Transport publiczny. Dr inż. Marcin Kiciński. Jakość transportu publicznego. Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

Transkrypt

1 Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Transport publiczny Jakość transportu publicznego Dr inż. Marcin Kiciński Marcin.Kicinski@put.poznan.pl

2 Wprowadzenie 1. Proszę podzielić się na grupy 5-cio osobowe 2. Każda grupa wybiera lidera (osoba przedstawiająca stanowisko grupy) 3. Każda grupa wykonuje 2 zadania 2

3 Czym jest jakość? 3

4 Jakość Ehlers

5 Definicja jakości 1. Stopień zaspokojenia przez konkretny wyrób żądań specyficznego odbiorcy. 2. Stopień, w jaki dany produkt może potencjalnie zadowolić finalnego użytkownika. 3. Stopień, w jaki wyrób jest zgodny z modelem wzorca lub odpowiedniego ujętymi wymogami. 4. Stopień preferowania przez użytkowania określonego produktu na tle innych wyrobów, ustalony w wyniku badań porównawczych. 6

6 Definicja jakości 5. Wyodrębniona cecha charakteryzująca gatunek lub produkt, a więc wygląd, sposób wykonania, trwałość, niezawodność, odporność na zużycie, niezmienność w trakcie użytkowania, smak, zapach, itp. 6. Ogólny wyraz doskonałości, niepozwalający na dokonanie szczegółowej klasyfikacji. 7. Określenie funkcji, mającej na celu osiągnięcie dobrej jakości. 8. Nazwa określonego wydziału przedsiębiorstwa. 9. Zestaw kryteriów odpowiednich miar, za które odpowiedzialny jest dostawca usługi deklarujący zgodność z normą 7

7 Pojęcia związane z jakością Czynnik jakościotwórczy każda mierzalna właściwość przedmiotu analizy, która może być wykorzystana do poznawania i kształtowania jego jakości. Cecha jakości (miernik / postulat przewozowy) mierzalna lub niemierzalna, lecz oceniana, na przykład przez wartościowanie, właściwość przedmiotu analizy. Ocena (poziom) jakości szacunkowe określenie cechy jakości. Kryterium jakości jedna z istotnych cech jakości, wybrana jako składowa do określania stanu zbiorczego jakości, przedmiotu analizy. Wzorzec jakości (standard jakości) uporządkowany wg potrzeb zbioru kryteriów jakości, zawierający ich charakterystyki oraz stany pożądane. 8

8 Jakość przewozów Masowość Dostępność Jakość transportu zbiorowego Bezpośredniość Bezpieczeństwo Prędkość Niezawodność Taniość 9

9 Jakość transportu miejskiego Jakość transportu miejskiego ujęcie marketingowe Czas podróży (4) Ekologia podróży (6) Warunki podróży (8) Niezawodność (8) Dostępność (8) Starowicz

10 Jakość transportu miejskiego Dostępność (8) 1. Mieszkańcy 2. Powiązania 3. Czas i ciągłość działania 4. Dyspozycyjność 5. Informacja 6. System taryfowy 7. Rozkład jazdy 8. Oferta przewozowa 11

11 Jakość transportu miejskiego Czas podróży (4) 1. Czas dojścia 2. Czas oczekiwania 3. Czas jazdy 4. Czas tracony na przesiadki 12

12 Jakość transportu miejskiego Warunki podróży (8) 1. Dojście 2. Warunki oczekiwania 3. Łatwość i sprawność wsiadania 4. Wygoda w pojeździe 5. Warunki ruchu 6. Bezpośredniość połączeń 7. Dogodność przesiadania się 8. Kompetencja i kultura obsługi 13

13 Jakość transportu miejskiego Niezawodność (8) 1. Stabilność układu linii i rozkładu jazdy 2. Regularność kursowania 3. Punktualność kursowania 4. Pewność uzyskania miejsca w pojeździe 5. Pewność osiągnięcia celu 6. Elastyczność funkcjonowania 7. Bagaż (możliwość odzyskania pozostawionego bagażu) 8. Zobowiązania (karta praw pasażera, rekompensaty itp.) 14

14 Jakość transportu miejskiego Ekologia podróży (6): 1. Bezpieczeństwo osobiste 2. Zagrożenie wypadkami 3. Hałas 4. Wibracje 5. Spaliny 6. Przestrzeń ruchu 15

15 WYBRANE WSKAŹNIKI JAKOŚCI PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO 16

16 Wskaźniki jakości przewozów Czas podróży 1. Średnioważony czas podróży suma czasów trwania poszczególnych składników podróży gdzie: 17

17 Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności 2. Udział kursów mieszczących się w granicach tolerancji - procent kursów punktualnych - P: P = L p L o L u 100% L p liczba kursów prawidłowych Lo liczba kursów przewidzianych w rozkładzie jazdy Lu liczba kursów ze stwierdzonymi nieprawidłowościami (tj. nie z winy przewoźnika) 18

18 Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności Rozstępy punktualności w wybranych miastach (porównanie) Starowicz

19 Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności Preferencje pasażerów w zakresie dopuszczanych odchyłek od rozkładu jazdy i rozstępu punktualności Dopuszczalne przyspieszenie odjazdu [min] Wartość średnia rozstepu [min] Dopuszcalne opóźnienie odjazdu [min] Starowicz

