Sprawozdanie z pracy pełnomocnika Wojewody Świętokrzyskiego do spraw mniejszości narodowych i etnicznych w roku 2013.

Transkrypt

1 Sprawozdanie z pracy pełnomocnika Wojewody Świętokrzyskiego do spraw mniejszości narodowych i etnicznych w roku Liczba spotkań ze środowiskami mniejszości narodowych i etnicznych, w tym zorganizowanych z inicjatywy pełnomocnika 20/ Koordynowanie na obszarze województwa działań organów administracji rządowej, realizujących zadania na rzecz mniejszości: Wspólnie z pracownikiem Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Pełnomocnik koordynuje realizację Programu rządowego na rzecz społeczności romskiej. I tak w roku 2013 na terenie województwa świętokrzyskiego w ramach Programu romskiego planowano do realizacji łącznie 4 zadania na kwotę złotych. Uczestnikami (wnioskodawcami) Programu były 2 jednostki samorządowe: Prezydenta Miasta Kielce i Burmistrz Miasta i Gminy Opatów. Prezydent Miasta Kielce przy pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie(wykonawcy) realizował 2 zadania na łączna kwotę złotych tj.: "Edukacja zdrowotna rodzin romskich w zakresie profilaktyki i wczesnego wykrywania nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy" zł. Zadaniem objęło 68 rodzin romskich, w tym 116 osób dorosłych i 40 dzieci. Działania polegały na prowadzeniu spotkań edukacyjnych, które odbywały się w grupach średnio po 26 osób (6 spotkań x 26 osób = 156 osób). Podczas spotkań były prowadzone prelekcje na temat występowania choroby cukrzycy i nadciśnienia tętniczego, i ich powikłań. Podczas spotkań każda osoba miała wykonany pomiar glikemii we krwi, przeprowadzony test przy użyciu kwestionariusza FINRISK, pomiar ciśnienia tętniczego. Dla osób, u których stwierdzi się podwyższony poziom glikemii we krwi oraz zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, zakupione zostaną gleukometry z opakowaniem pasków jednorazowych do pomiaru poziomu glikemii. Jednocześnie każda rodzina romska otrzyma automatyczny aparat do mierzenia ciśnienia. Wszystkie osoby ze społeczności romskiej zostaną przeszkolone pod kątem wykonywania pomiarów glikemii we krwi, oraz pomiaru ciśnienia tętniczego. Pomoc edukacyjna dla dzieci pochodzących z rodzin romskich zł.

2 Zadanie polegało na zakupie i przekazaniu kompletów podręczników szkolnych dla 32 dzieci romskich. Burmistrz Miasta i Gminy Opatów przy pomocy Samorządowego Zespołu Szkół Nr 1 w Opatowie - jako wykonawcy Programu realizował również 2 zadania: Edukacja dzieci romskich - zakup wyprawki szkolnej podręczników i przyborów szkolnych na kwotę zł. Działaniem zostało objętych 13 dzieci romskich. Z przekazanej dotacji wykorzystano 3.320, 40 zł. Sfinansowanie ubezpieczenia szkolnego dla uczniów romskich - na kwotę 456 zł. Działaniem zostało objętych 13 dzieci romskich. W ramach monitorowania zdarzeń i doniesień medialnych o charakterze dyskryminacyjnym Pełnomocnik wystosował wystąpienia z prośbą o szczegółowe wyjaśnienie okoliczności i podjętych działań przez Policję dot. pojawienia się napisów antysemickich w oknie jednego z mieszkań na terenie miasta Kielce, pojawienia się napisu o charakterze antysemickim na skrzynce gazowej na terenie miasta Kielce, pobicia obywatela Egiptu, bójki z udziałem przedstawicieli społeczności romskiej oraz dewastacji cmentarza żydowskiego w Małogoszczy. Podczas spotkania z koordynatorami ds. ochrony praw człowieka KMP/KPP woj. świętokrzyskiego zostały przekazane zalecenia włączenia problematyki przeciwdziałania dyskryminacji w działania profilaktyczne prowadzone przez policyjnych specjalistów ds. nieletnich oraz prewencji kryminalnej. W ubr. łącznie ww. przeprowadzili 160 pogadanek i spotkań poruszających problematykę praw człowieka i poszanowania osób pochodzących z mniejszości. W większości jednostek Policji jednym z zadań zapisanych dla dzielnicowych jest dokonywanie rozpoznania napisów o treściach dyskryminacyjnych i znaków rasistowskich w przestrzeni publicznej jak mury, przystanki autobusowe itp. Po ich ujawnieniu są oni zobligowani do zobowiązania właściciela obiektu do ich usunięcia. Wspólnie z Kuratorium Oświaty, Komenda Wojewódzką Policji oraz Świętokrzyskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli pilotażowo wdrażany jest do 16 szkół na terenie woj. świętokrzyskiego program edukacyjny BRUN-O dot. szeroko pojętego bezpieczeństwa oraz kształtowania postaw antydyskryminacyjnych w środowisku lokalnym i szkolnym. W ra-

