Program Profilaktyki Systemowej. Z e s p o ł u S z k ó ł M u z y c z n y c h im. Oskara Kolberga w Radomiu

Transkrypt

1 Program Profilaktyki Systemowej Z e s p o ł u S z k ó ł M u z y c z n y c h im. Oskara Kolberga w Radomiu 1

2 PODSTAWY PRAWNE 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U ) 2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U z późniejszymi zmianami). 3. Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 roku. 4. Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U ) 5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U z późniejszymi zmianami) 2

3 I. Wstęp Program profilaktyki systemowej Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu opiera się na założeniach profilaktyki uniwersalnej i selektywnej. Profilaktyka uniwersalna adresowana jest do grupy niskiego ryzyka (osób, które nie podejmują zachowań ryzykownych). Celem jej jest promocja zdrowego stylu życia oraz zmniejszenie zachowań ryzykownych. Profilaktyka selektywna zaś adresowana jest do grup zwiększonego ryzyka (osób narażonych na działanie poważnych czynników ryzyka). Celem jest dostarczenie informacji i uczenie najważniejszych umiejętności życiowych, uwzględniając specyfikę problemów jednostki lub grupy oraz wycofanie się z zachowań ryzykownych. Szkoła jest miejscem profilaktyki uniwersalnej. Wynika to z jej zadań, kompetencji nauczycieli, a przede wszystkim potrzeb ogółu dzieci i młodzieży. Konstruując Szkolny Program Profilaktyki-Systemowej wzięto pod uwagę: Cechy środowiska szkolnego, które mają największy wpływ na rozwój różnych zachowań problemowych; Cechy, które personel szkolny łatwo może zmierzyć lub sprawdzić bez specjalistycznych badań naukowych; Stan przygotowania kadry nauczycielskiej do prowadzenia działań profilaktycznych; Organizację i koordynację działań profilaktycznych w szkole oraz zakres i formy działań profilaktycznych. II. Opis środowiska 1. Zespół Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga tworzą: Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I stopnia Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna II stopnia (sześcioletnia szkoła realizująca w zakresie przedmiotów ogólnokształcących program gimnazjum i liceum ogólnokształcącego). Szkoła Muzyczna I stopnia (kształcąca w zakresie przedmiotów muzycznych) 3

4 Szkoła Muzyczna II stopnia (kształcąca w zakresie przedmiotów muzycznych) 2. Wiek uczniów Zespołu Szkół Muzycznych - 6 do 20 lat. Wiek uczniów Szkoły Muzycznej 6 do 22 lat 3. Uczniowie Szkoły pochodzą z różnych środowisk, ponieważ w szkole nie obowiązuje rejonizacja. Środowiska te są zróżnicowane: kulturowo (miejskie, małomiasteczkowe, wiejskie) i materialnie. 4. Ze względu na uzdolnienia muzyczne uczniowie są szczególnie wrażliwi emocjonalnie, czego implikacją może być uleganie negatywnym wpływom. III. Diagnoza Program Profilaktyki Systemowej tworzony był z myślą o Zespole Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu na lata 2013/ /2016. Każdego roku we wrześniu opracowywany będzie aneks określający zadania do realizacji w danym roku szkolnym. Prace nad programem poprzedzone zostały obserwacjami, rozmowami oraz badaniami ankietowymi przeprowadzonymi wśród uczniów, ich rodziców i nauczycieli. Dane diagnostyczne zbierane były w okresie kwiecień - czerwiec 2013 r. W badaniu ankietowym udział wzięło 124 rodziców i 183 uczniów klas 4-6 Szkoły Muzycznej I stopnia oraz I-VI Szkoły Muzycznej II stopnia Najważniejsze zagadnienia, zdaniem rodziców uczniów OSM I stopnia, na które należy zwrócić uwagę to: ryzyko uzależnienia od komputera i Internetu (35%), przemoc rówieśnicza (38%). Ponadto w opinii rodziców uczniów OSM II stopnia uczniowie, nie posiadają wystarczającej wiedzy na temat depresji wśród młodzieży (ponad 40%) oraz HIV/AIDS (ponad 40%). Wśród zagadnień uzyskanych z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów szkoły muzycznej pierwszego stopnia znalazły się: przemoc rówieśnicza (40%- wyśmiewanie, dokuczanie) oraz ryzyko uzależnienia od komputera i Internetu ( 35%). Blisko 20% ankietowanych uczniów deklaruje spożywanie napojów energetycznych typu RedBull. Wśród zagadnień uzyskanych z ankiet przeprowadzonych wśród uczniów szkoły muzycznej drugiego stopnia znalazły się: ryzyko uzależnienia - alkohol (43%), papierosy 4

