EL-5120 SHARP EL-5120 PROGRAMOWALNY KALKULATOR NAUKOWY INSTRUKCJA OBSŁUGI. Downloaded from:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "EL-5120 SHARP EL-5120 PROGRAMOWALNY KALKULATOR NAUKOWY INSTRUKCJA OBSŁUGI. Downloaded from:"

Transkrypt

1 PROGRAMOWALNY KALKULATOR NAUKOWY EL-5120 INSTRUKCJA OBSŁUGI SHARP EL-5120 PROGRAMOWALNY KALKULATOR NAUKOWY ROZDZIAŁ 1 PRZED PIERWSZYM UŻYCIEM ROZDZIAŁ 2 KLAWIATURA I WYŚWIETLACZ ROZDZIAŁ 3 INFORMACJE OGÓLNE ROZDZIAŁ 4 OBLICZENIA ROZDZIAŁ 5 OBLICZENIA STATYSTYCZNE ROZDZIAŁ 6 TRYB PODSTAWY N ROZDZIAŁ 7 ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ ROZDZIAŁ 8 PROGRAMOWANIE ROZDZIAŁ 9 ZASTOSOWANIE KALKULATORA ZAŁĄCZNIK str. 1

2 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 5: OBLICZENIA STATYSTYCZNE ROZDZIAŁ 1: PRZED PIERWSZYM UŻYCIEM...6 Obliczenia statystyczne...57 Menu obliczeń statystycznych...58 Wprowadzanie i korekta danych...59 Obliczenia statystyczne z jedną zmienną...61 Obliczenia statystyczne z dwiema zmiennymi...63 Pokrywa ochronna... 7 Konserwacja kalkulatora... 8 Przygotowanie kalkulatora do pierwszego użycia... 9 Tryby pracy ROZDZIAŁ 6: TRYB PODSTAWY N Krótki przegląd Obliczenia w trybie podstawy N...68 Operacje logiczne...70 ROZDZIAŁ 2: KLAWIATURA I WYŚWIETLACZ...23 ROZDZIAŁ 7: ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ Elementy sterujące i części kalkulatora Przyciski kalkulatora Metody rozwiązywania...74 Wyświetlacz Tryb rozwiązywania równań...76 Funkcja rachunku różniczkowego...80 Tryb rozwiązywania...84 Zapisywanie, wczytywanie i kasowanie równań...89 ROZDZIAŁ 3: INFORMACJE OGÓLNE...28 Priorytet Poprawianie błędów Menu ustawień Wykorzystanie pamięci Zerowanie kalkulatora ROZDZIAŁ 4: OBLICZENIA...42 Tryb rzeczywisty Wykorzystanie ułamków Funkcje potęgowe Funkcje logarytmiczne i wykładnicze Funkcje trygonometryczne Funkcja modyfikacji Funkcje menu matematycznego ROZDZIAŁ 8: PROGRAMOWANIE Programowanie...92 Tworzenie nowego programu...94 Rozkazy programu...98 Edycja programu Komunikaty błędów Przykłady programów Kasowanie programów str. 2 str. 3

3 ROZDZIAŁ 9: ZASTOSOWANIE KALKULATORA Fizyka Obliczenia statystyczne Budowa dróg Operacje handlowe Zabawa i loteria Obliczenia z wykorzystaniem pamięci ZAŁĄCZNIK Wymiana baterii Menu opcji Komunikaty błędów Użyteczne wskazówki odnośnie funkcji rachunku całkowego Użyteczne wskazówki odnośnie trybu rozwiązywania Informacje techniczne Lista funkcji Dane techniczne WSKAZÓWKA Materiał zawarty w niniejszym podręczniku podawany jest bez jakiegokolwiek rodzaju gwarancji lub rękojmi. Spółka SHARP, Corp. nie bierze żadnej odpowiedzialności za następstwa wynikające z wykorzystania niniejszych materiałów. Spółka SHARP zaleca sporządzanie pisemnych kopii wszystkich ważnych danych, zapisywanych w pamięci urządzenia. Dane mogą zostać utracone lub zmienione w określonych warunkach praktycznie w każdej pamięci elektronicznej. Dlatego SHARP nie bierze żadnej odpowiedzialności za dane, które zostaną utracone lub zniszczone w wyniku niewłaściwego używania, napraw, uszkodzeń, zmiany baterii, obsługi urządzenia po upływie podanej długości życia baterii lub z jakiegokolwiek innej przyczyny Spółka Sharp Niniejszy podręcznik zawiera prawnie chronione informacje. Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszego podręcznika nie może być w żaden sposób reprodukowana ani tłumaczona na inne języki bez uprzedniej, pisemnej zgody spółki Sharp, Inc. str. 4 str. 5

4 ROZDZIAŁ 1: PRZED PIERWSZYM UŻYCIEM Pokrywa ochronna... 7 Konserwacja kalkulatora... 8 Przygotowanie kalkulatora do pierwszego użycia... 9 Zerowanie kalkulatora... 9 Tryby pracy Wybór trybu pracy Krótki opis poszczególnych trybów pracy Krótki przegląd Włączanie i wyłączanie kalkulatora Wprowadzanie i obliczanie wyrażeń Edycja wyrażenia Wykorzystanie zmiennych Wykorzystanie trybu rozwiązywania równań Wykorzystanie trybu rozwiązywania Pozostałe cechy kalkulatora Pokrywa ochronna Kalkulator dostarczany jest razem z pokrywą chroniącą klawiaturę, gdy nie jest ona używana. Przed użyciem kalkulatora pokrywę ochronną należy zdjąć i wsunąć pod spód kalkulatora, tak jak zostało to przedstawione na ilustracji, aby nie dopuścić do jej zgubienia. Gdy kalkulator pozostaje nieużywany, pokrywę należy ponownie wsunąć na klawiaturę i wyświetlacz, tak jak zostało to przedstawione na ilustracji. str. 6 str. 7

5 Konserwacja kalkulatora Aby zapewnić bezawaryjną pracę kalkulatora, należy stosować się do następujących zaleceń. Nie należy nosić kalkulatora w tylnej kieszeni spodni, ponieważ przy siadaniu może dojść do jego uszkodzenia. Wyświetlacz został wykonany ze szkła i jest szczególnie wrażliwy na naprężenia. Kalkulator należy trzymać z dala od wysokich temperatur, np. nie należy go kłaść za szybą samochodu lub w pobliżu grzejnika. Należy unikać pozostawiania go w miejscach o dużej wilgotności lub zakurzeniu. Kalkulator należy czyścić miękką i suchą ściereczką. Nie należy używać do tego celu rozpuszczalników. Przygotowanie kalkulatora do pierwszego użycia Przed pierwszym użyciem kalkulatora należy go wyzerować i ustawić kontrast wyświetlacza. Zerowanie kalkulatora. 1. Czubkiem długopisu należy nacisnąć na przełącznik RESET, znajdujący się z tyłu urządzenia. Jeśli po wykonaniu tej czynności na wyświetlaczu nie pojawi się przedstawiony obok komunikat, to prawdopodobnie nie zostały właściwie zainstalowane baterie. Zobacz paragraf Wymiana baterii w Załączniku. Po zainstalowaniu baterii należy powtórzyć operację zerowania. Do naciskania przycisków nie należy używać ostrych przedmiotów. Nie należy również zbyt silnie naciskać przycisków. Przy obsłudze kalkulatora nie należy używać siły. 2. Nacisnąć przycisk [CL] i następnie nacisnąć dowolny inny przycisk. Na wyświetlaczu pojawi się początkowy ekran trybu rzeczywistego (REAL MODE). 3. Nacisnąć przyciski [2ndF] [OPTION] [1] i przy pomocy przycisków [+] i [ ] ustawić pożądany kontrast wyświetlacza. Następnie należy nacisnąć przycisk [QUIT]. Dalsze wskazówki, związane z kolejnymi ustawieniami kalkulatora, można znaleźć w paragrafie Menu ustawień w rozdziale 3. str. 8 str. 9

6 Tryby pracy Kalkulator EL-1520 obsługuje cztery tryby pracy, przeznaczone do wykonywania różnych operacji. Tryby te wybiera się z menu wyboru trybu (MODE SELECT). Niniejszy paragraf opisuje sposób wybierania danego trybu oraz czynności, jakie można w nim wykonać. Krótki przegląd W niniejszym paragrafie zamieszczony został krótki opis podstawowych operacji arytmetycznych kalkulatora i przedstawione zostały jego najważniejsze funkcje, np. tryb rozwiązywania. Użytkownik może się tutaj zapoznać także z przyciskami funkcyjnymi, wyświetlaczem i symbolami kalkulatora. Wybór trybu pracy 1. Nacisnąć przycisk [MODE]. Włączanie i wyłączanie kalkulatora Na wyświetlaczu pojawi się ekran menu. 1. Aby włączyć kalkulator, należy nacisnąć Kalkulator EL-5120 został wyposażony w przycisk [ON], znajdujący się u góry, z różne tryby pracy do różnych lewej strony klawiatury. zastosowań. W celu przedłużenia długości życia baterii kalkulator wyłącza się automatycznie, jeśli przez kilka minut nie zostanie wykonana żadna operacja. 2. Nacisnąć przycisk [1], aby wybrać normalny tryb obliczeń REAL (tryb rzeczywisty). Aby wybrać lub przywołać dany tryb, należy w czasie wyświetlania ekranu menu nacisnąć odpowiednią cyfrę. Krótki opis poszczególnych trybów pracy Tryb rzeczywisty REAL (normalny tryb obliczeń): Wykonywanie normalnych obliczeń, rozwiązywanie wyrażeń, rachunek całkowy i obliczenia statystyczne na liczbach rzeczywistych. 2. Aby wyłączyć kalkulator, należy nacisnąć OFF przyciski [2ndF] [ON]. Aby wykorzystać funkcję lub polecenie, które zostało zaznaczone nad przyciskiem w kolorze żółtym, należy nacisnąć przycisk [2ndF] i następnie dany przycisk. Tryb podstawy N NBASE : Wykonywanie operacji na liczbach dwójkowych, ósemkowych, dziesiętnych i szesnastkowych. Tryb rozwiązywania SOLV : Obliczanie zmiennych niewiadomych przy wykorzystaniu równań. Tryb programowania PROG : Tworzenie i uruchamianie programów do automatyzacji obliczeń. Wprowadzanie i obliczanie wyrażeń Wyrażenia arytmetyczne należy wprowadzać w takiej kolejności, w jakiej zapisuje się je na papierze. Aby obliczyć wprowadzone wyrażenie, należy nacisnąć przycisk. Przycisk ten znajduje się po prawej stronie, na dole klawiatury. Przycisk ma podobne działanie jak przycisk [=] w prostszych kalkulatorach. PRZYKŁAD Obliczyć następujące wyrażenie: str. 10 str. 11

7 1. Należy nacisnąć następujące przyciski: Edycja wyrażenia 2 [8] [x ] [ ] [ ] [3] [ ] [7] [ ] [( )] [1] [0] [ ] [5] Znak / na wyświetlaczu oznacza operację [ ] (znak dzielenia), a znak oznacza operację [ ] (znak mnożenia). Kalkulator został wyposażony w przycisk minus [ ] do obliczania różnicy, oraz przycisk zmiany znaku [( )] do wprowadzania liczb ujemnych. Wyrażenie 3 wprowadza się w tej samej kolejności, jak przy równaniu zapisanym na kartce. W trakcie wprowadzania liczb i symboli wyrażenie można sprawdzić, aby poprawić ewentualne błędy. Aby naprawić błąd, należy przesunąć kursor przy pomocy przycisków kursora na odpowiednie miejsce i ponownie wprowadzić błędne dane, zamazując poprzednie. 2. Nacisnąć przycisk, aby wyświetlić wynik. W czasie obliczania wyniku, w lewym dolnym rogu wyświetlacza wyświetlany jest napis BUSY. W niniejszym kalkulatorze wyrażenie i wynik wyświetlane są na tym samym ekranie. Jeśli wynik składa się z więcej jak 10 cyfr, to 11 cyfra zostanie zaokrąglona. Aby wyświetlić wynik, kursor nie musi się znajdować na końcu wyrażenia. Po wyświetleniu wyniku wyrażenie można przywołać jeszcze raz i zmodyfikować je. Do tego celu wykorzystuje się przyciski kursora, tak jak przed naciśnięciem przycisku. PRZYKŁAD Przywołać ostatnie wyrażenie i zmodyfikować je w następujący sposób: Nacisnąć przycisk [ ] lub [ ], aby przywołać ostatnie wyrażenie. Kursor znajduje się na początku wyrażenia (w tym przypadku na cyfrze 8 ). Po naciśnięciu przycisku [ ] lub [ ] kursor zostanie przesunięty na koniec ostatniego wyniku, w naszym przykładzie na znak =. 2. Nacisnąć czterokrotnie przycisk [ ], aby przesunąć kursor na pozycję, od której ma się rozpocząć edycja. Kursor przesunął się o cztery pozycje w prawo i pulsuje teraz na cyfrze 3. str. 12 str. 13

