DYSKALKULIA I CO DALEJ?
|
|
- Kajetan Kulesza
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 DYSKALKULIA I CO DALEJ?
2 Trudności w uczeniu się matematyki mogą mieć wiele powodów. Główną przyczyną jest niedojrzałość matematyczna, ale równie często problemy te są spowodowane nieumiejętnością uczenia się, lenistwem lub opóźnieniem umysłowym ucznia. Aby pomóc dziecku w pokonywaniu bariery strachu przed arytmetyką, warto najpierw zbadać dokładnie zakres braków matematycznych, a następnie określić, jakie formy i metody pracy należy zastosować w danym przypadku. Jeśli jednak podejrzewamy, że uczeń ma problemy w rozwiązywaniu zadań na skutek dyskalkulii sprawa się komplikuje. Poradnie pedagogiczno psychologiczne praktycznie nie dysponują narzędziami pozwalającymi jednoznacznie określić rodzaj specyficznych zaburzeń w uczeniu się matematyki. Nie ma też zbyt wielu ćwiczeń korygujących. Mało też osób ma świadomość, że problemowi dysleksji towarzyszy często również dyskalkulia. Jest to zaburzenie rozpoznawane rzadko, a jeszcze rzadziej podejmowane są kroki pomagające uczniom przezwyciężyć trudności (nawet po ich rozpoznaniu), tak by umożliwić im dalszy rozwój. 1. POJĘCIE DYSKALKULII Dyskalkulia to specyficzne zaburzenia zdolności matematycznych, objawiające się kłopotami w wykonywaniu prostych działań, tworzeniu mniej lub bardziej złożonych układów przestrzennych czy zrozumieniu poleceń w zadaniach napisanych, jak i przeczytanych przez nauczyciela w trakcie sprawdzianu. Pełna utrata zdolności liczenia lub jej brak nosi nazwę akalkulii, natomiast niewielki brak zdolności matematycznych to oligokalkulia. Obniżenie lub zanik zdolności matematycznych w wyniku choroby psychicznej nazywa się parakalkulią. 2. DIAGNOZOWANIE DYSKALKULII W Polsce nie sprecyzowano jeszcze jasno kryteriów, które ułatwiłyby zdiagnozowanie dyskalkulii. Większość przypuszczeń opiera się na intuicji, a nie na rzetelnych testach lub badaniach mózgu. Najważniejsze jest zatem skonkretyzowanie, jakich umiejętności matematycznych uczeń nie może ukształtować, mimo starań i warunków sprzyjających uczeniu się. Należy też wyeliminować czynniki zewnętrzne i te, które wynikające z osobowości ucznia (oprócz dysfunkcji niektórych części mózgu), które mogłyby negatywnie wpływać na zdobywanie wiadomości matematycznych. Dopiero wtedy można wysnuć przypuszczenie, że uczeń ma dyskalkulię. Szwedzki neuropsycholog B. Adler zaproponował w 2001 roku, aby, diagnozując dyskalkulię, uwzględnić trzy obszary badań: neuropsychologiczny, neuropedagogiczny, neuropediatryczny. Analiza powinna być dokonywana w przypadku, gdy po wstępnym rozpoznaniu problemu podjęto środki zaradcze, które nie dały jednak oczekiwanych efektów, mimo wysiłków dziecka, rodziców i nauczycieli. Rezultatem badań powinno być zaplanowanie i podjecie terapii, która pozwoli zminimalizować skutki uszkodzenia mózgu.
3 Test neuropsychologiczny jest przeprowadzany przez psychologa, gdyż przy interpretacji wyników testu istotne jest również zachowanie dziecka podczas pracy. Typowe testy neuropsychologiczne wykorzystują zależność między ujawnionymi procesami psychicznymi a zmianami organicznymi w układzie nerwowym. Mają one na celu między innymi wykrycie mikrouszkodzeń organicznych mózgu. Są pomocne również w badaniu tempa pracy dziecka, wahań jego koncentracji uwagi i wpływu znużenia na wydajność pracy. Aby informacje uzyskane w wyniku badań były wiarygodne, powinno się badania powtórzyć kilkakrotnie, gdyż wyniki zależą w dużym stopniu od chwilowego nastroju oraz stanu zdrowia dziecka. Badanie za pomocą testów neuropsychologicznych jest pomocne w diagnozowaniu trudności w nauce, zaś jako metoda poszukiwania uszkodzeń mózgu może stanowić etap poprzedzający badania wykonywane metodą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Najczęściej przeprowadza się badania związane z: osobowością ucznia, rozwojem poznawczym i rozwojem jego funkcji poznawczych. Ocena osobowości ucznia jest dość trudna, bo młody człowiek łatwo ulega wpływom bodźców zewnętrznych i w zależności od tego może zmieniać się jego aktywność. Osobowość w dużym stopniu kształtuje się przez doświadczenia, kontakty z innymi oraz powtarzające się wydarzenia. W rezultacie dopiero starszy człowiek osiąga pełną zdolność przetwarzania napływających informacji, integruje techniki i sposoby ustosunkowywania się do osób, sytuacji, przedmiotów. Jego zachowanie nabiera cech stałości i powtarzalności. Zatem dopiero wtedy wyniki przeprowadzonych testów mogą być w miarę obiektywne. Badając osobowość ucznia, najczęściej bierze się pod uwagę cztery czynniki: a. temperament, b. charakter, c. zdolności i d. motywy postępowania. Wśród typów temperamentu wyróżnia się choleryka, sangwinika, flegmatyka i melancholika. Najczęściej stosowana typologia charakterów opracowana została przez francuskiego filozofa Rene Le Senne`a, który tworząc klasyfikację brał pod uwagę sposób kontaktu człowieka z rzeczywistością, emocjonalność, umiejętność koncentracji na jednym celu oraz dążenie do swobody lub jego brak. Na tej podstawie R. Le Senne wyróżnił osiem typów charakteru: amorfik, apatyk, choleryk, flegmatyk, nerwowiec, pasjonat, sangwinik i sentymentalny. Przeprowadzając test neuropsychologiczny najczęściej określa się ogólne zdolności ucznia, zwracając uwagę na poziom sprawności funkcjonowania dziecka, a w szczególności na:
4 szybkość i sprawność działania szybkość zapamiętywania jakość i poprawność wykonywania operacji intelektualnych. Zdolności, decydujące o poziomie osiągnięć ucznia, są wielostronnie uwarunkowane. Należy bowiem uwzględnić nie tylko właściwości procesów poznawczych i intelektualnych, ale także poziom odporności na stres, skłonność do ryzyka, ambicję, konsekwencję w dążeniu, wytrwałość i pracowitość. Ocena rozwoju poznawczego Najczęściej do oceny rozwoju poznawczego używa się testów na inteligencję, np. testu Wechslera, który jest zbudowany ze skali zdolności słownych ucznia i skali wykonaniowej. Po przeprowadzeniu badania możliwa jest diagnoza uzdolnień i możliwości intelektualnych dziecka oraz zaniedbanych, słabo rozwiniętych sfer funkcjonowania poznawczego. Test dostarcza też informacji o niektórych cechach osobowości ucznia; można także wnioskować o specyficznych zaburzeniach intelektualnych lub uszkodzeniach mózgu. Aby można było postawić diagnozę o dyskalkulii, wyniki powinny potwierdzić, że ogólna inteligencja dziecka jest na odpowiednim poziomie, natomiast matematyczne zdolności uczenia się są znacznie poniżej ustalonej normy. Ocena funkcji poznawczych Ocena funkcji poznawczych powinna uwzględniać: uwagę i koncentrację pamięć umiejętności językowe orientację