Miejscowości turystyczne

Transkrypt

1 Miejscowości turystyczne Sharm el Sheikh To najsłynniejszy kurort Egiptu, zlokalizowany jest na wschodnim wybrzeŝu Półwyspu Synajskiego, w Złotej Zatoce Riwiery Morza Czerwonego, składającej się z wielu mniejszych zatok. Wielokrotnie najeŝdŝany w czasach staroŝytnych ze względu na bogate złoŝa miedzi i turkusów, leŝy na starym morskim szlaku handlowym, którym przewoŝono jedwab i przyprawy ze wschodnich Indii. Jeszcze 10 lat temu tętniący Ŝyciem kurort był małą osadą, znaną wyłącznie jako strefa wędkarska i nurkowa, właśnie dzięki naturalnym warunkom - rozlicznym zatokom, w których rodzi się nieprzebrana ilość gatunków ryb i przepięknych raf koralowych. Stylem Sharm El Sheikh przypomina bardziej europejskie kurorty nad Morzem Śródziemnym, niŝ arabskie miejscowości wypoczynkowe. Obecnie jest jednym z pięciu najlepszych i gorąco rekomendowanych przez światowe organizacje nurkowe miejsc pod względem nurkowania i snorkellingu na świecie. To cel wypraw ekoturystów, historyków, religioznawców, botaników, zoologów, sportowców, poszukiwaczy przygód. MoŜna tu wypocząć na pięknej plaŝy, odwiedzić Kair lub Gizę, wspiąć się na biblijną górę MojŜesza lub wybrać na przejaŝdŝkę jeepem czy quadem po pustyni. Niedaleko centrum znajduje się takŝe Delfinarium, Aquapark, centrum rozrywkowe z Tysiąca i jednej nocy oraz mnóstwo uroczych sklepików z pamiątkami, zebranych pod dachem Old Market. Hurghada Ta dawna osada rybacka jest dziś największym ośrodkiem wypoczynkowym ciągnącym się wiele kilometrów wzdłuŝ wybrzeŝa Morza Czerwonego. Mimo ogromnej liczby wybudowanych hoteli, Hurghada posiada starą, prawdziwie arabską część miasta. To równieŝ doskonałe miejsce wypadowe dla turystów pragnących poznać tajemnice staroŝytnego Egiptu. Zapraszamy na złote plaŝe nad turkusowym morzem i zwiedzanie raf koralowych, ale przede wszystkim na niezwykłe wycieczki po tajemniczym arabskim świecie. Będąc tu warto zajrzeć do muzeum i akwarium z okazałą kolekcją flory i fauny Morza Czerwonego. Transfer z lotniska w Hurghadzie do hoteli w Hurghadzie - około 20 minut. Safaga Oddalona jest od Hurghady około 60 km na południe i w porównaniu do niej duŝo mniejsza. Safaga to raj dla miłośników nurkowania i windsurfingu. Samo miasteczko mimo niewielkiej odległości od hoteli nie nabrało jeszcze turystycznego charakteru. śycie nocne ogranicza się do kilku pubów i wyszukanych atrakcji hotelowych. Transfer z lotniska w Hurghadzie do hoteli w Safadze - około 1,5 godziny. Makkadi Bay Ta dziewicza zatoka Morza Czerwonego połoŝona 30 km na południe od Hurghady jeszcze do 1995

2 roku była pustynią. Od niedawna powstał tu oryginalny, kipiący luksusem wspaniały kurort wypoczynkowy dla amatorów nurkowania i wypoczynku rodzinnego. Taba Kurort Taba połoŝony jest we wschodnio-środkowej części Półwyspu Synajskiego, 70 km na północny-wschód od Nuweiby na złocistym brzegu zatoki Akaba. Wspaniałe miejsce do wypoczynku i uprawiania sportów wodnych, znane w całym świecie. Szczególnie polecane dla amatorów nurkowania i windsurfingu. Dahab Nadmorska miejscowość turystyczna na wybrzeŝu Zatoki Akaba, na półwyspie Synaj w Egipcie. Administracyjnie naleŝy do gubernatorstwa (muhafaza) Synaj Południowy. Ta niewielka miejscowość, znajduje się około 100 km na północ od Sharm El-Sheikh i stanowi atrakcję