3 mach programu prowadzone są spotkania z uczniami, nauczycielami i rodzicami, gdzie poruszana jest min. problematyka wolności słowa w kontekście mowy nienawiści, mowy nienawiści w przestrzeni publicznej oraz praw mniejszości. 3. Podejmowanie działań na rzecz respektowania praw mniejszości i przeciwdziałanie naruszaniu tych praw i dyskryminacji osób należących do mniejszości: W woj. świętokrzyskim z inicjatywy Pełnomocnika uruchomiono adres internetowy, na który można zgłaszać przypadki mowy nienawiści w przestrzeni publicznej np. napisy, grafitti itp. Pełnomocnik prowadzi debaty społeczne Czy mniejszości potrzebują dodatkowych praw czy równego traktowania?. Debaty te zostały zaplanowane od listopada 2013 roku we wszystkich 13 powiatach woj. świętokrzyskiego. Udział w nich biorą młodzież, dorośli, przedstawiciele mediów oraz władz samorządowych i Policji. Do chwili obecnej odbyły się w Kielcach, Pińczowie i Końskich. Obecnie są one kontynuowane. Wspólnie z Kuratorem Oświaty w Kielcach w styczniu br. zorganizowano konferencję pod nazwą Dzieci wielojęzyczne i wielokulturowe w polskim systemie edukacji. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, organizacji wspierających i współpracujących z mniejszościami narodowymi i etnicznymi, Policji, dyrektorzy szkół, pedagodzy szkolni, psycholodzy poradni psychologiczno-pedagogicznych, pracownicy pomocy społecznej, wychowawcy młodzieży, rodzice. Podczas konferencji w ramach promowania kultury Romów wystąpił dziecięcy zespół integracyjny z programem muzyczno-tanecznym opartym na muzyce romskiej. Pełnomocnik przeprowadził dla funkcjonariuszy Policji szkolenia z zakresu zapobiegania i zwalczania przestępstw z nienawiści dla funkcjonariuszy publicznych. Łącznie na przestrzeni lat przeszkolono 2306 osoby. Warsztaty te są kontynuowane. W październiku br. zorganizowano II Forum Pełnomocników Wojewodów ds. mniejszości narodowych i etnicznych, Pełnomocników Komendantów Policji ds. Ochrony Praw Człowieka oraz koordynatorów programu na rzecz społeczności romskiej. W ramach Forum odbyła się ogólnopolska konferencja Administracja publiczna przeciw mowie nienawiści. Celem spotkania było określenie misji administracji publicznej oraz roli działań prewencyjnych i edukacyjnych w zapobieganiu i zwalczaniu mowy nienawiści w przestrzeni publicznej. Konferencja służyła również wymianie doświadczeń oraz nakreśleniu zasad współpracy

