ZAPRASZAMY. 47 obiektów, 2,5 tys. miejsc noclegowych 38 schronisk górskich PTTK ok. 2 tys. miejsc noclegowych

Transkrypt

1 ZAPRASZAMY 47 obiektów, 2,5 tys. miejsc noclegowych 38 schronisk górskich PTTK ok. 2 tys. miejsc noclegowych

2 Inwestycje proekologiczne w schroniskach górskich PTTK na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego

3 1873 rok

4 1912 rok W Towarzystwie Tatrzańskim powstaje Sekcja Ochrony Tatr. Osiem lat później sekcja ta, wraz z Państwową Radą Ochrony Przyrody, opracowuje pierwszy projekt utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego.

5 Statut Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego Art Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, zwane dalej PTTK, powstałe w 1950 roku z utworzonego w 1873 roku Towarzystwa Tatrzańskiego, przekształconego w 1920 roku w Polskie Towarzystwo Tatrzańskie oraz utworzonego w 1906 roku Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, jest spadkobiercą tradycji i dorobku ideowego, a także następcą prawnym majątku tych Towarzystw. Art Celem statutowym PTTK jest działalność w zakresie kultury fizycznej, kultury, oświaty i ochrony środowiska. 4. Celami statutowymi PTTK są również inne działania ze sfery zadań publicznych w zakresie: 1) krzewienia turystyki i krajoznawstwa oraz aktywnych form wypoczynku 4) ekologii i ochrony zwierząt, ochrony dziedzictwa przyrodniczego oraz troski o racjonalne wykorzystywanie zasobów przyrody,

6 Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze aktualnie na terenach Tatrzańskiego Parku Narodowego prowadzi 9 obiektów turystycznych (8 schronisk i pawilon gastronomiczny na Włosienicy). Działalność ta prowadzona jest obecnie w pełni na zasadach gospodarki wolnorynkowej, co oznacza że wszelkie poczynania prowadzone w obiektach muszą być prowadzone w oparciu o rachunek ekonomiczny a inwestowanie i remonty realizowane z wykorzystaniem własnych środków finansowych wygospodarowanych w trakcie ich eksploatacji. Emisja szkodliwych dla przyrody elementów związana jest z zaspakajaniem potrzeb przebywających w schroniskach turystów oraz zatrudnionego w nich personelu.

7 Ścieki i ogrzewanie schronisk przed realizacją programu Na przełomie lat obiekty tatrzańskie PTTK wyposażone zostały w system oczyszczania ścieków oparty o osadniki gnilne 2 i 3 komorowe ze złożem biologicznym (najczęściej koks). Taka technologia dla małych wydajności (do 50 m³/d) jako wystarczająca, akceptowana była do końca lat 80-tych. Ze względu na brak zasilania energetycznego, stosowana była jeszcze do niedawna w schronisku w Dolinie Pięciu Stawów. Do ogrzewania obiektów i przygotowywania ciepłej wody użytkowej jako podstawowe paliwo wykorzystywany był koks i węgiel.

8 Pierwsze proekologiczne realizacje 1963 rok - kabel energetyczny zasilający schroniska: nad Morskim Okiem, w Roztoce i Pawilon na Włosienicy rok - kolektor ściekowy dla schroniska PTTK na Kalatówkach.

9 Projekty proekologiczne W 1980 roku PTTK zleca dokonanie oceny możliwości oczyszczania ścieków w obiektach tatrzańskich do Biura Projektów Gospodarki Wodno-Ściekowej Prosan w Warszawie. Wnioski z opracowanej koncepcji to m.in.: pkt 2, konieczność budowy oczyszczalni opartych na metodzie osadu czynnego, pkt 3, funkcjonowanie takiego typu oczyszczalni wymaga zagwarantowania odpowiedniej ilości energii elektrycznej. W 1981 roku powstaje mająca na celu pozyskanie energii koncepcja elektrowni wodnych dla czterech schronisk: w Dolinie Pięciu Stawów, na Hali Gąsienicowej, Ornaku i Polanie Chochołowskiej. Koncepcja opracowana została na zlecenie PTTK przez Główne Biuro Studiów i Projektów Energetycznych Energoprojekt w Warszawie.