20 Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności 3. Zawodność obsługi wskutek braku punktualności prawdopodobieństwo (tj. względna częstość przypadków) nie zabrania pasażera wskutek przyspieszonego odjazdu. 21

21 Zawodność obsługi wskutek braku punktualności Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności Prawdopodobieństwo niezdążenia na kurs: p(y) = t 2 t 0 y t dt t, przy czym 2 t = 1 t 1 d odchyłka od rozkładu jazdy: (+) przyspieszenie odjazdu (-) opóźnienie odjazdu 22

22 Wskaźniki jakości przewozów Ocena punktualności Prawdopodobieństwo niezdążenia na kurs: Zakres wskaźnika P Ocena 0-0,03 Bardzo dobra 0,04-0,07 Dobra 0,08-0,14 Dostateczna 0,15 i więcej Niedostateczna 23

23 POSTRZEGANIE JAKOŚCI PRZEZ INTERESARIUSZY 24

24 Starowicz

25 Jakość dostarczana Jakość postrzegana przez pasażera Oczekiwania pasażerów 26

26 Jakość postrzegana przez pasażera Sposoby pomiarów zadowolenia pasażerów: Forma pisemna Informacje z wywiadów przeprowadzanych bezpośrednio z pasażerami Dyskusje panelowe z udziałem pasażerów Karty praw pasażerów 27

27 Jakość postrzegana przez pasażera Luka jakościowa Rzeczywista luka jakościowa Teoretycznie możliwa luka jakościowa 28

28 Jakość postrzegana przez pasażera Luka jakościowa Luka jakościowa z punktu widzenia pasażera Starowicz

29 KONTROLA JAKOŚCI PRZEWOZÓW W PUBLICZNYM TRANSPORCIE ZBIOROWYM 30

30 Wzorce jakości 1. Odzwierciedla preferencje pasażerów 2. Punkt odniesienia analizy zebranych danych (luka jakościowa, jakość realizowana, jakość preferowana) 3. Podstawa do podwyższania przyjętych parametrów 31

31 Wzorce jakości Składniki 1. Szczegółowa informacja o przedmiocie analizy 2. Zestawienie uporządkowanych cech jakości 3. Informacje o sposobie oddziaływania poszczególnych kryteriów na jakość 4. Wartości przewidywanych przedziałów zmienności mierników poszczególnych kryteriów 5. Wartości współczynników ważności poszczególnych kryteriów 32

32 Koło jakości usług przewozowych Wzorzec jakości usług przewozowych Jakość preferowana Jakość zaplanowana Weryfikacja wzorca jakości usług przewozowych Kontrola jakości usług przewozowych Jakość postrzegana Ocena jakości i badanie luki jakościowej usług przewozowych Jakość realizowana Na podstawie: Starowicz

33 Metody kontroli jakości przewozów 1. Identyfikacja pojedynczych nieprawidłowości 2. Ocena statystyczna - Prosta - Złożona 34

34 Metody kontroli jakości przewozów 1. Identyfikacja pojedynczych nieprawidłowości Dotyczy pojedynczych kursów Najczęściej miasta z wydzielonym organizatorem przewozów lub miasta wdrażające jakościowe podejście Realizacja przez zespoły kontrolne Najczęściej kontroli podlegają: o Realizacja danego kursu o Punktualność kursowania pojazdów o Wyposażenie i oznakowanie pojazdu o Estetyka i czystość pojazdu o Stan techniczny pojazdu o Zgodność postępowania kierowcy (motorniczego) z instrukcją 35

35 Metody kontroli jakości przewozów 1. Identyfikacja pojedynczych nieprawidłowości Przykłady powiązań zasad kontroli jakości przewozów z karami Starowicz

36 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Badanie jakości i efektywności komunikacji miejskiej w Poznaniu w zakresie lokalnego transportu zbiorowego na liniach komunikacyjnych ZKP Suchy Las 1. Przetarg nieograniczony ogłoszony przez ZTM Usługi monitorowania ruchu (wspólny słownik zamówień CPV) 3. Czas trwania: do końca 2013 r. 37

37 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Charakterystyka ogólna SIWZ 1. Wymagania: posiadanie oprogramowania planistycznego typu VISUM lub Emme 2. Zasoby kadrowe: min. 5 os. z zakresu inżynierii transportu lub wykształcenie wyższe techniczne lub ekonomiczne z co najmniej 5 letnim doświadczeniem w firmie o profilu inżynierskim zajmując się problematyką związaną z publicznym transportem zbiorowym (np. pomiary, analizy ruchu, analizy ekonomiczne i finansowe). Doświadczenie będzie sumowane - niezależnie od przerw w zatrudnieniu, łącznie pracownik musi posiadać 5 letni okres zatrudnienia w firmie o profilu inżynierskim zajmując się problematyką związaną z publicznym transportem zbiorowym. 38

38 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Sprawozdanie 39

39 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Sprawozdanie 40

40 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Sprawozdanie 41

41 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Wyniki konkursu: Liczba złożonych ofert: 5 Liczba ofert odrzuconych: 0 Oferta z minimalną ceną: zł Oferta z maksymalną ceną zł 42

42 Przykłady sposobów oceny jakości PTZ Poznań Wyniki konkursu: Liczba złożonych ofert: 5 Liczba ofert odrzuconych: 0 Oferta z minimalną ceną: zł Oferta z maksymalną ceną zł 43