Wzorce zaburzeń smaku o różnej etiologii

Transkrypt

1 Wzorce zaburzeń smaku o różnej etiologii Wzorce zaburzeń smaku o różnej etiologii (wg Dressler D. i Conrad B.: Geschmacksstörungen nach Tonsillektomie. Nervenarzt, 989, 60, ) Uogólnione zaburzenia smaku Uszkodzenie śluzówek lub kubków smakowych Infekcje wirusowe Zapalenie języka, zapalenie dziąseł Zespół Sjögrena Mukowiscydoza Choroba popromienna Niedobór witamin A, B 2 Niedobór elektrolitów Cu, Zn Trucizny Alkohol, nikotyna Zaburzenia hormonalne Cukrzyca, niedoczynność tarczycy, ciąża, niewydolność nadnerczy Leki D-penicylamina, L-dopa, penicylina, psychofarmaceutyki, gryzeofulwina, oksyfenedryna, etambutol, biguanidyna, linkomycyna, metylotiouracyl, metronidazol, karbamazepina, kwas acetylosalicylowy, fenylobutazon Dziedziczne zaburzenia smaku Zespół Turnera Zespół Rileya Daya Pseudohypoparathyreoidismus Zaburzenia smaku 2 / 3 przednich języka Uszkodzenia n. twarzowego Choroby pnia mózgu Choroby podstawy czaszki Choroby części skalistej kości skroniowej Idiopatyczne porażenie twarzy (zespół Bella) Uszkodzenia struny bębenkowej Choroby ucha środkowego Złamania żuchwy Elektrokoagulacja zwoju Gassera Uszkodzenia n. językowego Usunięcie migdałków Zaburzenia smaku tylnej części języka Uszkodzenia n. językowo-gardłowego Choroby pnia mózgu Choroby czaszki Uszkodzenie otworu żyły szyjnej Ropnie migdałków Nowotwory migdałków Tonsillectomia Zaburzenia smaku jednej połowy języka Uszkodzenie ośrodków i dróg smakowych Zawały mózgu Krwawienia Urazy Infekcje Guzy IX IX Smak Gorzki Zaburzenia czucia Kwaśny VII V Słony Słodki 5

2 . Objawy i zespoły neurologiczne Przyczyny niedowładu twarzy (wg Berlit P.: Klinische Neurologie. VCH, Weinheim 992) Typ ośrodkowy (marszczenie czoła zachowane, zaciskanie powieki pełne) Zawał mózgu. Krwawienie śródmózgowe. Guzy. Typ obwodowy (objaw Bella, marszczenie czoła upośledzone) Uszkodzenie jądra: zawał mostu, guzy, krwawienia. Uszkodzenia obwodowe: w kanale Fallopa, z równoczesnym zajęciem struny bębenkowej, n. strzemiączkowego i skalistego. Uszkodzenia idiopatyczne: infekcja wirusowa, oziębienie. Półpasiec uszny, szyi. Zapalenie ucha środkowego (mastoiditis). Uraz (złamania piramidy). Guzy (ślinianki, nerwiak). Guzy jatrogenne (operacje guza n. VIII). Aplazja typu Möbiusa. Często obustronny Polyneuritis cranialis. Borelioza. Zespół Guillaina Barrégo. Zespół Heerfordta (ostra sarkoidoza). Zapalenie opon (gruźlica, kiła). Ziarniniaki (zespół Melkerssona Rosenthala, sarkoidoza, ziarniniak Wegenera). Tężec. Zespół oponowy: rakowatość, białaczka. Ośrodkowe Obwodowe 6

3 Postacie porażeń twarzy w uszkodzeniach na różnych poziomach Postacie porażeń twarzy w uszkodzeniach na różnych poziomach Porus acusticus int. b N. stapedius 3 2 Nucl. facialis Foramen stylomastoideum a N. petrosus major c Chorda tympani 4 d N. auricularis post.. Uszkodzenie drogi korowo-opuszkowej: przeciwstronne porażenie twarzy typu ośrodkowego (zaciskanie powiek, marszczenie czoła). 2. Uszkodzenia jądrowe w pniu mózgu: porażenie n. twarzowego typu obwodowego bez innych objawów po stronie uszkodzenia. 3. Uszkodzenie obwodowe w kanale Fallopa: porażenie n. twarzowego po stronie uszkodzenia z objawem Bella. W zależności od miejsca uszkodzenia występują też inne objawy: a) zaburzenia wydzielania łez (test Schirmera) b) przeczulica słuchowa (zniesienie odruchu strzemiączkowego) c) zaburzenia smaku na 2 / 3 przednich języka d) zaburzenia czucia w okolicy ucha, bóle. 4. Zewnątrzczaszkowe uszkodzenia pnia n. lub jego gałęzi z objawami ruchowymi. 7

4 . Objawy i zespoły neurologiczne Próba Webera i Rinnego w orientacyjnym badaniu słuchu Głuchota przewodzeniowa po stronie prawej Głuchota odbiorcza po stronie prawej A. Próba Webera Stroik ustawia się na szczycie czaszki. Badany podaje, czy słyszy dźwięk pośrodku głowy, czy też jest on zlateralizowany po jednej stronie w uchu. Głuchota przewodzeniowa (ucho środkowe). lateralizacja w chorym uchu. Głuchota odbiorcza (ucho wewnętrzne). lateralizacja w zdrowym uchu. B. Próba Rinnego Stroik ustawia się na wyrostku sutkowym (przewodnictwo kostne). Z chwilą gdy badany przestaje słyszeć dźwięk, stroik przesuwa się przed ucho (przewodnictwo powietrzne). Ocena W próbie Rinnego wynik prawidłowy (pozytywny): przewodnictwo powietrzne trwa dłużej niż kostne (30 s). W próbie Rinnego wynik patologiczny (negatywny): przewodnictwo powietrzne skrócone. Głuchota przewodzeniowa: w próbie Rinnego wynik patologiczny (negatywny). Głuchota odbiorcza: w próbie Rinnego wynik prawidłowy (pozytywny). 8

5 Przyczyny upośledzenia słuchu i szumu usznego Przyczyny upośledzenia słuchu i szumu usznego Głuchota przewodzeniowa (w próbie Webera lateralizacja w uchu chorym, w próbie Rinnego wynik patologiczny) Głuchota odbiorcza (w próbie Webera lateralizacja w uchu zdrowym, w próbie Rinnego wynik prawidłowy) Ucho środkowe Głuchota ślimakowa Głuchota pozaślimakowa Woszczyna Ciało obce Proces zapalny (otitis, mastoiditis, cholesteatoma) Uraz (pęknięcie błony bębenkowej, zwichnięcie kosteczek słuchowych) Niedosłuch starczy Uraz słuchowy Choroba Ménière a, proces zapalny (odra, świnka, zapalenie opon, borelioza) Guz kąta mostowo-móżdżkowego (guz n. VIII, oponiak, epidermoid, dermoid) Jamistość opuszki, stwardnienie rozsiane, gwiaździak pnia mózgu Guz (glomus jugulare, rak) Uraz (wstrząśnienie błędnika, złamanie kości skalistej, uraz słuchowy) Zapalenie (zoster oticus) Otoskleroza Guz (glomus jugulare, rak) Zawał pnia mózgu Toksyny (streptomycyna, cisplatyna, diuretyki, salicylany, leki przeciwgruźlicze, aminoglikozydy) Przebycie w ciąży różyczki przez matkę Naczyniowe (zespół Cogana) 9