Mieszkalnictwo i regulacje wpływające na budownictwo mieszkaniowe. w latach w świetle deklarowanej polityki

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Mieszkalnictwo i regulacje wpływające na budownictwo mieszkaniowe. w latach 1989-2012. w świetle deklarowanej polityki"

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 Mieszkalnictwo i regulacje wpływające na budownictwo mieszkaniowe w latach w świetle deklarowanej polityki i najważniejszych działań legislacyjnych 1 Reforma lat zasadnicze zmiany o charakterze ustrojowym Prace legislacyjne mające wpływ na mieszkalnictwo: 1 W przedstawionym materiale ujęto zarówno ustawy uchwalone z wniosku Rządu, jak i inne (procedowane na wniosek Prezydenta RP, posłów, Komisji Sejmowych, klubów parlamentarnych, Senatu etc.). Nie ujęto epizodycznej ustawy z dnia 5 czerwca 1997 r. o kasach oszczędnościowo-budowlanych, która choć została uchwalona nigdy nie była stosowana i po stosunkowo krótkim okresie obowiązywania została uchylona. Nie ujęto niektórych nowelizacji ustaw tylko pośrednio związanych ze sferą mieszkaniową, których pojawienie się mogło w niniejszym materiale zostać odnotowane jako znaczące dla sfery mieszkaniowej (ale których kolejne nowelizacje znaczące dla tej sfery już nie były) dotyczy to głównie ustaw z zakresu gospodarki komunalnej, zmian prawa energetycznego, zmian ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a także niektórych ustaw dotyczących finansowania obrotu nieruchomościami i finansowania inwestycji budowlanych bądź ustaw związanych z funkcjonowaniem banków lub instytucji finansowych albo z podatkami. Nie ujęto też drobnych zmian ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe. Pominięto także zmiany Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego oraz zmiany przepisów o księgach wieczystych i hipotece (także te, które dotyczą mieszkalnictwa i nieruchomości). Pominięto też ustawy szczególne dotyczące wojska i różnych służb mundurowych, w tym uprawnień mieszkaniowych poszczególnych funkcjonariuszy i ich rodzin, a także przepisy dotyczące nieruchomości rolnych Skarbu Państwa (w tym przepisy dotyczące budynków i lokali mieszkalnych) i przepisy ustawy o lasach. Nie ujęto aktów wykonawczych, choć niektóre miały lub mają duże znaczenie praktyczne. W przedstawionym materiale pominięto koniec 1991 r. i lata , gdyż działania tego okresu nie miały one wielkiego znaczenia dla reform ustrojowych i nie wprowadzały szerszych zmian systemowych w mieszkalnictwie lub budownictwie mieszkaniowym, ani nie wytworzono wtedy jakiejś szerszej koncepcji spójnej polityki państwa w tym zakresie. Pominięto więc także ustawę z dnia z 4 października 1991 r. o zmianie niektórych warunków przygotowania inwestycji budownictwa mieszkaniowego w latach (tzw. specustawę Glapińskiego), na podstawie której udzielana była pomoc finansowa państwa kandydatom z tzw. zamrażarek (czyli oczekującym na przyjęcie do spółdzielni mieszkaniowych i przydział lokalu przez spółdzielnię) albo bezpośrednio, w formie rekompensaty (po spełnieniu określonych warunków), albo w formie wsparcia dotacyjnego, wsparcia gmin w wypadku zbrojenia działek przeznaczonych dla tych kandydatów, którzy zdecydują się na ich zakup w przetargu ograniczonym, w celu samodzielnej realizacji budowy mieszkania. Zresztą ustawa ta miała charakter epizodyczny, nie powodowała żadnych zasadniczych zmian systemu wspierania mieszkalnictwa przez państwo i gminy, ani nie stanowiła fragmentu szerszej polityki mieszkaniowej państwa. Miała jedynie rozwiązać problem zobowiązań wobec osób, które latami oczekiwały w rosnących kolejkach na przydział mieszkania przez spółdzielnię mieszkaniową. 1

2 ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o uporządkowaniu stosunków kredytowych uchyliła nałożone na banki obowiązki dotyczące zapewnienia uprzywilejowań i preferencji w zakresie dostępu do kredytów, ich oprocentowania oraz warunków spłaty, na podstawie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych przeprowadzono komunalizację części mienia państwowego, w tym zasobów mieszkań czynszowych będących własnością Skarbu Państwa, ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, która wprowadziła podatek od dochodów osobistych i system jego indywidualnych rozliczeń, co z kolei umożliwiło wprowadzenie podatkowych instrumentów stymulowania inwestycji w budownictwie mieszkaniowym (ulgi budowlane i remontowe), ustawą z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w szerokim zakresie umożliwiono sprzedaż po cenach rynkowych nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa i gmin Reforma lat zmiana zasad funkcjonowania mieszkalnictwa i budownictwa oraz rynku nieruchomości Podstawy reformy: Nowy Ład Mieszkaniowy opracowany w 1992 r. Dokument ten przewidywał, że mieszkanie miało stać się towarem rynkowym, a nie jak dotychczas dobrem osobistym, należało przywrócić pełne prawa własności mieszkań i wprowadzić nieruchomości mieszkalne do obrotu rynkowego, a także należało dążyć do urynkowienia gospodarki istniejącymi zasobami mieszkaniowymi, zlikwidować czynsze regulowane i dotacje uzależnione od liczby m 2, a zastąpić je czynszami ekonomicznymi i dodatkami mieszkaniowymi wspomagającymi biedne gospodarstwa domowe. Zreformowane miały też zostać: gospodarka przestrzenna, gospodarka nieruchomościami, prawo budowlane. Stare systemy finansowania mieszkalnictwa miały zostać w przyszłości zastąpione nowymi, takimi jak kredyt hipoteczny i kredyt kontraktowy. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych miało się odbywać przede wszystkim na poziomie lokalnym, a nie w wyniku centralistycznej polityki państwa. Dokument przewidywał przygotowanie przez Rząd założeń polityki mieszkaniowej państwa oraz ich zatwierdzenie przez Sejm w drodze uchwały. W 1994 r., zanim jeszcze doszło do przyjęcia Założeń... jako podstawowego dokumentu programowego, uchwalono szereg ustaw porządkujących ówczesne stosunki w sektorze mieszkaniowym. Prace legislacyjne: ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali przywróciła i ujednoliciła zasady odrębnej własności mieszkań i współwłasności nieruchomości, przewidywała pokrywanie pełnych kosztów utrzymania nieruchomości oraz udział w dochodach z nieruchomości 2

3 wspólnej stosownie do udziału we współwłasności, jak również wprowadziła wspólnotę mieszkaniową z mocy prawa ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych, dzięki której najem stał się domeną prawa cywilnego i zlikwidowano ustalane centralnie czynsze urzędowe, wprowadzono zaś zasadę, że ustalane przez gminy czynsze regulowane stosowane są tylko w przypadkach określonych ustawą; ustawa ta nałożyła również istotne zadania na gminy, jak zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty mieszkaniowej oraz wypłatę dodatków mieszkaniowych ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zmianie ustawy - Prawo spółdzielcze oraz niektórych innych ustaw, dzięki której nastąpiło uznanie własności spółdzielczej za własność prywatną, zaś spółdzielnie uzyskały prawo budowy mieszkań na wynajem. Jednocześnie nowe rozwiązania dopuściły możliwość uzyskiwania mieszkań przez osoby prawne i umożliwiły osobom fizycznym posiadanie więcej niż jednego mieszkania własnościowego ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym, która racjonalizowała procedury decyzyjne w procesie wyznaczania terenów pod budownictwo mieszkaniowe ustawa z dnia 7 lipca 1994 Prawo budowlane, dzięki której usprawniono i ujednolicono procedury postępowania w procesie inwestycyjno-budowlanym, ograniczono samowole budowlane oraz stworzono warunki do podnoszenia standardów w budownictwie ustawa z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe, która dała możliwość przekazania budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe gminom lub spółdzielniom mieszkaniowym ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw, która była próbą kompleksowej ustawowej regulacji kwestii pomocy państwa w spłacie tzw. starych kredytów mieszkaniowych, poprzez wprowadzenie normatywu spłaty kredytu oraz stworzenie rozbudowanego systemu zachęt do szybszej spłaty kredytu ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, która dała podstawy organizacyjne działalności kas mieszkaniowych oraz społecznego budownictwa czynszowego w formule towarzystw budownictwa społecznego oraz powołała do życia Krajowy Fundusz Mieszkaniowy ustawa z dnia 1 marca 1996 r. o udzielaniu dotacji z budżetu państwa na przygotowanie gruntów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe, o 3

4 charakterze przejściowym, mająca zastosowanie do gmin, których rady gmin podjęły uchwałę o ustaleniu wielkości gruntów przeznaczonych na zaspokojenie przez spółdzielnie mieszkaniowe, które złożyły d zarządy gminy do dnia 31 sierpnia 1997 r. wnioski o sprzedaż lub oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, potrzeb kandydatów do spółdzielni mieszkaniowych, objętych listami prowadzonymi przez wojewodów lub zarejestrowanych w spółdzielniach mieszkaniowych spełniających warunki określone w tej ustawie ustawa z dnia 1 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw, która przyniosła korzystne zmiany w zakresie warunków kredytowania inwestorów społecznego budownictwa czynszowego ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, która poza kompleksowym uregulowaniem spraw związanych z władaniem i obrotem nieruchomościami, zawierała wiele korzystnych rozwiązań w zakresie możliwości pozyskiwania udostępniania przez gminy nieruchomości na cele mieszkaniowe (wprowadzała też 3 regulowane zawody nieruchomościowe) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych, ustalającą podstawy organizacyjne funkcjonowania wyspecjalizowanych instytucji finansowych banków hipotecznych oraz zasady emisji instrumentu ich refinansowania na rynku kapitałowym listu zastawnego ustawa z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności, dotycząca przede wszystkim nieruchomości o funkcjach mieszkalnych (zastąpiona w 2005 r. inną ustawą) projekt ustawy o rewitalizacji, który jednak nie zdążył być przedmiotem dalszych prac legislacyjnych wprowadzenie ulg podatkowych - trwałym elementem prowadzonej polityki mieszkaniowej był stosowany niemal od początku dekady lat 90-tych rozbudowany system zwolnień i ulg podatkowych, co dotyczyło zarówno podatków bezpośrednich jak i pośrednich; osoby fizyczne mogły odliczać pierwotnie od dochodu a następnie od podatku różnego rodzaju inwestycje mieszkaniowe związane z zaspokajaniem własnych potrzeb mieszkaniowych, przy czym do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych trafiły również rozwiązania adresowane do osób remontujących własne lokale i budynki lub budujące na wynajem, a z podatku tego zwolniony był obrót mieszkaniami związany z zaspokajaniem własnych potrzeb, ponadto w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano zwolnienia z podatku dochodów gestorów budynków mieszkalnych, jeśli są one przeznaczane na utrzymanie budynków, a także stosowano preferencyjne stawki VAT w odniesieniu do budownictwa mieszkaniowego na podstawie 4

