KOMENTARZ RYNKOWY PKB I PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA INFLACJA. Grudzień 2009

Transkrypt

1 KOMENTARZ RYNKOWY Grudzień 2009 OTOCZENIE MAKROEKONOMICZNE PIOTR NOWAK że znacząca poprawa jest widoczna. Świadczy o tym m.in. wskaźnik nowych zamówień, zamówień skierowanych na eksport, jak również, co jest bardzo pozytywnym sygnałem, zatrudnienie. Wykres 1 Produkcja przemysłowa a wskaźnik PMI , , ,0 PKB I PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA 10 45,0 Wartość wskaźnika PMI 1 za listopad, która pierwszy raz od kwietnia 2008 roku wzrosła powyżej poziomu odniesienia 50, pokazując pozytywny sentyment wokół sektora przemysłowego w Polsce, znalazła swoje odzwierciedlenie w produkcji przemysłowej. Dana za listopad wynosząca +9,8% r/r była, poza niezauważalnym wzrostem o 0,1% r/r w sierpniu, pierwszym, tak pozytywnym odczytem od ponad roku. Abstrahując już od statystyki i efektu niskiej bazy z listopada 2008, który z pewnością wpłynął in plus na wynik tegoroczny, na uwagę zasługuje wzrost w ponad 75% działów przemysłu branych pod uwagę. W miarę równomierne rozłożenie czynników wzrostu dobitnie świadczy o coraz mocniej zaznaczającym swoją obecność ożywieniu. Kolejne miesiące nie powinny przynieść diametralnej zmiany i powrót produkcji przemysłowej w rejony poniżej zera jest bardzo mało prawdopodobny, a optymistyczny scenariusz zakłada dwucyfrowe wzrosty. Szczególnie, że kolejna publikacja PMI za grudzień 2009 pokazała identyczny odczyt jak miesiąc wcześniej 52,4. Odbicie w tym segmencie jest o tyle istotne, że przy oczekiwanej niższej kontrybucji eksportu netto w nadchodzących miesiącach do PKB, właśnie odradzająca się produkcja przemysłowa powinna zrekompensować ten ubytek. Co prawda analizując rozbicie wskaźnika PMI za grudzień odnotowaliśmy niższą dynamikę wzrostu produkcji niż w listopadzie, nie zmienia to jednak faktu, Produkcja przemysłowa r/r, wyrównana sezonowo (lewa oś) Wskaźnik menedżerów logistyki PMI (prawa oś) Źródło: Dane GUS i Markit Economics. INFLACJA Inflacja CPI 2 w listopadzie wyniosła 3,3% r/r i zgodnie z oczekiwaniami trend spadkowy z ostatnich miesięcy został zakłócony. Rynek oczekuje jeszcze wyższego odczytu w grudniu, co zdaje się potwierdzać szacunek Ministerstwa Finansów, które podało wielkość 3,6%. Głównymi winowajcami wzrostu inflacji były kategorie Transport (3,0 % r/r) oraz Żywność i Napoje Bezalkoholowe (3,4% r/r). Duży wpływ na pierwszą z nich miały ceny paliw, które w analogicznym okresie zeszłego roku odnotowały spadek, również w przypadku żywności efekt niskiej bazy z zeszłego roku odegrał znaczącą rolę. Powyższe dane bardzo dobrze wpasowują się w szeroki konsensus dotyczący ścieżki inflacyjnej prognozowanej ,0 35,0 30,0 1 Wskaźnik PMI (Indeks aktywności gospodarczej w sektorze wytwórczym) ze względu na swoją istotną korelację z dynamiką produkcji przemysłowej w długim okresie może być traktowany jako wskaźnik wyprzedzający dynamikę PKB. 2 Wskaźnik CPI pokazuje zmiany cen płaconych za dobra i usługi przez konsumentów. Koszyk obejmuje między innymi: ceny żywności, energii, odzieży, transportu, opieki medycznej, edukacji czy koszty zakwaterowania. 1

2 zarówno przez uczestników rynku, jak i członków Rady Polityki Pieniężnej. Ci ostatni w protokole z posiedzenia listopadowego podkreślili, że przy braku znaczących podwyżek cen administracyjnych inflacja powinna gwałtownie spadać w 2010 roku. Prezes NBP Sławomir Skrzypek dodał, że spodziewa się, iż inflacja przez większą część roku będzie znajdowała się poniżej celu wyznaczonego przez RPP (2,5%). Wykres 2 Inflacja a cel inflacyjny NBP. 28,0 24,0 Wykres 3 Rynek pracy w Polsce. 