10 Morskie Oko - oczyszczalnia ścieków osadnik gnilny trzykomorowy 1992 rok - Multireaktor pierwsza oczyszczalnia z osadem czynnym 2010 rok - modernizacja, obejmująca zastosowanie pełnej technologii SBR (sekwencyjnego biologicznego reduktora) z automatyką i pomiarami

11 Kolejne projekty W latach na Hali Gąsienicowej swoje prace badawcze na temat Opracowania technologii i wyboru urządzeń oczyszczających ścieki ze schroniska prowadzi Instytut Ochrony Środowiska Politechniki Wrocławskiej. Wybudowana w ramach tegoż projektu biologiczna oczyszczalnia ścieków nigdy jednak nie osiąga założonej sprawności. W latach przygotowujemy projekty budowy sieci kablowych dla schronisk na Kalatówkach, Chochołowskiej, Ornaku i Gąsienicowej. Projekt zyskał akceptację i dofinansowanie z Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku. Zmiany strukturalne w kraju spowodowały, że przyznanych środków wystarczyło na sfinansowanie budowy kabla energetycznego i stacji transformatorowych tylko dla schronisk na Kalatówkach i w Dolinie Chochołowskiej. Koszt tych budów zamknął się kwotą ok. 8 mln złotych. Rok program Zmniejszenie uciążliwości schronisk PTTK dla środowiska parków narodowych.

12 Założenia przygotowanego w 1997 r. programu budowy infrastruktury ekologicznej schronisk tatrzańskich 1. Zmniejszenie zapotrzebowania na energię 2. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii 4. Konieczny wysoki stopień sprawności urządzeń 3. Przyjęcie zasady, że tam gdzie jest to możliwe ścieki wywożone będą i neutralizowane poza terenem Parku.

13 Stare elektrownie wodne przy schroniskach tatrzańskich Morskie Oko Pięć Stawów Morskie Oko Hala Gąsienicowa Chochołowska

14 Zmniejszenie uciążliwości schronisk PTTK dla środowiska naturalnego parków narodowych Program realizowany przez PTTK od 1997 roku we współpracy z Fundacją EkoFundusz w Warszawie i Narodowym Funduszem Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska Do programu włączono 32 obiekty PTTK w kraju w tym 10 schronisk zlokalizowanych na terenach 4 (z 5) parków narodowych małopolski. Program objął 6 z 8 schronisk tatrzańskich.

15 Program w Tatrach Obejmował szeroki zakres zadań proekologicznych: przebudowę kotłowni wraz z wymianą instalacji co i cw w 6 obiektach, termomodernizację budynków i wymianą stolarki budowlanej w 6 obiektach, montaż baterii słonecznych w 4 obiektach, budowę lub modernizację małej elektrowni wodnej na Polanie Chochołowskie i w Pięciu Stawach, budowę biologicznej oczyszczalni ścieków w Pięciu Stawach.

16 Markowy produkt turystyki górskiej Zielone schroniska w Tatrach, Małopolski Regionalny Program Operacyjny Oś priorytetowa: 3. Turystyka i przemysł kulturowy. Działanie: 3.1.Rozwój infrastruktury turystycznej, schemat C: Rozwój produktów i oferty turystycznej regionu. Część proekologiczna projektu to: - modernizacja oczyszczalni ścieków przy schroniskach na Hali Gąsienicowej i Polanie Chochołowskiej, - gospodarowanie odpadami we wszystkich tatrzańskich obiektach PTTK, (segregacja, prasy, pojemniki i miejsca składowania), - kolektory słoneczne dla schroniska na Polanie Chochołowskiej,

17 Realizacja projektów schroniskowe instalacje ekologiczne

18 MEW na Polanie Chochołowskiej remont zapory wodnej na potoku Jarząbczym

19 Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej turbina i generator generator elektryczne piece co ciepła woda

20 Schronisko PTTK w Dolinie Roztoki solary piece co

21 Dolina Roztoki

22 Hala Ornak, instalacje solarne

23 Ornak, kotłownia piec co wymienniki ciepła stacja akumulatorów

24 Kalatówki, instalacje solarne

25 biomasa Kalatówki, kotłownia, piece elektryczne

26 Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich w tle: trzecie ( ) i drugie ( )

27 Schronisko PTTK w Pięciu Stawach program inwestycyjny 1. Budowa MEW o mocy 80 kw z turbiną Peltona 96 kw i generatorem prądu 100 kva. 2. Budowa budynku i instalacji biologicznej oczyszczalni ścieków, Q dobowe 10+1 m3/d. 3. Termomodernizacja budynku schroniska, remont wnętrza, przebudowa kotłowni i instalacji co i cw. 4. Wymiana gontowego pokrycia dachu. 5. Instalacja systemu sygnalizacji p.poż. (po budowie przekaźnika stacji telefonii komórkowej). 6. Inne: modernizacja urządzeń kuchni, wymiana wyposażenia

28 długość 495 m Ø=35,5 cm wysokość lewara 430 cm

29 Pięć Stawów, mała elektrownia wodna było: jest: turbiny szafy sterownicze

30 Pięć Stawów, oczyszczalnia ścieków było: jest:

31 Pięć Stawów urządzenia oczyszczalni BIOWAC typ SBR , typ B5 wydajnośc Q śr.d = 10+1 m3/d

32 Pięć Stawów, termomodernizacja budynku schroniska

33 Pięć Stawów budowa

34 Kalendarium prac październik 2002 r. koncepcja luty 2003 r. pozytywna opinia Rady Parku lipiec 2005 r. pozwolenie wodno-prawne listopad 2007 r. zak. prac projektowych marzec 2008 r. dec. o pozwoleniu na budowę czerwiec 2009 r. listopad 2010 budowa listopad 2010 r. odbiór, pozwolenie na użytkowanie instalacji