8 INS 3. Nacisnąć przyciski [2ndF] [DEL]. Spowoduje to zmianę trybu wprowadzania znaków z nadpisywania na wstawianie. Po naciśnięciu przycisku [2ndF] w dolnej części wyświetlacza powinien się pojawić symbol 2ndF. Jeśli symbol ten się nie pojawi, to znaczy, że przycisk nie został naciśnięty wystarczająco szybko. Kształt pulsującego kursora informuje o wybranym trybie wprowadzania znaków. Trójkąt oznacza tryb wstawiania, a prostokątny kursor oznacza tryb nadpisywania. 4. Nacisnąć przycisk [(] i przesunąć kursor na znak =. Znak = został przesunięty do drugiego wiersza, ponieważ liczba znaków przekracza teraz Nacisnąć przycisk [)] i, aby wyświetlić wynik nowego wyrażenia. Wykorzystanie zmiennych We wszystkich trybach pracy dostępnych jest 27 zmiennych (od A do Z oraz θ). Liczbę, która została przypisana do zmiennej, można przywołać podając nazwę RCL tej zmiennej lub za pomocą przycisków [2ndF] [STO]. PRZYKŁAD 1 3 Przypisać zmiennej R wartość 2. x 1. Nacisnąć przyciski [CL] [2] [y ] [3] oraz [STO]. Naciśnięcie przycisku [CL] spowoduje wyzerowanie wyświetlacza. Znaki 2^3 symbolizują liczbę 2 do potęgi 3. Po naciśnięciu przycisku [STO] automatycznie wyświetlony zostanie symbol [ALPHA]. Teraz można wprowadzić literę lub symbol θ (zaznaczony kolorem niebieskim nad przyciskami na klawiaturze). R 2. Nacisnąć przycisk [5], aby zapisać wynik 2 3 w zmiennej R. Zapamiętana liczba zostanie teraz wyświetlona w następnym wierszu. Symbol ALPHA zniknie z wyświetlacza. Liczby można zapamiętać również bezpośrednio, bez konieczności obliczania wyników równań. str. 14 str. 15

9 Wprowadzić wyrażenie, które zawiera zmienną R z ostatniego przykładu (teraz równą 8). PRZYKŁAD 2 Obliczyć powierzchnię koła o promieniu R. # 1. Nacisnąć przyciski [CL] [2ndF] [Exp] i następnie przycisk [ALPHA]. Aby wprowadzić znak, który zaznaczony jest nad przyciskiem kolorem niebieskim, najpierw należy nacisnąć przycisk [ALPHA]. Symbol ALPHA pojawia się w dolnej części wyświetlacza. R 2 2. Nacisnąć przycisk [5] i następnie przycisk [x ]. Po wprowadzeniu znaku symbol ALPHA zniknie z wyświetlacza. Kalkulator przełączy się z powrotem do trybu wprowadzania. 3. Nacisnąć przycisk, aby wyświetlić wynik. Zamiast pośredniego wprowadzania nazwy zmiennej, jak w powyższym przykładzie, zmienną można wybrać również bezpośrednio, np. przez przywołanie i wykorzystanie jej wartości. W tym celu należy postępować jak wyżej, jednak w kroku 1 zamiast przycisku [ALPHA] należy RCL nacisnąć przyciski [ ] [2ndF] oraz [STO]. Wynik będzie ten sam. Pośrednio wykorzystana zmienna Bezpośrednio wykorzystana zmienna Wykorzystanie trybu rozwiązywania równań Aby z tego samego wzoru lub równania algebraicznego otrzymać więcej jak jedno rozwiązanie, można wykorzystać opisaną niżej funkcję, służącą do upraszczania procesu obliczeń. PRZYKŁAD Obliczyć objętość dwóch stożków.! Wysokość 10 i promień 8 oraz " Wysokość 8 i promień Nacisnąć przyciski # [CL] [1] [a/b] [3] [2ndF] [Exp] R H [APHA] [5][x 2 ] [ALPHA] oraz [a/b], aby wprowadzić pożądany wzór. Wyrażenie 1 3 oznacza ułamek 1 przez 3. Zmienne można wyrażać tylko przy pomocy wielkich liter. 2. Aby zakończyć wprowadzanie równania, należy nacisnąć przyciski [2ndF] [ ]. Kalkulator automatycznie wyszuka w kolejności alfabetycznej wszystkie wykorzystane w tym równaniu zmienne i poprosi o wprowadzenie ich wartości. Strzałka przypomina o tym, że w równaniu wykorzystane zostały dalsze zmienne. str. 16 str. 17

10 3. Nacisnąć przyciski [1] [0], aby wprowadzić wysokość i następnie przejść do kolejnej zmiennej. Kalkulator poprosi o wprowadzenie wartości następnej zmiennej. Proszę zwrócić uwagę, że zmiennej R została już przypisana wartość 8. Kalkulator przywoła tę wartość. Strzałka przypomina o tym, że w równaniu tym zostały wykorzystane także wcześniejsze zmienne. 4. Nacisnąć przycisk, aby zaakceptować liczbę z pamięci i następnie nacisnąć przycisk [SOLVE], aby wyświetlić wynik. Wynik (objętość stożka!) zostanie wyświetlony w drugim wierszu. Ostatnia wprowadzona zmienna zostanie wyświetlona w trzecim wierszu. 5. Nacisnąć przycisk [9], aby wprowadzić promień stożka ". Na wyświetlaczu pojawi się ekran wprowadzania wartości. Wartość zmiennej R, tj. 8, należy zastąpić wartością 9. Objętość stożka! Wykorzystanie trybu rozwiązywania Niewiadome w równaniu można obliczyć przypisując pozostałym zmiennym w równaniu znane wartości. W celu porównania trybu rozwiązywania z trybem rozwiązywania równań wykorzystane zostanie to samo wyrażenie, co w poprzednim przykładzie. PRZYKŁAD Jak wysoki jest stożek $, jeśli jego promień wynosi 9, a objętość odpowiada objętości stożka! z ostatniego przykładu (r = 8, h = 10)? 1. Nacisnąć przycisk [MODE] i naciskając przycisk [3], wybrać tryb SOLV. W ten sposób zostanie wybrany tryb rozwiązywania. W celu przypomnienia, że wybrany został właśnie ten tryb, w górnej części wyświetlacza pojawi się napis SOLVER MODE. Ponieważ nie zostało jeszcze wprowadzone równanie, kalkulator poprosi o jego wprowadzenie. 6. Nacisnąć przycisk, aby potwierdzić zmiany. Następnie należy nacisnąć przycisk [ ], aby przejść do zmiennej H. W tym miejscu nadal zapisana jest wartość 10 z poprzedniego obliczenia. 7. Nacisnąć przycisk [8], aby wprowadzić nową wysokość. Następnie nacisnąć przycisk [SOLVE], aby rozwiązać równanie. Teraz zostanie wyświetlona objętość stożka ". Objętość stożka " v = 2. Nacisnąć przyciski [ALPHA] [1] [APHA] [DATA] i wprowadzić resztę równania. Resztę równania należy wprowadzać w taki sam sposób jak w trybie rozwiązywania równań. Jednak w tym przypadku, aby wprowadzić znak równości, zamiast samego przycisku należy nacisnąć przyciski [ALPHA] [DATA]. str. 18 str. 19

11 3. Nacisnąć przycisk, aby przejść do ekranu wprowadzania wartości zmiennych. Proszę zwrócić uwagę, że wartości przypisane zmiennym w ostatnim przykładzie zostaną przywołane i wyświetlone także i w tym równaniu. 4. Nacisnąć przyciski [1] [0], aby wprowadzić wysokość stożka!. W pierwszej kolejności musimy ponownie znaleźć objętość stożka!. 5. Nacisnąć przycisk, aby potwierdzić wartość wysokości, a następnie przyciski [8], aby wprowadzić wartość promienia. Kursor znajduje się teraz na zmiennej V. Zmienne zapamiętane w trybie rozwiązywania równań 7. Nacisnąć przycisk [QUIT], aby powrócić do ekranu wprowadzania wartości zmiennych. Teraz z pamięci przywołana zostanie również wartość zmiennej V. 8. Nacisnąć przycisk [ ], aby zaakceptować wyświetlaną wartość zmiennej V i następnie nacisnąć przyciski [9], aby wprowadzić promień stożka $. 9. Nacisnąć przyciski [ ] [ ] [SOLVE], aby wyświetlić wysokość stożka $. Wyświetlona zostanie wysokość stożka $, który ma taką samą objętość jak stożek!. Wysokość stożka $ 6. Nacisnąć przycisk [SOLVE], aby otrzymać wartość V. R oraz L to wartości obliczone metodą Newtona, służącej do ustalania dokładności rozwiązania. Kalkulator wyszukuje wartości zmiennej, na której w momencie naciśnięcia przycisku [SOLVE] znajdował się kursor. Lewa i prawa strona równania po podstawieniu znanych wartości zmiennych Objętość stożka! Pozostałe cechy kalkulatora Kalkulator posiada również inne cechy, które można wykorzystać w różnych sytuacjach. Poza procedurami obliczeń, wymienionymi w krótkim przeglądzie, kalkulator może wykonywać również wiele innych funkcji. Poniżej przedstawiona została lista najważniejszych cech kalkulatora. Obliczenia statystyczne Obliczenia statystyczne z jedną lub dwiema zmiennymi z wagą statystyczną. Jako wynik można wyświetlić wartość średnią, odchylenie standardowe próbki, odchylenie standardowe populacji generalnej, sumę danych i sumę kwadratów danych. str. 20 str. 21

12 Tryb podstawy N Wykonywanie operacji na liczbach dwójkowych, ósemkowych, dziesiętnych i szesnastkowych. W tym trybie można dokonać zamiany liczby z dowolnej podstawy do dowolnej innej podstawy liczbowej. Rachunek całkowy Rachunek całkowy wykonywany jest w oparciu o regułę Simpsona. Programowanie Kalkulator można zaprogramować, aby zautomatyzować wybrane procesy obliczeniowe. Programy można wykorzystać w trybie rzeczywistym oraz w trybie podstawy N. ROZDZIAŁ 2: KLAWIATURA I WYŚWIETLACZ Elementy sterujące i części kalkulatora...24 Przyciski kalkulatora...25 Konwencje przyjęte w niniejszym podręczniku...25 Wyświetlacz...26 Budowa wyświetlacza...26 Znaczenie symboli...26 str. 22 str. 23

13 Elementy sterujące i części kalkulatora Wyświetlacz kalkulatora składa się z trzech wierszy, z których każdy składa się z 16 pozycji, oraz kilku symboli. Każdy 16-pozycyjny wiersz składa się z matrycy punktów (5 5 punktów na znak) dla każdego z 14 znaków oraz dwupozycyjnego wyświetlacza wykładnika. Klawiatura kalkulatora składa się z: przycisku trybu pracy, przycisku rozwiązania, przycisków menu, przycisków kursora, przycisków sterujących i przycisków do edycji, przycisków funkcyjnych oraz przycisków arytmetycznych. Wyświetlacz z matrycą punktów Symbole * Przyciski sterujące i przyciski do edycji Przyciski menu Przycisk trybu pracy i przycisk rozwiązania Przyciski funkcyjne Przyciski numeryczne i arytmetyczne Wyświetlacz wykładników Przyciski kursora * W czasie normalnej pracy nigdy nie są wyświetlane wszystkie symbole na raz. Przyciski kalkulatora Istnieją trzy duże grupy funkcji przycisków: pierwsza funkcja!, druga funkcja " oraz zmienna $. Konwencje przyjęte w niniejszym podręczniku W celu wykonania drugiej lub trzeciej funkcji danego przycisku, które zostały zaznaczone nad przyciskami kolorem żółtym lub niebieskim, najpierw należy nacisnąć przycisk [2ndF] lub [ALPHA]. W niniejszym podręczniku przy opisywaniu funkcji przycisków zostały przyjęte następujące konwencje: PRZYKŁAD Wprowadzić wyrażenie: πr Pierwsza funkcja Druga funkcja Zmienna 2 Wprowadzić: [#] [R] [x ] [ ] 10 Druga funkcja przycisku oraz operacja wprowadzania zmiennej, np. # lub R, przedstawione zostały w nawiasach kwadratowych. Do wprowadzenia wymienionych zmiennych należy nacisnąć przycisk [2ndF] i następnie [Exp] (pierwsza funkcja przycisku #) bądź [APHA] i następnie [5] (pierwsza funkcja przycisku R). Jeśli jakaś funkcja, podana w nawiasach kwadratowych, oznaczona została na klawiaturze kolorem żółtym, to najpierw należy nacisnąć przycisk [2ndF] (żółty przycisk), a następnie przycisk znajdujący się bezpośrednio pod tą funkcją; natomiast jeśli jakaś funkcja przedstawiona została na klawiaturze na niebiesko, to najpierw należy nacisnąć przycisk [ALPHA] (niebieski przycisk), a następnie przycisk bezpośrednio pod tą funkcją. Pierwsze funkcje przycisków, za wyjątkiem przycisków liczbowych, kropki dziesiętnej i przycisku zmiany znaku, przedstawione zostały w podręczniku w nawiasach kwadratowych. Operacja wprowadzania liczby podana została w nawiasach kwadratowych tylko wtedy, gdy wiąże się ona z wyborem pozycji menu na wyświetlaczu. str. 24 str. 25