24,0% 20,0% 16,0% 12,0% 8,0% 4,0% 0,0% -4,0% 24,0% 20,0% 16,0% 12,0% 8,0% 4,0% 0,0% -4,0% -8,0% 20,0 16,0-8,0% ,0% 12,0 8,0 4,0 0,0 Wydajnośc pracy w sektorze przemysłowym ogółem (R/R) Realny fundusz płac 3MA (dynamika R/R) Realna średnia płaca w sektorze przemysłowym 3MA (dynamika R/R) Zatrudnienie w sektorze przemysłowym (dynamika R/R) Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych GUS. -4, RYNEK OBLIGACJI I RYNEK WALUTOWY CPI R/R stopa redyskontowa stopa lombardowa stopa interwencyjna PPI R/R Net CPI Źródło: Dane GUS i NPB. RYNEK PRACY Po chwili wytchnienia, jaką był październik dla zatrudnionych w sektorze przemysłowym saldo zwolnień i zatrudnień wyniosło zero listopad przyniósł spadek ilości pracowników o dwa tysiące. Daje to dynamikę w ujęciu rocznym w okolicach -2,2%. Pozytywów należy się doszukiwać we wskaźniku PMI, który sygnalizuje poprawę jeżeli chodzi o zatrudnienie w sektorze przemysłowym (wartość 51, pierwszy raz od prawie dwóch lat powyżej liczby 50, wskazującej na neutralną sytuację). Niepokojąco wygląda rynek pracy ogółem, gdyż w listopadzie stopa bezrobocia sięgnęła 11,4%, wyrównując najgorszy wynik z ostatnich 26 miesięcy. Niekorzystny wpływ sytuacji na rynku pracy zdecydowanie uwidocznił się w sprzedaży detalicznej za miesiąc październik. W listopadzie wskaźnik ten wyniósł 6,3% r/r, nieco powyżej oczekiwań analityków, jednak ma to duży związek z gwałtownymi spadkami w zeszłym roku. Po wybuchu kryzysu jesienią 2008 roku konsumenci zamrozili swoje wydatki w obawie przed pogorszeniem się sytuacji globalnej i tym samym przygotowali niski poziom odniesienia dla tegorocznej danej. Zgodnie z oczekiwaniami grudzień przyniósł większą aktywność na rynku obligacji, jednak zamiast tradycyjnej hossy, mieliśmy do czynienia ze wzrostem rentowności. Nałożyły się na to dwa czynniki. Po pierwsze zabrakło zdecydowanego popytu ze strony zagranicznych inwestorów. Zamieszanie jakie na światowych rynkach wywołały problemy Dubaju, jak również obniżenie raitingu Grecji wzmogły awersję do ryzyka i skutecznie powstrzymały przypływ kapitału do regionu. Z drugiej strony mieliśmy do czynienia ze znaczącą podażą ze strony lokalnych funduszy emerytalnych, które redukowały swoje pozycje w długu, zapewne licząc na możliwość tańszego odkupienia aktywów na aukcjach w 2010 roku. Zmiany rentowności kształtowały się w listopadzie następująco: - obligacje w sektorze 2-letnim wzrost o 7 p.b. - obligacje w sektorze 5-letnim wzrost o 13 p.b. - obligacje w sektorze 10-letnim wzrost o 9 p.b. Kluczowy wpływ na rynek będzie miał plan podaży obligacji na rok Do tej pory Ministerstwo Finansów podało plan aukcji na pierwszy kwartał Większość będą stanowiły przetargi bonów skarbowych jak również obligacji dwuletnich, jednak naszym zdaniem nie powinno być problemów z ich sprzedażą. Nadal tani pieniądz na rynku międzybankowym w połączeniu z brakiem emisji bonów w ostatnich dwóch miesiącach 2009 powinny zapewnić popyt na odpowiednim poziomie. Dodatkowo w celu ograniczenia presji na obligacje o długim terminie zapadalności na aukcjach pojawią się również obligacje zmienno-kuponowe. Zabraknie natomiast, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami tzw. obligacji drogowych. 2

3 RYNEK WALUTOWY Rynek walutowy w grudniu był dużo ciekawszy niż obligacyjny, a to głównie za sprawą pary walutowej EURUSD. Z poziomu 1,5140, w najniższym punkcie osiągnęła ona 1,4221 kończąc miesiąc w okolicach 1,43. Ważny poziom, który nie został dotąd pokonany wyznacza 200 dniowa średnia krocząca. Tak duży ruch był spowodowany zaskakująco dobrymi danymi z rynku pracy w USA z początku miesiąca, które przełożyły się na oczekiwania co do wzrostu stóp w Stanach Zjednoczonych. Naszym zdaniem był to jednak przedwczesny alarm i nie oczekujemy gwałtownych reakcji ze strony FED. EURPLN zakończył rok