5 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (stosowane do roku 2005) Kontynuacja, korekty i poszerzenie reformy w latach Podstawy reform: Średniookresowa strategia sektorowa: gospodarka przestrzenna, nieruchomości, budownictwo mieszkaniowe (przyjęta kierunkowo przez KERM 29 czerwca 1998 r.) W strategii tej wskazano kierunki działań państwa w tworzeniu warunków do harmonijnego rozwoju przestrzennego, efektywnego i bezpiecznego inwestowania w nieruchomości na warunkach rynkowych oraz tworzenia systemów wspomagania mieszkalnictwa przez państwo, z uwzględnieniem stopnia zamożności rodzin. Tworzenie warunków do harmonijnego rozwoju przestrzennego obejmowało: - reformę systemu zagospodarowania przestrzennego - reformę zasad koordynacji rozwoju podstawowej infrastruktury technicznej - politykę rozwoju spolaryzowanego - system tworzenia zasobów gruntów na cele publiczne Tworzenie przez państwo warunków- do efektywnego i bezpiecznego inwestowania w nieruchomości w warunkach rynkowych obejmowało: - uporządkowanie stosunków własnościowych - zwiększenie bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami - przyspieszenia kształtowania mechanizmów rynkowych w gospodarce zasobami mieszkaniowymi - uprawnienie procesu urbanistyczno-budowlanego - przyspieszenia kształtowania rynkowych mechanizmów finansowania mieszkalnictwa i infrastruktury technicznej Część dotycząca mieszkalnictwa znalazła rozwinięcie w założeniach polityki mieszkaniowej państwa na lata Całość strategii zawierała w pierwotnej wersji ponad 80 zadań, z których większość została zrealizowana. Założenia polityki mieszkaniowej państwa na lata (przyjęte przez Radę Ministrów 13 lipca 1999 r.) W założeniach tych określono obszary oddziaływania Państwa na sektor mieszkaniowy, niezbędne nakłady budżetowe i spodziewane efekty, a także programy szczegółowe, dotyczące istniejących zasobów mieszkaniowych, wspierania nowego budownictwa czynszowego, udostępniania gruntów pod budowę, wspierania nowego budownictwa własnościowego, wspierania budownictwa w sytuacjach nadzwyczajnych i rozwiązania niektórych problemów finansowych. Ustalono też następujące priorytety nowych założeń polityki mieszkaniowej państwa: 5

6 - tworzenie warunków do zwiększenia podaży i obniżenia kosztów realizacji mieszkań - poprawa gospodarowania istniejącymi zasobami mieszkaniowymi (w tym wprowadzenie ekonomicznych czynszów oraz możliwości nadrabiania zaległości remontowych i obniżenia kosztów utrzymania mieszkań) - wzrost sektora mieszkań czynszowych Prace legislacyjne: ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych oraz uchwalona przez Sejm w dniu 21 czerwca 2001r. nowelizacja tej ustawy, wprowadzały finansowe wsparcie, poprzez system premii termomodernizacyjnych, właścicieli i zarządców budynków mieszkalnych, realizujących przedsięwzięcia zmniejszające zużycie energii na ogrzewanie budynków i przygotowanie ciepłej wody użytkowej ustawa z dnia 8 lipca 1999 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na usuwanie skutków powodzi uregulowała zasady stosowania dopłat do oprocentowania kredytów udzielanych przez banki na usuwanie skutków powodzi, które miały miejsce począwszy od 1997r.; nowelizacja tej ustawy z sierpnia 2001 r. rozszerzyła możliwości zaciągania kredytów na cele mieszkaniowe, a kredytami tymi można było odtąd objąć remont lub odtworzenie lokali i budynków mieszkalnych zniszczonych w wyniku osuwisk ziemnych i huraganów, można je też było przeznaczyć na zakup lokalu lub budynku mieszkalnego ustawa z dnia 4 listopada 1999 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o zmianie niektórych ustaw oraz ustawa z dnia 3 lutego 2001r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, zawierająca przepisy: - ułatwiające dostęp do tanich kredytów udzielanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego na społeczne budownictwo czynszowe - umożliwiające wynajmowanie lokali mieszkalnych w zasobach TBS-ów osobom posiadającym tytuł prawny do lokalu, jeżeli zmiana miejsca zamieszkania jest związana z podjęciem pacy w pobliżu miejscowości, w której znajdują się zasoby towarzystwa - umożliwiające zaciąganie tanich, preferencyjnych kredytów na zbrojenie terenu pod wszelkiego rodzaju budownictwo mieszkaniowe nowy instrument wspierania budownictwa mieszkaniowego, zastępujący dotychczasowe, mniej efektywne, dotacje dla gmin 6

7 - umożliwiające finansowanie Krajowego Funduszu Mieszkaniowego także środkami pozabudżetowymi z rynku finansowego ustawa z dnia 16 grudnia 1999 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw oraz dwa rozporządzenia wykonawcze do ustawy wprowadziły bardzo korzystne zmiany ułatwiające spółdzielcom spłatę kredytów starego portfela (wprowadzone wówczas preferencje kontynuowane były w następnych okresach, co wymagało też kolejnych zmian ustawy) ustawa z dnia 7 stycznia 2000 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami, wprowadzająca zmiany zasad pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości publicznych oraz zasady wydzielania działek budowlanych, umożliwiające właściwe korzystanie z budynków przez wspólnoty mieszkaniowe, a także wprowadzająca zasady wywłaszczania nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym z uwzględnieniem problematyki dróg publicznych przy podziałach nieruchomości, a także uregulowano odszkodowania za drogi publiczne przejęte z dniem 1 stycznia 1999 r. na własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego (ustalono też wynagrodzenie dla powiatów za zarządzanie nieruchomościami Skarbu Państwa oraz stworzono warunki do profesjonalnej obsługi rynku nieruchomości) ustawa z dnia 16 marca 2000 r. o zmianie ustawy o własności lokali oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o własności lokali zawierająca przepisy usuwające dotychczasowe wątpliwości w zakresie stosowania jej przepisów oraz usprawniające funkcjonowanie wspólnot mieszkaniowych ustawa z dnia 13 lipca 2000 r. o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, zawierająca uregulowania dotyczące lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych (tzw. hipermarketów) ustawa z dnia 14 kwietnia 2000 r. o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe, zawierająca przepisy umożliwiające nieodpłatne przekazywanie budynków mieszkalnych gminom i spółdzielniom, do których przystąpią najemcy przekazywanych mieszkań ustawa z dnia 26 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne, w której, w odniesieniu do spraw z zakresu gospodarki komunalnej, wprowadzono zmiany dotyczące ustalania opłat za przyłączenie do sieci, zasad rozliczeń za ciepło, zasad koncesjonowania działalności przedsiębiorstw energetycznych i udziału opłaty stałej w kosztach dostawy ciepła (dotyczyły one także budynków mieszkalnych i odbiorców w lokalach) ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. o objęciu poręczeniami Skarbu Państwa spłaty niektórych kredytów mieszkaniowych, w której zawarta została również zmiana ustawy 7

8 z 30 listopada 1995r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz zmianie niektórych ustaw, mająca na celu rozwiązanie problemu tzw. starego portfela kredytów mieszkaniowych ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, wprowadzająca reformę spółdzielczości mieszkaniowej i umożliwiająca spółdzielcom nabycie własności mieszkań (uniemożliwiająca też ustanawianie nowych praw własnościowych) ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa, umożliwiająca lokatorom nabywanie mieszkań zakładowych na korzystnych warunkach: jej nowelizacja z sierpnia 2001 r. rozszerzyła katalog sytuacji uprawniających do preferencji w nabyciu lokalu oraz definitywnie wyjaśniła wątpliwości co do jej zastosowania w stosunku do zbywców będących w likwidacji bądź w upadłości oraz do Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budowlanych oraz urbanistów, regulująca zasady wykonywania zawodu architekta, inżyniera budowlanego oraz urbanisty i przekazująca sprawy nadawania uprawnień zawodowych do projektowania urbanistycznego samorządowi zawodowemu urbanistów ustawa z dnia 7 czerwca r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, dostosowująca polskie prawo do dyrektyw Unii Europejskiej z obszaru Środowisko i regulująca też zasady ustalania taryf oraz rozliczeń za wodę i ścieki (dotyczyły one także budynków mieszkalnych i odbiorców w lokalach) ustawa z dnia 26 kwietnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na własne mieszkanie, przewidująca pomoc państwa polegającą na dopłatach do odsetek naliczanych kredytobiorcy od kredytu udzielonego na okres 20 lat przez bank komercyjny na zakup lub budowę mieszkania, domu, a także na adaptację lub przebudowę mającą na celu uzyskanie mieszkania ustawa z dnia 26 kwietnia 2001r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na remonty budynków mieszkalnych, przewidująca stosowanie dopłat z budżetu państwa do oprocentowania kredytów na remonty budynków mieszkalnych ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, wprowadzająca powszechne zasady ochrony praw lokatorów (m.in. przed nadmiernym podwyższeniem czynszu oraz przed nieuzasadnionymi zmianami albo wypowiedzeniami umowy) i likwidująca czynsz 8