5 (27%), komputer (76%), wagary (40%). Uczniowie OSM II stopnia deklarują, iż nie posiadają wystarczającej wiedzy dotyczącej HIV/AIDS, oraz depresji wśród młodzieży. Ankietowani wychowawcy OSM I stopnia wskazują na problem zażywania przez dzieci napojów energetycznych typu RedBull (50%), ponadto - niszczenie sprzętu szkolnego (50%) przemoc rówieśniczą (50%), ryzyko uzależnienia od komputera (50%). Wychowawcy OSM II stopnia wskazują w ankiecie na problem ryzyka uzależnienia od komputera (75%), nietolerancji uczniów względem siebie (50%) a także na wagary młodzieży (50%) IV. Adresaci programu Adresatami Programu Profilaktyki Systemowej w Zespole Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu są uczniowie oraz rodzice. V. Cel ogólny programu Przygotowanie uczniów do zdrowego stylu życia, zminimalizowanie negatywnego wpływu środowiska oraz przezwyciężanie własnych ograniczeń. VI. Cele szczegółowe programu 1. Integracja społeczności szkolnej i klasowej. 2. Przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu, zachowaniom patologicznym i uzależnieniom. 3. Podniesienie poziomu frekwencji. 4. Radzenie sobie ze stresem. Przeciwdziałanie skutkom stresu samookaleczania, depresji, alienacji, próbom samobójczym. 5. Rozwijanie umiejętności prospołecznych. 6. Promowanie zdrowego stylu życia przeciwdziałanie otyłości, zaburzeniom odżywiania, profilaktyka HIV, skutki przedwczesnej inicjacji seksualnej. 7. Realizowanie wewnętrznych potrzeb i manifestowanie własnej indywidualności uczniów w działaniach twórczych. 8. Umożliwienie uczniom rozwijania, pogłębiania zainteresowań, talentów i pasji. 9. Przygotowanie młodzieży do podejmowania wyzwań życiowych, wytyczania i osiągania celów. 10. Uświadomienie uczniom potrzeby dbałości o zdrowie i kondycję fizyczną. 11. Edukacja prawna. 5

6 VII. Zadania (obszary działań) Zadania Sposób realizacji Osoby odpowiedzialne Integracja społeczności szkolnej i klasowej Przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu, zachowaniom patologicznym i uzależnieniom (papierosy, alkohol, narkotyki, dopalacze, środki dopingujące, Internet itp.) Zajęcia adaptacyjno-integracyjne Spotkania integracyjne z uczniami ogniska, pikniki itp. Spotkania integracyjne z rodzicami Organizacja imprez szkolnych i klasowych Tworzenie ceremoniału i rytuału szkolnego oraz udział uczniów w różnego rodzaju uroczystościach szkolnych o charakterze wychowawczym i kulturalnym. Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Nauczyciele przedmiotów muzycznych Opiekun Samorządu Uczniowskiego Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania do życia w rodzinie Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Podniesienie poziomu frekwencji Monitorowanie frekwencji Godziny z wychowawcą Indywidualne rozmowy z uczniami i ich rodzicami Indywidualne umowy kontrakty Nauczyciele przedmiotów muzycznych Dyrekcja Szkoły Nauczyciele uczący ucznia Radzenie sobie ze stresem- techniki. Przeciwdziałanie skutkom stresu - samookaleczenia, depresja, alienacja, próby samobójcze Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole 6

7 Poradnictwo dla nauczycieli Rozwijanie umiejętności prospołecznych asertywność, tolerancja Promowanie zdrowego stylu życia przeciwdziałanie otyłości, zaburzeniom odżywiania, profilaktyka HIV, skutki przedwczesnej inicjacji seksualnej Realizowanie wewnętrznych potrzeb i manifestowanie własnej indywidualności uczniów w działaniach twórczych Umożliwienie uczniom rozwijania, pogłębiania zainteresowań, talentów i pasji Przygotowanie młodzieży do Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Konkursy szkolne i pozaszkolne Zajęcia pozalekcyjne Koncerty Happeningi Nagradzanie aktywności uczniów Wspieranie różnych form działalności samorządu uczniowskiego nastawionych na rozwijanie zainteresowań uczniów oraz ich umiejętności społecznych i organizacyjnych. Udostępnienie pomieszczeń, sprzętu do realizacji działań i imprez uczniowskich Zajęcia dla uczniów uzdolnionych Konkursy międzynarodowe Konferencje, warsztaty Koncerty Poradnictwo dla uczniów i ich rodziców Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, Nauczyciele przedmiotów muzycznych Nauczyciele uczący ucznia Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania fizycznego oraz wychowania do życia w rodzinie Pielęgniarka szkolna Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Dyrekcja Szkoły Nauczyciele przedmiotów muzycznych Opiekun Samorządu Uczniowskiego Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Nauczyciele przedmiotów muzycznych Opiekun Samorządu Uczniowskiego Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Nauczyciele przedmiotów 7

8 podejmowania wyzwań życiowych, wytyczania i osiągania celów Uświadomienie uczniom potrzeby dbałości o zdrowie i kondycję fizyczną. warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Edukacja prawna Udział w projekcie Ułatwienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości Zajęcia w Areszcie Śledczym w Radomiu Kącik prawny gazetka szkolna muzycznych Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania fizycznego oraz wychowania do życia w rodzinie Pielęgniarka szkolna Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole VIII. Przewidywane efekty Uczniowie: 1. Posiadają umiejętność radzenia sobie w sytuacjach przemocy, stresu i zagrożenia. 2. Mają właściwą motywację do podejmowania właściwych decyzji i dokonywania prawidłowych wyborów. 3. Rozpoznają pozytywne wzorce. 4. Dokonują obiektywnej samooceny. 5. Mają świadomość własnych działań. 6. Są asertywni, potrafią bezpośrednio i otwarcie wyrazić swoje prośby opinie i oczekiwania. 7. Znają zasady konstruktywnej komunikacji interpersonalnej. 8. Potrafią współpracować z rówieśnikami i dorosłymi. 9. Znają konsekwencje zażywania narkotyków, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych, palenia papierosów, picia alkoholu i wpływu używek na własne zdrowie. 8