wzrokowo- przestrzenną myślenie koncepcyjne zdolności kalkulacyjne wyobraźnię. Test funkcji poznawczych pozwala zorientować się, czy trudności pojawiające się w różnych sferach aktywności dziecka są ogólne, czy specyficzne, oraz czy wynikają z niedojrzałości intelektualnej lub motorycznej, czy też są wynikiem wrodzonych niedyspozycji. Test neropedagogiczny Najlepszym rozwiązaniem byłaby możliwość wykorzystania standaryzowanego testu w miarę obiektywnie określającego umiejętności matematyczne. Niestety w Polsce nie ma jeszcze gotowych materiałów diagnostycznych. Test musi przygotować więc sam nauczyciel matematyki we współpracy z pedagogiem szkolnym, psychologiem, innymi nauczycielami, wychowawcą oraz z rodzicami. Konieczne jest, aby test był dostosowany do indywidualnych predyspozycji i możliwości ucznia, uwzględniał odpowiedni etap edukacji, wykorzystywany program nauczania itp. Test nie może być zbyt długi i trudny. Ważna jest jasność komunikacji, uwzględniająca styl poznawczy ucznia, jego prawoleworęczność itp. Przygotowując narzędzia badawcze należy w szczególności brać pod uwagę zadania sprawdzające umiejętności odczytywania i zapisywania informacji, posługiwania się schematami i analogiami, modelowania, stosowania strategii i prowadzenia prostych rozumowań.
5 Test neuropediatryczny obejmuje ocenę ogólnego stanu zdrowia dziecka oraz motoryki i kontaktu z otoczeniem. Powinien być wykonany przez lekarza pediatrę, a w szczególnych wypadkach przez neurologa i psychiatrę. Jego celem jest wykrycie ewentualnych zaburzeń neurologicznych, które mogą powodować trudności w uczeniu się. Po zebraniu wyników wszystkich testów dokonuje się analizy i syntezy uzyskanych rezultatów. Jest to najtrudniejszy etap pracy, gdyż należy znaleźć zespół osób, który potrafi globalnie spojrzeć na dziecko, ocenić jego stan fizyczny i psychiczny oraz wyciągnąć poprawne wnioski, które pomogą w rozpoznaniu rodzaju i zakresu specyficznych trudności w uczeniu się. Wnioski te muszą być tak sformułowane, aby nie tylko stanowiły diagnozę, ale także były podstawą do zbudowania ćwiczeń wspierających. Ze względu na szybki rozwój fizyczny i psychiczny młodego organizmu, testy należy powtarzać co dwa lata, aby uaktualnić i modyfikować metody i formy terapii. 3.ETIOLOGIA DYSKALKULII Istnieje dużo badań na temat przyczyn trudności w czytaniu, ale zdecydowanie brakuje badań na temat przyczyn trudności w uczeniu się matematyki. Etiologia dyskalkulii obejmuje czynniki genetyczne i neurofizjologiczne. Pierwsze hipotezy dotyczące genetycznego podłoża dyskalkulii rozwojowej sformułowane zostały w pracach L. Kośćca. Zyskały one potwierdzenie w badaniach nad występowaniem dyskalkulii w warunkach bliskiego pokrewieństwa osobniczego. Jednak szczegółowy charakter uwarunkowań genetycznych rozwoju dyskalkulii nie jest jeszcze w pełni poznany. Prof. G. Krasowicz jest autorką stwierdzenia, iż przyczyny dyskalkulii są takie same jak te które, leżą u podstaw czytania i pisania a więc są to problemy językowe, problemy myślenia przestrzennego, problemy z pamięcią operacyjną, sekwencyjną, niska sprawność percepcji wzrokowej, a także słaba zdolność posługiwania się symbolami matematycznymi. 4. KLASYFIKACJA DYSKALKULII Ladislav Košč (słowacki neuropsycholog) dokonał klasyfikacji dyskalkulii na kilka typów: Dyskalkulia werbalna (słowna) ujawnia się w postaci zaburzeń zdolności nazywania pojęć i relacji matematycznych, uchwycenia zależności matematycznych, takich jak oznaczenie ilości i kolejności przedmiotów, nazywanie cyfr i liczebników, symboli działań i dokonań matematycznych np. brak zdolności utożsamiania ilości z odpowiadającą jej liczbą, trudności z określaniem liczby obiektów, problemy z nazywaniem cyfr i numerów (z użyciem liczebników głównych, porządkowych i zbiorowych); uczeń nie jest w stanie określić wartości zapisanej liczby, chociaż potrafi ją odczytać i zapisać
6 Dyskalkulia leksykalna ( czytelnicza, dysleksja liczbowa) jest związana z czytaniem; zaburzenie dotyczy odczytywania symboli matematycznych, cyfr, liczb i znaków operacyjnych, trudności w kojarzeniu symboli operacyjnych (+, -, x,, ) z ich nazwami. W lżejszych przypadkach dziecko nie odczytuje liczb wielocyfrowych np. mających więcej niż jedno zero w środku lub na końcu, ułamków zwykłych i zapisanych w postaci dziesiętnej, pierwiastków oraz potęg. Osoba z dyskalkulią leksykalną często nie rozróżnia cyfr o podobnych kształtach ( 6 i 9; 3 i 8 ) i tym samym nieprawidłowo odczytuje niektóre liczby, np. 67, 696, 308. Dyskalkulia graficzna ( dyskalkulia pisemna, dysgrafia liczbowa)objawia się trudnościami w zapisywaniu liczb i symboli operacyjnych, problemami z zapisem liczb przy pisemnym dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu i dzieleniu. Często połączona jest z dysgrafią i dysleksją liter. Uczeń nie jest w stanie napisać dyktowanych nazw, a nawet ich skopiować np.: 1284 pisze jako 1000, 200, 80 lub 4 Dyskalkulia wykonawcza (praktognostyczna) polega na zaburzeniu manipulowania realnymi lub obrazkowymi obiektami narysowanymi na papierze, na ekranie komputera czy trzymanymi w dłoniach, jak np. kostki do gry w celach matematycznych - obliczanie liczebności zbioru, porównywanie ilości i wielkości. Występują trudności z uszeregowaniem obiektów wg kolejności rosnącej lub malejącej, problemy z wskazywaniem, który z porównywanych obiektów jest mniejszy, większy, które obiekty są tej samej wielkości. Uczeń nie jest w stanie ułożyć patyczków czy kostek według ich wielkości, nie umie wskazać, który z dwóch patyczków jest grubszy, cieńszy czy tego samego rodzaju. Dyskalkulia pojęciowo poznawcza ( ideognostyczna) to zaburzenie rozumienia idei matematycznych, relacji niezbędnych do dokonywania obliczeń pamięciowych. Dziecko wykazuje trudności w dostrzeganiu zależności liczbowych (np. 6 to połowa 12; 6 jest o 1 większe od 5; 6 jest odpowiednikiem 2 x 3); Dyskalkulia operacyjna ( dyskalkulia czynnościowa) jest zaburzeniem dotyczącym dokonywania działań matematycznych, mimo możliwości wzrokowo-przestrzennych oraz umiejętności czytania i pisania liczb. Typowym przykładem jest zamienianie operacji np.: odejmowania zamiast dzielenia. 5. OBJAWY DYSKALKULII Objawy, które można zaobserwować w życiu codziennym to: problemy z odczytywaniem poprawnej godziny z zegarka, zapominanie następnego etapu jakiejś operacji, błędy "nieuwagi", trudności w rozumieniu języka matematycznego, liczenie na palcach, trudności w odczytywaniu map, częste naciskanie złych przycisków w kalkulatorze, trudności z samodzielną pracą w domu mimo, że uczeń wydaje się rozumieć temat na lekcji, trudności w kontynuowaniu rozpoczętych procesów matematycznych.