14 Wyświetlacz Niniejszy kalkulator został wyposażony w wyświetlacz, składający się z trzech wierszy po 16 znaków. Na wyświetlaczu wyświetlana jest większość równań, ich rozwiązania oraz różne pozycje menu. Na wyświetlaczu pojawiają się również symbole, opisujące bieżący tryb pracy kalkulatora. Budowa wyświetlacza Przy wprowadzaniu wyrażenia, składającego się maks. z 14 znaków, znaki wyświetlane są w jednym wierszu na pojedynczych matrycach punktów. Pozostałe dwa znaki w wierszu służą do wyświetlania wykładnika, jeśli wynik działania składa się z więcej jak 10 pozycji. Jeśli długość wyrażenia przekracza 14 znaków, to wyświetlanie wyrażenia kontynuowane jest w następnym wierszu. Wynik wyświetlany jest zawsze w kolejnym wierszu po znaku równości. Znak równości oznacza koniec wyrażenia. Jeśli wynik nie mieści się w granicy od do , oraz od do , lub jeśli wynosi on 0, to kalkulator automatycznie przełącza się na wyświetlanie wyniku w notacji naukowej. Symbol BUSY wyświetlany jest, gdy kalkulator oblicza rozwiązanie. Symbole 2ndF, HYP lub ALPHA pojawiają się, gdy naciśnięty zostanie przycisk [2ndF], [HYP] lub [ALPHA]. Symbole te informują o aktywnej funkcji przycisków. Znaczenie symboli Jeśli dane polecenie składa się z więcej jak 14 pozycji, to na wyświetlaczu w trybie programowania pojawiają się symbole lub. Przy wprowadzaniu kolejnych znaków wyświetlany tekst przesuwa się w lewo. Symbol przypomina o tym, że po lewej stronie znajduje się dlasza część polecenia. Symbole oraz oznaczają, że wyrażenie lub równanie składa się z więcej jak 3 wierszy. Symbole te przypominają o tym, że nad lub pod wyświetlaczem dostępna jest dalsza część programu. Matryca punktów (5 5) Wykładnik str. 26 str. 27

15 ROZDZIAŁ 3: INFORMACJE OGÓLNE Priorytet Bezpośrednia logika algebraiczna (D.A.L) Kolejność wykonywania operacji Wykorzystanie nawiasów Obliczanie Poprawianie błędów Przyciski kursora Przyciski edycji Tryby edycji Menu ustawień Widok menu ustawień Jednostki kątowe (stopnie, radiany i gony (grady)) Format wyświetlania i liczba miejsc dziesiętnych (system stałoprzecinkowy, zmiennoprzecinkowy, notacja naukowa i techniczna) Odpowiedzi Format obliczeń statystycznych Wykorzystanie pamięci Wprowadzanie liter Pośrednie wykorzystanie zmiennych globalnych Pośrednie wykorzystanie zmiennych lokalnych Bezpośrednie wykorzystanie zmiennych Wykorzystanie pamięci ostatniego wyniku Zerowanie kalkulatora Priorytet Kalkulator wykonuje obliczenia zawsze we właściwej kolejności arytmetycznej, która nie koniecznie odpowiada kolejności wprowadzania wyrażenia. Bezpośrednia logika algebraiczna (D.A.L) Bezpośrednia logika algebraiczna kalkulatora SHARP polega na rozwiązywaniu wyrażeń zgodnie z następującą kolejnością priorytetów: PRIORYTET OPERACJA PRZYKŁAD najwyższy działania na ułamkach ½ funkcje z następującymi po sobie danymi funkcje potęgowe y x 10 5 niejawne mnożenie z π lub zmienną funkcje poprzedzające dane niejawne mnożenie z funkcją permutacje i kombinacje 2-1 n!, x, x 4π, 6R sin 45, 9 5sin, 2ln 16P3, 16C3 mnożenie i dzielenie dodawanie i odejmowanie logiczne AND 1100 AND 1011 logiczne OR, XOR lub XNOR C XNOR 9 zamiana na współrzędne prostokątne lub biegunowe 7,15 θ 10.5, 25 xy 2 najniższy operacje na pamięci lub znak równości 10 R, 2 = str. 28 str. 29

16 Kolejność wykonywania operacji Poniżej przedstawiona została kolejność, w jakiej kalkulator wykonuje operacje przy obliczaniu wyrażenia. Obliczanie wykonywane jest w kolejności od! do %. Poprawianie błędów Błędy można poprawiać na różne sposoby. Wybór używanych do tego celu przycisków zależy od rodzaju poprawianego błędu. Przyciski kursora Błędnie wprowadzone liczby można zmienić przy pomocy przycisków kursora. PRZYKŁAD Wprowadzić i następnie poprawić na Nacisnąć przycisk [CL] i wprowadzić wartość Wykorzystanie nawiasów Kolejność wykonywania obliczeń można zmodyfikować, wprowadzając okrągłe nawiasy (służą do tego przyciski [(] oraz [)] ). Nawiasy należy podawać w taki sam sposób, jak na kartce papieru. Wyrażenie wewnątrz nawiasów obliczane jest zawsze w pierwszej kolejności. Nawias [)] na końcu wyrażenia można pominąć, jeśli bezpośrednio po wprowadzeniu wyrażenia zostanie naciśnięty przycisk lub [STO], tak jak w powyższym przykładzie. Obliczanie Kalkulator może zapamiętać do 16 następujących po sobie niedokończonych operacji oraz do ośmiu liczb. 2. Wprowadzić: [ ] 9 Przyciski edycji Kalkulator udostępnia dwa przyciski, służące do edycji: [DEL] (od delete - oznacza skasować) oraz [BS] (od backspace - oznacza cofnięcie). Naciśnięcie przycisku [DEL] powoduje skasowanie znaku wskazywanego w danej chwili przez kursor, a naciśnięcie przycisku [BS] powoduje skasowanie znaku znajdującego się po lewej stronie kursora. PRZYKŁAD Wprowadzić wartość i następnie poprawić na Nacisnąć przycisk [CL] i wprowadzić wartość str. 30 str. 31

17 2. Wprowadzić: [BS] [ ] [ ] [DEL] Tryby edycji Kalkulator udostępnia dwa tryby edycji: tryb nadpisywania oraz tryb wstawiania. Domyślnie aktywnym trybem edycji jest nadpisywanie. Tryb wstawiania można wybrać naciskając przycisk [INS]. Aktywny tryb edycji można rozpoznać po kształcie pulsującego kursora. PRZYKŁAD Wprowadzić i następnie poprawić na Kształt kursora w trybie nadpisywania Kształt kursora w trybie wstawiania. Menu ustawień Menu ustawień (SET UP) umożliwia zmianę jednostki kątowej, formatu wyświetlania liczb, formatu wyświetlania ułamków oraz formatu obliczeń statystycznych. Widok menu ustawień Po naciśnięciu przycisku [SET UP] na wyświetlaczu pojawi się menu ustawień. W menu tym kalkulator wyświetla wszystkie aktywne w danej chwili opcje ustawień. Aby zmienić wybraną opcję, należy wprowadzić liczbę, znajdującą się po lewej stronie tej opcji, albo przeglądać ekran przy pomocy przycisku [ ] do czasu, aż pojawi się pożądane podmenu. Aby powrócić do poprzedniego ekranu, należy nacisnąć przycisk [QUIT]. Jednostki kątowe (stopnie, radiany i gony (grady)) 1. Nacisnąć przycisk [CL] i wprowadzić Wprowadzić: [ ] [ ] [ ] [ ] [INS] 9 Aby przywołać menu ustawiania jednostki kątowej (DRG), należy w menu ustawień nacisnąć przycisk [1]. W menu tym można wybrać jednostki kątowe, używane przez funkcje trygonometryczne. W pierwszym wierszu wyświetlacza wyświetlany jest tytuł menu oraz aktywne ustawienie. Naciskając przycisk [1], [2] lub [3] można wybrać stopnie, radiany lub gony. Pełny okrąg zawiera 360 stopni, 2π radianów lub 400 gonów. Po zmianie opcji kalkulator automatycznie powraca do wyświetlania menu ustawień. Dane można poprawić także przez wyzerowanie wyświetlacza, naciskając przycisk [CL], i ponowne ich wprowadzenie. str. 32 str. 33

18 Format wyświetlania i liczba miejsc dziesiętnych (system stałoprzecinkowy, zmiennoprzecinkowy, notacja naukowa i techniczna) Aby przywołać menu FSE (z ang.: Fixed- Scientific-Engineering), należy w menu ustawień nacisnąć przycisk [2]. W menu tym można wybrać cztery różne formaty wyświetlania liczb. Przy wprowadzaniu liczb wybór trybu wyświetlania nie ma znaczenia. Tryb wyświetlania ma wpływ wyłącznie na przedstawianie wyników. W pierwszym wierszu wyświetlany jest tytuł menu oraz aktywne ustawienie. Naciskając przycisk [1], [2], [3] lub [4] można wybrać system zmiennoprzecinkowy, system stałoprzecinkowy, notację naukową lub notację techniczną. Po wybraniu opcji 2: FIX, 3: SCI lub 4: ENG pojawi się następnie menu, o nazwie TAB. Naciskając przycisk [1], [2],... [8] w menu TAB można wybrać pożądaną liczbę miejsc dziesiętnych. W poniższej tabeli przedstawione zostały różnice pomiędzy wszystkimi formatami wyświetlania. Dla porównania przedstawiany jest wynik obliczenia 1, Format wyświetlania Wyświetlany wynik Rzeczywisty wynik Wyświetlany wynik przy TAB=2 Rzeczywisty wynik 1:FLOAT 2:FIX 3:SCI 4:ENG Odpowiedzi Aby przywołać menu odpowiedzi (ANS), należy w menu ustawień nacisnąć przycisk [3]. W menu tym można wybrać format wyświetlania wyników w postaci ułamków. Przy wprowadzaniu liczb wybór trybu wyświetlania ułamków nie ma znaczenia. Tryb wyświetlania liczb ma wpływ wyłącznie na przedstawianie wyników. W pierwszym wierszu wyświetlany jest tytuł menu oraz aktywne ustawienie. Naciskając przycisk [1], [2] lub [3] można wybrać, czy wynik ma być wyświetlany w postaci dziesiętnej, jako ułamek mieszany lub jako ułamek niewłaściwy. Operacje wprowadzania i edycji ułamków wyjaśnione zostały w paragrafie Wykorzystanie ułamków w rozdziale 4. Format obliczeń statystycznych Aby przywołać menu STAT, należy w menu ustawień nacisnąć przycisk [4]. W menu tym można ustalić, czy w obliczeniach statystycznych kalkulator ma używać jednej czy dwóch zmiennych (STAT x lub STAT xy). Przy wprowadzaniu liczb wybór trybu wyświetlania nie ma znaczenia. Tryb wyświetlania liczb ma wpływ wyłącznie na przedstawianie wyników. W pierwszym wierszu wyświetlacza wyświetlany jest tytuł menu oraz aktywne ustawienie. Naciskając przycisk [1] lub [2] można wybrać jedną lub dwie zmienne. Bez względu na to, czy wybrana została opcja jednej czy dwóch zmiennych, wszystkie dane można wprowadzać dodatkowo z wagą statystyczną lub bez wagi statystycznej. Liczba miejsc dziesiętnych wpływa na wyniki operacji modyfikacji [mdf] (zobacz paragraf Funkcja modyfikacji w rozdziale 4). str. 34 str. 35