9 10. Znają przepisy dotyczące odpowiedzialności karnej nieletnich. 11. Prowadzą zdrowy styl życia. 12. Szanują odmienność innych osób. Rodzice: 1. Aktywnie uczestniczą w życiu szkoły. 2. Pomagają budować autorytet nauczyciela i szkoły jako zbiorowości. 3. Wspierają szkołę w działaniach profilaktycznych. 4. Znają motywy sięgania młodzieży po środki uzależniające. 5. Posiadają rzetelną wiedzę o uzależnieniach i ich wpływie na funkcjonowanie organizmu. 6. Znają możliwości i miejsca pomocy dla osób uzależnionych. 7. Biorą udział uroczystościach szkolnych. 8. Współpracują przy organizacji życia klasy i szkoły. 9. Znają prawa i obowiązki ucznia. IX. Sposoby ewaluacji podjętych działań 1. Ankiety. 2. Rozmowy z nauczycielami, uczniami i rodzicami. 3. Semestralne analizy frekwencji. 4. Sprawozdanie wychowawców klas. 5. Obserwacja zachowań uczniów. 6. Analiza dokumentów. Opracowali: Agnieszka Gotkiewicz Joanna Majewska-Wróbel Tomasz Molga Agnieszka Wróblewska Marta Filipiak Program Profilaktyki Systemowej Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną dnia

10 Aneks do Programu Profilaktyki Systemowej Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej do realizacji w roku szkolnym 2014/2015 Zadania Sposób realizacji Klasa Osoby odpowiedzialne Integracja społeczności szkolnej i klasowej Zajęcia adaptacyjnointegracyjne Spotkania integracyjne z uczniami ogniska, pikniki itp. Spotkania integracyjne z rodzicami Organizacja imprez szkolnych i klasowych Tworzenie ceremoniału rytuału szkolnego oraz udział uczniów w różnego rodzaju uroczystościach szkolnych o charakterze wychowawczym i kulturalnym. Wszystkie klasy OSM Nauczyciele przedmiotów muzycznych Opiekun Samorządu Uczniowskiego Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Przeciwdziałanie niedostosowaniu społecznemu, zachowaniom patologicznym i uzależnieniom Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Narkomania klasa 5 OSM I st, I OSM II st, IV OSM II st Nikotynizm klasa 6 OSM I st II OSM II st Alkohol (zespół FAS) klasa V OSM II st Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania do życia w rodzinie, informatyki i technologii informacyjnych Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Alkohol klasa III OSM II st Komputer/Internet wszystkie klasy OSM Agresja, przemoc klasa 5a, 6a i 6b OSM I st 10

11 Podniesienie poziomu frekwencji Przeciwdziałanie skutkom stresu - samookaleczenia, depresja, alienacja Rozwijanie umiejętności prospołecznych asertywność, tolerancja Monitorowanie frekwencji Godziny z wychowawcą Indywidualne rozmowy z uczniami i ich rodzicami Indywidualne umowy kontrakty Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Poradnictwo dla nauczycieli Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Wszystkie klasy OSM II st Depresja klasa III, IV OSM II st Zajęcia dotyczące asertywności - wszystkie klasy OSM Tolerancja klasy 4 OSM I st Nauczyciele przedmiotów muzycznych Dyrekcja Szkoły Nauczyciele uczący ucznia Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Nauczyciele przedmiotów muzycznych Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Promowanie zdrowego stylu życia przeciwdziałanie otyłości, zaburzeniom odżywiania, profilaktyka HIV, skutki przedwczesnej inicjacji seksualnej Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Rozwiązywanie konfliktów Klasy 6 OSM Ist Przeciwdziałanie otyłości klasa II OSM II st Zaburzenia odżywiania klasa III OSM IIst Skutki przedwczesnej inicjacji seksualnej klasa III OSM II st Profilaktyka HIV klasa V OSM IIst Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania fizycznego oraz wychowania do życia w rodzinie Pielęgniarka szkolna Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole 11

12 Realizowanie wewnętrznych potrzeb i manifestowanie własnej indywidualności uczniów w działaniach twórczych Umożliwienie uczniom rozwijania, pogłębiania zainteresowań, talentów i pasji Konkursy szkolne i pozaszkolne Zajęcia pozalekcyjne Koncerty Happeningi Nagradzanie aktywności uczniów Wspieranie różnych form działalności samorządu uczniowskiego nastawionych na rozwijanie zainteresowań uczniów oraz ich umiejętności społecznych i organizacyjnych. Udostępnienie pomieszczeń, sprzętu do realizacji działań i imprez uczniowskich Zajęcia dla uczniów uzdolnionych Konkursy międzynarodowe Konferencje, warsztaty Koncerty Poradnictwo dla uczniów i ich rodziców Uczniowie wszystkich klas OSM Uczniowie wszystkich klas OSM Dyrekcja Szkoły Nauczyciele przedmiotów muzycznych Opiekun Samorządu Uczniowskiego Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Nauczyciele przedmiotów muzycznych Nauczyciele wskazani przez Dyrektora Szkoły Przygotowanie młodzieży do podejmowania wyzwań życiowych, wytyczania i osiągania celów Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Dni otwarte szkół wyższych, akademii Klasy 6 OSM I st, klasa III OSM II st, i VI OSM II st Nauczyciele przedmiotów muzycznych Uświadomienie uczniom potrzeby dbałości o zdrowie i kondycję fizyczną. Godziny z wychowawcą Zajęcia psychoedukacyjne, warsztaty, konferencje itp. Pogadanki Filmy edukacyjne Spektakle edukacyjne Zajęcia pozalekcyjne Prelekcje, warsztaty dla rodziców Poradnictwo dla rodziców Uczniowie wszystkich klas OSM Nauczyciel biologii, przyrody, wychowania fizycznego oraz wychowania do życia w rodzinie Pielęgniarka szkolna Instytucje wspierające wychowanie i profilaktykę w szkole Aneks do Programu Profilaktyki Systemowej Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu został zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną dnia