7 Dyskalkulia powoduje zaburzenia poszczególnych funkcji poznawczych. Objawia się to w kilku strefach: Objawy zaburzeń percepcji wzrokowej niepełne odczytywanie informacji przekazanych rysunkiem, grafem, schematem, tabelką, wykresem itp. gubienie cyfr i znaków działań, gubienie fragmentów przy odczytywaniu i zapisywaniu wzorów błędne odczytywanie zapisów i wzorów matematycznych kłopoty z porównywaniem figur i ich cech: położenia, proporcji, wielkości, odległości mylenie cyfr i liczb o podobnym kształcie np. 6-9 Objawy zaburzeń w orientacji schematu ciała i przestrzeni: zapisywanie cyfr w odbiciu lustrzanym przestawianie cyfr w liczbach np odczytywanie liczb od prawej do lewej strony np pięćset czterdzieści trzy mylenie znaków : <, >" trudności w orientacji na kartce papieru (uczeń ma kłopoty z poleceniami typu: narysuj kwadrat po prawej stronie, rozwiąż zadanie znajdujące się na dole kartki) trudności ze znalezieniem strony trudności z prawidłowym umieszczaniem liczb w kolumnach problemy z przeprowadzaniem operacji w odmiennych kierunkach np. zaczynanie od prawej strony w dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu, a od lewej w dzieleniu zakłócenia w wyobraźni przestrzennej (stąd trudności w nauce geometrii ) kłopoty w rozumieniu pojęć związanych z czasem i przestrzenią, nieumiejętne przeliczanie i porównywanie jednostek czasu Objawy zaburzeń funkcji słuchowej oraz sprawności językowej trudności w zapamiętywaniu wzorów i definicji, w uczeniu się nazw dni tygodnia, miesięcy, tabliczki mnożenia wolne tempo lub częste błędy w wykonywaniu prostych operacji rachunkowych w pamięci problemy z zapamiętaniem procedury "krok po kroku" problemy ze zrozumieniem poleceń i objaśnień nauczyciela kłopoty z rozwiązaniem nawet niezbyt złożonych zadań tekstowych wynikające z niskiej sprawności czytania oraz rozumienia samodzielnie czytanych tekstów trudności w werbalizowaniu swoich myśli - uczeń rozwiąże zadanie, ale nie potrafi opisać sposobu, w jaki to zrobił trudności w skupieniu uwagi na bodźcach słuchowych, w różnicowaniu wyrazów o podobnym brzmieniu np.: przyprostokątna i przeciwprostokątna
8 Objawy zaburzeń funkcji motorycznych nieczytelny zapis, brzydkie pismo utrudniające precyzyjny zapis, a co za tym idzie wykonywanie działań nienadążanie z przepisywaniem z tablicy, wolne tempo wykonywania obliczeń, dłuższy czas pisania sprawdzianów 6. FORMY PRACY Z UCZNIEM Z DYSKALKULIĄ Zasadniczo celem terapii NIE jest nadrabianie przez ucznia poziomu wymaganych wiadomości i umiejętności matematycznych, ale stopniowa adaptacja do wymagań stawianych przez szkołę poprzez wypracowanie metody kompensowania trudności, co pozwoli na względnie sprawne funkcjonowanie na lekcjach matematyki. Inaczej mówiąc cele ćwiczeń wyrównawczych są takie same, jakie stawia się przy rehabilitacji, a więc doprowadzić do tego, by dziecko w miarę poprawnie samo radziło sobie z matematyką. Bardzo ważna jest współpraca nauczyciela i rodziców. Rodzice są zobowiązani do dodatkowych ćwiczeń z uczniem w domu zaleconych przez nauczyciela (20-30 minut dziennie, najlepiej o tej samej porze dnia) wyrabia to systematyczność, uporządkowaną formę pracy. Rodzic kontroluje proces rozwiązywania zadań (podąża za dzieckiem, ale nie wyręcza go), natomiast nauczyciel sprawdza realizowanie zaleconej pracy. Rodzic informuje nauczyciela np. w formie krótkiej notatki w specjalnym zeszycie, jak przebiegało rozwiązywanie zaleconej pracy co było łatwe, a co stanowiło problem dla dziecka, wymagało pomocy. W przebiegu pracy zasadne jest oddziaływanie polisensoryczne (wielozmysłowe) wyobraźnia, obraz, słuch, dotyk, używanie kolorów (zielony, granatowy). Integracja różnych zmysłów pomaga bowiem usprawnić pamięć. WSKAZÓWKI SZCZEGÓŁOWE DO PRACY Z UCZNIEM Z PROBLEMEM DYSKALKULII - (w szkole lub w domu): 1. ustalenie celów ogólnych i szczegółowych ( praca wg planu ze względu na częsty brak poczucia czasu - gubienie czasu ) 2. eliminowanie bodźców rozpraszających koncentracja na nauce (miejsce pracy uporządkowane) 3. dawanie uczniowi czasu na zorganizowanie własnych myśli 4. łączenie materiału nowego z już opanowanym 5. uporządkowane uczenie system analityczny pracujemy tylko nad jednym problemem np. równania z niewiadomą 6. zasadne przerwy w pracy, gdyż dyskalkulicy pracują dobrze w krótkich odcinkach, później wyłączają się 7. zachęcanie do korzystania ze wspomagaczy np. krótkie notatki, kody pamięciowe, kalkulator ( ale tylko dla sprawdzenia wyniku końcowego) np. opanowanie pamięciowe tabliczki mnożenia można wspomagać metodą liczenia na palcach (w sytuacji słabszej pamięci słuchowej, rozproszonej uwagi) 8. współpraca, ukierunkowanie, ale nie odrabianie lekcji pod dyktando 9. proponowane ćwiczenia powinny odnosić się do usprawniania wszystkich funkcji leżących u podstaw specyficznych trudności, czyli
9 - percepcji wzrokowej, - integracji wzrokowo- ruchowo- przestrzennej, - pamięci wzrokowej i słuchowej - percepcji manualnej Przykładami ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową są m.in.: mozaiki, pangramy, dyktanda graficzne, budowanie przestrzeni wg poleceń, mini-pus z zestawem różnych ćwiczeń, labirynty, eliminatki literowe, liczbowe, pisanie w przestrzeni figur, swoich imion, linii od prawej do lewej, leniwe ósemki, pisanie prawą i lewą ręką naraz, odwzorowywanie figur, rebusy, uzupełnianie brakujących elementów w rysunkach, szukanie różnic i podobieństw między obrazkami, składanie pociętych liter, wyrazów wg wzoru, tworzenie tekstu z rozsypanki wyrazowej, zapisywanie zdań. Przykładami ćwiczeń usprawniających percepcję słuchową jest np. nauka wierszy, rymowanek, słuchowe porządkowanie liczb np. parzyste - nieparzyste, powtarzanie ciągów cyfrowych, łączenie rozsypanek liczbowych i wyrazowych w całość, ustne porządkowanie wg podanej zasady, odwzorowywanie z pamięci figury, cyfry, działania, wyszukiwanie tych samych w innych, Memory obrazkowe, wyrazowe, powtarzanie wyrazów, krótkich zdań (np. definicji, twierdzeń). Ważny jest także rozwój percepcji manualnej poprzez takie ćwiczenia jak: malowanie kolorami narysowanych kształtów, rysowanie przez kalkę techniczną, pogrubianie konturów, obwodzenie po śladach linii pojedynczych szlaków, obrazków, figur geometrycznych, wycinanie po liniach prostych, falistych, łamanych. 10. najważniejsze to akceptacja ucznia, mimo że nie odnosi oczekiwanych rezultatów, wzmacnianie emocjonalne, bo to pozwoli utrzymać motywację do przezwyciężania trudności BUDOWAĆ NA TYM, CO UCZEŃ POTRAFI I WYKONUJE POPRAWNIE ORAZ SZUKAĆ DLA NIEGO TAKICH OBSZARÓW ODDZIAŁYWAŃ (nawet poza matematyką), W KTÓRYCH MIAŁBY SZANSĘ NA OSIĄGNIĘCIE SUKCESU I WZMOCNIENIE SAMOOCENY. IZA KAISER