19 Wykorzystanie pamięci Kalkulator został wyposażony w pamięć zmiennych globalnych (A Z oraz θ), pamięć zmiennych lokalnych (maksymalnie dziewięć zmiennych lokalnych na równanie) oraz pamięć ostatniego wyniku, przechowującą wynik ostatniego obliczenia. Wprowadzanie liter Aby możliwe było wprowadzanie liter (oznaczonych na klawiaturze kolorem niebieskim), na dole wyświetlacza musi być wyświetlany symbol ALPHA. Aby go przywołać, należy nacisnąć przycisk [ALPHA]. Pośrednie wykorzystanie zmiennych globalnych Naciskając przycisk [STO] i następnie A Z lub θ można przypisać wartości do zmiennych globalnych. Pośrednie wykorzystanie zmiennych lokalnych Oprócz zmiennych globalnych w danym równaniu lub programie można wykorzystać również dziewięć zmiennych lokalnych. Wartości zmiennych lokalnych zapamiętywane są, w odróżnieniu od zmiennych globalnych, razem z równaniem. Aby wykorzystać zmienną lokalną, najpierw należy przypisać jej nazwę, składającą się z dwóch znaków. Pierwszy znak musi być literą - od A do Z lub θ, a drugi znak musi być cyfrą - od 0 do 9. PRZYKŁAD Zapamiętać wartość jako zmienną lokalną A 1 (w trybie rzeczywistym) i przywołać tę wartość. PRZYKŁAD 1 1. Nacisnąć przycisk [VAR]. Przypisać zmiennej globalnej A Pojawi się wtedy menu zmiennych. wartość 6. Jeśli do tej pory nie zostały jeszcze wprowadzone żadne zmienne lokalne, to na wyświetlaczu automatycznie pojawi się symbol ALPHA, a kalkulator będzie oczekiwał na wprowadzenie nazwy zmiennej. Nacisnąć przyciski [CL] 6 [STO] A. W tym przypadku nie ma potrzeby naciskania przycisku [ALPHA], ponieważ tryb ten zostanie uaktywniony automatycznie po naciśnięciu przycisku [STO]. Aby przywołać zmienną globalną, należy nacisnąć przycisk [RLC] i następnie A Z lub θ. PRZYKŁAD 2 Przywołać zmienną globalną A. 2. Wprowadzić: A 1 Symbol oznacza, że wprowadzanie nazwy A1 zostało zakończone. Aby przypisać nazwę kolejnej zmiennej lokalnej, należy nacisnąć przycisk [ ], aby przesunąć kursor na zmienną VAR2. Następnie należy powtórzyć powyższy krok. Wprowadzić: [RCL] A Także i w tym przypadku nie ma potrzeby naciskania przycisku [ALPHA], ponieważ tryb ten zostanie uaktywniony automatycznie po naciśnięciu przycisku [RCL]. 3. Nacisnąć przycisk [QUIT]. Kalkulator powróci do wyświetlania poprzedniego ekranu. str. 36 str. 37

20 4. Wprowadzić: 1.25 [EXP] 5 [STO] [VAR] [1] W odróżnieniu od zmiennych globalnych nie ma konieczności wprowadzania litery. Zmienną lokalną można określić przy pomocy samej cyfry od 1 do 9. Teraz można przesunąć strzałkę na wybraną zmienną i nacisnąć przycisk. 5. Wprowadzić: [VAR] [1] Przywołana zostanie wartość zmiennej lokalnej VAR1. Zmienną można przywołać również przez przesunięcie strzałki na jej nazwę i naciśnięcie przycisku. Nazwę zmiennej lokalnej można zmienić w menu zmiennych przez nadpisanie. Procedura nadawania nazw zmiennym jest w pozostałych trybach pracy zasadniczo taka sama jak w trybie rzeczywistym, jednak wartości zmiennych lokalnych wprowadza się w innym kroku. W poniższej tabeli przedstawione zostały sytuacje, w których należy wprowadzić wartość zmiennej w innych trybach pracy: REAL Tryb pracy Tak jak wyżej Wprowadzanie wartości Bezpośrednie wykorzystanie zmiennych W równaniu lub w programie można bezpośrednio wykorzystać zarówno zmienne globalne jak i zmienne lokalne. Nazwy zmiennych lokalnych należy dobierać w taki sposób, aby równocześnie dostępne były zmienne X oraz X. 1 2 PRZYKŁAD Wykorzystanie zmiennych A (= 6) oraz A 1 (= 0, ) z ostatnich dwóch przykładów: 1/A A. 1. Nacisnąć przyciski [CL] 1 [a/b]. Wprowadzić wymienione wyrażenie, tak jak gdyby było to normalne równanie. 2. Nacisnąć przycisk [VAR]. Na wyświetlaczu pojawi się menu zmiennych, jednak kalkulator będzie pamiętał, co zostało wprowadzone przez naciśnięciem przycisku [VAR]. Tryb rozwiązywania Przy wprowadzaniu lub edycji 3. Wprowadzić: [1] [ ] 1000 [A] równań zmiennych. Po wybraniu zmiennej lokalnej kalkulator NBASE Tak jak wyżej. automatycznie powróci do wyświetlania poprzednio wprowadzonych danych i SOLVER Przy wprowadzaniu lub edycji zmiennych. można kontynuować wprowadzanie wyrażenia. PROGRAM Zamiana aktualnych wartości zmiennych w Przy wprowadzaniu zmiennych nie trzeba programie wykonywana jest przy użyciu naciskać przycisku mnożenia [ ], polecenia Input. zmienna musi być jednak mnożnikiem. We wszystkich trybach pracy naciśnięcie przycisku [CA] powoduje skasowanie równania lub programu razem ze wszystkimi zmiennymi lokalnymi. str. 38 str. 39

21 Wykorzystanie pamięci ostatniego wyniku W pamięci ostatniego wyniku (ANS) kalkulator zawsze przechowuje ostatni wynik obliczenia, który zamieniany jest po każdym naciśnięciu przycisku. Ostatni wynik można przywołać i wykorzystać w następnym przykładzie. PRZYKŁAD Ustalić pole powierzchni (S = 3 2 π) oraz objętość stożka (V = 5S), wykorzystując przy tym pamięć ostatniego wyniku. 1. Wprowadzić: [CL] 3 [x 2 ] [π] Kalkulator obliczy teraz pole powierzchni. W pamięci ostatniego wyniku zapisana zostanie wartość Wprowadzić: [CL] 5 [ANS] Kalkulator obliczy teraz objętość. Naciśnięcie przycisku [CL] nie kasuje pamięci ostatniego wyniku. Pamięć ostatniego wyniku zostanie skasowana (tzn. ustawiona na 0), jeśli użytkownik naciśnie przycisk [CA] lub przełącznik RESET, albo zmieni tryb pracy. Wyłączenie kalkulatora nie powoduje skasowania tej pamięci. Zerowanie kalkulatora Aby wyzerować całą pamięć oraz wszystkie zmienne i dane, lub gdy kalkulator nie reaguje na naciśnięcia przycisków (nawet na naciśnięcie przycisku [ON] ), należy nacisnąć przełącznik RESET, umieszczony z tyłu kalkulatora. W rzadkich przypadkach może się zdarzyć, że w wyniku silnych zakłóceń elektrycznych lub silnych wstrząsów kalkulator przestanie reagować na naciśnięcia przycisków. W takim przypadku należy wykonać niżej opisaną procedurę, powodującą wyzerowanie kalkulatora. 1. Nacisnąć przełącznik RESET. Na wyświetlaczu pojawi się komunikat z prośbą o potwierdzenie zamiaru wykonania operacji zerowania. 2. Aby wykonać zerowanie, należy nacisnąć przycisk [CL]. Spowoduje to wyzerowanie całej pamięci, wszystkich zmiennych i danych. Kalkulator przejdzie do stanu, w jakim znajdował się przed pierwszym użyciem. 3. Aby anulować operację zerowania, należy nacisnąć przycisk [QUIT]. Kalkulator przejdzie do wyświetlania początkowego ekranu trybu rzeczywistego. Skasowana zostanie pamięć ostatniego wyniku. Przełącznik RESET str. 40 str. 41

22 ROZDZIAŁ 4: Tryb rzeczywisty OBLICZENIA Tryb rzeczywisty wykorzystywany jest do normalnych obliczeń. Udostępnia on największą liczbę funkcji. Wiele funkcji opisanych w niniejszym rozdziale dostępnych jest również w innych trybach pracy. Tryb rzeczywisty Liczba Pi Aby wybrać tryb rzeczywisty, należy nacisnąć przyciski [MODE] [1]. Wykorzystanie ułamków Wprowadzanie i zamiana ułamków Funkcje potęgowe Funkcje logarytmiczne i wykładnicze Funkcje trygonometryczne Wybór jednostki kątowej Sinus, kosinus, tangens Odwrotne funkcje trygonometryczne Funkcje hiperboliczne Funkcja modyfikacji Funkcje menu matematycznego Wartości bezwzględne, liczby całkowite oraz części ułamkowe liczb Liczby losowe Liczby pseudolosowe (listy liczb losowych) Silnie, kombinacje i permutacje Zamiana stopni na DMS i odwrotnie Zamiana współrzędnych biegunowych na współrzędne prostokątne i odwrotnie Dzięki zastosowaniu bezpośredniej logiki algebraicznej (zobacz paragraf Bezpośrednia logika algebraiczna (D.A.L.) w rozdziale 3) wyrażenia wprowadza się w takiej samej postaci, jak na kartce papieru. W trybie rzeczywistym dostępny jest tryb rozwiązywania równań (zobacz rozdział 7), rachunek całkowy (zobacz rozdział 7), obliczenia statystyczne (zobacz rozdział 5) oraz podstawowe operacje matematyczne (opisane w niniejszym rozdziale). Liczba Pi Liczba Pi (π) została zapisana w kalkulatorze jako stała. Aby wyświetlić symbol!, należy nacisnąć przycisk [!]. Przy obliczeniach wykorzystywana jest liczba 3, , jednak po wykonaniu obliczenia zostanie wyświetlonych tylko pierwszych 10 cyfr wyniku. PRZYKŁAD Porównaj liczbę! 2 z liczbą 3, Nacisnąć przyciski [CL] [!] [x 2 ]. Wynikiem będzie liczba 9, jako kwadrat liczby 3, Wprowadzić: 3, [x 2 ] Teraz obliczony zostanie kwadrat liczby 3, z wynikiem 9, str. 42 str. 43

23 Wykorzystanie ułamków Obliczenia można wykonywać na liczbach dziesiętnych oraz na ułamkach mieszanych lub niewłaściwych. Wprowadzanie i zamiana ułamków Aby wprowadzić ułamek właściwy (np. ½) lub ułamek niewłaściwy (np. 3 / 2 ), najpierw należy wprowadzić licznik. Następnie należy nacisnąć przycisk [a/b] i wprowadzić mianownik. Aby wprowadzić ułamek mieszany (np. 2 2 / 3 ), najpierw należy wprowadzić liczbę całkowitą. Następnie należy nacisnąć przycisk [+] i wprowadzić licznik, a na końcu należy nacisnąć przycisk [a/b] i wprowadzić mianownik. [y x ] PRZYKŁAD 1 Obliczyć wyrażenie: 5 / / 6 [ ] Wprowadzić: [CL] 5 [a/b] 3 [+] 2 [+] 1 [a/b] 6 5 Liczba / 3 wskazywana jest jako 5 3, a 1 liczba 2 / 6 jako Wynik można również zapisać jako 3 5 / 6. Menu SET UP umożliwia zamianę między ułamkami dziesiętnymi, mieszanymi i niewłaściwymi. Funkcje potęgowe Przy pomocy przycisków [x 2 ], [y x ], [ ], [ x ] oraz [x -1 ] można wykonywać normalne obliczenia potęgowe i pierwiastkowe. W poniższej tabeli opisane zostało wykorzystanie wymienionych przycisków do obliczeń potęgowych i pierwiastkowych. Funkcja Opis Przykład 2 Podnosi liczbę do [x ] kwadratu. [ x ] Podnosi liczbę y do potęgi następującej po niej liczby x. Oblicza pierwiastek kwadratowy liczby. Oblicza x-ty pierwiastek następującej po niej liczby (x jest liczbą, która została wprowadzona przed naciśnięciem przycisku pierwiastka). -1 Oblicza wartość odwrotną [x ] do danej liczby. 3 [x 2 ] 4 [y x ] 5 [ ] 27 5 [ x ] [x ] Wyświetlacz PRZYKŁAD 2 Zamienić ostatni wynik, z postaci ułamka mieszanego na ułamek niewłaściwy. Nacisnąć przyciski [3] [3] [QUIT]. Wynik zostanie teraz przedstawiony w postaci ułamka niewłaściwego. Również wszystkie kolejne wyniki będą wyświetlane jako ułamki niewłaściwe. str. 44 str. 45

24 Funkcje logarytmiczne i wykładnicze x x Przy pomocy przycisków [log], [ln], [10 ] oraz [e ] można obliczać logarytmy zwykłe (o podstawie 10), logarytmy naturalne (o podstawie e) oraz wartości wykładnicze (operacje odwrotne do logarytmowania). W poniższej tabeli opisane zostało wykorzystanie wymienionych przycisków. Funkcja Opis Przykład Wyświetlacz [log] [ln] x [10 ] [e x ] Oblicza zwyczajny logarytm dziesiętny. Oblicza logarytm naturalny (o podstawie e). Podnosi liczbę 10 do potęgi danej liczby. Podnosi liczbę e do potęgi danej liczby. [log] [ln] x [10 ] 4.7 [e x ] 1 Funkcje trygonometryczne Kalkulator umożliwia obliczanie funkcji trygonometrycznych i funkcji odwrotnych do nich w stopniach, radianach i gonach (gradach). Wybór jednostki kątowej Miarą pełnego okręgu jest 360 stopni, 2π radianów lub 400 gonów (gradów). Aby wybrać stopnie, radiany lub gony, należy nacisnąć przyciski [SET UP] [1]. Zostanie wtedy przywołane menu DRG. Sinus, kosinus, tangens Przyciski [sin], [cos] oraz [tan] służą do obliczania sinusa, kosinusa oraz tangensa liczby. Przy korzystaniu z tych przycisków należy zwrócić uwagę, czy wybrana została pożądana jednostka kątowa. PRZYKŁAD Obliczyć sin 30, cos π/2 oraz tan 150 gonów 1. Wprowadzić: [CL] [SET UP] [1] [1] [QUIT] [sin] 30 Naciśnięcie przycisków [SET UP] [1] [1] [QUIT] spowoduje ustawienie jednostki kątowej na DEG (stopnie). 2. Wprowadzić: [SET UP] [1] [2] [QUIT] [cos] [π] [a/b] 2 Naciśnięcie przycisków [SET UP] [1] [2] [QUIT] spowoduje ustawienie jednostki kątowej na RAD (radiany). 3. Wprowadzić: [SET UP] [1] [3] [QUIT] [tan] 150 Naciśnięcie przycisków [SET UP] [1] [3] [QUIT] spowoduje ustawienie jednostki kątowej na GRAD (gony lub grady). str. 46 str. 47