4 w przedmiotowym zakresie organów ścigania i administracji rządowej. W spotkaniu ponadto udział wzięli przedstawiciele Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, Biura Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania, Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Pełnomocnicy, Zespołu ds. Ochrony Praw Człowieka MSW, przedstawiciele organizacji zrzeszających mniejszości. Od października 2013 do czerwca 2014 roku na terenie woj. świętokrzyskiego Komenda Wojewódzka Policji (pomysłodawca) wraz z Świętokrzyskim Urzędem Wojewódzkim realizuje kampanię społeczną INNI NIE GORSI pod patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich i Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania. Kampania finansowana jest z funduszy norweskich. Celem kampanii jest: Uwrażliwienie opinii publicznej na przejawy dyskryminacji. Przeciwdziałanie mowie nienawiści oraz zwalczanie przestępstw z nienawiści. Podniesienie świadomości na temat różnorodności społecznej w najbliższym otoczeniu. Upowszechnienie wiedzy na temat praw mniejszości. Do udziału w kampanii zaproszono min. przedstawicieli społeczności romskiej z terenu miasta Kielce. Pełnomocnik brał udział w audycjach radiowych Radio Kielce nt. praw mniejszości w woj. świętokrzyskim oraz poruszających problematykę nietolerancji. Ponadto udzielił wywiadu TVP Kielce nt. problemu mowy nienawiści w przestrzeni publicznej. Pełnomocnik przeprowadził szkolenia dla pedagogów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu skarżyskiego, koneckiego, starachowickiego i kieleckiego nt. praw człowieka i przeciwdziałania mowie nienawiści w przestrzeni publicznej. W szczególności zwrócono uwagę na problemy i zwyczaje społeczności romskiej jako tej, która najliczniej jest reprezentowana na terenie woj. świętokrzyskiego. Pełnomocnik przeprowadził szkolenie dla wszystkich specjalistów ds. prewencji kryminalnej (profilaktyki), nieletnich i patologii społecznych nt. Rola Policji w rozwiązywaniu problemów mniejszości narodowych i etnicznych. 4. Podejmowanie działań na rzecz rozwiązywania problemów mniejszości proszę przedstawić syntetyczny opis działań w tym zakresie:

5 Pełnomocnik podejmował szereg działań zmierzających do pozyskania lokalu na siedzibę Stowarzyszenia Romów Polskich Dywes. Niestety na chwilę obecną nie udało się zrealizować ww. zadania. Zaproponowany przez Prezydenta Miasta Kielce lokal nie spełniał podstawowych warunków pozwalających na prowadzenie w nim działalności statutowej Stowarzyszenia. Obecnie trwają rozmowy (zaangażowano do nich również Wojewodę Świętokrzyskiego) zmierzające do pozyskania innego lokalu. Ponadto Przewodniczący Stowarzyszenia Mniejszości Narodowej Romów RP Solidarność zwrócił się z prośbą do Pełnomocnika o pomoc w sfinansowania kanalizacji siedziby Stowarzyszenia Mniejszości Narodowej Romów RP Solidarność w Kielcach przy ul. Ks. Popiełuszki. Realizacja przedsięwzięcia nie była możliwa z uwagi na fakt, iż przedmiotowy budek jest samowolką budowlaną. Pełnomocnik dokonał ustaleń oraz udzielił informacji przedstawicielom Stowarzyszenia Romów Polskich Dywens dot. możliwości przesunięcia środków finansowych na zakup sprzętu komputerowego w ramach programu rządowego na rzecz społeczności romskiej. Sprzęt został zakupiony i przekazany dla Stowarzyszenia. 5. Podejmowanie działań na rzecz respektowania praw osób posługujących się językiem regionalnym. NIE DOTYCZY 6. Lista organizacji mniejszości narodowych i etnicznych, z którymi Pełnomocnik jest w stałym kontakcie: Stowarzyszenie Mniejszości Narodowej Romów RP Solidarność Stowarzyszenie Romów Polskich Dywes. 7. Lista znanych Pełnomocnikowi organizacji i środowisk mniejszości narodowych i etnicznych działających na terenie województwa: Stowarzyszenie Mniejszości Narodowej Romów RP Solidarność.