10 BIBLIOGRAFIA Gruszczyk-Kolczyńska E., Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, Warszawa 1992 Gruszczyk-Kolczyńska E., Dojrzałość do nauki matematyki, w: Biuletyn PTD Warszawa 2002 Kość L., Psychologia i patopsychologia zdolności matematycznych, Warszawa 1982 Kość L., Ponczek R, Test Kalkulia III podręcznik, Warszawa 1998 Kurczab M., Kurczab E., Tomaszewski P. (2006), Dyskalkulia - przyczyny, charakterystyka, sposoby pomocy, ARS MATHEMATICA, Instytut Edukacji Matematycznej, materiały konferencyjne. Oszwa U. (2002), Dyskalkulia, Remedium,2, 8-9. Oszwa U. (2005), Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych, IMPULS, Kraków. Oszwa U., Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych, Kraków 2006 Stryczniewicz B., Praca z uczniem mającym trudności z matematyką, Opole 2004
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA
SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI DYSKALKULIA DEFINICJA DYSKALKULII Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mającym swe źródło w genetycznych lub wrodzonych
Bardziej szczegółowoDyskalkulia rozwojowa. Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Zabrzu
Dyskalkulia rozwojowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Zabrzu WYJAŚNIENIA TERMINOLOGICZNE z greckiego dys = nie, źle; z łacińskiego calculo = liczę; Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem
Bardziej szczegółowowolniejsze uczenie wypowiadanych sekwencji językowych, trudności w odczytaniu liczb (szczególnie zawierających zera), trudności w pisaniu liczb (np.
wolniejsze uczenie wypowiadanych sekwencji językowych, trudności w odczytaniu liczb (szczególnie zawierających zera), trudności w pisaniu liczb (np. opuszczanie, dodawanie, zamiana cyfr w liczbach), trudności
Bardziej szczegółowoDyskalkulia. Jedną z pierwszych definicji dyskalkulii przedstawił w 1974 r słowacki neuropsycholog Ladislav Kość.
Dyskalkulia Jedną z pierwszych definicji dyskalkulii przedstawił w 1974 r słowacki neuropsycholog Ladislav Kość. Dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mających
Bardziej szczegółowoPORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 22
Strona 1 z 5.. (pieczątka szkoły). (data) INFORMACJA SZKOŁY O DZIECKU Informacje na potrzeby diagnozy w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 22 w Warszawie. Udzielenie rzetelnych informacji ułatwi postawienie
Bardziej szczegółowoTrudności w uczeniu się matematyki
Trudności w uczeniu się matematyki Opracowała Izabela Bednarek Bardzo ważnym problemem współczesnej szkoły są niepowodzenia szkolne. Szukamy przyczyn tych niepowodzeń, objawów ale również podejmujemy działania
Bardziej szczegółowoSpecyficzne trudności w uczeniu się matematyki wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej Trudności typowe dla danego ucznia związane z:
Trudności szkolne niespecyficzne (czynniki psychogenne, sensoryczne, intelektualne, dydaktyczne, najczęściej uogólnione) specyficzne (czynniki neurobiologiczne, norma intelektualna, w zakresie czytania
Bardziej szczegółowoRyzyko dyskalkulii rozwojowej
Ryzyko dyskalkulii rozwojowej Wczesna diagnoza dziecięcego liczenia i charakterystyczne symptomy obniżonych kompetencji matematycznych u dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz na drugim etapie edukacyjnym
Bardziej szczegółowoAgata Nazarewicz-Jonko Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Lublinie. DYSKALKULIA ROZWOJOWA specyficzne trudności w uczeniu się matematyki
Agata Nazarewicz-Jonko Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Nr 2 w Lublinie DYSKALKULIA ROZWOJOWA specyficzne trudności w uczeniu się matematyki W powyższym opracowaniu pragnę przybliżyć zagadnienia dotyczące
Bardziej szczegółowoDostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów dla przedmiotu MATEMATYKA
Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów dla przedmiotu MATEMATYKA Zespół Szkół Nr1 w Olkuszu Ul. Górnicza 12 Zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 30 kwietnia
Bardziej szczegółowoDostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów: w zakresie przedmiotu matematyka
Dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów: w zakresie przedmiotu matematyka Zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się Symptomy
Bardziej szczegółowoporadnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie
poradnik Pedagogiczno Terapeutyczny dla Rodziców Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 342 im. J. M. Szancera w Warszawie Nr 1/2017 /październik, listopad, grudzień/ EUROPEJSKI TYDZIEŃ ŚWIADOMOŚCI
Bardziej szczegółowoOcena poziomu rozwoju podstawowych zdolności arytmetycznych w oparciu o baterie testów wydawnictwa PROMATHEMATICA
Ocena poziomu rozwoju podstawowych zdolności arytmetycznych w oparciu o baterie testów wydawnictwa PROMATHEMATICA Profil arytmetyczny U Test Porównywania Ilości Figur określa: Proces rozumienia liczb na
Bardziej szczegółowoSpecyficzne trudności w uczeniu się, ze szczególnym uwzględnieniem dyskalkulii
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Piasecznie Specyficzne trudności w uczeniu się, ze szczególnym uwzględnieniem dyskalkulii dr Halina Jaworska Maj - pedagog mgr Wioletta Dzwonkowska - pedagog SZRUS
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ Opracowanie: Mgr Anna Borek Mgr Barbara Jakubiec Mgr Tomasz Padyjasek Spis treści: 1. Termin dysleksja. 2. Trudności
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW
DYSLEKSJA PORADY DLA RODZICÓW CO TO JEST DYSLEKSJA? Dysleksja rozwojowa jest to zespół zaburzeń występujących w procesie uczenia się, czytania i pisania u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. U podstaw
Bardziej szczegółowoKaja Kasprzak. Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji
Kaja Kasprzak Diagnoza dziecka z grupy ryzyka dysleksji Kaja Kasprzak pedagog w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Rogoźnie Analiza problemu: I. Informacje o dziecku Oskar, uczeń klasy II szkoły podstawowej.
