Jakie jest miejsce badao immunodiagnostycznych w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej?

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Jakie jest miejsce badao immunodiagnostycznych w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej?"

Transkrypt

1

2 Jakie jest miejsce badao immunodiagnostycznych w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej?

3 Rozpoznanie układowej choroby tkanki łącznej Badanie kliniczne Badanie laboratoryjne Badanie obrazowe

4

5 Jaką wartośd mają pojedyncze testy immunodiagnostyczne w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej?

6 Chora M.L., lat 40. Od kilku miesięcy powtarzające się zakażenia górnych dróg oddechowych. Z tego powodu chora sama wykonała szereg badao diagnostycznych. Podstawowe wyniki wypadły prawidłowo, jednak badanie immunofluorescencyjne wykazało obecnośd przeciwciał przeciwjądrowych w mianie 1:160. Chora przeczytała ostatnio artykuł w Pani domu o toczniu układowym i obawia się, że ma pierwsze objawy tej choroby

7 Trochę statystyki

8 Twierdzenie Bayesa * Niech Wtedy Dowód * źródło: Wikipedia

9 Twierdzenie Bayesa * W interpretacji subiektywistycznej jest twierdzeniem podstawowym. Otóż niech X będzie pewnym zdarzeniem, T zaś pewną teorią. P(X) jest więc obserwowanym prawdopodobieostwem X, zaś P(X T) to prawdopodobieostwo, że X nastąpi według teorii T. Z kolei P(T) to prawdopodobieostwo, że teoria T jest prawdziwa, P(T X) to prawdopodobieostwo, że teoria T jest prawdziwa, jeśli zaobserwowano X. Zdania typu "prawdopodobieostwo, że teoria T jest prawdziwa" są z punktu widzenia interpretacji obiektywistycznej nie do przyjęcia teoria jest prawdziwa (prawdopodobieostwo równe jedności) lub też nie (prawdopodobieostwo równe zeru), czyli prawdziwośd teorii nie jest zdarzeniem losowym * źródło: Wikipedia

10 Co ma chora M.L. do twierdzenia Bayesa? D - chora M.L. choruje na toczeo N - chora M.L. nie choruje na toczeo + - wynik badania w kierunku ANA dodatni - - wynik badania w kierunku ANA ujemny P(D) - prawdopodobieostwo t.r.u. (0.002) P(N) - 1- P(D)= =0.998 P(+ D) - wynik + testu ANA-IF w grupie chorych (0.90) P(- D) - wynik - testu ANA-IF u zdrowych (0.90) P(+ N) - wynik + testu ANA-IF u zdrowych (0.10)

11 Co ma chora M.L. do twierdzenia Bayesa? P (D/+)= P (D/+)= P(+ D) P(D) P(+ D) P(D)+P(+ N) P(N) 0.90 x x x P (D/+)= 0, %

12 Test immunodiagnostyczny w populacji o wysokiej chorobowości Czułośd i swoistośd testu 90% Częstośd choroby w populacji 50%, n=50 Wynik fałszywie dodatni u 5 chorych (10% z 50 badanych) Potwierdzenie diagnozy u 45 chorych (90% z 50 badanych)

13 Test immunodiagnostyczny w populacji o niskiej chorobowości Czułośd i swoistośd testu 90% Częstośd choroby w populacji 5%, n=50 Wynik fałszywie dodatni u 9-10 chorych (10% z 50 badanych) Potwierdzenie diagnozy u 4-5 chorych (90% z 5 badanych)

14 Sesja interaktywna

15 Zasady udzielania odpowiedzi na pytania należy odpowiadać po uruchomieniu licznika czasu, widocznego na ekranie 2. Wybierz odpowiedź/odpowiedzi udzielając odpowiedzi należy skierować pilot w kierunku odbiornika IR 1. Włącz pilota wszystkie pytania są pytaniami jednokrotnego wyboru możliwa jest 5-krotna zmiana wybranej odpowiedzi

16 Chora, lat 37, od kilku lat nasilone bóle i punktowa bolesność mięśni i stawów, stany depresyjne, bezsenność. Wyniki rutynowych badań pracownianych i badań obrazowych, kilkakrotnie powtarzane, były zawsze prawidłowe. Badania w kierunku obecności przeciwciał przeciwjądrowych (ANA-IF) były dodatnie (w kilku oznaczeniach miana od 1:80 do 1:160). Jako następne testy zalecisz: 1. wykonanie profilu przeciwciał przeciw rozpuszczalnym antygenom jądrowym 2. badanie w kierunku ANCA 3. oznaczenie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał anty-ccp 4. powtórzenie ANA-IF za 3 miesiące 5. nie zlecisz dodatkowych badań immunodiagnostycznych 6. prawidłowe 1 i 3 7. prawidłowe 1, 3 i 4

17 Chory, lat 63, od 3 miesięcy nasilone bóle i bolesność mięśni obręczy barkowej, stany podgorączkowe, utrata apetytu. W badaniach pracownianych znacznie podwyższone OB (80mm/h) i CRP (93 mg/l). Podejrzewasz polimialgię reumatyczną. Aby potwierdzić rozpoznanie zlecisz: 1. Badanie immunofluorescencyjne w kierunku ANA 2. wykonanie profilu przeciwciał przeciw rozpuszczalnym antygenom jądrowym 3. badanie w kierunku ANCA 4. oznaczenie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał anty-ccp 5. oznaczenie panelu przeciwciał swoistych dla zapalenia mięśni 6. nie ma badań immunodiagnostycznych służących potwierdzeniu rozpoznania polimialgii reumatycznej