głównie dla amatorów nurkowania i snorkelingu ze względu na wspaniałe rafy koralowe, które znajdują się w tej okolicy. Rafy w Dahab ciągną się w zasadzie przez całą długość wybrzeŝa, ale do najbardziej popularnych wśród nurków i snorklerów moŝna zaliczyć Blue Hole (dosłownie - Błękitna Dziura), gdzie zaledwie kilka metrów od brzegu znajduje się szerokie na około 50 m zagłębienie osiągające głębokość 100 m. Miejsce to otoczone jest jednocześnie złą sławą, jako Ŝe wielu nurków zginęło tutaj próbując przedostać się z głębi do zewnętrznej ścian rafy poprzez tunel na głębokości ok. 55 m. Innym miejscem przyciągającym nurkujących jest Blue Lagoon w południowej części miasta. Marsa Alam Miejscowość wypoczynkowa w południowo-wschodniej części Egiptu połoŝone nad Morzem Czerwonym, ok.300 km na południe od Hurghady i 145 km na północ od Berenike. Ok. 50 km na północ od miejscowości znajduje się Port lotniczy Marsa Alam, a 20 km na południe Park Narodowy Wadi Gimal. W okolicy znajduje się 10 hoteli z 3000 miejsc noclegowych, a kolejnych przeszło 40 jest budowanych (2007). Istnieje całe zaplecze wypoczynkowo-nurkowe i sportoworekreacyjno-rozrywkowe. Istnieją kompleksy ekologicznych kwater, 20 km na północ od Marsa Alam: Marsa Nakarii i Marsa Szagra, które oferują noclegi w kamiennych domkach nad brzegiem morza. Tam teŝ znajduje się miejsce nurkowe Abu Dabab Dugong. Miasta do zwiedzania Kair Stolica Egiptu a równocześnie największa metropolia Afryki i Bliskiego Wschodu. Po dziś dzień pozostaje głównym ośrodkiem politycznym, kulturalnym i ekonomicznym świata arabskiego. To największe miasto świata islamu załoŝone zostało w 969 r. i rozpościera się na obu brzegach Nilu. KaŜdy turysta, który przybywa do Egiptu swe pierwsze kroki kieruje ku piramidom oraz pragnie poczuć atmosferę miasta przypominającą rojący się ul. Kair urzeka swymi bazarami, meczetami, cytadelą oraz wspaniałym Muzeum Egipskim. Trudno nie dać się ponieść Ŝyciu na ulicach, na których kontynuowane od średniowiecza zawody kupieckie i obyczaje współistnieją z nowoczesnymi, kosmopolitycznymi wpływami trzech kultur: arabskiej, afrykańskiej i europejskiej. Do najbardziej znanych zabytków naleŝą: Cytadela z Meczetem Alabastrowym Mohameda Alego z roku 1830, bazar Khan El Khalili, meczet Al Azhar, Muzeum Egiptu z ponad eksponatów. Największą atrakcją tego regionu jest pobliska Giza, gdzie znajdziecie Państwo symbol Egiptu, jeden z siedmiu cudów świata: gigantyczną, pełną tajemnic piramidę faraona Cheopsa oraz piramidy Chefrena i Mykerinosa powstałe niemal 2600 lat p. n. e. To właśnie w Gizie oczom

3 patrzącego ukazuje się jedno z najpiękniejszych dzieł stworzonych przez człowieka. Egipskie porzekadło, Ŝe kaŝdy boi się czasu, a czas boi się piramid wydaje się tutaj najstosowniejszą metaforą. NajwyŜszą z nich jest Piramida Cheopsa zbudowana na planie kwadratu o boku długości 230 metrów. Daje to miarę jej ogromu: 54 tys. m2 powierzchni. Wznosiła się na wysokość 146 metrów (obecnie na skutek erozji 137 m). Szacuje się, Ŝe piramida ta waŝy 6 mln ton i składa się z 2,3 mln bloków kamiennych, z których kaŝdy waŝy średnio 2,5 tony (niektóre dochodzą do blisko 15 ton). Specyfiką tej piramidy jest jej rzut zgodnie z kierunkami czterech stron świata. Częścią historycznego kompleksu w Gizie jest równieŝ Sfinks (ok r. p.n.e.) 73-metrowej