6 Stowarzyszenie Romów Polskich Dywes. Stowarzyszenie im. Jana Karskiego w Kielcach 8. Współpraca Pełnomocnika z innymi instytucjami lub organizacjami, zajmującymi się problematyką mniejszościową: W II półroczu br. Pełnomocnik Świętokrzyskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka nawiązał współprace z nowo powstałym Muzeum Dialogu Kultur w Kielcach. Obecnie wspólnie przygotowywane są działania w ramach kampanii społecznej Inni nie gorsi, obchodów Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka oraz obchodów Dnia zagłady Romów. Pełnomocnik Wojewody Świętokrzyskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych na bieżąco uczestniczy w posiedzeniach Rady Konsultacyjnej Rady ds. przeciwdziałania ksenofobii, rasizmowi i związanej z nimi nietolerancji przy Premierze RP. Ponadto w ramach ww. Rady uczestniczy w spotkaniach i pracach zespołu ds. monitorowania rasizmu, ksenofobii i związanej z nimi nietolerancji. Pełnomocnik na bieżąco prowadzi współpracę z Zespołem ds. ochrony Praw człowieka MSW przekazując min. informacje nt. zaistniałych zdarzeń o podłożu rasistowskim oraz ze Stowarzyszeniem Nigdy Więcej w zakresie monitorowania zdarzeń dyskryminacyjnych na stadionach i obiektach sportowych. 9. Udział Pełnomocnika lub innych osób zajmujących się sprawami mniejszości narodowych i etnicznych w organizowanych przez mniejszości narodowe i etniczne imprezach i spotkaniach, na które zostali zaproszeni (proszę wymienić). Zaduszki Cygańskie w dniu 1 listopada Czy w minionym roku zaszła konieczność podjęcia przez Pełnomocnika interwencji w sytuacjach konfliktowych? tak nie 11. Jeśli odpowiedź na powyższe pytanie była twierdząca, proszę o krótkie opisanie poniżej interwencji podjętych w takich sytuacjach.

7 12. Opis pozostałych najważniejszych działań podjętych przez Pełnomocnika w ostatnim roku: Pełnomocnik Wojewody będąc równocześnie Pełnomocnikiem Świętokrzyskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka realizuje w garnizonie świętokrzyskim program System Wczesnej Interwencji. Podczas prowadzonych przez niego pięciodniowych warsztatów dla wyższej i średniej kadry kierowniczej omawiana jest problematyka przeciwdziałania dyskryminacji i nierównego traktowania. Mając na względzie przypadki naruszenia porządku publicznego na stadionach sportowych, gdzie niejednokrotnie dochodzi do zachowań łamiących prawa człowieka, mających związek z dyskryminacją rasową, Policja świętokrzyska oraz Świętokrzyski Urząd Wojewódzki edukuje młodzież z zakresu kulturalnego dopingu zgodnego z zasadami fair play. Specjaliści prewencji kryminalnej i nieletnich we współpracy z Kuratorium Oświaty oraz Okręgowym Związkiem Piłki Nożnej realizują w szkołach na poziomie gimnazjalnym program prewencyjny Przyjazny Kibic. Działaniami tymi objęto wszystkie gimnazja na terenie województwa świętokrzyskiego. Pełnomocnik przeprowadził dla całej wyższej kadry kierowniczej Policji garnizonu świętokrzyskiego szkolenie z zakresu Mowa nienawiści i język wrogości w polskim internecie w kontekście poczucia bezpieczeństwa osób zagrożonych dyskryminacją i nierównym traktowaniem. W szczególności zakres tematyczny dotyczył osób należących do mniejszości narodowych, etnicznych i seksualnych. Pełnomocnik brał udział w opracowywaniu podręcznika dla funkcjonariuszy Policji Po pierwsze człowiek. Działania antydyskryminacyjne w jednostkach Policji. W opracowaniu znalazły się min. szerokie informacje nt. poszczególnych mniejszości narodowych i etnicznych, ich tradycji, kultury i zwyczajów. Podręcznik ten został dystrybuowany do wszystkich jednostek organizacyjnych Policji w całym kraju. 13. Jeżeli w opinii Pełnomocnika zachodzi konieczność zmian obowiązujących przepisów prawa regulujących sprawy mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego, proszę o wskazanie takich przepisów oraz propozycji ich zmian wraz z krótkim uzasadnieniem.

8 ... Opracował: Pełnomocnik Wojewody Świętokrzyskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych Gerard Bah