25 Odwrotne funkcje trygonometryczne -1 Przyciski [sin -1 ], [cos ] oraz [tan ] służą do obliczania arcus sinusa, arcus kosinusa i arcus tangensa danej liczby. Wynik jest zawsze najmniejszym (dodatnim lub ujemnym) kątem z sinusem, kosinusem lub tangensem, odpowiadającym tej liczbie. Przed wykonaniem obliczenia należy ustawić jednostkę kątową. PRZYKŁAD Oblicz arcus sinus z liczby 1 w stopniach Wprowadzić: [CL] [SET UP] [1] [1] [QUIT] -1 [sin ] -1 Naciśnięcie przycisków [SET UP] [1] [1] [QUIT] powoduje ustawienie jednostki kątowej na DEG (stopnie). Funkcje hiperboliczne PRZYKŁAD Oblicz kosinus hiperboliczny z liczby 0 oraz odwrotny sinus hiperboliczny z liczby Naciskając przycisk [hyp] lub [arc hyp], a następnie przycisk [sin], [cos] lub [tan], można obliczyć sinus hiperboliczny, kosinus hiperboliczny oraz tangens hiperboliczny lub funkcje do nich odwrotne. 1. Wprowadzić: [CL] [hyp] [cos] 0 Po naciśnięciu przycisku [hyp] w dolnej części wyświetlacza pojawi się symbol HYP. Sinus hiperboliczny oznaczany jest jako cosh. 2. Wprowadzić: [arc hyp] [sin] Po naciśnięciu przycisku [arc hyp] w dolnej części wyświetlacza pojawią się symbole 2ndF oraz HYP. Funkcja modyfikacji Wszystkie wyniki obliczeń kalkulator zapisuje wewnętrznie w notacji naukowej z 12 miejscami na mantysę. Funkcja modyfikacji zastępuje wewnętrzny wynik (12 miejsc dziesiętnych) wartością wyświetlaną na wyświetlaczu (z liczbą miejsc dziesiętnych wybraną w menu SET UP). Dzięki temu do kolejnych obliczeń zostanie użyta wartość wyświetlona, która jest mniej dokładna od wewnętrznego wyniku. Funkcja ta jest użyteczna np. wtedy, gdy w obliczeniach nie ma konieczności uwzględniania wszystkich znaczących cyfr danej liczby. Jeśli funkcja modyfikacji jest nieaktywna, to we wszystkich kolejnych obliczeniach zawsze wykorzystywane będą wyniki wewnętrzne. 1. Nacisnąć przyciski [SET UP] [2] [2] [1] [QUIT]. Spowoduje to przełączenie wyświetlania na format stałoprzecinkowy (FIX) z jednym miejscem dziesiętnym. 2. Wprowadzić: 5 [ ] 9 [ ] 9 Jako wewnętrzny wynik działania 5 9 kalkulator zapisze wartość , jednak wyświetli na wyświetlaczu wartość 0.6. Wewnętrzny wynik zostanie pomnożony przez 9, czego wynikiem będzie wartość 5 (pierwsza wprowadzona liczba). 3. Wprowadzić: 5 [ ] 9 [MDF] [ ] 9 Funkcja modyfikacji zastąpi wewnętrznie zapisany wynik wartością wyświetlaną na wyświetlaczu (0.6) Kalkulator pomnoży wartość 0.6 przez 9. Wynikiem tego działania będzie liczba 5.4. str. 48 str. 49

26 Funkcje menu matematycznego Poza funkcjami przycisków (pierwsza i druga funkcja przycisków) kalkulator udostępnia użytkownikowi także dalsze funkcje. Dostęp do tych funkcji umożliwia menu matematyczne. Każdy tryb pracy kalkulatora posiada swoje własne menu. W trybie rzeczywistym w menu dostępne są następujące funkcje. Wartości bezwzględne, liczby całkowite oraz części ułamkowe liczb Nacisnąć przycisk [MATH], aby przywołać pierwszą stronę menu matematycznego. Wyboru funkcji z tego menu dokonuje się przez naciśnięcie przycisku [1], [2], [3] lub [4], co odpowiada wartości bezwzględnej, części całkowitej, zaokrągleniu do liczby całkowitej oraz części ułamkowej. W poniższej tabeli przedstawione zostało wykorzystanie wymienionych funkcji. Funkcja Opis Przykład Wyświetlacz 1: ABS 2: IPART 3: INT 4 FPART Wskazywanie wartości bezwzględnej danej liczby Wskazywanie tylko części całkowitej danej liczby. Wskazywanie tylko największej liczby całkowitej, równej lub mniejszej od danej liczby. Wskazywanie tylko części ułamkowej danej liczby. [MATH] [1] -7 [MATH] [2] [MATH] [3] [MATH] [4] Liczby losowe Nacisnąć przycisk [MATH], aby przywołać pierwszą stronę menu matematycznego. Następnie nacisnąć przycisk [5] (RANDOM), aby wybrać liczbę losową. Przycisk [6] służy do zmiany listy liczb losowych. Kalkulator może podawać liczby losowe z zakresu od 0 do PRZYKŁAD Wybrać liczbę losową z zakresu od 0 do Wprowadzić: [CL] [MATH] [5] [ ] 10 Podana liczba może się różnić. Wprowadzenie [ ] 10 spowoduje pomnożenie wygenerowanej liczby losowej przez 10, aby uzyskać wynik z zakresu od 0 do Przy każdym następnym naciśnięciu przycisku kalkulator wygeneruje kolejną liczbę losową z zakresu od 0 do str. 50 str. 51

27 Liczby pseudolosowe (listy liczb losowych) Kalkulator dysponuje 999 listami liczb losowych (o numerach od do 0.999). Listy te są identyczne w każdym kalkulatorze, a ich numery można wymieniać z użytkownikami innych kalkulatorów serii EL PRZYKŁAD Wybrać liczbę pseudolosową z listy nr Wprowadzić: [CL] [MATH] [6] Zostanie wybrana lista nr liczb pseudolosowych. Aby przywołać pierwszą liczbę z tej listy, należy nacisnąć przyciski [MATH] [5]. 2. Nacisnąć przyciski [MATH] [5]. Kalkulator wyświetli pierwszą liczbę z wybranej listy. Liczby wyświetlane są zawsze w takiej samej kolejności. Aby przywrócić funkcję liczb losowych, należy nacisnąć przyciski 0 [MATH] [6] Silnie, kombinacje i permutacje Nacisnąć przyciski [MATH] [ ], aby przywołać drugą stronę menu matematycznego. Naciskając przycisk [1], [2] lub [3] na tej stronie, można wybrać odpowiednio funkcję silni, kombinacji lub permutacji. W poniższej tabeli przedstawione zostało wykorzystanie wymienionych funkcji. Funkcja Opis Przykład Wyświetlacz 1: n! 2: ncr 3: npr Oblicza silnię liczby całkowitej. Liczba kombinacji. Funkcja ta służy do obliczania ile można utworzyć grup r-elementowych z grupy n-elementowej (kolejność elementów nieistotna). Liczba permutacji. Funkcja ta służy do obliczania ile można utworzyć rozkładów grup r-elementowych z grupy n-elementowej (istotna jest kolejność elementów). 7 [MATH] [ ] [1] 3 [MATH] [ ] [2] 2 3 [MATH] [ ] [3] 2 str. 52 str. 53

28 Zamiana stopni na DMS i odwrotnie Nacisnąć przyciski [MATH] [ ] [ ], aby przywołać trzecią stronę menu matematycznego. Naciskając na tej stronie przycisk [1] lub [2] można wybrać funkcję zamiany jednostek kątowych na stopnie (notacja dziesiętna) lub na DMS (notacja seksagesymalna w stopniach, minutach i sekundach). Format wyświetlania liczb w wymienionych notacjach przedstawiony został poniżej. Stopnie: DMS: Część ułamkowa stopnia (maksymalnie 9 pozycji) Część całkowita stopnia ( ) Część sekundy (maks. dwa miejsca dziesiętne) Sekundy ( ) Minuty ( ) Część całkowita stopnia ( ) W poniższej tabeli przedstawione zostało wykorzystanie wymienionych funkcji. Funkcja Opis Przykład Wyświetlacz 1: DEG 2: DMS Zamiana stopni DMS na stopnie dziesiętne. Zamiana stopni dziesiętnych na stopnie DMS [MATH] [ ] [ ] [1] 7.94 [MATH] [ ] [ ] [2] W notacji dziesiętnej liczba 7.94 na wyświetlaczu oznacza W notacji DMS liczba na wyświetlaczu oznacza Zamiana współrzędnych biegunowych na współrzędne prostokątne i odwrotnie. Nacisnąć przyciski [MATH] [ ] [ ], aby przywołać trzecią stronę menu matematycznego. Na tej stronie, naciskając przycisk [1] lub [2], można wybrać zamianę na współrzędne biegunowe (r, θ) lub na współrzędne prostokątne (x, y). Ponieważ wybrana jednostka kątowa wpływa przy zamianie na wartość θ, najpierw należy się upewnić, czy w menu SET UP została wybrana właściwa jednostka kątowa. PRZYKŁAD 1 Zamienić współrzędne prostokątne (1, 1) na współrzędne biegunowe, przy czym kąt θ należy wyrazić w stopniach. Nacisnąć przyciski: [SET UP] [1] [1] [QUIT] 1 [,] 1 [MATH] [ ] [ ] [3] Współrzędne biegunowe zostaną automatycznie zapisane w zmiennych globalnych R oraz θ. PRZYKŁAD 2 Zamienić współrzędne biegunowe (4, 60 ) na współrzędne prostokątne. Wprowadzić: [SET UP] [1] [1] [QUIT] 4 [,]60 [MATH] [ ] [ ] [4] Współrzędne prostokątne zostaną automatycznie zapisane w zmiennych globalnych X oraz Y. str. 54 str. 55

Instrukcja obslugi Gniazdkowy zegar przelaczajacy

Instrukcja obslugi Gniazdkowy zegar przelaczajacy 8 0 +h Instrukcja obslugi Gniazdkowy zegar przelaczajacy .. strona Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa... OK reset Menu Prog Prog. P0x P-- Ustawianie czasu i dnia tygodnia... Programy fabryczne... prog

Bardziej szczegółowo

KALKULATOR NAUKOWY EL-501W INSTRUKCJA OBSŁUGI

KALKULATOR NAUKOWY EL-501W INSTRUKCJA OBSŁUGI KALKULATOR NAUKOWY EL-501W INSTRUKCJA OBSŁUGI Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EWG z uwzględnieniem poprawki 93/68/EWG. Firma SHARP nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne

Bardziej szczegółowo

OSTRZEŻENIA DANE TECHNICZNE. Wbudowana bateria słoneczna i alkaliczna bateria manganowa (1,5 V LR44)

OSTRZEŻENIA DANE TECHNICZNE. Wbudowana bateria słoneczna i alkaliczna bateria manganowa (1,5 V LR44) KALKULATOR ELEKTRONICZNY EL-2125C INSTRUKCJA OBSŁUGI OSTRZEŻENIA Nie wolno wywierać nadmiernego nacisku na wyświetlacz ciekłokrystaliczny, ponieważ jest on wykonany ze szkła. W żadnym wypadku nie wolno

Bardziej szczegółowo

Kalkulator szkolny Casio FX-82 MS, czarny

Kalkulator szkolny Casio FX-82 MS, czarny INSTRUKCJA OBSŁUGI Kalkulator szkolny Casio FX-82 MS, czarny Nr produktu 773310 Strona 1 z 27 1. Ważne informacje Ø Wyświetlacze i ilustracje (takie jak oznaczenia przycisków) pokazane w niniejszej instrukcji

Bardziej szczegółowo

WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE

WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE Wyrażeniem algebraicznym nazywamy wyrażenie zbudowane z liczb, liter, nawiasów oraz znaków działań, na przykład: Symbole literowe występujące w wyrażeniu algebraicznym nazywamy zmiennymi.