długości posąg przedstawiający lwa z ludzką głową podobizną samego Chefrena. Teren piramid jest miejscem odbywania się imprez z cyklu światło i dźwięk, podczas których Sfinks pełni rolę narratora. Asuan To najdalej na południe wysunięte miasto Egiptu i staroŝytne miasto graniczne odznacza się przepięknym połoŝeniem. Często Asuan nazywany jest bramą do Czarnej Afryki, poniewaŝ w przeszłości stanowił centrum handlowe dla karawan z Czarnej Afryki. W tym to właśnie miejscu zatrzymywał się ruch na Nilu, a ładunki przenoszono wokół skał. Warstwa piaskowców jest tu przerywana wypiętrzeniami leŝącego niŝej granitu, który wody Nilu pocięły w skały i wyspy pierwszej katarakty. To właśnie stąd, z bogatych kamieniołomów pochodzi czerwony granit sjenit, z którego wznoszono świątynie, obeliski i posągi. Asuan, niegdyś miasto chłopów, urlopowiczów i archeologów, niezbyt róŝniące się charakterem od Luksoru, po wybudowaniu Wielkiej Tamy Asuańskiej, szybko stało się ośrodkiem przemysłowym (1972 r.). Mimo to centrum miasta zachowało dawną atmosferę, szczególnie w okolicy bazaru. Otoczenie nie straciło wiele z dawnego uroku, który sprawiał, Ŝe Aga Chan i wielu zamoŝnych gości przyjeŝdŝało tu na zimowe wakacje. W Asuanie leŝącym w pobliŝu Zwrotnika Raka prawie przez cały rok jest gorąco i sucho, średnie temperatury wynoszą od 23-30oC zimą do 38-54oC latem. Warunki te sprawiają, iŝ miasto posiada status zimowego kurortu. Warte obejrzenia są: świątynia Chnum na wyspie Elefantyna, Wyspa Kitchenera (zwana Wyspą Botaniczną) czy Mauzoleum Agi Chana. Niewątpliwie jedną z największych atrakcji są pobliskie kamieniołomy z niedokończonym obeliskiem, który miałby ok. 40 m wysokości i waŝyłby ok ton. Był on przeznaczony dla królowej Hatshepsut, ale podczas obróbki w kilku miejscach pojawiły się rysy i dlatego nigdy nie zabrano go z wyrobiska. Błękitne wody Nilu, egzotyczna roślinność, granitowe skały, białe Ŝagle feluk, a wszystko to zalane słońcem sprawia, Ŝe przez niektórych Asuan jest uwaŝany za najpiękniejsze miasto w Egipcie. File Znajduje się tutaj jedna z najbardziej imponujących świątyń w Egipcie, a czasy jej świetności przypadały mniej więcej na czasy Chrystusa. Według tradycji mieszkała tu bogini Izyda. To właśnie ku czci Izydy oraz Horusa-dziecka (Harpokrates) wznoszono w okresie XXVI dynastii do epoki rzymskiej tę monumentalną świątynię na wyspie. UwaŜano niegdyś, Ŝe cudowne i dobroczynne wylewy Nilu właśnie tutaj biorą swój początek. Po wybudowaniu w 1904 r. starej tamy na pierwszej katarakcie na Nilu, świątynię przez większą część roku zatapiała woda. Wraz z budową Wielkiej Tamy zaistniała konieczność rozmontowania i przeniesienia zabytku na wyspę Engelika, której krajobraz przekształcono tak, by przypominała File oraz ponownego ustawienia świątyni (plan ratowania był przedsięwzięty i finansowany przez Egipt i UNESCO). Projekt realizowany w latach pozwolił na zachowanie wspaniałego zabytku, natomiast staroŝytna wyspa File została zatopiona po oddaniu tamy do uŝytku. W samym środku malowniczej panoramy granitowych skał wyrastają kolumny i filary budowli poświęconej bogini Izis. Świątynia ta naleŝy obok zabytków Edfu i Dendery do trzech najlepiej zachowanych sanktuariów ptolemejskich. Budowla świetnie łączy elementy architektury staroŝytnego Egiptu z architekturą grecko-rzymską.