35 Zielone schroniska w Tatrach Polana Chochołowska w tle: schronisko WKN

36 Polana Chochołowska, zmodernizowana oczyszczalnia ścieków

37 Chochołowska, solary w realizacji

38 Zielone schroniska w Tatrach Schronisko PTTK Murowaniec na Hali Gąsienicowej

39 Przygotowanie zadania: budowa sieci zasilania energetycznego schroniska PTTK i budynków TPN na Hali Gąsienicowej Budowa: sieci średniego napięcia 15kV o długość linii ok.1400 m, (dolna stacja kolei linowej na Hali Gąsienicowej schronisko), zgoda PKL SA wbudowanej stacji transformatorowej 400 kva linii sieci niskiego napięcia o dług. ok. 225 m Koszt zadania przekroczył kwotę 900 tys. zł. Prace sfinansowane w całości ze środków PTTK Linia zasila także budynki TPN

40 Hala Gąsienicowa, budowa sieci kablowej

41 Hala Gąsienicowa, zmodernizowana oczyszczalnia ścieków Q ,5 m3/d

42 reaktory Hala Gąsienicowa odwodniony osad

43 Promiennik AV

44 Podsumowanie TPN- stan obecny w 6 obiektach zmniejszono zapotrzebowanie na energię, 5 obiektów posiada biologiczne oczyszczalnie ścieków, 1 obiekt kolektor ściekowy, z 2 obiektów ścieki wywo- żone są i neutralizowane poza terenem parku, 6 obiektów wyposażono w zmodernizowane kotłownie, system alterantywnego ogrzewania (biomasa, energia elektryczna), 5 obiektów do przygotowania ciepłej wody użytkowej używa kolektorów słonecznych, 2 energii elektrycznej, 3 obiekty korzystają z energii produkowanej przez MEW

45 Podsumowanie, koszty Koszty - Tatrzański Park Narodowy Koszty poniesione ( w zł ) L.p. Obiekt Lata realizacji Wyszczególnienie wykonanych robót ogółem w tym PTTK EkoFundusz NFOŚiGW Unia Europ Schronisko PTTK na Pol. Chochołowskiej modernizacja MEW i synchronizacja z siecią energetyczną - modernizacja kotłowni (en.elektrycz) - modernizacja inst. c.o. i c.w. - termomodernizacja ( ok. 20 % ) - instalacja kolektorów słonecznych - modernizacja biologicznej oczyszczalni scieków (SBR) Schronisko PTTK w Dol. Roztoki 3 Schronisko PTTK na Halo Ornak 4 Schronisko PTTK na Kalatówkach 5 Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich termomodernizacja (okna,ściany) - modernizacja kotłowni(en. l.+drewn) - modernizacja inst. c.o. i cwu - instalacja kolektorów słonecznych termomodernizacja (okna,ściany,dach) - modernizacja kotłowni( drewno)) - modernizacja inst. c.o. i cwu - instalacja kolektorów słonecznych - modernizacja instalacji elektrycznej wewnętrznej (akumulatory ) termomodernizacja (okna,ściany) - modernizacja kotłowni(en. el.+drewn) - modernizacja inst. c.o. i cwu - instalacja kolektorów słonecznych - przebudowa zasilania elektrycznego ( trafo kotłownia) budowa małej elektrowni wodnej(mew) - budowa biologicznej oczyszczalni Ścieków -- termomodernizacja (okna,ściany) - modernizacja kotłowni(en. el.+drewn - modernizacja inst. c.o. i cwu Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej 7 Schronisko PTTK przy Morskim Oku budowa biologicznej oczyszczalni ścieków (Biovac) modernizacja biologicznej oczyszczalni ścieków ( SBR) O G Ó Ł E M