18 Chora, lat 29, od 4 miesięcy stany podgorączkowe, wysypka na twarzy, bolesność i obrzęk stawów drobnych rąk. W badaniach pracownianych podwyższone OB (40mm/h) i nieznacznie podwyższone CRP (8 mg/l), ANA-IF 1:320, w profilu przeciwciał przeciw rozpuszczalnym antygenom jądrowym obecne tylko przeciwciała antyhistonowe (+++). W tej sytuacji: 1. zlecisz badanie w kierunku ANCA 2. oznaczysz dodatkowo czynnik reumatoidalny i przeciwciała anty-ccp 3. w pierwszej kolejności uzupełnisz wywiad dotyczący stosowanych przez chorą leków (podejrzenie tocznia indukowanego lekami) 4. w pierwszej kolejności uzupełnisz wywiad dotyczący niedawno przebytych zakażeń wirusowych 5. rozpoznasz toczeń rumieniowaty układowy i wdrożysz leczenie 6. zalecisz ponowną kontrolę za 3 miesiące i powtórzenie badań immunodiagnostycznych

19 Chora, lat 45, od 6 miesięcy stany podgorączkowe, obrzęk i rumień na twarzy, osłabienie mięśni obręczy barkowej i biodrowej. W badaniach pracownianych nieznacznie podwyższone OB (26mm/h) i podwyższone CRP (28 mg/l), znacznie podwyższona aktywność surowicza AlAt, AspAt, LDH i CK. Celem uzupełnienia diagnostyki w tym przypadku w pierwszej kolejności zlecisz następujące testy: 1. czynnik reumatoidalny i przeciwciała anty-ccp 2. ANA-IF 3. profil autoprzeciwciał przeciw rozpuszczalnym antygenom jądrowym 4. profil autoprzeciwciał swoistych dla zapalenia mięśni 5. przeciwciała przeciw receptorom acetylocholinowym 6. oznaczenie markerów nowotworowych 7. prawidłowe 4 i 6

20

21

22

23 Seronegatywne r.z.s.? Wczesne zapalenie stawów Inne zapalenia stawów? RF+/anty-CCP+ RF-/anty-CCP+ RF+/anty-CCP- RF-/anty-CCP- Niezróżnicowane zapalenie stawów? ANA- Anty-Jo1+ R.Z.S. ANCA+ ANA+ Zapalenie wielomięśniowe/skórnomięśniowe PR3/c-ANCA+ MPO/p-ANCA+ anty-dsdna+ Anty-Sm+ anty-ssa+ anty-ssb+ anty-scl-70+ anty-centromerowe+ Krioglobuliny - Krioglobuliny + anty-u1-rnp+ Krioglobulinemia Ziarniniak Wegenera Zespół Churg-Strauss Mikroskopowe zapalenie naczyń Niezróżnicowana t.r.u. Zespół Sjögrena MCTD Twardzina choroba tkanki łącznej

24

25 Addendum

26 Przeciwciała antyhistonowe Przeciwciała przeciw natywnemu DNA Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (1) Antygen: dwuniciowy DNA Występowanie: chorzy na t.r.u., około 50% - 70%, u chorych z zajęciem nerek do 90%, w okresie remisji około 40%, zdrowi <0.1% Czułośd/swoistośd: 60% - 100%/>90% Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: często homogenny typ świecenia w immunofluorescencji pośredniej, obecnośd w surowicy osób klinicznie zdrowych związane jest ze znacząco podwyższonym ryzykiem rozwoju t.r.u. w przyszłości Znaczenie praktyczne Antygen: histony, kompleksy histony/dna Częstośd występowania: t.r.u. 50% - 80%, toczeo polekowy 90% - 95%, w mniejszym odsetku w przebiegu innych układowych chorób tkanki łącznej, zapaleniach wątroby, podostrej neuropatii czuciowej, chorobie Alzheimera, mononukleozie, u osób spokrewnionych z chorymi na t.r.u. Czułośd/swoistośd: 50% - 70%/>95% dla tocznia indukowanego lekami Znaczenie diagnostyczne (ograniczone do tocznia indukowanego lekami) Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: niektóre podtypy trudno wykrywalne za pomocą standardowych metod Znaczenie praktyczne: ograniczone do diagnostyki tocznia indukowanego lekami

27 Przeciwciała anty-pcna Przeciwciała anty-sm Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (2) Antygen: grupa 9 białek Sm (B, B, N, D1, D2, D3, E, F, G) powstających w wyniku splicingu fragmentów snrnp Występowanie: chorzy na t.r.u. 5% - 30%, wyższy odsetek u osób rasy czarnej (40%) Czułośd/swoistośd: 10% - 40%/>95% Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: obecnośd koreluje z profilem zmian narządowych w t.r.u. (częściej u chorych z zajęciem nerek, zapaleniem błon surowiczych, zwłóknieniem płuc, małopłytkowością, leukopenią, obecnością nadżerek w jamie ustnej) Znaczenie praktyczne Antygen: PCNA (ang. Proliferating Cell Nuclear Antigen) Częstośd występowania: < 1% Czułośd/swoistośd: niska czułośd, swoistośd >95% dla t.r.u. Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: znikome znaczenie praktyczne ze względu na rzadkie występowanie Znaczenie praktyczne

28 Przeciwciała anty-ssa/anty-ssb Przeciwciała przeciw białkom rybosomalnym Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (3) Antygen: białka i RNA wchodzące w skład obu podjednostek rybosomów (fosfoproteiny P0, P1 i P2, RPP) Występowanie: chorzy na t.r.u. 12% - 20% (u azjatów do 36%) Czułośd/swoistośd: 10% - 40%/>95% dla t.r.u. Znaczenie diagnostyczne / Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: mogą występowad we wczesnym okresie choroby, możliwy związek z zajęciem OUN Znaczenie praktyczne / Antygen: białka Ro60, Ro52, La Częstośd występowania: zespół Sjögrena 80% - 96%, t.r.u. 25% - 60%, podostry toczeo skórny 90% - 100%, toczeo noworodkowy >90%, częste w przebiegu innych chorób tkanki łącznej Czułośd/swoistośd: brak swoistości dla określonej jednostki chorobowej Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: przydatne w diagnostyce zespołu Sjögrena i niektórych postaci SLE Znaczenie praktyczne

29 Przeciwciała antycentromerowe Przeciwciała przeciw topoizomerazie I Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (4) Antygen: Scl 70 Występowanie: chorzy na twardzinę układową 50-65%, chorzy na ograniczoną postad twardziny <10% Czułośd/swoistośd: 10% - 40%/>95% dla układowej postaci twardziny Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (gorsza prognoza u chorych anty-scl70+) Znaczenie predykcyjne (chorzy z zespołem Raynaud a - wynik dodatni w około 6% przypadków może poprzedzad rozwój twardziny układowej) Komentarz: w przypadku ujemnego wyniku w teście immunofluorescencji pośredniej badanie w kierunku Scl70 jest także ujemne. Znaczenie praktyczne Antygen: CENP-B (>95%), CENP-A, CENP-C, CENP-D, CENP-E, CENP-F Częstośd występowania: chorzy na ograniczoną postad twardziny 60% -80%, chorzy na twardzinę układową 5% - 12% Czułośd/swoistośd: 60%-80%/>80% dla ograniczonej postaci twardziny i zespołu CREST Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (łagodniejszy przebieg choroby u chorych na układową postad twardziny z obecnością przeciwciał antycentromerowych) Znaczenie predykcyjne (mogą poprzedzad rozwój ograniczonej postaci twardziny układowej) Komentarz: rzadkie występowanie w przebiegu wirusowych zapaleo wątroby i innych układowych chorób tkanki łącznej Znaczenie praktyczne

30 Przeciwciała przeci fibryllarynie (anty-u 3 -snornp) Przeciwciała przeciw polimerazie RNA Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (5) Antygen: wielopodjednostkowe kompleksy białkowe RNAP I (A), RNAP II (B), RNAP III (C) o masie cząsteczkowej 10kD - 220kD Występowanie: chorzy na twardzinę układową w około 20% Czułośd/swoistośd: 10% - 40%/>95% dla t.r.u. Znaczenie diagnostyczne / Znaczenie prognostyczne (cięższy przebieg choroby u chorych z obecnością przeciwciał) Znaczenie predykcyjne Komentarz: występują bardzo rzadko w przebiegu innych układowych chorób tkanki łącznej Znaczenie praktyczne / Antygen: fibryllaryna (masa cząsteczkowa 34 kd) Częstośd występowania: twardzina układowa <20% Czułośd/swoistośd: niska czułośd, swoistośd >90% dla twardziny układowej Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: w badaniu immunofluorescencji pośredniej zwykle jąderkowy typ świecenia Znaczenie praktyczne

31 Przeciwciała anty-srp Przeciwciała przeciw syntetazie histydylo-trna Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (6) Antygen: syntetaza histydylo-trna (Jo-1) Występowanie: chorzy na polymyosits/dermatomyositis około 35%, u chorych z zajęciem płuc, zapaleniem stawów i objawem Raynaud a (tzw. zespół antysyntetazowy ) około 70%, rzadko u dzieci Czułośd/swoistośd: 30-40%/60-70% (zespół antysyntetazowy) Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (gorsze rokowanie u chorych anty-jo-1+) Znaczenie predykcyjne Komentarz: częste współwystępowanie z przeciwciałami anty-ssa/ssb, anty-ssa-52kd. W badaniu immunofluorescencyjnym częste świecenie cytoplazmatyczne. Znaczenie praktyczne Antygen: SRP - kompleks białko-rna zbudowany z 6 podjednostek białkowych i 1 łaocucha RNA, reaktywnośd głównie z SRP 54 Częstośd występowania: 4% chorych z najcięższą postacią zapalenia wielomięśniowego/skórnomięśniowego Czułośd/swoistośd: <5%/>90% (polymyositis/dermatomyositis) Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: W badaniu immunofluorescencyjnym częste świecenie cytoplazmatyczne. Znaczenie praktyczne /

32 Przeciwciała PM-Scl (PM1) Przeciwciała Mi2 Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (7) Antygen: białko jądrowe o masie cząsteczkowej 235 kd, homologiczne z helikazą jądrową Występowanie: 15% - 30% chorych na dermatomyositis (w postaci młodzieoczej 10% - 15% przypadków) Czułośd/swoistośd: 20% - 30%/99% dla dermatomyositis Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (łagodniejszy przebieg choroby u chorych z obecnością przeciwciał) Znaczenie predykcyjne Komentarz: występują rzadko w przebiegu polymyositis Znaczenie praktyczne Antygen: dwa antygeny o masie cząsteczkowej 75 kd i 100 kd) Częstośd występowania: zespół nakładania twardzina układowa/zapalenie wielomięśniowe (25% - 55%), rzadziej u chorych na polimyositis/ dermatomyositis (8% - 12%) i twardzinę (1% - 16%) Czułośd/swoistośd: 25% - 50%/80% - 90% dla zespołu nakładania twardzina układowa/zapalenie wielomięśniowe Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (łagodniejszy przebieg choroby u chorych z obecnością przeciwciał) Znaczenie predykcyjne Komentarz: niektóre podtypy trudno wykrywalne za pomocą standardowych technik, zwykle występują jako izolowane autoprzeciwciała Znaczenie praktyczne /

33 Przeciwciała anty-ku Przeciwciała przeciw U 1 -snrnp Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (8) Antygen: białka U 1-70K, U 1-70A i/lub U 1-70C wchodzące w skład cząstek U 1 -snrnp Występowanie: różne układowe choroby tkanki łącznej Czułośd/swoistośd: wysokie miano przeciwciał przeciw U 1-70K jest charakterystyczna dla MCTD Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne (gorsze rokowanie u chorych anty-jo-1+) Znaczenie predykcyjne Komentarz: chorzy na t.r.u. z obecnością przeciwciał przeciw U 1 -snrnp częściej mają zapalenie stawów i objaw Raynaud a, rzadziej natomiast kłębuszkowe zapalenie nerek Znaczenie praktyczne Antygen: antygeny kompleksu proteaz o masie cząsteczkowej 70 kd - 86 kd Częstośd występowania: <5% chorych na t.r.u., częściej u azjatów z zespołem nakładania twardziny i zapalenia wielomięśniowego Czułośd/swoistośd: brak danych Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: brak danych co do asocjacji klinicznych Znaczenie praktyczne

34 Przeciwciała przeciw - fodrynie Przeciwciała przeciw nukleosomom Najważniejsze autoprzeciwciała wykrywane u chorych na choroby układowe tkanki łącznej (9) Antygen: heterogenna grupa antygenów swoistych dla cząstek nukleosomów (nowe epitopy powstałe w wyniku połączenia białek histonowych i DNA), histonów i DNA Występowanie: aktywny tr.u. blisko 100% przypadków, nieaktywny toczeo około 60% przypadków, krewni chorych na t.r.u. i toczeo indukowany lekami (15% - 50%) Czułośd/swoistośd: 60% - 100%/>90% Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne (obecnośd u chorych z zespołem antyfosfolipidowym poprzedza rozwój t.r.u.) Komentarz: homogenny typ świecenia w badaniu metodą fluorescencji pośredniej Znaczenie praktyczne Antygen: fragment białka strukturalnego cytoszkieletu o masie cząsteczkowej 120 kd Częstośd występowania: do 80% chorych na zespół Sjögrena, <5% chorych na inne choroby układowe tkanki łącznej Czułośd/swoistośd: 60% - 80%/>90% Znaczenie diagnostyczne Znaczenie prognostyczne Znaczenie predykcyjne Komentarz: nie wykrywane metodą immunofluorescencji pośredniej Znaczenie praktyczne /

35

Jakie jest miejsce badań immunodiagnostycznych w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej?

Jakie jest miejsce badań immunodiagnostycznych w rozpoznawaniu układowych chorób tkanki łącznej? Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj ABC IMMUNODIAGNOSTYKI Inne układowe choroby tkanki łącznej Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Akademia Medyczna im. Karola Marcinkowskiego

Bardziej szczegółowo

Układowe choroby tkanki łącznej

Układowe choroby tkanki łącznej Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj Układowe choroby tkanki łącznej Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB

LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH U PACJENTÓW 65+ Włodzimierz Samborski Katedra Reumatologii i Rehabilitacji Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu LECZENIE BIOLOGICZNE CHORÓB REUMATYCZNYCH

Bardziej szczegółowo

SAMODZIELNY PUBLICZNY ZESPÓŁ GRUŹLICY I CHORÓB PŁUC W OLSZTYNIE

SAMODZIELNY PUBLICZNY ZESPÓŁ GRUŹLICY I CHORÓB PŁUC W OLSZTYNIE SAMODZIELNY PUBLICZNY ZESPÓŁ GRUŹLICY I CHORÓB PŁUC W OLSZTYNIE OFERTA BADAŃ W KIERUNKU CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH LABORATORIUM ANALITYCZNE 10-357 Olsztyn, ul. Jagiellońska 78, tel. 089 532 29 51 pon-piąt

Bardziej szczegółowo

Wartość stawki jednostkowej w PLN. Opis i definicja wskaźnika rozliczającego stawkę jednostkową. Sposób weryfikacji wykonania usługi

Wartość stawki jednostkowej w PLN. Opis i definicja wskaźnika rozliczającego stawkę jednostkową. Sposób weryfikacji wykonania usługi Załącznik nr 19 Zestawienie stawek jednostkowych dla Ogólnopolskiego programu zapalenia stawów Stawki jednostkowe określone poniżej dotyczą świadczeń zdrowotnych, które będą udzielane w ramach wdrażania

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 59-letnia chora z obrzękami stawów, osłabieniem i niewielką suchością oczu. Wywiad

Bardziej szczegółowo

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa

Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Mariusz Korkosz Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM Oddział Reumatologii Kliniki Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego

Bardziej szczegółowo

Znaczenie autoprzeciwciał w rozpoznaniu chorób. Implications of the autoantibodies in the diagnosis of rheumatic diseases

Znaczenie autoprzeciwciał w rozpoznaniu chorób. Implications of the autoantibodies in the diagnosis of rheumatic diseases Postępy Nauk Medycznych, t. XXV, nr 2, 2012 Borgis *Mariusz Puszczewicz, Grażyna Białkowska-Puszczewicz, Dominik Majewski Znaczenie autoprzeciwciał w rozpoznaniu chorób reumatycznych** Implications of

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Trudna reumatologia? Ćwiczenia praktyczne z interpretacji badań

Bardziej szczegółowo

Norma do 5 mg/l Ostre zapalenie- wzrost kilkadziesiat/ kilkaset razy (rzs) Wartości bliskie zeru w t.r.u., (nawet w czynnym okresie choroby)

Norma do 5 mg/l Ostre zapalenie- wzrost kilkadziesiat/ kilkaset razy (rzs) Wartości bliskie zeru w t.r.u., (nawet w czynnym okresie choroby) DIAGNOSTYKA CHORÓB REUMATYCZNYCH BIAŁKA OSTREJ FAZY Oznaczanie ilościowe: CRP Norma do 5 mg/l Ostre zapalenie- wzrost kilkadziesiat/ kilkaset razy (rzs) Wartości bliskie zeru w t.r.u., (nawet w czynnym

Bardziej szczegółowo

Poradnia Immunologiczna

Poradnia Immunologiczna Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje

Bardziej szczegółowo

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.

USG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia. STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia

Bardziej szczegółowo

Wysypka i objawy wielonarządowe

Wysypka i objawy wielonarządowe Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie

Bardziej szczegółowo

Wirus zapalenia wątroby typu B

Wirus zapalenia wątroby typu B Wirus zapalenia wątroby typu B Kliniczne następstwa zakażenia odsetek procentowy wyzdrowienie przewlekłe zakażenie Noworodki: 10% 90% Dzieci 1 5 lat: 70% 30% Dzieci starsze oraz 90% 5% - 10% Dorośli Choroby

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA. UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie

Bardziej szczegółowo

WITAMY. na prezentacji firmy EUROIMMUN

WITAMY. na prezentacji firmy EUROIMMUN WITAMY na prezentacji firmy EUROIMMUN ANA Ocena przeciwciał przeciwjądrowych w teorii i praktyce Rekomendacje American College of Rheumatology (ACR) Plan prezentacji 1 Co to jest ANA? 2 Strategia badania

Bardziej szczegółowo

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka zakażeń EBV

Diagnostyka zakażeń EBV Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice

Przemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 32-letni pacjent z rozpoznanym młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów i rozpoznanym

Bardziej szczegółowo

NA ZAKAŻENIE HBV i HCV

NA ZAKAŻENIE HBV i HCV NA ZAKAŻENIE HBV i HCV Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku 18.04.2016r. Aneta Bardoń-Błaszkowska HBV - Hepatitis B Virus Simplified diagram of the structure of hepatitis B virus, Autor

Bardziej szczegółowo

ZŁOTE STANDARDY W DIAGNOSTYCE CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH

ZŁOTE STANDARDY W DIAGNOSTYCE CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH ZŁOTE STANDARDY W DIAGNOSTYCE CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH ZŁOTE STANDARDY W DIAGNOSTYCE CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH Przeciwciała przeciw topoizomerazie 1 Scl-70 Drobnoziarnista fluorescencja z przeświecającymi

Bardziej szczegółowo

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek

Macierzyństwo a choroby reumatyczne. Ines Pokrzywnicka - Gajek Macierzyństwo a choroby reumatyczne Ines Pokrzywnicka - Gajek Co to jest choroba reumatyczna? Choroby reumatyczne to różnorodna pod względem objawów grupa obejmująca ponad 300 odrębnych jednostek. Większość

Bardziej szczegółowo

OBJAWY REUMATYCZNE W CHOROBACH WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH

OBJAWY REUMATYCZNE W CHOROBACH WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH OBJAWY REUMATYCZNE W CHOROBACH WĄTROBY I DRÓG ŻÓŁCIOWYCH Eugeniusz Józef Kucharz Kraków 2018 Przypomnienie budowy wątroby Przypomnienie czynności wątroby Wirusowe zapalenia wątroby Autoimmunologiczne zapalenia

Bardziej szczegółowo

Motyl i wilk symbole najczęstszej choroby tkanki łącznej

Motyl i wilk symbole najczęstszej choroby tkanki łącznej Marzena Olesińska Klinika i Poliklinika Układowych Chorób Tkanki Łącznej Instytutu Reumatologii w Warszawie Motyl i wilk symbole najczęstszej choroby tkanki łącznej Akademia Dziennikarzy Medycznych 24

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZYPADKU Nr. 1. PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA. KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska

OPIS PRZYPADKU Nr. 1. PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA. KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska OPIS PRZYPADKU Nr. 1 PROF. dr hab. med MAŁGORZATA WISŁOWSKA KLINIKA REUMATOLOGI I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH CSK MSWiA WARSZAWA, Wołoska 137 02-507 70-letnia kobieta z cukrzycą i miażdżycą tętnic obwodowych została

Bardziej szczegółowo

Propedeutyka diagnostyki klinicznej Konspekty wykładów i ćwiczeń (cz.6)

Propedeutyka diagnostyki klinicznej Konspekty wykładów i ćwiczeń (cz.6) Propedeutyka diagnostyki klinicznej Konspekty wykładów i ćwiczeń (cz.6) Paulina Dumnicka 7. CHOROBY ALERGICZNE Nadwrażliwośd powtarzalne objawy wywołane przez określony bodziec, tolerowany przez osoby

Bardziej szczegółowo

Chory z zapaleniem wielostawowym

Chory z zapaleniem wielostawowym Prof. UM dr hab. med. Paweł Hrycaj Chory z zapaleniem wielostawowym Zakład Reumatologii i Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

SPEŁNIENIE DRUGIEGO KRYTERIUM OCENY OFERT

SPEŁNIENIE DRUGIEGO KRYTERIUM OCENY OFERT PN/9OL/09/0 Załącznik nr 8 SPEŁNIENIE DRUGIEGO KRYTERIUM OCENY OFERT PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA: dostawy odczynników. Kryterium jakości odczynników (pakiety nr: -, 0-, 7) Nr Nazwa Parametry oceniane Wartość

Bardziej szczegółowo

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV

Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych

Bardziej szczegółowo

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna

1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi

Bardziej szczegółowo

Podwyższone miano autoprzeciwciał u dziewczynki

Podwyższone miano autoprzeciwciał u dziewczynki Podwyższone miano autoprzeciwciał u dziewczynki Piotr Buda Klinika Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych IPCZD, Warszawa Konferencja Pediatria przez przypadki, 8-9 XII 2017, Warszawa Choroby układowe

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 3

Tyreologia opis przypadku 3 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 3 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 25-letnia kobieta zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał w chorobach reumatycznych i metody ich oznaczeń

Rodzaje autoprzeciwciał w chorobach reumatycznych i metody ich oznaczeń diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics Diagn Lab 2015; 51(3): 235-250 Praca poglądowa Review Article Rodzaje autoprzeciwciał w chorobach reumatycznych i metody ich oznaczeń Different

Bardziej szczegółowo

Nieprawidłowe próby wątrobowe

Nieprawidłowe próby wątrobowe Nieprawidłowe próby wątrobowe Pacjent Student l. 22 Skierowany z powodu stwierdzonych w rutynowym badaniu podwyższonych testów wątrobowych BMI 22 (jaka norma?) Wywiad: niewielkie przemęczenie, apetyt dobry,

Bardziej szczegółowo

CHOROBY ROZROSTOWE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO BIAŁACZKI WIEKU DZIECIĘCEGO

CHOROBY ROZROSTOWE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO BIAŁACZKI WIEKU DZIECIĘCEGO CHOROBY ROZROSTOWE UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO BIAŁACZKI WIEKU DZIECIĘCEGO ZWIĘKSZONE RYZYKO WYSTĄPIENIA BIAŁACZKI Zakażenia wirusowe Promieniowanie jonizujące Związki chemiczne (benzen- ANLL) Środki alkilujące

Bardziej szczegółowo

4 5 Dyskusja 00:10 19:25:00 00:00 19:35:00 Kolacja 20:30:00

4 5 Dyskusja 00:10 19:25:00 00:00 19:35:00 Kolacja 20:30:00 Strona 1 KONFERENCJA NAUKOWO-SZKOLENIOWA ''X SZCZECIŃSKO-POZNAŃSKIE SPOTKANIA REUMATOLOGICZNE '' 15-17 MAJ 2014 KOŁOBRZEG DZIEŃ 1 15-05-2014 CZWARTEK ZAKWATEROWANIE Otwarcie konferencji 00:10 15:45:00

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Fizjoterapia kliniczna w reumatologii. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów. Fizjoterapia Studia I stopnia Stacjonarne

SYLABUS. Fizjoterapia kliniczna w reumatologii. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów. Fizjoterapia Studia I stopnia Stacjonarne SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w reumatologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma

Bardziej szczegółowo

Złote standardy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych

Złote standardy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych Złote standardy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych Złote standardy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych Przeciwciała przeciw topoizomerazie 1 Scl-70 Drobnoziarnista fluorescencja z przeświecającymi

Bardziej szczegółowo

OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS

OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS Załącznik nr 1 do Zarządzenia Rektora UR Nr 4/2012 z dnia 20.01.2012r. OPISU PRZEDMIOTU - SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w reumatologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Fizjoterapii

Bardziej szczegółowo

Iwona Dankiewicz-Fares. Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej, Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy

Iwona Dankiewicz-Fares. Klinika Reumatologii i Układowych Chorób Tkanki Łącznej, Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy 21- letnia kobieta skierowana do Kliniki Reumatologii przez lekarza dermatologa z powodu wysypki na skórze (po ekspozycji słonecznej) i utrzymującej się małopłytkowości. Iwona Dankiewicz-Fares Klinika

Bardziej szczegółowo

Alergia na jony metali jako przyczyna niepowodzeń aloplastyki stawu kolanowego

Alergia na jony metali jako przyczyna niepowodzeń aloplastyki stawu kolanowego Alergia na jony metali jako przyczyna niepowodzeń aloplastyki stawu kolanowego Jakub Kamiński, Damian Kusz, Piotr Wojciechowski Alergiczne przyczyny niepowodzeń Alergiczne przyczyny niepowodzenia całkowitej

Bardziej szczegółowo

CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE

CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE Autoimmunizacja Odpowiedź immunologiczna skierowana przeciwko własnym antygenom Choroba autoimmunizacyjna Zaburzenie funkcji fizjologicznych organizmu jako konsekwencja autoimmunizacji

Bardziej szczegółowo

zautomatyzowany analizator immunochemiczny do oznaczeń alergologicznych i autoagresji HYTEC288

zautomatyzowany analizator immunochemiczny do oznaczeń alergologicznych i autoagresji HYTEC288 Katedra i Klinika Alergologii, Immunologii Klinicznej i Chorób Wewnętrznych Pracownia Immunologiczno-Alergologiczna Lokalizacja: Szpital Uniwersytecki 2 im dr. Jana Biziela ul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszcz,

Bardziej szczegółowo

PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ %W PAKIECIE BADAŃ W PAKIECIE TANIEJ Wersja 1

PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ %W PAKIECIE BADAŃ W PAKIECIE TANIEJ Wersja 1 PAKIET BADAŃ DLA PLANUJĄCYCH CIĄŻĘ 19 BADAŃ W PAKIECIE %W PAKIECIE TANIEJ 2018 Wersja 1 CZY WIESZ, ŻE: Badania ujęte w tym pakiecie podzielić można na dwie grupy. Wyniki badań z pierwszej grupy informują

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych

Agencja Oceny Technologii Medycznych Agencja Oceny Technologii Medycznych Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych nr 20/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. o projekcie programu Program skutecznego zwalczania infekcji poprzez szybkie

Bardziej szczegółowo

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak INSTYTUT IMMUNOLOGII I TERAPII DOŚWIADCZALNEJ IM. LUDWIKA HIRSZFELDA WE WROCŁAWIU POLSKA AKADEMIA NAUK mgr Milena Iwaszko Rola polimorfizmu receptorów z rodziny CD94/NKG2 oraz cząsteczki HLA-E w patogenezie

Bardziej szczegółowo

Cykl kształcenia SYLABUS

Cykl kształcenia SYLABUS SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w reumatologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)

SYLABUS. DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015-2018 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek)

Bardziej szczegółowo

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.

Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Wstępny program naukowy

Wstępny program naukowy Wstępny program naukowy Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do nanoszenia zmian i uzupełnień w programie Czwartek, 15 marca 2018 Sala konferencyjna Rektoratu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, Al. Racławickie

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Fizjoterapia kliniczna w reumatologii. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów. Fizjoterapia Studia I stopnia Niestacjonarne

SYLABUS. Fizjoterapia kliniczna w reumatologii. Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów. Fizjoterapia Studia I stopnia Niestacjonarne SYLABUS Nazwa przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w reumatologii Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma

Bardziej szczegółowo

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań

Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

Jan Żeromski Postępy immunodiagnostyki. Studia Ecologiae et Bioethicae 8/2, 330-334

Jan Żeromski Postępy immunodiagnostyki. Studia Ecologiae et Bioethicae 8/2, 330-334 Jan Żeromski Postępy immunodiagnostyki Studia Ecologiae et Bioethicae 8/2, 330-334 2010 Prof. Jan Żeromski (Katedra Immunologii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu)

Bardziej szczegółowo

LP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych

LP Panel tarczycowy 1. TSH 2. Ft3 3. Ft4 4. Anty TPo 5. Anty Tg. W przypadku występowania alergii pokarmowych lub wziewnych Proszę o wykonanie następujących badań laboratoryjnych (z krwi), na część z nich można uzyskać skierowanie od lekarza*: Dodatkowo: Badania podstawowe: W przypadku podejrzenia nieprawidłowej pracy tarczycy

Bardziej szczegółowo

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 765 Poz. 42 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

ZAPALENIE MIĘŚNI (POLYMYOSITIS)/ZAPALENIE SKÓRNO-MIĘŚNIOWE (DERMATOMYOSITIS) ZAPALNA CHOROBA POPRZECZNIE PRĄŻKOWANYCH MIĘŚNI SZKIELETOWYCH ZAPALENIE SKÓRNO-MIĘŚNIOWE ZAPALENIU MIĘŚNI TOWARZYSZĄ ZMIANY

Bardziej szczegółowo

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.

LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 764 Poz. 86 Załącznik B.75. LECZENIE AKTYWNEJ POSTACI ZIARNINIAKOWATOŚCI Z ZAPALENIEM NACZYŃ (GPA) LUB MIKROSKOPOWEGO ZAPALENIA NACZYŃ (MPA) (ICD-10 M31.3, M 31.8) ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości

Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Omówienie rozpowszechnienia choroby Rosnąca oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo

Bardziej szczegółowo

Tyreologia opis przypadku 10

Tyreologia opis przypadku 10 Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 10 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku ATA/AACE Guidelines HYPERTHYROIDISM

Bardziej szczegółowo

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE

POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE POTRZEBY DZIECKA Z PROBLEMAMI NEUROLOGICZNYMI W SZKOLE -DYSTROFIA MIĘŚNIOWA DUCHENNE A Klinika Neurologii Rozwojowej Gdański Uniwersytet Medyczny Ewa Pilarska Dystrofie mięśniowe to grupa przewlekłych

Bardziej szczegółowo

Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010

Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 1. Leczeniem powinni być objęci chorzy z ostrym, przewlekłym zapaleniem wątroby oraz wyrównaną

Bardziej szczegółowo

Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym

Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Fetuina i osteopontyna u pacjentów z zespołem metabolicznym Dr n med. Katarzyna Musialik Katedra Chorób Wewnętrznych, Zaburzeń Metabolicznych i Nadciśnienia Tętniczego Uniwersytet Medyczny w Poznaniu *W

Bardziej szczegółowo

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych

u Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych 1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CIĘŻKIEJ POSTACI ŁUSZCZYCY PLACKOWATEJ (ICD 10: L40.0)

LECZENIE CIĘŻKIEJ POSTACI ŁUSZCZYCY PLACKOWATEJ (ICD 10: L40.0) Załącznik B.47. LECZENIE CIĘŻKIEJ POSTACI ŁUSZCZYCY PLACKOWATEJ (ICD 10: L40.0) ŚWIADCZENIOBIORCY Kwalifikacja do programu A. Kryteria kwalifikacji do leczenia ustekinumabem w ramach programu 1.Do programu

Bardziej szczegółowo

Infekcja wikłająca śródmiąższowe choroby płuc

Infekcja wikłająca śródmiąższowe choroby płuc Infekcja wikłająca śródmiąższowe choroby płuc dr n. med. Adam Nowiński 2 Klinika Chorób Płuc IGiChP kierownik: prof. Paweł Śliwiński Wywiad 67-letni mężczyzna skierowany do szpitala z powodu zmian w płucach

Bardziej szczegółowo

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I

Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.

Bardziej szczegółowo

SYLABUS x 8 x

SYLABUS x 8 x SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Reumatologia Lekarski I Lekarski Jednolite magisterskie 5-letnie Stacjonarne polski Rodzaj

Bardziej szczegółowo

pteronyssinus i Dermatophagoides farinae (dodatnie testy płatkowe stwierdzono odpowiednio u 59,8% i 57,8% pacjentów) oraz żółtko (52,2%) i białko

pteronyssinus i Dermatophagoides farinae (dodatnie testy płatkowe stwierdzono odpowiednio u 59,8% i 57,8% pacjentów) oraz żółtko (52,2%) i białko 8. Streszczenie Choroby alergiczne są na początku XXI wieku są globalnym problemem zdrowotnym. Atopowe zapalenie skóry (AZS) występuje u 20% dzieci i u ok. 1-3% dorosłych, alergiczny nieżyt nosa dotyczy

Bardziej szczegółowo

Immunologia komórkowa

Immunologia komórkowa Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,

Bardziej szczegółowo

Informator badań laboratoryjnych

Informator badań laboratoryjnych Laboratorium Immunologii i Transplantologii Klinicznej Uniwersyteckie Centrum Medycyny Laboratoryjnej Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku Informator badań laboratoryjnych Gdańsk, marzec 2014 SPIS

Bardziej szczegółowo

LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10 M 05, M 06, M 08)

LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10 M 05, M 06, M 08) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 570 Poz. 56 Załącznika B.33. LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10 M 05, M 06, M 08)

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 TANDARDOWY YLABU PRZEDMIOTU na rok akademicki 2012/2013 Nazwa przedmiotu: Reumatologia dziecięca Kierownik jednostki realizującej zajęcia z przedmiotu: Wydział: Kierunek studiów: Poziom studiów Opis przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Toczeń rumieniowaty układowy

Toczeń rumieniowaty układowy Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Toczeń rumieniowaty układowy Magdalena Szmyrka-Kaczmarek Znaczenie autoprzeciwciał w patogenezie tocznia

Bardziej szczegółowo

Wykaz badań laboratoryjnych Przeciętny czas oczekiwania na wynik Cennik

Wykaz badań laboratoryjnych Przeciętny czas oczekiwania na wynik Cennik BIOCHEMIA/IMMUNOCHEMIA ACTH (Hormon adenokortykotropowy) 38,00 zł ALAT (Aminotransferaza alaninowa) 5.00 zł ALBUMINY 20,00 zł AMYLAZA (Diastaza) 6,00 zł OSOCZE/ MOCZ ANTY TPO (P.ciała przeciw peroksydazie

Bardziej szczegółowo

BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO

BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO BADANIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO 1. Pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego (PMR) Podstawowym sposobem uzyskania próbki do badania płynu mózgowo rdzeniowego jest punkcja lędźwiowa. Nakłucie lędźwiowe przeprowadza

Bardziej szczegółowo

Rodzaje kontaktu ze zwierzęciem chorym lub podejrzanym o zakażenie wirusem

Rodzaje kontaktu ze zwierzęciem chorym lub podejrzanym o zakażenie wirusem Obowiązek zgłoszenia osoby potencjalnie narażonej na wściekliznę do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku powstaje jeżeli spełnione są kryteria: 1. Osoba potencjalnie narażona na

Bardziej szczegółowo

Badania autoprzeciwciał w chorobach wątroby

Badania autoprzeciwciał w chorobach wątroby 14 DR N. MED. MAŁGORZATA KLIMCZAK-FILIPPOWICZ EUROIMMUN POLSKA Badania autoprzeciwciał w chorobach wątroby Autoimmunologiczne choroby wątroby i powiązane autoprzeciwciała Autoprzeciwciała to immunoglobuliny

Bardziej szczegółowo

Praca doktorska Ewa Wygonowska Rola badań diagnostycznych w ustaleniu czynnika wywołującego pokrzywkę przewlekłą.