4 Zwiedzanie wyspy rozpoczyna się od krótkiego rejsu motorówką, którą dopływa się do brzegu. Abu Simbel W odległości 320 km od Asuanu, w Nubii, leŝy Abu Simbel, najpiękniejsza i robiąca chyba największe wraŝenie budowla dzieło faraona najbardziej ekscentrycznego w dziejach Egiptu. Sanktuarium poświęcono teoretycznie Amonowi-Ra, Harmakisowi i Ptahowi, ale w rzeczywistości słuŝyło ono sławie i chwale swego twórcy Ramzesa II Wielkiego. Dla ówczesnych architektów projekt stanowił nie lada wyzwanie. Trzy tysiące lat później przed podobnym wyzwaniem stanęli inŝynierowie całej społeczności międzynarodowej, którzy postawili sobie zadanie uratowania tego zabytku przed wodami Jeziora Nasera (po wybudowaniu Wielkiej Tamy w Asuanie). Kilka lat trwały prace (pod patronatem UNESCO) nad przeniesieniem zabytku znacznie wyŝej od pierwotnego poziomu. Świątynię pocięto na 1036 bloków o przeciętnej wadze 30 ton, do czego naleŝy jeszcze dodać 1110 kawałków otaczającego górotworu. W końcu lata 1965 r. wody Nilu zaczęły wypełniać całkowicie juŝ wyludnione pieczary, gdzie kiedyś była świątynia. W tym samotnym miejscu, zgubionym w środku Pustyni Nubijskiej, wykuto w litej skale świątynię o wymiarach 38 x 65 m. Niezwykły fronton wyrzeźbiły nieprzebrane rzesze robotników, których własne miecze przywiodły do niewoli. Wszyscy oni pracowali pod okiem licznych nadzorców. I tak oto fasada składa się z czterech gigantycznych posągów faraona siedzącego na tronie. KaŜdy z tych kolosów mierzy 20 m wysokości. Są to największe posągi, jakie przetrwały w Egipcie. Mają one charakter nie tylko dekoracyjny albo prestiŝowy, przez to, Ŝe symbolizują potęgę Ramzesa, ale takŝe czysto funkcjonalny słuŝą bowiem równieŝ jako wsporniki fasady o wysokości 31 m. W czasach swej świetności posągi musiały wyróŝniać się szczególnym bogactwem kolorów i odcieni. Dzisiaj, niestety, całkowicie zniszczył je upływ czasu. Świątynia została zbudowana tak, by promienie słoneczne docierały do sanktuarium 2 razy w roku w dniu urodzin Ramzesa i w rocznicę jego koronacji. Abu Simbel dysponuje jeszcze czymś wyjątkowym: otóŝ Ramzes II (pomimo nieustannej gloryfikacji swojej osoby) wybudował koło swojego monumentalnego grobowca niewielką kaplicę, zaledwie 10-metrowej długości, dla swej małŝonki Nefertari. Nigdy przedtem Ŝony faraona nie przedstawiano na fasadzie jakiejkolwiek świątyni. Tego zaszczytu dostąpiła jedynie towarzyszka Ŝycia Ramzesa II. Luksor Miasto o stu bramach tak słynne egipskie Teby nazywał Homer w IX pieśni Iliady. W latach p.n.e. symbolem wielkości i potęgi Egiptu były właśnie wielkie świątynie w Luksorze i Karnaku. Czternastowieczny okres tebańskiej świetności przerwał najazd Asyryjczyków w VII w. p.n.e. Świątynię w Luksorze Egipcjanie nazywają Południowym haremem Amona. W szerszym znaczeniu nazwa ta określa rezydencję, pałac południowy boga, w którym przebywał on jako władca otoczony troskliwością swoich sług kapłanów. Świątynia mierzy 260 m długości. Jej podwaliny wzniósł Amenhotep III, rozbudował Tutmozis III, a zakończenie prac nastąpiło za Ramzesa II. Wspaniałe sanktuarium łączy ze świątynią w Karnaku 3-kilometrowa aleja sfinksów. Wejście do luksorskiej świątyni zdobi wielki pylon zbudowany przez Ramzesa II. Ma on 65 m szerokości, a zdobią go płaskorzeźby ilustrujące przebieg kampanii prowadzonej przez tego faraona przeciw Hetytom wraz z bitwą pod Kadeszem w Syrii. Przed pylonem stały niegdyś dwa obeliski Ramzesa II. Dzisiaj pozostał tylko jeden z nich o wysokości 25 m. Drugi wywieziono do Francji w 1833 roku, by stanął na Placu Zgody w ParyŜu. Ciekawostką świątyni luksorskiej jest umiejscowienie wewnątrz jej zabudowań meczetu Abu al-haggaga. Mieszkańcy miasta nie zgodzili się bowiem na jego zburzenie podczas prowadzenie prac archeologicznych. Karnak Karnak niegdyś jako miasteczko Opet-Isut (co znaczy centrum świata ) stanowił część zespołu, który tworzył Teby. Znajdująca się tu świątynia swą wielkość i złoŝoność zawdzięcza ponad 1300 latom rozbudowy. dzięki czemu uwaŝana jest za najwspanialszą ze wszystkich egipskich świątyń.

