mgr Joanna Pikus Niska urodzeniowa masa ciała może zależeć od: krótkiego czasu trwania ciąży opóźnienia wzrostu płodu obu tych czynników.
|
|
- Czesław Żukowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Opieka nad wcześniakiem Wcześniakiem nazywamy noworodka, którego wiek płodowy jest krótszy niż 37 tygodni (259dni). Urodzeniowa masa ciała noworodka urodzonego przedwcześnie często jest mniejsza niż 2500g, ale nie zawsze. Kryterium uznania noworodka za wcześniaka jest krótki czas trwania ciąży, który przekłada się na niedojrzałość organizmu tak pod względem morfologicznej budowy ciała, jak i czynności fizjologicznych większości układów i narządów, co prowadzi do ich dysfunkcji. Przyczyny wcześniactwa są różne. Najważniejsze z nich to: ciąża mnoga, łożysko przedwcześnie oddzielone lub przodujące, bardzo młody wiek matki, wady lub niedorozwój narządów rodnych matki, stan zapalny narządów rodnych, przedwczesne pęknięcie błon płodowych, infekcja jaja płodowego, przewlekłe choroby matki w czasie ciąży( zwłaszcza choroby nerek), niedożywienie, urazy mechaniczne, psychiczne, złe warunki socjoekonomiczne. Definicje noworodka o niskiej masie urodzeniowej. Noworodki o niskiej urodzeniowej masie ciała (LBW) to te, których masa ciała nie przekracza 2500g. Noworodki z urodzeniowa masą niższą i równą 1500g określone są jako VLBW- z bardzo niską masa urodzeniową. Masa ciała równa i niższa niż 1000g stanowi o zaliczeniu takich noworodków do grupy ELBW ekstremalnie niska urodzeniowa masa ciała. Noworodki z masą ciała równą i niższą niż 750g określone są jako niewiarygodnie niska masa ciała ILBW. Niska urodzeniowa masa ciała może zależeć od: krótkiego czasu trwania ciąży opóźnienia wzrostu płodu obu tych czynników. Wygląd morfologiczny wcześniaka: Długość mniejsza, głowa duża w stosunku do reszty ciała, cienka skóra, dużo mazi płodowej, słabo rozwinięta tkanka tłuszczowa podskórna, przeświecające naczynia krwionośne, słabe bruzdowanie stóp, miękkie kości czaszki, niekiedy poszerzone szwy czaszkowe, klatka piersiowa miękka, wiotka, cienkie i wiotkie powłoki brzuszne. Często rozstęp mięśni prostych brzucha. Słabo widoczne brodawki sutkowe, wiotka tkanka chrzęstna małżowin usznych, u płci żeńskiej wystające wargi sromowe mniejsze, u płci męskiej brak zstąpienia jąder do moszny. Napięcie mięśniowe wcześniaka jest słabe, mała ruchliwość czynna, leży bezwładnie, kończyny często wyprostowane. Do oceny stopnia dojrzałości noworodka urodzonego przedwcześnie służą skale, określające dojrzałość fizykalną i neurologiczna wcześniaka: skala Dubowitza, skala Ballarda, czy skala Apgar. Oceniając dojrzałość kliniczną można z dużym prawdopodobieństwem ustalić wiek płodowy wcześniaka. Tabela: Ocena dojrzałości noworodka skala Ballarda (ocena dojrzałości w badaniu fizykalnym) Cechy zewnętrz ne Punkty
2 Cechy zewnętrz ne Skóra Meszek płodowy Bruzdy na stopach Brodawki sutków Ucho Narządy płciowe męskie Narządy płciowe żeńskie Punkty Galaretow ata, czerwona i przezroczy sta Gładka, różowa z widoczny mi żyłkami Powierzchow ne łuszczenie i(lub) zaczerwienie nie, liczne żyłki Spękana, blada, pojedyncz e żyłki brak obfity rzadki Pojedyncz e pola skóry bez meszku brak Prawie niewidoczn e Małżowina płaska, po zagięciu nie prostuje się Brak jąder w mosznie, moszna gładka Wargi sromowe mniejsze i łechtaczka wystają Słabo widoczne czerwone linie Płaska otoczka, brak brodawki Małżowin a delikatna, nieco sfałdowa na, po zagięciu prostuje się powoli Poprzeczne bruzdy tylko w części przedniej Nakrapiana otoczka, brodawka 1-2 mm Małżowina dobrze uformowana, miękka, ale szybko prostuje się po zagięciu Jądra zstępujące, pojedyncze zmarszczki na mosznie Wargi sromowe mniejsze i większe wystają na tej samej Bruzdy w 2 / 3 przednich Uniesiona otoczka, brodawka 3-4 mm Małżowin a uformowa na, szybko sprężyści e odkształc a się Jądra w połowie moszny, wyraźne zmarszcz ki Wyraźne wargi sromowe większe, częściowo pokrywają Liczne głębokie pęknięcia Większoś ć skóry wolna od meszku Bruzdy pokrywają całą powierzch nię stopy W pełni rozwinięta otoczka, brodawka 5-10 mm Małżowin a sztywna, gruba chrząstka Jądra na dnie moszny, głębokie zmarszcz ki Łechtaczk a i wargi sromowe mniejsze całkowicie zakryte Popękana, skórzasta i pomarszcz ona
3 Cechy zewnętrz ne Punkty wysokości mniejsze Tabela: Ocena stanu noworodka według skali V. Apgar Objaw 1. Czynność serca 2. Oddech 3. Napięcie mięśniowe 4. Reakcja na cewnik 5. Barwa skóry Punktacja Brak Brak Brak Brak Blada, sina <100/min nieregularny, płytki, łapiący słabe ruchu kończyn lekki grymas sinica obwodowa >100/min donośny krzyk silne, energiczne ruchy kończyn kaszel, kichanie różowa Trudności adaptacyjne wcześniaka. Trudności adaptacyjne wcześniaka związane są przede wszystkim z niedojrzałością układów i narządów u noworodka. Nasilenie objawów klinicznych jest tym większe, im bardziej niedojrzałe jest dziecko. A. Zaburzenia termoregulacji. Charakterystyczne dla wcześniaków są trudności z utrzymaniem stałej ciepłoty ciała. Ich przyczynę stanowią: -wzmożona utrata ciepła, -mała ilość tkanki tłuszczowej białej i brązowej -wysoki wskaźnik powierzchni do masy ciała, -ograniczona możliwość wytwarzania ciepła: niewystarczające zapasy brunatnej tkanki tłuszczowej i niezdolność do termogenezy. Wcześniaki narażone są na wystąpienie licznych zaburzeń czynnościowych i metabolicznych, wywołanych przez oziębienie, których nasilenie jest jeszcze bardziej wyrażone niż u noworodków donoszonych. Związane jest to z nakładaniem się tych zaburzeń czynnościowych i metabolicznych na niedojrzałe funkcje ustroju wcześniaka. Stres z zimna powoduje skurcz naczyń, ogranicza perfuzję krwi przez tkanki, nasila kwasicę metaboliczną, hipoglikemię i hipoksję, co z kolei wpływa na zahamowanie wytwarzania i wydzielania surfaktantu w płucach oraz na czynność innych narządów, w tym ośrodkowego układu nerwowego. Bardzo ważne jest właściwe pielęgnowanie noworodka przedwcześnie urodzonego, z zapewnieniem mu komfortu cieplnego. Najlepiej umieścić go w inkubatorze o temperaturze dostosowanej do masy ciała dziecka, godziny/doby życia i stanu ogólnego.
