczeniem społecznym z jakiegokolwiek tytułu lub była objęta takim ubezpieczeniem z innego tytułu niż umowa o pracę. Dla oceny czy został spełniony warunek dotyczący rozwiązania stosunku pracy nie ma znaczenia sposób jego rozwiązania.

13 Ustawa przewiduje również możliwość uzyskania przez ubezpieczonego urodzonego po dniu r. prawa do emerytury pomostowej w wieku niższym niż 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny (warunki te zostały określone w art ustawy). Przy ustalaniu prawa do emerytury pomostowej na warunkach określonych w art ubezpieczeni muszą spełnić następujące warunki z art. 4: Data urodzenia po dniu r. Wymagany okres składkowy i nieskładkowy 20 lub 25 lat. Wykonywanie przed dniem r. pracy w szczególnych warunkach lub w/o szczególnym charakterze. Wykonywanie po dniu r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Rozwiązanie stosunku pracy. Inne natomiast są warunki dotyczące wieku emerytalnego i okresu/rodzaju wykonywanej pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (załącznik nr 1 lub nr 2 do ustawy).

14 Warunki na podstawie art. 5 praca w powietrzu na statkach powietrznych Warunki na podstawie art. 7 praca w hutnictwie Warunki na podstawie art. 9 praca maszynistów pojazdów trakcyjnych Wiek wynoszący: 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn Wiek wynoszący: 55 lat dla kobiet i mężczyzn Wiek wynoszący: 50 lat dla kobiet i 55 latdla mężczyzn Okres pracy w szczególnych warunkach wymieniony w pkt 25 załącznika nr 1 (jako personel pokładowy) lub okres pracy o szczególnym charakterze wymieniony w pkt 1 załącznika nr 2 (jako pilot/instruktor) do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat. Prace te można sumować. Orzeczenie o niezdolności do wykonywania ww. pracy, w rozumieniu art ustawy Prawo Lotnicze * Okres pracy w szczególnych warunkach wymieniony w pkt 4-12 załącznika nr 1do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat. Prace te można sumować. Orzeczenie lekarza medycyny pracy o niezdolności do wykonywania ww. pracy * Okres pracy jako maszynista pojazdów trakcyjnych wymieniony w pkt 5 załącznika nr 2 do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat Orzeczenie lekarza medycyny pracy o niezdolności do wykonywania ww. pracy * * Warunek ten należy uznać za spełniony, zarówno wówczas gdy orzeczenie to zostało wydane w czasie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, jak również po jej zakończeniu.

15 Warunki z art. 6 praca w morskich portach handlowych Warunki z art. 8 praca nurka, rybaka morskiego oraz przy azbeście Warunki z art. 10 członek zawodowych ekip ratownictwa górskiego Warunki z art. 11 prace górnicze Wiek wynoszący: 55 lat dla kobiet i mężczyzn Wiek wynoszący: 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn Wiek wynoszący: 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn Wiek wynoszący: 55 lat dla kobieti 60 lat dla mężczyzn Okres pracy w szczególnych warunkach wymieniony w pkt 21 załącznika nr 1lub okres pracy o szczególnym charakterze wymieniony w pkt 12 załącznika nr 2do ustawy, wynoszący co najmniej 15 lat. Okres pracy w szczególnych warunkach wymieniony w pkt 20, 22 i 32 załącznika nr 1 do ustawy, wynoszący co najmniej 10 lat. Prace te można sumować. Okres pracy jako członek zawodowych ekip ratownictwa górskiego, wynoszący co najmniej 10 lat. Okres pracy górniczej wymienionej w art. 50c ustawy emerytalnej, wynoszący co najmniej 15 lat. Prace te można sumować.