46 Podsumowanie, efekty Ochrona wód i ziemi - Tatrzański Park Narodowy L. P. Obiekt Nazwa, lata realizacji Przed budową/modernizacją Technologia Wydajność Q śr /d; m 3 /d Technologia Oczyszczalnie ścieków bytowo komunalnych Wydajność Q śr /d; m 3 /d Po budowie/modernizacji Roczna śr. ilość ścieków m 3 /rok BZT5 mg/dcm 3 CHZTcr mg/dcm 3 Zawiesina mg/dcm 3 Efekt ekologiczny Redukcja zanieczyszczeń % / jedn. BZT5 %/kg/rok CHZTcr %/kg/rok Schronisko PTTK osad czynny osadniki 10,0 94,1 82,2 91,0 1 Dolina Pięciu Stawów 5,0 ze stabilizac ,0 125,0 35,0 + złoże + 1, Biovac Schronisko PTTK Pol. Chochołowska 1984,2011 Schronisko PTTK Morskie Oko 1988, 2009 Schronisko PTTK Hala Gąsienicowa 1995, osadniki + złoże osadniki + złoże osadniki + złoże 20,0 15,0 24,0 osad czynny SBR osad czynny SBR osad czynny ze stabilizac. - Biovac 30, ,0 150,0 50,0 25,0 35,0 +2, ,0 150,0 50, ,0 150,0 50,0 Razem 103, , , , kg/r , , , kg/r Zawiesina %/kg/ rok 94, , , kg/r

47 efekty, cd Ochrona powietrza - Tatrzański Park Narodowy L. p. Obiekt Lata realizacji Ilość kolek torów [szt] Instalacja kolektorów słonecznych Pow. grze w-cza [m 2 ] Moc [kw] Ilość wytw energ [MW h/rok ] Modernizacja kotłowni c.o. i c.w.u. Przed modernizacją Zapot. mocy [kw] Paliwo [Mg/rok] Po modenizacji Zapot. mocy [kw] Paliwo [Mg/rok] Mode rn. inst. c.o. Ilość punktów grze w [szt] Termo modern izacja budynku Pow. ociepl. przegr. [m 2 ] Efekt energetyczny Wskaźnik E [kwh/m 2 /rok] Przed mode rn. Po mode rn. Efekt ekologiczny Redukcja zanieczyszczeń % / Mg / rok SO 2 NO x CO 2 Pył węgiel drewno 97,5 71, ,5 Schronisko PTTK ,6 22,8 1, ,5 0, ,6 Pol. Chochołowska en.el Schronisko PTTK Dol. Roztoki Schronisko PTTK Hala Ornak Schronisko PTTK Kalatówki Schronisko PTTK Dolinia Pięciu Stawów Polskich Razem: ,7 9,0 0, ,5 18,0 1, ,4 25,6 2, ,2 75,4 5, węgiel węgiel koks węgiel węgiel drewno 20 + en.el drewno drewno 140 +en.el. energia elektr. z MEW drewno en.el śr ,0 0,6 9,0 1,5 99,0 3, ,1 śr. 196 Mg/r 10,8 70,5 0,8 71,0 0,7 70,0 2, ,25 Mg/r 4, Mg/r ,5 4,2 97,0 3,1 96,5 8, ,6 Mg/r 28,3

48 Parki narodowe - razem L. p. Tatrzański Park Narodowy Lata realizacji Ilość kolek torów [szt] Instalacja kolektorów słonecznych Pow. grze w-cza [m 2 ] Moc [kw] Ilość wytw energ [MW h/rok ] Modernizacja kotłowni c.o. i c.w.u. Przed modernizacją Zapot. mocy [kw] Paliwo [Mg/rok] Po modenizacji Zapot. mocy [kw] Paliwo [Mg/rok] Mode rn. inst. c.o. Ilość punktów grze w [szt] Termo modern izacja budynku Pow. ociepl. przegr. [m 2 ] Efekt energetyczny Wskaźnik E [kwh/m 2 /rok] Przed mode rn. Po mode rn. Efekt ekologiczny Redukcja zanieczyszczeń % / Mg / rok SO 2 NO x CO 2 Pył węgiel śr. śr ,2 75,4 5, ,8 4, , Pieniński Park Narodowy Gorczański Park Narodowy Babiogórski Park Narodowy ,9 29,4 2, ,5 38,3 2, ,8 15,3 1,2 110 węgiel węgiel węgiel dr 325 En. el. 440 olej o drewno dr 100 E. El Razem ,4 158,4 12, śr. 440 śr. 393 śr. 362 śr. 382 śr ,4 2, ,0 śr ,2 4, ,2 śr ,9 0, ,6 śr ,3 11, ,1

49 Zamierzenia termomodernizacja, modernizacja MEW, przebudowa kotłowni schroniska Murowaniec na Hali Gąsienicowej rozwiązanie problemu dostępu do energii elektrycznej schroniska na Hali Ornak (kabel, MEW, fotowoltanika) budowa biologicznych oczyszczalni ścieków dla schronisk w Roztoce i na Ornaku przebudowa części sanitarnej i gastronomicznej, budowa kablowej sieci elektrycznej schroniska PTTK na Hali Kondratowej (Kalatówki Kondratowa, dług. 2,5 km). Liczymy na dalszą pomoc!

50 Hala Kondratowa, dziś i jutro

51 Prezentację przygotował dziękuję Jerzy za Kalarus uwagę