na poziomie 4,10 umacniając się gwałtownie w ostatnich dniach, co korzystnie wpłynęło na poziom długu zagranicznego Polski. W międzyczasie zobaczyliśmy poziom 4,23 jak również 4,04 (najniższy od stycznia 2009). Początek miesiąca sugerował przełamanie kluczowego poziomu 4,06 i przesunięcie zakresu wahań złotówki na nowe, niższe poziomy. Tak się jednak nie stało i większą część miesiąca znajdowaliśmy się w korytarzu 4,10 4,20. Wykres 4. Kurs EURPLN i kurs USDPLN od 1998 roku. 5,000 4,500 4,000 3,500 3,000 RYNEK AKCJI MARCIN WINNICKI W grudniu 2009 rynki akcji zanotowały poza wyjątkami niewielkie wzrosty. Indeksy szerokiego rynku WIG oraz blue chipów WIG20 wzrosły nieco ponad 1%, natomiast indeks średnich spółek MWIG40 o prawie 2,7%. W regionie bardzo mocny, bo aż blisko 16,5% wzrost zanotował turecki indeks ISE100. Na rynkach zachodnich około 6% zwyżki zanotowały indeksy CAC40 oraz DAX, natomiast blisko 13% wzrost zanotował japoński NIKKEI 225. Indeksy amerykańskie Dow Jones oraz S&P500 wzrosły odpowiednio o 0,8% oraz 1,8%, więcej bo blisko 6% zyskał Nasdaq. Z indeksu WIG20 największe wzrosty zanotowały BZWBK (+16,5%), TVN (+14,7%); największe spadki zaś PEKAO (- 8,1%) oraz PBG (-6,5%). Z indeksu MWIG40 największe wzrosty zanotowały Amrest (+16,4%) oraz BPH (+14,9%), największy spadek zaś Petrolinvest (-16,1%). W mojej opinii w obrazie rynku nic się w ciągu ostatniego miesiąca nie zmieniło. Nadal są argumenty przemawiające za tym, aby rynek rósł dalej, jak i takie, które świadczą za tym, że powinien spaść. Według mnie racjonalnie rzecz biorąc więcej jest argumentów świadczących o tym, że ceny akcji są za wysoko, w związku z czym powinny one spaść. 2,500 2, ZL/US$ ZL/Euro Źródło: Dane NBP. 3

4 RYNEK SUROWCÓW MICHAŁ HOŁDA W grudniu 2009 roku wartość indeksu szerokiego rynku surowców Reuters/Jefferies CRB wzrosła o 3,8%. Początek miesiąca nie był zbyt udany na rynku surowcowym, gdyż gwałtowne umocnienie dolara spowodowało spadki notowań niemalże wszystkich towarów. Na całe szczęście, trend wzrostowy panujący na rynku surowcowym od połowy lutego 2009 okazał się na tyle silny, że nie bacząc na umacniającego się w dalszym ciągu dolara, inwestorzy zabrali się do zakupów surowców. Spowodowało to wzrosty notowań indeksów surowcowych, przez co cały miesiąc zakończył się w dobrych nastrojach oraz na plusie. Dobrze maluje się obraz rynku surowców na gruncie analizy technicznej, ponieważ notowania minimalnie przekroczyły wcześniejsze październikowe szczyty. Część inwestorów czeka na takie sygnały, aby rozpocząć inwestycje, w związku z czym spodziewam się mocnego stycznia na rynku towarowym. Ceny ropy naftowej na giełdzie w Nowym Jorku wzrosły o 4,4%, benzyny o 6,6%, a oleju opałowego o 8,0%. Dane dotyczące zapasów ropy naftowej i paliw w Stanach Zjednoczonych były w dalszym ciągu niejednoznaczne, co w połączeniu z umacniającym się dolarem spowodowało gwałtowną wyprzedaż na rynku ropy w pierwszej połowie miesiąca. Wsparciem dla rynku okazały się poziomy notowań lekko poniżej 70$ za baryłkę, które już wcześniej były wskazywane przez przedstawicieli kartelu krajów eksportujących ropę naftową OPEC jako dolna granica odpowiedniego przedziału wahań cen. Ponadto, wzrostom notowań ropy w drugiej połowie miesiąca sprzyjało ochłodzenie na całej Półkuli Północnej i prognozy chłodniejszej niż przeciętna zimy w Stanach Zjednoczonych, co powinno wpłynąć na zwiększony popyt na paliwa. Ceny najważniejszych metali przemysłowych w grudniu wzrosły notowania miedzi na giełdzie w Londynie o 5,0%, aluminium o 10,4%, a niklu o 17,1%. Notowania tej grupy towarów reagowały pozytywnie na dane dotyczące kondycji gospodarki chińskiej oraz wypowiedzi tamtejszego premiera na temat utrzymania pakietów mających