16 EMERYTURY POMOSTOWEJ - DLA MUNDUROWYCH Zgodnie z art. 13 ustawy prawo do emerytury pomostowej na zasadach określonych w art. 4 nabywają również: O ile nie spełniają warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do emerytury określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób. Żołnierze zawodowi, Funkcjonariusze: Policji Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego Straży Granicznej Biura Ochrony Rządu Służby Więziennej Państwowej Straży Pożarnej

17 Ustawa art gwarantuje również uzyskanie prawa do emerytury pomostowej na warunkach określonych w art osobom, które: Po dniu r. nie wykonywali pracy w szczególnych warunkach wymienionej w załączniku nr 1 do ustawy lub o szczególnym charakterze wymienionej w załączniku nr 2 do ustawy Miały na dzień r. wymagany do emerytury pomostowej na warunkach określonych w art. 4 lub wskazany w przepisach art ustawy okres pracy w szczególnych warunkach, wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy (po wyłączeniu okresów niewykonywania pracy) Spełniały na dzień wejścia w życie ustawy lub spełnią w terminie późniejszym warunek posiadania -odpowiednio co najmniej 20/25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego Osiągnęły na dzień wejścia w życie ustawy lub osiągną w terminie późniejszym wiek uprawniający do emerytury pomostowej

18 Warunek posiadania okresu co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkachlub o szczególnym charakterze, o którym mowa w art. 4 pkt2 wskazanym w art. 49 pkt2 ustawy jest spełniony, jeżeli osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową na podstawie art. 4 udowodni, iż przed dniem r., wykonywała przez co najmniej 15 lat pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienioną w załączniku 1 lub 2 do ustawy (wskazane okresy podlegają sumowaniu). Prawo do emerytury pomostowej na warunkach określonych w art. 49 ustawy zachowują osoby, które po dniu r., nie wykonują pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uwzględnianej przy ustalaniu prawa do emerytury pomostowej, a więc pracy wykonywanej w pełnym wymiarze czasu pracy. Oznacza to, że możliwość uzyskania emerytury pomostowej na podstawie tego przepisu mają również osoby, które po dniu r., w niepełnym wymiarze czasu pracy wykonywały prace w szczególnych warunkach, wymienione w załączniku nr 1 do ustawy lub prace o szczególnym charakterze wymienione wzałącznikunr2doustawy.

19 Przykład: art. 49 w związku z art. 7 ustawy Pracownik ur r., pozostający w stosunku pracy od dnia r., wykonywał od dnia r. do dnia r., w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał prace w hutnictwie wymienione w załączniku nr 1 ustawy pod pozycją 9(prace bezpośrednio przy kuciu ręcznym w kuźniach). Pracownik ten nie wykonuje po dniu r. pracy w szczególnych warunkach i nie pozostaje w stosunku pracy. Pracownik ten nie uzyskał orzeczenia lekarza medycyny pracy o niezdolności do pracy, dlatego też nie będzie mu przysługiwała emerytura pomostowa na warunkach określonych w art. 7 ustawy. Zainteresowany nabędzie prawo do emerytury pomostowej na warunkach określonych wart.4ustawytj.poosiągnięciuwieku60lat.

20 Przykład: art. 49 ustawy Pracownik ur r., wykonywał w okresie od dnia r. do dnia r. prace w hutnictwie wymienione w załączniku nr 1 do ustawy poz.6 (prace bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców). Od dnia r. na podstawie orzeczenia lekarza medycyny pracy o niezdolności do wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracownik ten wykonuje u tego samego pracodawcy inną pracę, do której został skierowany zgodnie z zaleceniem lekarza. Od dnia r., pracownik ten pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy i nie kontynuuje zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy. Zainteresowany ten będzie mógł ubiegać się o ustalenie prawa do emerytury pomostowej po ukończeniu wieku 55 lat, gdyż będzie legitymował się - na dzień wejścia w życie ustawy co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, wymienionej w załączniku nr 1 do ustawy, a ponadto będzie miał udowodniony co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy.

21 Podstawa obliczenia emerytury pomostowej, ustalona w sposób określony w art. 25 ustawy emerytalnej Podstawę tę stanowi Średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat, ustalone według tablic średniego dalszego trwania życia obowiązujących w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę pomostową Kwota emerytury pomostowej kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem ich waloryzacji, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego.

22 Jeżeli pracownik jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury, składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zwiększa się poprzez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22 stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego. Kwota emerytury pomostowej nie może być niższa niż kwota najniższej emerytury przyznawanej na podstawie ustawy emerytalnej. Emerytura pomostowa podlega waloryzacji przewidzianej dla emerytur i rent.

23 W razie śmierci osoby mającej ustalone prawo do emerytury pomostowej, członkom jego rodziny przysługuje: RENTA RODZINNA NIEZREALIZOWANE ŚWIADCZENIE Jeżeli zmarły spełniał w dacie śmierci warunki do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, świadczenia przysługujące członkom rodziny ustala się na zasadach określonych w ustawie emerytalnej. ZASIŁEK POGRZEBOWY

24 Rekompensataz tytułu utraty możliwości nabycia prawa do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zgodnie z przepisami ustawy (art ): Przysługujeubezpieczonemu urodzonemu po dniu r., jeżeli przed dniem r. wykonywał przez co najmniej 15 lat pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 lub 33 ustawy emerytalnej (stare wykazy prac). Jest ustalana po złożeniu wniosku o nową emeryturę z FUS przez osobę mającą ukończony powszechny wiek emerytalny. Stanowidodatek do kapitału początkowego będący składnikiem podstawy obliczenia nowej emerytury. Nie przysługuje osobie mającej ustalone prawo do: -emerytury na podstawie art. 46,50,50a,50e,184 ustawy emerytalnej -emerytury górniczej przyznanej na podstawie przepisów, obowiązujących do r., - emerytury z Karty Nauczyciela - emerytury pomostowej - nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

25 Postępowanie w sprawie emerytury pomostowej wszczyna się na wniosek pracownika. Do wniosku o emeryturę pomostową powinna być dołączona dokumentacja wymagana dla przyznania nowej emerytury z FUS. Jeżeli ubezpieczony nie ma jeszcze ustalonego kapitału początkowego, do wniosku powinna być dodatkowo załączona odpowiednia dokumentacja dotycząca okresów składkowych i nieskładkowych oraz osiąganego wynagrodzenia (dochodu) przed 1999r. Do wniosku o emeryturę pomostową powinny być także dołączone zaświadczenia o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ustawy emerytalnej oraz zaświadczenia wystawione przez płatników składek o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach wymienionej w załączniku nr 1 lub 2 do ustawy w odniesieniu okresów przypadających przed dniem r.(art. 49)

26 Prawo do emerytury pomostowej powstaje od dnia: Prawo do emerytury pomostowej przysługuje do dnia: Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu: Spełnienia wszystkich wymaganych warunków Zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego Jeżeli wniosek został zgłoszony w miesiącach następujących po miesiącu spełnienia warunków wymaganych do nabycia prawa do emerytury pomostowej, prawo do tego świadczenia powstaje nie wcześniej niż od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek Poprzedzającego dzień nabycia prawa do emerytury z FUS lub innego organu rentowego Poprzedzającego osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego Zgonu Na wniosek emeryta Bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionej w nowych wykazach prac (nie dotyczy pracy wykonywanej na podstawie umowy innej niż umowa o pracę)

27 Prawo do emerytury pomostowej ulega zawieszeniu lub wysokość emerytury pomostowej ulega zmniejszeniu z powodu osiągania przychodów z tytułu prowadzenia działalności objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego w tym zakresie stosuje się odpowiednio zasady przewidziane dla emerytur i rent świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia tj. 24% kwoty bazowej W przypadku osiągania przychodu przekraczającego 70%przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, nie wyższego jednak niż 130%tego wynagrodzenia W przypadku osiągania przychodu przekraczającego 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia świadczenie ulega zawieszeniu poprzez dokonanie tzw. dobrowolnej wpłaty na FEP Uzyskanie przychodu przekraczającego wyższą kwotę graniczną - o kwotę niższą niż kwota nienależnie pobranych świadczeń - pociąga za sobą możliwość korzystniejszego rozliczenia świadczenia