Bardziej szczegółowoNabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej i samoregulacji. NPDN PROTOTO - J.
Nabycie umiejętności graficznych wymaga rozwoju umiejętności motorycznych, koordynacji wzrokowo-ruchowej i samoregulacji. KOORDYNACJA WZROKOWO - RUCHOWA Zdolność osoby do koordynowania informacji przekazanych
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI, SPOSOBY ICH PRZEZWYCIĘŻANIA RODZAJE DYSKALKULII
Opracowała: Nadolna Urszula TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI, SPOSOBY ICH PRZEZWYCIĘŻANIA RODZAJE DYSKALKULII Zdolności matematyczne i ich zaburzenia należy rozpatrywać w kontekście szerszych systemów:
Bardziej szczegółowoMetoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową.
Metoda Krakowska Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową. Jest to metoda sylabowa oparta na wspomaganiu
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Nie jest wyłącznie zdolnością do dokładnego
Bardziej szczegółowoProgram zajęć wyrównawczych z zakresu edukacji polonistycznej i matematycznej w kształceniu zintegrowanym klasa III B
. Program zajęć wyrównawczych z zakresu edukacji polonistycznej i matematycznej w kształceniu zintegrowanym klasa III B Program powstał w celu wyrównania szans edukacyjnych dzieci z brakami w wiadomościach
Bardziej szczegółowoRaport z Diagnozy ucznia kończącego naukę w klasie III w roku szkolnym 2016/2017 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie
Raport z Diagnozy ucznia kończącego naukę w klasie III w roku szkolnym 2016/2017 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie Dnia 25 i 26 kwietnia 2017r. przeprowadzono Diagnozę ucznia
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z matematyki
Przedmiotowy system oceniania z matematyki mgr Jagoda Banaszczyk I. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów: 1) Uczniowie oceniani są według skali określonej w przepisach ogólnych Wewnątrzszkolnego
Bardziej szczegółowoProgram edukacyjny wspierający nauczanie matematyki w klasach III - VII
Program edukacyjny wspierający nauczanie matematyki w klasach III - VII Teresa Świrska Aleksandra Jakubowska Małgorzata Niedziela Wrocław 2019 I. W S T Ę P Intencją autorów programu Z kalkulatorem, kartami
Bardziej szczegółowoDYSKALKULIA PODSTAWOWE PROBLEMY
Mgr Magdalena Ratz Hernik Pedagog terapeuta Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Błonie DYSKALKULIA PODSTAWOWE PROBLEMY Nie od dziś wiadomo, że są dzieci, którym nauka przychodzi łatwiej i są takie, które
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ WYRÓWNAWCZYCH Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KLASY IV. Realizowanych w ramach projektu: SZKOŁA DLA KAŻDEGO
PROGRAM ZAJĘĆ WYRÓWNAWCZYCH Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KLASY IV Realizowanych w ramach projektu: SZKOŁA DLA KAŻDEGO Opracowała: Marzanna Leśniewska I. WSTĘP Matematyka potrzebna jest każdemu. Spotykamy się
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców
Co to jest dysleksja? Wskazówki dla rodziców Co to jest dysleksja rozwojowa? To termin określający zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania. Trudności w czytaniu i pisaniu objęte
Bardziej szczegółowoModuł IIIb. Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się. Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz
Moduł IIIb Rozpoznawanie ryzyka występowania specyficznych trudności w uczeniu się Wg materiałów prof. Marty Bogdanowicz (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji
Bardziej szczegółowoProgram zajęć rewalidacyjnych dla ucznia klasy V z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
Program zajęć rewalidacyjnych dla ucznia klasy V z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim Indywidualny program rewalidacji został opracowany dla ucznia klasy piątej szkoły podstawowej na podstawie
Bardziej szczegółowoEwa Strzykowska Dysleksja, dysgrafia, dysortografia
Ewa Strzykowska Dysleksja, dysgrafia, dysortografia ( referat dla rodziców ) Dysleksja rozwojowa specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu występujące u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym. Specyficzne
Bardziej szczegółowoWymagania Edukacyjne w Szkole Podstawowej nr 4. im. Marii Dąbrowskiej w Kaliszu. Matematyka. Przedmiotem oceniania są:
Wymagania Edukacyjne w Szkole Podstawowej nr 4 im. Marii Dąbrowskiej w Kaliszu Matematyka - sprawność rachunkowa ucznia, Przedmiotem oceniania są: - sprawność manualna i wyobraźnia geometryczna, - znajomość
Bardziej szczegółowoZałącznik do Uchwały Nr 1/2014/2015 Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej w Czernikowie z dnia 15.09.2014 r.
Celem doskonalenia sprawności rachunkowej należy: stosować różnorodne ćwiczenia doskonalące sprawność rachunkową, dostosowane do indywidualnych możliwości uczniów; wykorzystywać codzienne okazje do utrwalania
Bardziej szczegółowoDYSKALKULIA PRZYCZYNY SYMPTOMY MOŻLIWOŚCI POMOCY
mgr Joanna Wysocka DYSKALKULIA PRZYCZYNY SYMPTOMY MOŻLIWOŚCI POMOCY Trudności szkolne (w ogólnym rozumieniu) dzielimy na: NIESPECYFICZNE podłoże sensoryczne, intelektualne, dydaktyczne, psychogenne, często
Bardziej szczegółowoOpracowanie: mgr Joanna Jakubiak-Karolak mgr Ewa Niedźwiedzka. Strona 1 z 14
Raport z Ogólnopolskiego Sprawdzianu Kompetencji Trzecioklasisty Operon w roku szkolnym 2013/2014 w Szkole Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Pruszkowie Opracowanie: mgr Joanna Jakubiak-Karolak
Bardziej szczegółowoMatematyka Fragmenty programu nauczania dla szkoły podstawowej klasy 4
Matematyka Fragmenty programu nauczania dla szkoły podstawowej klasy 4 Anna Konstantynowicz, Adam Konstantynowicz, Bożena Kiljańska, Małgorzata Pająk, Grażyna Ukleja [ ] 2. Szczegółowe cele kształcenia
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z MATEMATYKI I. CELE KSZTAŁCENIA I TREŚCI NAUCZANIA
PRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z MATEMATYKI I. CELE KSZTAŁCENIA I TREŚCI NAUCZANIA Cele kształcenia i treści nauczania reguluje podstawa programowa przedmiotu, zatwierdzona przez właściwego ministra dla II etapu
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI W GIMNAZJUM
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI W GIMNAZJUM 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Ocenie podlegają wszystkie wymienione w pkt. II formy aktywności ucznia. 3. Każdy
Bardziej szczegółowoSpecyficzne trudności w uczeniu się matematyki - dyskalkulia
Specyficzne trudności w uczeniu się matematyki - dyskalkulia Iloraz inteligencji Iloraz inteligencji to wskaźnik liczbowy ukazujący poziom sprawności intelektualnej IQ z języka angielskiego Intelligence
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania. z matematyki
Przedmiotowe zasady oceniania z matematyki Nauczyciel: Wioletta Szwebs Klasa: IVb, IVc Rok szkolny: 2017/2018 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI DLA KLASY 4b, 4c W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 81 W ŁODZI
Bardziej szczegółowoJAK POKONAĆ TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI?
JAK POKONAĆ TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ MATEMATYKI? 1. Dyskalkulia rozwojowa Dyskalkulia rozwojowa według słowackiego neuropsychologa L. Kosca jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mających
Bardziej szczegółowoDOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI Możliwe objawy dysleksji CZYTANIE Trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie,
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania obowiązujące na lekcjach matematyki
Przedmiotowe zasady oceniania obowiązujące na lekcjach matematyki nauczyciel: Elżbieta Sandelewska I. KRYTERIA OCENIANIA 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości. 2. Stosowane będą
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania w klasach I-III w Szkole Podstawowej nr 1 im. Fryderyka Chopina w Skórzewie
Przedmiotowe zasady oceniania w klasach I-III w Szkole Podstawowej nr 1 im. Fryderyka Chopina w Skórzewie A. Cele oceniania: Ocenianie ma na celu: informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych
Bardziej szczegółowoDyskalkulia, czyli specyficzne trudności dzieci w uczeniu się matematyki
Dyskalkulia, czyli specyficzne trudności dzieci w uczeniu się matematyki Dyskalkulia to zaburzenia zdolności matematycznych. Zdolności matematyczne to predyspozycje potrzebne do rozumienia problemów matematycznych,
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNY PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA UCZNIA KLASY DRUGIEJ GIMNAZJUM
INDYWIDUALNY PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA UCZNIA KLASY DRUGIEJ GIMNAZJUM Uczeń klasy drugiej gimnazjum zakwalifikowany do kształcenia specjalnego ze względu na obniżenie rozwoju sprawności umysłowych
Bardziej szczegółowoKRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM
KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY I GIMNAZJUM DZIAŁ: LICZBY WYMIERNE (DODATNIE I UJEMNE) Otrzymuje uczeń, który nie spełnia kryteriów oceny dopuszczającej, nie jest w stanie na pojęcie liczby naturalnej,
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI I. CELE SYSTEMU OCENIANIA 1 Umożliwienie nauczycielowi systematycznego badania postępów edukacyjnych ucznia. 2 Regularne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć
Bardziej szczegółowoElżbieta Chodorowska. Strategia działań wobec uczennicy z symptomami ryzyka dysleksji
Elżbieta Chodorowska Strategia działań wobec uczennicy z symptomami ryzyka dysleksji Elżbieta Chodorowska- nauczyciel wspomagający w Szkole Podstawowej nr 1 im. T. Kościuszki w Kutnie Obserwacja uczennicy
Bardziej szczegółowoDOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH UWZGLĘDNIANIE OPINII PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNYCH WSKAZÓWKI DLA NAUCZYCIELI Rozporządzenie MEN z dn. 30.04.2007 Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii poradni
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASIE 4
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASIE 4 Program: Matematyka z kluczem Uczeń zobowiązany jest posiadać: zeszyt w kratkę min. 60 kartkowy, podręcznik, ćwiczenia, przybory do pisania, kredki,
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I ETAP EDUKACYJNY KLASY I-III
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO I ETAP EDUKACYJNY KLASY I-III ROK SZKOLNY 2018/2019 Podczas nauki języka angielskiego na I etapie edukacyjnym nauczyciel stopniowo rozwija u uczniów
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I. Uczenie dzieci z dysleksją - najskuteczniejsze metody. Część 2. Strategie nauczania
Spis treści Wstęp,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,... 10 Część I. Uczenie dzieci z dysleksją - najskuteczniejsze metody I, Przepisywanie z tablicy,,,,,,, 14 2, Komputerowe korektory pisowni, 15 3, Kolorowy
Bardziej szczegółowoZasady oceniania uczniów z matematyki rok szkolny: 2016/2017
Zespół Szkół nr 2 Gimnazjum nr 2 im. Wacława Potockiego Zasady oceniania uczniów z matematyki rok szkolny: 2016/2017 Małgorzata Niziołek 2 Przepisy ogólne 1. Ocenianiu podlegają osiągnięcia edukacyjne
Bardziej szczegółowoMATEMATYKA WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLASY V