5 Poświęcona została triadzie bóstw: Amonowi, Mut i Chonsu. Wielka świątynia Amona jest największa w rozległym kompleksie złoŝonym za świątyń, kaplic, obelisków, posągów, świętego jeziora i strzeŝonej przez sfinksy alei łączących Luksor z Karnakiem. WieŜe o wysokości 43 m zbudowane są z regularnych bloków piaskowca. Choć północnej wieŝy nie dokończono, a Ŝadna z nich nie została ozdobiona, jest to największy pylon w Egipcie (jego szerokość wynosi 130 m). Największe wraŝenie robi sala hypostylowa ze 134 kolumnami, z której emanuje wzniosłość i rozmach. Znajduje się ona za II pylonem, jej długość wynosi 102 m, a szerokość 53 m (powierzchnia ok m2). 12 kolumn mierzy 23 m wysokości i 15 m w obwodzie, 122 mniejsze kolumny dodali Seti i Ramzes II. Ten las kolumn dostarcza patrzącemu niesamowitych wraŝeń i emocji zarówno z powodu swego ogromu, jak teŝ dzięki grze świateł i cieni, przesuwających się między nimi. Świątynia nieoficjalnie jest określana jako jeden z cudów staroŝytnej architektury. Kolosy Memnona Na rozległej równinie wokół Teb, pomiędzy Nilem a Doliną Królów, wciąŝ moŝna podziwiać pozostałości monumentalnej alei, która niegdyś wiodła do świątyni Amenhotepa III. Niestety świątynia uległa całkowitemu zniszczeniu, a to, co z niej pozostało, określa się mianem Kolosów Memnona. Te dwa gigantyczne, 20-metrowej wysokości posągi, których same stopy mają 2 metry długości i metr grubości, zostały wykute z całych, jednolitych bloków piaskowca i umieszczone były u wejścia do budowli. Przedstawiają one faraona Amenhotepa III siedzącego na tronie z rękami złoŝonymi na kolanach i patrzącego w stronę Nilu. Deir el Bahari Tysiąc dwieście lat po Imhotepie twórcy piramidy schodkowej w Sakkarze inny architekt Senmut przeszedł do historii jako projektant architektonicznego majstersztyku. Królowa Hatszepsut, która w większym stopniu interesowała się sztuką niŝ zdobyczami wojennymi, rozkazała zbudowanie monumentalnego kompleksu grobowcowego dla swojego ojca Tutmozisa I i dla niej samej. Na miejsce tego przedsięwzięcia wybrała dolinę, która wcześniej juŝ była poświęcona bogini Hathor, ale potem została całkowicie zapomniana. O niezwykłej wyobraźni przestrzennej królewskiego architekta świadczy sposób, w jaki wykorzystał on fantazyjność znajdujących się w tle skał. Senmut z niespotykanym wyczuciem i wielką swobodą wykorzystał naturalne tarasy skalne, by harmonijnie zintegrować budowlę z otoczeniem. Senmut nie szukał za wszelką cenę monumentalności, nie zastosował gigantycznych pylonów i przytłaczających sal hypostylowych, a jednak uzyskał wraŝenie potęgi poprzez wspaniałe proporcje i doskonałe zrównowaŝenie efektów architektonicznych z oddziaływaniem potęŝnej przyrody. RównieŜ w oczach samych Egipcjan ten wspaniały zespół architektoniczny uwaŝany był za tak doskonały, iŝ nazywano go DŜeser dŝeseru tj. Najwznioślejszy ze wzniosłych. W późniejszych czasach w grobowcu królowej Hatszepsut rozlokował się jeden z chrześcijańskich klasztorów. Przebywający tam zakon określano jako zakon północny stąd wywodzi się dzisiejsza arabska nazwa całej doliny Deir el-bahari - Północny Klasztor. Istnienie klasztoru uchroniło ten cenny zabytek przed późniejszymi