28 Emeryturę pomostową wypłaca się za miesiąc kalendarzowy w terminach i na zasadach przewidzianych dla wypłaty emerytur. Oznacza to, iż emeryturę pomostową wypłaca się od dnia powstania prawa do tej emerytury, nie wcześniej jednak niż od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o tę emeryturę. Kwotę emerytury pomostowej za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę tej emerytury przez liczbę dni kalendarzowych w miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które emerytura przysługuje.

29 Doliczenie składek zewidencjonowanych od miesiąca przyznania prawa do emerytury pomostowej Wniosek po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych Podzielenie składek przez średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu złożenia wniosku o przeliczenie Wysokość emerytury pomostowej podlega ponownemu ustaleniu na podstawie art. 108 ustawy emerytalnej - jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę, ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

30 I OBOWIAZKI PRACODAWCY JAKO PŁATNIKA SKŁADEK NA FUNDUSZ EMERYTUR POMOSTOWYCH Jednostki tematyczne: 1. Zgłoszenia danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnych charakterze. 2. Wykaz stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 3. Ewidencja pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. 4. Obowiązek opłacenia składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, z uwzględnieniem pracowników wykonujących prace górnicze.

31 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Składkę na FEP oblicza, rozlicza i opłaca co miesiąc płatnik w deklaracji rozliczeniowej w terminach na opłacanie składek na ubezpieczenie. Podstawę wymiaru składki na FEP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, oznacza to że podstawę wymiaru składek na FEP stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu stosunku pracy Stopa składki na FEP wynosi 1,5% podstawy wymiaru ze środków płatnika Dysponentem FEP jest Zakład FEP jest państwowym funduszem celowym powołanym w celu finansowania emerytur pomostowych

32 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Od dnia r. pracodawca musi prowadzić wykaz oraz ewidencję stanowisk pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Przepisy ustawy zobowiązują płatników składek m.in. do prowadzenia: wykazu stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP

33 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Ewidencja w stosunku do każdego pracownika - musi zawierać: serię i numer dowodu osobistego lub paszportu. nazwisko i imię numery PESEL i NIP datę urodzenia

34 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Decyzja o zaliczeniu pracy do pracy w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze należy do pracodawcy. Dotychczas o tym, czy praca na danym stanowisku kwalifikowała się do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze przesądzał fakt, czy dane stanowisko pracy było wymienione w wykazie A lub B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz w zarządzeniach i uchwałach resortowych wydanych na podstawie tego rozporządzenia.

35 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Od dnia r. obowiązują przepisy ustawy o emeryturach pomostowych. Załączniki nr 1 i nr 2 do ustawy zawierają rodzaje prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Prace te zostały jednak wymienione w sposób ogólny. Załącznik nr 1 WYKAZ PRAC W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH Załącznik nr 2 WYKAZ PRAC O SZCZEGÓLNYM CHARAKTERZE Natomiast szczegółowe wykazy stanowisk, na których wykonywana jest taka praca, ma obowiązek utworzyć pracodawca (płatnik składek).

36 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Zatem obowiązek stworzenia wykazu prac i określenia, które stanowiska pracy kwalifikują się do prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze spoczywa wyłącznie na pracodawcy (płatniku składek), a nie np. ZUS lub innym organie. Oczywiście pracodawca nie może tworzyć tych wykazów w sposób dowolny - powinien on bazować na definicjach prac w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, Pracodawca oceniając ryzyko zawodowe uwzględnia wszystkie czynniki środowiska pracy występujące podczas wykonywania prac, które powinny być zidentyfikowane i zmierzone, a także sposoby wykonywania tych prac. określonych w ustawie. Przy tworzeniu wykazów tych prac pomocna będzie również ocena ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą, którą każdy pracodawca ma obowiązek przeprowadzić. Obowiązek ten wynika wprost z przepisów kodeksu pracy.