MATEMATYKA WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLASY V Na ocenę wyższą uczeń powinien opanować wiedzę i umiejętności na ocenę (oceny) niższą. Dział programowy: LICZBY NATURALNE podać przykład liczby naturalnej czytać
Bardziej szczegółowoPLAN KIERUNKOWY. Liczba godzin: 180
Klasa V Matematyka Liczba godzin: 180 PLAN KIERUNKOWY Wstępne Wykonuje działania pamięciowo i pisemnie w zbiorze liczb naturalnych Zna i stosuje reguły kolejności wykonywania działań Posługuje się ułamkami
Bardziej szczegółowoRAPORT z diagnozy umiejętności matematycznych
RAPORT z diagnozy umiejętności matematycznych przeprowadzonej w klasach czwartych szkoły podstawowej 1 Analiza statystyczna Wskaźnik Liczba uczniów Liczba punktów Łatwość zestawu Wyjaśnienie Liczba uczniów,
Bardziej szczegółowoMatematyka jest delikatnym kwiatem, który rośnie nie na każdej glebie i zakwita nie wiadomo kiedy i jak..( Jean Fabre ) DYSKALKULIA
Matematyka jest delikatnym kwiatem, który rośnie nie na każdej glebie i zakwita nie wiadomo kiedy i jak..( Jean Fabre ) DYSKALKULIA Dlaczego niektórzy uczniowie lubią matematykę, a inni nie? Jednym rozwiązywanie
Bardziej szczegółowopieczęć szkoły (data)
pieczęć szkoły.. (data) P o r a d n i a P s y c h o l o g i c z n o - P e d a g o g i c z n a n r 2 ŁCRE w Ł o m ż y ul. Polna 16, 18-400 Łomża Tel./faks 86-215-03-18 www.lcre-lomza.webd.pl e-mail: ppplomza@poczta.onet.pl
Bardziej szczegółowoDYSLEKSJA ROZWOJOWA, CZYLI SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU. mgr Anna Grygny
DYSLEKSJA ROZWOJOWA, CZYLI SPECYFICZNE TRUDNOŚCI W CZYTANIU I PISANIU. mgr Anna Grygny DYSLEKSA ROZWOJOWA to termin określający zespół specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania, u dzieci
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ DYDAKTYCZNO-WYRÓWNAWCZYCH z zakresu edukacji matematycznej realizowany w ramach zajęć dodatkowych w klasie Ib w roku szkolnym 2018/2019
PROGRAM ZAJĘĆ DYDAKTYCZNO-WYRÓWNAWCZYCH z zakresu edukacji matematycznej realizowany w ramach zajęć dodatkowych w klasie Ib w roku szkolnym 2018/2019 I. Ogólne założenia programu: Program realizowany jest
Bardziej szczegółowowww.prototo.pl MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl
Bardziej szczegółowoAnaliza wyników sprawdzianu próbnego w kl.6a / r.szk. 2015/2016
Analiza wyników sprawdzianu próbnego w kl.6a / r.szk. 2015/2016 Sprawdzian próbny napisało 19 uczniów klasy 6a, 1 uczeń nie przystąpił do sprawdzianu próbnego (nie był obecny w szkole). Jedna uczennica
Bardziej szczegółowoWtorkowy maraton matematyczny
Wtorkowy maraton matematyczny Innowacja pedagogiczna o charakterze programowym z zakresu edukacji matematycznej realizowana w Szkole Podstawowej nr 2 im. Jana Brzechwy w roku szkolnym 2013/2014 I. Autorki
Bardziej szczegółowoProgram przedmiotowo- wychowawczy z matematyki w kl.v
Program przedmiotowo- wychowawczy z matematyki w kl.v Dział Treści programowe Stawiane zadania Wartości Przewidywane efekty Liczby naturalne Dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie liczb naturalnych
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE OCENIANIE W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ (KLASY I III)
PRZEDMIOTOWE OCENIANIE W SZKOLE PODSTAWOWEJ W CHORZEWIE W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ (KLASY I III) Spis treści: I. Główne założenia PO. II. Formy sprawdzania wiadomości i umiejętności ucznia. III. Sposoby
Bardziej szczegółowoReforma edukacji
Reforma edukacji Zmiana programowa 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych
Bardziej szczegółowoPlan pracy terapeutycznej na rok szkolny 2018/2019 Przykładowe ćwiczenia wykorzystywane na zajęciach korekcyjno- kompensacyjnych
Kurzawska Aneta nauczyciel zajęć korekcyjno-kompensacyjnych Plan pracy terapeutycznej na rok szkolny 2018/2019 Przykładowe ćwiczenia wykorzystywane na zajęciach korekcyjno- kompensacyjnych 1. Stała współpraca
Bardziej szczegółowow Niepublicznej Szkole Podstawowej w Trzemesnej
Program zajęć matematycznych realizowanych w ramach projektu,,indywidualizacja procesu nauczania i wychowania w Niepublicznej Szkole Podstawowej w Trzemesnej. Nazwa i forma kształcenia: Zajęcia dla dzieci
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy System Oceniania z Matematyki
Przedmiotowy System Oceniania z Matematyki Opracowany na podstawie: 1. Podstawy programowej dla szkoły podstawowej z matematyki. 2. Programu nauczania Matematyka z kluczem klasa 4, 5, 6 i 7 3. Podręcznika
Bardziej szczegółowoWIELOSPECJALISTYCZNA OCENA FUNKCJONOWANIA UCZNIA. Imię.. Data założenia Nazwisko. Data urodzenia...
Pieczęć szkoły WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA FUNKCJONOWANIA UCZNIA Imię.. Data założenia Nazwisko. Data urodzenia... OBSERWOWANY ZAKRES Rozróżnia stronę prawą i lewą K L A S A WYNIK OBSERWACJI SEMESTR I SEMESTR
Bardziej szczegółowo-wdraża wnioski z analizy testów osiągnięć, a wdrożone wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ w Szkole Podstawowej w Karpicku rok szkolny 2011/2012 Badane obszary i wymagania Obszar 1: EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA MATEMATYKA ROK SZKOLNY 2015/2016 I. KRYTERIA OCENIANIA I ZASADY WYSTAWIANIA OCEN, WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY 1. Oceny pracy ucznia dokonuje się według skali od 1 do 6
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI W KLASACH IV VI ( STANDARDY WYMAGAŃ w roku szkolnym 2015 / 2016 ) I. Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie. Na lekcjach matematyki oceniane będą następujące
Bardziej szczegółowoDyskalkulia nowe wyzwanie dla poradni i nauczycieli
dr Ewa Ziarek Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 3 w Lublinie Dyskalkulia nowe wyzwanie dla poradni i nauczycieli (Artykuł opublikowany [w:] Biuletynie Nr 7 Sekcji Psychologii Rozwojowej Polskiego
Bardziej szczegółowoDostosowanie Przedmiotowego Systemu Oceniania z Matematyki do możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Dostosowanie Przedmiotowego Systemu Oceniania z Matematyki do możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 1 Uczniowie, którzy uzyskali opinię Poradni Psychologiczno-pedagogicznej o specjalnych
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z fizyki w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu
Wymagania edukacyjne z fizyki w Szkole Podstawowej nr 3 w Zamościu I.OGÓLNE KRYTERIA OCENIA Wiedzę i umiejętności ucznia ocenia się na poziomach: podstawowym - obejmuje on poziom konieczny i podstawowy,
Bardziej szczegółowoPERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.
PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH. Spostrzeganie wzrokowe- to zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz ich interpretowania w oparciu o dotychczasowe doświadczenia.
Bardziej szczegółowoOCENIAMY TO, CZEGO NAUCZYLIŚMY. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI Klasy IV - VIII
OCENIAMY TO, CZEGO NAUCZYLIŚMY PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI Klasy IV - VIII Celem przedmiotowego systemu oceniania jest: notowanie postępów i osiągnięć ucznia, ( funkcja informacyjna) wspomaganie
Bardziej szczegółowoW przyszłość bez barier
Program zajęć dla dzieci z trudnościami w zdobywaniu umiejętności matematycznych w klasach I III w Szkole Podstawowej w Łysowie realizowany w ramach projektu W przyszłość bez barier PO KL.09.01.02-14-071/13
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI DLA KLAS 6a i 7b W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 81 W ŁODZI W ROKU SZKOLNYM 2017/2018
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z MATEMATYKI DLA KLAS 6a i 7b W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 81 W ŁODZI W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 Cele edukacyjne 1. Głównym celem nauczania matematyki w szkole podstawowej jest
Bardziej szczegółowo... Dyrekcja ... Uzasadnienie. wniosku: * wypełnia rodzic/prawny opiekun lub pełnoletni uczeń
Dyrekcja (nazwa i adres szkoły) Wniosek o przeprowadzenie badań diagnostycznych w celu wydania opinii w sprawie specyficznych trudności w uczeniu się matematyki u ucznia gimnazjum/ szkoły ponadgimnazjalnej
Bardziej szczegółowoEDUKACJA MATEMATYCZNA. uczniów I A 20 91% 19 86% 88,5% I B % 16 94% 97% RAZEM 37 95,5% 35 90% 92,7%
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr10 im. Polonii w Słupsku RAPORT PO ROCZNYM SPRAWDZIANIE Z EDUKACJI POLONISTYCZNEJ I MATEMATYCZNEJ KLAS PIERWSZYCH W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 FREKWENCJA NA
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE KLAS I III EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ OBOWIAZUJĄCE W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 32 IM. ARMII KRAJOWEJ W TORUNIU
WYMAGANIA EDUKACYJNE KLAS I III EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ OBOWIAZUJĄCE W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 32 IM. ARMII KRAJOWEJ W TORUNIU Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów klas I III. Ocenianie w edukacji
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania z matematyki w klasach IV-VIII Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Dratowie
Przedmiotowy system oceniania z matematyki w klasach IV-VIII Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Dratowie 2017/2018 opracowany na podstawie programu: "Matematyka z plusem" 1 Przedmiotowy system oceniania
Bardziej szczegółowoWymagania z matematyki klasa V Matematyka z plusem. Wymagania. Czynności Kat. 2(K) 3(P) 4(R) 5(D) 6(W) celu
Wymagania z matematyki klasa V Matematyka z plusem Wymagania Lp. Czynności Kat. 2(K) 3(P) 4(R) 5(D) 6(W) celu 1. Czyta ze zrozumieniem treści zadań. 2. Sprawdza uzyskane rozwiązania. C/D + + + 3. Znajduje
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z matematyki
Wymagania edukacyjne z matematyki 1. Przedmiotem oceny na lekcjach matematyki są wiadomości ucznia, umiejętności i zaangażowanie w procesie uczenia się (aktywność ucznia na lekcji, odrabianie pracy domowej).
Bardziej szczegółowoCo to jest dysleksja rozwojowa?
Co to jest dysleksja rozwojowa? DYSLEKSJA ROZWOJOWA to nazwa całego zespołu trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, w uproszczeniu zwanego dysleksją. Określenie rozwojowa
Bardziej szczegółowoZajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA
Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA Prawidłowy rozwój mowy uwarunkowany jest właściwym rozwojem intelektualnym, fizycznym i emocjonalnym. Opanowanie właściwej techniki mówienia, wyraziste wymawianie
Bardziej szczegółowoMODUŁ VIII Metodyka zajęć korekcyjnokompensacyjnych. specyficznymi trudnościami w nauce matematyki
MODUŁ VIII Metodyka zajęć korekcyjnokompensacyjnych i dydaktycznowyrównawczych dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce matematyki PROGRAM MODUŁU Metodyka zajęć korekcyjno-kompensacyjnych i dydaktyczno-wyrównawczych
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO w roku szkolnym 2016/2017 Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Pszennie
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA NIEMIECKIEGO w roku szkolnym 2016/2017 Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika w Pszennie Opracowała: mgr Wioletta Lęga Przedmiotowy system oceniania na zajęciach
Bardziej szczegółowoInteligencja. Skala inteligencji Davida Wechslera (WISC R)
Inteligencja Skala inteligencji Davida Wechslera (WISC R) Co to jest inteligencja? Inteligencja to ogólna zdolność jednostki do rozumienia otaczającego świata i radzenia sobie z nim Iloraz inteligencji
Bardziej szczegółowoOcena zachowania zawiera informację dotyczącą rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka.
I. Formy oceniania, poziomy osiągnięć i wymagania edukacyjne w klasach I III. 1. Ustala się trzy rodzaje oceniania dziecka: a) Ocenianie bieżące, podczas każdego zajęcia; b) Ocenianie okresowe, na pierwszy
Bardziej szczegółowoJak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania. ( artykuł dla rodziców dzieci kl. O )
Jak pomóc dziecku w nauce czytania i pisania. ( artykuł dla rodziców dzieci kl. O ) Rodzice posyłając dziecko do szkoły oczekują od niego dobrych wyników w nauce. Wielu dzieciom nauka nie sprawia trudności,
Bardziej szczegółowoDostosowanie wymagań edukacyjnych w praktyce. Barbara Górecka Atkinson
Dostosowanie wymagań edukacyjnych w praktyce Barbara Górecka Atkinson Sulechów, luty 2016 Cele szkolenia: - przekazanie wiedzy na temat kategorii dzieci z trudnościami w nauce oraz aktów prawnych regulujących
Bardziej szczegółowoWielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.
O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II ROK SZKOLNY 2018/2019
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ KLASA II ROK SZKOLNY 2018/2019 Kryteria oceniania zgodnie z WSO. Obszary aktywności uczniów podlegające ocenie: zachowanie, edukacja polonistyczna,
Bardziej szczegółowoPrzyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji
Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe Zasady Oceniania MATEMATYKA klasy VII i VIIII
Przedmiotowe Zasady Oceniania MATEMATYKA klasy VII i VIIII I. Uwagi ogólne: Opracowała Dorota Kiersk-Królikowska 1. Ocenianiu podlegają osiągnięcia edukacyjne uczniów poprzez rozpoznawanie przez nauczyciela
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI Nauczanie matematyki odbywa się według programu Matematyka z plusem - GWO. I. Kontrakt z uczniami 1. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości.
Bardziej szczegółowo