grabieŝami. Dolina królów Górzyste stoki za Tebami są pocięte wieloma małymi dolinami. Dolina Królów jest z nich najsłynniejsza. Historia zaczyna się od nietypowej decyzji faraona Tutmozisa I, by zbudować grobowiec dla siebie nie tylko z dala od innych znanych nekropolii i nie w monumentalnej budowli, lecz ponadto w jakimś ściśle zakonspirowanym miejscu. Jego postanowienie zburzyło tradycję liczącą sobie ponad 1700 lat. W samotnej dolinie architekt Ineni zaprojektował dla swego władcy grobowiec przypominający studnię. W ten sposób powstała nowa tradycja naśladowana przez wszystkich następców faraona. Sam Ineni w jednej z inskrypcji na własnej kaplicy grobowej napisał: zbudowałem grobowiec dla swojego pana. Nikt nie widział. Nikt nie słyszał. Tutmozis I decydując się na takie rozwiązanie był przekonany (jakŝe mylnie!), Ŝe w ten sposób zapewni swojemu ciału bezpieczeństwo, którego, jak świadczyły o tym sprofanowane i okradzione groby,

6 nie zaznali jego poprzednicy. Obecnie na zachodnim brzegu Nilu, zwanym Miastem Umarłych znajdują się 62 wielkie podziemne grobowce królewskie wykute w skałach poczynając od czasów XVIII do XX dynastii. KaŜdy grób wypełniały meble, odzieŝ, posągi, Ŝywność etc. potrzebne zmarłemu królowi w jego podróŝy w zaświaty. Niestety na przestrzeni wieków wszystkie groby zostały zrabowane, oprócz jednego grobowca Tutanchamona. Odkryty w 1922 r. grobowiec, choć najmniejszy w nekropolii, jest bez wątpienia najsłynniejszy w Egipcie. Znaleziono tu cenny skarb w postaci m. in. słynnej złotej maski Tutanchamona czy szczerozłotej trumny, przechowywanych obecnie w Muzeum Egiptu. Mimo braku mumii faraonów i niezmierzonych bogactw miejsce to warto zobaczyć i poczuć jego niezwykłą i tajemniczą atmosferę. Edfu Edfu maleńkie miasteczko - zawdzięcza swoją sławę najlepiej w całym Egipcie zachowanej świątyni dedykowanej bogu Horusowi. Jej imponujące rozmiary czynią z niej najwaŝniejszy obiekt po Karnaku. Świątynia ma 137 metrów długości i 79 metrów szerokości w fasadzie. Posiada równieŝ pylon o wysokości 36 metrów. Interesujący i waŝny jest zarys religii egipskiej, zawarty w dekoracji reliefowej i inskrypcjach umieszczonych na ścianach świątyni. Wejścia do świątyni strzegą dwa piękne posągi z czarnego granitu, przedstawiające Horusa pod postacią sokoła. Wewnątrz sanktuarium znajduje się tabernakulum 4-metrowej wysokości, wyrzeźbione z jednego kawałka szarego granitu. Do lat 60-tych XIX w. świątynia aŝ po nadproŝa była zasypana piaskiem. Dokumentuje to rysunek Davida Robertsa, na którym dziedziniec świątyni jest zasypany, a na szczycie sali hypostylowej stoją domy. Do świątyni moŝna w ciągu pięciu minut dojechać od Nilu konnym powozem. Dla polskiej archeologii Edfu ma ogromne znaczenie jako stanowisko, od którego zaczęła się jej obecność w badaniach nad przeszłością Egiptu. W trakcie trzech kolejnych kampanii w latach , polska ekipa kierowana przez prof. Kazimierza Michałowskiego prowadziła wspólnie z archeologami francuskimi badania nad osadnictwem z czasów grecko-rzymskich oraz koptyjskobizantyjskich; prowadzono teŝ poszukiwania na cmentarzysku z okresu Starego Państwa. Z wykopalisk tych Muzeum Narodowe w Warszawie otrzymało niezwykle