13 Załącznik nr 1 (do Programu Profilaktyki Systemowej) Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją w szczególności narkomanią, alkoholizmem i prostytucją. Cel programu. 1. Usprawnienie i zwiększenie trafności oraz skuteczności oddziaływań szkoły w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją. 2. Wypracowanie metod współpracy szkoły z policją. Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją. Do podejmowania działań interwencyjnych w sytuacjach kryzysowych w szkole zobowiązuje Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. W myśl tego dokumentu szkoły i placówki podejmują działania interwencyjne polegające na powiadomieniu rodziców i policji w sytuacjach kryzysowych, w szczególności gdy młodzież używa, posiada lub rozprowadza środki odurzające. Działania interwencyjne. I. W przypadku uzyskania informacji, ten uczeń, który nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawiania nierządu, bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji 1, nauczyciel powinien podjąć następujące kroki: 1. Przekazać uzyskana informację wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców (prawnych opiekunów) ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz uczniem, 1 Naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych art. 4 1 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. 13

14 w ich obecności. W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczegółowego nadzoru nad dzieckiem. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję (specjalistę ds. nieletnich). 5. Podobnie, w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki oddziaływań wychowawczych (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. Jeżeli zachowania świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat, a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa, to postępowanie nauczyciela powinno być określone przez wewnętrzny regulamin szkoły. 7. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art kodeksu postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. II. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków powinien podjąć następujące kroki: 1. Powiadamia o swoich przypuszczenia wychowawcę klasy. 2. Odizolowanie ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie. 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do placówki służby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły/placówki. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia najbliższą jednostkę policji, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a jest on agresywny, bądź swoim zachowaniem daje powód do zgorszenia albo zagraża życiu lub zdrowiu innych 14

15 osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości 2 policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień, albo policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców/opiekunów oraz sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. 6. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego. 7. Spożywanie alkoholu na terenie szkoły przez ucznia, który ukończył 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43 ust. 1 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. III. W przypadku, gdy nauczyciel znajduje na terenie szkoły substancję przypominającą wyglądem narkotyk powinien podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, próbuje (o ile to jest możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 2. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły, wzywa policję. 3. Po przyjeździe policji niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i przekazuje informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. IV. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk, powinien podjąć następujące kroki: 1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni (we własnej odzieży), ew. innych przedmiotów budzących podejrzenie co do ich związku z poszukiwana substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji. 2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców/opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa. 3. W przypadku, gdy uczeń, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartości teczki, dyrektor szkoły wzywa policję, 2 Stężenie we krwi powyżej 0,5 alkoholu lub w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3. 15

16 która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ja do ekspertyzy. 4. Jeżeli uczeń wyda substancje dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją do jednostki policji. Wcześniej próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając dokładna notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami. UWAGA! Zgodnie z przepisami Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karalne jest: posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; wprowadzanie do obrotu środków odurzających udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. Każde z wymienionych zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat, a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia, jeżeli któryś z wymienionych czynów popełni uczeń, po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły należy wezwać policję. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia prokuratora lub policję (art. 4 Upn i art. 304 Kpk). V. Postępowanie wobec ucznia sprawcy czynu karalnego lub przestępstwa: 1. Niezwłocznie powiadomienie dyrektora szkoły. 2. Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia. 3. Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły lub pedagogowi szkolnemu pod opiekę. 4. Powiadomienie rodziców ucznia sprawcy. 5. Niezwłoczne powiadomienie policji, w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.) lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana. 16

17 6. Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). VI. Postępowanie nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego. 1. Udzielanie pierwszej pomocy (przedmedycznej), bądź zapewnienie jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń. 2. Niezwłoczne powiadomienie Dyrektora szkoły. 3. Powiadomienie rodziców ucznia. 4. Niezwłoczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje koniczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych środków zdarzenia. W przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji lub przedmiotów, należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom, uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać policję tel. 997 lub 112. Metody współpracy szkoły z Policją. W ramach długofalowej pracy wychowawczo profilaktycznej, szkoła i policja utrzymują stałą, bieżącą współpracę w zakresie profilaktyki zagrożeń. Koordynatorami współpracy powinni być: pedagog/psycholog szkolny oraz specjalista ds. nieletnich i patologii właściwej jednostki policji. Do współpracy ze szkołą zobowiązany jest także dzielnicowy, w rejonie którego znajduje się szkoła/placówka. Pracownicy szkoły wyznaczenie do współpracy z policją, specjalistą ds. nieletnich i patologii oraz dzielnicowi powinni wspólnie ustalić wzajemne zasady kontaktu, by móc na bieżąco wymieniać informacje i rozwiązywać problemy związane z bezpieczeństwem i dobrem uczniów. W ramach współpracy policji ze szkołą organizuje się: 1. Spotkania pedagogów szkolnych, nauczycieli, dyrektorów szkół z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich i patologii, podejmując tematykę zagrożeń przestępczością oraz demoralizacją dzieci i młodzieży w środowisku lokalnym. 2. Spotkania tematyczne młodzieży szkolnej z udziałem policjantów między innymi na temat odpowiedzialności nieletnich za popełnione czyny karalne, prawnych aspektów narkomanii, wychowania w trzeźwości itp. oraz z młodszymi uczniami, 17