9 regulowany oraz wprowadzająca zmiany w zakresie mieszkaniowych zadań gmin i nakładająca na gminy nowe obowiązku w zakresie gospodarowania mieszkaniowymi zasobami gmin ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych, zawierająca nowe, korzystniejsze dla gospodarstw domowych kryteria przyznawania dodatków, przewidująca również, że zakres pomocy państwa w finansowaniu wypłat dodatków mieszkaniowych przez gminy będzie uzależniony od racjonalności prowadzonej przez nie polityki czynszowej (prowadzenie takiej polityki nie było jednak początkowo możliwe ze względu na praktyczne zamrożenie podwyżek czynszów ustawą o ochronie praw lokatorów) Ustawy o dodatkach mieszkaniowych i o ochronie praw lokatorów zastąpiły wcześniej obowiązującą ustawę o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. ustawa z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości (zastąpiona w 2005 r. inną ustawą) Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju przyjęta przez Sejm w dniu 26 lipca 2011 r. ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw przy pomocy której dokonano nowelizacji przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach; uporządkowano w ten sposób obowiązki gmin i prywatnych właścicieli nieruchomości w zakresie utrzymania czystości i selekcji odpadów komunalnych oraz sprecyzowano zasady udzielania zezwoleń i przeprowadzania procesu usuwania odpadów komunalnych. Ustawa implementowała przepisy dyrektyw UE w zakresie obszaru negocjacyjnego Środowisko, ustawa z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu ograniczenie stosowania podatkowych ulg remontowej i budowlanej (zastąpienie odliczania od podstawy opodatkowania odliczaniem od dochodu) projekt ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nad którą do września 2001r. prowadzone były prace w podkomisji sejmowej; projekt regulował kompleksowo problematykę planowania przestrzennego oraz wprowadzał szereg bardzo istotnych zmian w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów, tworząc gminom 9

10 lepsze warunki do realizacji ich zadań, w tym także dotyczących rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Niestety projekt nie został uchwalony do końca kadencji Sejmu projekt ustawy o domach socjalnych, zawierał propozycje pomocy finansowej polegającej na udzielaniu z budżetu państwa dotacji na budowę, adaptację i utrzymanie obiektów przeznaczonych dla osób trwale lub chwilowo bezdomnych; projekt został skierowany do Sejmu, niestety nie został uchwalony do końca kadencji projekt ustawy o otwartych funduszach nieruchomości, która miała umożliwić tworzenie i prowadzenie działalności przez nowy rodzaj otwartych funduszy inwestycyjnych, mających prawo lokować zgromadzone przez inwestorów środki bezpośrednio na rynku nieruchomości; projekt ten w związku z zakończeniem kadencji nie zdążył być przedmiotem dalszych prac legislacyjnych Podjęcie prac nad projektami ustaw: - o programach rewitalizacji - o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, której przedmiotem były usprawnienia w procedurze planistycznej i administracyjnej oraz rozwiązanie problemu ważności miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego opracowanie rządowego programu rozwoju systemu katastralnego Działania w latach Podstawa działań: Strategia Gospodarcza Rządu SLD UP PSL Przedsiębiorczość Rozwój Praca, styczeń 2002 r. W strategii tej nie zajmowano się szerzej mieszkalnictwem, rozwojem przestrzennym ani rynkiem nieruchomości. Niektóre działania mające związek z tymi dziedzinami wskazano w ramach rozwoju rynków finansowych oraz przekształceń finansowych i prywatyzacji. W obrębie części poświęconej programowi Infrastruktura klucz do rozwoju zapowiedziano takie działania dotyczące mieszkalnictwa jak: - uruchomienie mechanizmów przyspieszania skali i tempa budownictwa mieszkaniowego, głównie poprzez uruchomienie programu taniego i dostępnego kredytowania budowy mieszkań ponad 20 letnim kredytem o stałej stopie procentowej (co wymagać miało emisji przez Bank Gospodarstwa Krajowego obligacji gwarantowanych przez Skarb Państwa) - udrożnienie systemu kredytowania przez BGK towarzystw budownictwa społecznego dzięki dopływowi środków finansowych z obligacji emitowanych przez BGK - uproszczenie procedur uzyskiwania pozwoleń na budowę i ograniczenie możliwości nieuzasadnionych odwołań w procesie przygotowania inwestycji 10

11 Zapowiedziano nowelizacje ustaw o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, o w i zagospodarowaniu przestrzennym oraz o poręczeniach i gwarancjach Skarbu Państwa. Prace legislacyjne: uchylenie w grudniu 2001 r. ustaw: - z dnia 26 kwietnia 2001r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na własne mieszkanie - z dnia 26 kwietnia 2001 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów udzielanych na remonty budynków mieszkalnych ustawa z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów o stałej stopie procentowej, wprowadzająca kredyty o stałej stopie procentowej dla osób fizycznych zaspokajających swoje potrzeby mieszkaniowe na rynku pierwotnym oraz dla osób fizycznych i prawnych, a także wspólnot mieszkaniowych na remonty budynków mieszkalnych lub na remonty lokali mieszkalnych w budynkach wielomieszkaniowych; ustawa ta wprowadziła też ulokowany w BGK Fundusz Dopłat i uregulowała zasady jego działania nowelizacja z 2002 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, która oprócz zmian mniej istotnych przywracała możliwość ustanawiania nowych spółdzielczych praw własnościowych zmiany (w 2002 i 2004 r.) ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych, oprócz drobnych zmian wycofano w 2002 r. finansowanie wypłat dodatków z budżetu państwa nowelizacje w 2002, 2003 i w 2004 r. ustawy z dnia 21 czerwca 001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, wprowadzająca różne zmiany mające ograniczone znaczenie i poprawiające przepisy dotychczasowe, a także wprowadzenie zmian w k.p.c. uniemożliwiających dokonywanie eksmisji na bruk ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (zstępująca ustawę z 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym), która mimo licznych zmian nie wprowadziła zasadniczej reformy systemu dotychczasowego, i która była zmieniana w 2004 i 2005 r. ustawa z dnia 12 grudnia 2003 r. o Funduszu Rozwoju Inwestycji Komunalnych, określająca zasady wspierania rozwoju regionalnego poprzez udzielanie preferencyjnych kredytów na przygotowanie przez gminy oraz ich związki, zwane dalej "inwestorami", projektów inwestycji komunalnych przewidzianych do współfinansowania z funduszy 11

12 Unii Europejskiej, a także określająca zasady działania Komunalnych Funduszu Inwestycji nowelizacje w 2002 i w 2004 r. ustawy o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, które nie wprowadzały zasadniczych zmian systemu nowelizacje w 2002, 2003 i 2004 r. ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oprócz różnych zmian związanych z rynkowymi formami finansowania KFM i innych drobnych zmian następowało sukcesywne ograniczanie kredytu kontraktowego oraz ograniczanie możliwości uzyskania kredytu ze środków KFM przy jednoczesnym zwiększeniu liczby tytułów umożliwiających uzyskanie dofinansowania z tego Funduszu, ponadto dopuszczono partycypację najemców w kosztach wybudowania mieszkania przez towarzystwo budownictwa społecznego i usunięto przepisy umożliwiające funkcjonowanie Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast ustawa z 12 grudnia 2003 r. o zaliczaniu na poczet ceny sprzedaży albo opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami państwa polskiego nowelizacja w 2003 r. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz zmiany tej ustawy w 2004 i 2005 r. uzupełniające oraz poprawiające dotychczasowe przepisy nowelizacje w 2002 i 2004 r. ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, nie zmieniające systemu lecz umożliwiające stosowania preferencji w spłatach w kolejnych okresach zmiany w 2003, 2004 i 2005 r. ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, poprawiające i przepisy dotychczasowe zmiany w 2004 r. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, dostosowujące przepisy tej ustawy do innych przepisów i poprawiające przepisy dotychczasowe nowelizacja w 2004 r. ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, wprowadzająca jeden nowy artykuł dotyczący użytkowania wieczystego likwidacja w 2004 r. od 2006 r. ulg remontowej i budowlanej w podatku dochodowym o osób fizycznych oraz podniesienie stawek podatku VAT na materiały budowlane i mieszkania przy jednoczesnym utrzymaniu niższej (7%) stawki podatku VAT na mieszkania wybudowane w ramach polityki społecznej 12

13 ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości ustawą tą wprowadzono zmiany ustaw: o lasach, o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe", o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa oraz przepisy dotyczące nabywania byłych tzw. mieszkań zakładowych przez ich najemców (którzy dotychczas w wyniku zmian właścicieli mieszkań pozbawieni byli preferencji w nabyciu wynajmowanych mieszkań) ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości, zmieniana też w 2007 r.) uchylała 2 ustawy wcześniejsze: ustawę z dnia 4 września 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobom fizycznym w prawo własności oraz ustawę z dnia 26 lipca 2001 r. o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości. Poprawiała dotychczasowe niekonstytucyjne rozwiązania i poszerzała zakres oszczeń o przekształcenie użytkowania wieczystego we własność ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, zmieniana następnie w 2007 i 2009 r., umożliwiająca zwrot przez budżet państwa osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części: zwrot dotyczył wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7 %, a od dnia 1 maja 2004 r. są opodatkowane podatkiem VAT w wysokości 22% Działania w latach Podstawa działań: Strategia długofalowego rozwoju sektora mieszkaniowego na lata W strategii tej wskazano 6 priorytetów. Priorytet 1: Tworzenie przyjaznego środowiska prawno-instytucjonalnego dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego i systemów jego finansowania, poprzez: - poprawę dostępności gruntów pod budownictwo mieszkaniowe - zmniejszenie czasochłonności i dolegliwości procedur administracyjnych towarzyszących procesowi inwestycyjnemu w budownictwie mieszkaniowym - optymalizacje instytucjonalna, prawna i finansowa funkcjonowania rynku nieruchomości i rynku finansowania mieszkalnictwa - podniesienie standardu budownictwa mieszkaniowego jakości przestrzeni Priorytet 2: Likwidacja barier dla ruchu mieszkaniowego, poprzez: 13

14 - rozwój zasobu mieszkań na wynajem realizowanych przez sektor prywatny i non profit - pobudzenie ruchu mieszkaniowego w istniejącym zasobie mieszkaniowym (migracje w obrębie lokalizacji i miedzy lokalizacjami) - restrukturyzacje zasobów komunalnych, zakładowych i służbowych (przywrócenie im pierwotnej i właściwej funkcji) Priorytet 3: Poprawa stanu technicznego i standardu wyposażenia zasobów mieszkaniowych, poprzez: - urealnienie opłat czynszowych połączone z racjonalizacja systemu osłonowego (dodatki mieszkaniowe) - wsparcie finansowe gestorów zasobów w remontach i modernizacji budynków mieszkalnych i poprawy ich otoczenia - stworzenie ram instytucjonalnych i prawnych dla usprawnienia procesów rewitalizacyjnych - kreowanie środowiska prawno-instytucjonalnego dla zrównoważonego rozwoju sektora mieszkaniowego Priorytet 4: Promocja inwestycji we własne mieszkanie (szczególnie pierwsze), poprzez: - wsparcie finansowe gospodarstw domowych w uzyskaniu własnego mieszkania - zwiększenie bezpieczeństwa transakcji na pierwotnym rynku mieszkaniowym Priorytet 5: Zapewnienie właściwego poziomu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób starszych i osób niepełnosprawnych, poprzez: - dostosowanie istniejącego zasobu mieszkaniowego i jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych i starszych - stworzenie możliwości bezpiecznej konwersji dorobku życiowego w formie mieszkania na stałe i pewne źródło dochodu w wieku emerytalnym Priorytet 6: Zapobieganie wykluczeniu społecznemu w aspekcie mieszkaniowym, poprzez: - tworzenie odpowiedniego zasobu lokali socjalnych dla eksmitowanych i zagrożonych eksmisja - zapobieganie bezdomności i reintegracje osób bezdomnych Prace legislacyjne: zmiany w 2006, 2007 i 2008 r. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami uzupełniające oraz poprawiające dotychczasowe przepisy ustawa z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania, zmieniana w 2007 r., wprowadzająca możliwość dofinansowania z Funduszu Dopłat spłaty odsetek od kredytów mieszkaniowych udzielanych osobom spełniającym określone w ustawie warunki (kredyty te udzielane były jako program nazwany Rodzina na swoim ); ustawa tą wprowadzono też odpowiedni zmiany w 14

15 ustawie z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, zmieniana w 2007 r., umożliwiająca udzielanie na te cele dofinansowania z Funduszu Dopłat gminom, związkom międzygminnym, organizacjom pożytku publicznego i powiatom oraz umożliwiająca budowanie mieszkań przeznaczonych na lokale socjalne przez towarzystwa budownictwa społecznego zmiany w 2006, 2007 i 2008 r. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, dostosowujące przepisy tej ustawy do innych przepisów i poprawiające przepisy dotychczasowe zmiany w 2006, 2007 i 2008 r. ustawy z dnia z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym poprawiające stosowanie przepisów dotychczasowych i uzupełniające te przepisy zmiany w 2006 i 2007 r. ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, przedłużające stosowanie preferencyjnych warunków spłaty zmiany w 2006 i 2008 r. ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego dotyczyły kilku szczegółowych kwestii zmiany w 2006 r. ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych nowelizacja w 2006 r ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, która przede wszystkim wprowadziła nowe zasady podwyższania czynszu (od tej pory podwyżki powodujące, że roczny czynsz przekracza 4% wartości odtworzeniowej lokalu muszą być uzasadnione i podlegają kontroli sądowej) nowelizacja w 2005 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych dostosowywała niektóre przepisy do wyroków Trybunału Konstytucyjnego oraz nowelizacja tej ustawy w 2007 r., która ponownie uniemożliwiała (z pewnymi wyjątkami) ustanawianie nowych spółdzielczych praw własnościowych oraz wprowadzała wiele różnych zmian, często niejasnych i utrudniających stosowanie przepisów ustawy oraz w większości niezgodnych z Konstytucją RP ustawa z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego 15

16 nowelizowana w 2008 r., mająca na celu doprowadzenie do tego, że zostaną ujawnione w księgach wieczystych prawa własności Skarbu Państwa i j.s.t. do nieruchomości przejętych na własność państwa w różnych latach na podstawie wielu różnych aktów prawnych wprowadzono możliwość dofinansowania z funduszy Unii Europejskiej realizacji lokalnych programów rewitalizacji W latach coraz większą rolę w finansowaniu nabywania i budowy mieszkań odgrywały banki udzielające długookresowych i stosunkowo nisko oprocentowanych kredytów mieszkaniowych i innych kredytów hipotecznych w wyniku czego kredyt taki stał się dostępny dla każdej osoby o średnich dochodach. Spowodowało to m.in. stały wzrost rozmiarów budownictwa mieszkaniowego, ale w sferze finansowej doprowadzić mogło do pojawienia się zbyt dużego ryzyka niespłacalności kredytów udzielanych osobom o dość niskiej zdolności kredytowej. Działania w latach Podstawa działań: Program wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 r., przyjęty przez Rząd 30 listopada 2010 r. W dokumencie tym sformułowano następujące cele polityki mieszkaniowej: - likwidacja deficytów ilościowych w segmencie lokali socjalnych i mieszkań przeznaczonych dla osób wymagających innej społecznej pomocy mieszkaniowej - wprowadzenie efektywnych form podaży mieszkań dostępnych cenowo w segmencie mieszkań na wynajem oraz budownictwie własnościowym - eliminacja podstawowych ryzyk związanych z rozwojem prywatnego budownictwa mieszkań na wynajem - obniżenie kosztów budowy mieszkań i racjonalizacja przestrzennofunkcjonalna nowych zasobów mieszkalnych poprzez stworzenie odpowiedniego zasobu uzbrojonych gruntów pod budownictwo mieszkaniowe - likwidacja luki remontowej - ograniczenie zapotrzebowania na energię w sektorze mieszkaniowym - racjonalizacja zasad gospodarowania publicznym zasobem mieszkaniowym oraz zasobami towarzystw budownictwa społecznego Jako podstawowe kierunki działań wskazano: - precyzyjna w adresowaniu segmentacja instrumentów finansowego wsparcia mieszkalnictwa - instrumenty wsparcia spójne z funkcją i zadaniami samorządów terytorialnych 16

17 Prace legislacyjne: - koncentracja środków budżetowych na obszarach priorytetowych społecznie z punktu widzenia wspomagającej rynek funkcji władz publicznych, tj. podstawowych segmentach (budownictwo socjalne) i obszarach problemowych (utrzymanie zasobu) - prymat czasowy koniecznych działań eliminujących bariery prawne, ograniczające efektywność pomocy państwa, lub zapewnienie, w ramach konstrukcji danego instrumentu finansowania i towarzyszących rozwiązań regulacyjnych, selektywnej eliminacji takich barier - wieloletnie podstawy finansowania zapewnienie koniecznych środków w ramach budżetu zadaniowego - zmiana struktury wydatków budżetowych, skoncentrowana na zakończeniu procesu realizacji zobowiązań historycznych oraz znaczącym zwiększeniu środków finansujących programy interwencyjne - uelastycznienie zasad najmu w mieszkaniowym zasobie gmin i zasobach towarzystw budownictwa społecznego, z jednoczesną racjonalizacją polityki czynszowej i zasad wypłacania dodatków mieszkaniowych - wprowadzenie rozwiązań umożliwiających kontynuowanie społecznego budownictwa czynszowego ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów uchylająca ustawę o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych, określająca zasady finansowania ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów części kosztów przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych, przy czym za przedsięwzięcia remontowe uznająca tylko przedsięwzięcia związane z termomodernizacją, których przedmiotem jest remont budynków wielorodzinnych, wymiana w budynkach wielorodzinnych okien lub remont balkonów, nawet jeśli służą one do wyłącznego użytku właścicieli lokali, przebudowa budynków wielorodzinnych, w wyniku której następuje ich ulepszenie, lub wyposażenie budynków wielorodzinnych w instalacje i urządzenia wymagane dla oddawanych do użytkowania budynków mieszkalnych, zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi; wsparcie ma formę premii termomodernizacyjnej lub premii remontowej, albo premii kompensacyjnej, które stanowią określony w ustawie odsetek od kwoty kredytu zaciąganego na termomodernizację lub remont; zmieniana w 2009, 2010 i 2011 r., przy czym zmiany nie modyfikowały systemu w istotny sposób nowelizacje w 2009 i 2011 r. ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego pierwsza oprócz drobnych zmian likwidowała Krajowy Fundusz Mieszkaniowy i wprowadzała w zamian przepisy mówiące iż BGK udzielał teraz z własnych środków preferencyjnych kredytów w ramach tzw. programów rządowych popierania budownictwa mieszkaniowego, druga umożliwiała 17

18 sprzedaż przez towarzystwa budownictwa społecznego mieszkań wybudowanych przy użyciu kredytu ze środków z KFM zmiany w 2008, 2009, 2010 i 2011 r. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, dostosowujące przepisy tej ustawy do innych przepisów oraz uzupełniające i poprawiające przepisy dotychczasowe zmiany w 2009 i w 2011 r. ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości poszerzające możliwości żądania dokonania takiego przekształcenia nowelizacje w 2009, 2011 i w 2012 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych pierwsza i trzecia dostosowująca przepisy do wyroków Trybunału Konstytucyjnego, a druga mająca na celu umożliwienie zbywania mieszkań wybudowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe z udziałem kredytu ze środków KFM zmiany w 2010 i 2011 r. ustawy z dnia z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym poprawiające stosowanie przepisów dotychczasowych i uzupełniające te przepisy zmiany w 2009, 2010 i 2011 r. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami uzupełniające oraz poprawiające dotychczasowe przepisy nowelizacje w 2009 i w 2011 r. ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego - pierwsza wprowadziła dodatkowo tzw. najem okazjonalny (dostępny osobom fizycznym, które chwilowo nie korzystają ze swoich mieszkań), a druga przepisy dotyczące pomieszczeń tymczasowych, które odtąd mają być wynajmowane na czas od 1 do 6miesięcy oraz wprowadziła zadania gminy w zakresie dostarczania takich pomieszczeń oraz regulowania zasad najmu w tych pomieszczeniach zmiany w 2009 i 2010 r. ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, przedłużające stosowanie preferencyjnych warunków spłaty i dostosowujące przepisy ustawy do innych nowelizacja w 2009 r. ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych poszerzająca nieco możliwości udzielania dofinansowania z Funduszu Dopłat ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami, wprowadzająca obowiązek sporządzania świadectw energetycznych budynków 18