cenne zabytki, m. in. stele grobowe z czasów Starego Państwa, pozorne drzwi mastaby arcykapłana Iziego (VI dyn.), naczynia alabastrowe oraz znaczne ilości ceramiki. Kom Ombo PołoŜone pomiędzy Edfu i Asuanem, Kom Ombo to dawniej staroŝytne miasto Pa-Sebek. Pozostały tu imponujące resztki sanktuarium zbudowanego w dość niecodziennym stylu. W rzeczywistości jest to podwójna świątynia, powstała z połączenia dwóch oddzielnych budowli wzdłuŝ jednej ściany. Przybytek znajdujący się po prawej stronie poświęcono triadzie bóstw: Sebekowi (bóstwu płodności), Hathor i Chonsu. Świątynia po lewej naleŝała do boskiej triady: boga o imieniu Haroeris (co oznacza Horus jest wielki ), Tasenet-Nofret (boska siostra Horusa) i Panebtaui (władca Obu Krain). Świątynia posiada jeszcze kilka oryginalnych cech: podwójny korytarz obejmujący cały zespół (jeden wewnętrzny i drugi zewnętrzny, dodany w czasach rzymskich), dwa szyby wyłoŝone kamieniem, z których jeden, wyposaŝony w kręcone schody wewnętrzne, łączył się z podziemną galerią. Bardzo dobrze zachowana jest kaplica Hathor chroniąca mumie krokodyli (dostępna do zwiedzania), które znaleziono w pobliŝu podczas prac drogowych. Jedną z ciekawostek są takŝe reliefy przedstawiające narzędzia chirurgiczne sprzed 2000 lat (skalpele, odsysacze czy narzędzia dentystyczne) oraz wanna, w której jak głosi legenda zaŝywała kąpieli najpiękniejsza z egipskich władczyń Kleopatra. Na terenie świątyni znajduje się lokalny Nilometr. Klasztor św. Katarzyny

7 Najmniejsza na świecie diecezja jest zarazem najstarszym na świecie nieprzerwanie czynnym klasztorem chrześcijańskim. Tutaj równieŝ znajduje się przebogata kolekcja ikon i cennych manuskryptów. Pierwsze wzmianki o klasztorze pochodzą z kronik patriarchy aleksandryjskiego Eutychiosa z IX w. Wspomniane kroniki opowiadają, jak Helena, matka cesarza Konstantyna, wstrząśnięta świętością tego miejsca, nakazała w 337 r. zbudowanie niewielkiej kaplicy na zboczu, gdzie MojŜeszowi ukazał się Krzak Gorejący. Kaplicę poświecono Marii Pannie. W VI w. liczne napady i grabieŝe skłoniły cesarza Justyniana do wybudowania (w 530 r.) otoczonej wysokimi murami bazyliki i osadzenia tu dwustu straŝników. Aktualnie Ŝyje tu 22 mnichów, w większości przybyłych z góry Atos w Grecji. Granitowe mury, wysokie na m, a grube na 2-3 m, praktycznie nie zmieniły się od czasu, gdy w VI w. zaprojektował je Stephanos Ailisios. Granitową bazylikę św. Katarzyny wzniósł w latach Justynian. Z tego czasu zachowały się mury i filary oraz cedrowe drzwi między przedsionkiem a nawą. W głębi bogato rzeźbiony i pozłacany ikonostas. Za nim znajduje się kaplica Gorejącego Krzewu, którą moŝna oglądać tylko za specjalnym zezwoleniem. W przedsionku wystawiono część z ogromnej kolekcji ikon, prezentujących najrozmaitsze bizantyjskie style i techniki. Kościelny dzwon codziennie przed świtem budzi mnichów 33 uderzeniami. Na resztę zabudowań, często zamkniętych dla osób świeckich, składa się m.in. meczet z XI w. (dobudowany, by zadowolić muzułmańskich władców), biblioteka z 3000 rękopisów i 5000 ksiąg (ustępująca bogactwem tylko Bibliotece Watykańskiej), oraz refektarz z gotyckimi łukami i bizantyjskimi malowidłami na ścianach.