18 na temat zasad bezpieczeństwa, zachowań ryzykownych oraz sposobów unikania zagrożeń. 3. Informowanie policji o zdarzeniach na terenie szkoły wypełniających znamiona przestępstwa, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodzieży. 4. Udzielenie przez policję pomocy szkole w rozwiązywaniu trudnych, mogących mieć podłoże przestępcze problemów, które zaistniały na terenie szkoły. 5. Wspólny udział (szkoły i policji) w lokalnych programach profilaktycznych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich. UWAGA! Policja powinna być wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w Procedurach( ) albo, gdy wyczerpane zostaną środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w których obecność policji jest konieczna. Każda, dotycząca uczniów wizyta policjanta w szkole powinna być wcześniej zasygnalizowana dyrektorowi lub uzgodniona z innym pracownikiem szkoły. 18

19 Podstawy prawne stosowanych procedur 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich /Dz. U. z 1982 r. Nr 35 poz. 228 z p. zm. tekst jednolity Dz. z 2002 r. Nr 11 poz. 109 oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą/. 2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U. Nr 35, poz. 230 z p. zm./. 3. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii /Dz. U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198/. 4. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz. U. Nr 30 poz. 179 z p. zm./. 5. Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 6. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz. U r. Nr 67, poz. 329 z p. zm./. 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem /Dz. U. Nr 26, poz. 226/. Procedury postępowania nauczycieli i metody współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci oraz młodzieży przestępczością i demoralizacją w szczególności narkomanią, alkoholizmem i prostytucją w Zespole Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu zostały zatwierdzone przez Radę Pedagogiczną dnia

20 Załącznik nr 2 (do Programu Profilaktyki Systemowej) PROCEDURY SZKOLNE Metody postępowania pedagogicznych i niepedagogicznych pracowników szkoły oraz szkoły jako instytucji w sytuacjach kryzysowych. Zasady ogólne Postępowanie w sytuacjach kryzysowych z udziałem ucznia, powinno być prowadzone w możliwie najszybszym czasie i przy zapewnieniu bezpieczeństwa psychofizycznego ucznia. Uczeń i jego rodzice mają prawo do pełnej informacji o sytuacji i podjętych przez szkołę działaniach. Osobą odpowiedzialną na terenie szkoły za respektowanie praw ucznia jest Dyrektor. Uczniowie wykraczający poza normy i zasady zachowania akceptowane w szkole ponoszą kary przewidziane w Statucie Szkoły. 1 Niepowodzenia szkolne ucznia 1. Wobec uczniów, u których nauczyciele zauważają narastające niepowodzenia szkolne, wychowawca klasy we współpracy z pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz zainteresowanym nauczycielem przygotowują propozycje pomocy uczniowi. Konsultują je z uczniem i jego rodzicami w trakcie indywidualnych spotkań. Za zgodą rodziców uczeń może korzystać z pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole. 2 Agresja i przemoc rówieśnicza 1. Za akty agresji i przemocy w szkole uznaje się zniszczenia i zawłaszczenia mienia prywatnego i szkolnego ( w tym także oszustwa i wyłudzenia); naruszenie nietykalności fizycznej; naruszenie godności osobistej innych osób (wulgaryzmy, przemoc psychiczna, przemoc medialna i cyberprzemoc). 20

21 Osoby, do których uczeń może zgłosić fakt wystąpienia sytuacji agresji to wszyscy pracownicy szkoły. Ich obowiązkiem jest podjęcie natychmiastowych działań w celu przerwania agresji i zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom zdarzenia. Postępowanie wyjaśniające prowadzone jest przez dyrektora szkoły, pedagoga, psychologa szkolnego, wychowawcę klasy. O udziale uczniów w zajściu, uzyskanych wyjaśnieniach i podjętych przez szkołę krokach w możliwie najkrótszym czasie informowani są rodzice/ opiekunowie. Szczególną opieką pedagoga, psychologa szkolnego i wychowawcy klasy otoczona zostaje ofiara zajścia. Otrzymuje wsparcie psychologiczno-pedagogiczne, a także informacje o możliwościach dochodzenia praw. Sprawca zajścia ma możliwość wyjaśnienia powodów swego zachowania. Ma prawo do uzyskania pełnej informacji dotyczącej jego sytuacji. Jego pośrednikami mogą być: wychowawca klasy, pedagog, psycholog szkolny. Wychowawca klasy wraz z pedagogiem, psychologiem szkolnym planują i przeprowadzają działania mające na celu zmianę sposobu zachowania ucznia na akceptowane społecznie. W sytuacji aktów powtarzającej się agresji lub czynów rozmyślnych, ze szczególną brutalnością szkoła zwraca się z prośbą o interwencję do Policji, Sądu Rodzinnego i Sądu Rejonowego. 2. Szkoła bierze udział w wyjaśnianiu spraw z udziałem uczniów, dziejących się poza terenem szkoły, po otrzymaniu prośby uczniów lub rodziców o pomoc. 3 Fałszerstwo 1. Sytuacje fałszerstwa w szkole: dokonywanie wpisów do dzienników lekcyjnych (wpisywanie, poprawianie, usuwane ocen, usprawiedliwianie nieobecności), przedstawianie fałszywych zwolnień, usprawiedliwień od rodziców, zgody na udział w wycieczkach oraz imprezach szkolnych i pozaszkolnych, podrabianie (przerabianie) zaświadczeń lekarskich, podkładanie prac innych uczniów jako własnych oraz ściąganie podczas sprawdzianów ( również przy użyciu narzędzi multimedialnych), 21