Praca doktorska Ewa Wygonowska Rola badań diagnostycznych w ustaleniu czynnika wywołującego pokrzywkę przewlekłą. Praca doktorska Ewa Wygonowska Rola badań diagnostycznych w ustaleniu czynnika wywołującego pokrzywkę przewlekłą. STRESZCZENIE Wprowadzenie Pokrzywka jest to zespół chorobowy charakteryzujący się występowaniem

Bardziej szczegółowo

Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii.

Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii. 1. STRESZCZENIE Wstęp. Patologie przyczepów ścięgnistych, więzadłowych i powięzi są określane mianem entezopatii. Szczególnym rodzajem entezopatii, uważanym za objaw predylekcyjny i charakterystyczny jednej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06)

LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 614 Poz. 56 Załącznik B.45. LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska

Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska Aforyzm Hipokratesa 460-377 pne Pęcherzyki pojawiające się na powierzchni moczu świadczą o chorobie

Bardziej szczegółowo

Załącznik B.45. LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO

Załącznik B.45. LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO Załącznik B.45. LECZENIE REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW O PRZEBIEGU AGRESYWNYM (ICD-10: M 05, M 06) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO A. Kryteria kwalifikacji ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Pacjent jest kwalifikowany

Bardziej szczegółowo

STĘŻENIE CHEMOKINY CXCL13 W PŁYNIE MÓZGOWO-RDZENIOWYM CHORYCH Z NEUROBORELIOZĄ OBSERWACJE WŁASNE

STĘŻENIE CHEMOKINY CXCL13 W PŁYNIE MÓZGOWO-RDZENIOWYM CHORYCH Z NEUROBORELIOZĄ OBSERWACJE WŁASNE PRZEGL EPIDEMIOL 2015; 69: 851-855 Problemy zakażeń Lucjan Kępa, Barbara Oczko-Grzesik, Barbara Sobala-Szczygieł, Anna Boroń- Kaczmarska STĘŻENIE CHEMOKINY CXCL13 W PŁYNIE MÓZGOWO-RDZENIOWYM CHORYCH Z

Bardziej szczegółowo

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B.

Terapeutyczne Programy Zdrowotne 2008 Profilaktyka i terapia krwawień u dzieci z hemofilią A i B. Załącznik nr do zarządzenia Nr./2008/DGL Prezesa NFZ Nazwa programu: PROFILAKTYKA I TERAPIA KRWAWIEŃ U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B. ICD- 10 D 66 Dziedziczny niedobór czynnika VIII D 67 Dziedziczny niedobór

Bardziej szczegółowo

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje

Bardziej szczegółowo

Wczesna diagnostyka w reumatologii jak leczyć szybciej, skuteczniej i taniej.

Wczesna diagnostyka w reumatologii jak leczyć szybciej, skuteczniej i taniej. Wczesna diagnostyka w reumatologii jak leczyć szybciej, skuteczniej i taniej. Brygida Kwiatkowska Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher Wiek

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder

Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Efektywna kontrola chorych po leczeniu nowotworów jąder Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Efektywna kontrola ścisła obserwacja po leczeniu

Bardziej szczegółowo

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,

w kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego, 1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i

Bardziej szczegółowo

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów

Zewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów Zewnątrzwydzielnicza niewydolność Roman Lechowski Katedra Chorób Małych Zwierząt z Klinika, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie Niewystarczajace wytwarzanie enzymów trawiennych przez trzustkę

Bardziej szczegółowo

01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C

01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C 01.10 Międzynarodowy Dzień Walki z WZW typu C Problem HCV - epidemiologia Wirusowe zapalenie wątroby typu C zostało uznane przez Światową Organizację Zdrowia za jedno z największych światowych zagrożeń

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI NR 8

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI NR 8 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA DLA CZĘŚCI NR 8 1. IIFT: Mozaika: Hep-2/Wątroba(Małpa) - zestaw testowy do badania in vitro autoprzeciwciał przeciwko: jądra komórkowe(ana) w ludzkiej surowicy lub plazmie 10

Bardziej szczegółowo

Dokumentowanie zdarzenia:

Dokumentowanie zdarzenia: Obowiązek zgłoszenia osoby potencjalnie narażonej na wściekliznę do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Białymstoku powstaje jeżeli spełnione są oba kryteria: 1. Osoba potencjalnie narażona

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO

STATYSTYKI DOTYCZĄCE RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO bioprognos OncoPROSTATE Nieinwazyjne badanie krwi umożliwiające zasugerowanie diagnozy u pacjentów z podejrzeniem nowotworu złośliwego gruczołu krokowego oraz ograniczenie liczby nieadekwatnych badań diagnostycznych,

Bardziej szczegółowo

Zebrała i opracowała Maria Sałamacha

Zebrała i opracowała Maria Sałamacha BÓLE BRZUCHA Zebrała i opracowała Maria Sałamacha Ból brzucha u dzieci ma zwykle charakter czynnościowy, co oznacza, że szczegółowe badania i analizy laboratoryjne nie wykazują żadnych odchyleń, jednak

Bardziej szczegółowo

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45)

LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M 45) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 615 Poz. 27 Załącznik B.36. LECZENIE INHIBITORAMI TNF ALFA ŚWIADCZENIOBIORCÓW Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZESZTYWNIAJĄCEGO ZAPALENIA STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK) (ICD-10 M

Bardziej szczegółowo