37 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Wykaz stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze powinien zawierać konkretne stanowiska pracy, których nazwa musi odpowiadać nazwom stanowisk, na jakich są zatrudniani pracownicy u danego pracodawcy. W wykazie nie wystarczy powielić rodzajów prac wymienionych w załącznikach do ustawy, musi on zawierać stanowiska pracy, zakwalifikowane przez pracodawcę do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

38 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Kolejnym nowym obowiązkiem płatnika składek jest prowadzenie ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP oraz naliczanie i odprowadzanie składek na ten fundusz. Obowiązek opłacania składek powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac. Obowiązek opłacania składek na FEP obejmuje wszystkich pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nawet tych, którzy nie spełniają warunków do uzyskania emerytury pomostowej (np. nie wykonywali takich prac przed dniem r.). Płatnik składek ma obowiązek -art. 35 ust. 3 ustawy -opłacenia składek na FEP za pracownika wykonującego prace górnicze, który uzyskał prawo do emerytury pomostowej na podstawie art. 11, za okres wykonywania prac górniczych, o których mowa w art. 50c ustawy emerytalnej, nie wcześniej jednak niż za okres od dnia r.

39 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych opłaca się za pracownika, który spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po dniu r. wykonuje prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w przepisach ustawy o emeryturach pomostowych Należy pamiętać, że obowiązek opłacania składek na FEP nie jest uzależniony od wymiaru zatrudnienia pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Składki te należy opłacać zarówno za pracowników zatrudnionych w pełnym jak i niepełnym wymiarze czasu pracy -jeśli spełnione są 2 powyższe warunki. Wymiar zatrudnienia ma wpływ na prawo do emerytury pomostowej. Przy ustalaniu prawa do emerytury pomostowej za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze rozumie się pracowników wykonujących te prace w pełnym wymiarze czasu pracy. Zatem wymiar zatrudnienia pracownika nie ma wpływu na obowiązek odprowadzania za niego składek na FEP, ma natomiast znaczenie przy ustalaniu prawa do emerytury.

40 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Pracodawca nie został zwolniony z obowiązku poświadczania w świadectwie pracy starych okresów pracy w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze. Nawet, jeśli praca na danym stanowisku nie została zakwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w świetle przepisów ustawy o emeryturach pomostowych, pracodawca ma obowiązek wykazywać okresy takiej pracy w świadectwie pracy przekazywanym pracownikowi. Okresy te nadal mają bowiem wpływ na uprawnienia emerytalne niektórych pracowników.

41 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP W stosunku do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów (za okres przed r.), płatnicy składek (pracodawcy) dla potrzeb ustalenia prawa do emerytury pomostowej są zobowiązani do wystawiania pracownikom zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. W zaświadczeniu płatnik składek powinien potwierdzić: fakt wykonywania pracy wymienionej w określonym punkcie załącznika nr 1 lub 2 do ustawy okres wykonywania tej pracy, czy praca była wykonywana w pełnym wymiarze czasu pracy. Przy wystawianiu takiego zaświadczenia płatnik składek powinien również pominąć okresy niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

42 I Obowiązki pracodawcy jako płatnika składek na FEP Zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze Płatnik składek zgłoszenie takie przekazuje do ZUS do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni rok kalendarzowy. W przypadku wystąpienia pracownika z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku kalendarzowym, płatnik składek przekazuje do ZUS w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku. W przypadku upadłości lub likwidacji płatnika składek, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w danym roku kalendarzowym płatnik składek przekazuje do ZUS nie później niż w dniu przekazania dokumentu wyrejestrowania płatnika składek.

43 Sosnowiec, październik 2017r. Postępowanie w sprawach o emeryturę pomostową Dziękuję za uwagę Agnieszka Wiącek Centrum Obsługi Emerytur Pomostowych Południe