22 nieprawidłowe wykorzystanie materiałów zamieszczonych w Internecie, publikacjach naukowych (plagiat). 2. Osoby mogące podjąć decyzję o wszczęciu postępowania: wychowawca klasy, nauczyciel przedmiotu, pedagog, psycholog szkolny, dyrektor szkoły. 3. Procedura postępowania w wypadku stwierdzenia fałszerstwa: powiadomienie rodziców ucznia, spotkanie z uczniem i jego rodzicami/opiekunami celem poinformowania rodziców o zaistniałej sytuacji w obecności wychowawcy, pedagoga/psychologa, podpisania kontraktu przewidującego pożądany typ zachowań ucznia, ofertę pomocy szkolnej, formy pomocy i kontroli ze strony rodziców oraz konsekwencje w razie powtarzania zachowań niepożądanych; podjęcie decyzji o dalszym postępowaniu w obecności rodziców/opiekunów. 4. W przypadku powtarzających się sytuacji fałszerstw, szkoła kieruje informację i prośbę o interwencję policji. 4 Używanie telefonów komórkowych Używanie telefonu podczas wszystkich zajęć dydaktycznych jest zabronione. Podczas zajęć telefon musi być wyłączony i schowany. Na terenie szkoły zakazane jest: filmowanie, robienie zdjęć, kopiowanie, nagrywanie materiałów bez wiedzy i zgody nauczyciela lub osób uczestniczących w sytuacji. W przypadku niedozwolonego używania telefonów komórkowych, uczeń ponosi następujące konsekwencje: - telefon zostaje mu odebrany przez nauczyciela, pracownika szkoły i przekazany do sekretariatu szkoły, gdzie może go odebrać wyłącznie rodzic/opiekun ucznia (zgoda rodziców zał. nr 1) - w razie konieczności uczeń podlega karom przewidzianym w statucie szkoły. 22

23 5 Kradzież i zniszczenia Postępowanie w przypadku kradzieży, zniszczenia mienia szkolnego lub prywatnego, rozpoczyna się, gdy zostaną one dokonane na terenie szkoły. w przypadku zgłoszenia kradzieży lub zniszczenia sprawą zajmuje się pracownik pedagogiczny, któremu kradzież lub zniszczenie zgłoszono, dyrektor jest bezzwłocznie powiadamiany o fakcie kradzieży lub zniszczenia, po przyjęciu zawiadomienia, dyrektor może przekazać prowadzenie wyjaśnień innej osobie, dyrektor lub wyznaczona przez niego osoba bezzwłocznie zawiadamia rodziców ucznia poszkodowanego, jak i podejrzanego o dokonanie kradzieży lub zniszczenia o podjętych przez pracownika działaniach mających na celu wyjaśnienie sprawy, w przypadku, gdy wartość kradzieży lub zniszczenia przekracza 250 PLN / lub kwoty zgodnej z aktualnym stanem prawnym/, a rodzice nie chcą pokryć szkody, sprawa obligatoryjnie jest zgłaszana policji. 6 Zagrożenie demoralizacją ucznia 1.Wobec uczniów, u których zauważa się przejawy demoralizacji społecznej w postaci m.in.: używania i propagowania wulgaryzmów, słów i obrazów obrażających godność innych, używania lub rozprowadzania substancji psychoaktywnych, alkoholu, papierosów, oraz przyniesienia na teren szkoły substancji i przedmiotów zagrażającej życiu lub zdrowiu innych uczniów, wagarów, udziału w kradzieżach i zniszczeniach na terenie szkoły, powtarzających się zachowań agresywnych, 23

24 wychowawca klasy we współpracy z pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz z rodzicami/opiekunami ucznia planuje wspólnie działania mające na celu zmianę jego postawy. Działania te mogą mieć formę: indywidualnych rozmów z uczniem, rozmów z uczniem w obecności rodzica, podpisania kontraktu przewidującego pożądany typ zachowań ucznia, ofertę pomocy szkolnej, formy pomocy i kontroli ze strony rodziców oraz konsekwencje w razie powtarzania zachowań niepożądanych, udziału w zajęciach terapeutycznych indywidualnych lub grupowych zmiany klasy na równorzędną, za zgodą Dyrektora szkoły. W przypadku braku pożądanych zmian zachowania ucznia, Dyrektor szkoły zwraca się prośbą do instytucji wspierających działania wychowawcze szkoły tj: Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich, Komendy Miejskiej Policji i innych w zależności od potrzeb. 7 Osoba obca na terenie szkoły Każdy, kto nie jest aktualnie uczniem bądź pracownikiem szkoły jest osobą obcą 1.Postępowanie wobec osób obcych przebywających na terenie szkoły: Każdy pracownik szkoły ma prawo żądać informacji o celu pobytu W przypadku, gdy osoba obca kieruje się do nauczyciela przedmiotowego, należy skierować ją w pobliże pokoju nauczycielskiego i poinformować o godzinie rozpoczęcia najbliższej przerwy śródlekcyjnej, w innych wypadkach należy kierować do dyrektora szkoły, pedagoga, psychologa szkolnego lub kierownika administracyjnego W przypadku, gdy osoba obca odmawia podania celu wizyty, zachowuje się agresywnie bądź stwarza zagrożenie dla osób przebywających w szkole, należy podjąć 24