4 B. Zaburzenia metaboliczne. Problemy metaboliczne u wcześniaków związane są z częstym występowaniem hipoglikemii. Noworodki przedwcześnie urodzone mają mniejsze zapasy glikogenu, niedojrzałą enzymatycznie wątrobę, co zmniejsza możliwość glikolizy. Duże zużycie glukozy, przy występujących często zaburzeniach oddychania i innych problemach chorobowych, z równoczesną podażą płynów, są dodatkowymi czynnikami pogłębiającymi hipoglikemię. Hipoglikemia może być bezobjawowa, rozpoznana na podstawie niskiego poziomu glukozy we krwi, tj. poniżej 40mg/dl. Objawy hipoglikemii są niespecyficzne, od nadmiernej pobudliwości w postaci niepokoju ruchowego, drżenia kończyn, drgawek i przyspieszenia oddechu, do zmniejszenia aktywności z sennością, osłabieniem napięcia mięśniowego i odruchów, oziębieniem, niechęcią do ssania. Najgroźniejsze zaburzenia to drgawki, bezdechy, sinica i zatrzymanie krążenia. C. Problemy ze strony układu oddechowego. Wcześniaki wykazują trudności z podjęciem prawidłowej funkcji oddychania i najczęściej wymagają wymagają postępowania resuscytacyjnego na sali porodowej. W grupie noworodków urodzonych przed 32 tygodniem ciąży, aż 80-90% dzieci potrzebuje specjalistycznej pomocy bezpośrednio po porodzie, dlatego tak ważne jest miejsce urodzenia się wcześniaka. Musi być to jednostka referencyjna, przygotowana do przyjęcia i leczenia wcześniaka, z odpowiednio wyszkolonym personelem i oddziałem intensywnej terapii. Bezdechy wcześniaków. Bezdech jest definiowany jako przerwa w oddychaniu, która trwa co najmniej 20 sekund lub krócej, jeżeli wiąże się z bradykardią, znaczącym obniżeniem napięcia mięśniowego, bladością lub sinicą. U wcześniaków bezdech może być objawem wielu zespołów klinicznych, dotyczących różnych narządów. Epizody bezdechów spowodowane ośrodkową depresją oddechu zdarzają się najczęściej bezpośrednio po urodzeniu, a także występują w zespole zaburzeń oddychania, zakażeniach, zaburzeniach metabolicznych, takich jak hipoglikemia i hipokalcemia, które są częstymi powikłaniami u wcześniaków. Neurologiczne przyczyny bezdechów to przede wszystkim drgawki i krwawienia śródczaszkowe. Powikłania, które mogą wystąpić u noworodków urodzonych przedwcześnie. A. Zespół Zaburzeń Oddychania (Zespół Błon Szklistych). Pierwotną przyczyną ZZO jest niedobór lub brak surfaktantu, czyli substancji aktywnych napięciowo, które umożliwiają prawidłowe powietrzności pęcherzyków płucnych. W ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się znaczne obniżenie umieralności z powodu ZZO. Wynika to głównie z szeroko stosowanego postępowania profilaktycznego, polegającego na podawaniu glikokortykosteroidów matce przed porodem. Poprawa opieki okołoporodowej, w tym regionalizacji, również przyczyniła się do uzyskania lepszych rezultatów. Zastosowanie różnych technik wsparcia oddechowego oraz wprowadzenie do terapii surfaktantu egzogennego znacząco przyczyniło się do większej przeżywalności noworodków przedwcześnie urodzonych, szczególnie dzieci ze skrajnie małą masą ciała, tj. poniżej 1000g. Objawy kliniczne ZZO rozpoczynają się od pierwszych godzin życia wcześniaka. Są to: przyspieszony oddechy z widocznym wysiłkiem oddechowym zaciąganie
5 przestrzeni międzyżebrowych, praca skrzydełek nosa, stękanie wydechowe albo bezdechy, oraz nasilająca się sinica. Leczenie: -terapia surfaktantem egzogennym, -tlenoterapia, -monitorowanie wartości gazometrycznych we krwi; -wsparcie oddechowe typu CPAP (stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych) lub wentylacja mechaniczna -terapia wspomagająca utrzymująca homeostazę ogólnoustrojową krążenie, płyny, żywienie, temperatura, ochrona przed zakażeniem. Wśród powikłań ZZO można wymienić odmy opłucnowej, zakażenia, krwawienia wewnątrzczaszkowego oraz objawów przetrwałego przewodu tętniczego. B. Przetrwały przewód tętniczy. O przetrwałym przewodzie tętniczym mówimy w przypadku zaburzeń jego zamknięcia lub ponownego otwarcia po funkcjonalnym