Bardziej szczegółowo

Wyłącznik czasowy GAO EMT757

Wyłącznik czasowy GAO EMT757 INSTRUKCJA OBSŁUGI Wyłącznik czasowy GAO EMT757 Produkt nr 552451 Instrukcja obsługi Strona 1 z 10 Cyfrowy programator czasowy Artykuł nr: EMT757 A. Funkcje 1. Cyfrowy programator czasowy (zwany dalej

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do architektury komputerów systemy liczbowe, operacje arytmetyczne i logiczne

Wprowadzenie do architektury komputerów systemy liczbowe, operacje arytmetyczne i logiczne Wprowadzenie do architektury komputerów systemy liczbowe, operacje arytmetyczne i logiczne 1. Bit Pozycja rejestru lub komórki pamięci służąca do przedstawiania (pamiętania) cyfry w systemie (liczbowym)

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia do małej matury z matematyki klasa II Poziom podstawowy i rozszerzony

Zagadnienia do małej matury z matematyki klasa II Poziom podstawowy i rozszerzony Zagadnienia do małej matury z matematyki klasa II Poziom podstawowy i rozszerzony Uczeń realizujący zakres rozszerzony powinien również spełniać wszystkie wymagania w zakresie poziomu podstawowego. Zakres

Bardziej szczegółowo

Kształcenie w zakresie podstawowym. Klasa 1

Kształcenie w zakresie podstawowym. Klasa 1 Kształcenie w zakresie podstawowym. Klasa 1 Poniżej podajemy umiejętności, jakie powinien zdobyć uczeń z każdego działu, aby uzyskać poszczególne stopnie. Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien opanować

Bardziej szczegółowo

2) R stosuje w obliczeniach wzór na logarytm potęgi oraz wzór na zamianę podstawy logarytmu.

2) R stosuje w obliczeniach wzór na logarytm potęgi oraz wzór na zamianę podstawy logarytmu. ZAKRES ROZSZERZONY 1. Liczby rzeczywiste. Uczeń: 1) przedstawia liczby rzeczywiste w różnych postaciach (np. ułamka zwykłego, ułamka dziesiętnego okresowego, z użyciem symboli pierwiastków, potęg); 2)

Bardziej szczegółowo

OSTRZEŻENIA DANE TECHNICZNE. Wbudowana bateria słoneczna i alkaliczna bateria manganowa (1,5 V LR44)

OSTRZEŻENIA DANE TECHNICZNE. Wbudowana bateria słoneczna i alkaliczna bateria manganowa (1,5 V LR44) KALKULATOR ELEKTRONICZNY EL-2125C INSTRUKCJA OBSŁUGI OSTRZEŻENIA Nie wolno wywierać nadmiernego nacisku na wyświetlacz ciekłokrystaliczny, ponieważ jest on wykonany ze szkła. W żadnym wypadku nie wolno

Bardziej szczegółowo

Wprowadzania liczb. Aby uniknąć wprowadzania ułamka jako daty, należy poprzedzać ułamki cyfrą 0 (zero); np.: wpisać 0 1/2

Wprowadzania liczb. Aby uniknąć wprowadzania ułamka jako daty, należy poprzedzać ułamki cyfrą 0 (zero); np.: wpisać 0 1/2 Wprowadzania liczb Liczby wpisywane w komórce są wartościami stałymi. W Excel'u liczba może zawierać tylko następujące znaki: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 + - ( ), / $ %. E e Excel ignoruje znaki plus (+) umieszczone

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ

KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ KRYTERIA OCENIANIA Z MATEMATYKI W OPARCIU O PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ I PROGRAM NAUCZANIA MATEMATYKA 2001 DLA KLASY DRUGIEJ TREŚCI KSZTAŁCENIA WYMAGANIA PODSTAWOWE WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE Liczby wymierne i

Bardziej szczegółowo

Stoper solarny C5085 INSTRUKCJA OBSŁUGI. Nr produktu Strona 1 z 7

Stoper solarny C5085 INSTRUKCJA OBSŁUGI. Nr produktu Strona 1 z 7 INSTRUKCJA OBSŁUGI Stoper solarny C5085 Nr produktu 860746 Strona 1 z 7 1.Zastosowanie Stoper ten posiada cechy mierzenie ilości okrążeń oraz podzielone funkcje czasowe. Stoper wyświetla również datę i

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ.

ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. ROZKŁAD MATERIAŁU DO II KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. LICZBA TEMAT GODZIN LEKCYJNYCH Potęgi, pierwiastki i logarytmy (8 h) Potęgi 3 Pierwiastki 3 Potęgi o wykładnikach

Bardziej szczegółowo

KALKULATOR NAUKOWY INSTRUKCJA OBSŁUGI EL-W531 EL-W531G EL-W531H EL-W531HA EL-W535. z edytorem równań

KALKULATOR NAUKOWY INSTRUKCJA OBSŁUGI EL-W531 EL-W531G EL-W531H EL-W531HA EL-W535. z edytorem równań KALKULATOR NAUKOWY z edytorem równań EL-W531 EL-W531G EL-W531H EL-W531HA EL-W535 INSTRUKCJA OBSŁUGI Opisywane urządzenie jest zgodne z dyrektywą 89/336/EWG z uwzględnieniem poprawki 93/68/EWG. Firma SHARP

Bardziej szczegółowo

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi z matematyki w zakresie podstawowym dla klasy 1 zsz Katarzyna Szczygieł

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi z matematyki w zakresie podstawowym dla klasy 1 zsz Katarzyna Szczygieł Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi z matematyki w zakresie podstawowym dla klasy 1 zsz Katarzyna Szczygieł Lp. Temat Kształcone umiejętności 1 Zasady pracy na lekcjach matematyki. Dział I. LICZBY

Bardziej szczegółowo

A. Korzystanie z panelu sterowania

A. Korzystanie z panelu sterowania A. Korzystanie z panelu sterowania EN PL Timer Timer Memory/Screen lock (unlock) Blokada (odblokowanie) pamięci/ekranu Downward movement Przesunięcie w dół Upward movement Przesunięcie w górę Memory 1/2/3

Bardziej szczegółowo

Stacja lutownicza cyfrowa Toolcraft ST100- D, 100 W, C

Stacja lutownicza cyfrowa Toolcraft ST100- D, 100 W, C INSTRUKCJA OBSŁUGI Stacja lutownicza cyfrowa Toolcraft ST100- D, 100 W, 150-450 C Nr produktu 588900 Strona 1 z 7 Pierwsze uruchomienie Rozpakować stację lutowniczą i sprawdzić, czy żadna z części nie

Bardziej szczegółowo

Ekran tytułowy (menu główne)

Ekran tytułowy (menu główne) Wstęp Ten multimedialny program edukacyjny przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Oferując ciekawe zadania tekstowe, służy przede wszystkim doskonaleniu umiejętności matematycznych. Program

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA MONTAŻU I OBSŁUGI PRZENOŚNEGO PANELU KONTROLUJĄCEGO

INSTRUKCJA MONTAŻU I OBSŁUGI PRZENOŚNEGO PANELU KONTROLUJĄCEGO INSTRUKCJA MONTAŻU I OBSŁUGI PRZENOŚNEGO PANELU KONTROLUJĄCEGO Kompletny panel kontrolny składa się z przenośnego monitora, 3 baterii, stojaka oraz nadajnika (płytki). 1. INSTALACJA PRZENOŚNEGO PANELU

Bardziej szczegółowo

Wstęp... 7 Fenomen Excela... 8 Twoje korzyści... 8

Wstęp... 7 Fenomen Excela... 8 Twoje korzyści... 8 Wstęp... 7 Fenomen Excela... 8 Twoje korzyści... 8 1 Arkusz kalkulacyjny... 11 Za co lubimy arkusze kalkulacyjne... 13 Excel 2003... 14 2 Uruchamianie programu... 17 3 Okno programu... 21 Komórka aktywna...

Bardziej szczegółowo

Termostat programowalny T3, T3R. PL Podręcznik użytkownika. T3R Bezprzewodowy termostat programowalny. Termostat programowalny

Termostat programowalny T3, T3R. PL Podręcznik użytkownika. T3R Bezprzewodowy termostat programowalny. Termostat programowalny Termostat programowalny T3, T3R PL Podręcznik użytkownika T3 Termostat programowalny T3R Bezprzewodowy termostat programowalny Spis treści 1) Interfejs termostatu...3 Przegląd ekranu i przycisków...3 Ikony

Bardziej szczegółowo

MATEMATYKA ZP Ramowy rozkład materiału na cały cykl kształcenia

MATEMATYKA ZP Ramowy rozkład materiału na cały cykl kształcenia MATEMATYKA ZP Ramowy rozkład materiału na cały cykl kształcenia KLASA I (3 h w tygodniu x 32 tyg. = 96 h; reszta godzin do dyspozycji nauczyciela) 1. Liczby rzeczywiste Zbiory Liczby naturalne Liczby wymierne

Bardziej szczegółowo

3. Sieć PLAN. 3.1 Adresowanie płyt głównych regulatora pco

3. Sieć PLAN. 3.1 Adresowanie płyt głównych regulatora pco 3. Sieć PLAN Wszystkie urządzenia podłączone do sieci plan są identyfikowane za pomocą swoich adresów. Ponieważ terminale użytkownika i płyty główne pco wykorzystują ten sam rodzaj adresów, nie mogą posiadać

Bardziej szczegółowo

SC funkcji, 10-cyfrowy, dwuliniowy wyślwietlacz LCD

SC funkcji, 10-cyfrowy, dwuliniowy wyślwietlacz LCD SC2040 240 funkcji, 10-cyfrowy, dwuliniowy wyślwietlacz LCD SPIS TREŚCI Zasady bezpieczeństwa Dwuliniowy wyświetlacz Przed pierwszym użyciem Modele Pojemność wejściowa Dokonywanie korekty podczas wprowadzania

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA KLASA 1, ZAKRES PODSTAWOWY

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA KLASA 1, ZAKRES PODSTAWOWY ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA KLASA 1, ZAKRES PODSTAWOWY Numer lekcji 1 2 Nazwa działu Lekcja organizacyjna. Zapoznanie z programem nauczania i kryteriami wymagań Zbiór liczb rzeczywistych i jego 3 Zbiór

Bardziej szczegółowo

Pracownia Informatyczna Instytut Technologii Mechanicznej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki. Podstawy Informatyki i algorytmizacji

Pracownia Informatyczna Instytut Technologii Mechanicznej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki. Podstawy Informatyki i algorytmizacji Pracownia Informatyczna Instytut Technologii Mechanicznej Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Podstawy Informatyki i algorytmizacji wykład 1 dr inż. Maria Lachowicz Wprowadzenie Dlaczego arkusz

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2 Temat wykładu: Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2 Kody kolorów: żółty nowe pojęcie pomarańczowy uwaga kursywa komentarz * materiał nadobowiązkowy 1 Przykłady: Programy

Bardziej szczegółowo

Obliczenia iteracyjne

Obliczenia iteracyjne Lekcja Strona z Obliczenia iteracyjne Zmienne iteracyjne (wyliczeniowe) Obliczenia iteracyjne wymagają zdefiniowania specjalnej zmiennej nazywanej iteracyjną lub wyliczeniową. Zmienną iteracyjną od zwykłej

Bardziej szczegółowo

TERMOMETR DWUKANAŁOWY AX Instrukcja obsługi

TERMOMETR DWUKANAŁOWY AX Instrukcja obsługi TERMOMETR DWUKANAŁOWY AX-5003 Instrukcja obsługi 1.Wstęp Dziękujemy za zakup dwukanałowego miernika temperatury. Przeznacz kilka minut na przeczytanie instrukcji przed rozpoczęciem pracy, żeby jak najdokładniej

Bardziej szczegółowo

ARYTMETYKA BINARNA. Dziesiątkowy system pozycyjny nie jest jedynym sposobem kodowania liczb z jakim mamy na co dzień do czynienia.

ARYTMETYKA BINARNA. Dziesiątkowy system pozycyjny nie jest jedynym sposobem kodowania liczb z jakim mamy na co dzień do czynienia. ARYTMETYKA BINARNA ROZWINIĘCIE DWÓJKOWE Jednym z najlepiej znanych sposobów kodowania informacji zawartej w liczbach jest kodowanie w dziesiątkowym systemie pozycyjnym, w którym dla przedstawienia liczb

Bardziej szczegółowo

Wstęp Arkusz kalkulacyjny Za co lubimy arkusze kalkulacyjne Excel

Wstęp Arkusz kalkulacyjny Za co lubimy arkusze kalkulacyjne Excel SPIS TREŚCI Wstęp... 7 1 Arkusz kalkulacyjny... 11 Za co lubimy arkusze kalkulacyjne... 14 Excel 2007... 14 2 Uruchamianie programu... 17 3 Okno programu... 21 Komórka aktywna... 25 4 Nawigacja i zaznaczanie...

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI WSTĘP... 8 1. LICZBY RZECZYWISTE 2. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 3. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI

SPIS TREŚCI WSTĘP... 8 1. LICZBY RZECZYWISTE 2. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 3. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI SPIS TREŚCI WSTĘP.................................................................. 8 1. LICZBY RZECZYWISTE Teoria............................................................ 11 Rozgrzewka 1.....................................................