25 próbę wyprowadzenia jej z terenu szkoły. Przy odmowie wyjścia należy wezwać pomoc. O sytuacji niezwłocznie powinna zostać poinformowana dyrekcja szkoły. 8 Sprawy sporne i konflikty 1. Sporne sprawy i konflikty na terenie szkoły rozwiązuje się następująco: konflikt pomiędzy uczniami na terenie klasy rozstrzyga wychowawca klasy. Pomocą służy mu pedagog, psycholog szkolny; w sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu, o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym konflikt, proszeni są rodzice uczniów, konflikt pomiędzy uczniami różnych klas rozstrzyga pedagog, psycholog szkolny we współpracy z wychowawcami klas; - w sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu, o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym konflikt, proszeni są rodzice uczniów, konflikt pomiędzy nauczycielem a uczniem rozwiązują: - wychowawca klasy w porozumieniu z pedagogiem lub psychologiem szkolnym - w przypadku konfliktu pomiędzy nauczycielami uczącymi w danej klasie a uczniami tej klasy, - dyrektor szkoły w porozumieniu z pedagogiem lub psychologiem szkolnym - jeżeli decyzja wychowawcy nie zakończyła konfliktu lub konflikt z uczniami dotyczy wychowawcy klasy - w sytuacjach długotrwałego, ostrego konfliktu, o udział w spotkaniu wyjaśniającym i zamykającym konflikt, proszeni są rodzice ucznia, Od orzeczenia Dyrektora szkoły może być wniesione odwołanie do organu prowadzącego szkołę. Odwołanie wnosi jedna ze stron. Nie może być ono jednak wniesione po upływie 2 tygodni od daty wydania orzeczenia. 25

26 konflikt między nauczycielami rozstrzyga dyrektor szkoły, w przypadkach nierozstrzygnięcia sporu przez Dyrektora strony mogą odwołać się o organu prowadzącego szkołę; konflikt pomiędzy dyrektorem szkoły a nauczycielami rozpatruje na pisemny wniosek jednej ze stron organ prowadzący szkołę. konflikt między nauczycielem, a rodzicami ucznia rozstrzyga dyrektor w porozumieniu z wychowawca klasy, pedagogiem lub psychologiem szkolnym, a w razie konieczności Rada Pedagogiczna. spory rozstrzygane są na polubownym posiedzeniu z udziałem stron, którego posiedzenie dotyczy, termin posiedzenia ustalany jest wspólnie przez zainteresowane strony, z polubownego posiedzenia sporządzany jest protokół, przechowywany u dyrektora. konflikt pomiędzy rodzicami a innymi organami szkoły rozstrzyga dyrektor. W przypadkach spornych przysługuje prawo wniesienia w ciągu 14 dni odwołania do organu prowadzącego szkołę. konflikt pomiędzy rodzicami uczniów zaistniałe na terenie szkoły - zgłasza pracownik szkoły, rozstrzyga dyrektor w porozumieniu z wychowawcą klasy, pedagogiem lub psychologiem szkolnym Dyrektor szkoły przeprowadza rozmowę wyjaśniającą i pouczającą o skutkach agresywnego zachowania Ze spotkania sporządzona jest notatka, protokół Od decyzji dyrektora przysługuje prawo wniesienia w ciągu 14 dni odwołania do organu prowadzącego szkołę. konflikt pomiędzy rodzicem a uczniem - zgłasza pracownik szkoły, rozstrzyga dyrektor w porozumieniu z wychowawcą klasy, pedagogiem lub psychologiem szkolnym Dyrektor szkoły przeprowadza rozmowę wyjaśniającą i pouczającą o skutkach agresywnego zachowania 26

27 Ze spotkania sporządzona jest notatka, protokół Od decyzji dyrektora przysługuje prawo wniesienia w ciągu 14 dni odwołania do organu prowadzącego szkołę. 9 Palenie papierosów 1. Wobec ucznia, który pali papierosy, podejmowane są następujące kroki: informowani są rodzice ucznia; wychowawca lub pedagog, psycholog szkolny prowadzą działania indywidualne mające na celu zmianę postawy ucznia; uczeń otrzymuje informacje o szkodliwości palenia, możliwościach i miejscach zaprzestania palenia. 27

28 Procedury szkolne dotyczące cyberprzemocy I. Postanowienia ogólne Szkoła prowadzi działania profilaktyczne, które mają na celu uświadamianie całej społeczności szkolnej ( uczniów, rodziców, nauczycieli i innych pracowników szkoły) jakie są zasady korzystania z różnych technologii komunikacyjnych oraz jakie wynikają z nich zagrożenia. W szkole podejmuje się interwencję w każdym przypadku ujawnienia lub podejrzenia cyberprzemocy. II. Opis procedury reagowania szkoły na ujawnienie cyberprzemocy Ujawnienie przypadku cyberprzemocy Informacja o tym, że w szkole miała miejsce cyberprzemoc może pochodzić z różnych źródeł. Osobą zgłaszającą fakt prześladowania może być poszkodowany uczeń, jego rodzice, inni uczniowie świadkowie zdarzenia, nauczyciele. Ustalenie okoliczności zdarzenia a) wszystkie przypadki przemocy, a więc także przemocy z wykorzystaniem mediów elektronicznych powinny zostać właściwie zbadane, zarejestrowane i udokumentowane, b) jeśli wiedzę o zajściu posiada nauczyciel nie będący wychowawcą, powinien przekazać informację wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora, c) pedagog/psycholog szkolny i dyrektor wspólnie z wychowawcą powinni dokonać analizy zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie, d) do zadań szkoły należy także ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków. e) w procedurze interwencyjnej, o ile to możliwe, zabezpiecza się dowody i ustala tożsamość sprawcy cyberprzemocy. Identyfikacja sprawcy a) Szkoła podejmuje działania mające na celu identyfikację sprawcy cyberprzemocy. 28