zamknięciu. Najważniejszymi czynnikami stymulującymi jego zamknięcie po porodzie jest zwiększone stężenie tlenu oraz spadek poziomu prostaglandyn. Przetrwały przewód tętniczy występuje zazwyczaj u noworodków niedojrzałych o masie ciała poniżej 1500g, a szczególnie poniżej 1000g, jako wada izolowana lub towarzyszy innym wadą serca. Zaburzenia czynnościowe często spotykane u noworodków przedwcześnie urodzonych to spadek wydolności skurczowej mięśnia sercowego i spadek rzutu serca z następową hipotensją, a także wzrost przepuszczalności łożyska naczyniowego, ucieczka płynów, hipowolemia, bradykardia. Ciśnienie tętnicze jest tym niższe im większy jest stopień niedojrzałości wcześniaka. C. Krwawienia wewnątrzczaszkowe. Jest jednym z najpoważniejszych powikłań neurologicznych u noworodków przedwcześnie urodzonych i dotyczy prawie 50% dzieci z urodzeniową masą ciała < 1500g. Zależność między wiekiem płodowym a częstością występowania krwawień jest odwrotna. Krwawienie wewnątrzczaszkowe dotyczy okołokomorowej strefy rozrodczej mózgu, komór mózgowych albo w najcięższych przypadkach, obejmuje tkankę mózgową. Najczęściej występuje u wcześniaków z ZZO, wymagających sztucznej wentylacji. Ponad 90% krwawień występuje w ciągu pierwszych 72 godzin życia, a praktycznie wszystkie mają miejsce w pierwszym tygodniu po urodzeniu. Kliniczne objawy krwawienia wewnątrzczaszkowego mogą być bardzo niebezpieczne i obejmują: stupor, śpiączkę, zaburzenia wentylacji, uogólnione drgawki, sztywność i uszkodzenia nerwów czaszkowych. Częściej jednak obserwowana jest tylko niewielka zmiana aktywności i obniżenie napięcia mięśniowego. Krwawienie może też przebiegać bezobjawowo, ze spadkiem wartości hematokrytu lub bez. Podstawowym badaniem w rozpoznawaniu krwawień śródczaszkowych jest ultrasonografia przezciemiączkowa. Rokowanie zależy od stopnia nasilenia krwawienia i uszkodzenia tkanki nerwowej. Im krwawienie jest większe i bardziej rozległe, tym wyższa śmiertelność i stopień upośledzenia neurologicznego funkcji ruchowych i poznawczych niemowląt, które przeżyły. W przeważającej większości przypadków mamy do czynienia z łagodną
6 formą choroby, w której rokowanie jest porównywalne do noworodków urodzonych w tym samym okresie ciąży bez krwawienia. D. Martwicze zapalenie jelit. Jest to jednostka chorobowa często spotykana u noworodków niedojrzałych. Martwicze zapalenie jelit jest związane z poważnym uszkodzeniem jelita, wynikającym z połączonych, niekorzystnych wpływów naczyniowych, śluzówkowych i toksycznych na niedojrzałe jelito. U wcześniaków wysokiego ryzyka występuje w 80% przypadków. Czynniki ryzyka: -wcześniactwo -zamartwica okołoporodowa -niewydolność oddechowo krążeniowa -wady serca -cewnikowanie naczyń pępowinowych -transfuzje wymienne przez żyłę pępowinową -infekcje bakteryjne i wirusowe -hipotermia. Objawy kliniczne: -wymioty lub wzrost zalegań żołądkowych, -wzdęcia brzucha i niedrożność przewodu pokarmowego, -biegunka z krwią, -zaburzenia termoregulacji, objawy posocznicy. E. Retinopatia wcześniacza. Jest to patologia naczyń krwionośnych siatkówki oka, występująca głównie u tych dzieci. Występowanie i nasilenie retinopatii zwiększa się wraz ze zmniejszeniem wieku płodowego. Następstwa choroby zależą przede wszystkim od rozległości uszkodzenia siatkówki i mogą być związane z występowaniem zaburzeń widzenia, ze ślepotą włącznie w najcięższych przypadkach. Inne nieprawidłowości to zaburzenie refrakcji, zez, jaskra, zaćma, krwawienie do ciałka szklistego. Do powstania retinopatii usposabiają: -duża niedojrzałość (masa ciała <1000g) w tej grupie noworodków częstość występowania wynosi 20% -przewlekła tlenoterapia, -kwasica i hiperkarpnia, -gwałtowne zmiany prężności gazów, -transfuzje krwi. Zapobieganie retinopatii polega na: -przestrzeganiu zasad tlenoterapii -stosowaniu ciągłego monitorowania prężności tlenu -kontrolowaniu równowagi kwasowo zasadowej -badaniach okulistycznych, wczesnym rozpoznaniu i podjęciu leczenia.
7 Szczepienia ochronne i testy przesiewowe u noworodka niedonoszonego Wcześniaki stanowią specyficzną grupę pacjentów ze względu na to, że ich układ odpornościowy wykazuje pewną niedojrzałość funkcji swoistych i nieswoistych mechanizmów obronnych. Mimo to po kontakcie z antygenami białkowymi bakterii i wirusów, noworodek przedwcześnie urodzony uzyskuje odporność swoistą na te patogeny. Noworodki urodzone przedwcześnie mogą być szczepione wg kalendarza szczepień, z zachowaną chronologiczną kolejnością szczepień. Szczepienie przeciwko WZW typu B jest obowiązkowe. Pierwsza dawka powinna być podana w pierwszej dobie życia, niezależnie od urodzeniowej masy ciała, przy wyrównanym stanie klinicznym. Jeżeli stan kliniczny jest nie wyrównany zaleca się podanie immunoglobuliny anty HBs. Dwie kolejne dawki szczepienia pierwotnego przeciw WZW typu B podawane są w odstępach 6 tygodniowych, trzecia dawka uzupełniająca szczepienie podstawowe po 6 miesiącach. Szczepienie przeciwko gruźlicy (BCG) u dzieci z masą ciała poniżej 2000g lub wiekiem płodowym poniżej 32 tygodnia, jest opóźnione. Szczepionkę BCG podaje się z drugą a nawet trzecia dawką szczepienia przeciwko WZW typu B. Kolejne szczepienie BCG należy przeprowadzić w 12 miesiącu życia, jeżeli blizna poszczepienna jest mniejsza niż 3 mm. Immunoglobulina zapobiegająca zakażeniom wirusem sycytium nabłonka oddechowego (RSV) stosowana jest u wcześniaków urodzonych przed 32 tygodniem ciąży w sezonie zwiększonej zapadalności od listopada do kwietnia. U dzieci z masą ciała poniżej 1500g krew na badanie w kierunku fenyloketonurii, hypotyreozy i mukowiscydozy pobierana jest dwukrotnie. Są to tzw. testy przesiewowe w kierunku wykrycia chorób metabolicznych. Pierwsza próbka krwi powinna być pobrana pomiędzy 48 a 72 godziną życia, druga w wieku dni, zależnie od stanu dziecka. Problemy pielęgnacyjne noworodka niedonoszonego. Dziecko powinno być wnikliwie obserwowane pod kątem: -zabarwienia skóry, -właściwej ciepłoty ciała, -oddechów, oddawania moczu i smółki, właściwego gojenia kikuta pępowinowego, reakcji na bodźce zewnętrzne. Obserwacja i pielęgnacja wcześniaka. Sprawując opiekę nad noworodkiem niedojrzałym, należy zadbać o ograniczenie dziecku stresu podczas wykonywania czynności diagnostycznych, leczniczych i opiekuńczych. W sali, w której przebywa mały pacjent, powinien panować spokój, ład i porządek. Zindywidualizowany proces opieki nad wcześniakiem należy prowadzić, przestrzegając zasad: -dostosowanie wszystkich interwencji do stanu czuwania nie przerywanie snu, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne, -redukcja hałasu i jaskrawego oświetlenia, zasłanianie oczu dziecka, -umożliwienie uspokajającego ssania za pomocą smoczka,
8 -stosowanie pozycji bocznej ze zgięciem kończyn podobnej do wewnątrzmacicznej, zwłaszcza podczas nieprzyjemnych zabiegów, unikanie pozycji ciała na wznak, -stosowanie małych zwojów materiału, umożliwiających uspokajające chwytanie ich palcami rąk przez noworodki, -otoczenie ciała i głowy noworodka delikatnym materiałem, ułożenie go na miękkim podłożu ( gniazdko ) lub materacu wodnym, -wprowadzenie kąpieli poprzez całkowite zanurzenie w gorącej wodzie, -wczesny, częsty oraz bezpośredni kontakt z matką i ojcem, w tym stosowanie metody kangura, czyli sposobu skóra do skóry, -interakcje wzrokowe z rodziną, personelem. Wszystkie zabiegi należy wykonywać zgodnie z zasadami aseptyki i antyseptyki pamiętając o tym, że dziecko przedwcześnie urodzone ma obniżoną odporność na zakażenia, bowiem najwięcej przeciwciał przenika od matki do płodu po 35 tygodniu ciąży. Pielęgnowanie noworodka w inkubatorze. Warunki w inkubatorze powinny być jak najbardziej zbliżone do wewnątrzmacicznych, przy czym wszystkie warunki określa lekarz neonatolog indywidualnie dla każdego noworodka. Skóra noworodka urodzonego przedwcześnie, charakteryzuje się zmniejszoną grubością i kruchością warstwy rogowej, co predysponuje do powstawania urazów i uszkodzeń. W pielęgnacji ważne jest aby utrzymywać nienaruszony naskórek. Dlatego; -pod wszystkie przylepce stosowane do mocowania różnego rodzaju sprzętu powinny być umieszczane taśmy hydrożelowe lub przylepce zawierające podłoże pektynowe, -należy do minimum ograniczyć ilość przylepców stosowanych do zabezpieczenia sprzętu, -powinno się unikać takiego mocowania plasterków, które w jakikolwiek sposób ograniczyłyby przepływ krwi, -przylepce muszą być usuwane delikatnie, a przed odklejeniem można je namoczyć ciepłą wodą. Położna powinna pamiętać o częstej zmianie pieluszek oraz podmywaniu noworodka po każdym oddaniu moczu i stolca, aby nie doszło do podrażnienia delikatnej skóry pośladków. Wykonując toaletę kikuta pępowinowego, należy uważać, aby nie doszło do poparzenia delikatnej skóry wokół pępka. Nie wolno zapomnieć o toalecie jamy ustnej (zapobieganie powstawaniu pleśniawek), którą wykonuje się nawiniętym na palec jałowym gazikiem, nasączonym Aphtinem. Ważne jest również dbanie o oczy dziecka, które kilka razy dziennie należy przemywać przegotowaną wodą, przy czym każde oko osobnym wacikiem, rozpoczynając od zewnątrz w kierunku kącika wewnętrznego. Bardzo ważnym elementem opieki jest żywienie dziecka. Noworodek, który nie ma odruchu połykania, żywiony jest poza jelitowo oraz przez zgłębnik pokarmem matki lub specjalnym pokarmem dla wcześniaków. Taki, który nie ma odruchu ssania, a ma odruch połykania, karmiony jest pipetką lub łyżeczką, a od momentu wykształcenia się tego odruchu dziecko ssie pierś, najlepiej według potrzeb.
9 Kąpiel noworodka można rozpocząć, gdy osiągnie masę ciała 2000g oraz wydolność oddechowo krążeniową. Czynność tę należy wykonać delikatnie i szybko, aby nie oziębiać dziecka najlepiej pod lampą, używając przegotowanej wody, po kąpieli należy noworodka ponownie umieścić w inkubatorze. Po osiągnięciu przez dziecko dojrzałości nadchodzi moment wyjęcia go z inkubatora. Adaptację należy przeprowadzać stopniowo. Najpierw trzeba obniżyć parametry w inkubatorze, ubrać dziecko, otworzyć okienka i pozostawić na kilka minut obserwując, jak zareaguje jego organizm. Następnie należy otworzyć inkubator, ciągle obserwując dziecko, a potem wyjąć je z cieplarki i ułożyć w łóżeczku. Inkubator w tym czasie powinien pozostać włączony, żeby można było włożyć tam dziecko w razie potrzeby. Jeżeli stan noworodka nie ulega pogorszeniu, pozostaje on w inkubatorze.
ZAKRES PROFILAKTYCZNYCH ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ U DZIECI DO UKOŃCZENIA 6 ROKU ŻYCIA WRAZ Z OKRESAMI ICH PRZEPROWADZANIA
Załącznik nr 2 ZAKRES PROFILAKTYCZNYCH ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ U DZIECI DO UKOŃCZENIA 6 ROKU ŻYCIA WRAZ Z OKRESAMI ICH PRZEPROWADZANIA Termin badania (wiek) Badania (testy) przesiewowe oraz świadczenia
Bardziej szczegółowoWKŁADKA DO KARTY ZDROWIA DZIECKA
WKŁADKA DO KARTY ZDROWIA DZIECKA zawierająca działalność położnej środowiskowej/rodzinnej odnośnie noworodka (niemowlęcia) do 8 tygodnia życia Nazwisko:... Imię:... Data urodzenia:... Miejsce porodu:...
Bardziej szczegółowoCHOROBY UKŁADU ODDECHOWEGO
Zespół aspiracji smółki D: Zaburzenia oddechowe noworodka, wywołane zachłyśnięciem się płynem owodniowym zawierającym smółkę (treść jelitowa płodu). Et: W stanie zagrożenia płód może wydalić smółkę do
Bardziej szczegółowoNEONATOLOGIA. Wcześniak
1. Definicje: noworodek urodzony o czasie (donoszony) ur. między 37 a 42 t.c. noworodek urodzony przedwcześnie (niedonoszony, wcześniak) ur. przed 37 t.c. noworodek urodzony po terminie (przenoszony) ur.
Bardziej szczegółowoNOWORODEK adaptacja, fizjologia
NOWORODEK adaptacja, fizjologia Zofia Konarska Klinika Pedaitrii WUM 2018 O noworodku, czyli Adaptacja do życia pozałonowego: krążenie płodowe, PDA, PFO Wcześniactwo: główne problemy Karmienie piersią:
Bardziej szczegółowoBiologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku
Biologia 2017 Klasa VII Dział I : HIERARCHICZNA BUDOWA ORGANIZMU CZŁOWIEKA, SKÓRA, UKŁAD RUCHU 1. Organizm człowieka jako zintegrowana całość 2. Budowa i funkcje skóry 3. Choroby skóry oraz zasady ich
Bardziej szczegółowoResuscytacja noworodka. Dorota i Andrzej Fryc
Resuscytacja noworodka Dorota i Andrzej Fryc Dlaczego szkolić położne? - Statystyki wewnątrzszpitalne, - Alternatywne miejsca porodu, - Kierunek samodzielność 09:55 2 Źródła zasad dotyczących resuscytacji
Bardziej szczegółowoNoworodek jaki jest, każdy widzi. Zofia Konarska Klinika Pedaitrii WUM 2016
Noworodek jaki jest, każdy widzi Zofia Konarska Klinika Pedaitrii WUM 2016 O jakich tematach porozmawiamy Adaptacja do życia pozałonowego: krążenie płodowe Wcześniactwo: główne problemy Karmienie piersią:
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii
1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy
Bardziej szczegółowoNEONATOLOGIA I OPIEKA NEONATOLOGICZNA
NEONATOLOGIA I OPIEKA NEONATOLOGICZNA 1. Szczegółowe cele kształcenia wykaz umiejętności: W wyniku zorganizowanego procesu kształcenia student potrafi: Omówić założenia opieki neonatologicznej w oddziale
Bardziej szczegółowoSTAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI. Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii
STAN ZDROWIA POLSKICH DZIECI Prof. nadzw. Teresa Jackowska Konsultant Krajowy w dziedzinie pediatrii W trosce o młode pokolenie. Jak wychować zdrowe dziecko? Konferencja prasowa 09.09.2015 Sytuacja demograficzna
Bardziej szczegółowoŚmierć mózgu. Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM
Śmierć mózgu Janusz Trzebicki I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Proces śmierci Przerwanie czynności neurologicznych OUN Zatrzymanie czynności serca Zatrzymanie czynności oddechowej Śmierć
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoDz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe
Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA
Bardziej szczegółowo5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...
SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowo2. Plan wynikowy klasa druga
Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3
Bardziej szczegółowoCzęstotliwość występowania tej choroby to 1: żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie.
GALAKTOZEMIA Częstotliwość występowania tej choroby to 1:60 000 żywych urodzeń w Polsce ok. 5-6 przypadków rocznie. galaktoza - cukier prosty (razem z glukozą i fruktozą wchłaniany w przewodzie pokarmowym),
Bardziej szczegółowoKONTROLA CZYNNOŚCI ŻYCIOWYCH. - kontrola przytomności, - kontrola drożności dróg oddechowych, - kontrola oddychania, - kontrola krążenia krwi.
moduł V foliogram 7 KONTROLA CZYNNOŚCI ŻYCIOWYCH Kolejność postępowania: - kontrola przytomności, - kontrola drożności dróg oddechowych, - kontrola oddychania, - kontrola krążenia krwi. moduł V foliogram
Bardziej szczegółowoStabilizacja dziecka z PPROM. Janusz Świetliński
Stabilizacja dziecka z PPROM Janusz Świetliński Uproszczona klasyfikacja Klasyfikacja Charakterystyka ROM Odejście wód płodowych PROM Przedłużony PROM Odejście wód płodowych wcześniej niż na godzinę przed
Bardziej szczegółowoHIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie
HIPOTERMIA definicje, rozpoznawanie, postępowanie dr med. Maciej Sterliński Szkolenie z zakresu ratownictwa lodowego WOPR Województwa Mazowieckiego Zegrze, 19.02.2006 Główne cele działania zespołów ratowniczych
Bardziej szczegółowoPrzyczyny, podział i objawy. Marta Kucharczyk
Przyczyny, podział i objawy Marta Kucharczyk Mózgowe Porażenie Dziecięce jest to zespół chorobowy niepostępujących, różnorodnych zaburzeń czynności ruchowych i postawy, powstających wskutek nieprawidłowego
Bardziej szczegółowoMaria Katarzyna Borszewska- Kornacka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Maria Katarzyna Borszewska- Kornacka Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 1.ZARZĄDZENIE MINISTRA 2.REKOMENDACJE TOWARZYSTW NAUKOWYCH 3.OPINIE EKSPERTÓW
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO
PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO PYTANIA Z PEDIATRII I PIELĘGNIARSTWA PEDIATRYCZNEGO 1. Wskaż metody oceny stanu zdrowia noworodka
Bardziej szczegółowoENTONOX to gotowa do użycia mieszanina gazów
Katalog produktów. ENTONOX to gotowa do użycia mieszanina gazów 7-14 porodu 5-10 Linde: Living healthcare. 3 Charakterystyka produktu leczniczego Przeciwwskazania Z powodu zwiększonej zdolności podtlenku
Bardziej szczegółowoMechanizmy utraty ciepła
HIPOTERMIA Mechanizmy utraty ciepła Promieniowanie 55-65 % Parowanie - oddychanie 20-30 % Konwekcja 12-15% na wietrze Kondukcja 5 razy w mokrym ubraniu, 25-30 x w zimnej wodzie Hipotermia Spadek temperatury
Bardziej szczegółowoPytania z zakresu położnictwa
Pytania z zakresu położnictwa - 2017 1. Proszę omówić zapotrzebowanie na składniki mineralne i witaminowe u kobiet ciężarnych i karmiących piersią ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia profilaktyki jodowej.
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Bardziej szczegółowoZAKRES WIEDZY WYMAGANEJ PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ:
UKŁAD NERWOWY Budowa komórki nerwowej. Pojęcia: pobudliwość, potencjał spoczynkowy, czynnościowy. Budowa synapsy. Rodzaje łuków odruchowych. 1. Pobudliwość pojęcie, komórki pobudliwe, zjawisko pobudliwości
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta
Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce
Bardziej szczegółowoDefinicja. Problemy noworodka urodzonego przedwcześnie. Powikłania wcześniactwa
Problemy noworodka urodzonego przedwcześnie Powikłania wcześniactwa Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM Zaburzenia oddychania (ZZO / RDS) Przetrwały przewód tętniczy (PDA) i hipotensja
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA. (Dz. U. Nr 210, poz. 1540)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną
Bardziej szczegółowoCZYM JEST SZCZEPIONKA?
CZYM JEST SZCZEPIONKA? Szczepionka to preparat biologiczny, stosowany w celu uodpornienia organizmu. Ogólna zasada działania szczepionki polega na wprowadzeniu do organizmu antygenu, który jest rozpoznawany
Bardziej szczegółowoINSTYTUT MATKI I DZIECKA w Warszawie, Klinika Patologii i Intensywnej Terapii Noworodka
Ocena ryzyka nieprawidłowego rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka i pomoc rodzinie doświadczenia i rekomendacje Warszawa, 10 12 grudnia 2007 Ewa Helwich Klinika Neonatologii
Bardziej szczegółowoNA ZAKAŻENIE HBV i HCV
NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor
Bardziej szczegółowoHipoglikemia. przyczyny, objawy, leczenie. Beata Telejko
Hipoglikemia przyczyny, objawy, leczenie Beata Telejko Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku Definicja hipoglikemii w cukrzycy Zespół objawów
Bardziej szczegółowoKARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy
Bardziej szczegółowoCytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego
Cytrynian kofeiny w codziennej praktyce u wcześniaków z Zespołem Zaburzeń Oddychania wyniki badania ogólnopolskiego Iwona Sadowska-Krawczenko Oddział Kliniczny Noworodków, Wcześniaków z Intensywną Terapią
Bardziej szczegółowo2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16
INTENSYWNA TERAPIA STANU ASTMATYCZNEGO 1. Definicja... 13 2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 3. Obraz kliniczny... 17 3.1. Rozpoznanie... 17 3.2. Diagnostyka
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE
PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins
Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Bardziej szczegółowoHipoglikemia Novo Nordisk Pharma Sp. z o.o.
Hipoglikemia Hipoglikemia Hipoglikemia, zwana inaczej niedocukrzeniem, oznacza obniżanie stężenia glukozy we krwi do wartości poniżej 55 mg/dl (3,1 mmol/l) Niekiedy objawy hipoglikemii mogą wystąpić przy
Bardziej szczegółowoWZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?
SZCZEPIONKA WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ!
Bardziej szczegółowoDr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych
Bardziej szczegółowoMAREK FELBUR student WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA
MAREK FELBUR student WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA Jest to dowolna forma ruchu ciała lub jego części, spowodowana przez mięsień szkieletowy,
Bardziej szczegółowoJakie są przyczyny uszkodzenia słuchu?
Jakie są przyczyny uszkodzenia słuchu? Pruszewicz według kryterium etiologicznego podzielił zaburzenia słuchu u dzieci na trzy grupy: 1. głuchota dziedziczna i wady rozwojowe, 2. głuchota wrodzona, 3.
Bardziej szczegółowoKąpiel kwasowęglowa sucha
Kąpiel kwasowęglowa sucha Jest to zabieg polegający na przebywaniu w komorze do suchych kąpieli w CO2 z bezwodnikiem kwasu węglowego. Ciało pacjenta (z wyłączeniem głowy) jest zamknięte w specjalnej komorze,
Bardziej szczegółowoWZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B?
WZW TYPU B CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ? CZY WYKORZYSTAŁEŚ WSYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI ABY USTRZEC SIĘ PRZED WIRUSOWYM ZAPALENIEM WĄTROBY TYPU B? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw
Bardziej szczegółowoSubiektywne objawy zmęczenia. Zmęczenie. Ból mięśni. Objawy obiektywne 2016-04-07
Zmęczenie to mechanizm obronny, chroniący przed załamaniem funkcji fizjologicznych (wyczerpaniem) Subiektywne objawy zmęczenia bóle mięśni, uczucie osłabienia i wyczerpania, duszność, senność, nudności,
Bardziej szczegółowoGorączka. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak. Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny
Gorączka Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Ciepłota ciała Kontrolowana przez ośrodek termoregulacji w
Bardziej szczegółowoWanda Siemiątkowska - Stengert
Wanda Siemiątkowska - Stengert Wpływ zabiegu odsysania z tchawicy na ciśnienie śródczaszkowe i układ krążenia noworodków wymagających wentylacji zastępczej, po zastosowaniu różnej premedykacji farmakologicznej.
Bardziej szczegółowoPrzewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym. Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM
Przewlekła obturacyjna choroba płuc w wieku podeszłym Maria Korzonek Wydział Nauk o Zdrowiu PAM Występowanie POCHP u ludzi starszych POCHP występuje u 46% osób w wieku starszym ( III miejsce) Choroby układu
Bardziej szczegółowow sprawie sposobu prowadzenia badań klinicznych z udziałem małoletnich
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu prowadzenia badań klinicznych z udziałem małoletnich (Dz. U. z dnia 1 maja 2004 r.) Na podstawie art. 37h ust. 2 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoPRZEDWCZESNE PĘKNIĘCIE BŁON PŁODOWYCH (PPBP) (oocystoruptura praecox)
PRZEDWCZESNE PĘKNIĘCIE BŁON PŁODOWYCH (PPBP) (oocystoruptura praecox) 1. Przedwczesne pęknięcie błon płodowych (PPBP) przerwanie ciągłości pęcherza płodowego przed rozpoczęciem akcji porodowej Czasowe
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Synagis 100 mg/ml roztwór do wstrzykiwań Substancja czynna: paliwizumab
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Synagis 100 mg/ml roztwór do wstrzykiwań Substancja czynna: paliwizumab Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem tego
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI I MŁODZIEŻY GMINY ZAGNAŃSK PRZECIWKO MENINGOKOKOM NA LATA 2013-2017
Załącznik do Uchwały Nr 67/2013 Rady Gminy Zagnańsk z dnia 26 sierpnia 2013 roku PROGRAM SZCZEPIEŃ PROFILAKTYCZNYCH DZIECI I MŁODZIEŻY GMINY ZAGNAŃSK PRZECIWKO MENINGOKOKOM NA LATA 2013-2017 Autor programu:
Bardziej szczegółowoProfilaktyka konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu Rhesus (Rh) Informacje dla kobiet w ciąży
- Profilaktyka konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu Rhesus (Rh) Informacje dla kobiet w ciąży 2 Spis treści Historia profilaktyki konfliktu serologicznego w zakresie antygenu D z układu
Bardziej szczegółowoBROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA
BROSZURA INFORMACYJNA DLA PACJENTA Zastosowanie produktu BOTOX /Vistabel 4 jednostki Allergan/0,1 ml toksyna botulinowa typu A w leczeniu zmarszczek pionowych gładzizny czoła Spis treści Co to są zmarszczki
Bardziej szczegółowoUMIERALNOŚĆ NIEMOWLĄT
UMIERALNOŚĆ NIEMOWLĄT UWAGI WSTĘPNE Do celów statystyki państwowej dokumentacja medyczna dotycząca okresu okołoporodowego ujmuje wszystkie płody i noworodki, które w chwili urodzenia ważyły co najmniej
Bardziej szczegółowoMarzena Woźniak Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie
Marzena Woźniak Rozprawa doktorska na stopień doktora nauk medycznych Temat rozprawy: Ocena, monitorowanie i leczenie zakrzepicy żylnej w okresie ciąży i połogu Streszczenie Okresy ciąży i połogu są wymieniane
Bardziej szczegółowoProblemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit. Maria Kłopocka Bydgoszcz
Problemy płodności i ciąży w nieswoistych zapalnych chorobach jelit Maria Kłopocka Bydgoszcz Płodność Przebieg ciąży i poród Bezpieczeństwo leczenia w okresie ciąży i karmienia Sytuacje szczególne Edukacja
Bardziej szczegółowoFORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA
Data wypełnienia: FORMULARZ MEDYCZNY PACJENTA NAZWISKO i IMIĘ PESEL ADRES TELEFON Nazwisko i imię opiekuna/osoby upoważnionej do kontaktu: Telefon osoby upoważnionej do kontaktu: ROZPOZNANIE LEKARSKIE
Bardziej szczegółowoUPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE. Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow
UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE Bartłomiej Gmaj Andrzej Wakarow Upośledzenie umysłowe Obniżenie sprawności umysłowej powstałe w okresie rozwojowym. Stan charakteryzujący się istotnie niższą od przeciętnej ogólną
Bardziej szczegółowoSpis treści. Ogólne zasady postępowania w stanach nagłych Psy i koty
Ogólne zasady postępowania w stanach nagłych Psy i koty 1 Leczenie infuzyjne (płynoterapia)....................................................... 3 Objętość płynów..................................................................................
Bardziej szczegółowo8. STRESZCZENIE Celem niniejszej pracy jest:
8. STRESZCZENIE Zadaniem lekarza pracującego w oddziale neonatologicznym jest dbanie, aby przebieg adaptacji noworodka do życia zewnątrzmacicznego był prawidłowy, została nawiązana więź między matką a
Bardziej szczegółowoWychłodzenie organizmu groźne dla życia!
W Polsce śmiertelność z powodu hipotermii wynosi 328-606 osób na rok. Przyczyną hipotermii może być długotrwałe oddziaływanie niskiej temperatury otoczenia powietrza, wody na organizm lub też zahamowanie
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 6
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 6 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 23-letna kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowoWymagania z biologii dla klasy VII. Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej):
Wymagania z biologii dla klasy VII Kryteria sukcesu w języku uczniów (na podstawie szczegółowych treści nauczania z podstawy programowej): Podstawowe (na ocenę dopuszczającą i dostateczną): I. Biologia
Bardziej szczegółowo6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej
6.2. Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego DUOKOPT przeznaczone do wiadomości publicznej 6.2.1. Podsumowanie korzyści wynikających z leczenia Co to jest T2488? T2488
Bardziej szczegółowoRozdział 2. Organizacja opieki nad noworodkiem wymagającym intensywnego nadzoru... 26
Spis treści Przedmowa... 9 Rozdział 1. Wcześniactwo jako problem medyczny, rodzinny i społeczny... 17 Jan Oleszczuk, Henryka Sawulicka-Oleszczuk Czynniki ryzyka porodu przedwczesnego.... 17 Profilaktyka
Bardziej szczegółowoPROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA. Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny
PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA Zakład Ortodoncji IS Warszawski Uniwersytet Medyczny PROFILAKTYKA WAD NARZĄDU ŻUCIA kierowanie wzrostem i rozwojem narządu żucia w każdym okresie rozwojowym dziecka poprzez:
Bardziej szczegółowoV LECZNICTWO STACJONARNE
V LECZNICTWO STACJONARNE V LECZNICTWO STACJONARNE W 2004 r. na terenie województwa lubelskiego funkcjonowało 35 szpitali ogólnych, 3 szpitale psychiatryczne, 1 sanatorium przeciwgruźlicze oraz jeden zakład
Bardziej szczegółowoCzłowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.
RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na
Bardziej szczegółowoPODWYŻSZONE CIŚNIENIE WEWNĄTRZCZASZKOWE U DZIECI INTRACRANIAL PRESSURE ICP
PODWYŻSZONE CIŚNIENIE WEWNĄTRZCZASZKOWE U DZIECI INTRACRANIAL PRESSURE ICP Nadmierne ciśnienie wewnątrz niepodatnego sklepienia czaszki, upośledzające funkcje neurologiczne. PRZYCZYNY ICP Wynik zmian zwiększających
Bardziej szczegółowoTREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA. rok II semestr III
TREŚCI MERYTORYCZNE PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO I STOPNIA rok II semestr III rok akademicki 2012/2013 PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA PRAKTYKI ZAWODOWE (40 godzin sem II + 80 godzin sem III)
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. ĆWICZENIE Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych i gładkich
ĆWICZENIE 1. TEMAT: testowe zaliczenie materiału wykładowego ĆWICZENIE 2 TEMAT: FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH 1. Ogólna charakterystyka mięśni 2. Podział mięśni; charakterystyka mięśni poprzecznie-prążkowanych
Bardziej szczegółowoGRYPA. Jak zapobiec zakażeniom grypy? m. st. Warszawie. Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl GRYPA Jak zapobiec
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoODRA, ŚWINKA, RÓŻYCZKA (MMR)
ODRA, ŚWINKA, RÓŻYCZKA (MMR) CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY JESTEŚ PEWIEN, ŻE JESTEŚ CHRONIONY PRZED MMR? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! szczepionka przeciw MMR CZY WIESZ,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny Poznań Hanna Werc
Pielęgnowanie noworodka z Encefalopatią niedotleniowo niedokrwienną Uniwersytet Medyczny Poznań Hanna Werc Wskazania do zastosowania hipotermii Kryteria A,B,C definiujące encefalopatię HIE od umiarkowanej
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla II, III, IV, V i VI roku
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla II, III, IV, V i VI roku 1. NAZWA PRZEDMIOTU : NEONATOLOGIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoOMEGA TEST BADANIE PROFILU KWASÓW TŁUSZCZOWYCH
BADANIE PROFILU KWASÓW TŁUSZCZOWYCH Organizm człowieka zbudowany jest z około 10 bilionów komórek. To od ich stanu zależy nasze zdrowie i samopoczucie. Kluczem do prawidłowego funkcjonowania każdej komórki
Bardziej szczegółowoGRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ?
GRYPA CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ NA TEN TEMAT? CZY WYKORZYSTAŁŚ WSZYSTKIE DOSTĘPNE ŚRODKI BY USTRZEC SIĘ PRZED GRYPĄ? ZDOBĄDŹ INFORMACJE! ZASZCZEP SIĘ! ZDOBĄDŹ OCHRONĘ! SZCZEPIONKA PRZECIW GRYPIE CZYM JEST
Bardziej szczegółowoDiagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych
Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoLECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)
Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta: PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:..... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ DRUGI: BADANIA PRZESIEWOWE/PROFILAKTYKA
NARODZINY Narodziny dziecka są najważniejszym wydarzeniem w życiu rodziny. Ważne jest, żeby adaptacja do życia pozamacicznego przebiegała w sposób najbardziej naturalny. Dlatego tak istotny jest pierwszy
Bardziej szczegółowoOcena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to
Bardziej szczegółowoSzczepienia ochronne. Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak
Szczepienia ochronne Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Dr med. Anna Taczanowska Lek. Katarzyna Piechowiak Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Szczepienie (profilaktyka czynna) Podanie całego
Bardziej szczegółowoDiagnostyka różnicowa omdleń
Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie
Bardziej szczegółowoPOLIOMYELITIS. (choroba Heinego Medina, nagminne porażenie dziecięce, porażenie rogów przednich rdzenia, polio)
W latach 50. na chorobę Heinego-Medina chorowało w Europie i USA jedno na 5000 dzieci. Po wdrożeniu w Polsce masowych szczepień przeciw poliomyelitis, już w 1960 roku zarejestrowano mniej zachorowań. W
Bardziej szczegółowoZaburzenia wzrastania wewnątrzmacicznego. Justyna Tołłoczko Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM
Zaburzenia wzrastania wewnątrzmacicznego Justyna Tołłoczko Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka WUM Hipotrofia < 10. centyla Eutrofia 10-90 centyl Hipertrofia > 90. centyla IUGR Intrauterine
Bardziej szczegółowoSzczepienia w czasie ciąży. szczepienie wcześniaków. Szczepienia noworodków urodzonych przedwcześnie
04102018 Konferencja Szczepienia ochronne - jak zachęcić nieprzekonanych? Warszawa, IMiDz, 29 września 2018 r Szczepienia w czasie ciąży szczepienie wcześniaków Ewa Helwich Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
Bardziej szczegółowoDOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO?
DOMOWE LECZENIE RESPIRATOREM DLA KOGO? Pacjent, który nie wymaga dalszego pobytu w szpitalu; Przewlekła niewydolność oddechowa wymagająca stosowania ciągłej lub okresowej wentylacji mechanicznej przy pomocy
Bardziej szczegółowo