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z MATEMATYKI W KLASIE II GIMNAZJUM OCENA ŚRÓDROCZNA: NIEDOSTATECZNY ocenę niedostateczny otrzymuje uczeń, który

Bardziej szczegółowo

Kryteria ocen z matematyki w klasie IV

Kryteria ocen z matematyki w klasie IV Kryteria ocen z matematyki w klasie IV odejmuje liczby w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiętnego, zna kolejność wykonywania działań, gdy nie występuję nawiasy, odczytuje współrzędne punktu na

Bardziej szczegółowo

RAMOWY ROZKŁAD MATERIAŁU Z MATEMATYKI DLA KLAS I-III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO PRZY CKU NR 1

RAMOWY ROZKŁAD MATERIAŁU Z MATEMATYKI DLA KLAS I-III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO PRZY CKU NR 1 RAMOWY ROZKŁAD MATERIAŁU Z MATEMATYKI DLA KLAS I-III LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO PRZY CKU NR 1 Zakres podstawowy Kl. 1-60 h ( 30 h w semestrze) Kl. 2-60 h (30 h w semestrze) Kl. 3-90 h (45 h w semestrze)

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki dla zasadniczej szkoły zawodowej na poszczególne oceny

Wymagania edukacyjne z matematyki dla zasadniczej szkoły zawodowej na poszczególne oceny Wymagania edukacyjne z matematyki dla zasadniczej szkoły zawodowej na poszczególne oceny Podstawa programowa z 23 grudnia 2008r. do nauczania matematyki w zasadniczych szkołach zawodowych Podręcznik: wyd.

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia na egzamin poprawkowy z matematyki - klasa I 1. Liczby rzeczywiste

Zagadnienia na egzamin poprawkowy z matematyki - klasa I 1. Liczby rzeczywiste Zagadnienia na egzamin poprawkowy z matematyki - klasa I 1. Liczby rzeczywiste Liczby naturalne Liczby całkowite. Liczby wymierne Liczby niewymierne Rozwinięcie dziesiętne liczby rzeczywistej Pierwiastek

Bardziej szczegółowo

Program zajęć pozalekcyjnych z matematyki poziom rozszerzony- realizowanych w ramach projektu Przez naukę i praktykę na Politechnikę

Program zajęć pozalekcyjnych z matematyki poziom rozszerzony- realizowanych w ramach projektu Przez naukę i praktykę na Politechnikę Program zajęć pozalekcyjnych z matematyki poziom rozszerzony- realizowanych w ramach projektu Przez naukę i praktykę na Politechnikę 1. Omówienie programu. Zaznajomienie uczniów ze źródłami finansowania

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI NA POSZCZEGÓLNE OCENY

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI NA POSZCZEGÓLNE OCENY WYMAGANIA EDUKACYJNE Z MATEMATYKI NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA V Wymagania konieczne i podstawowe - na ocenę dopuszczającą i dostateczną. Uczeń powinien umieć: dodawać i odejmować w pamięci liczby dwucyfrowe

Bardziej szczegółowo

Powtórzenie podstawowych zagadnień. związanych ze sprawnością rachunkową *

Powtórzenie podstawowych zagadnień. związanych ze sprawnością rachunkową * Powtórzenie podstawowych zagadnień związanych ze sprawnością rachunkową * (Materiały dydaktyczne do laboratorium fizyki) Politechnika Koszalińska październik 2010 Spis treści 1. Zbiory liczb..................................................

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA MATEMATYKI DLA KLASY III A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ w Publicznym Gimnazjum Integracyjnym nr 47 w Łodzi

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA MATEMATYKI DLA KLASY III A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ w Publicznym Gimnazjum Integracyjnym nr 47 w Łodzi ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA MATEMATYKI DLA KLASY III A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ w Publicznym Gimnazjum Integracyjnym nr 47 w Łodzi Rozkład materiału nauczania został opracowany na podstawie programu

Bardziej szczegółowo

F-789SGA INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA GHID DE UTILIZARE

F-789SGA INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA GHID DE UTILIZARE F-789SGA INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA GHID DE UTILIZARE E-IM-2727 POLSKI ROMÂNĂ Treść Wyświetl...P.3 Pierwsze Kroki Zasilanie On/Włączone, OFF/Wyłączone...P.4 Regulacja Kontrastu Wyświetlacza...P.4 Wybόr Trybu...

Bardziej szczegółowo

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa I (90 h)

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy i rozszerzony. Klasa I (90 h) Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy i rozszerzony (według podręczników z serii MATeMAtyka) Klasa I (90 h) Temat Liczba godzin 1. Liczby rzeczywiste 15

Bardziej szczegółowo

Sterownik czasowy. Nr produktu

Sterownik czasowy. Nr produktu INSTRUKCJA OBSŁUGI Sterownik czasowy Nr produktu 001312529 Strona 1 z 11 Instrukcja obsługi sterownika czasowego "podtynkowego" Model: EFP700ET A. Działanie 1. 20 programów na dzień, 15 możliwości ustawiania

Bardziej szczegółowo

Obliczenia Symboliczne

Obliczenia Symboliczne Lekcja Strona z Obliczenia Symboliczne MathCad pozwala na prowadzenie obliczeń zarówno numerycznych, dających w efekcie rozwiązania w postaci liczbowej, jak też obliczeń symbolicznych przeprowadzanych

Bardziej szczegółowo

POZYSKIWANIE INFORMACJI Z AUTOCADa: ODLEG _DIST, POLE _AREA, ID (współrzędne), LISTA _LIST, STAN _STATUS, _TIME

POZYSKIWANIE INFORMACJI Z AUTOCADa: ODLEG _DIST, POLE _AREA, ID (współrzędne), LISTA _LIST, STAN _STATUS, _TIME POZYSKIWANIE INFORMACJI Z AUTOCADa: ODLEG _DIST, POLE _AREA, ID (współrzędne), LISTA _LIST, STAN _STATUS, _TIME Odległość ODLEG _DIST Użytkownik może szybko wyświetlić poniższe informacje dla dwóch punktów

Bardziej szczegółowo

V. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE

V. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE V. WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Standardy wymagań egzaminacyjnych Zdający posiada umiejętności w zakresie: POZIOM PODSTAWOWY POZIOM ROZSZERZONY 1. wykorzystania i tworzenia informacji: interpretuje tekst matematyczny

Bardziej szczegółowo

Cyfrowy programator czasowy Nr produktu

Cyfrowy programator czasowy Nr produktu INSTRUKCJA OBSŁUGI Cyfrowy programator czasowy Nr produktu 000552455 Strona 1 z 9 Instrukcja obsługi cyfrowego programatora czasowego Artykuł: EMT757 A. Funkcje 1. Za pomocą cyfrowego programatora czasowego

Bardziej szczegółowo

TERMO-HIGROMETR Z ZEGAREM DM-302 INSTRUKCJA OBSŁUGI

TERMO-HIGROMETR Z ZEGAREM DM-302 INSTRUKCJA OBSŁUGI TERMO-HIGROMETR Z ZEGAREM DM-302 I. Główne cechy INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Trzyliniowy wyświetlacz LCD, na którym wyświetlana jest godzina (lub data), temperatura wewnętrzna i wilgotność względna. 2. Wyświetlacz

Bardziej szczegółowo

Termohigrometr cyfrowy TFA

Termohigrometr cyfrowy TFA INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 001268315 Termohigrometr cyfrowy TFA 30.5033.02 Strona 1 z 7 Dziękujemy za zakup produktu firmy TFA 1. Przed pierwszym użyciem - Pamiętaj aby dokładnie zapoznać się z instrukcją

Bardziej szczegółowo

Assembly. Connection MIL 72 D250 MIL 72 D150 MIL 72A D150 MIL 72E D150 FMD 150

Assembly. Connection MIL 72 D250 MIL 72 D150 MIL 72A D150 MIL 72E D150 FMD 150 49 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa Podłączenie oraz montaż urządzeń elektrycznych może wykonać wyłącznie wykwalifikowany elektryk. Przeprowadzanie modyfikacji oraz zmian w urządzeniu skutkuje wygaśnięciem

Bardziej szczegółowo

Wymagania dla klasy siódmej. Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: DZIAŁ 1. LICZBY

Wymagania dla klasy siódmej. Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: DZIAŁ 1. LICZBY Wymagania dla klasy siódmej Treści na 2 na 3 na 4 na 5 na 6 Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: DZIAŁ 1. LICZBY Rzymski sposób zapisu liczb Liczby pierwsze i złożone. Dzielenie z resztą Rozwinięcia dziesiętne

Bardziej szczegółowo

PILOT ZDALNEGO STEROWANIA

PILOT ZDALNEGO STEROWANIA PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA PILOT ZDALNEGO STEROWANIA R5/E-30 Ostrzeżenie. Należy upewnić się, że między pilotem a odbiornikiem urządzenia wewnętrznego nie znajdują się żadne przegrody; w przeciwnym wypadku

Bardziej szczegółowo

EL-387V UWAGI WSTĘPNE

EL-387V UWAGI WSTĘPNE KALKULATOR ELEKTRONICZNY EL-387V INSTRUKCJA OBSŁUGI UWAGI WSTĘPNE Nie wolno wywierać nadmiernego nacisku na wyświetlacz ciekłokrystaliczny, ponieważ jest on wykonany ze szkła. W żadnym wypadku nie wolno

Bardziej szczegółowo

Wykaz treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z matematyki dla IV etapu edukacyjnego

Wykaz treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z matematyki dla IV etapu edukacyjnego Wykaz treści i umiejętności zawartych w podstawie programowej z matematyki dla IV etapu edukacyjnego 1. Liczby rzeczywiste P1.1. Przedstawianie liczb rzeczywistych w różnych postaciach (np. ułamka zwykłego,

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KLAS IV-VI

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KLAS IV-VI WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z MATEMATYKI DLA UCZNIÓW KLAS IV-VI Klasa IV Stopień dopuszczający otrzymuje uczeń, który potrafi: odejmować liczby w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego,

Bardziej szczegółowo

REALIZACJA TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ PRZEZ PROGRAM MATEMATYKA Z PLUSEM

REALIZACJA TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ PRZEZ PROGRAM MATEMATYKA Z PLUSEM REALIZACJA TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ PRZEZ PROGRAM MATEMATYKA Z PLUSEM Treści nauczania wg podstawy programowej Podręcznik M+ Klasa I Klasa II Klasa III 1. Liczby wymierne dodatnie. Uczeń: 1) odczytuje

Bardziej szczegółowo

Canon P1-DTSII Nr produktu 000776097

Canon P1-DTSII Nr produktu 000776097 INSTRUKCJA OBSŁUGI Canon P1-DTSII Nr produktu 000776097 Strona 1 z 8 Jeśli ustawienia na P1-DTS nie odpowiadają poniższemu przykładowi, ustaw znacznik na ekranie, jak pokazano, przyciskając odpowiedni

Bardziej szczegółowo

Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015

Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015 Metody numeryczne Technika obliczeniowa i symulacyjna Sem. 2, EiT, 2014/2015 1 Metody numeryczne Dział matematyki Metody rozwiązywania problemów matematycznych za pomocą operacji na liczbach. Otrzymywane

Bardziej szczegółowo

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy. Klasa I (60 h)

Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy. Klasa I (60 h) Propozycja szczegółowego rozkładu materiału dla 4-letniego technikum, zakres podstawowy (według podręczników z serii MATeMAtyka) Temat Klasa I (60 h) Liczba godzin 1. Liczby rzeczywiste 15 1. Liczby naturalne

Bardziej szczegółowo

Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum. w roku szkolnym 2012/2013

Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum. w roku szkolnym 2012/2013 Próbny egzamin z matematyki dla uczniów klas II LO i III Technikum w roku szkolnym 2012/2013 I. Zakres materiału do próbnego egzaminu maturalnego z matematyki: 1) liczby rzeczywiste 2) wyrażenia algebraiczne

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne klasa trzecia.