29 b) W sytuacji kiedy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, dyrektor szkoły kontaktuje się z dostawcą usługi w celu usunięcia z Sieci kompromitujących lub krzywdzących materiałów. Do podjęcia takiego działania zobowiązuje administratora serwisu art. 14 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. c) W przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić, dyrektor szkoły powiadamia policję. Działania wobec sprawcy cyberprzemocy a) w przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest on uczniem szkoły, pedagog/psycholog szkolny powinien podjąć następujące działania: - przeprowadzić rozmowę z uczniem, której celem jest ustalenie okoliczności zajścia, wspólnie zastanowić się nad jego przyczynami i poszukać rozwiązania sytuacji konfliktowej; - omówić z uczniem skutki jego postępowania i poinformować o konsekwencjach regulaminowych, które zostaną wobec niego zastosowane, a są ujęte w statucie szkoły; - zobowiązać sprawcę do zaprzestania swojego działania i usunięcia z Sieci szkodliwych materiałów; - ustalić ze sprawcą sposób zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy. b) jeśli w zdarzeniu brała udział większa grupa uczniów, należy rozmawiać z każdym z nich z osobna, zaczynając od lidera grupy. c) nie należy konfrontować sprawcy i ofiary cyberprzemocy. d) rodzice sprawcy zostają poinformowani o przebiegu zdarzenia i zapoznani z materiałem dowodowym, a także z decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez szkołę środkach dyscyplinarnych wobec ich dziecka. e) we współpracy z rodzicami należy opracować projekt kontraktu dla dziecka, określającego zobowiązania ucznia, rodziców i przedstawiciela szkoły oraz konsekwencje nieprzestrzegania przyjętych wymagań i terminy realizacji zadań zawartych w umowie. Zastosowanie środków dyscyplinarnych wobec sprawcy cyberprzemocy a) wobec sprawcy cyberprzemocy szkoła stosuje kary zawarte w statucie szkoły. b) dodatkowo uczeń- sprawca może mieć czasowy zakaz korzystania ze szkolnej pracowni multimedialnej w czasie wolnym lub przynoszenia do szkoły akcesoriów elektronicznych 29

30 (zgodnie z regulaminem korzystania z telefonów komórkowych lub innych urządzeń elektronicznych). Działania wobec ofiary cyberprzemocy a) Ofiara cyberprzemocy otrzymuje w szkole pomoc psychologiczno-pedagogiczną udzielaną przez pedagoga lub psychologa szkolnego. b) W strategii działań pomocowych uczeń- ofiara powinien otrzymać wsparcie psychiczne oraz poradę, jak ma się zachować, aby zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa i nie doprowadzić do eskalacji prześladowania. c) Po zakończeniu interwencji wychowawca wraz z osobą udzielającą pomocy monitorują sytuację ucznia sprawdzając, czy nie są wobec niego podejmowane dalsze działania przemocowe bądź odwetowe ze strony sprawcy. d) Rodzice dziecka będącego ofiarą cyberprzemocy zostają poinformowani o problemie, podjętych działaniach szkoły i, w miarę potrzeb, otrzymują wsparcie i pomoc specjalistów. Ochrona świadków zgłaszających zdarzenie a) Opieką psychologiczno- pedagogiczną otacza szkoła świadków zdarzenia uczestniczących w ustalaniu przebiegu zajścia. b) Osoba, której uczeń zaufał informując o cyberprzemocy ma obowiązek postępować tak, by swoim zachowaniem i działaniem nie narazić świadka zgłaszającego problem. Sporządzenie dokumentacji z zajścia a) Pedagog/psycholog szkolny zobowiązany jest do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze sprawcą, poszkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Dokument powinien zawierać datę i miejsce rozmowy, personalia oraz podpisy osób biorących w niej udział i opis ustalonego przebiegu wydarzeń. b) Jeśli zostały zabezpieczone dowody cyberprzemocy, należy je również włączyć do dokumentacji pedagogicznej (wydruki, opis, itp.). Powiadomienie sądu rodzinnego i policji a) W sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa z rodzicami, konsekwencje regulaminowe wobec ucznia, spotkania z pedagogiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi pożądanych rezultatów, dyrektor powinien zwrócić się do sądu 30

31 rodzinnego z zawiadomieniem o podjęcie odpowiednich środków wynikających z ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. b) W przypadku szczególnie drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa, dyrektor szkoły zobowiązany jest zgłosić te fakty do sądu rodzinnego i policji. Opracowanie: Marta Filipiak Agnieszka Gotkiewicz Joanna Majewska Wróbel Ewa Jaskólska Procedury Szkolne Zespołu Szkół Muzycznych im. Oskara Kolberga w Radomiu zostały zatwierdzone przez Radę Pedagogiczną dnia