19 ustawa z dnia 2 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych nowelizacja w 2011 r. ustawy z dnia 8 września 2006 r. ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania oraz niektórych innych ustaw, którą umożliwiono uzyskanie wsparcia także przez osoby samotne i zmieniono tytuł ustawy na ustawa o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania, a także dokonano wielu innych zmian, a przede wszystkim ograniczono możliwość składania wniosków do końca 2012 r. nowelizacja w 2012 r. ustawy z dnia 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego nowelizowana w 2008 r., przedłużająca terminy prowadzenia niektórych prac i nakazująca ich niezbędne uzupełnienie Od 2008 r. rozpoczęty w USA kryzys na rynkach finansowych stawał się coraz bardziej odczuwalny w Polsce, więc z jednej strony KNF wydawała rekomendacje ograniczające dostępność do kredytów mieszkaniowych (i innych kredytów hipotecznych), a z drugiej dostępność ta zaczęła spadać w wyniku dokonywanych przez banki zaostrzonych ocen zdolności potencjalnych kredytobiorców do spłaty kredytu, a następnie w wyniku pogarszania się koniunktury gospodarczej i spadku cen na rynku nieruchomości. Spowodowało to m.in. wyraźnie widoczną w ostatnich latach tendencję spadku rozmiarów budownictwa mieszkaniowego (chociaż w roku 2012 obserwuje się już wzrost w stosunku do roku poprzedniego). Tendencji tej nie mogły zapobiec działania państwa, które wszak wcześniej w dużej mierze wycofało się z finansowego wpierania mieszkalnictwa i budownictwa mieszkaniowego, a w dobie kryzysu zmuszone było raczej szukać oszczędności (co nie sprzyjało mobilizowaniu dodatkowych środków na te cele). Uwagi dodatkowe 1. Z przedstawionego wykazu prac legislacyjnych wynika, że po okresach zasadniczych przemian ustrojowych (w latach ) i reform mieszkaniowych oraz reform dotyczących gospodarki nieruchomościami, gospodarki przestrzennej, przepisów budowlanych i finansowania mieszkalnictwa (przypadających na lata ), kiedy to uporano się ze spuścizną lat gospodarki centralnie sterowanej, wdrożono nowe rozwiązania właściwe dla gospodarki rynkowej i zapoczątkowano funkcjonowanie wielu nowych instytucji uruchamiając jednocześnie nowe mechanizmy finansowania mieszkalnictwa i budownictwa mieszkaniowego ze środków publicznych, nastąpiło sukcesywne odchodzenie od interwencji państwa (zwłaszcza finansowej) i zastępowanie finansowania budżetowego finansowaniem rynkowym (w formie kredytów udzielanych przez banki komercyjne i BGK, ewentualnie w ograniczonym stopniu wspieranych przez państwo). Znajduje to 19

20 odzwierciedlenie w politykach kolejnych rządów, które coraz mniejszą wagę przywiązują do spraw mieszkaniowych (co widać też w malejącym zakresie prac legislacyjnych) i sukcesywnie wycofują lub ograniczają programy finansowego wsparcia, przy czym każdy rząd wskazuje jednak na potrzebę stałego kontrolowania przepisów wpływających na sprawność realizacji inwestycji i rynek nieruchomości i ewentualnie wskazuje także na potrzeby w zakresie deregulacji i znoszenia barier administracyjnych utrudniających inwestowanie (co jednak w praktyce nigdy w znaczący sposób nie następuje). 2. W zasadzie nie ma obecnie jednego miarodajnego wskaźnika pozwalającego ocenić skuteczność mieszkaniowej polityki kolejnych rządów. Przestała być takim wskaźnikiem liczba budowanych mieszkań, która odzwierciedlała skuteczność polityki państwa jedynie do 2001 r., gdyż później wskaźnik ten zależał w większym stopniu od sytuacji na rynku i dostępności komercyjnych kredytów niż od mieszkaniowej polityki państwa, a dodatkowo mógł być zniekształcony przez działania w rodzaju zaliczenia części mieszkań pozostających od lat oficjalnie w budowie do mieszkań, których budowę zakończono (co w danym roku powodować mogło znaczny wzrost efektów budownictwa mieszkaniowego). Dlatego przedstawione niżej efekty budownictwa mieszkaniowego w latach należy oceniać biorąc pod uwagę powyższe uwagi. Efekty budownictwa mieszkaniowego w latach Nie jest też dziś całkiem miarodajnym wskaźnikiem liczba gospodarstw domowych niemających samodzielnego mieszkania, która w końcu lat 90. ubiegłego stulecia często utożsamiana była z wielkością potrzeb mieszkaniowych i oceniana była wówczas (w zależności od źródeł) na 1-1,5 mln z opcją przyszłościową do 2 mln, a obecnie, mimo wybudowania ponad 1 mln mieszkań także jest oceniana na ok. 1-1,5 mln (z opcją o 2 mln) głównie z powodu wzrostu liczby jednoosobowych gospodarstw domowych w porównaniu do liczby gospodarstw domowych o większej liczebności, ale też dlatego, że część nowych mieszkań lub domów należy do osób, które już wcześniej miały zaspokojone potrzeby mieszkaniowe. 20

21 4. Z analizy innych danych (m.in. dochodów różnych grup gospodarstw domowych, warunków mieszkaniowych różnych grup ludności, kosztów zamieszkania w różnych regionach i miastach oraz cen mieszkań) wynika, że obecnie niezaspokojone potrzeby mieszkaniowe mają głównie gospodarstwa domowe, których nie stać nie tylko na zakup mieszkania, ale przede wszystkim na opłacanie kosztów jego utrzymania lub na opłacanie czynszu w wysokości wystarczającej na utrzymanie mieszkania (budynku) w stanie niepogorszonym. Obecnie zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych takich gospodarstw pozostaje w gestii gmin, które ewentualnie mogą na to otrzymać ograniczoną pomoc finansową państwa. Skuteczność polityki mieszkaniowej należy więc w tej sytuacji oceniać jednocześnie w odniesieniu do państwa i do gmin, a skuteczność polityki mieszkaniowej całego państwa należałoby mierzyć efektami w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych przede wszystkim takich właśnie, ubogich gospodarstw domowych. 5. O faktycznej sytuacji mieszkaniowej ludności mogą dodatkowo świadczyć powierzchnia mieszkania przypadająca na 1 mieszkańca oraz standard i wyposażenie mieszkań, jednak dane dotyczące powierzchni należałoby weryfikować porównując je z liczbą osób będących właścicielami kilku mieszkań lub domów (albo mających tytuł prawny do więcej niż jednego mieszkania). O ogólnej poprawie sytuacji mieszkaniowej Polaków wydaje się natomiast świadczyć wzrastająca liczba mieszkań na 1 tysiąc mieszkańców. 6. Powyższe uwagi nie zmieniają faktu, że część niefinansowych instrumentów wspierania mieszkalnictwa nie jest pomyślana najlepiej, część przepisów zamiast ułatwiać utrudnia takie wsparcie lub utrudnia prawidłowe zarządzanie nieruchomościami o funkcjach mieszkalnych, część przepisów jest wadliwa lub wręcz niezgodna z Konstytucją RP i wymaga zmiany, co w niniejszym materiale nie mogło być wystarczająco pokazane ze względu na to, że koncentruje się on na innych zagadnieniach. Warszawa, październik 2012 Sporządziła: Ewa Bończak-Kucharczyk 21

Instrumenty finansowania budownictwa czynszowego w Polsce. Zakres prezentacji

Instrumenty finansowania budownictwa czynszowego w Polsce. Zakres prezentacji Instrumenty finansowania budownictwa czynszowego w Polsce Zakres prezentacji Zmiany ustawowe w realizacji budownictwa mieszkaniowego o umiarkowanym czynszu w 2009 r. Podstawowe założenia dla Programu społecznego

Bardziej szczegółowo

Instrumenty wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego

Instrumenty wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego Instrumenty wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego Stanisław Kudroń, Ministerstwo Infrastruktury VIForum Mieszkalnictwa i Rewitalizacji, Sosnowiec 2011 Główne problemy, cele i kierunki programu

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ W SEKTORZE BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO. I. Forma inicjatywy legislacyjnej

PODSTAWOWE PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ W SEKTORZE BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO. I. Forma inicjatywy legislacyjnej PODSTAWOWE PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ W SEKTORZE BUDOWNICTWA SPOŁECZNEGO I. Forma inicjatywy legislacyjnej 1) przedmiotem inicjatywy legislacyjnej będzie nowa ustawa, regulująca kompleksowo system społecznego

Bardziej szczegółowo

FINANSOWANIE ZADAŃ MIESZKANIOWYCH W PROPOZYCJACH BANKU GOSPODARSTWA KRAJOWEGO I ICH WSPARCIE DLA PROGRAMÓW REWITALIZACJI

FINANSOWANIE ZADAŃ MIESZKANIOWYCH W PROPOZYCJACH BANKU GOSPODARSTWA KRAJOWEGO I ICH WSPARCIE DLA PROGRAMÓW REWITALIZACJI FINANSOWANIE ZADAŃ MIESZKANIOWYCH W PROPOZYCJACH BANKU GOSPODARSTWA KRAJOWEGO I ICH WSPARCIE DLA PROGRAMÓW REWITALIZACJI IV ŚLĄSKIE i I OGÓLNOPOLSKIE FORUM MIESZKALNICTWA I REWITALIZACJI Sosnowiec, 14

Bardziej szczegółowo

XIII Konferencja BGK dla JST Mieszkalnictwo seminarium. Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy

XIII Konferencja BGK dla JST Mieszkalnictwo seminarium. Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy XIII Konferencja BGK dla JST Mieszkalnictwo seminarium Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy 0 inwestycji mieszkaniowych samorządów przez grupę BGK Włodzimierz Kocon, Wiceprezes

Bardziej szczegółowo

Oferta BGK dla samorządów w zakresie finansowania budownictwa mieszkaniowego. XII Konferencja BGK dla JST Warszawa, 23 czerwca 2016 r.

Oferta BGK dla samorządów w zakresie finansowania budownictwa mieszkaniowego. XII Konferencja BGK dla JST Warszawa, 23 czerwca 2016 r. Oferta BGK dla samorządów w zakresie finansowania budownictwa mieszkaniowego XII Konferencja BGK dla JST Warszawa, 23 czerwca 2016 r. Komplementarność oferty BGK dla sektora mieszkalnictwa Społeczne budownictwo

Bardziej szczegółowo

Plan działalności Ministra Infrastruktury i Budownictwa na rok 2017

Plan działalności Ministra Infrastruktury i Budownictwa na rok 2017 Plan działalności Ministra Infrastruktury i Budownictwa na rok 2017 dla działów administracji rządowej: budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo, transport, łączność.

Bardziej szczegółowo

Warunki rozwoju mieszkaniowego budownictwa czynszowego

Warunki rozwoju mieszkaniowego budownictwa czynszowego Warunki rozwoju mieszkaniowego budownictwa czynszowego Norbert Jeziolowicz II Europejski Kongres Finansowy Sopot, 25 maja 2012 r. Program mieszkaniowego budownictwa czynszowego powinien mieć na uwadze:

Bardziej szczegółowo

Rola i zadania polityki mieszkaniowej Miasta Poznania w rozwoju i odnowie śródmieścia

Rola i zadania polityki mieszkaniowej Miasta Poznania w rozwoju i odnowie śródmieścia Rola i zadania polityki mieszkaniowej Miasta Poznania w rozwoju i odnowie śródmieścia referuje: Aleksandra Konieczna Zastępca Dyrektora WGKiM ds. mieszkaniowych Na zlecenie Wydziału Gospodarki Komunalnej

Bardziej szczegółowo

Nowy program wsparcia budownictwa społecznego

Nowy program wsparcia budownictwa społecznego Nowy program wsparcia budownictwa społecznego Departament Budownictwa Społecznego październik 2015 Segment dochodowy lokatora Misyjność sektora budownictwa społecznego dla BGK, komplementarność oferty

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych.

- o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych. Druk nr 3929 Warszawa, 9 września 2015 r. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VII kadencja Komisja Infrastruktury INF-020-13-15 Pani Małgorzata Kidawa-Błońska Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Finansowanie budownictwa mieszkaniowego ze środków Funduszu Dopłat. Stargard, 11 kwietnia 2018 r.

Finansowanie budownictwa mieszkaniowego ze środków Funduszu Dopłat. Stargard, 11 kwietnia 2018 r. Finansowanie budownictwa mieszkaniowego ze środków Funduszu Dopłat Stargard, 11 kwietnia 2018 r. Komplementarność oferty BGK dla sektora mieszkalnictwa Społeczne budownictwo czynszowe (SBC) Własność mieszkania

Bardziej szczegółowo

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 5 marca 2010 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. (druk nr 808)

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 5 marca 2010 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów. (druk nr 808) BIURO LEGISLACYJNE/ Materiał porównawczy Materiał porównawczy do ustawy z dnia 5 marca 2010 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów (druk nr 808) USTAWA z dnia 21 listopada 2008 r.

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-689900-IV-DZ/11. Pan Sławomir Nowak Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej

RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-689900-IV-DZ/11. Pan Sławomir Nowak Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-689900-IV-DZ/11 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Pan Sławomir Nowak Minister Transportu, Budownictwa i

Bardziej szczegółowo

SPÓŁDZIELNIE MIESZKANIOWE

SPÓŁDZIELNIE MIESZKANIOWE BKS/DPK-134-28807/13 EK Warszawa, dnia 4 listopada 2013 r. Nr: 28807 Data wpływu 8 lipca 2013 r. Data sporządzenia informacji o petycji 17 października 2013 r. SPÓŁDZIELNIE MIESZKANIOWE TEMAT UJEDNOLICENIE

Bardziej szczegółowo

Równolegle w przepisach ustawy w okresie jej funkcjonowania rozwiązaniom ułatwiającym bieżącą obsługę spłaty zobowiązań towarzyszą wprowadzane

Równolegle w przepisach ustawy w okresie jej funkcjonowania rozwiązaniom ułatwiającym bieżącą obsługę spłaty zobowiązań towarzyszą wprowadzane UZASADNIENIE Obowiązujące od dnia 1 stycznia 1996 r. rozwiązania określające zasady, na jakich udzielana jest pomoc w spłacie długoterminowych kredytów zaciągniętych przez spółdzielnie mieszkaniowe do

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 8 lipca 1999 r.

USTAWA. z dnia 8 lipca 1999 r. Kancelaria Sejmu s. 1/5 USTAWA z dnia 8 lipca 1999 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielonych na usuwanie skutków powodzi Art. 1. 1. Ustawa reguluje zasady stosowania dopłat do oprocentowania

Bardziej szczegółowo

Informacja Ministra Infrastruktury i Budownictwa na temat zamierzeń i planu pracy resortu

Informacja Ministra Infrastruktury i Budownictwa na temat zamierzeń i planu pracy resortu Informacja Ministra Infrastruktury i Budownictwa na temat zamierzeń i planu pracy resortu Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa MIESZKALNICTWO, GOSPODARKA NIERUCHOMOŚCIAMI Systemowa reorientacja kierunków

Bardziej szczegółowo

Program wsparcia budownictwa socjalnego - uwarunkowania, doświadczenia, zmiany

Program wsparcia budownictwa socjalnego - uwarunkowania, doświadczenia, zmiany Program wsparcia budownictwa socjalnego - uwarunkowania, doświadczenia, zmiany Forum Mieszkalnictwa i Rewitalizacji V edycja Rybnik, 21-22 maja 2009 r. Stanisław Kudroń Ministerstwo Infrastruktury Cele

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... 2014 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... 2014 r. Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE z dnia... 214 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z realizacji Strategii mieszkalnictwa miasta Katowice na lata 21-22 za 213 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt

Bardziej szczegółowo

SEJM Warszawa, dnia 12 lipca 2011 r. RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja

SEJM Warszawa, dnia 12 lipca 2011 r. RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja SEJM Warszawa, dnia 12 lipca 2011 r. RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Komisja Infrastruktury * * * Podkomisja nadzwyczajna do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o niektórych

Bardziej szczegółowo

) wprowadza się następujące zmiany: "3. Do lokali mieszkalnych, o których mowa w ust. 2, nie ma zastosowania art. 29a.";

) wprowadza się następujące zmiany: 3. Do lokali mieszkalnych, o których mowa w ust. 2, nie ma zastosowania art. 29a.; Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Art. 1. W ustawie z dnia 26 października 1995 r.

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 lipca 2017 r. Poz. 1442 USTAWA z dnia 22 czerwca 2017 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 27 sierpnia 2004 r.

USTAWA z dnia 27 sierpnia 2004 r. Kancelaria Sejmu s. 1/8 USTAWA z dnia 27 sierpnia 2004 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2157. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz o

Bardziej szczegółowo

Instrumenty wsparcia finansowego z Funduszu Termomodernizacji i Remontów

Instrumenty wsparcia finansowego z Funduszu Termomodernizacji i Remontów Instrumenty wsparcia finansowego z Funduszu Termomodernizacji i Remontów Tomasz Makowski Bank Gospodarstwa Krajowego Olsztyn, 18 czerwca 2018 r. Dzięki BGK przyszłość zaczyna się dziś Bank Gospodarstwa

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 5 grudnia 2016 roku. Szanowny Pan Kazimierz Smoliński Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa

Warszawa, 5 grudnia 2016 roku. Szanowny Pan Kazimierz Smoliński Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa Warszawa, 5 grudnia 2016 roku Szanowny Pan Kazimierz Smoliński Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa UWAGI POLSKIEGO ZWIĄZKU FIRM DEWELOPERSKICH W SPRAWIE PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE

Bardziej szczegółowo

Katedra Prawa i Gospodarki Nieruchomosciami ZUT w Szczecinie Materiały na seminarium

Katedra Prawa i Gospodarki Nieruchomosciami ZUT w Szczecinie Materiały na seminarium magisterskie prowadzone przez profesora Teodora Skotarczaka z zarządzania i pośrednictwa nieruchomościami. Zasady techniczne pisania prac dyplomowych (opracowała Daria Oczkowska) Metody badań naukowych

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 3 lutego 2016 r. Poz. 506 UCHWAŁA NR XIII/83/2015 RADY GMINY SADKOWICE z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Programu Gospodarowania

Bardziej szczegółowo

Jacy inwestorzy i na jakich warunkach mogą wejść w projekty MS pozyskując niezbędne finansowanie?

Jacy inwestorzy i na jakich warunkach mogą wejść w projekty MS pozyskując niezbędne finansowanie? Jacy inwestorzy i na jakich warunkach mogą wejść w projekty MS pozyskując niezbędne finansowanie? Bolesław Meluch Związek Banków Polskich Warunki powstawania projektów mieszkalnictwa senioralnego: Potrzebna

Bardziej szczegółowo

WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY TUREK NA LATA

WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY TUREK NA LATA Załącznik do Uchwały Nr LVI/296 / 1 4 Rady Gminy Turek z dnia 23 października 2014 r. WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY TUREK NA LATA 2014 2019 SPIS TREŚCI Wprowadzenie R O

Bardziej szczegółowo

Certyfikaty energetyczne - zmiany w Prawie budowlanym

Certyfikaty energetyczne - zmiany w Prawie budowlanym BAZA LOKALOWA 12 Certyfikaty energetyczne - zmiany w Prawie budowlanym W dniu 15 października 2009 weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo budowlane. Do ustawy bazowej z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. z

Bardziej szczegółowo

PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY na lata

PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY na lata Załącznik do Zarządzenia Nr LIX/2015 Burmistrza Pyzdr z dnia 31 grudnia 2015 r. PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY na lata 2016-2018 1. Podstawa prawna opracowania planu wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Mieszkalnictwo komunalne - społeczne i socjalne - stan obecny i perspektywy

Mieszkalnictwo komunalne - społeczne i socjalne - stan obecny i perspektywy Mieszkalnictwo komunalne - społeczne i socjalne - stan obecny i perspektywy 1 Podstawowe akty prawne regulujące problematykę polityki mieszkaniowej Gminy Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

Bardziej szczegółowo

budownictwa energooszczędnego

budownictwa energooszczędnego Kredyty bankowe w finansowaniu budownictwa energooszczędnego Grażyna Kasprzak ekspert ds. inżynierii środowiska Finansowanie inwestycji kredyty dedykowane Kredyty preferencyjne w ramach systemów wsparcia

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 4 października 1991 r.

USTAWA z dnia 4 października 1991 r. Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 4 października 1991 r. o zmianie niektórych warunków przygotowania inwestycji budownictwa mieszkaniowego w latach 1991-1995 oraz o zmianie niektórych ustaw Opracowano

Bardziej szczegółowo

112 BSE. Prof. dr hab. Edward Kuminek Ekspertyza nr 78 Instytut Gospodarki Mieszkaniowej

112 BSE. Prof. dr hab. Edward Kuminek Ekspertyza nr 78 Instytut Gospodarki Mieszkaniowej 112 BSE Prof. dr hab. Edward Kuminek Ekspertyza nr 78 Instytut Gospodarki Mieszkaniowej (IP-56G) OPINIA O PRELIMINOWANYCH WYDATKACH NA CELE MIESZKANIOWE W PROJEKCIE BUDŻETU NA 1996 R. W swojej opinii staram

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR LVII/1192/18 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 28 czerwca 2018 r.

UCHWAŁA NR LVII/1192/18 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 28 czerwca 2018 r. UCHWAŁA NR LVII/1192/18 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 28 czerwca 218 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z realizacji Strategii mieszkalnictwa miasta Katowice na lata 21-22 za 217 rok Na podstawie art. 18

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 5 lutego 2019 r. Poz UCHWAŁA NR IV/26/2019 RADY GMINY W SOBIENIACH-JEZIORACH. z dnia 30 stycznia 2019 r.

Warszawa, dnia 5 lutego 2019 r. Poz UCHWAŁA NR IV/26/2019 RADY GMINY W SOBIENIACH-JEZIORACH. z dnia 30 stycznia 2019 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO Warszawa, dnia 5 lutego 2019 r. Poz. 1615 UCHWAŁA NR IV/26/2019 RADY GMINY W SOBIENIACH-JEZIORACH z dnia 30 stycznia 2019 r. w sprawie w sprawie przyjęcia Wieloletniego

Bardziej szczegółowo

Doświadczenia Banku Gospodarstwa Krajowego we wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych

Doświadczenia Banku Gospodarstwa Krajowego we wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych Doświadczenia Banku Gospodarstwa Krajowego we wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych i remontowych Tomasz Makowski Specjalista Bank Gospodarstwa Krajowego Warszawa, 25 kwietnia 2017 r. Z BGK przyszłość

Bardziej szczegółowo

Prace legislacyjne MIB. 23 października 2017 r.

Prace legislacyjne MIB. 23 października 2017 r. Prace legislacyjne MIB 23 października 2017 r. Prace legislacyjne MIB Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości Kodeks urbanistyczno-budowlany Przepisy wprowadzające do Kodeksu urbanistyczno-budowlanego

Bardziej szczegółowo

WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY IŁŻA NA LATA

WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY IŁŻA NA LATA Załącznik nr 1 do uchwały nr IX/28/11 Rady Miejskiej w Iłży z dnia 31 marca 2011 r. WIELOLETNI PROGRAM GOSPODAROWANIA MIESZKANIOWYM ZASOBEM GMINY IŁŻA NA LATA 2011-2015 Iłża, styczeń 2011r. WIELOLETNI

Bardziej szczegółowo

PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY NA LATA

PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY NA LATA Załącznik do Zarządzenia Nr LVI/18 Burmistrza Pyzdr z dnia 31 grudnia 2018 r. PLAN WYKORZYSTANIA ZASOBU NIERUCHOMOŚCI GMINY I MIASTA PYZDRY NA LATA 2019-2021 1. Podstawa prawna opracowania planu wykorzystania

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Kancelaria Sejmu s. 1/13 USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2006

Bardziej szczegółowo

Narodowy Program Mieszkaniowy

Narodowy Program Mieszkaniowy Narodowy Program Mieszkaniowy Posiedzenie Komisji Ekspertów ds. Przeciwdziałania Bezdomności Warszawa, 28 września 2016 r. Plan na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju 5 filarów rozwoju gospodarczego Polski

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Kancelaria Sejmu s. 1/12 USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2006

Bardziej szczegółowo

Olsztyn, dnia 4 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/148/2016 RADY GMINY BARCIANY. z dnia 31 marca 2016 r.

Olsztyn, dnia 4 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/148/2016 RADY GMINY BARCIANY. z dnia 31 marca 2016 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Olsztyn, dnia 4 maja 2016 r. Poz. 1915 UCHWAŁA NR XIX/148/2016 RADY GMINY BARCIANY z dnia 31 marca 2016 r. w sprawie przyjęcia Wieloletniego Programu

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr XXIII/241/08 RADY MIEJSKIEJ W TRZEBNICY z dnia 29 grudnia 2008 roku

UCHWAŁA Nr XXIII/241/08 RADY MIEJSKIEJ W TRZEBNICY z dnia 29 grudnia 2008 roku UCHWAŁA Nr XXIII/241/08 RADY MIEJSKIEJ W TRZEBNICY z dnia 29 grudnia 2008 roku w sprawie uchwalenia wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Trzebnica na lata 2009 2013 Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA. z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej

Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA. z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 711, z 2015 r. poz. 1582. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej

Bardziej szczegółowo

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw.

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw. Warszawa, 3 sierpnia 2015 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz niektórych innych ustaw. (druk nr 1016) I. Cel i przedmiot ustawy Celem uchwalonej

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 6 listopada 2014 r.

UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 6 listopada 2014 r. UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy zmieniającej ustawę o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz ustawę

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 1 do uchwały Rady Miejskiej Nr... z dnia... Program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy Nowy Dwór Mazowiecki na lata 2012-2016

Załącznik Nr 1 do uchwały Rady Miejskiej Nr... z dnia... Program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy Nowy Dwór Mazowiecki na lata 2012-2016 Załącznik Nr 1 do uchwały Rady Miejskiej Nr... z dnia... Program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy Nowy Dwór Mazowiecki na lata 2012-2016 Rozdział 1 Przepisy ogólne 1 Celem programu gospodarowania

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 17 czerwca 2015 r. Poz. 833 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 26 maja 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XI/49/2016 Zgromadzenia Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego Czyste Środowisko z dnia 28 grudnia 2016 r.

Uchwała Nr XI/49/2016 Zgromadzenia Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego Czyste Środowisko z dnia 28 grudnia 2016 r. Uchwała Nr XI/49/2016 w sprawie uchwalenia budżetu Związku Gmin Regionu Ostródzko-Iławskiego Czyste na 2017 r. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 4, art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. c i d, oraz art. 69 ust. 2 ustawy

Bardziej szczegółowo

budynków mieszkalnych

budynków mieszkalnych Finansowanie termomodernizacji budynków mieszkalnych Paweł Ołubek BANK DnB NORD mistrzem Polski w termomodernizacji 1998-2007! Bank Koszt inwestycji w Kwota kredytu w Premia w mln zł Wnioski w mln PLN

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 17 czerwca 2015 r. Poz. 833

Warszawa, dnia 17 czerwca 2015 r. Poz. 833 Warszawa, dnia 17 czerwca 2015 r. Poz. 833 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 26 maja 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia

Bardziej szczegółowo

Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA. z dnia 5 grudnia 2002 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA. z dnia 5 grudnia 2002 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/8 Dz.U. 2002 Nr 230 poz. 1922 USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U.

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 4 grudnia 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIX/276/17 RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA. z dnia 27 listopada 2017 r.

Wrocław, dnia 4 grudnia 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIX/276/17 RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA. z dnia 27 listopada 2017 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 4 grudnia 2017 r. Poz. 4988 UCHWAŁA NR XXXIX/276/17 RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA z dnia 27 listopada 2017 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów Słowo wstępne Rozdział I Prawo do mieszkania jako zagadnienie konstytucyjnoprawne zarys problematyki...

Spis treści. Wykaz skrótów Słowo wstępne Rozdział I Prawo do mieszkania jako zagadnienie konstytucyjnoprawne zarys problematyki... Wykaz skrótów... 11 Słowo wstępne... 17 Rozdział I Prawo do mieszkania jako zagadnienie konstytucyjnoprawne zarys problematyki... 21 Rozdział II Międzynarodowe standardy ochrony prawa do mieszkania...

Bardziej szczegółowo

Warszawa, 30 listopada 2017 r.

Warszawa, 30 listopada 2017 r. Instrumenty finansowania termomodernizacji budynków użyteczności publicznej i budynków mieszkalnych oferowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego Fundusz Termomodernizacji i Remontów, Inicjatywa Jessica

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych

USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2006

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XV/181/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia 28 lutego 2012r.

Uchwała Nr XV/181/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia 28 lutego 2012r. Uchwała Nr XV/181/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia 28 lutego 2012r. zmieniająca uchwałę w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Miasta Stargard

Bardziej szczegółowo

MIESZKANIA NA WYNAJEM O UMIARKOWANYCH CZYNSZACH NOWE ZASADY FINANSOWANIA

MIESZKANIA NA WYNAJEM O UMIARKOWANYCH CZYNSZACH NOWE ZASADY FINANSOWANIA MIESZKANIA NA WYNAJEM O UMIARKOWANYCH CZYNSZACH NOWE ZASADY FINANSOWANIA ZMIANY ZAKRESU I POZIOMU WSPARCIA JST W REALIZACJI BUDOWNICTWA GMINNEGO ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU DOPŁAT Gdańsk, 18 stycznia 2016 r. Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 16 sierpnia 2016 r. Poz z dnia 7 lipca 2016 r.

Warszawa, dnia 16 sierpnia 2016 r. Poz z dnia 7 lipca 2016 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 16 sierpnia 2016 r. Poz. 1250 USTAWA z dnia 7 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw 1) Art.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XIII/83/2015 RADY GMINY SADKOWICE. z dnia 30 grudnia 2015 r.

UCHWAŁA NR XIII/83/2015 RADY GMINY SADKOWICE. z dnia 30 grudnia 2015 r. UCHWAŁA NR XIII/83/2015 RADY GMINY SADKOWICE z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Programu Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Gminy Sadkowice na lata 2016 2022 Na podstawie art.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 maja 2014 r. Poz. 711 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 2 kwietnia 2014 r.

Warszawa, dnia 30 maja 2014 r. Poz. 711 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 2 kwietnia 2014 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 maja 2014 r. Poz. 711 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych

USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych Opracowano na podstawie: Dz.U. z 1998 r. Nr 162, poz. 1121, z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r.

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ GMINY GRYFÓW ŚLĄSKI NR XXVIII/204/09

UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ GMINY GRYFÓW ŚLĄSKI NR XXVIII/204/09 UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ GMINY GRYFÓW ŚLĄSKI NR XXVIII/204/09 z dnia 22 kwietnia 2009 r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy i Miasta Gryfów Śląski na lata

Bardziej szczegółowo

Rewitalizacja przy udziale BGK na bazie rządowych programów wspierających mieszkalnictwo

Rewitalizacja przy udziale BGK na bazie rządowych programów wspierających mieszkalnictwo Rewitalizacja przy udziale BGK na bazie rządowych programów wspierających mieszkalnictwo Radosław Stępień Wiceprezes Pierwszy Zastępca Prezesa Zarządu BGK Warszawa 7 maja 2015 Rewitalizacja w nowym programie

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR XXV/200/2016 RADY GMINY ISTEBNA. z dnia 16 grudnia 2016 r.

UCHWAŁA NR XXV/200/2016 RADY GMINY ISTEBNA. z dnia 16 grudnia 2016 r. UCHWAŁA NR XXV/200/2016 RADY GMINY ISTEBNA z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Istebna na lata 2017 2021 oraz wydzielenia wchodzących w

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Słupsku. z dnia r. w sprawie kierunkowych założeń polityki budżetowej miasta Słupska na 2017 rok.

Uchwała Nr... Rady Miejskiej w Słupsku. z dnia r. w sprawie kierunkowych założeń polityki budżetowej miasta Słupska na 2017 rok. Druk Nr 26/7 Uchwała Nr... z dnia... 2016 r. w sprawie kierunkowych założeń polityki budżetowej miasta Słupska na 2017 rok. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie

Bardziej szczegółowo

Regulamin funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych

Regulamin funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych Regulamin funduszu na remonty zasobów mieszkaniowych I. Część ogólna 1 Na podstawie art.6 ust.3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz 85 ust. 4 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej RYF w Rybniku tworzy

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr IV/43/07 Rady Miejskiej w Białej z dnia 27 luty 2007 r.

Uchwała Nr IV/43/07 Rady Miejskiej w Białej z dnia 27 luty 2007 r. projekt Uchwała Nr IV/43/07 Rady Miejskiej w Białej z dnia 27 luty 2007 r. w sprawie przyjęcia pięcioletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy na lata 2007-2011 Na podstawie art. 21

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA. z dnia 27 listopada 2017 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA. z dnia 27 listopada 2017 r. Projekt z dnia... Zatwierdzony przez Burmistrza Dzierżoniowa UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ DZIERŻONIOWA z dnia 27 listopada 2017 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 8 grudnia 2006 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 8 grudnia 2006 r. Rozdział 1. Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/15 USTAWA z dnia 8 grudnia 2006 r. Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 833, 1815. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni

Bardziej szczegółowo

USTAWA O WSPIERANIU PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODERNIZACYJNYCH

USTAWA O WSPIERANIU PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODERNIZACYJNYCH USTAWA O WSPIERANIU PRZEDSIĘWZIĘĆ TERMOMODERNIZACYJNYCH USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. (Dz.U. Nr 162, poz 1121) wraz z zmianami wg Ustawy z dnia 21

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 18 grudnia 1998 r.

USTAWA. z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1121) USTAWA z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych. (Zmiany: Dz. U. z 2000 r. Nr 48, poz. 550; z 2001 r. Nr 76, poz. 808 i Nr 154, poz. 1800; z

Bardziej szczegółowo

- o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania (druk nr 480).

- o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania (druk nr 480). SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-140-102(5)/08 Warszawa, 3 lipca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Przekazuję przyjęte przez

Bardziej szczegółowo

Portal Budownictwa Pasywnego dom pasywny bydynki pasywne domy USTAWA

Portal Budownictwa Pasywnego dom pasywny bydynki pasywne domy USTAWA o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych Art. 1. Ustawa określa: 1) zasady wspierania przedsięwzięć termomodernizacyjnych mających na celu: a) zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do budynków

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR NR NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI. z dnia 29 stycznia 2016 r.

UCHWAŁA NR NR NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI. z dnia 29 stycznia 2016 r. UCHWAŁA NR NR NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie przyjęcia Wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2016-2021

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, dnia 29 stycznia 2016 r. Poz. 467 UCHWAŁA NR XVI/92/15 RADY GMINY POŚWIĘTNE z dnia 22 grudnia 2015 r. w sprawie uchwalenia wieloletniego programu gospodarowania

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK URZĘDOWY. Gorzów Wielkopolski, dnia 28 czerwca 2012 r. Poz UCHWAŁA NR XV/118/2012 RADY GMINY W TRZEBIECHOWIE. z dnia 20 czerwca 2012 r.

DZIENNIK URZĘDOWY. Gorzów Wielkopolski, dnia 28 czerwca 2012 r. Poz UCHWAŁA NR XV/118/2012 RADY GMINY W TRZEBIECHOWIE. z dnia 20 czerwca 2012 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO Gorzów Wielkopolski, dnia 28 czerwca 2012 r. Poz. 1268 UCHWAŁA NR XV/118/2012 RADY GMINY W TRZEBIECHOWIE z dnia 20 czerwca 2012 r. w sprawie uchwalenia wieloletniego

Bardziej szczegółowo

W dniu 11 października 2011r. weszła w życie ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o

W dniu 11 października 2011r. weszła w życie ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-689900-IV/11/DZ 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Pan Sławomir Nowak Minister Transportu, Budownictwa i

Bardziej szczegółowo

Miejski program Mieszkanie dla Seniora na przykładzie inwestycji PTBS ŚDE przy ul. Drewlańskiej 10 w Poznaniu

Miejski program Mieszkanie dla Seniora na przykładzie inwestycji PTBS ŚDE przy ul. Drewlańskiej 10 w Poznaniu Miejski program Mieszkanie dla Seniora na przykładzie inwestycji PTBS ŚDE przy ul. Drewlańskiej 10 w Poznaniu Poznańskie TBS sp. z o.o. w latach 1995-2014 Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ W BIERUTOWIE NR XXXI/256/09

UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ W BIERUTOWIE NR XXXI/256/09 UCHWAŁA RADY MIEJSKIEJ W BIERUTOWIE NR XXXI/256/09 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie Wieloletniego Programu Gospodarowania Mieszkaniowym Zasobem Miasta i Gminy Bierutów na lata 2009 2014 Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Bank Ochrony Środowiska S.A. Wspieranie przedsięwzięć BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A.

Bank Ochrony Środowiska S.A. Wspieranie przedsięwzięć BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. Bank Ochrony Środowiska S.A. Wspieranie przedsięwzięć termomodernizacyjnych BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. Sopot 2007 BOŚ S.A. możliwości finansowania projektów dotyczących energii Gdańsk, lipiec 2009r.

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 29 września 2014 r. Poz. 3970 UCHWAŁA NR XXIX/191/14 RADY GMINY PĘCŁAW. z dnia 24 września 2014 r.

Wrocław, dnia 29 września 2014 r. Poz. 3970 UCHWAŁA NR XXIX/191/14 RADY GMINY PĘCŁAW. z dnia 24 września 2014 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 29 września 2014 r. Poz. 3970 UCHWAŁA NR XXIX/191/14 RADY GMINY PĘCŁAW z dnia 24 września 2014 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania

Bardziej szczegółowo

Kredyty bankowe a finansowanie zielonego budownictwa

Kredyty bankowe a finansowanie zielonego budownictwa Bank Ochrony Środowiska S.A. Departament Ekologii i Strategii Anna Wujec Główny Specjalista ds. inżynierii środowiska Kredyty bankowe a finansowanie zielonego budownictwa 18 października 2012 r. Instrumenty

Bardziej szczegółowo

PRAWO LOKALOWE. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, problemy z lokatorami i właścicielami.

PRAWO LOKALOWE. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, problemy z lokatorami i właścicielami. PRAWO LOKALOWE Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, problemy z lokatorami i właścicielami. SPOSOBY ZABEZPIECZANIA WIERZYTELNOŚCI 1. kaucja, 2. gwarancja zapłaty, 3.poręczenie, 4. przewłaszczenie na zabezpieczenie,

Bardziej szczegółowo

PLANOWANE ZMIANY PRAWNE DO USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH

PLANOWANE ZMIANY PRAWNE DO USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH PLANOWANE ZMIANY PRAWNE DO USTAWY O UTRZYMANIU CZYSTOŚCI I PORZĄDKU W GMINACH Emilia Kołaczek Departament Gospodarki Odpadami Rzeszów, dnia 3 lipca 2014 r. Stan realizacji przetargów Podpisana umowa z

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 490 UCHWAŁA NR 0007.XXXIV.197.2013 RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI. z dnia 28 listopada 2013 r.

Wrocław, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 490 UCHWAŁA NR 0007.XXXIV.197.2013 RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI. z dnia 28 listopada 2013 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 4 lutego 2014 r. Poz. 490 UCHWAŁA NR 0007.XXXIV.197.2013 RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI z dnia 28 listopada 2013 r. w sprawie uchwalenia wieloletniego

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 10 października 2015 r. Poz. 1582 USTAWA z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego oraz

Bardziej szczegółowo

Wrocław, dnia 9 lipca 2018 r. Poz UCHWAŁA NR LVIII/286/2018 RADY GMINY GŁOGÓW. z dnia 29 czerwca 2018 r.

Wrocław, dnia 9 lipca 2018 r. Poz UCHWAŁA NR LVIII/286/2018 RADY GMINY GŁOGÓW. z dnia 29 czerwca 2018 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 9 lipca 2018 r. Poz. 3486 UCHWAŁA NR LVIII/286/2018 RADY GMINY GŁOGÓW z dnia 29 czerwca 2018 r. w sprawie uchwalenia wieloletniego programu gospodarowania

Bardziej szczegółowo

Regulamin Termomodernizacji w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej "Wiarus" w Żurawicy

Regulamin Termomodernizacji w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej Wiarus w Żurawicy Regulamin Termomodernizacji w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej "Wiarus" w Żurawicy Rozdział I Podstawa Prawna Niniejszy regulamin opracowano z uwzględnieniem postanowień zawartych w: 1 1. ustawie z dnia

Bardziej szczegółowo

Rozdział I PRZEPISY OGÓLNE

Rozdział I PRZEPISY OGÓLNE UCHWAŁA Nr XXXVI/202/2009 RADY GMINY ŁUKTA z dnia 27 listopada 2009 roku w sprawie uchwalenia wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy w latach 2010 2014 oraz zaspokajania potrzeb

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... 2015 r.

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... 2015 r. Projekt UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE z dnia... 215 r. w sprawie przyjęcia sprawozdania z realizacji Strategii mieszkalnictwa miasta Katowice na lata 21-22 za 214 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 20 lipca 2017 r. Poz. 1392

Warszawa, dnia 20 lipca 2017 r. Poz. 1392 Warszawa, dnia 20 lipca 2017 r. Poz. 1392 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 7 lipca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 20 lipca 2017 r. Poz. 1392 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 7 lipca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu

Bardziej szczegółowo

Kielce, dnia 5 marca 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXVIII/171/13 RADY GMINY W BRODACH. z dnia 25 stycznia 2013 r.

Kielce, dnia 5 marca 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXVIII/171/13 RADY GMINY W BRODACH. z dnia 25 stycznia 2013 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO Kielce, dnia 5 marca 2013 r. Poz. 1163 UCHWAŁA NR XXVIII/171/13 RADY GMINY W BRODACH z dnia 25 stycznia 2013 r. w sprawie uchwalenia "Wieloletniego programu

Bardziej szczegółowo

Polityka mieszkaniowa m.st. Warszawy. City of Warsaw BIURO POLITYKI LOKALOWEJ

Polityka mieszkaniowa m.st. Warszawy. City of Warsaw BIURO POLITYKI LOKALOWEJ Polityka mieszkaniowa m.st. Warszawy Ustawa o ochronie praw lokatorów ( ) obowiązki gminy tworzenie warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych na zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie, zapewnia

Bardziej szczegółowo