Wymagania edukacyjne klasa trzecia. TEMAT Wymagania edukacyjne klasa trzecia. WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ 1. LICZBY I WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE Lekcja organizacyjna System dziesiątkowy System rzymski Liczby wymierne i niewymierne

Bardziej szczegółowo

Dział Rozdział Liczba h

Dział Rozdział Liczba h MATEMATYKA ZR Ramowy rozkład materiału w kolejnych tomach podręczników 1. Działania na liczbach Tom I część 1 1.1. Ćwiczenia w działaniach na ułamkach 1.. Obliczenia procentowe 1.3. Potęga o wykładniku

Bardziej szczegółowo

Wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 7

Wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 7 1 Wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 7 Ocena postępów ucznia jest wynikiem oceny stopnia opanowania jego umiejętności podstawowych i ponadpodstawowych. W poniższej tabeli umiejętności te przypisane

Bardziej szczegółowo

Ułamki i działania 20 h

Ułamki i działania 20 h Propozycja rozkładu materiału Klasa I Razem h Ułamki i działania 0 h I. Ułamki zwykłe II. Ułamki dziesiętne III. Ułamki zwykłe i dziesiętne. Przypomnienie wiadomości o ułamkach zwykłych.. Dodawanie i odejmowanie

Bardziej szczegółowo

Znaki w tym systemie odpowiadają następującym liczbom: I=1, V=5, X=10, L=50, C=100, D=500, M=1000

Znaki w tym systemie odpowiadają następującym liczbom: I=1, V=5, X=10, L=50, C=100, D=500, M=1000 SYSTEMY LICZBOWE I. PODZIAŁ SYSTEMÓW LICZBOWYCH: systemy liczbowe: pozycyjne (wartośd cyfry zależy od tego jaką pozycję zajmuje ona w liczbie): niepozycyjne (addytywne) (wartośd liczby jest sumą wartości

Bardziej szczegółowo

Programator tygodniowy cyfrowy Brennenstuhl, 3680 W, 20 programów, max. 23 h/59 min, IP44

Programator tygodniowy cyfrowy Brennenstuhl, 3680 W, 20 programów, max. 23 h/59 min, IP44 Programator tygodniowy cyfrowy Brennenstuhl, 3680 W, 20 programów, max. 23 h/59 min, IP44 Instrukcja obsługi Numer produktu: 611762 Strona 1 z 11 Przed podłączeniem programatora do urządzeń elektrycznych

Bardziej szczegółowo

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu

Programowanie strukturalne. Opis ogólny programu w Turbo Pascalu Programowanie strukturalne Opis ogólny programu w Turbo Pascalu STRUKTURA PROGRAMU W TURBO PASCALU Program nazwa; } nagłówek programu uses nazwy modułów; } blok deklaracji modułów const } blok deklaracji

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych Temat wykładu: Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych Kody kolorów: żółty nowe pojęcie pomarańczowy uwaga kursywa komentarz * materiał nadobowiązkowy Przykłady: Programy wykorzystywane

Bardziej szczegółowo

Instalacja

Instalacja Wprowadzenie Scilab pojawił się w Internecie po raz pierwszy, jako program darmowy, w roku 1994 Od 1990 roku pracowało nad nim 5 naukowców z instytutu INRIA (Francuski Narodowy Instytut Badań w Dziedzinie

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU

ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU Matematyka na czasie Program nauczania matematyki w gimnazjum ZGODNY Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ I z dn. 23 grudnia 2008 r. Autorzy: Agnieszka Kamińska, Dorota Ponczek ZESPÓŁ SZKÓŁ W OBRZYCKU Wymagania edukacyjne

Bardziej szczegółowo

MIERNIK T-SCALE BWS 1

MIERNIK T-SCALE BWS 1 MIERNIK T-SCALE BWS 1 2 Spis treści 1. WSTĘP... 4 2. OPIS KLAWIATURY... 4 3. PODSTAWOWE OPERACJE... 5 Zerowanie... 5 Tarowanie... 5 Ważenie przedmiotu... 5 4. WAŻENIE KONTROLNE... 6 Ustawianie limitów...

Bardziej szczegółowo

Wymagania przedmiotowe dla klasy 3as i 3b gimnazjum matematyka

Wymagania przedmiotowe dla klasy 3as i 3b gimnazjum matematyka Wymagania przedmiotowe dla klasy 3as i 3b gimnazjum matematyka TEMAT 5. Przekątna kwadratu. Wysokość trójkąta równobocznego 6. Trójkąty o kątach 90º, 45º, 45º oraz 90º, 30º, 60º 1. Okrąg opisany na trójkącie

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE MATEMATYKA SZKOŁA BRANŻOWA I STOPNIA. rok szkolny 2017/2018. Zespół Szkół Nr1 Olkusz, ul. Górnicza 12

WYMAGANIA EDUKACYJNE MATEMATYKA SZKOŁA BRANŻOWA I STOPNIA. rok szkolny 2017/2018. Zespół Szkół Nr1 Olkusz, ul. Górnicza 12 WYMAGANIA EDUKACYJNE MATEMATYKA SZKOŁA BRANŻOWA I STOPNIA rok szkolny 2017/2018 Zespół Szkół Nr1 Olkusz, ul. Górnicza 12 1 Liczby rzeczywiste i działania na nich liczby naturalne na osi liczbowej. wykonywać

Bardziej szczegółowo

Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum

Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum Przedmiotowe zasady oceniania i wymagania edukacyjne z matematyki dla klasy drugiej gimnazjum I. POTĘGI I PIERWIASTKI oblicza wartości potęg o wykładnikach całkowitych liczb różnych od zera zapisuje liczbę

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII

KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII KRYTERIA OCEN Z MATEMATYKI DLA KLASY VII Na ocenę dopuszczającą uczeń powinien : Na ocenę dostateczną uczeń powinien: Na ocenę dobrą uczeń powinie: Na ocenę bardzo dobrą uczeń powinien: Na ocenę celującą

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programowalnego zegara cyfrowego

Instrukcja obsługi programowalnego zegara cyfrowego Art. Nr 61 60 21 Cyfrowy mini-zegar sterujący www.conrad.pl Instrukcja obsługi programowalnego zegara cyfrowego A. Funkcje 1. Programowalny zegar cyfrowy (określany w dalszej części instrukcji jako zegar

Bardziej szczegółowo

Luksomierz Extech HD-400, Lux, USB

Luksomierz Extech HD-400, Lux, USB Luksomierz Extech HD-400, 40-400 000 Lux, USB Instrukcja obsługi Numer produktu: 123232 Strona 1 z 10 Strona 2 z 10 Opis Opis miernika 1. Wtyczka przewodu czujnika, pokazana gdy podłączona do wtyku miernika.

Bardziej szczegółowo

Mgr Kornelia Uczeń. WYMAGANIA na poszczególne oceny-klasa VII-Szkoła Podstawowa

Mgr Kornelia Uczeń. WYMAGANIA na poszczególne oceny-klasa VII-Szkoła Podstawowa Mgr Kornelia Uczeń WYMAGANIA na poszczególne oceny-klasa VII-Szkoła Podstawowa Oceny z plusem lub minusem otrzymują uczniowie, których wiadomości i umiejętności znajdują się na pograniczu wymagań danej

Bardziej szczegółowo

83 Przekształcanie wykresów funkcji (cd.) 3

83 Przekształcanie wykresów funkcji (cd.) 3 Zakres podstawowy Zakres rozszerzony dział temat godz. dział temat godz,. KLASA 1 (3 godziny tygodniowo) - 90 godzin KLASA 1 (5 godzin tygodniowo) - 150 godzin I Zbiory Zbiory i działania na zbiorach 2

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2

Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2 Temat wykładu: Wykorzystanie programów komputerowych do obliczeń matematycznych, cz. 2/2 Kody kolorów: żółty nowe pojęcie pomarańczowy uwaga kursywa komentarz * materiał nadobowiązkowy 1 Przykłady: Programy

Bardziej szczegółowo

Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje

Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje Mathcad c.d. - Macierze, wykresy 3D, rozwiązywanie równań, pochodne i całki, animacje Opracował: Zbigniew Rudnicki Powtórka z poprzedniego wykładu 2 1 Dokument, regiony, klawisze: Dokument Mathcada realizuje

Bardziej szczegółowo

Podstawy obsługi pakietu GNU octave.

Podstawy obsługi pakietu GNU octave. Podstawy obsługi pakietu GNU octave. (wspomaganie obliczeń inżynierskich) Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z obsługą pakietu GNU octave. W ćwiczeniu wprowadzono opis podstawowych komend

Bardziej szczegółowo

kalkulatory meble artykuły technologie

kalkulatory meble artykuły technologie 08 kalkuory artykuły biu ro we meble technologie KALKULATORY NOWOŒÆ NOWOŒÆ BIG display 0, y y Kalkuory i drukarki etykiet 08 Kalkuor GR- indeks: 988 Wymiary (wysokość x skość x grubość): 09 x 155 x 35

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi ekranu dotykowego ruchome dno (tryb MANAGER)

Instrukcja obsługi ekranu dotykowego ruchome dno (tryb MANAGER) Instrukcja obsługi ekranu dotykowego ruchome dno (tryb MANAGER) 1 Spis treści Logowanie... 3 Odblokowanie przycisku bezpieczeństwa... 4 Zmiana nazw... 5 Przycisk menu... 6 2 Logowanie UWAGA! Przed pierwszym

Bardziej szczegółowo

Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane

Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane Stałe, znaki, łańcuchy znaków, wejście i wyjście sformatowane Stałe Oprócz zmiennych w programie mamy też stałe, które jak sama nazwa mówi, zachowują swoją wartość przez cały czas działania programu. Można

Bardziej szczegółowo

ZAKRES PODSTAWOWY. Proponowany rozkład materiału kl. I (100 h)

ZAKRES PODSTAWOWY. Proponowany rozkład materiału kl. I (100 h) ZAKRES PODSTAWOWY Proponowany rozkład materiału kl. I (00 h). Liczby rzeczywiste. Liczby naturalne. Liczby całkowite. Liczby wymierne. Liczby niewymierne 4. Rozwinięcie dziesiętne liczby rzeczywistej 5.

Bardziej szczegółowo

Art. Nr Laserowy miernik odległości MeterMaster Pro. INSTRUKCJA OBSŁUGI

Art. Nr Laserowy miernik odległości MeterMaster Pro.  INSTRUKCJA OBSŁUGI Art. Nr 82 96 15 Laserowy miernik odległości MeterMaster Pro www.conrad.pl INSTRUKCJA OBSŁUGI Wyświetlacz Klawiatura a b Powierzchnia wyjściowa pomiaru (z przodu / z tyłu) Wskaźnik pamięci (MEMORY) 1 2

Bardziej szczegółowo

DZIAŁANIA NA UŁAMKACH DZIESIĘTNYCH.

DZIAŁANIA NA UŁAMKACH DZIESIĘTNYCH. DZIAŁANIA NA UŁAMKACH DZIESIĘTNYCH. Dodawanie,8 zwracamy uwagę aby podpisywać przecinek +, pod przecinkiem, nie musimy uzupełniać zerami z prawej strony w liczbie,8. Pamiętamy,że liczba to samo co,0, (

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie IV

Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie IV Wymagania edukacyjne z matematyki w klasie IV Na ocenę dopuszczającą uczeń potrafi: Dodawać i odejmować w pamięci liczby dwucyfrowe. Obliczyć wartości wyrażeń arytmetycznych z zachowaniem kolejności wykonywania

Bardziej szczegółowo

Podstawa programowa przedmiotu MATEMATYKA. III etap edukacyjny (klasy I - III gimnazjum)

Podstawa programowa przedmiotu MATEMATYKA. III etap edukacyjny (klasy I - III gimnazjum) Podstawa programowa przedmiotu MATEMATYKA III etap edukacyjny (klasy I - III gimnazjum) Cele kształcenia wymagania ogólne: I. Wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczeń interpretuje i tworzy teksty o

Bardziej szczegółowo

Higrometr Testo 623, %RH, -10 do +60 C

Higrometr Testo 623, %RH, -10 do +60 C INSTRUKCJA OBSŁUGI Higrometr Testo 623, 0 100 %RH, -10 do +60 C Nr produktu 101136 Strona 1 z 9 1 Opis produktu 1.1. Przegląd 1. Klawiatura Klawisz Funkcja Wyświetl wartość maks. Wyświetl wartość min.

Bardziej szczegółowo

Budzik radiowy Eurochron

Budzik radiowy Eurochron INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 672364 Budzik radiowy Eurochron Strona 1 z 7 Przeznaczenie Produkt wyświetla czas oraz temperaturę w pomieszczeniu, co więcej jest zintegrowany z funkcją alarmu. Czas jest

Bardziej szczegółowo

konieczne (ocena dopuszczająca) Temat podstawowe (ocena dostateczna) dopełniające (ocena bardzo dobra) rozszerzające (ocena dobra)

konieczne (ocena dopuszczająca) Temat podstawowe (ocena dostateczna) dopełniające (ocena bardzo dobra) rozszerzające (ocena dobra) Wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 7 Ocena postępów ucznia jest wynikiem oceny stopnia opanowania jego umiejętności podstawowych i ponadpodstawowych. W poniższej tabeli umiejętności te przypisane

Bardziej szczegółowo

Anemometr Extech AN100 Instrukcja obsługi

Anemometr Extech AN100 Instrukcja obsługi Anemometr Extech AN100 Instrukcja obsługi Nr produktu: 122313 Strona 1 z 6 Wstęp Gratulujemy zakupu termoanemometru Extech AN100 CFM/CMM. Przyrząd mierzy prędkość powietrza, przepływ powietrza (objętość)

Bardziej szczegółowo

rozszerzające (ocena dobra) podstawowe (ocena dostateczna)

rozszerzające (ocena dobra) podstawowe (ocena dostateczna) Wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 7 Ocena postępów ucznia jest wynikiem oceny stopnia opanowania jego umiejętności podstawowych i ponadpodstawowych. W poniższej tabeli umiejętności te przypisane

Bardziej szczegółowo

I. Podstawy języka C powtórka

I. Podstawy języka C powtórka I. Podstawy języka C powtórka Zadanie 1. Utwórz zmienne a = 730 (typu int), b = 106 (typu long long), c = 123.45 (typu double) Wypisz następujące komunikaty: Dane sa liczby: a = 730, b = 106 i c = 123.45.

Bardziej szczegółowo