na celu dalsze pobudzanie gospodarki. Ponadto, na ceny miedzi wpływ miały negocjacje płacowe i możliwe strajki w chilijskich kopalniach i hutach. Notowania niklu składnika stosowanego przy produkcji stali nierdzewnej rosły w ślad za dobrymi danymi dla przemysłu stalowego. Segment kruszców zanotował w grudniu największe spadki złoto na londyńskim rynku metali potaniało o 7,7%, a srebro o 4,0%. Gwałtowną przecenę metali szlachetnych spowodowało równie gwałtowne grudniowe umocnienie się dolara. Jak wspominałem w poprzednim miesiącu, raportowane pozycje spekulacyjne w kontraktach terminowych na złoto były na bardzo wysokich poziomach i zapewne część tych krótkoterminowych inwestorów widząc drożejącego dolara zdecydowała się na zamknięcie pozycji. Ceny głównych produktów rolnych w grudniu zmieniły się nieznacznie pszenica na giełdzie w Chicago potaniała o 1,3%, soja o 1,3%, a kukurydza podrożała o 4,3%. Notowania tej ostatniej rosły z powodu rosnącego popytu na wytwarzane z kukurydzy biopaliwo bioetanol, na które popyt wzrasta wraz z rosnącymi cenami ropy naftowej. Wśród produktów rolnych mocno wyróżniały się, nie po raz pierwszy, ceny cukru, które na giełdzie w Nowym Jorku podrożały w grudniu o 21,4%. Notowania tego produktu po krótkim odpoczynku w trzecim kwartale kontynuują swoje wiosenno-letnie wzrosty, ponieważ już drugi rok z rzędu światowy rynek cukru znajduje się w deficycie. Niedobory tego towaru powiększa rosnący popyt na bioetanol, do którego produkcji obok kukurydzy używa się cukru. 4

5 ZASTRZEŻENIA PRAWNE Niniejszy dokument przeznaczony jest wyłącznie dla klientów BPH Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA (BPH TFI) i nie jest przeznaczony do publicznej wiadomości. Publikowanie w prasie lub w Internecie w części lub całości niniejszego opracowania wymaga zgody sporządzających komentarz. Materiał został przygotowany na podstawie informacji publicznie dostępnych i źródeł uznanych przez BPH TFI za wiarygodne, ale BPH TFI nie gwarantuje i nie może zapewnić o ich dokładności, kompletności i wiarygodności. Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi wystarczającej podstawy do podjęcia jakiejkolwiek decyzji inwestycyjnej. Opracowanie niniejsze nie ma charakteru rekomendacji dotyczącej instrumentów finansowych w rozumieniu zapisów Rozporządzenia Ministra Finansów z 19 października 2005 roku w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub wystawców. Wszystkie prezentowane opinie są opiniami własnymi BPH TFI. Pomimo dołożenia należytej staranności przy sporządzaniu niniejszego dokumentu BPH TFI nie może zapewnić, że prezentowane opinie okażą się trafne, a sytuacja na rynku nie ulegnie zmianie, w szczególności w stosunku do określonych instrumentów finansowych. Opinie BPH TFI mogą się zmieniać bez obowiązku każdorazowego informowania o tym fakcie. BPH TFI, jego pracownicy, członkowie władz ani podmioty dominujące i stowarzyszone z BPH TFI nie ponoszą jakiejkolwiek odpowiedzialności za działania lub zaniechania podjęte na podstawie niniejszego dokumentu, w szczególności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszego komentarza ani za szkody poniesione w wyniku tych decyzji inwestycyjnych. BPH TFI jest podmiotem zarządzającym cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie i jest nadzorowany przez Komisję Nadzoru Finansowego. BPH TFI, jego podmioty dominujące, zależne lub stowarzyszone są lub mogą być aktywnymi uczestnikami rynku kapitałowego w szczególności jako emitenci, subemitenci, gwaranci brokerzy, animatorzy, nabywający instrumenty finansowe na rachunek własny, prowadzący działalność inwestycyjną w pozostałym zakresie. KONTAKT BPH Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA info@bphtfi.pl Infolinia: